����������� ������������ Passie voor INNOVATIE ���� Inhoudsopgave Profiel van de groep Woord van de Voorzitter Woord van de CEO Historisch overzicht 1 3 5 6 Een dynamische onderneming in een attractieve sector Kerngegevens De OTC-markt Omega Pharma, een unieke positionering Strategie: duurzaam en rendabel groeien 9 10 14 18 21 Informatie voor de aandeelhouders Basisinformatie voor de aandeelhouder Informatie over het aandeel Corporate governance 29 30 31 37 Jaarrekening 2008 Geconsolideerde jaarrekening 2008 Statutaire jaarrekening 2008 57 58 136 Kerncijfers Geconsolideerde resultaten volgens IFRS (1) In duizend euro 2008 2007 Evolutie 2008/2007 Netto omzet 811 283 789 302 +3% Bedrijfskasstroom (EBITDA) (2) 130 148 125 554 +4% Afschrijvingen en waardeverminderingen (DA) -21 672 -16 427 +32% -9 901 -23 133 -57% 98 575 85 994 +15% -35 827 -34 437 +4% 51 557 +14% Resultatenrekening 2 Niet-recurrente elementen Bedrijfsresultaat (EBIT) Financieel resultaat excl. niet-recurrente financiële lasten Niet-recurrente wisselkoersverschillen -4 040 Winst uit gewone bedrijfsuitoefening vóór belasting 58 708 Belastingen op het resultaat -7 900 -7 869 0% Netto winst uit de gewone bedrijfsuitoefening 50 808 43 688 +16% 3 569 2 106 +69% Netto winst van ondernemingen opgenomen volgens vermogensmutatiemethode (24% participatie Arseus) Netto winst van de groep (3) 54 377 45 794 +19% Recurrente netto winst uit voortgezette activiteiten (4) 66 442 65 396 +2% 23 673 785 25 799 638 -8% 650 137 1 250 019 Gemiddeld aantal aandelen (5) Marktkapitalisatie op 31 december Data per aandeel, in euro Recurrente netto winst uit voortgezette activiteiten/aandeel 2,81 2,53 +11% Netto winst /aandeel (3) 2,30 1,78 +29% Bruto dividend per aandeel 0,60 0,50 +20% Netto dividend per aandeel 0,45 0,375 +20% 1 417 253 1 326 699 600 520 612 166 Netto financiële schuld (6) 433 317 355 176 Werkkapitaal (7) 124 243 96 916 Bruto marge (8) 57% 57% EBITDA (2) -marge 16% 16% Gearing (9) 72% 58% Balansgegevens Balanstotaal Eigen vermogen voor dividenduitkering Kernratio’s (1) Alle cijfers hebben betrekking op de voortgezette activiteiten (2) Bedrijfskasstroom (EBIT+DA) vóór niet-recurrente elementen maar nà corporate kosten. (3) Uit voortgezette activiteiten (4) Netto winst uit voortgezette activiteiten – niet-recurrente elementen (incl. wisselkoersverschillen) en gerelateerd belastingseffect volgens de effectieve belastingsvoet (5) Berekend op basis van het gewogen gemiddelde van het aantal aandelen, na aftrek van de eigen aandelen. (6) Netto financiële schuld = langlopende en kortlopende financiële verplichtingen + langlopende en kortlopende afgeleide financiële instrumenten - geldmiddelen en kasequivalenten (7) Werkkapitaal = handelsvorderingen + voorraad - handelsschulden (8) Omzet verminderd met handelsgoederen (inclusief wijzigingen in voorraad en onderhanden werk), als een percentage van de omzet (9) Netto financiële schuld als een percentage van het eigen vermogen 1200 1007 1000 789 800 200 811 729 start internationalisering beursintroductie 600 400 afsplitsing Arseus Van 23 naar 811 miljoen euro omzet sinds beursintroductie 3 178 23 0 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 Consumer Health (OTC) 2005 2006 2007 2008 Professional Health (Arseus) Elk jaar een hoger dividend Bruto dividend per aandeel, in euro 0,600 0,6 0,500 0,400 0,4 0,320 0,240 0,2 0,180 0,120 0,800 0,020 0 1998 0,033 0,050 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Stevige bedrijfskasstroom * 16% 2008 16% 2007 16% 2006 20 15 10 5 � 0 130,1 125,6 120,1 �� 30 als procent van de geconsolideerde omzet �� 60 �� 90 ��� 120 ��� 150 in miljoen euro (*) Bedrijfsresultaat (EBIT) vermeerderd met afschrijvingen en waardeverminderingen, vóór niet-recurrente elementen en na corporate kosten De gegevens voor 2006, 2007 en 2008 hebben betrekking op de voortgezette activiteiten (Consumer Health/OTC), zonder Arseus dat in 2007 werd afgesplitst) Omega Pharma 1 De kernactiviteiten van Omega Pharma bestaan uit de ontwikkeling, de marketing en de verkoop van gezondheids- en verzorgingsproducten die de consument zonder doktersvoorschrift kan verkrijgen (Over-The-Counter of OTC-producten). Vanuit de sterke positie in Europa, en met een aangehouden strategische focus op geselecteerde nichesegmenten, wil Omega Pharma zich op een voorzichtige, doordachte en systematische manier verder ontwikkelen tot een wereldspeler op deze OTC-markt. Sinds het ontstaan in 1987 heeft Omega Pharma binnen die strategische visie al een indrukwekkend parcours afgelegd. Omega Pharma is vandaag met meer dan 2.000 medewerkers direct actief in nagenoeg 40 landen – voornamelijk in Europa, maar sinds kort ook in het Midden-Oosten, Zuidoost-Azië en Zuid-Amerika. Daarmee staat Omega Pharma, als één van de weinige zuivere OTC-ondernemingen, op de drempel van de wereldwijde top 10 in de markt van voorschriftvrije geneesmiddelen en verzorgingsproducten. Met de verwezenlijking van die strategische visie wil Omega Pharma een steeds grotere groep consumenten in de wereld toegang verlenen tot betaalbare kwaliteitsproducten die een wezenlijke bijdrage leveren tot een gezonde levensstijl en een gevoel van welzijn. Omega Pharma profileert zich daardoor tevens als de aangewezen partner van de tussenhandel, en de apotheker in het bijzonder, voor wie de verkoop van OTC-producten een onmisbare aanvulling vormt op de inkomsten uit geneesmiddelen op voorschrift. Bij de uitvoering van haar activiteiten schenkt de groep aandacht aan iedereen die een bijdrage levert tot deze missie: medewerkers, klanten, leveranciers, aandeelhouders en alle andere stakeholders. Ondernemerschap, ambitie, creativiteit en innovatie, betrokkenheid en wederzijds respect worden hoog in het vaandel gedragen bij het vervullen van de missie en visie. 