J E Z E L F H E R U I T V I N D E N I N 10 S TA P P E N E L S D E B O U T T E -‐ M A K E M E F LY ! 1 INLEIDING Dankjewel voor het downloaden van dit e-‐Book! En proficiat! Want met het downloaden van dit boek zeFe je een stap, misschien niet een eerste maar in dat geval een volgende, naar meer authenKciteit, beleving en succes in je werk en je leven. Jezelf heruitvinden en heroriënteren zal een vast onderdeel van je leven worden, ofwel omdat je dat wil, ofwel omdat het moet. “Women are either in a Life Chapter or a Life TransiKon”, schreef Joy Chudacoff in haar boek “What’s Next?”. 1 © Els Deboutte - 2014 - Makemefly.be Ik zie veel mensen overleven. Dat is niet hetzelfde als leven. Dat is afwachten tot het over gaat, en hopelijk dan betert. Of tot het over is. Hoe vaak zie ik mensen die rusKg hun dagen a\ellen, leFerlijk, tot het pensioen. En zich dan bedot voelen omdat de eindmeet werd verschoven. En het breekt mijn hart, elke keer opnieuw. Als ik hoor hoe iemand 34 jaar in een job werkte voor iemand die haar niet respecteerde om uiteindelijk aan de kant geschoven te worden. Het breekt mijn hart om te zien hoe mensen, omwille van bestaanszekerheid, zichzelf aan de kant schuiven. Soms voor hun hele acKeve leven. En dat waren ook gelijk de beste jaren van hun leven, waarop ze fysiek en mentaal eigenlijk op hun top waren. Buiten hun werkuren dan... Laatst had ik een groep van 10 deelnemers in een heroriëntaKe-‐traject. Van die 10 herstelden er zomaar even 8 van een burn-‐out. 8. 9 mezelf inbegrepen. Ik zie natuurlijk een beetje een bijzonder staal van de bevolking, maar nieFemin: 8?! Het deed me sKlstaan bij hoe we omgaan met onze Kjd op aarde. Hoe vaak ik gesprekken heb met mensen, die ik bijna zou smeken om zich alstublie\ te laten begeleiden. Niet omdat dat mij ten goede komt, maar omdat ik min of meer kan voorspellen wat er gebeurt als ze dat niét gaan doen. Of tenminste geen acKe nemen, met of zonder mij. De reden waarom ze niet veranderen is eenvoudig: ze vrezen verlies. Verlies van opgebouwde anciënniteit, voordelen, status, hun job, hoe rot hij ook mag zijn. Ik maak me meer zorgen over de prijs die ze betalen. Je verkoopt zo’n beetje je ziel omdat je niet kan zien hoe het anders zou kunnen. Of omdat je zodanig lang in een situaKe bleef, dat je ervan overtuigd geraakt dat dat sowieso het beste is en misschien wel je enige kans. Niet iedereen die zich laat begeleiden door een carrièrecoach verandert overigens van job. Velen nemen ook gewoon terug de controle over wat ze nu doen, en brengen daar wijzigingen aan die het voor hen maar vaak ook voor de anderen veel prefger maken. En anderen veranderen van job. Al dan niet met verlies van voordelen. Het is een keuze. Je kiest om je te laten ‘gevangen’ zeFen in overlevingsmodus. En dus Kjdelijk het leven even aan je voorbij te laten gaan. Tijdelijk kan alleen soms lang duren... Het maakt ook allemaal wel wat deel uit van ons economisch systeem. Ik kan het systeem waarbinnen we werken als individu niet veranderen. Ik heb het geprobeerd, zo ver als ik kon, vanuit mijn verschillende HR rollen maar ik moest vaststellen dat een enkeling het systeem niet kan veranderen. Je kan wel je eigen omgang met het systeem bijsturen. Ik kies er met dit e-‐book en met mijn Make me Fly! programma’s dan ook voor me te richten op wat jij zelf kan doen om controle te nemen of terug te nemen over je werk, je leven, je carrièreverloop, je passie en geluk. 2 © Els Deboutte - 2014 - Makemefly.be “Ignoring your passion is slow suicide. Never ignore what your heart pumps for. Mold you career around your lifesty-‐ le, not your lifestyle around your career” (RawBeauty.com) 3 © Els Deboutte - 2014 - Makemefly.be IN DIT BOEK INLEIDING Stap 1 -‐ Weten wanneer het 4jd is Stap 2 -‐ Kiezen voor geluk Stap 3 -‐ Droom groot Stap 4 -‐ Wat staat er in de kern van je bestaan? Stap 5 -‐ Bouw op je sterktes Stap 6 -‐ Hoe wil jij leven? Stap 7 -‐ Maak een plan! Stap 8 -‐ Laat je niet van de wijs brengen, het is al4jd crisis Stap 9 -‐ Investeer royaal in jezelf Stap 10 -‐ Ac4e! Over Els DANK © Els Debou+e -‐ Elsewhere Consul2ng -‐ Make me Fly! -‐ 2014 Je mag naar dit e-‐Book verwijzen en de oefeningen delen zolang je ook naar de bron verwijst, alsook de website www.makemefly.be. De tekst zelf en de oefeningen zijn auteursrechtelijk beschermd. Gebruik ze daarom niet le+erlijk in workshops, presenta2es of je eigen programma zonder dat eerst voor goedkeuring aan mij voor te leggen. iv 2 STAP 1 -‐ W ETEN WANNEER H ET T IJD I S Hoe lang ik me ook al met carrièreplanning bezig houd, hoe meer het me zal blijven verbazen. Het leven maakt bochten. En soms liggen er onverwachte dingen achter de bocht. Zoals een nieuwe bocht. De nood aan verande-‐ ring in je leven kan zich plots heel sterk komen aandienen. Enkele maanden geleden vond ik dat ik het best wel voor mekaar had. Voor het moment dan toch. Ik deed de din-‐ gen die ik graag deed, bouwde met veel energie verder aan mijn eigen zaak, ik leefde op Kjdens de coachings met mijn klanten. Mijn gezin was gezond en gelukkig. Ik had een hobby, 2 zelfs, die ik vol overgave beoefende. En plots was er weer een bocht. Wat precies het gevoel van nood aan verandering hee\ uitgelokt, weet ik niet. Het is wel-‐ 5 © Els Deboutte - 2014 - Makemefly.be licht een combinaKe van factoren. Vermoeidheid speelt vast een rol. Zelfs als je werk heel erg leuk is en je een fijne sociale agenda hebt en een hobby waar je je-‐ zelf in kan uitleven. Teveel lol is ook best wel vermoeiend. We verloren een vrien-‐ din in haar strijd tegen kanker. En plots was de nood er weer. De nood om uit het ei te breken. “If the egg is broken by outside force, life ends. If it’s broken from within, life begins.” Ik heb zo’n nood al eerder gehad. Doorheen mijn carrière veranderde ik best wel vaak van job. En als ik eerlijk ben, was ik ook zelden gelukkig met mijn werk. De hunkering naar iets anders was alKjd groot, alleen wist ik niet waarnaar. Promo-‐ Kes kwamen naar mijn gevoel alKjd te laat en als ze kwamen deden ze me niks. Ik jaagde niet acKef achter opportuniteiten, want ik was ervan overtuigd dat als ik hard zou werken, dat wel vanzelf zou komen. Niet dus. Ik beleefde mijn eerste gro-‐ te crisis na mijn eerste job. Die had ik in een omgeving die werkelijk niet bij mij past. Ik nam die job omdat ik geen andere vond op dat moment. Het werden 2 jaar van pure ellende op een werkplek waar dag in dag uit gepest werd en amper gewerkt. Ik ging weer studeren. Muziek. Wat mijn hart wou. 4 jaar lang heb ik in-‐ tens genoten van die beleving, hoewel het niet gemakkelijk was. Mijn toenmalig laag zelleeld hield mij best wel tegen om ook daar uit mijn ei te breken. Tenslot-‐ te ging ik na die 4 jaar terug naar mijn eerste passie: het werken met mensen. Ge-‐ durende 4 jaar kreeg ik de kans om te werken op boeiende projecten. Ik leefde helemaal op als ik als interne trainer mocht opleiding geven aan mijn collega con-‐ sultants. Dat vond ik werkelijk de max. (Zig Ziglar) En toen kreeg ik een kind. De impact van de komst van een baby had ik onder-‐ schat. Als notoir workaholic en geoefend perfecKonist kreeg ik het niet meer ge-‐ draaid. Ik draaide mezelf in de prak toen er met de baas een conflict ontstond. Dat ging overigens niet over mij, dat conflict. Maar ik had er wel last van. Ik vond een nieuwe hele fijne