ICT-onderzoek

Magazine van het ICT-onderzoek Platform Nederland (IPN)
Jaargang 11 / nummer 3 / september 2014
ICT-onderzoek
Neelie Kroes
Franciska de Jong
Wilma van Dijk
Ana Lucia Varbanescu
Eva Baaren
Bettina Speckmann
Marieke Huisman
Catholijn Jonker
Lynda Hardman
Saskia te Velde
Jaya Baloo
Marieke Peeters
Mariëlle Stoelinga
I/O Magazine / september 2014
2
3
I/O Magazine / september 2014
Neelie Kroes will step down this year after nearly a decade as a European
Commissioner, initially for Competition and since 2010 for the
Digital Agenda. Prof. Franciska de Jong has played a prominent role
in numerous European projects for decades. We spoke to them both
about the Digital Agenda and the role of the research community
when it comes to ICT innovation. Door Edith van Gameren
Editorial
Trots zijn we op alle vrouwelijke onderzoekers en beleidsmakers in de ICT die de uitdaging aangaan
om de Nederlandse economie meer innovatie-intensief te maken. Een I/O Magazine gemaakt met
een verscheidenheid aan vrouwelijke wetenschappers van jong tot oud, nationaal en internationaal,
ambitieus en krachtig, afscheidnemend of startend. Of zoals Neelie Kroes aangeeft: ‘I think we
need to keep making people see that science and ICT can hold excellent career opportunities for
women too.’
Wil je een extra exemplaar(en) of heb je opmerkingen over dit nummer dan kun je dit twitteren naar
@NWOICT met #IOMagazine. Of suggesties voor nieuwe artikelen, mail dan naar: [email protected].
This number includes several interviews in English, because of the mix of national and
international researchers. If you have comments and suggestion for future articles, please email
them to: [email protected].
3
‘ The Netherlands is one of the leading ICT countries globally, but this is no reason for complacency’
Interview met Neelie Kroes en Franciska de Jong
6
‘ We have to think global. That’s quite a challenge for national
governments.’
Zegt Gabriele von Voigt over Support Programme e-IRGSP4
7
I n gesprek met… ‘We moeten onze afhankelijkheid van het internet beter onderkennen’
ilma van Dijk, coördinator Cyber Security bij de Nationaal Coördinator W
Terrorismebestrijding en Veiligheid
8 ‘Slimme coach voor meer beweging’
Saskia te Velde aan het woord over samenwerking met Philips en NIHC
I/O ICT-Onderzoek is een uitgave van het
ICT-Onderzoek Platform Nederland (IPN) en
wordt vier maal per jaar gratis toegezonden aan
ICT-onderzoekers en relaties van het IPN.
IPN bestaat uit de informaticaonderzoeksscholen
ASCI, IPA en SIKS, de onderzoeksinstituten CWI
en NIRICT en de platforms SAFE en ProRISC.
IPN wordt ondersteund door NWO Exacte Wetenschappen en de Technologiestichting STW. IPN is
een landelijk overlegorgaan met als doel de ICT in
Nederland als wetenschappelijke discipline een
sterkere positie te geven. IPN wil de Nederlandse
ICT-inspanningen coördineren en daarbij fungeren
als hét aanspreekpunt voor ICT-onderzoek richting
beleidsmakers, politiek, bedrijfsleven en andere
maatschappelijke groeperingen.
Redactie Laura Jansen, Margriet Jansz,
Marion van Oeveren, Marjolein Schlarmann,
Nieske Vergunst, Astrid Zuurbier
Bladmanagement Marion van Oeveren
Eindredactie Marjolein Schlarmann
Aan dit nummer werkten mee
Leendert van der Ent, Edith van Gameren, Sonja
Knols, Marion van Oeveren, David Redeker,
Daphne Riksen, Marielle Stoelinga en Enith
Vlooswijk
Redactieadres Secretariaat IPN,
p/a Chemische & Exacte Wetenschappen
Postbus 93460, 2509 AL Den Haag
Telefoon 070 349 42 15
E-mail [email protected]
Web www.ictonderzoek.net
Ontwerp en opmaak Katja Hilberg Ontwerpers
Drukwerk Veenman+
10 ‘ICT-prijs geeft ruimte voor experiment’
B
ettina Speckmann en Marieke Huisman ondervonden dat de prestigieuze prijs hun carrière een extra impuls gaf.
12 De visie van...
Catholijn Jonker
13 Lerende computer helpt grote hoeveelheden data beheersen
Lynda Hardman, over nieuwe manieren van wetenschap bedrijven
14
Ana Lucia Varbanescu en Eva Baaren aan het woord over KIEM-project Sound and Vision
18 Pas gepromoveerd...
Marieke Peeters
19 Uitgelicht en Column ‘Lipstick, Lego & Laptops’
Mariëlle Stoelinga
Promoties en Kalender
Neelie Kroes, European Commissionar for the Digital Agenda
‘The Netherlands is one of
the world’s leading countries
in terms of ICT, but that’s no
reason for complacency’
The Digital Agenda has been a major focal point over the past five years. ‘The Digital Agenda for Europe
(DAE) has made a massive difference to citizens and businesses all over Europe,’ says Kroes. ‘Regular
Internet usage has risen steadily, basic broadband coverage for all citizens is now complete at 100%, users
are shopping more online, roaming prices have fallen and we have more and better e-government services.
To date, 20 out of 28 Member States have adopted national digital-agenda-type policy frameworks, which
are closely aligned with the DAE and often bear the Digital Agenda label.
‘ Creating efficient data streams behind Sound and Vision user queries’
16 ‘Voor cyber security is onderzoek van onschatbare waarde’
Vindt Jaya Baloo, Chief Information Security Officer KPN
20
Prof. Franciska de Jong, Erasmus University and University of Twente
Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek
Cluster Chemische en Exacte Wetenschappen
‘In the Netherlands, we see that the Digital Agenda has aligned our national policies with EU policies.
Furthermore, the Dutch Digital Agenda has taken Dutch telecom policy to the next level, helping ICT support
economic growth and reduce the bureaucratic burden for industry. The ten “breakthrough projects” could
also really make the difference.’ De Jong adds: ‘The various Digital Agendas have very directly lent a new
dynamic to the ICT sector but indirectly also to our research. We don’t exactly cite them word for word in
>>
4
I/O Magazine / september 2014
5
I/O Magazine / september 2014
give enough attention to those skills in education. I see that even students – well-educated young people –
often have no idea about what happens “behind the scenes” with all sorts of applications. When dealing
professionally with data and tools for data analysis, you learn about the entire chain: from data collection
via data interpretation to conclusions. Without real insight into those areas, you won’t have a firm basis
for making decisions.’
our research proposals, but the themes do determine where you put the accents. The attention being given
to multilingualism within ICT in Europe is noticeable in research on cross-lingual information-retrieval
technology, while along administrative lines, open access has become an important theme. The Digital
Agenda has often been a driver of the discussions.’
Research
ICT research is important for the position of the Netherlands and Europe, Kroes thinks, but also in the
approach to problems in society. ‘Research in ICT and innovation are essential for achieving industrial
leadership in Europe, and for tackling the many challenges we face in society,’ she says. ‘The Netherlands
was the first Member State to launch its own national Digital Agenda, which recognises the importance of
ICT and the need for all sectors of industry to innovate with ICT. At present, the Netherlands is one of the
world’s leading countries in terms of ICT, and it has an excellent infrastructure, but that’s no reason for complacency. I think the Netherlands is ready for
the next stage and really needs to build on the opportunities around cloud
computing and Big Data. The challenge for the Netherlands – as well as for
most other EU countries – is to exploit its world-class science base to make the
economy more innovation-intensive.’
Neelie Kroes ‘I think we need to
keep making people see that science
and ICT can hold excellent career
opportunities for women too.’
The combination of women and ICT remains a difficult one. For a long time,
De Jong was the only female full professor at the University of Twente.
‘Fortunately that has changed: there are now quite a few female professors of
computer science. And yet, women are still in the minority. Judging from the
enrolment figures for students wanting to study computer science, that isn’t
going to change in the near future. But maybe you don’t see everything that
counts if you base the figures regarding the participation of women in ICT
solely on computer-science profiles. The participation of women in multidisciplinary collaborative projects with an ICT component is at least as important in that regard. Wherever the focus lies more on the
users of information technology and the design of applications, I would expect to see a different picture.’
De Jong ‘The Digital Agenda
has often been a driver of the
discussions.’
Kroes: ‘What worries me in particular about the Netherlands is that last year a report showed that the
number of women with top jobs in the Netherlands was the lowest in ICT, compared to all other sectors.
Of course this is unacceptable for such an innovative sector which should be open to society. It makes
sense for the economy too: if women held as many digital jobs as men, the European GDP could increase
by around EUR 9 billion per year! I think we need to keep making people see
that science and ICT – or jobs which involve tech specialists or coding skills –
can hold excellent career opportunities for women too. And this starts from a
young age: that’s why I’m so pleased with the coding academies which are
being set up across the continent!’
In that connection, De Jong considers it important that attention is given to the two sides of ICT research:
‘ICT not only plays a facilitating role in the development of other disciplines, but it is also an independent
field of research that needs to be nurtured so that it will be able to push back boundaries in the future.’
The responsibility for its ‘usability’ for society lies primarily with the research community as a whole,
according to De Jong. ‘Individual researchers don’t always need to realise the application themselves, and
indeed sometimes that’s only possible long after a project has ended. That’s also why there’s really no
clear-cut distinction between fundamental and applied science, and indeed, many researchers are happy
to find inspiration in the challenges that society faces. If you give room to talented researchers, you can
expect breakthroughs. In the Netherlands and in Europe, we have all kinds of funding flows that enable
talented researchers to shape their research as they see fit. A proposal will be stronger if the evaluators can
also include the vision of the applicants in terms of dealing with problems in society or applying the
results in a different discipline. Not because those results always need to be applied, but because it’s never
too soon to start thinking about it.’