2 Luc Zeebroek (° Nieuwpoort, 1956) maakt onder het pseudoniem Kamagurka al meer dan dertig jaar furore als cartoonist met een eigen grafische en absurde, soms surrealistische stijl. Zijn cartoons werden gepubliceerd in nagenoeg 100 tijdschriften, waaronder ook gereputeerde media zoals The New Yorker (VSA), The Independent en The Financial Times (het Verenigd Koninkrijk), Die Zeit (Duitsland), Charlie Hebdo (Frankrijk), NRC Handelsblad (Nederland), Humo en De Tijd (België). Relatief recent is Kamagurka ook als kunstschilder naar buiten getreden met de commerciële en zakelijke ondersteuning door Marc Coucke, CEO van Omega Pharma. Maar er zijn nog treffender parallellen tussen Kamagurka en Omega Pharma. Innovatie en creativiteit worden door beide gecombineerd met hard werk en de overtuiging dat men met zijn project dagelijks intensief bezig moet zijn. De titel van het schilderij hierboven is al even toepasselijk: Wellness. 2008 in perspectief Woord van de Voorzitter Geachte aandeelhouder, In maart 2008 heeft de Raad van Bestuur beslist Marc Coucke terug aan te stellen als operationele leider van de onderneming. In de maanden vooraf was gebleken dat Omega Pharma haar doelstellingen niet ten volle kon realiseren zonder het dagelijkse, creatieve en bezielende leiderschap van haar stichter. Zelfs met de uitmuntende individuele kwaliteiten van haar leden bleek het Directiecomité onderbemand. Na overleg met de Raad van Bestuur werden daarom enkele competente directieleden die de onderneming verlaten hadden, terug in het Directiecomité opgenomen. Vervolgens werd beslist dat dit Directiecomité de geografische divisies voortaan rechtstreeks zou aansturen. Bovendien werd de innovatiecapaciteit versterkt zodat de onderneming nog sneller méér nieuwe producten op de markt kan introduceren. Door de combinatie van beide maatregelen werd de slagvaardigheid van de onderneming aanzienlijk verhoogd. Goede samenwerking met Marketing en Sales zorgde voor een naadloze aansluiting naar verkoopssuccessen. Dankzij de inzet en toewijding van alle medewerkers kon de dalende omzet uit eerste kwartaal worden omgezet in groei vanaf het tweede kwartaal 2008. Verder besliste de Raad van Bestuur om overnames te beperken tot kleinere acquisities, met als essentieel criterium dat zij de onderneming langetermijnperspectieven moesten bieden in productgroepen of op geografische markten waar zij voorheen niet actief was. Met dezelfde gedachte werden in een aantal groeimarkten kleine eigen organisaties opgericht. De financiële crisis kwam in het derde kwartaal roet in het eten gooien. Op financieel gebied werd beslist de inkoop eigen aandelen te vertragen en vervolgens volledig stop te zetten. Anderzijds bood de financiële crisis de mogelijkheid om een aantal acquisities te realiseren tegen betere voorwaarden dan voorheen. Aan het einde van het derde en vooral in het vierde kwartaal is de wereldeconomie in een ernstige recessie terecht gekomen. Niettemin kon Omega Pharma het jaar afsluiten met een omzetgroei van 3% en een netto winstgroei van 19%. Dit ondanks het feit dat wisselkoersverschillen op het einde van het jaar zwaar begonnen te wegen. Dat Omega Pharma erin geslaagd is haar omzet te doen groeien met producten die een hoge toegevoegde waarde hebben, verdient bijzondere aandacht. Dit resulteerde in een licht verhoogde brutomarge. Ook steeg de Ebitda iets meer dan de omzet. Dit is een puike prestatie, waarvoor alle medewerkers van Omega Pharma lof verdienen. 2009 en mogelijk ook de volgende jaren worden moeilijk voor alle ondernemingen wereldwijd. De slaagkansen van elke onderneming zullen bepaald worden door: de sector waarin zij actief is, de competentie en gedrevenheid van haar medewerkers, en haar financiële weerbaarheid. Omega Pharma is actief in een sector met grote toekomstmogelijkheden. De kwaliteit van de medewerkers is uitstekend. De financiële structuur rust op langlopende kredietfaciliteiten, waarvoor alle ratio’s in lijn liggen met de convenanten. Niettemin beschouwen de Raad van Bestuur en het Directiecomité de strikte beheersing van het werkkapitaal als een absolute topprioriteit. Bijge- 3 volg is er een doortastend kostenbesparingsplan opgestart onder de rechtstreekse verantwoordelijkheid van de CEO. Alle managers in de organisatie, zowel in de geografische divisies als bij Corporate, moeten beseffen dat de crisis een unieke opportuniteit en uitdaging inhoudt om te bewijzen wat ze waard zijn. Zij moeten er zich van bewust zijn dat ze het entrepreneurschap en de competentie in zich hebben om met minder kosten méér te realiseren. 4 Omega Pharma beschikt over voldoende troeven om succesvol uit de crisis te komen. Zelfs in het huidige economische klimaat mag men verwachten dat de markt van gezondheids- en verzorgingsproducten in de landen met hoge welvaart zal stand houden en in groeilanden zal blijven stijgen. Omega Pharma beschikt over een uitzonderlijk uitgebreid productgamma met prima prijs/kwaliteit verhouding. In meerdere grote productgroepen heeft de onderneming het potentieel om internationaal marktleider te worden of is zij dat al. In een aanzienlijk aantal productcategorieën is zij een sterke lokale speler. Door deze mix van global en local is Omega Pharma in staat om in al haar deelmarkten marktaandeel te winnen. Aan de aankoopzijde moet de groep alert en krachtig optreden naar toeleveranciers opdat de bruto marge verder blijft stijgen. Intern moet nauwgezette kostenbeheersing de Ebitda doen groeien. En door strikt financieel beheer dient het werkkapitaal onder controle te blijven. Omega Pharma heeft het voordeel dat zij haar commerciële activiteiten in alle landen waarin zij actief is, in eigen beheer heeft. Zij verkoopt haar enorm gamma consumentenproducten aan een zeer uitgebreide klantenbasis, waardoor het debiteurenrisico zeer gespreid is. Omega Pharma is in tien jaar tijd gegroeid van een kleine lokale speler tot een vooraanstaande beursgenoteerde