job in een bedrijf dat helemaal aansluit bij de waarden die ik thuis had geleerd. En toen kreeg ik een tweede kind. De combinaKe van een jaar lang borstvoeden, een job waar je wel eens moest reizen en een woon-‐werktraject dat meer sKl-‐ stond dan reed, deden me uitkijken naar iets dichter bij huis. Thuiswerken werd occasioneel oogluikend toegestaan maar bestond niet structureel. Die nieuwe job vond ik ook. In een groeiend bedrijf met een superinteressante funcKe. EmoKo-‐ neel was het echter een slechte keuze. De waarden van het bedrijf en van mezelf waren erg verschillend. Ik heb er 4,5 jaar een mooi CV kunnen uitbouwen, mooie uitdagingen gekregen. Ik was elke dag ongelukkig. En dat wist ik vooraf. Toch deed ik het. Het werd een traject van overleven, niet van leven. Ik eindigde in een burn-‐out waar ik overigens geen dag voor thuis bleef. Ik ging wel 60% werken en kreeg toen gelijk een totaal oninteressante job. Want verantwoordelijkheden kan 6 © Els Deboutte - 2014 - Makemefly.be “Great things start from within. When you change your life, you change your world. Start now!” (Zig Ziglar) je niet hebben in een 60% funcKe, vond men. Na een herstructurering besloot ik mijn eigen weg te gaan. Sinds 5 jaar ben ik mijn eigen baas. Het was de beste beslissing die ik ooit heb ge-‐ nomen. Buiten trouwen met mijn man, tenminste. Je eigen bedrijf uitbouwen is heel hard werken, heel veel leren maar ook genieten. Want je successen die vier je zelf, het zijn immers de jouwe. En die van je gezin. Eerlijk gezegd: toen ik net mijn eigen zaak starFe, was ik zo bang als een wezel. Wat als het zou mislukken? Hoe zou ik aan klanten komen? En welke klanten dan? Had ik wel iets te bieden waar ik van zou kunnen leven? Ik leerde één belangrijke les van een ex-‐collega die al langer voor eigen rekening werkte. Ze zei dat ze geen zelfstandige was geworden om ook maar één dag te-‐ gen haar zin te gaan werken. Dat is me alKjd bijgebleven, het blij\ tot op de dag van vandaag mijn moFo. Als ik er niet blij van word, is het geen goeie keuze. Alle andere lessen heb ik gaandeweg opgepikt door me te laten begeleiden door veel meer ervaren ondernemers, door cursussen te volgen, door me te laten coa-‐ chen door echte topcoaches. Dat was tot nu toe een ferme investering waarvan mijn boekhouder regelmaKg gaat fronsen. Maar het is elke euro waard. En ik moet er met niemand over overleggen, het moet me gewoon nog beter maken in wat ik doe zodat ik mijn klanten nog beter kan helpen. Veranderen brengt onrust met zich mee. Maar ik deed dit al vaker, dus ik weet wat ik moet doen om die onrust om te zeFen in een nieuw begin. Herken jij je in één van deze beschrijvingen? Wat je nu doet, vind je niet meer leuk Je vindt wat je nu doet wel leuk, maar is dit nu alles wat er is? Je hebt het gevoel dat je weinig keuze hebt Je loopt alIjd maar door en door, als een hamster in een wiel Het lijkt alsof er een olifant op je borst zit die er niet af wil Je voelt je leeg en toch lijk je niet te kunnen stoppen met rennen Je slaapt slecht en vraagt je ‘s morgens af of je al geslapen hebt Je zoekt naar wijsheid, richIng, aanwijzingen,... Misschien zit of zat je even thuis op doktersvoorschriL Je verveelt je sIlaan een beetje op je werk, je voelt ongenoegen Je doet wat je nu doet omdat het is wat je doet, niet meer dan dat 7 © Els Deboutte - 2014 - Makemefly.be Dan is het 6jd voor jou als Je weet dat je dit niét meer wil en je dit al tegen jezelf hebt gezegd Je je wat vervreemd voelt van jezelf maar je jezelf echt wil terugvinden Gewoon weer blij en gelukkig wil zijn, op je werk en thuis Je je wil ontdoen van ballast die je energie opslorpt Als je je herkent in één of meerdere van bovenstaande beschrijvingen, raad ik je aan om verder te lezen. Het is 'jd. “Als je het gevoel hebt dat je in een gat terecht gekomen bent, stop dan met graven” (Will Rogers) 8 © Els Deboutte - 2014 - Makemefly.be 3 STAP 2 -‐ K IEZEN V OOR G ELUK “Alles wat je nodig hebt, ligt in je. Jij bent al volmaakt.” ~ Aljosha A. Schwarz Geluk is iets waar je voor kiest. Je omstandigheden kies je niet. Maar wel hoe je ermee omgaat. Geluk is een keu-‐ ze. En blijkbaar geen gemakkelijke. Vooral als ze in tegenspraak lijkt met onze bestaanszekerheid, onze bron van inkomsten. En dus blijven we veel te lang ziFen in situaKes die ons niet gelukkig maken, of het nu een relaKe is of een job. Want veranderen is een risico, en risico is onveilig. Het is echter ook een voorwaarde voor succes... Ik had eens een dame in mijn workshop die vertelde dat ze de laatste 8 jaar eigenlijk nooit blij was geweest op haar werk. Ik vroeg haar vol verwondering “mens, hoe heb je dat volgehouden?!?”, waarop ze antwoordde “ik heb er nooit bij sKlgestaan. Ik vond het niet leuk. Maar ik heb er niet bij sKlgestaan om er wat aan te doen.” Ze was haar job intussen kwijt en was nu genoodzaakt om iets anders te gaan doen. Vaak zie ik de mensen die ik be-‐ geleid die hun job kwijtspeelden evolueren van ‘verlies’ naar ‘kans’: nu je toch wat anders moet zoeken, kan je be-‐ ter iets leuks zoeken. Maar o jee wat is de weg lang en hard als dit de eerste keer is dat je sKlstaat bij je eigen weg. Hoe wil jij verschil maken in deze wereld? We leven in een Kjd waarin zoveel moet of waarin we denken zoveel te moeten. Zelfs gelukkig zijn. Dat zijn dingen die we zelf misschien willen, maar ook wat anderen van ons verwachten. Een moeder moet bij haar kinderen zijn, 9 © Els Deboutte - 2014 - Makemefly.be je kinderen moeten buitenschoolse dingen doen, een vader moet handig zijn,... We maken elkaar eigenlijk zo’n beetje collecKef gek. Hoe wil jij verschil maken in deze wereld? Wat wil jij achterlaten als jij ‘m verlaat, later, ooit? Stop met ‘moeten’ en begin te ‘willen’. Of je nu voor jezelf werkt, een eigen bedrijf leidt of voor iemand anders werkt, de vraag is alKjd even relevant. Hoe maak jij het verschil? Moeten we dan niks? Eigenlijk niet nee. Iemand zei me ooit dat we alleen maar ‘moeten geboren worden, ademen en sterven’. En verder niks. Je levensmissie bouw je op doorheen de Kjd. Vertrek van waar je bent en bouw daarop voort. Durf gerust een grote droom te koesteren. Een lange termijn visie. Een levensmissie. De volgende job of promoKe of het volgende boekjaar is maar een stukje van je verhaal. Sommigen vragen zich af “wat wil je dan écht?”. Wel, dat vergt best wat oefening maar als je het even sKl maakt, in je hart kijkt en connecKe maakt met je gevoel, dan ken je de weg en ook je volgende stap. En net zoals we er voor kunnen kiezen om ongelukkig te blijven, kunnen we ervoor kiezen om gelukkig te zijn. Kijk maar in het volgende hoofdstuk. En neem een blaadje papier klaar. “It’s not the next job, it’s about where you are going” (Alan C Kay) 10 © Els Deboutte - 2014 - Makemefly.be 4 STAP 3 -‐ D ROOM G ROOT Toen ik aan mijn carrière begon, nu meer dan 2 decennia geleden, had ik geen idee wat ik later zou willen worden. Als kind ook niet. Ik had geen specifiek loopbaandoel, wou geen piloot of verpleegster of juf worden. Als ik er nu aan terugdenk, had ik als kind maar 3 concrete wensen: gelukkig zijn, vrij zijn en iets kunnen creëren. Die droom houdt vandaag nog alKjd stand. De manier waarop ik hem invul, verandert in de Kjd. Op mijn 29 wist ik immers nog niet of ik bvb kinderen wilde. Op mijn 31 had ik mijn eerste kind en dat verandert toch wel wat aan je wensen en dromen. Maar de kern houdt stand: gelukkig en vrij zijn en iets kunnen creëren. 