Real breakthroughs often come from start-up companies. ‘One of our priorities in ICT innovation is precisely to nurture promising innovative and disruptive ideas for entrepreneurs and for young innovative companies that are
looking for swift support,’ says Kroes. ‘We are trying to do this by supporting
prototyping, validation and demonstration in real market conditions to help
them in wider deployment or market uptake. And, last but not least, we need to
be more daring. Risk-taking should become a virtue rather than a vice.’
Milestones
The Digital Agenda
De Jong agrees whole-heartedly with Kroes: ‘I see a lot of creativity among
young university graduates who go on to start their own companies. It is
important to support that pillar of innovation – obviously without undermining the strength or creativity of those companies. In addition, I have seen
how the research world functions as a terrific school for talented people who
will go on to work at major ICT companies such as Facebook and Google.’
Neelie Kroes, MSc has been with the European Commission
since 2004 and became the Vice President of the European
Knowledge and skills
Commission responsible for the Digital Agenda in February
‘A key ingredient for the continued success of Dutch science and research,
leading to innovative products and services, are skilled people,’ says Kroes.
‘We know there is a shortage of skilled young scientists and technology
experts in the Netherlands. Much more needs to be done to fill this gap in the
demand for skills. We need to promote “STEM” and technology skills such
as coding much more, which is something we are doing now at the EU level.
It would be a tragic situation to have on the one hand mass unemployment,
particularly among the younger generation, and on the other hand a shortage
of tech-savvy workers.’
2010. Before serving as the European Commissioner for
Competition (2004-2009), she had been a Member of the
Dutch Parliament for the liberal VVD party and served as
Minister of Transport, Public Works and Telecommunications.
She has a master’s degree in economics from Erasmus
University and has received honorary doctorates from the
University of Hull (UK) and the Open Universiteit
(Netherlands).
Dr Franciska de Jong is full professor of language technology
at the University of Twente and full professor of e-research at
Erasmus University. She is a member of both the Governing
Board of NWO and the TWINS Council of the Royal
Netherlands Academy of Arts and Sciences (KNAW). She has
De Jong: ‘The level of knowledge of the average citizen is also crucial: the
“21st-century skills” and information skills. It is extremely important that we
Women
‘I am incredibly proud of our telecoms single-market package which we adopted towards the end of last year’, says Kroes. This balanced proposal would put
an end to roaming charges within the EU – something which everyone I come
across begs me to make happen; it would guarantee no more blocking or
throttling of your Internet connection when you want to download a film or
chat via voice or video messaging; it would enhance consumer rights when it
comes to telecoms; and it would enable a better coordination of the precious
spectrum which allows us to use all these services we take for granted. It’s
about creating a true single market for the digital economy, which is something we desperately need. I am very pleased that the incoming President
Juncker has chosen the Digital Economy as one of his top priorities. Before my
mandate is over, I hope to see real progress by Member States in negotiating
the telecoms package, as well as the Network and Information Security
Directive (NIS).’
De Jong likewise views her career so far with great satisfaction. “I really like
the fact that despite my purely theoretical research background I managed to
become involved in the one area of study that is suitable not only for innovation within disciplines but also for applications. I have played a role in setting
up a number of successful start-ups and have been involved from the very
beginning in a series of projects in which researchers, companies and users
organisations have jointly worked on innovations. That experience has made
me a more well-rounded person that I could ever have imagined, and if I look
back on my career until now, on my work in the ICT research sector and my
role in various collaborative projects, I’m particularly proud that I have often
managed to lay the link between sectors or disciplines. For example between
the cultural heritage sector, the digital humanities, economic and psychological
research, and the SME sector.’ I/O
initiated a series of projects financed through programmes at
either the European or the national level. She studied Dutch at
the Utrecht University and received a doctorate in linguistics.
More information
www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/doorbraakprojecten-met-ict
6
I/O Magazine / september 2014
7
Advising European
policy makers
the emphasis in their next calls. Take the example of grid
computing. That was hot a few years ago, but now the grid
is out, and the cloud is in. What is going to be next?’
Finding right words
Gabriele von Voigt, professor of computer science at Leibniz Universität Hannover
‘I’ve never actually bought a computer of my own. After all,
the minute you buy one, it’s already outdated and worth
only half of what you paid for it,’ says Gabriele von Voigt,
professor of computer science at Leibniz Universität
Hannover. That expresses, in a nutshell, how the world of
computer science has been changing at top speed for
nearly thirty years in a row. Von Voigt: ‘History is repeating
itself. In 1982 I had a student’s job at the mainframe of the
Technische Universität Berlin. By the time I graduated,
mainframes had become old-fashioned and personal
computers were in vogue. And now we are back to working
with big servers with thin clients.’
The grid is out, the cloud is in
Prof. Gabriele von Voigt is the managing director of the
Leibniz University IT Services in Hannover. She heads a
team of about a hundred specialists who run the German
university’s IT facilities and do research. Von Voigt also
leads the European e-Infrastructure Reflection Group
Support Programme, e-IRGSP4. The Support Programme
advises the 70 official government delegates from all EU
member states as well as those EC representatives who are
part of the overlying e-Infrastructure Reflection Group
(see also the text box ‘NWO and the Support Programme’).
Von Voigt: ‘IT is changing very rapidly. It’s our task to
advise European policy makers on where they should put
NWO and the Support Programme
Von Voigt emphasises that writing advisory reports and
coming up with recommendations is not as easy as it might
seem. Each European country is different from the others.
While Spain has an overabundance of unemployed young
people with a university degree, for example, Germany
does not have that problem. Von Voigt: ‘So when you have
to write a policy paper, it is a challenge to give incisive
advice while still respecting the customs and issues that
play a role in the individual countries. It’s quite an art to
find the right words.’
Together with ESFRI
Twice a year, the Support Programme organises workshops
for the Reflection Group and anyone else who wants to join
in. Von Voigt: ‘We usually concentrate on just one topic.
For example, when the workshop was held in Germany,
we focused on the issue of sustainability because Germany
has a strong interest in the sustainability of ICT
investments.’ Globalisation will be one of the main
challenges of the coming two years. Von Voigt: ‘We have to
think globally, but that’s quite a challenge for the various
national governments and delegates. Both my own federal
state in Germany and the country as a whole are very
willing to finance e-infrastructure for my university, for
example, but it’s hard explaining to the German Ministry
of Finance that the infrastructure will be used by other
countries as well. And that is not only a problem in
Germany, with its very good research climate. In other
countries it is even more difficult to get financing for a
pan-European e-infrastructure. Yet for the future we really
are going to have to think
globally.’
Established in 2005, the Support Programme is now in its fourth term. Having been
More information
www.e-irg.eu/
involved in the programme from day one, the Netherlands Organisation for Scientific
Research (NWO) led the group in the first and third terms. The newest members are
Spain and Belgium, but the Support Programme supports delegates from all EU
member states. A new development in its fourth term is that the Support Programme
and the overlying e-Infrastructure Reflection Group have begun working more and
more closely with ESFRI, the European Strategy Forum on Research Infrastructures.
The contact person for the e-IRGSP4 Support Programme is Rossend Llurba at NWO
Physical Sciences.
Rossend Llurba, NWO
Physical Sciences
In gesprek met…
Gabriele von Voigt leads the European e-Infrastructure Reflection
Group Support Programme, which advises EU delegates on
e-infrastructure initiatives. ‘We have to think globally, but that’s
quite a challenge for national governments.’ Door David Redeker
I/O Magazine / september 2014
‘Nederlanders maken relatief veel gebruik van internet. Dat brengt economische groei,
maar ook risico’s met zich mee. Investeren in kennis en onderzoek op het gebied van
cyber security is daarom belangrijker dan ooit’, vindt Wilma van Dijk, de nieuwe
coördinator Cyber Security bij de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en
Veiligheid (NCTV). Door Enith Vlooswijk
We moeten onze afhankelijkheid van
het internet beter onderkennen
Kunt u uw missie omschrijven?
‘Stilstand is achteruitgang. We moeten
vooruit, willen we onze koppositie op het
gebied van cyber security behouden.
Dat begint bij het bewustzijn dat de digitalisering tot heel ver in de samenleving is
doorgedrongen. Burgers moeten hun
afhankelijkheid van het internet beter
onderkennen. Weten hoe we moeten
handelen als er zich een kwetsbaarheid
voordoet, met wie we contact op moeten
nemen. Bij elk nieuw apparaat dat we
aanschaffen, moeten we ons bewust zijn
van cyber security. Wat doet mijn mobiel?
Wat betekent het als ik die app download?
De publiekscampagne Alert Online die
in oktober begint, is een middel om dat
bewustzijn te vergroten.’
Welke rol speelt onderzoek bij het
op peil houden van cyber security?
‘Willen we digitaal weerbaar zijn, dan is
daar onderzoek voor nodig, zowel toegepast
als fundamenteel. We willen innovatie
stimuleren en niet alleen op technisch
gebied. Er zijn ook niet-technische deel­
gebieden, zoals organisatorische en juridische vraagstukken, die aandacht
verdienen. Aan cyber security zitten ook
maatschappelijke discussies vast, waar
goed onderzoek naar nodig is. Ik ben erg
blij met de samenwerking met NWO op dit
vlak. Het is van belang om in de digitale
wereld niet opnieuw uit te hoeven vinden
wat we in de klassieke wereld reeds kennen.
NWO heeft zich daarbij als spil in de
wetenschappelijke wereld bewezen.’
Wat vindt de overheid belangrijk
op het gebied van onderzoek?
‘Vanuit de Rijksoverheid kijken we sinds
2012 verder dan ons eigen grasperk.
Onderzoeksbudgetten werden toen vanuit
verschillende departementen en NWO
samengevoegd tot een bedrag van
5,9 miljoen euro voor een eerste gezamen-
lijke onderzoektender, waarmee we een
impuls gaven aan cyber security onderzoek.
Bij de tweede tender, met een samengevoegd
bedrag van 6,3 miljoen, zijn niet alleen
aanzienlijk meer onderzoeksvoorstellen
aangeboden, ook weten partijen vanuit het
publieke, private en wetenschappelijke
domein elkaar steeds beter te vinden.
Ook met het ICT-Innovatieplatform ‘Veilig
Verbonden’ (IIP-VV) werken we goed samen.