onderneming, die internationaal actief is en die meer dan 800 miljoen euro omzet haalt met een eigen vermogen van 600 miljoen euro. Dit succes is toe te schrijven aan creatief en gedurfd ondernemerschap, scherp zakeninstinct, financieel inzicht en uitzonderlijke gedrevenheid. Omega Pharma is geen logge bureaucratische machine geworden en beschikt nog altijd over de wendwaarheid, het aanpassingsvermogen en de dynamiek van de zelfstandige ondernemer. Mede daarom wil de Raad van Bestuur het dividend met 20% optrekken tot 0,60 euro bruto per aandeel, om op die manier ook haar engagement tegenover de aandeelhouder uit te drukken. Wij kunnen en moeten nog zeer veel realiseren om onze efficiëntie en onze prestaties te verbeteren. De Raad van Bestuur, het Directiecomité en alle medewerkers zijn zich daar niet alleen ten volle van bewust; zij tonen ook de strijdvaardigheid om dit potentieel om te zetten in succesvolle realisaties. Lucas Laureys Voorzitter van de Raad van Bestuur 5 Marc Coucke CEO Woord van de CEO Geachte aandeelhouder, Omega Pharma kan redelijk tevreden terugblikken op 2008. Knappe realisaties op het gebied van innovatie, synergieën en geografische expansie werden op het eind van het jaar verwaterd door de zwakke macro-economische omgeving. Qua omzet en rendabiliteit werd uiteindelijk een bevredigend resultaat neergezet. Voor 2009 blijft Omega Pharma trouw aan de basissterkten: de band met de klanten en gebruikers, de innovatie binnen bestaande merken en met nieuwe merken, synergetische versterking van de lokale structuren en geografische expansie met beperkt risico. Gezien de beperkte visibiliteit moet daarbovenop continu aandacht worden geschonken aan operational excellence, voornamelijk via de daling van de kostenbasis en de verbetering van het werkkapitaal. Omega Pharma moet daardoor in staat zijn om in 2009 een belangrijke free cashflow te realiseren. Ik dank van harte alle stakeholders voor hun prestaties en engagement in 2008, en vertrouw erop dat zij deze uitdagingen in 2009 met veel talent, inzet en doortastendheid zullen realiseren. Van vijfliterflessen shampoo in de beginjaren naar moderne verzorgingsproducten met een uitstekende prijs/kwaliteitsverhouding in 2009 6 Met de slogan “door apothekers, voor apotheker” begonnen de stichters met het uitbouwen van een Consumer Health-organisatie, waarin de relatie met de apothekers een cruciale rol vervult. Start van acquisitieprocessen op de Belgische thuismarkt 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 Oprichting van Omega Pharma door twee apothekers, waaronder Marc Coucke, de huidige CEO 1997 1998 Beursintroductie Management buy-out door Marc Coucke 1987 1988 1989 1990 1991 Start van de verkoop van scheikundige basisgrondstoffen voor magistrale bereidingen 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 Oprichting van OmegaSoft Historisch Overzicht Versterkte klemtoon op innovatie. Voortzetting van de groeistrategie via kleinere acquisities en eigen initiatieven die als platform dienen voor toekomstige groei in de Emerging Markets. Acquisitie van Wartner Europa Start van de internationalisering Overname van 60 OTC-merken van Phizer Acquisitie van Chefaro, de toenmalige DTC-divisie van Akzo Nobel, met activiteiten in het VK, Spanje, Duitsland en Nederland Expansie naar Frankrijk via de acquisitie van Pharmygiëne 7 Expansie naar Italië en Scandinavië via acquisities Verwerving van Silence via acquisitie van Persee Médica Expansie naar Centraal en Oost Europa via acquisitie van Bittner Pharma Expansie naar Griekenland Expansie naar Portugal 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Opname in de Bel20 beursindex Splitsing van het aandeel in 10 1999 2000 2001 Verzelfstandiging van Arseus via aparte beursintroductie 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 beursintroductie van Arseus Oprichting van Arseus als zelfstandige divisie Oprichting van Fagron Oprichting van Omega Medical Oprichting van Omega Dental 8 ANTI-SNURK Keelspray 9 Een dynamische onderneming in een attractieve sector Kerngegevens 10 De OTC-markt 14 Omega Pharma, een unieke positionering 18 Strategie: duurzaam en rendabel groeien 21 Omega Pharma in een oogopslag Omzet Geconsolideerde resultaten in EUR miljoen (en %) 10 Aantal werknemers (voltijds equivalent) EBITDA 2008 2008 marge Evolutie 2008 2007 +3% 29,7 14,5% +26% 273 261 187,4 -2% 19,4 10,4% -8% 503 549 Omega Pharma Noord Europa 102,0 +3% 25,2 24,7% -2% 163 160 Omega Pharma Zuid Europa 147,6 +3% 22,0 14,9% -21% 333 288 ‘Rest Of World’ 169,1 +8% 43,8 25,9% +13% 703 552 OTC operationeel 811,3 +3% 140,1 17,3% +2% 1 975 1 810 +12% 68 71 +4% 2 043 1 881 2008 Evolutie Omega Pharma België 205,0 Omega Pharma Frankrijk Corporate -10,0 Omega Pharma (OTC) 811,3 +3% 130,2 16,0% Aandeel in de geconsolideerde omzet van de groep in 2008 Emerging markets 12% België 25% Rest Of World 21% Zuid-Europa 18% Frankrijk 23% Noord-Europa 13% De Groep • Meer dan 2000 medewerkers • Rechtstreeks actief in nagenoeg 40 landen West-Europa 88% 5 Rapporteringssegmenten Omega Pharma België • Als enige organisatie in de groep zowel actief in OTC als in generieke geneesmiddelen (respectievelijk ongeveer 1/3 en 2/3 van de omzet) • Nummer 2 op de Belgische OTC-markt, met marktaandeel rond de 5% • Strategische partnership met Eurogenerics voor de distributie van generieke geneesmiddelen. Nummer 1 op de Belgische markt voor generieken, met marktaandeel rond de 60%. Omega Pharma Frankrijk • Nummer 3 op de Franse OTC-markt met een marktaandeel van ongeveer 4%. • Talrijke internationale merken vonden hun oorsprong in Frankrijk: XLS, Para, Silence, T.LeClerc, Innoxa, Phytosun Arôms,... • Sinds de zomer van 2006 kent de organisatie een volledig geïntegreerde structuur, met drie verkoopdivisies die elk in een specifiek domein zijn gespecialiseerd. Noord-Europa • Dit segment omvat de activiteiten van Omega Pharma in de vier Scandinavische landen (ACO Hud) en in Duitsland (Deutsche Chefaro). • Sterke focus op dermocosmetica, waarvoor het Zweedse lab trouwens instaat voor de ontwikkeling van nieuwe producten voor de gehele groep. De Duitse organisatie kan mee genieten van de expertise die ACO Hud op dit terrein heeft opgebouwd. Zuid-Europa • In dit segment zitten de activiteiten van Omega Pharma in Portugal, Spanje, Italië, Zwitserland, Cyprus en Griekenland vervat. • In deze regio is er een sterke cross-selling van producten en merken tussen de verschillende landen. Rest Of World • Dit rapporteringssegment omvat de activiteiten in Nederland, Ierland, Het Verenigd Koninkrijk, Oostenrijk, de landen in Centraal en Oost-Europa (inclusief Rusland en Oekraïne) en de andere Emerging Markets. 