11 © Els Deboutte - 2014 - Makemefly.be Als volwassene laten we onze dromen los, of we maken ze kleiner. Omdat we onderweg leren dat risico iets is wat vermeden moet worden, dat dromen bedrog zijn en je met je voeten op de grond moet blijven. Ik ben het hele-‐ maal eens! Je moet absoluut voeling houden met de realiteit. Maar hoe zouden we nog ondernemers hebben als we geen dromers meer hadden? Hoe zouden we nog innoveren als we niet eens buiten de lijntjes durfden kleuren en iets ondenkbaar zouden doen? Dromen hee\ een funcKe. Het reikt je mogelijkheden aan. Een droom is een visie, gee\ opKes. Het is geen plan. “Het is vele malen effectiever het gewenste te bevrijden dan het ongewenste te bestrijden” (Tinneke Liefhebber) In deze oefening wil ik je uitnodigen om zo wild mogelijk te dromen, zonder beperkingen. Net zoals je deed toen je klein was en de wereld aan je voeten lag. De oefening vind je in meer uitgebreide versie in mijn eerste boek “Geef je Carrière weer Vleugels!’, uitgegeven bij Kluwer. Zet je op een rusKge plek en neem iets om te noteren. De oefening duurt zolang je inspiraKe hebt. Je kan ze zo vaak herhalen als je wil en ik moedig je ook aan om ze regelmaKg opnieuw te doen. Er zijn 2 belangrijke spelregels: 1. Wat het ook is wat bij je opkomt, je moet er blij van worden. Neem alleen de dingen mee waar je blij van wordt. 2. Je mag niet censureren. De gedachten die bij je opkomen, die neem je mee. Je hoe\ ze niet te checken aan de realiteit. Hoe wild, gek, misschien zelfs belachelijk ambiKeus ze mogen zijn: geen censuur! Hier gaan we. We zijn nu niet vandaag, we zijn in het jaar 2024. Je bent intussen 10 jaar ouder dan in 2014, je bent gezond en leidt een gelukkig en rijk leven. Schrijf een brief aan je jongere ik die nog in 2014 leeL. Vertel over waarom het zo fantasIsch is in 2014. Welke geweldige dingen er op het pad liggen. Welke uitdagingen je daarvoor overwon. Hoe je dat hebt gedaan en waarom je blij bent dàt je die hebt overwonnen. Schrijf over alles wat je koestert en waar je je ik uit 2014 toe uitnodigt om de stap vooruit te ze[en. Zorg voor voldoende detail. Waar woon je? Wat doe je? Hoe zien je dagen eruit? Hoe ziet je naaste omgeving eruit? Woon je nog op dezelfde plek? Hoe gaat het met je dierbaren? Wat doen zij vandaag? Wie zijn zij? Zorg voor details. En hoe is het jou en je dierbaren gelukt om zover te geraken? Wat hebben jullie daarvoor ondernomen? Rond af met een wens voor je jongere ik. Let erop: geen censuur! Je mag zelfs liegen als je dat wil, niemand hoe\ het te weten. 12 © Els Deboutte - 2014 - Makemefly.be Als je klaar bent met je brief, laat je hem even rusten. Herlees hem. Welk stuk uit je droombeeld is niet gelogen? Wat zou je écht graag willen vertellen in 2024? Welke ambiKes zou je echt graag willen kunnen realiseren? En waarom? Hoe zou het voor jou zijn als je dit ook echt in acKe zou kunnen omzeFen? Schrijf tensloFe nog één zin neer die begint met “Over 10 jaar zal ik...”. Proficiat, je zeFe zonet je droom op papier! Gebruik hem als een kompas in hecKsche Kjden, hij zal je richKng geven. Zo twijfelde één van mijn klanten aan een opportuniteit bij haar huidige bedrijf of een nieuwe opportuniteit. Toen ik haar vroeg welke het best aansloot bij haar grote droom, was haar antwoord kordaat de tweede. Vervolgens hee\ ze 2 acKes genomen. Ze hee\ bij haar huidige werkgever gesproken over wat ze meer wou dan vandaag. En ze hee\ ook die andere opportuniteit verkend. Weten dat het kon, dat ze opKes had, maakte haar veel vrijer om te praten over haar wensen en ambiKes. Uiteindelijk kreeg ze een heel gepaste nieuwe uitdaging bij haar huidige bedrijf. Die had ze niet gekregen als ze daar zelf niet achteraan was gegaan. Je kan je droombeeld ook visualiseren door een vision board te maken. Dat is een groot blad waarop je foto’s, te-‐ keningen, materialen klee\ die de beelden weergeven die je in je gedachtenoog kreeg toen je je 10 jaar droom uitschreef of uitsprak. Veel mensen houden zo’n vision board op een cruciale plaats bij, of hangen hem in hun bu-‐ reau of werkplek. 13 © Els Deboutte - 2014 - Makemefly.be 5 STAP 4 -‐ WAT S TAAT E R I N D E K ERN VAN J E B ESTAAN? “Hoe meer iets uit het oog is, hoe meer ons hart ernaar op zoek gaat.” Paulo Coelho Hoe graag ik mijn werk ook doe en hoe geëngageerd ik ook ben in mijn business, het centrum van mijn universum ligt daar niet in de eerste plaats. Het centrum van mijn universum ligt bij mijn zonen en mijn man en bij extensie bij de rest van mijn familie, mijn vrienden en bij mensen die me aanmoedigen en het beste in mij naar boven bren-‐ gen. De mensen die ik coach, geven unaniem hetzelfde antwoord: werk komt niét op de eerste plaats als het er echt om te doen is. Maar klopt dat ook met onze Kjdsverdeling van elke dag? Waar spendeer je de beste jaren van je leven aan? Wat zou je zeker niet willen missen de komende 10 jaren? Stel dat je dokter je zou zeggen dat je nog 6 maanden te leven had, zou je die dan gebruiken om zeker je inbox leeg te krijgen? Allicht niet. Weten welke elementen in je leven centraal staan, is essenKeel om je keuzes te maken. Als je die juist hebt staan, ben ik er zeker van dat hoe wild je dromen ook mogen zijn, je nooit roekeloze dingen zal doen. Maar misschien wel gedurfde en drasKsche beslissingen dur\ nemen. Zo koos één van mijn klanten er recent voor om haar baan, waarin ze heel hard gevochten had maar elke dag opnieuw ellendig van werd, op te geven voor eentje waar ze geen auto meer zal hebben en minder betaald zal worden. Maar die haar ook zal toelaten om naast haar werk ook eindelijk dat diploma te halen, een hinderpaal die haar momenteel kansen ontzegt. Die gaat ze aanpakken. Ik vind haar een heldin. Ook ik liet ooit een goed betaalde job en een auto staan voor een minder betaalde maar veel 14 © Els Deboutte - 2014 - Makemefly.be In de lente maakten we met ons gezin een hele fijne reis naar het zonnige Mallorca. Het was echt een week uit de duizend. We maakten deze ‘selfie’ in een zo[e bui op het strand op een schi[erende dag. Hij vertegenwoordigt echt helemaal wat voor mij in het centrum staat: ons. Zonder hen zou mijn leven veel minder rijk zijn. Hun geluk maakt het mijne. leukere. Ik gaf mijn bedrijfswagen af en kocht er zelf een. Dat voelde zelfs heel erg vrij: ik mocht alles kiezen wat ik wou, zolang ik het kon betalen. En ik laat me niet aan een job plakken door een auto. Of een pensioenplan. Of wat dan ook. Dat deed zij ook niet. Met een smile op het gezicht bovendien. Kiezen voor je geluk en voor het geluk van je dierbaren wil niet per se zeggen alles halsoverkop overboord gooien dat jou niet blij maakt. Het betekent wel zoeken naar een goeie balans. Vele van mijn klanten starten echter een traject omdat hun thuisfront de uitgeknepen versie krijgt. Ze hebben nog nét genoeg energie om de dag op kantoor te overleven. En thuis is het op. En dat maakt hen ongelukkig. Als jij weet waarom je elke dag op je werk verschijnt en waarom dat voor jou de moeite is, dan zit dat helemaal goed. Er zijn wellicht dingen die erbij in schieten. Zolang je daar vrede mee hebt, is dat OK. En zolang je dierbaren er vrede mee hebben. Voor hen telt vaak één ding: je neFo aanwezigheidsKjd. Ik heb mijn werk en leven