Het IIP-VV heeft een belangrijke bijdrage
geleverd aan het verenigen van onder­
zoekers uit industrie en kennisinstellingen,
gebruikers en vertegenwoordigers van
de overheid.’
Wat maakt de samenwerking
succesvol?
‘Nederland is altijd heel sterk geweest in
samenwerken. Dat kun je verbinden aan
het poldermodel: doordat je met elkaar om
de tafel gaat, begrijp je van elkaar wat het
probleem is. Dat creëert het vertrouwen
om te komen tot oplossingen. Als je alleen
redeneert vanuit de eigen organisatie, is
dat veel moeilijker. We hechten ook aan de
samenwerking met ethische hackers.
Sinds 2013 is er een leidraad voor responsible
disclosure om te komen tot een cultuur
waarin overheid en bedrijfsleven in contact
komen met ethische hackers om kwetsbaarheden in bijvoorbeeld websites te
verhelpen. Ook onderzoeksgroepen,
bijvoorbeeld die van Cyber Security Raadlid Bart Jacobs, hebben regelmatig
meldingen bij bedrijven gedaan over
kwetsbaarheden in producten. Het is geen
schande om een kwetsbaarheid te hebben,
wel een schande om deze niet van gepaste
oplossingen te voorzien.’
Welke rol kan Nederland op
internationaal niveau spelen?
‘In april 2015 zijn we gastland voor de
Global Conference on Cyberspace en in 2016
krijgen we het voorzitterschap van de
Europese Unie. Dat zijn belangrijke
momenten om het thema op de internationale agenda te plaatsen. We willen tonen
hoe belangrijk het is met verschillende
partijen samen te werken aan digitale
veiligheid.’ I/O
Meer informatie
NCTV: www.nctv.nl
Wilma van Dijk: www.nctv.nl/actueel/nieuws/
dijk-directeur-cyber-security.aspx
8
I/O Magazine / september 2014
9
Binnen het project Active2Gether werkt bewegingswetenschapper
Saskia te Velde van het VU Medisch Centrum aan een digitale coach
die jongvolwassenen motiveert meer te bewegen. Door Sonja Knols
Slimme coach
voor meer
beweging
I/O Magazine / september 2014
Uiteindelijk moet het onderzoek resulteren in een app die op basis van data, verzameld door een mobiele
telefoon en een bewegingssensor, op maat gemaakte coachingsberichten kan sturen. ‘Als uit locatiegegevens
bijvoorbeeld blijkt dat iemand in een trappenhuis staat, kan de app een berichtje sturen met een tekst als
‘De dichtstbijzijnde trap is achter je, aan de linkerkant’. Op die manier breng je mensen makkelijk op het idee
om een keer de trap te nemen in plaats van de lift. Nog mooier zou het zijn als je de app kunt relateren aan
iemands agenda’, zegt ze. ‘Als iemand dan over een half uur een afspraak heeft
op 5 kilometer afstand, kun een bericht gestuurd worden dat het volgens de
buienradar droog blijft, en dat je dus best de fiets kunt nemen. Of dat het een
mooie dag is voor een wandeling.’
Het onderzoek is gestart met een uitgebreide inventarisatie van apps die al op
de markt zijn. ‘Zowel bij iTunes als bij Google Play zijn er letterlijk al duizenden
programmaatjes ontwikkeld die fysieke activiteit monitoren en proberen te
beïnvloeden. Die apps gaan er meestal van uit dat het al genoeg is als mensen
zichzelf doelen kunnen stellen, en in competitie met zichzelf of met anderen
die doelen kunnen halen. Op basis van gedragsonderzoek weten we echter dat
er meer nodig is om mensen echt voor langere tijd te motiveren. Wij voegen
daarom dingen toe als zelfregulatie, planning, tijd- en stressmanagement.
Daarnaast speelt de sociale omgeving een belangrijke rol als je iemands gedrag
wilt veranderen. We betrekken daarom ook sociale netwerken zoals Facebook
Aart van Halteren
en Twitter bij ons onderzoek. We kijken of, en zo ja voor wie, het zin heeft om
Producten wetenschappelijk onderbouwen
bijvoorbeeld Facebook te gebruiken om andere mensen te laten weten hoeveel
Aart van Halteren is vanuit Philips Research intensief betrokbeweging je vandaag hebt gehad.’
ken bij het Active2Getherproject. Zijn focus ligt op patient
engagement: hoe kun je patiënten optimaal ondersteunen bij
Coach op maat
het aanleren van gezond gedrag? ‘Als Philips willen wij onze
‘Dat is meteen een van de grote uitdagingen’, zegt Te Velde. ‘Niet iedereen wil
op dezelfde manier aangesproken worden. En niet iedereen heeft er behoefte
aan om zijn eigen prestaties af te zetten tegen die van iemand anders.’ Vandaar
dat de onderzoekers bij proefpersonen hebben geïnventariseerd wat hun wensen
zijn, gerelateerd aan hun persoonlijke kenmerken. ‘We monitoren cognitie:
wat zijn de beweegredenen om wel of niet voor een actieve manier van transport
te kiezen, of om wel of niet met de trap te gaan? En bij welk type mensen kunnen
we daar op welke manier op ingrijpen?’
Die observaties vormen de input voor een model dat op dit moment door de
Kunstmatige Intelligentie groep wordt ontwikkeld. Dat model moet per
gebruiker op basis van een aantal in te voeren persoonlijkheidskenmerken
bepalen wat voor hem of haar de beste coachingsstrategie is. Is iemand heel
competitief en wil hij worden uitgedaagd? Of wil iemand juist erg bevestigd
worden in zijn eigen activiteiten, en is hij minder geïnteresseerd in de prestaties
van anderen? ‘We moeten er voor zorgen dat gebruikers de coach als prettig
ervaren, en dat de app niet te pusherig overkomt, want dat werkt averechts.’
De samenwerking tussen Te Veldes collega-gedragswetenschappers aan het
EMGO-instituut en de ICT’ers van de VU ontstond naar aanleiding van de
call voor het onderzoeksprogramma Healthy Lifestyle Solutions, waar
Active2Gether onder valt. ‘Ik wist dat de psychologen binnen het EMGOinstituut al eerder hadden samengewerkt met de afdeling Kunstmatige
Intelligentie. Dit programma vormde voor mij een mooie aanleiding om ook
die verbinding op te zoeken.’ Inmiddels zit er, ook met derde partner Philips
Research, een aantal vervolgprojecten aan te komen. ‘De technologie gaat zo
hard, je kunt met onder andere mobiele telefoons en bewegingsmeters zoveel
meer kenmerken in iemands dagelijks leven monitoren en beïnvloeden.
Mobile-health is de toekomst.’ I/O
producten baseren op wetenschappelijk bewezen principes.
Active2Gether levert ons waardevolle informatie over welke
factoren bepalend zijn voor het gedrag van mensen, en hoe je
blijvende gedragsverandering kunt bereiken. Dat is onder
andere interessant voor e-health toepassingen, denk bijvoorbeeld aan diabetespatiënten die zelf hun bloedsuiker kunnen
monitoren. Maar het is ook van belang voor toepassingen die
medicijntrouw moeten bevorderen, of – zoals in het
Active2Gether project – voor apps die mensen aanzetten tot
een gezondere leefstijl. Wij willen niet de drieduizendste grappige gaming app maken, maar iets toevoegen waarvan we
echt het vertrouwen hebben dat mensen er blijvend gezonder
door gaan leven.’
Saskia te Velde, PhD, VU Medisch Centrum
Healthy Lifestyle
Als kinderen de puberteit gepasseerd zijn, gaan ze steeds minder bewegen. Dat heeft negatieve gevolgen
voor hun gezondheid. Saskia te Velde van de afdeling Epidemiologie & Biostatistiek en het EMGO-instituut
onderzoekt samen met collega’s van de afdeling Kunstmatige Intelligentie van de VU welke factoren bij
jongeren tussen de 15 en 23 bepalen hoeveel zij bewegen. Deze kennis wordt gebruikt om een coaching
app te maken voor onder andere smartphones.
Het project bestaat grofweg uit drie delen, vertelt Te Velde. ‘We ontwikkelen
methoden om te inventariseren welke factoren bepalen hoeveel iemand
beweegt. Vervolgens gebruiken we die gegevens als input voor modellen die
mensen indelen in groepen die op eenzelfde manier te motiveren zijn, zodat
we coachingsberichten op maat kunnen maken. Tenslotte passen we deze
modellen toe in een app, die mensen met gerichte boodschappen stimuleert
om meer te bewegen.’
Het gaat ons er echt niet om dat
iedereen intensief gaat sporten
We moeten er voor zorgen dat
gebruikers de coach als prettig
ervaren, en dat de app niet te
pusherig overkomt
Solutions
Het Healthy Life Solutions
is een STW-Partnership­
programma. ‘We werken
hierin samen met Philips
en het Nationaal Initiatief
Hersenen & Cognitie
Wouter Segeth, Program officer STW
(NIHC). STW regelt onder
andere de financiële administratie,’ vertelt program
officer Wouter Segeth van
STW. ‘NIHC neemt de organisatie van alle programma-
activiteiten voor haar rekening, zoals het regelen van de Traplopen en fietsen
bijeenkomsten van de gebruikerscommissies en de mid-term
‘Het is niet makkelijk om mensen blijvend hun gedrag te laten veranderen’,
zegt Te Velde. ‘Het gaat ons er echt niet om dat iedereen intensief gaat sporten.
Wij richten ons uitdrukkelijk ook op makkelijker toe te passen veranderingen,
zoals de trap nemen in plaats van de lift, of fietsen naar school of werk.’
reviews. Dit programma is een mooie manier om hersen- en
cognitieonderzoek te verbinden met het meer technisch georiënteerde ICT-onderzoek, en Philips zorgt ervoor dat de
resultaten meteen hun toepassing vinden in de maatschappij.’