11 Geografische expansie Op acht jaar tijd heeft Omega Pharma zichzelf omgevormd van een lokale Belgische onderneming tot een groep die in nagenoeg veertig landen actief is. Bij elk land in de lijst hieronder volgt het omzetcijfer van 2008 (in miljoen euro), gevolgd door het aantal medewerkers in de verkoopploegen (vertegenwoordigers, merchandisers, key account managers, televerkoopoperatoren). In totaal gaat het om meer dan 800 medewerkers. Op regelmatige basis bezoeken zij ongeveer 80.000 apotheken en andere verkooppunten die instaan voor het overgrote deel van de marktomzet. 12 België (205,0 m omzet, 91 in Sales) Luxemburg Frankrijk (187,4 m omzet, 183 in Sales) Zweden (40,5 m omzet, 7 in Sales) Noorwegen (11,7 m omzet, 7 in Sales) Denemarken (5,4 m omzet, 3 in Sales) Finland (6,2 m omzet, 6 in Sales) Duitsland (38,2 m omzet, 46 in Sales) Portugal (19,3 m omzet, 12 in Sales) Spanje (43,3 m omzet, 71 in Sales) Italië (52,4 m omzet, 50 in Sales) Griekenland (24,0 m omzet, 81 in Sales) Cyprus Zwitserland (8,6 m omzet, 8 in Sales) Nederland (50,3 m omzet,21 in Sales) Verenigd Koninkrijk (25,6 m omzet, outsourced) 17. Ierland (3,1 m omzet, 5 in Sales) 18. Oostenrijk (2,6 m omzet, 2 in Sales) 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. ] ] Rusland (33,3 m omzet, 103 in Sales) Oekraïne (24,4 m omzet, 88 in Sales) Wit Rusland (0,1 m omzet, export) Polen (4,8 m omzet, 20 in Sales) Estland (3,3 m omzet, 11 in Sales) Letland (samen met Estland) Litouwen (samen met Estland) Hongarije (1,9 m omzet, 4 in Sales) Tsjechië (2,9 m omzet, 12 in Sales) Slowakije (0,3 m omzet, 4 in Sales) Roemenië (0,5 m omzet, 12 in Sales) Turkije (0,2 m omzet, 13 in Sales) Australië (3,4 m omzet, 10 in Sales) Nieuw-Zeeland (0,7 m omzet, 2 in Sales) 33. India (opstart in 2009) 34. Argentinië (0,5 m omzet, 2 in Sales) 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. Varia export (11,4 m omzet) 33 9 32 34 31 actief sinds 1987 eerste aanwezigheid tussen 2000 en 2004 aanwezig sinds 2007 aanwezig vanaf 2008 of voorzien voor 2009 13 7 5 4 23 24 6 17 19 25 16 21 15 8 1 22 2 27 3 20 28 18 14 26 29 11 10 12 30 13 De OTC-markt OTC, een definitie 14 Omega Pharma is actief op de markt van de gezondheids- en verzorgingsproducten die de consument zonder doktersvoorschrift kan verkrijgen. Vaak worden deze producten aangeduid met de term “Over-The-Counter” (OTC) omdat ze vrij verkocht kunnen worden aan de eindconsument. Ook de term “Health and Personal Care” (HPC) vindt meer en meer ingang. Het gaat dus om producten: • die de gezondheid ondersteunen en die ertoe bijdragen dat de consument zich goed voelt, • die verkrijgbaar zijn zonder doktersvoorschrift • die hoofdzakelijk verkocht worden in apotheken, maar ook in natuurwinkels, drogisterijen en gezondheidscentra, • die aan een aantal wettelijke vereisten op het vlak van doeltreffendheid, veiligheid en/of zuiverheid moeten voldoen, doch niet in dezelfde mate als geneesmiddelen die enkel verkrijgbaar zijn op doktersvoorschrift, • die meerdere categorieën kunnen bestrijken, zoals voedingssupplementen, producten voor persoonlijke verzorging en hygiëne, en medische hulpmiddelen tegen kleinere kwaaltjes. Een markt met toekomst Dankzij een aantal factoren in de samenleving biedt deze markt gunstige perspectieven. • De vergrijzing van de bevolking leidt tot meer medische noden, waarvoor OTC-producten in sterke mate een oplossing kunnen bieden. • De moderne levensstijl. Terwijl er meer welvaartkwaaltjes opduiken, is er ook met een groeiende aandacht voor jeugdigheid, gezond leven en genieten. Wij willen ons goed voelen en wij willen er ook (langer) goed uitzien. • De consument kiest. Algemeen gesproken is de consument ook beter geïnformeerd en wordt hij steeds mondiger. Hij wil zijn gezondheid meer in eigen handen nemen, en dus doet hij meer en meer een beroep op OTC-producten. • Een nieuwe middenklasse. In de groeimarkten treden steeds meer consumenten toe tot de middenklasse, die voldoende inkomen heeft om een deel ervan te besteden aan gezondheid- en schoonheidszorg. • Ondersteunende regelgeving. Omdat de overheid in vele landen wenst te besparen op de tegemoetkoming in de kosten van geneesmiddelen op voorschrift, vergemakkelijkt ze de toegang tot OTC-producten. Geneesmiddelen krijgen vandaag sneller en eenvoudiger een statuutwijziging (Rx-to-OTC), en dankzij een gecentraliseerd systeem kunnen OTCproducten gemakkelijker de toelating krijgen om in meerdere landen tegelijk op de markt te worden gebracht. • Bredere distributie. OTC-producten vinden hun weg naar verschillende verkooppunten buiten de apotheek, al blijft die in continentaal Europa nog altijd het referentiepunt. • Meer aandacht van de apotheker. De apotheker wordt geconfronteerd met dalende inkomsten uit geneesmiddelen op voorschrift, waarvoor de overheid via de sociale zekerheid een tegemoetkoming in de kosten voorziet. De apotheker beseft dat deze daling dient gecompenseerd te worden met de omzet uit andere producten, en besteedt daarom meer aandacht aan voorschriftvrije gezondheids- en verzorgingsproducten. Een