zo ingericht dat ik thuis kan zijn op cruciale momenten zonder dat ik iemand’s toestemming behoef. En daar ben ik ontzeFend blij om. 15 © Els Deboutte - 2014 - Makemefly.be Ik ben ervan overtuigd dat de juiste balans binnen ieders mogelijkheden ligt, al vergt het misschien wat ‘fine-‐ tuning’ of beslissingen. Want de juiste balans vinden, gaat niet over hoeveel % je werkt. Het gaat over hoeveel procent van de beste Kjd van je leven je stopt in het centrum van het universum. Doe de check! Is jouw centrum van je universum te herkennen in waar je je 24u aan spendeert? Zijn er dingen waar je teveel tijd aan spendeert? Huishoudelijke taken, vergaderingen, huis-‐ werkbegeleiding, winkelen, je mailbox,...? Herbekijk wat je weghoudt van andere nog veel belangrijker dingen. Zijn er dingen die uit de boot vallen die je er eigenlijk absoluut bij wil? Slapen, gezond eten, sporten, knuffelen, ...? Vaak vergt het maar een paar kleine beslissingen om al verschil te merken. Neem jij die beslis-‐ singen? Ben jij assertief genoeg in het verdedigen wat jou dierbaar is? 16 © Els Deboutte - 2014 - Makemefly.be 6 STAP 5 -‐ B OUW O P J E S TERKTES In onze kenniseconomie is er maar één ding dat wij allen te bieden hebben: onze kennis, ervaring en goesKng om er iets mee te doen. Ik start al mijn workshops en coachings met het oplijsten van kwaliteiten, dat wat jij te bieden hebt aan de wereld. Vaak weten mensen dat niet over zichzelf, of ze zijn er te bescheiden over. Of ze verwarren ze met hun valkuilen. Weten wie je bent, wat je kan en wat je wil, zijn echter de basis voor zowel een straf CV als een duidelijk imago dat jou naar de jobs of opdrachten zal brengen die je ook daadwerkelijk wil doen. En waar jij zo goed in bent dat jouw klant of je baas ook fantasKsch resultaat krijgt. 17 © Els Deboutte - 2014 - Makemefly.be Een aantal jaar geleden voerde het onderzoeksinsKtuut Gallup InternaKonal een onderzoek waarbij 1,7 miljoen werknemers uit 101 grote en kleinere bedrijven in 63 landen het antwoord gaven op slechts 1 vraag: “Ik kan elke dag iets doen waar ik echt goed in ben”. Slechts 20% antwoordde ‘ja’, hoe hoger op de ladder, hoe lager het percentage. Is dat niet ontzeFend triest?! Slechts 1 medewerker op 5 hee\ dus het gevoel elke dag iets te kunnen doen waar hij of zij ontzeFend goed in is. Kunnen doen waar je goed in bent of echt goed in kan worden is cruciaal voor je geluk, je moKvaKe en je succes. Te lang doorgaan in een job die meer energie vraagt dan je ervan terugkrijgt, vreet je enthousiasme aan. Je zet minder goeie resultaten neer, je hebt minder kans op promoKe en loopt groot risico op stressklachten en burn-‐out. Maak je inventaris Voorzie voor deze oefening 15 minuten Kjd. Neem een blad en maak een tabel met 4 kolommen en 5 rijen. 1. In kolom 1 schrijf je minstens 5 en liefst 10 dingen waar je heel erg goed in bent. Dingen waar je voor gekend bent, waar mensen je voor raadplegen, waar je complimenten voor krijgt of die jij gewoon bijna met je ogen dicht kan. Bvb ‘ik ben heel goed georganiseerd’, of ‘ik heb een sterk oog voor detail’, of ‘ik zie gemakkelijk verbanden tussen dingen. 2. In kolom 2 geef je voorbeelden van deze kwaliteit uit je werkervaring of uit je privésfeer. Eén van mijn klanten staat bvb in voor de administraKe en is heel erg goed georganiseerd. Als zij er niet is, vindt iedereen alles terug. Als er toch iemand de weg niet vindt en haar opbelt, kan ze meteen zeggen waar moet gezocht worden. 3. In kolom 3 geef je aan welke van die kwaliteiten je ook heel graag toepast. Het is immers niet omdat je iets goed kan dat je het ook graag doet. Zo ken ik bvb huisartsen die hun vak liever niet meer toepassen in een prakKjk, maar wel graag advies geven of in de zorg werken. Of juristen die geen ingewikkelde juridische dossiers willen samenstellen, hoewel ze daar een kei in zijn. Het boeit hen gewoon niet en ze worden er niet blij van. 4. In kolom 4 geef je aan op een schaal van 1 tot 10 in hoeverre je die kwaliteit vandaag kan gebruiken. 1 staat voor ‘ik maak hier zelden gebruik van’ en 10 staat voor ‘doe ik heel de Kjd, dat is mijn werk’. Maak nu je eindbalans. Kan jij elke dag vooral doen waar jij best in bent? Indien niet, welke veranderingen zou je graag zien om 1 punt op de schaal te sKjgen? En wat dan met je ‘slechte punten’? Een vraag die ik alKjd krijg bij voorbereidingen op sollicitaKes, bij het opmaken van je CV maar ook bij het voeren van ‘cruciale gesprekken’, zoals een evaluaKe-‐, funcKonerings-‐ of promoKegesprek is “wat met mijn slechte punten?”. Vooreerst: ik hou niet van de uitdrukking. Bovendien wordt er veel te veel aandacht aan geschonken. Je ‘slechte punten’ zijn, zoals ook Daniel Ofman in zijn Kernkwaliteiten aangee\, slechts een teveel van het goeie. Het hee\ voor mij weinig informaKeve waarde, ik vroeg er als recruiter ook nooit naar. Maar natuurlijk geen zelsennis zonder te weten waar je niét goed in bent. Dat is wel ontzeFend belangrijk. Al was het alleen om te weten waar je beter van weg blij\. Daarmee bedoel ik niet dat je niks kan leren dat je nu nog niet 18 © Els Deboutte - 2014 - Makemefly.be beheerst, maar als het fundamenteel is, blijf je er beter van weg. Zo weet ik bvb dat ik helemaal geen detaillist ben. Ik heb er geen aanleg voor en ook geen interesse in. Hoewel ik een hele Kjd in HR heb rondgelopen, heb ik me nooit met payroll beziggehouden. Dat vergt namelijk wél een goed oog voor detail. En heel veel geduld om uit te vlooien hoe een bedrag op een loonfiche tot stand is gekomen. Voor mij een voorspelde nachtmerrie. Ik ga me er nooit kandidaat voor stellen en ook geen cursus in volgen. Het loont dus wel de moeite om te weten waar je niét goed in bent en waar je beter van wegblij\. Denk aan dingen zoals structureren, je strikt aan procedures houden, repeKKef werk doen, fysiek zwaar werk doen,... Er zijn veel tests op het web beschikbaar waarbij je je talenten een naam kan geven en uiFesten. Zoek gewoon even op ‘carrièretools’ of ‘zel\est’ en je vindt vast een heel arsenaal aan tests en technieken die je wat houvast geven. En dan werk je ermee. Je gebruikt ze om in de beschikbare opKes je keuzes te maken. Ik raad mijn deelnemers vaak aan om een op buikgevoel gebaseerde ‘hot or not’ te doen. Dat werkt meestal het best. Wil je voor een job solliciteren, ga dan voor de ‘hot’ en ga ervoor als je voor 60 à 80 % overeenstemming hebt met het profiel. Weet je ‘t niet precies wat de job vereist, of het volgende niveau binnen je organisaKe, neem dan contact en vraag naar de succesfactoren. Die leg je naast het lijstje van jouw kwaliteiten. Hot or not...? Daarnaast raad ik je aan om alles te delegeren waar je echt niet goed in bent aan iemand die er goed in is én het graag doet. “Vergeet wie je dacht te zijn en accepteer wie je bent” (Dalai Lama) 19 © Els Deboutte - 2014 - Makemefly.be 7 STAP 6 -‐ H OE W IL J IJ L EVEN? “De grootste beslissingen in het leven neem je op gevoel.” Sean French Ik had 10 jaar geleden nooit kunnen voorspellen dat ik vandaag een zelfstandig ondernemer zou zijn. Ik kende dat namelijk niet. Een ondernemer was voor mij iets in de bouwsector en een zelfstandige was een kruidenier of een boekhouder. Wat moest ik in die wereld...? Was dat bovendien niet gevaarlijk? Je kan toch failliet gaan? En moest je dan niet ontzeFend hard werken? Want daar klagen ze