Meer informatie
www.stw.nl/nl/programmas/healthy-lifestyle-solutions
www.hersenenencognitie.nl/contents/2092
//active2gether.few.vu.nl
10 I/O Magazine / september 2014
11
I/O Magazine / september 2014
De Nederlandse Prijs voor ICT-onderzoek biedt onderzoekers de ruimte
om breed te denken en te experimenteren. Winnaars Bettina Speckmann
en Marieke Huisman ondervonden bovendien dat de prestigieuze prijs
hun carrière een extra impuls gaf. Door Enith Vlooswijk
ICT-prijs geeft ruimte
voor experiment
Dr. Marieke Huisman is als Adjunct Hoogleraar verbonden
aan het ‘Centre for Telematics and Information Technology
(CTIT)’ van de Universiteit Twente. Met haar team doet ze
onderzoek naar de betrouwbaarheid en correctheid van
parallelle software. ICT-prijs 2013.
Huisman: ‘Ik denk dat de ICT-prijs mijn
promotie tot adjunct hoogleraar heeft versneld.’
Het winnen van vijftigduizend euro, waarmee diverse
mooie onderzoeksprojecten sneller van de grond kunnen
komen, is op zichzelf al geweldig. Maar de ICT-prijs heeft
bovendien een positieve invloed gehad op de carrières van de
onderzoekers. ‘De prijs heeft mijn loopbaan een positieve
impuls gegeven, het betekent dat je op de goede weg bent’,
zegt Huisman. ‘Ik ben gepromoveerd tot adjunct hoogleraar
en ik denk dat het winnen van de prijs deze stap heeft
versneld.’
Ook Speckmann klom een trede hoger op de academische
ladder. Ze werd benoemd tot persoonlijk hoogleraar – een
hoogleraar zonder vakgroep, maar met dezelfde status
als een gebruikelijke hoogleraar. Bovendien won ze een
Vici-subsidie in 2013. ‘Ik weet niet of dit door de ICT-prijs
komt, ik zat tenslotte niet zelf in de commissies, maar het
heeft zeker een positieve invloed gehad. De erkenning die
je krijgt is sowieso geweldig.’
Prof.dr. Bettina Speckmann is hoogleraar aan de faculteit Wiskunde en Informatica van de TU Eindhoven.
Haar achter­grond is in de geometrische algoritmiek, een onderzoeksveld dat zich bezighoudt met abstracte
meetkundige berekeningsproblemen. Zij past haar kennis
op dit gebied toe in de cartografie en geografische
analyse. ICT-prijs 2011.
‘Wat ik met de ICT-prijs doe? Ben je online?’ Bettina
Speckmann, hoogleraar aan de Eindhovense faculteit
Wiskunde en Informatica, legt de telefoon even neer als ze
zoekt naar de juiste link. Deze leidt naar een artikel over
een manier om geografische gebieden te visualiseren.
‘Het is een abstracte kaart van Frankrijk, gemaakt van
programmeerbare ledlichten’, vertelt ze enthousiast.
‘Elke kleur slaat op een hoeveelheid geconsumeerde
energie in Frankrijk. Gebaseerd hierop maken we nu een
interactief kunstwerk, waarbij je ook andere data kunt
invoeren.’
Speckmann: ‘De prijs heeft me de
mogelijkheid gegeven om breder te kijken
en meer te experimenteren.’
Ze legt graag verbanden tussen verschillende vakgebieden.
Zo werkt ze sinds kort samen met Utrechtse aardwetenschappers en samen met een filosoof maakt ze kaarten,
waarop is te zien waar op welk moment bepaalde logicaboeken verschenen. Beide onderzoeken zijn deels gefinancierd door Vici-subsidies, maar met de ICT-prijs kan ze het
onderzoek net wat verder in onverwachte richtingen duwen.
‘Ik zou niet weten waar ik het geld anders vandaan had
moeten halen. Er is tegenwoordig vrijwel geen ruimte meer
voor vrij onderzoek. De prijs heeft me de mogelijkheid
gegeven om breder te kijken en meer te experimenteren.’
Ook Marieke Huisman, die de prijs een jaar geleden in de
wacht sleepte, staat te popelen om haar prijs om te zetten in
onderzoeksresultaten. Ze wil het geld graag gebruiken voor
verbreding van haar onderzoek naar parallelle processen.
‘De persoon die het zou uitvoeren werd ziek, vandaar dat
ik het geld nog niet heb uitgegeven.’
Birna van Riemsdijk ontvangt de
Nederlandse Prijs voor ICT-onderzoek 2014
De ICT-prijs wordt jaarlijks uitgereikt aan een wetenschappelijk onder­
zoeker, niet ouder dan veertig jaar, die vernieuwend onderzoek heeft verricht of verantwoordelijk is voor een wetenschappelijke doorbraak in de
ICT. De Nederlandse Prijs voor ICT-onderzoek 2014 van EUR 50.000,- gaat
naar dr. Birna van Riemsdijk (TU Delft). Voor de derde keer gaat de prijs,
die sinds 2010 wordt uitgereikt, naar een vrouwelijke onderzoeker.
Informatica-onderzoeker Van Riemsdijk ontving eerder dit jaar een Vidi
voor haar onderzoek naar slimme software die zich aanpast aan normen en waarden van gebruikers. De ICT-prijs zal aan Van Riemsdijk worden uitgereikt tijdens ICT.OPEN 2015 event, op 24 maart 2015. Meer informatie: www.nwo.nl/nederlandse-prijs-voor-ict-onderzoek-2014
Succes heeft echter ook een keerzijde: haar hoeveelheid vrije
tijd is de afgelopen jaren dramatisch afgenomen, zegt de
hoogleraar. Dat heeft ook te maken met de ondervertegenwoordiging van vrouwen in haar vakgebied. ‘Hoe succesvoller en zichtbaarder je wordt, des te groter wordt de
werkdruk. Dat komt mede doordat ze vaak een vrouw
willen in de vele commissies die er zijn – van de KNAW,
NWO, mijn eigen universiteit en ga maar door. Ze zijn heel
bewust bezig met genderevenwicht, alleen willen ze uitsluitend hoogleraren in die commissies. En er zijn nou
eenmaal niet heel veel vrouwelijke hoogleraren. Nu hebben
ze mij ontdekt en het is vaak moeilijk om nee te zeggen.
In Canada worden vrouwelijke hoogleraren hiertegen
actief beschermd.’
Omdat er een groot tekort dreigt aan ICT-experts, zet
Huisman zich actief in om kinderen te interesseren in haar
vakgebied. Ze merkt dat vooral meisjes met een exact vakkenpakket lastig te interesseren zijn voor informatica. ‘Dat komt
door het vreemde beeld dat er in de samenleving bestaat
over informatica. Volgens dat beeld zitten informatici de
hele dag achter een beeldscherm, ze dragen een bril en het
is een stoffige, nee, een zweterige bedoening. Ik leg uit dat
communicatieve aspecten in mijn vakgebied heel belangrijk
zijn: voordat je een programma ontwerpt, moet je heel goed
weten wat de wensen zijn, waaraan moet het programma
voldoen?’
Hun vakgebied is relevanter dan ooit. De uitdagingen die
dat met zich meebrengt, zijn ook niet mals, zegt Huisman.
‘Toen ik begon met studeren, gebruikte bijna niemand
e-mail. Nu zit iedereen op internet. Big Data is dé grote uitdaging van de informatica van de laatste jaren. Mijn onderzoek heeft daar ook mee te maken. Hoe kun je gegevens
beschermen, hoe kun je ervoor zorgen dat je bij rare inputs
geen rare outputs krijgt? Daar ligt een grote uitdaging.’ I/O
12 I/O Magazine / september 2014
13 I/O Magazine / september 2014
Visie van...
Catholijn Jonker is hoogleraar Interactive Intelligence aan de Technische
Universiteit Delft. Daarnaast is ze voorzitter van het Landelijk Netwerk
Vrouwelijke Hoogleraren. ‘Ik heb mijn twijfels bij de nadruk op
cofinanciering door bedrijven.’ Door David Redeker
Doorslaan naar te veel vrouwen
is ook niet goed
Onderhandelen
Normen en waarden
‘Ik ben geïnteresseerd in programma’s met een toepassing.
Die programma’s moeten vaak met andere programma’s
samenwerken. Daar komt agent technology bij kijken. Een
agent onderhandelt met mensen of met andere programma’s
of apps. Mijn agents zoeken naar win-winoplossingen.
Als we bijvoorbeeld alleen kijken naar de som van de
opbrengsten, dan kunnen drie partijen een deel krijgen en
de vierde partij niets. Dat is onwenselijk uit oogpunt van
‘social welfare’. Het is moeilijk om er precies achter te
komen wat elke onderhandelaar wil. Gelukkig hoeft dat
ook niet altijd. Als iemand zegt dat ze rood mooier vindt
dan blauw, dan hoeven mijn agents niet per se te weten of
dat 2x mooier is of 3x. In de toekomst gaan agents steeds
meer gelijkwaardig samenwerken met mensen. Software
wordt dan onderdeel van het team. Net als bij normale
collega’s moet de agent dan inspelen op ieders sterktes en
zwaktes. De agent moet die van zijn collega’s ontdekken
en de collega’s die van de agent.’
‘Binnen het ICT-onderzoek worden normen en waarden
steeds belangrijker. Neem de monitorsystemen waardoor
ouderen langer in hun eigen huis kunnen blijven wonen.
Wat als iemand ervan houdt om naakt door zijn huis te
lopen? Als ICT-onderzoekers moeten we ons afvragen of
we dat wel willen of mogen zien. Of wat als mijn agent op
camerabeelden ziet dat de visite in laden en kasten zoekt
naar geld? Moet de agent dan in actie komen?’
Multidisciplinair
‘Ik pleit voor een goede balans tussen monodisciplinair en
multidisciplinair onderzoek. Natuurlijk begrijp ik dat veel
huidige problemen om multidisciplinaire oplossingen
vragen. Maar je hebt ook specialisten nodig die ergens diep
in duiken en tot nieuwe inzichten komen. Zij brengen een
discipline verder. Ik voel veel voor de werkwijze van onderzoeksfinancier STW. In door STW gefinancierd onderzoek
werken specialisten uit verschillende disciplines samen en
kijken bedrijven mee. Zo krijg je het beste uit drie werelden.