substantiële markt die blijft groeien Enkele hoofdcategorieën en talrijke nichesegmenten Omdat er geen eenduidige definitie voor OTC-producten bestaat, kan de marktwaarde van de wereldmarkt voor OTC-producten verschillen naargelang van de bron of de gevolgde methodologie. Gemiddeld wordt de globale OTC-markt, uitgedrukt in consumentenprijzen, op 50 tot 75 miljard euro geraamd. Terwijl de Europese OTC-markt meer dan één derde van de globale markt vertegenwoordigt, zijn het vooral de regionale markten van Zuidoost-Azië en Latijns-Amerika die het snelst groeien. De groei van de Europese markt komt voor een groot deel op rekening van Centraal en Oost-Europa. De belangrijkste productcategorieën in de OTC-markt worden gevormd door: (1) producten tegen hoest en verkoudheden, (2) pijnstillers, (3) vitamines, mineralen en voedingssupplementen, (4) producten tegen maag- en darmstoornissen, (5) huidverzorgingsproducten, maar ook producten tegen allergieën en middelen om te stoppen met roken. Deze categorieën vertegenwoordigen méér dan twee derden van de totale markt. Daarnaast zijn er talrijke kleinere segmenten voor specifieke aandoeningen en kwaaltjes: anti-muggenproducten, afslankingsmiddelen, thuisdiagnostica, enzovoort. Andere 10% Huidverzorging 9% Europa 36% Latijns-Amerika 10% Maag- en darmstoornissen 14% Andere 26% Japan 10% Vitamines Mineralen Voedingssupplementen 15% Zuidoost-Azië/China 12% Noord-Amerika 22% Globale OTC markt 50 miljard euro (e) Hoest en verkoudheden 19% Pijnstillers 17% Belangrijkste OTC-segmenten 15 Kleine top in gefragmenteerde markt met concentratie op hoofdcategorieën 16 De belangrijkste deelnemers op de globale OTC-markt zijn in hoofdzaak OTC-divisies van belangrijke farmaceutische concerns, aangevuld met een paar multinationale ondernemingen die vanuit de FMCG-sector (Fast Moving Consumer Goods) de OTC-markt benaderen. Deze grotere ondernemingen richten zich quasi uitsluitend op de grootste productsegmenten waarin ze in onderlinge concurrentie met elkaar staan. De laatste paar jaren hechten deze ondernemingen een groter strategisch belang aan hun OTC-activiteiten. Aan het andere uiteinde van het spectrum zijn er talloze kleinere nationale ondernemingen die quasi uitsluitend op hun thuismarkt actief zijn en zich hoofdzakelijk concentreren op dermocosmetische producten en kleinere marktsegmenten. OTC omzet Onderneming in 2008 % (OTC-divisie) (M EUR) van totaal Johnson & Johnson 12 683 26% Immodium, Neutragena, RoC, Listerine... Procter & Gamble 11 517 18% Oral-B, Prilosec OTC, Vicks, Actonel Novartis 4 592 14% Voltaren, Lamisil, Maalox, Nicotinell, Ciba-Vision GlaxoSmithKline 4 448 18% Alli, Aquafresh, Gaviscon, Nicorette, Zantac Bayer 4 703 14% Aspirine, Supradyn, Canesten Wyeth 2 150 12% Advil, Alavert, Caltrate Reckitt Benckiser 1 884 26% Clearasil, Dettol, Nurofen, Strepsils, Mucinex Boehring Ingelh. (‘07) 1 100 10% Antistax, Bisolvon, Buscopan, Pharmaton Taisho 1 221 61% Avalon, Lipovitan D, Livita, Pabron Pierre Fabre 1 118 68% Klorane, Avène, Galénic, Elancyl, Nicogum Schering-Plough 1 008 6% Claritine, Coppertone 914 6% Bristol-Myers Squibb Sanofi-Aventis 811 SSL International Chattem Arkopharma Enfamil, Expecta Aspégic, Thinatiol, Hexomedine niet gepubliceerd Omega Pharma Belangrijkste merken 100% Wartner, XLS, Paranix, Silence,... 535 89% Durex, Scholl Footcare 359 100% Icy Hot, Gold Bond 224 100% 4-3-2-1 Minceur De omzetcijfers zijn gebaseerd op de cijfers in de jaarverslagen en/of persberichten van de betrokken ondernemingen, waar relevant omgerekend naar euro tegen de wisselkoersen van begin maart 2009. Distributie in beweging In Europa worden OTC-producten traditioneel verkocht in de apotheek. Al even traditioneel zijn de uitzonderingssituaties in het Verenigd Koninkrijk en Nederland waar OTC-producten hoofdzakelijk via het drogisterijkanaal worden verdeeld. Het groeiende succes van OTC-producten en het toenemende belang dat de consument hecht aan zelfzorg zijn slechts twee factoren die verklaren waarom OTC-producten een steeds bredere distributie kennen en steeds meer te vinden zijn in de parafarmacie, in gezondheidscentra en natuurwinkels. Alhoewel de apotheker de komende jaren nog steeds de centrale rol zal vervullen, is de langzame trend naar een multi-channel distributie onmiskenbaar ingezet. Het apothekerskanaal is nog altijd sterk gefragmenteerd, met naar raming 120.000 apotheken in West-Europa en 100.000 in Oost-Europa. Hoewel er al langer sprake is van ketenvorming, blijft dit fenomeen relatief beperkt. Aanvankelijk speelden de coöperatieve organisaties een toonaangevende rol in de ketenvorming bij apotheken, maar sinds enkele jaren zijn ook ondernemingen zoals OPG en Celesio gestart met het vormen van kleinere ketens als onderdeel van hun strategie van verticale integratie. Doorgaans vertegenwoordigen apotheekketens minder dan 10% van het totale apothekenbestand in een land. In het drogisterijkanaal (in Nederland en het Verenigd Koninkrijk) hebben de geïntegreerde ketens over de jaren wel een sterke aanwezigheid uitgebouwd. Ketens hebben omwille van hun omvang een sterkere onderhandelingspositie, met enige impact op de bruto marge voor OTC-producten. Anderzijds vergen geïntegreerde ketens een minder uitgebreid verkoopapparaat dan voor een gefragmenteerde apothekenmarkt, waardoor er weinig verschillen zijn op het niveau van de netto marge. Regulering en deregulering: kritische massa is belangrijk Het groeiende belang van de OTC-sector heeft tot een verhoogde activiteit op wetgevend vlak geleid. Enerzijds is er een trend van deregulering, opdat OTC-producten gemakkelijker hun weg naar de consument zouden vinden. De resterende distributiemonopolies in bepaalde landen zoals Zweden zullen in de nabije toekomst worden beëindigd. Ook restrictieve vestigings- en eigendomsbepalingen voor apotheken zoals in Duitsland worden meer en meer in vraag