toch allemaal zo hard over? Het was mijn man die me vaak zei dat ik ‘net werkte alsof ik voor mezelf werkte’. Hij kende dat namelijk wel, zijn vader was zelfstandige. En die werkte inderdaad hard. Mijn vader werkte ook hard, maar dan voor een baas in een groot bedrijf. Toen ik zelfstandige werd, sprong ik leFerlijk in het diepe. Ik had geen idee waar ik voorstond. Ik was tegelijk heel nieuwsgierig en keek er enorm naar uit. Aan de andere kant was ik doodsbenauwd omdat ik hoopte dat mijn netwerk mij ergens zou gaan brengen, maar ik had geen idee hoe ik daar zelf acKe in zou moeten nemen. En toch was het de juiste beslissing. Zelfs doorheen een al eens wat moeilijker jaar en doorheen alle twijfels die het ondernemen soms met zich meebrengt, blij\ het de juiste beslissing. We kiezen ons arbeidsmodel vaak op basis van wat we kennen. En op basis van wat we erover gehoord hebben. Nu je in de vorige hoofdstukken sKlstond bij je grote droom en bij wat voor jou in de kern van je bestaan staat, nodig ik je uit om even na te denken over welke randvoorwaarden daarbij horen. Die komen voort uit je werkwaarden. Je kan een duidelijker beeld krijgen van je werkwaarden via een aantal tests die je op het web kan vinden. Of maak gewoon een lijst. Baseer je op ervaringen die je eerder opdeed. Zo ontdekte een klant van me 20 © Els Deboutte - 2014 - Makemefly.be dat ze de vrijheid en de creaKviteit van zelfstandige te zijn heel fijn vindt, maar dat ze de financiële onzekerheid op dat moment niet kon hebben in haar leven. Ik zag haar ook telkens blij worden bij een financieel heel goed jobaanbod. Dat zijn belangrijke ervaringen. Je leert er veel uit over wat voor jou belangrijke randvoorwaarden zijn, op één voorwaarde: dat je eerlijk bent. “Als je keuzes en beslissingen geen beperkingen of negatieve gevolgen zouden hebben, hoe zou jouw gemiddeld perfecte dag er dan uitzien?” (James Roche) Er zijn 3 domeinen waar je wat mee moet moet spelen om je opKes helder te krijgen: de harde factoren, de zachte factoren en de ‘no go‘ zone. Harde voorwaarden Hiermee bedoel ik alles wat niet rechtstreeks verband houdt met de inhoud van je werk. Denk hierbij aan o.a. volgende factoren: • WerkKjd: hoeveel uren per dag, per week, per jaar, wil jij spenderen aan werk? • Hoe wil je die spenderen? ZiFend? Vaste locaKe? Mogelijkheid tot thuiswerk of net niet? • Hoe ver wil je reizen om op je werk te geraken? • Met de fiets, de auto, het openbaar vervoer? • VolKjds of deelKjds? Denk goed na over waarom je één van beide zou kiezen, ze hebben allebei nadelen en voordelen. • Welk inkomen moet dat genereren? Wat zijn daarin ‘musts’ en ‘nice to have’s? Denk bvb aan een auto, maar zelfs ook aan loon en verzekeringen. De ‘musts’ zijn dingen waar je écht niet onderuit kan of wil. De ‘nice to have’s zijn dingen die je in de strijd moet gooien, maar die ook gelijk een gouden kooi creëren. Denk dus ook na over hoe hard je je wil laten ‘vastkleven’ door dergelijke dingen. • Wil je voldoende verdienen om rond te komen of om rijk te worden? Gewoon eerlijk zeggen. • Statuut, zoals type arbeidscontract? Of zou je ook een zelfstandig statuut overwegen? • Aantal vakanKedagen • Mogelijkheid of verplichKng om te reizen? Vind je dat leuk of net niet? De lijst is niet exhausKef, het zijn slechts denkvragen. Maar de échte denkvraag is de volgende: stel dat je één van die dingen zou moeten opgeven, zou dat dan een echte ramp zijn of net meer mogelijkheden creëren? Vaak hoor ik mensen in een gesprek zeggen ‘maar dat kan niet voor mij hoor, ik moet echt wel een vaste job hebben’, of ‘ik moet echt wel een 4/5 funcKe vinden want die woensdag krijg ik anders niet geregeld’. En gelijk gaan een hele hoop deuren dicht. Ik adviseer je om zoveel mogelijk opKes op z’n minst te verkennen. Want niks is echt zwart-‐wit. Een 4/5 funcKe waarin je elk weekend die woensdag zit in te halen, is geen 4/5. Dat is een fullKme waar 21 © Els Deboutte - 2014 - Makemefly.be je te weinig voor betaald wordt. Een company car is cash op wielen, dat klopt. Maar wil je de job van je leven echt laten schieten als je wel een fietsvergoeding en treinabonnement krijgt op een goed bereikbare plaats en dan zelf een auto moet kopen? En tensloFe iets over werkzekerheid. Werkzekerheid bestaat niet. Het is een goed gekoesterde illusie. Niemand kan je beloven en garanderen dat er alKjd voor jou gezorgd zal worden door jou van een job en een inkomen te voorzien. Niemand. Ook de overheid niet. Je mag dat dus ook niet verwachten. Als je je bindt, doe het dan omdat je dat wil en omdat het je verhaal op een goeie manier verder bouwt en omdat het je toelaat een zinvolle bijdrage te leveren aan je professionele omgeving. Maar doe het niet vanuit de overtuiging dat een ander voor je zal zorgen omdat jij dat zelf niet kan, omdat jij geen keuze hebt. Je hebt àlKjd de keuze. Zachte factoren Zacht maar volgens mij nog veel belangrijker. Omdat ze je droom en wens over hoe jij wil leven veel meer vorm geven dan de harde kant. Voor je ze oplijst, ga even terug naar de grote droom die je opschreef of formuleerde. Wat zie je? Wat maakt jou blij? Enkele ideeën • Vrijheid • om je werkKjd te bepalen • om te bepalen wat je doet, waar je ja en nee op zegt • om te kiezen waar en hoe je werkt • om te reizen maar om wel zelf te bepalen wanneer • Autonomie, beslissingen kunnen nemen • Zelf-‐ontplooiing en groei • Anderen kunnen helpen • De wereld kunnen zien, met veel landen en culturen samenwerken en ze kunnen bezoeken • Iets zinvols kunnen doen, bijdragen aan een betere wereld • Alleen kunnen werken of net in een team • Uitgedaagd worden • Respectvolle behandeling voor jou en de anderen • Je mening kunnen delen, een persoonlijke inbreng kunnen hebben, ergens werken waar er naar je geluisterd wordt • Daglicht en frisse lucht hebben • Iets kunnen creëren • Een verschil maken in de wereld • Dingen kunnen verbeteren, oplossingen kunnen vinden • ... Sommige lijken misschien verrassingen. Ik weet voor mezelf een aantal dingen zeker, zoals mijn nood aan daglicht en de mogelijkheid om een raam open te zeFen om contact te hebben met de seizoenen, en dat in alle seizoenen. Ik word diep ongelukkig op een werkplek waar ik ‘s avonds buiten stap en vaststel dat het vast een mooie dag is geweest en vooral jammer dat ik hem dan heb gemist. Dat is het soort van afwegingen waar ik op aanstuur. 22 © Els Deboutte - 2014 - Makemefly.be “What you put up with is what you end up with. What are you tolerating?” (Ali Brown) De ‘no go’ zone In de ‘no go’ zone zit alles wat voor jou echt, maar dan ook écht, onbespreekbaar is. Zo werk ik nooit meer voor mensen die anderen behandelen als kleuters, bvb. Of die me onder druk zeFen of me verplichten om een project aan te pakken dat ik niet wil doen of waar ik echt niet in geloof. Of in een omgeving waarin werken echt wordt tegengewerkt door de collega’s. Tijdens mijn tweede studie werkte ik Kjdens de zomer even als interim om wat centen bij te verdienen. Ik had er veel te weinig werk. En dus zeiden de collega’s me dat ik niet zo snel moest zijn, want dat dat het tempo voor hen ging zeFen, en zij zouden er wel blijven. Ik word ook helemaal wild van een omgeving waarbinnen beslissingen heel lang duren of in een zwart gat verdwijnen. Als zaakvoerder neem ik beslissingen namelijk, dat is dus ‘ja’ of ‘nee’. Ik vergader er niet over, ik kom er geen 10 keer op terug. Je tekent of je tekent niet. Dat zijn dus dingen die je van jezelf wel moet weten. Ik werkte ook ooit in een omgeving waar volwassenen, dag in dag uit, gepest werden tot tranen toe. Never again, daar bedank ik voor, ik begin er zelfs niet meer aan. Waar ben jij allergisch voor? Neem heel even de Kjd om dat eerlijk op papier te zeFen. Als je nieuwe mogelijkheden verkent, neem je deze mee in je ‘hot or not’. Een omgeving waar je vooraf van weet dat ze je niet gaat liggen, gaat niet veranderen omwille van jou. Je weet waar je voor tekent. En nu: waar teken jij wel voor? Hoe zou jouw gemiddelde perfecte dag eruitzien? Hoe leuk zou het zijn als je die ook kon waarmaken? 