Verder heb ik mijn twijfels bij de nadruk op cofinanciering
door bedrijven. Ik denk dat we grote bedrijven te veel
bevoordelen. Steeds vaker moeten bedrijven namelijk flink
wat geld op tafel leggen als ze samen met universiteiten
onderzoek willen doen. Dat is vooral voor kleine bedrijven
een probleem. Ik zou het systeem meer naar draagkracht
instellen.’
Diversiteit
Catholijn Jonker (1967) is hoogleraar Interactive Intelligence aan de Technische
Universiteit Delft. Ze is gepromoveerd in Utrecht en werkte in Bern, Amsterdam
(VU) en Nijmegen. In 2005 en 2006 was ze voorzitter van De Jonge Akademie van
‘Ik ben een groot voorstander van diversiteit. Als ik minister
zou zijn dan zou ik daarop meer sturen door bijvoorbeeld
financiering inhouden of bewaren. Een universiteit, opleiding of vakgebied krijgt dan een deel van het geld pas als
ze hun zaken op orde hebben. Of ze krijgen geld om hun
zaken op orde te brengen. Dan moet je natuurlijk wel
uitvoerbare eisen stellen. Dus in technische vakgebieden
hanteer je dan andere streefcijfers dan in de psychologie of
in de geneeskunde. Doorslaan naar te veel vrouwen is ook
niet goed. Ik hanteer de vuistregel dat er op alle niveaus
minstens veertig procent vrouwen en minstens veertig
procent mannen in een organisatie moeten zijn.’ I/O
Vrouwelijke Hoogleraren.
Onlangs bracht de
Nederlandse ICT-community
‘The scientific answer to the
Roapmap ICT for the Top
Sectors’ uit. Professor
dr. Lynda Hardman van het
Centrum Wiskunde &
Informatica werkte mee aan
het hoofdstuk How can we
automatically extract meaning
from any source. Dat deed ze op
basis van haar eigen onderzoek
naar Information access van
onder andere beeldmateriaal.
De kern hiervan bestaat uit
Prof. dr. Lynda Hardman van het Centrum
machine learning algoritmen.
Wiskunde & Informatica
Hardman: ‘Daarbij moet de
mens de computer nu vaak nog
een handje helpen, maar een beetje hulp kan soms een
enorme productiviteitsvergroting opleveren.’
Meer informatie
//ii.tudelft.nl/~catholijn/
Door Leendert van der Ent
eenduidig als het misschien lijkt, want de computer moet
een vis in troebel water kunnen onderscheiden van andere
objecten en dubbeltellingen voorkomen. Dan is het
belangrijk dat de computer al doende leert en dat je de
foutmarge betrouwbaar kunt kwantificeren. Deze kennis
kun je ook in andere domeinen toepassen waar dezelfde
problematiek speelt, bijvoorbeeld in de hele wetenschappelijke wereld als het gaat om sensorische data uit Smart
Dust (onderling communicerende slimme sensoren).
Hoe bepaal je de nauwkeurigheid van de data die dergelijke
sensoren opleveren?’
Ook in de sociale wetenschappen liggen toepassingen,
bijvoorbeeld als het gaat om het meten van de effectiviteit
van beleid. Hardman: ‘Tot nu toe hanteren sociale wetenschappers enquêtes om resultaten te meten, maar het zou
kunnen dat machine learning algoritmen op basis van
bepaalde indicatoren sneller en goedkoper betrouwbaardere
uitkomsten opleveren. We proberen uit te zoeken of dat
zo is.’
Interdisciplinaire samenwerking
De hoeveelheid data, beeld en geluid neemt in duizelingwekkend tempo toe. Die ‘rijkdom’ is alleen zinvol als
gebruikers er doeltreffend de betekenis uit kunnen halen
die ze zoeken. Hardman is vanuit die invalshoek betrokken
bij het toegankelijk maken van het archief van het Instituut
Beeld en Geluid. ‘Je kunt handmatig metadata toevoegen
aan beeldmateriaal en zo duidelijk maken waar een filmpje
over gaat, zoals bijvoorbeeld ‘het Russische hulptransport
naar Oekraïne’. Maar vanuit de wens van de eindgebruiker
wil je een stap verder gaan en bijvoorbeeld een verwijzing
geven naar filmpjes die de context en oorzaken van het
conflict in Oekraïne duidelijk maken. Je wilt rangschikking
en structuur bieden om de gebruiker een verhaal te bieden
met een begin, een middenstuk dat verschillende meningen
belicht en een conclusie.’
Het geautomatiseerd bieden van een dergelijke structuur
is nog iets van de lange termijn. Hardman: ‘Dat vereist
intelligentie op een heel hoog abstractie- en associatie­
niveau. Een computer kan dat nu nog niet behappen.
Het vraagt gereedschap op basis van een ‘algemene
ontwikkeling’ die de computer nog niet heeft.’
Het gaat in al deze gevallen om interdisciplinaire samenwerking. ‘Het zijn nieuwe manieren van wetenschap
bedrijven’, zegt Hardman. ‘Het e-Science Center is een
goed begin, maar het is jammer dat er in Nederland geen
structuur is voor dergelijke potentieel besparende inter­
disciplinaire samenwerking in grote projecten. In het
Verenigd Koninkrijk bestaat het SOCIAM-initiatief dat
pioneering methods of supporting purposeful human interaction
on the World Wide Web onderzoekt. Een project dat daarin
bestudeerd wordt is Galaxy Zoo, waarbij het publiek sterrenkundigen helpt om in miljoenen beelden sterrenstelsels te
classificeren. Deze echte wetenschap met hulp van leken
heet citizen science. Het handwerk door het publiek helpt de
computer weer om dat uiteindelijk geautomatiseerd te
doen. Zo zijn er veel activiteiten denkbaar waarbij we met
een klein beetje menselijke hulp de computer projecten
honderd keer of misschien wel een miljoen keer sneller
kunnen laten uitvoeren. In Nederland hebben we de
expertise in huis om met onderzoeksgeld bij dit SOCIAMinitiatief aan te sluiten, omdat je samen uiteindelijk veel
verder komt.’ I/O
Machine learning algoritmen
Wat al wel vrij goed kan, is het automatiseren van langdradig
handmatig werk op basis van beeldmateriaal, zoals het
uitvoeren van tellingen. ‘Dit is bijvoorbeeld van belang
voor biologen bij vis- of vogeltellingen. Dat is niet zo
Wetenschappelijk antwoord
In The scientific answer to the Roadmap ICT for the Top Sectors geeft het ICT-wetenschaps­
de KNAW. Jonker ontving in 2007 een Vici van NWO om een ‘zakonderhandelaar’
te ontwikkelen. Sinds september 2013 is ze voorzitter van het Landelijk Netwerk
Lerende computer helpt grote
hoeveelheden data beheersen
veld zijn reactie op de Roadmap ICT. Het beschrijft wat de grote wetenschappelijke
ICT-uitdagingen zijn die ten grondslag liggen aan veel van de problemen die de topsectoren graag opgelost willen hebben. Het wetenschappelijk antwoord verscheen
eind 2013 en is te downloaden via www.ictonderzoek.net/ictroadmap.
Meer informatie
//sociam.org/
www.galaxyzoo.org
14 I/O Magazine / september 2014
15 I/O Magazine / september 2014
It was during the ‘ICT with Industry 2013’ workshop that contact was
established between the Netherlands Institute for Sound and Vision
in Hilversum and computer scientist Dr Ana Lucia Varbanescu, now
an assistant professor at the University of Amsterdam. That contact
led to a KIEM project, which began assessing the feasibility of
Sound and Vision’s ambitions regarding the flexible accessibility of
its vast archive of audiovisual sources. Varbanescu expects to have a
prototype for the approach ready in October, which should prove its
general feasibility. She has high hopes for an eventually broader,
international application. By Leendert van der Ent
Sound and Vision has built up extensive knowledge about the visual recognition of objects such as ‘trees’,
‘cars’ or individual persons and can present an inventory of the films in which those items appear. But to
deploy these capabilities in a self-learning way, scalably and in an archive with for instance 800,000 hours
of film is another thing altogether. Baaren: ‘That will involve technical infrastructural expertise that we
do not yet have.’
Feasible approach
As it happens, that is precisely project leader Varbanescu’s area of expertise: performance analysis with
the goal of improving the efficiency of large computer systems. ‘In this case, the requirement of diverse
queries leads to a variable computational need, which is very demanding for the system as a whole.
The question for the project that has just started is: how feasible is it to use existing computer-vision
algorithms and state-of-the-art computing architectures to build a real system
to make Sound and Vision’s archive more accessible and more useful to real
users? Both parties worked out the project proposal together.’
‘ICT with Industry 2014’
workshop
The second edition of the
Rosemarie van der
Veen-Oei, programme
manager at NWO Physical Sciences
‘ICT with Industry’
workshop will be
organised by NWO
Physical Sciences and STW
Baaren: ‘It is fascinating to see how our thinking in terms of audio and video
combines with their thinking in terms of data streams. New technologies
develop very quickly. We see that in our own field of image and speech
recognition, but we know the same holds for big data. As we’d like to be at the
forefront in terms of archive accessibility, we know we are going to need this
big-data expertise. Of course both of the parties will need to define their
common ground in the project against the background of their respective
general goals. That is always a challenge in the collaboration between academia
and private parties. But I think we have found common ground and are
working with clearly defined project goals.’
and take place at the
Lorentz Center in Leiden
from 13 to 17 October 2014. The goal is knowledge exchange
and networking between academia and industry. Over the
course of five days some fifty information-technology and
computer-science researchers from a wide range of
universities in the Netherlands will work extensively together
Baaren is very curious about the outcomes of the KIEM project. She is looking
forward to further collaboration in a more elaborate project sequel, for instance
in the European Horizon 2020 Framework. ‘As the Dutch name “KIEM” (germ)
already suggests, the three-month project won’t be enough to work out every
detail, let alone apply a system in practice. But it can provide vital support for
subsequent research proposals.’
on challenging problems proposed by the partners.