gesteld. Dankzij de centrale toelatingsprocedure of het systeem van wederzijdse erkenning tussen Europese lidstaten vinden nieuwe OTC-producten gemakkelijker en sneller hun weg naar de markt. Vooral Europees georganiseerde ondernemingen ondervinden hiervan de voordelen. Anderzijds tekent er zich – op productniveau – een trend naar meer regulering af. Ook voor OTC-producten die wettelijk niet als geneesmiddel moeten geregistreerd worden, worden er meer voorwaarden gesteld om een bepaalde claim met betrekking tot de werking van het product te kunnen en mogen maken. Resultaatverbintenissen voor een product dienen in de toekomst wellicht gestaafd te worden door de resultaten van klinische proeven. Hoewel het hier niet gaat om klinische proeven met honderden personen gedurende langere periodes, kan deze trend voor kleinere nationale ondernemingen met onvoldoende schaalgrootte een financieel obstakel worden. 17 Omega Pharma, een unieke positionering Uniek op 4 domeinen 18 • 100% OTC. Na de afsplitsing van Arseus in oktober 2007 kan Omega Pharma alle focus schenken aan voorschriftvrije gezondheidsen verzorgingsproducten. Omega Pharma is één van de weinige zuivere OTC-ondernemingen en staat op de drempel van de wereldwijde top 10 in deze veelbelovende markt. Alle andere namen uit die top 10 betreffen divisies van globale ondernemingen die gemiddeld slechts 5 tot 20% van het geconsolideerde groepsomzet uit hun OTC-activiteiten puren. • Groot in nichesegmenten. Nagenoeg alle grote ondernemingen concentreren hun OTCactiviteiten in de grootste marktsegmenten en staan daar in onderlinge concurrentie. Omega Pharma opteert eerder voor een sterke positie in nichesegmenten. Aangezien de concurrentie in die segmenten voornamelijk uit lokale ondernemingen bestaat – verschillend in elk land, kan Omega Pharma hier volop zijn multinationale slagkracht aanwenden. • Netwerk naar de apotheken en de handel. Precies omdat de kernactiviteiten van Omega Pharma volledig in OTC zijn gesitueerd, heeft de onderneming sterk uitgebreide verkoopsorganisaties naar de apotheken en de handel ontwikkeld. In talrijke landen beschikt Omega Pharma over de grootste verkoopploeg in het apotheekkanaal. Dit stelt Omega Pharma in staat om een push/ pull marketingstrategie te volgen waarbij de sterke aanwezigheid in het verkooppunt wordt gecombineerd met een directe communicatie naar de eindconsument. Ondernemingen die zich niet volledig toeleggen op de OTC-markt zijn doorgaans minder geneigd om in dergelijk netwerk te investeren. • OTC-gedreven innovatie en synergie. Omega Pharma is overtuigd van de kracht van voortdurende innovatie. Voor de onderneming betekent innovatie veel meer dan de ontwikkeling van een OTC-versie van een geneesmiddel dat voordien enkel op voorschrift verkrijgbaar was. Innovatie is bij Omega Pharma echte OTC-innovatie. Eigen productontwikkeling vormt een belangrijke bron van innovatie, die wordt aangevuld met licentienemingen en samenwerkingsverbanden met andere organisaties en ondernemingen. Horizontale organisatie en sterke ondernemerscultuur De kracht van Omega Pharma zit ook in het ondernemerschap, de snelheid van besluitvorming en de flexibiliteit om te anticiperen of in te spelen op wijzigende omgevingsfactoren. Deze sterkte hangt samen met de relatief horizontale organisatiestructuur van de groep. Het dagelijks beleid is door de Raad van Bestuur gedelegeerd aan het Directiecomité, dat bestaat uit 6 personen. Zij sturen in groep de gehele organisatie aan, die vandaag direct aanwezig is in nagenoeg veertig landen. Elke Country of Regional Manager rapporteert rechtstreeks aan één van de zes leden van het Directiecomité. Deze horizontale structuur maakt het mogelijk om snel te beslissen, maar biedt bovenal een sterke voeling van de top met de basis, de markt en de eindconsument. Binnen Omega Pharma hebben de Country Managers traditioneel een vrij grote autonomie. In nauw overleg met hun medewerkers ter plaatse kunnen zij zelf de krachtlijnen voor hun bedrijfs-, marketing- en verkoopbeleid vastleggen. Lokale initiatieven worden aangevuld met projecten en strategieën die centraal werden ontwikkeld. De grote lokale autonomie gaat echter ook gepaard met een evenredig grote verantwoordelijkheid voor het behalen van het gebudgetteerde resultaat. Omzetgroei, rentabiliteit (uitgedrukt in recurrente bedrijfskasstroom) en beheersing van het werkkapitaal zijn de drie voornaamste instrumenten waarmee de Country Managers worden aangestuurd en geëvalueerd. Die bedrijfscultuur maakt dat initiatief op elk niveau – centraal en lokaal - wordt aangemoedigd en dat prestaties adequaat worden beloond. De horizontale structuur is tevens een ideale omgeving waarbinnen succesvolle lokale initiatieven heel snel naar andere landen worden overgebracht. Een sterke prestatie met een project in een bepaald land vormt de beste motivering voor de Country Managers van de andere landen om dit project voor hun markt aan te passen en uit te rollen. Elke Country of Regional Manager rapporteert rechtstreeks aan één van de zes leden van het Directiecomité. 19 Focus op sterke punten Omega Pharma concentreert zich op de competenties en de activiteiten in de waardeketen van de OTC-markt waarin ze sterk staat of excelleert. 