23 © Els Deboutte - 2014 - Makemefly.be 8 STAP 7 -‐ M AAK E EN P LAN Een droom zonder acKe, is gewoon maar een droom. Een acKe zonder droom, is een slag in het water. Je hebt dus beide nodig. Je acKeplan of plan van aanpak maakt dat je de eerste stappen kan zeFen en ook kan kiezen welke stappen je eerst zet. Een onvrede over je werk en je leven loopt meestal samen. Daardoor zie ik vaker complexe vraagstukken dan eenvoudige. Het gaat zelden over het werk alleen. Jezelf niet in je sas voelen hee\ een weerslag op de andere vlakken in je leven, zoals je relaKe, je fysieke gezondheid. En het werkt ook in de andere richKng: belangrijke levensgebeurtenissen zoals een nieuwe relaKe, een relaKe die eindigt, de geboorte van een kind, een miskraam, 24 © Els Deboutte - 2014 - Makemefly.be Maak een mindmap of spin-diagram van alle levensdomeinen waarin je onvrede voelt en verandering wil. Geef aan hoe die verandering er zou kunnen uitzien en welke acties je gemakkelijk kan nemen. Andere zullen wellicht iets meer tijd vergen. ferKliteitsproblemen, relaKeproblemen of een partner die een crisis doormaakt, hebben een weerslag op hoe we ons voelen in ons werk. Het is daarom nodig om die dingen van elkaar te scheiden en prioriteiten te stellen. Anders lijkt alles immers ‘goed’ of ‘slecht’. Een manier om dit te doen, is een mindmap maken. Maak een mindmap of spin-‐diagram met je doel in het midden zoals in het voorbeeld. Daarrond teken je takjes met je verschillende domeinen. Typisch zijn dat • Werk • Gezondheid • RelaKe met partner • Gezin • Financiële situaKe • Huis • Sociaal leven Schrijf bij elke hoofdtak 1. waar je verandering in wil en wat je dus in de plaats wil, en 2. één acKe die je op korte termijn kan nemen. Daarmee is het nog niet opgelost, maar neem je wel het he\ in handen om verandering in je situaKe te brengen. 25 © Els Deboutte - 2014 - Makemefly.be “Hindernissen zijn die verschrikkelijke dingen die je ziet als je blik niet langer op je doel is gevestigd.” Henry Ford Je hoe\ ze niet allemaal tegelijk te nemen! Start met iets wat je gemakkelijk kan doen, ‘low hanging fruit’ noemen we dat, de vruchten die aan de onderste takjes hangen en zo ongeveer recht in je mond vallen. Je zal merken dat de hemel al flink opklaart eens je dat helder hebt. In een volgende stap denk je na over wie je wil aanspreken over de gewenste veranderingen. Gebruik je frustraKe om helder te krijgen hoe je het wel zou zien ziFen. En denk bij acKes ook aan de kleine dingen, zoals 3 minuten per dag alleen ziFen buiten, elke dag een kleine wandeling maken, elke dag lunchpauze nemen als je dat nu niet doet, 2 keer per week op Kjd naar huis,... Het kunnen ook hele simpele dingen zijn om aan te pakken, die misschien zo evident waren dat je ze vergat te bekijken. Zo krijg ik vaak mensen die zeggen dat ze klaar zijn voor meer, maar die het nog niet met zoveel woorden gezegd hebben. Maak een plan, doe een voorstel, wees een beetje expliciet bij de juiste mensen. Spreek over wat je wil, niét over wat je niet wil. Formuleer je wensen. Bespreek op welke termijn dat haalbaar is en heb een beetje geduld. Sommige dingen moeten nu eenmaal op het juiste moment komen. Maar laat dergelijke evidenKes niet onbenut. Een andere klant van me wil dolgraag een management funcKe vinden maar krijgt telkens te horen dat een Bachelor diploma daar niet voor in aanmerking komt, ondanks haar mooie ervaring. Ze hee\ nu besloten om een Master diploma te gaan behalen. Merk je dat je in rondjes loopt, laat je dan coachen. Een coach is geen wondermiddel, maar ik heb de laatste jaren eigenlijk alKjd een coach gehad, hetzij rond mijn eigen welbevinden, mijn eigen groei, als voor de groei van mijn eigen zaak, mijn markeKng, en vele andere faceFen. Ik ben blij dat ik veel geïnvesteerd heb in goeie begeleiding van mensen die op sommige vlakken simpelweg wijzer zijn dan ik, maar die me ook kunnen bevesKgen wat ik allemaal al heel erg goed doe. TensloFe adviseer ik al mijn klanten het volgende: als de dingen niet lopen zoals je had gewenst, moet je het daarom niet opgeven, je hebt gewoon een beter plan nodig. 26 © Els Deboutte - 2014 - Makemefly.be 9 STAP 8 -‐ L AAT J E N IET VAN D E W IJS B RENGEN, HET I S A LTIJD C RISIS Toen ik het na 2 jaar voor bekeken hield op mijn eerste job en besloot terug te gaan studeren, werd dat op 2 reac-‐ Kes onthaald: “waaw, ga ervoor”, of “jij bent gek”. Een aantal mensen vonden het ook gewoon écht niet kunnen. Ik had toch al gestudeerd? Wat zou ik nu terug gaan studeren? En daar een vaste job voor laten staan. Hoe on-‐ dankbaar. Toen ik vele jaren later mijn zoveelste vaste job opgaf om zelfstandige te worden, gebeurde net hetzelfde. Sommigen vonden dat ik groot gelijk had en dat dat écht iets voor mij zou zijn, anderen probeerden me met alle 27 © Els Deboutte - 2014 - Makemefly.be “In the end all is well, and if it’s not well, it’s not the end.” macht te overtuigen om het niet te doen. Het was 2009 en we zaten in de, wat we toen dachten tenminste, grootste wereldwijde economische crisis ‘ooit’. Nu moet ik zeggen dat ik nooit anders heb geweten. Toen ik klein was, in de jaren 70, was er de oliecrisis. In de jaren 80 ging het iets beter. Toen beleefde vooral onze idenKteit een crisis en zwaaiden de yuppies de plak. Werken was leven, leven was werken. Toen ik afstudeerde in 1992, was het crisis. Een oorlog in de Golf maakte het klimaat ongunsKg. In 2001 was het alweer crisis. Een religieuze kwesKe bedreigde ieders welvaart. In 2009 was er wat met de banken en ons geld. Het systeem stond te wankelen. Er waren zooooooveel mogelijkheden geweest om te zeggen ‘verander nu maar niet, het is écht niet het moment’. Zelfs toen ik op 1 juli van job veranderde, hoorde ik sommigen zeggen ‘wacht tot september anders kan je geen vakanKe nemen’. Wat ik overigens wel deed, dat was ‘part of the deal’. Ik heb me nooit laten tegenhouden. Want ik heb nooit anders geweten dan ‘een ongunsKg moment’ en als ik zou wachten tot een gunsKg moment werd ik allicht eerder begraven. Laat je niet uit je lood slaan, het is immers alKjd crisis als je dat per se wil. Jij kiest zelf of je vooruit gaat of blij\ ziFen. Je lot in handen van ‘een economische heropleving’, ‘een goed moment’,... leggen, is blijven ziFen. Maar ook ik kan dat niet alleen. Want natuurlijk dragen wij allemaal onze normen en waarden mee. We leerden op een bepaalde manier met risico omgaan, er veel nemen of weinig nemen. Je daar bewust van zijn, is een eerste stap. Bij elke stap die je zet, ontvang je vast wel meningen en adviezen. Ze zijn allemaal goed bedoeld, laat ons daarvan uitgaan. Maar wees kieskeurig welke je geloo\. Omring je met mensen die je optillen Als mensen die ik begeleid veel tegenstand van hun omgeving ervaren om een switch te maken, geef ik hen vaak het advies dat ze betere vrienden moeten zoeken. Neen, daar bedoel ik niet mee dat je je trouwe schare vrienden moet dumpen, maar wel dat je je moet omringen met mensen die begrijpen waar je het over hebt, die jou willen zien stralen en schiFeren en die je niet vragen waarom je iets zou proberen, maar waarom je het niét zou proberen. Dat zijn je supporters. Die mogen gerust kriKsch zijn, die hoeven het je ook niet per se gemakkelijk te maken. Maar ze moeten je wel naar hogere hoogtes Kllen, en vice versa. Dus wie kan jou helpen om verder te groeien en hoe ben jij van betekenis voor hen? Dat laatste moet je checken, niet zomaar voor hen invullen. 