Dr Ana Lucia Varbanescu, University of Amsterdam
Dr Eva Baaren, Netherlands Institute of Sound and Vision
KIEM projects in Data Science
NWO created the KIEM model to enable collaboration
Creating efficient data
streams behind Sound and
Vision user queries
‘We took advantage of the ‘ICT with Industry 2013’ workshop as an opportunity to discuss our big-data
challenge,’ recalls knowledge coordinator and media scholar Dr Eva Baaren of the Netherlands Institute
for Sound and Vision. ‘We have a vast archive that we would like to make optimally accessible to a wide
variety of target groups. The more the archive can be used, and the more versatile that use, the better.
Current users range from the general public to journalists and social scientists, and each target group uses
its own particular queries. To give an example: social scientists and media researchers often wish to explain
the meaning and political power of images. In that connection, for example, it could be useful for them to
find out how often men with full beards and djellabas appear in news reports on Islamic extremism.’
between private parties and knowledge institutes, for instance
as a sequel to ‘ICT with Industry’ contacts. KIEM projects are
particularly attractive for private parties, as NWO finances part
of the research budget.
Varbanescu shares Baaren’s feeling and can already comment on future results
of the KIEM project: ‘We believe we will be able to prove that, on the basis of
current technology and its expected trends, Sound and Vision’s hopes are
feasible. Although we don’t know how large the system will ultimately be, we
will have a prototype for a system architecture ready in October that will prove
the feasibility of the approach. We are also aiming to parameterise our solution
in such a way that it will remain valid and capable of using state-of-the-art
technologies in the coming years.’
www.NWO.nl/data-science-kiem
Hidden
Varbanescu is very pleased with the collaboration between academia and
industry. ‘When you work on building systems in an academic setting, the
public exposure of your work lags behind the societal impact it has. Our work
often remains hidden and at best is seen merely as a tool. Few people grasp the
complexity and equally few understand the impact on society. The connection
to an eventual practical implementation in an organisation such as Sound and
Vision makes our work more tangible and – how appropriate – more visible.’
Sound and Vision in Hilversum
More information
www.lorentzcenter.nl
www.ictonderzoek.net/nieuws/van-facebook-op-de-fiets-tot-leeuwenin-amsterdam
Varbanescu hopes that the prototype will convince other archive owners of the
usefulness of the approach regarding the connection of computer vision and
system design. ‘Like Sound and Vision, other computer-vision specialists will
also need the type of analysis that we are doing: the related system-design
expertise. We’re thinking internationally, which is not illogical, given the
probability of a Horizon 2020 follow-up.’ In this way, thanks to the ‘ICT with
Industry 2013’ workshop and the KIEM funding, the contacts from Leiden may
lead to a solution for the world market, in line with the intention of both the
‘ICT with Industry’ and KIEM programmes. I/O
16 I/O Magazine / september 2014
17 I/O Magazine / september 2014
Nadat in 2012 een hacker via een beveiligingslek kon inloggen op
systemen van KPN nam het bedrijf een groot aantal extra maatregelen.
Een daarvan was de aanstelling van Jaya Baloo als Chief Information
Security Officer. Zij is verantwoordelijk voor de interne cyber security:
de digitale veiligheid van de KPN-diensten en de bescherming van
klantgegevens. Door Daphne Riksen
‘Voor cyber security
is onderzoek van
onschatbare waarde’
eisen die KPN stelt aan software- en hardwareleveranciers’, legt Baloo uit.
Een ander team werkt via hacking aan proactieve detectie van kwetsbaarheden,
en het Security Operations Center zoekt reactief naar patronen in informatie
afkomstig van allerlei bronnen. Een andere maatregel was dat het Computer
Emergency Response Team werd uitgebreid.
‘Toen ik met deze baan begon, had cyber security gelukkig op hoog niveau al
prioriteit. Onze CEO Eelco Blok is voorzitter van de Cyber Security Raad en
dat hielp bij de interne bewustwording van de problematiek. Wat ook helpt:
meedoen aan de internationale hackwedstrijd Global CyberLympics! In 2013
werd het KPN-team Europees kampioen; dit jaar zijn we door naar de finale
voor het wereldkampioenschap. Daardoor is binnen de organisatie veel
enthousiasme ontstaan voor cyber security.’
Global CyberLympics
Duizenden aanvallen per dag
Ondanks al die maatregelen heeft het KPN-netwerk nog steeds te maken met duizenden aanvallen per dag.
‘Er bestaat geen silver bullet tegen digitale onveiligheid’, zegt Baloo. ‘Je kunt niet alles voorkomen, daarvoor
gaan de ontwikkelingen te snel.’ Een belangrijke verbetering zou zijn als bedrijven die hard- en software
aan telecombedrijven leveren al hun producten zouden voorzien van security by design en privacy by design.
‘Het is voor ons als telecombedrijf onmogelijk alle apparatuur die we inkopen voortdurend te controleren.
Dan zouden onze diensten onbetaalbaar worden. Er is brede marktdruk nodig om leveranciers hiertoe te
dwingen, want niemand heeft hiervoor voldoende macht of inkoopkracht.’ De lobby van hard- en softwareleveranciers rondom de Europese Cyber Security Strategy is haar dan ook een doorn in het oog. ‘Die strategie
geldt voor iedereen behalve voor juist deze leveranciers. Dat is absurd.’
Baloo is een groot voorstander van open source, omdat daardoor iedereen toegang heeft tot de gebruikte
protocollen, de code kan bekijken en fouten kan ontdekken die een veiligheidsprobleem veroorzaken.
‘Maar helaas biedt ook open source geen garanties, zoals we dit voorjaar hebben gezien bij de Heartbleedaffaire. Niemand had dit beveiligingslek in de Open SSL-software gevonden.’
Inspiratie
De situatie in Nederland op het gebied van cyber security is positief, vindt Baloo. ‘We zijn ons hier allemaal
bewust van het probleem. Er is een Nationaal Cyber Security Centrum en we hebben een uitstekende
Nationale Cyber Security Research Agenda, die mij veel inspiratie biedt voor programma’s bij KPN. Voor cyber
security is onderzoek van onschatbare waarde.’ Vandaar dat KPN betrokken is bij twee projecten van het
NWO-programma Cyber Security (zie kader) en daarnaast samenwerkt met de Radboud Universiteit, de
TU Delft, TNO en universiteiten in de VS. Baloo: ‘Een ondergeschoven kindje op onderzoeksgebied is
cyber intelligence: het vergaren en analyseren van informatie over opvallend netwerkverkeer en afwijkende
patronen. Daarvoor zou meer aandacht moeten komen.’ Ook is er behoefte aan gebruiksvriendelijke tools,
bijvoorbeeld voor encryptie van e-mails. ‘Dankzij Snowden heeft het publiek de problematiek wel in het
vizier, maar de oplossingen zijn niet laagdrempelig genoeg. Je oma moet ze ook kunnen gebruiken.
Waarom is er zo weinig innovatie op dit gebied in Nederland en Europa?’
Blijvende inspanning
KPN en NWO-projecten
Het NWO programma Cyber Security is gericht op de ontwikJaya Baloo, Chief Information Security Officer KPN
keling van producten, diensten en kennis voor de veiligheid van
de digitale samenleving. NWO heeft ‒ samen met aanvankelijk
‘Door de hack begin 2012 werd duidelijk wat er bij KPN ontbrak op het gebied van cyber security’, vertelt
Baloo. ‘Om te beginnen was er onvoldoende awareness binnen de organisatie. Iedereen moet het belang
snappen van informatiebeveiliging en hoe customer privacy issues hun dagelijkse werk beïnvloeden.
Ook was de beveiliging niet centraal genoeg geregeld. Na de hack hebben we meer mensen in dienst
genomen die zich specifiek bezig houden met de detectie van incidenten.’
vier, en later zes ministeries ‒ twee rondes in cyber security
research gefinancierd. Bij twee van deze onderzoeksprojecten
is KPN is betrokken. The personal information security assistant
(PISA), dat in de eerste financieringsronde werd geselecteerd,
heeft als doel om risico’s in de informatiebeveiliging te verlagen
door zich te richten op eindgebruikers, met name consumenten.
‘Er bestaat geen silver bullet
tegen digitale onveiligheid’
CyberLympics
Voor hen wordt onder meer een toolkit ontwikkeld. Own Your
Om de situatie te verbeteren nam Baloo diverse maatregelen. Er kwam een
team voor cyber securitybeleid en -strategie, dat één centraal en overkoepelend
beleid opstelde voor de veiligheid van de KPN-infrastructuur. ‘Er staan bijvoorbeeld gedetailleerde richtlijnen in voor network administrators, maar ook de
Own Identity, een project uit de tweede ronde, betreft privacyvriendelijke authenticatie van gebruikers op basis van attributen
in plaats van hun identiteit, met behulp van de SIM-kaart in
een mobiele telefoon.
Voor een goed veiligheidsniveau is blijvende inspanning nodig van zowel de
private als de publieke sector. ‘Er kunnen altijd nieuwe kwetsbaarheden ontstaan, dus alleen preventie is niet voldoende. Het bedrijfsleven moet daarom
ook mankracht en geld inzetten voor detectie van en adequate respons op
incidenten.’
De rol van de overheid zou vooral moeten liggen op het delen van informatie
en het verhogen van awareness. ‘Ik ben geen voorstander van nog een toezichthouder of nog een meldplicht, omdat ik er niet van overtuigd ben dat dat leidt
tot verbetering van de dienstverlening van bedrijven.’ Baloo is ook niet blij met
het conceptwetsvoorstel Computercriminaliteit III. ‘Als dat wordt aangenomen
mag de politie met een rechterlijk bevel zowel in Nederland als daarbuiten
computers van verdachten hacken. Dat vind ik veel te ver gaan.’ I/O
Meer informatie
KPN Privacy & Security: //corporate.kpn.com/voor-nederland/privacy-security.htm
White paper Security en privacy van KPN: //corporate.kpn.com/voor-nederland/
privacy-security.htm
Global CyberLympics: //cyberlympics.org
18 I/O Magazine / september 2014
19 I/O Magazine / september 2014
Wat vind je een positief resultaat?