20 • Productontwikkeling. Innovatie is cruciaal in de OTC-sector. De ontwikkeling van nieuwe concepten gebeurt in sterke mate binnen de organisatie, maar ook ideeën die van buiten uit worden aangedragen, krijgen de nodige aandacht. Omega Pharma bouwt sterke relaties uit met verschillende partijen die innovatie kunnen aanbrengen: universiteitscentra, gespecialiseerde productontwikkelaars, ... Via acquisities, licentieakkoorden of commissieafspraken worden extern ontwikkelde innovaties opgenomen. • Marketing. Omega Pharma kan bogen op meer dan twintig jaar ervaring in marketing van OTC-producten. Marketingtalent is ruimschoots beschikbaar binnen de organisatie doorheen de verschillende landen. • Verkoop. Omega Pharma is één van de zeldzame OTC-ondernemingen die in staat is om een krachtige push/pull marketingstrategie uit te voeren. De sterke verkoopploegen binnen het apotheek- en drogisterijkanaal vormen één van de unieke peilers van de groep. Op het vlak van productie en logistiek opteert Omega Pharma voor een gemengd model. Ongeveer drie vierden van de producten van Omega Pharma worden door derden geproduceerd. Het sterk gevarieerde productengamma van Omega Pharma vereist een doorgedreven specialisatie in verschillende productietechnieken, en het is niet altijd rendabel om daarin zelf te investeren. Voor belangrijke productvormen beschikt Omega Pharma wel over eigen productievestigingen, die quasi uitsluitend voor de groep werken. In België bevinden de eigen productievestigingen zich in Wevelgem en Opglabbeek (vnl. geneesmiddelen en anti-insectproducten). In Frankrijk telt Omega Pharma vier productiesites: Plélo (o.a. producten voor aromatherapie en cosmetica), Marseille (aërosols), Largentière (vloeibare producten en tabletten) en een kleinere vestiging in Breuil sur Couze (medisch bronwater) . Daarnaast heeft de groep ook een fabriek in Rotterdam, Nederland (o.a. XLS-afslankingsproducten in tabletvorm), in Feldkrichen, Oostenrijk (producten op basis van planten en kruiden), terwijl het inkoopplatform zich in Finglas, Ierland bevindt. De fysieke distributie van de producten naar de tussenhandel en de apotheek wordt eveneens geheel of gedeeltelijk uitbesteed in de verschillende landen. De traditionele farmaceutische groothandelaars vervullen hierbij vaak een belangrijke rol. Strategie: duurzaam en rendabel groeien Drie basiscomponenten • Voortbouwen op unieke positionering in OTC. Omega Pharma wil zijn unieke positionering in de OTC-markt blijvend aanwenden om duurzaam en rendabel te groeien. • Groei. De strategie van Omega Pharma is in wezen een groeistrategie. Omzetgroei kan voortvloeien uit voortdurende innovatie, of kan gebaseerd zijn op de prijs/kwaliteitspositionering van de producten. Daarnaast bieden de synergiemogelijkheden binnen de groep eveneens groeimogelijkheden: succesproducten worden van het ene land naar het andere uitgerold. Tot slot wil Omega Pharma ook groeien door nieuwe geografische markten te betreden en er de sterkste merken uit de portefeuille te introduceren. Verweven in de productenen merkenstrategie • Star Brands in combinatie met sterke lokale merken. • Merkverbreding en merkintegratie. • Roll-out en cross-selling. • Doordachte positioneringen. • Product mix. • Passie voor innovatie. • Vrije kasstroom genereren. Doordat OTC-producten hoge bruto-marges mogelijk maken, is er een grote capaciteit om vrije kasstromen te genereren. Ook voor Omega Pharma is dit een strategische peiler. In 2008 werd het traditionele gamma afslankingsproducten van XLS uitgebreid met een assortiment van snacks met een laag caloriegehalte. 21 Passie voor merken 23 Star Brands in combinatie met sterke lokale merken. Beide types merken vormen een essentieel onderdeel van de merkenportefeuille in elk land. De Star Brands worden centraal aangestuurd en zijn doorgaans innovatieleider binnen een specifieke nichemarkt. Dankzij schaalvoordelen hebben zij hoge brutomarges. Door het relatieve gewicht van de Star Brands in de groepsomzet te verhogen, wordt ook de gemiddelde bruto marge verbeterd. De Star Brands vertegenwoordigen op dit moment tussen een vijfde en een vierde van de geconsolideerde omzet. Dus zijn er ook sterke lokale merken in elk land vereist voor een evenwichtige omzetspreiding. De OTC-markt is in vele opzichten nog bepaald door lokale factoren en Omega Pharma beschikt over talrijke lokale merken met een sterke reputatie die over de jaren heen is opgebouwd. Ook deze merken situeren zich vaak in nichesegmenten, of zijn op een andere manier goed gepositioneerd. Star Brands 24 Wartner. Wartner is het grootste Europese OTC-merk om wratten op handen en voeten te verwijderen door ze te bevriezen met een eenvoudig te gebruiken product. Het merk werd in 2004 overgenomen door Omega Pharma en was tegen 2007 in nagenoeg elk land waarin de groep actief is, op de markt geïntroduceerd. Tevens zorgt Omega Pharma voor voortdurende innovatie, o.a. door de ontwikkeling van een aparte versie die specifiek voor de verwijdering van wratten op de voet is bestemd, en in 2008 nog met de introductie van een toestel waarmee een geheel pijnloze behandeling mogelijk is. In 2008 heeft Omega Pharma dit merk ook op de eerste markten in Centraal en Oost-Europa geïntroduceerd. Dit proces wordt voortgezet in 2009 en 2010. Para. Para is het koepelmerk voor alle antiinsectenproducten van Omega Pharma, met Paranix als sterspeler van deze productfamilie. Paranix is een Europees topmerk voor producten tegen hoofdluizen. Bij de marktintroductie in het begin van deze eeuw was Paranix het eerste product tegen hoofdluizen dat geen pesticide bevat. Paranix kapselt de hoofdluizen in een siliconen cocon, waardoor ze verstikken. Doeltreffend in één behandeling, veilig voor kinderen. Voor Paranix heeft Omega Pharma dezelfde expansiestrategie als voor Wartner gevolgd. Voortbouwend op het succes van Paranix wordt het Para-voorzetsel nu ook gebruikt voor de anti-muggenproducten van de groep (Parazeet) en het recent ontwikkelde product tegen huisstofmijtallergie (Paradust). XLS. De afslankingsmiddelen van XLS kennen hun oorsprong in Frankrijk en deze voedingssupplementen zijn ondertussen ook al verkrijgbaar in België, Duitsland, Portugal, Spanje, Italië en Griekenland. Deze crossselling strategie wordt in 2009 voortgezet met o.a. geplande introducties in Polen, Oekraïne en Oostenrijk. Daarnaast wordt het assortiment van XLS stapsgewijs verbreed naar caloriearme voeding (XLS Nutrition) en anti-cellulitisproducten (XLS