28 © Els Deboutte - 2014 - Makemefly.be “Not everyone will understand your journey. That’s fine. It’s not their journey to make sense of. It’s yours” (Anoniem) Wie niet waagt Hoewel we anderen graag (mee) verantwoordelijk houden voor dingen die ons overkomen, zijn we zelf bovenal vaak kampioen in onszelf tegenhouden en beperken. We geloven dingen die we niet eens hebben geprobeerd. “Ik ben daar te oud voor” “Die nemen geen bachelors aan naar het schijnt” “Ik kan hier niet weggaan want dan verlies ik alles” “Maar waar kom je dan terecht, misschien is het daar nog erger” “Je weet toch dat x% van de nieuwe ondernemingen binnen de 5 jaar op de fles gaat?” “Oei daar zal ik waarschijnlijk veel moeten reizen” “Daar ben ik niet klaar voor” “Die gaan toch nooit een vrouw voor die posiKe aanbevelen” “Die kan ik toch niet benaderen voor een interview” Allemaal dingen die niet alleen anderen, maar ook wijzelf tegen onszelf zeggen. Soms zijn ze gebaseerd op feiten, maar ik merk dat ze het vaker niet zijn. We hebben het van horen zeggen of we trekken die conclusie zonder ze te checken. En daardoor ontzeggen we onszelf massa’s kansen, contacten, leermogelijkheden, noem maar op. Wie niet waagt, niet wint. Er is nog nooit iemand ter plekke afgeschoten omdat die telefoneerde met een vraag. Er is nog nooit iemand uitgelachen omdat die een interview vroeg, zelfs als die dat niet kreeg uiteindelijk. Check je feiten, stel vragen, kom uit je schelp! Volg de gids, laat je coachen Nieuwe dingen boezemen onzekerheid in. Vooral als je al in een onzekere fase zit, die iedereen meermaals doormaakt. Denk aan een burn-‐out, een clash op het werk, een belangrijke levensgebeurtenis,... Sinds ik coaching ontdekte Kjdens mijn laatste job, heb ik eigenlijk alKjd een coach gehad. Verschillende zelfs, voor verschillende thema’s. Het zijn stuk voor stuk mensen die meer ervaring hebben dan ik in bepaalde faceFen van mijn werk en die me dus kunnen helpen opKes te verkennen. Die ook soms kwaliteiten zien of risico’s die ik even niet zie. Die me ook een liefdevolle schop onder de kont durven geven. Of je een kans aanreiken waarvan je eerst even schrikt, denkt ‘slik, ikke?’. Naast een coach kan je ook een of meerdere mentoren hebben. Dat zijn mensen die je, soms zonder een formele rol, mogelijkheden aanreiken zonder te betuFelen. Die van gedachten met je willen wisselen over iets en die daar, misschien tot jouw verrassing, zelf ook wat aan hebben. 29 © Els Deboutte - 2014 - Makemefly.be Soms is een einde een nieuw begin Ben jij een weggooier of een hamster? Of iets tussenin? Als je alles bijhoudt wat ooit een funcKe voor je had, moest je een huis bijbouwen. Wil je plaats maken voor iets nieuws, dan moet wellicht iets anders wijken. Ooit toonde een collega me haar dressing. Dat klonk indrukwekkend en dus verwachFe ik een hele hoop sKjlvolle kleren. Het was indrukwekkend...leeg. Mijn collega had een superoog voor wat haar goed stond, waar ze wel iets mee ging doen en waarmee niet, en hield alleen die stukken in de kast die ze ook daadwerkelijk droeg. Dat waren er niet giganKsch veel maar wel stuk voor stuk kwaliteitsvolle, mooie stukken, in de juiste maat, recent gedragen. Vaak moet ik klanten heel even de Kjd geven om draadjes door te knippen. Want als je vooruit wil, kan je onmogelijk alles blijven doen wat je nu doet. Je hoe\ het daarom niet te laten schieten, maar de operaKonele “Better alone than badly accompanied.” Candace Bushnell, Sex and the City verantwoordelijkheid geef je op een bepaald moment wel beter door. Je gee\ het echt uit handen. Zowel op het werk als thuis. Dat geldt ook voor sommige vriendschappen en zelfs relaKes. Angst is een slechte raadgever Doordat we ons laten afschrikken door de potenKële ramp die zou kunnen volgen op het niet slagen van een iniKaKef of keuze die maakt dat we het niet proberen. Angst is heel sterk. Het doet ons blijven rondrennen in het hamsterwiel. Tot we erbij vallen als het moet. En angst maakt ziek. Al in mijn opleiding leerde ik dat de basis voor depressies angst is. Wat ik leerde van mijn mentoren en grote voorbeelden, is dat het ook maar dat is. “It’s only fear” en verder moet je er niks mee. Bekijk waar je bang voor bent en bedenk wat het allerergste zou kunnen zijn dat zou kunnen gebeuren. En hoe je daarmee om zou kunnen gaan. Soms helpt het om piekeren over mogelijke rampen te parkeren tot een specifiek KjdsKp van de dag. Laat vooral je grote droom niet in gevaar brengen door goed bedoeld slecht advies van jezelf of van anderen. Angst is niks anders dan slecht advies van jezelf aan jezelf. Vergelijken met anderen geeft zelden een goed gevoel Het is OK om op te kijken naar anderen als je ervan kan leren, als je hen bewondert omdat ze je inspireren. Het is echter weinig handig of zinvol om je met anderen te vergelijken als je conclusie is “waarom staan zij al daar en ik nog maar hier, wat hebben zij nu dat ik niet heb?”. Vooral dat laatste doet pijn en dat doen we onszelf aan. Het is een invitaKe voor het groenogige monster dat jaloezie heet. Daarmee zeg je tegen jezelf ‘zie je wel, je kan het niet, en zij wel, blaas nu maar niet te hoog van de toren’. Begrijpelijk, menselijk, herkenbaar maar niet producKef en je wordt er ook niet vrolijk van. Herformuleer het voor jezelf. Wat bewonder je aan hen? En wat is er bewonderenswaardig aan jou? Wie, ikke? Ja, jij. 30 © Els Deboutte - 2014 - Makemefly.be 10 STAP 9 -‐ I NVESTEER R OYAAL I N J EZELF Ik heb alKjd het geluk gehad toen ik voor een baas werkte dat die bereid was in me te investeren. Ik mocht opleiding volgen, ook dure. En misschien heb ik er zelfs dan toch te weinig naar gevraagd. Omdat ik toch wat schroom had om naar een dure opleiding te vragen. Zou men dat wel in mij willen investeren? Mocht ik zoiets wel vragen? Een van mijn vroegere bazen stuurde me naar een 8-‐daagse opleiding in de sociale wetgeving. Het is het grootste cadeau dat ik ooit kreeg. Ik heb er zoveel baat bij gehad! En ik stelde vast dat niet iedereen op mijn volgende werkplekken dat geluk had. 31 © Els Deboutte - 2014 - Makemefly.be Eén van de dingen die ik ronduit fantasKsch vind als zaakvoerder van mijn eigen bedrijf, is dat ik heel veel goeie opleidingen kan volgen. Op voorwaarde dat ik ze kan betalen en de Kjd kan vrijmaken. Vaak vragen collega’s mij waar ik al mijn inspiraKe toch blijf vandaan halen en hoe ik het doe om vooruitgang te boeken. Moet je dat dan niet leren uit ervaring? Sommige dingen kan je alleen leren uit ervaring, maar ik hou mezelf aan het