‘Het onderzoek dat ik de afgelopen vier jaar heb gedaan
ging over virtuele trainingen voor Eerste Hulp Bij
Ongelukken. Ik wilde onderzoeken hoe de voorbereidingstijd van scenario-gebaseerde trainingen kan worden
gereduceerd en hoe het aantal oefenmogelijkheden kan
worden vergroot door gebruik te maken van Intelligente
Agenten.’
‘Het wordt mogelijk om in te spelen op de handelingen van
de trainees en gebeurtenissen tijdens scenario-gebaseerde
trainingen. Daarnaast kun je veelvuldiger trainingsmogelijkheden aanbieden, omdat je minder afhankelijk bent van
de aanwezigheid van de instructeur. De instructeur kan de
training namelijk ook vooraf klaarzetten en vervolgens
afwezig zijn tijdens de oefening zelf.’
Wat maakte het onderzoek bijzonder?
Waar ben je minder tevreden over?
‘De samenwerking tussen mens en machine vind ik
interessant. We hebben gekeken hoe we het leersysteem
hybride kunnen maken door gebruik te maken van een
Multi-Agent Organisatie die het toelaat dat mensen én
intelligente agenten taken binnen de organisatie op zich
nemen. We hebben verschillende rollen in het trainingsproces geïdentificeerd, zoals een virtueel non-player
karakter (bijv. het slachtoffer of een omstander), een
prestatie-beoordelaar, een scenario-schrijver, etc.
Vervolgens hebben we voor elk van deze rollen een intelligente agent ontwikkeld die deze rol automatisch zou kunnen
uitvoeren. Dit biedt de instructeur de mogelijkheid om
delen van zijn taak te laten uitvoeren door zo’n agent en
andere taken zelf op zich te nemen.’
‘We vonden het belangrijk om op systematische wijze elke
losse stap binnen het automatiseringsproces te onderzoeken
en te toetsen. Hierdoor hadden we echter tegen het eind
helaas geen tijd meer om het langetermijneffect empirisch
aan te tonen. Het voelt als niet af. Dat vind ik nog steeds
jammer en daarom ga ik er financiering voor zoeken.’
‘Het is nodig om individueel onderwijs
met behulp van technologie en het reguliere
klassikale onderwijs zo te ontwerpen dat
zij elkaar complementeren.’
Wie: Marieke Peeters //mariekepeeters.com, //ii.tudelft.nl/ marieke/
~
Proefschrift: Personalized Educational Games, Developing agent supported
scenario based training
Promotor: John-Jules Meyer en Mark Neerincx
Wanneer: 5 juni 2014
Gefinancierd door: TNO
Welke studie(s): Propedeuse en doctoraal in Cognitive (Educational)
Wat was je persoonlijke uitdaging?
‘Het was voor mij ook een leerzame ervaring om vier jonge
masterstudenten te begeleiden. Daardoor heb ik meer
inzicht gekregen in het bijbrengen en sturen van het onderzoek waardoor ik weer meer inzicht kreeg in het proces
van mijn eigen begeleiding.’
Gaat de kennis ook benut worden?
‘Bij TNO Den Haag kijken ze momenteel naar de wijze
waarop instructeurs gebruik maken van geprepareerde
scenario’s in een game-omgeving. Onze ideeën blijken daar
deels herbruikbaar te zijn om ervoor te zorgen dat de achterliggende leerdoelen van zo’n scenario ook inzichtelijk
worden voor de instructeurs. Het zou ook geschikt moeten
zijn voor andere domeinen, zoals bijvoorbeeld marechaussee, brandweer, politie, maar ook de marine, landmacht en
luchtvaart. Maar daarvoor is meer onderzoek nodig.’
Hoe ging je promotie?
‘Ik herinner me dat ik voorafgaand aan de verdedigings­
ceremonie instructies kreeg over hoe we moesten lopen,
blijven staan of buigen, et cetera maar door mijn zenuwen
deed ik vervolgens zo’n beetje alles verkeerd, zoals: in één
keer naar binnen lopen terwijl ik moest wachten tot de
commissie ging zitten en doorlopen naar mijn plekje
zonder tussendoor de commissie te groeten. Gelukkig ging
de verdediging zelf wel goed.’
Wat zijn je plannen?
‘Ik blijf onderzoeken! Tot mei 2015 ga ik verder onderzoek
doen naar de samenwerking tussen mensen en machines
als postdoc bij de groep ‘Interactive Intelligence’ van
prof. Catholijne Jonker (zie pag. 12 De visie van…) bij de
TU Delft, op het project Military Human Enhancement. Dit
project wordt gefinancierd door NWO. Daarna wil ik voor
mijn CV buitenlandervaring opdoen om uiteindelijk zelf een
onderzoekslijn op te starten. Ik hink tussen mens-machineinteractie en educational technology. Het interdisciplinaire
gebied dat er tussen ligt lijkt me interessant.’ I/O
Psychology, Universiteit Maastricht, met in laatste jaar keuzevakken sociale
psychologie aan de Universiteit van Amsterdam en Master in Cognitive
Artificial Intelligence, Universiteit Utrecht
Meer informatie Military Human Enhancement:
www.nwo.nl/onderzoek-en-resultaten/onderzoeksprojecten/
45/2300162145.html
Kennisbenutting in de Exacte Wetenschappen
NWO vindt het belangrijk dat wetenschappelijke kennis en vaardigheden ook hun weg vinden en toegepast worden buiten de wetenschap en/of in andere wetenschappelijke disciplines, ofwel: dat er
kennisbenutting plaatsvindt. Kennisbenutting is vanaf 2013 als
verplicht onderdeel in alle NWO financieringsinstrumenten opgenomen.
NWO Exacte Wetenschappen (EW) wil onderzoekers graag helpen
bij het vormgeven van kennisbenutting. Ze wil de wisselwerking
tussen wetenschap en samenleving én tussen wetenschappelijke
disciplines stimuleren en ondersteunen. Daarom ontwikkelt EW
voor onderzoekers middelen die kunnen inspireren en helpen om
kennisbenutting binnen een onderzoeksproject goed vorm te
geven. Voor meer informatie zie: www.nwo.nl/kennisbenutting-ew
Ton van der Steen nieuwe voorzitter STW
Prof.dr.ir. Ton van der Steen, hoogleraar biomedische technologie
aan het Erasmus MC te Rotterdam, is per 1 mei benoemd tot lid en
per 1 september tot voorzitter van het bestuur en de bestuursraad
van Technologiestichting STW. Hij volgt daarmee prof.dr. Peter Apers
op, die sinds maart 2005 voorzitter is.
Van der Steen begeeft zich op het snijvlak van geneeskunde en
techniek, met zijn onderzoek creëert hij technische oplossingen voor
klinische problemen binnen de cardiologie. Voor het verbeteren
van de behandeling van hartziekten met ultrageluid werd hij in
2007 benoemd tot Simon Stevin Meester, de STW-prijs ter waarde
van een half miljoen euro.
Chiparchitect Bram Nauta benoemd tot STW-Simon Stevin Meester
Technologiestichting STW heeft de titel Simon Stevin Meester 2014
toegekend aan prof.dr.ir. Bram Nauta, hoogleraar Integrated Circuit
Design aan de Universiteit Twente. Aan de titel is een geldbedrag
verbonden van 500.000 euro, te besteden aan onderzoek. De Simon
Stevin Meester-prijs is de grootste prijs voor technisch-wetenschappelijk onderzoek in Nederland en bekroont onderzoekers die
excellent wetenschappelijk werk verbinden met maatschappelijk
relevante vraagstukken. De prijs wordt op 2 oktober uitgereikt tijdens het Jaarcongres van STW. Het bestuur van STW prijst Bram Nauta om zijn baanbrekende ontwerpen van Integrated
Circuits (chips). Zo gaan mobieltjes dankzij zijn ontwerpen zuiniger
met energie om, is het signaal beter en de hoeveelheid datatransport
groter. De naar hem vernoemde Nauta-schakeling – een snelle
elektronische schakeling die hij voor zich zag toen hij aan het
zwemmen was – kwam begin deze eeuw terecht in mobieltjes,
televisies en andere elektronica. Recent heeft hij
baanbrekend werk verricht in ruis­onder­drukking
bij mobiele antennes, dat zijn toepassing zal vinden in de volgende generatie mobieltjes (5G).
Column
Waar ging je promotieonderzoek over?
Uitgelicht
Pas gepromoveerd
Marieke Peeters promoveerde op 5 juni 2014 op het onderwerp
‘Scenario-gebaseerde training ondersteund door Intelligent Agents’.
Ze werkte als onderzoeker drie dagen in de week bij TNO op de
afdeling ‘Training and Performance Innovations’. Door Marion van Oeveren
Lipstick, Lego & Laptops
Door Mariëlle Stoelinga, Universitair Hoofddocent
Informatica, Universiteit Twente
Regelmatig wordt mij gevraagd wat er gedaan moet worden
om meer vrouwelijke studenten Informatica te trekken. Men hoopt dan dat ik bijvoorbeeld adviseer om meer lipsticks
te doen in de goodiebags die bezoekers aan Open Dagen mee
naar huis krijgen. Of om een topvrouw uit het bedrijfsleven te
laten uitleggen dat informatica echt heel leuk is. Ook – nee,
juist – voor meisjes. Maar dat zeg ik niet.
Willen we meer meiden trekken, dan moet op de eerste plaats
het product zelf aantrekkelijker worden voor de vrouwelijke
doelgroep: meer gender-inclusive. Minder nerd-voorbeelden.
Meer coole casestudies en hippe opdrachten. Geen databases
met auto-onderdelen dus, maar een praktijkcasus van H&M,
dat echt meer T-shirts verkoopt dan zijn concurrenten door
exact bij te houden welke kleuren, maten, en types er in welke
winkels verkocht worden. Geen controllers die de temperatuur
van een vrieskist regelen, maar van een couveuse.
Ouch! Ik zie mijn gesprekspartners fronsen. Dat is niet wat ze
wilden horen: In plaats van de academische marketingmachine
in te schakelen, moeten ze zelf aan de bak, om hun onderwijs
aan te passen. ‘Moet er dan – net als LEGO friends – een speciale
meisjesinformatica komen?’ wordt mij gevraagd. ‘Een barbievariant, met roze laptops, en collegeslides in zachte tinten?’