objecKef om elk jaar een langlopende, diepgaande opleiding te volgen bij de besten in hun vak. En dat mag best wat geld kosten. Ik spendeerde de voorbije 5 jaar meerdere Kenduizenden euro’s aan opleiding, coaching en mentoring. Het maakt me als mens vollediger, als expert beter en als zaakvoerder kan ik bevesKgen dat het geld opbrengt. Die opbrengst is lange termijn. Ik zou mezelf wellicht meer kunnen uitbetalen als ik al deze investeringen niet zou doen. Maar dan zou ik ook onvermijdelijk gaan teren op wat ik ken tot het op is. Ik merk wel enige schroom als ik verkennende gesprekken doe. Vooral bij vrouwen ligt dat investeren in zichzelf moeilijk. Want kan je zoveel geld uitgeven aan een coach? Het is toch maar werk? Kan je baas dat niet betalen? Eén van de adviezen die ik ook daadwerkelijk geef, is te vragen aan je baas of die niet wil investeren. En vaak willen ze dat wel degelijk. Willen ze dat, om vaak gegronde redenen, niet, dan heb je nog alKjd de keuze: je betaalt het zelf of je ontzegt jezelf de kans. Investeren in jezelf moet je doen zonder vinger op de knip en met oog op je lange termijn. Het is vaak echt een kwesKe van kiezen, want je kan dezelfde euro maar op één plek uitgeven. Maar investeren brengt alKjd op. Maak Welke investering in jezelf stel jij almaar uit? Een opleiding, een diploma, een MBA? Een sabbatical? Opnieuw gaan sporten? Een coach? Heroriënteren? Een minder betaalde maar veel toffere job met perspectief? Een eigen zaak? bij een investering in jezelf de volgende afwegingen: • Brengt dit me dichter bij wie ik wil zijn en hoe ik wil leven? • Als ik hierin slaag, brengt dit wat bij bij mijn levensgeluk? • Verhoogt dit mijn marktwaarde? • Stel dat ik dat geld uitgeef, moet ik mezelf dan echt iets anders ontzeggen? Of zoals mijn man het formuleert “gaan we er een boterham minder voor moeten eten?” Verder kan je in Vlaanderen vaak gebruik maken van subsidiekanalen, zoals de VDAB Loopbaancheque, Opleidingscheques of de KMO-‐Portefeuille. Er zijn dus nog weinig excuses. 32 © Els Deboutte - 2014 - Makemefly.be 11 STAP 10 -‐ A CTIE! Nu is het aan jou. Je formuleerde je grote droom en ik nodig je uit daar regelmaKg terug mee te experimenteren. Dat lukt misschien beter in de vrije natuur dan op je bureau. Je hebt een beter zicht op je sterktes, je valkuilen maar vooral je troeven en hoe jij die tot nu toe ingezet hebt in je successen. En je weet welke randvoorwaarden vervuld moeten zijn om ook op je best te zijn, zodat zowel jijzelf maar ook de anderen het meest van je kwalitei-‐ ten en bijdrage kunnen genieten. Je hebt intussen ook nagedacht over de vele manieren waarop je jezelf kan te-‐ gen houden of kan laten tegenhouden maar je weet ook dat je daar zelf over beslist. En je dacht na over investerin-‐ gen in jezelf. 33 © Els Deboutte - 2014 - Makemefly.be Nu is het aan jou. 1. Op welke domeinen in je leven en/of je werk wil je verandering brengen? 2. Wat is je eerste stap? 3. Wie wordt je bondgenoot? 4. Wat zal je zelf moeten vastpakken? 5. Waar ben jij toe bereid? Maak een concreet acKeplan en herzie het regelmaKg. Dat doe je door je doelen op te schrijven en te evalueren. Ikzelf zet het in Evernote. Zo hou ik mezelf ook ‘accountable’ voor wat ik me voorneem. Maar... evalueer op de goeie manier. Stel jezelf volgende vragen: Wat zit er al goed? Hoe is me dat gelukt? Wat kan ik meer of minder doen om nog één stapje verder te geraken? Waarom maakt dit me blij? 34 © Els Deboutte - 2014 - Makemefly.be Verken hoe Make me Fly! jou kan helpen om je toekomst vorm te geven www.makemefly.be Make me Fly! is een coaching en mentoring programma dat vrouwen in hun 30-‐ en 40-‐er jaren helpt terug controle te krijgen over hun toekomst, hun werk, hun leven, hun passie en geluk. Door het creëren van een glasheldere toekomstvisie zeFen zij daardoor met zelfvertrouwen gedurfde stappen binnen hun huidige werkomgeving, naar een nieuwe job of naar het ondernemerschap. Zodat ze succesvol en authenKek zijn in elke fase van hun leven en waarde brengen in het leven van anderen. . Make me Fly! biedt individuele begeleiding via VDAB Loopbaancheques, VIPtrajecten en opleiding in groep. Als deel van of zaakvoerder van een KMO kan je bovendien genieten van 50% subsidie op ons aanbod via de KMO-‐Portefeuille. Daarnaast deel ik dolgraag alles wat jullie gelukkig kan maken. Je kan wekelijks genieten van de Nieuwsbrief voor Carrière en Geluk en het maandelijkse webinar. Wil je je vragen bespreken? Contacteer me en ik maak tijd voor je vrij! 35 © Els Deboutte - 2014 - Makemefly.be Over Els Ik ben Els, de mens achter Make me Fly!, een coaching en mentoring programma dat vrouwen helpt terug controle te nemen over hun professioneel succes, hun leven, hun passie en geluk. Ik ben psycholoog, professioneel coach en ex-‐ muzikant. Ik ben getrouwd en mama van 2 zonen. In mijn vrije Kjd beoefen ik karate, een uitdaging die ik veel eerder had moeten aangaan, ik had er veel baat bij gehad. Maar gelukkig is het nooit te laat om te leren. Het is mijn levensmissie om zoveel mogelijk mensen te helpen om het he\ in eigen handen te nemen zodat ze een gelukkig leven leiden waarin ze kunnen doen wat ze graag doen en waar ze zich in kunnen ontplooien, hun hele leven lang. In 2013 schreef ik mijn eerste boek, “Geef je Carrière weer Vleugels!”, uitgegeven bij Kluwer. Het is een happy-‐feel-‐good-‐carrière-‐doe-‐het-‐zelf-‐handboek dat specifieke aandacht gee\ aan de uitdagingen die vrouwen ondervinden in het uitbouwen van hun werk en hun leven. Mijn kinderen groot zien worden en mijn klanten succesvol zien is het grootste cadeau voor mij. Ik juich mee met al hun successen, ik leef mee met hun tegenslagen en ik werk met hen mee tot we een oplossing vinden die voor hen werkt. Ik wens je ongelofelijk veel succes en plezier in je nieuwe leven en hoop je indien nodig daarin de weg te mogen wijzen! 36 © Els Deboutte - 2014 - Makemefly.be ONTZETTEND BEDANKT!!! aan mijn man, mijn rots in de branding en mijn zonen, zonder hen hoeL het niet aan alle cursisten, mannen en vrouwen die ik mocht begeleiden, voor hun enthousiasme en vertrouwen aan mijn mama, voor alles en ook voor het proof-‐readen aan mijn schoonmama, omdat kinderen niet groot worden binnen het gezin alleen aan mijn business buddy Valerie, voor haar niet aflatende steun en kriIsche blik aan mijn reflecIepartner Greet, voor haar ‘go get them girl!’ aan mijn assistant Kathleen, voor het alIjd snelle en knappe werk aan haar man Dirk, omdat niks op een website hem vreemd is aan mijn Elevate vriendinnen, omdat ze zo’n voorbeeld voor me zijn en er alIjd zijn aan mijn coach Joy Chudacoff, voor haar oneindige wijsheid, posiIvisme en generositeit aan mijn coach James Roche, die me leerde spreken over waar het echt om draait aan mijn mentor Ali Brown, voor het delen van alles, maar dan ook alles aan Ellen Söentken, voor haar grenzeloze vertrouwen en haar waanzinnig insInct aan al mijn netwerkvriendinnen uit andere programma’s om me deel te maken van hun weg aan mijn collega’s, voor het delen van hun ideeën aan mijn familie, vrienden en vriendinnen, omdat jullie er zijn en ik bij jullie mag zijn aan mijn karate Sensei en Sempai, om me steeds voorbij de grens te krijgen aan al wie er voor me is en was en ik vergat te vermelden aan jou, voor het lezen van dit boek DANK xxxvii
© Copyright 2024 ExpyDoc