Nee, natuurlijk niet. Maar ik zie te vaak, ook bij mijn eigen studentes, dat getalenteerde vrouwen afvallen, omdat de studie
wel aansluit bij hun skills, maar niet bij hun belevingswereld.
Er is veel onderzoek gedaan naar redenen waarom vrouwen
wel of niet voor informatica kiezen. Daaruit komt de zogenaamde toy-tool dichotomie naar voren: jongens kiezen informatica vaak omdat ze computers het allerleukste apparaat
(‘toy’) vinden dat er bestaat; meisjes kiezen eerder voor informatica omdat ze er iets nuttigs mee willen doen, bijvoorbeeld
om via nieuwe apps het leven van gehandicapten aangenamer
te maken: een tool dus om de wereld mee te verbeteren. Veel
curricula, en dit geldt zeker ook voor die op mijn universiteit,
hebben een hoog toy-gehalte. Het aanbieden van een meer
divers onderwijsprogramma, met een rijke variëteit aan voorbeelden: technisch, sociaal, economisch, medisch kan helpen
om vrouwen, en andere doelgroepen die ondervertegenwoordigd zijn te trekken.
LEGO zelf heeft overigens het goede voorbeeld gegeven, en
lanceerde onlangs een ‘science’ serie waarin alleen vrouwelijke poppetjes figureren.
Zo dadelijk vertrek ik naar een middelbare school, om een
gastles te geven om uit te leggen dat Informatica echt heel
leuk is. Ook – nee juist – voor meisjes. Eens even kijken of ik
nog wat lipstick in mijn goodiebag kan vinden.
20 I/O Magazine / september 2014
Hamdi Dibeklioglu
(UvA, 2 september 2014)
Enabling dynamics in face analysis
Promotores: Prof.dr. T. Gevers,
Prof.dr. A.W.M. Smeulders
Efstratios Gavves
(UvA, 3 september 2014)
Nuances in Visual recognition
Promotor:
Prof.dr.ir. A.W.M. Smeulders
Niels Brouwers
(TUD, 9 oktober 2014)
Removing Roadblocks for
Mobile Phone Sensing
Promotor: Prof.dr. K.G. Langendoen
Marius de Groot
(EUR, 17 oktober 2014)
Cross-Subject Image Analysis in
Diffusion Brain MRI
Promotor: Prof.dr. W.J. Niessen
Martijn Liem
(UvA, 28 oktober 2014)
Multi-person Localization and Orientation
Estimation in Volumetric Scene
Reconstructions
Promotor: Prof.dr. D.M. Gavrila
Firew Siyoum
(TU/e, 19 november 2014)
Worst-case Temporal Analysis of Dynamic
Streaming Applications
Promotor: Prof.dr. H. Corporaal
CWI
Joost Winter (CWI, 1 juli 2014)
Coalgebraic Characterizations of
Automata-Theoretic Classes
Promotor: Prof.dr. Jan Rutten
(CWI en Radboud Universiteit)
Co-promotor: Dr. Marcello Bonsangue
(UL en CWI)
De promotie vond plaats aan de RUN.
Margriet Palm (CWI,
30 september 2014)
High-throughput simulation studies of
angiogenesis: Reverse engineering the role
of tip cells and pericytes in vascular
development
Promotor: Prof.dr. Roeland Merks
(CWI en UL)
De promotie vindt plaats aan de UL.
Christoph Köhn (CWI,
28 oktober 2014)
High-energy phenomena in thunderstorm
and laboratory discharges
Promotor: Prof.dr. Ute Ebert
(CWI, TU/e)
Co-promotor: Dr. Lex van Deursen
(TU/e)
De promotie vindt plaats aan de
TU/e.
IPA
Wouter Meulemans
(TU/e, 2 september 2014)
Similarity Measures and Algorithms for
Cartographic Schematization
Promotor: Prof.dr. B. Speckmann
Axel Belinfante
(UT, 18 september 2014)
JTorX: Exploring Model-Based Testing
Promotores: Prof.dr. J.C. van der Pol,
prof.dr.ir. A. Rensink
Bogdan Vasilescu
(TU/e, 20 oktober 2014)
Social Aspects of Collaboration in Online
Software Communities
Promotor:
Prof.dr. M.G.J. van den Brand
Kalender Uitgelich
ASCI
Fides Aarts
(RUN, 27 oktober 2014)
Tomte: Bridging the Gap between Active
Learning and Real-World Systems
Promotor: Prof.dr. F.W. Vaandrager
Neda Noroozi
(TU/e, 27 oktober 2014)
Improving Input-Output Conformance
Testing Theories
Promotores: Prof.dr. M.R. Mousavi
(Halmstad University, SE),
prof.dr.ir. J.F. Groote
Arjan van der Meer
(TU/e, 10 november 2014)
Domain Specific Languages and
their Type Systems
Promotor:
Prof.dr. M.G.J. van den Brand
UT/CTIT
Maral Dadvar
(UT, 12 september 2014)
Experts and Machines United Against
Cyberbullying
Promotor: Prof.dr. F.M.G. de Jong
Litska Strikwerda
(UT, 10 oktober 2014)
VIRTUAL ACTS, REAL CRIMES?
A Legal-Philosophical Analysis of
Virtual Cybercrime
Promotor: Prof.dr. P.A.E. Brey
Harm op den Akker
(UT, 17 oktober 2014)
Smart Tailoring of Real-Time Physical
Activity Coaching Systems
Promotor: Prof.dr.ir. H.J. Hermens
Mw K.Indu Rao
(UT, 24 oktober 2014)
Organizing the unorganized? Evidence
from Indian diamond industry
Promotores: Prof.dr. Kuldeep Kumar,
prof.dr. Jos van Hillegersberg
Joâo L. Cardoso de Moraes
(UT, 5 november 2014)
Methodological Support to Develop
Interoperable Applications for Pervasive
Healthcare
Promotor: Prof.dr. R.J. Wieringa
Ass. Promotor: Dr. L. Ferreira Pires
Robin Effing
(UT, 12 november 2014)
The Social Media Participation
Framework
Promotores:
Prof.dr. Jos van Hillegersberg,
prof.dr. Theo Huibers
Danny Plass-Oude Bos
(UT, 21 november 2014)
Making brain-computer interfaces
better: improving usability through
post-processing
Promotor: Prof.dr.ir. A. Nijholt
CWI
4 oktober 2014, 12.00 – 17.00 uur
Open Dag Amsterdam Science Park
– met o.a. het Centrum Wiskunde &
Informatica.
www.amsterdamsciencepark.nl
28 november 2014
The Future Belongs to Them
Afscheidssymposium van
prof. Krzysztof Apt. Alle sprekers
zijn jonger dan 30 jaar.
Locatie: CWI, Amsterdam
Programma en registratie:
www.cwi.nl/events/krzysztof-apt
IPA
5 – 7 november 2014
IPA Fall Days
Locatie: Hotel de Leijhof, Oisterwijk
The Fall days are dedicated to a PhD
workshop (5 November) and topics
on Testing (6 November) and
Algorithms (7 November).
Meer info en registreren: www.win.
tue.nl/ipa/?event=fall-days-2014
Lorentz Center
10 november 2014
Workshop Logics for Social
Behaviour
Locatie: Oort-gebouw, UL
17 november 2014
Workshop Online Algorithms and
Learning
Locatie: Oort-gebouw, UL
17 november 2014
Workshop What is Complexity and
How Do You Measure It?
Locatie: Snellius-gebouw, UL
1 december 2014
Workshop Nanothermodynamics:
For Equilibrium and
Non-Equilibrium
Locatie: Oort-gebouw, UL
1 december 2014
Workshop Climate Variability: from
Data and Models to Decisions
Locatie: Snellius-gebouw, UL
NWO
14 – 17 oktober 2014
ICT with Industry workshop
Locatie: Lorentz Center, Leiden
Wetenschappelijke organisatoren:
Margriet Jansz (STW) en
Rosemarie van der Veen Oei (NWO).
Meer informatie en registratie:
www.nwo.nl/ictwithindustry
eScience Center
6 november 2014, 09.30 – 18.00 uur
Symposium: Enabling Scientific
Breakthroughs
Locatie: Schouwburg Theater
in Almere
Meer informatie: www.esciencecenter.nl/
agenda/events/2nd-national-esciencesymposium/
www.ictopen2015.nl
_________________________________________________________________________________
Cloud-gebaseerde marketing
Het Centrum Wiskunde & Informatica (CWI) en SDL zijn onlangs een
publiek-privaat-partnership project gestart om cloud-gebaseerde
software voor marketing doeleinden te verbeteren. Doel van het
huidige onderzoeksproject is om een automatisch monitorsysteem
voor cloud-applicaties te ontwerpen, die het besluitvormingsproces
ondersteunt om servercapaciteit van de cloud-server te (de-) alloceren aan applicaties. De aanpak combineert run-time assertion
checking met monitoring en is gebaseerd op het promotie onderzoek van CWI-onderzoeker Stijn de Gouw, verbonden aan de Formal
Methods groep. Hierdoor kunnen gedetailleerdere observaties
worden gemaakt, wat leidt tot een betere winkelervaring voor
klanten, terwijl de kosten onder controle blijven. Zie ook: www.cwi.nl/research-groups/Formal-Methods
Vooraankondiging Europese call Smart Grids
NWO Exacte Wetenschappen en het TKI Switch2SmartGrids zijn
betrokken bij de oprichting van het ERA-Net Plus Smart Grids en
werken mee aan een call for proposals. Onderzoekers van kennisinstellingen (universiteiten, TO2-instellingen en HBO’s) kunnen
samen met kennisinstellingen uit minstens één ander deelnemend
land in deze call projecten indienen op het gebied van Smart Grids.
De Europese Commissie beoordeelt op dit moment het voorstel
voor de oprichting van het ERA-Net Plus. Wanneer de Commissie zijn
steun uitspreekt voor het voorstel, naar verwachting in november
2014, kan de call in december worden geopend. De deadline voor
indienen van voorstellen ligt dan in april 2015 en een uitslag over
de toekenning volgt dan naar verwachting in november 2015.