Cellulase). Silence. Dit anti-snurkmiddel maakt sinds april 2007 van de merkenportefeuille van Omega Pharma en was in dat jaar nog enkel verkrijgbaar op de Franse markt. Sindsdien werd dit innovatieve product met succes op de markt gebracht in een twintigtal landen, en dit aantal kan tegen eind 2009 oplopen tot dertig. Parallel verbreedt Omega Pharma het gamma van Silence met andere gezondheidsproducten die bevorderlijk zijn voor een goede nachtrust. Predictor. De grote naambekendheid van dit merk is te danken aan het feit dat Predictor in 1971 de allereerste zwangerschapstest was die de consument kon gebruiken zonder tussenkomst van een arts, en aan de voortdurende innovatie die Predictor steeds op dit terrein heeft verwezenlijkt. Sinds 2006 geldt het merk Predictor niet alleen meer voor zwangerschapstests, maar ook voor andere producten voor zelfdiagnose (ovulatiemeters, koortsthermometers, bloeddrukmeters,...). Dankzij lokale distributieakkoorden is Predictor vandaag al een sterk merk in talrijke Emerging Markets waar Omega Pharma nog niet rechtstreeks aanwezig is. Voorzetting via geografische expansiestrategie • Niet overhaast. Van 1987 tot 1999 bleef Omega Pharma enkel actief op de Belgische thuismarkt. Vanaf 2000 begon de onderneming aan een internationaliseringsproces dat haar tegen eind 2004 in zowat elk West-Europees land bracht. Begin 2007 zette de groep de eerste stap naar Centraal en Oost-Europa en in 2008 werden ook een aantal projecten met laag risico in andere internationale regio’s opgestart. Het business model van Omega Pharma blijkt ook in andere regio’s vrij uniek voor de OTCmarkt. Ook daar bieden de nichesegmenten aantrekkelijke perspectieven, en ook daar kunnen de topproducten van Omega Pharma een leidinggevende positie in hun segment innemen. Dat biedt uiteraard aanvullende schaalvoordelen. • Groeimarkten. Op de Europese OTCmarkt, die de laatste jaren iets trager groeit, wil Omega Pharma haar positie bestendigen en verstevigen door voortdurend te innoveren. In andere regio’s komt de OTC-markt de laatste jaren pas echt tot ontwikkeling. Omega Pharma kijkt vooral naar Centraal en Oost-Europa, het Gemenebest van Onafhankelijke Staten (de voormalige USSR-landen), Zuid-Oost Azië en de regio van de Pacific, Zuid-Amerika en de Arabische golfstaten. Daar ontstaat een groeiende middenklasse die een deel van haar beschikbaar inkomen wil besteden aan ‘health & beauty’. Dat biedt mooie perspectieven om tal van producten van Omega Pharma op die markten te introduceren. • Platformen creëren. In 2007 en 2008 vertegenwoordigden deze Emerging Markets respectievelijk 11% en 12% van de geconsolideerde omzet van Omega Pharma. Niet het aandeel is op dit moment belangrijk, maar wel het feit dat Omega Pharma volop bezig is om in deze groeimarkten platformen te creeren voor toekomstige groei. In september 2008 meldde Omega Pharma de acquisitie van vier relatief kleine ondernemingen die als platform zullen fungeren. Naast Altermed (Tsjechië, Slowakije) betrof het Interdelta (Zwitserland), Aurora (Australië, NieuwZeeland) en 0+A Pharma (Hongarije) die alle drie reeds voor hun acquisitie instonden voor de lokale distributie van Wartner en enkele andere merken. Tevens werd gemeld dat Omega Pharma was gestart met het opzetten van lokale kantoren in Singapore. Sindsdien werden ook initiatieven genomen om rechtstreeks aanwezig te zijn in Roemenië, Turkije en Argentinië. • Productie in lage kostlanden. Ook de aangekondigde 50/50 joint venture met Modi Mundipharma in India past in deze strategie. Deze inmiddels opgerichte nieuwe onderneming zal acht producten van Omega Pharma tegen eind 2009-begin 2010 in India op de markt brengen. Modi Mundipharma zal instaan voor de lokale productie van de geselecteerde producten, conform de in Europa geldende kwaliteitsnormen. • Laag risico, hoge opportuniteit. Al deze initiatieven werden met lage investeringen opgestart en zijn gekenmerkt door hun laag risicoprofiel. Hoewel de aanvullende omzet op korte termijn relatief beperkt zal blijven, kunnen ze op termijn uitgroeien tot belangrijke groeimotoren. 25 Strategische accenten in 2009 26 • Recessie. 2009 kondigt zich aan als een moeilijk jaar voor de algemene economie in de wereld. Daarmee wordt ook rekening gehouden in de uitvoering van de strategie. • Groeien op eigen kracht. Niettegenstaande de uitdagende economische omstandigheden meent Omega Pharma dat een lichte omzetgroei een realistische doelstelling is voor 2009. Omega Pharma kan in 2009 haar producten introduceren op de markten waarin ze in 2008 een verkoopplatform heeft opgezet. Hoewel de recessie tot een tragere penetratie van deze nieuwe markten kan leiden, staat elke euro omzet hier voor een omzetbijdrage die er in 2008 niet was. De cross-selling van producten tussen verschillende landen blijft belangrijk, terwijl de Star Brands naar tal van nieuwe geografische markten zullen worden uitgerold. (tabel: roll-out Star Brands 2009). Binnen de product mix zal er in de huidige context extra aandacht worden geschonken aan producten en merken met een ‘value-for-money’ positionering. Merken zoals Bodysol in België en Claire Fisher in Duitsland staan garant voor de beste prijs/ kwaliteitsverhouding van dermocosmetische producten die binnen het apotheekkanaal worden verkocht. Deze positionering kan in tijden van zwakker consumentenvertrouwen een belangrijke troef zijn. Ook het langlopende partnership met Stada om in België de generieke geneesmiddelen van haar dochteronderneming Eurogenerics (EG) te verdelen is in de huidige recessie een belangrijke factor. Generieke producten zijn per definitie aanzienlijk goedkoper dan merkgeneesmiddelen op voorschrift, en hebben dus een anticyclisch karakter. De onderneming zal ook haar innovatiestrategie voortzetten en haar marketinginspan- ningen op peil houden – uitgedrukt in volume en intensiteit, niet in kostprijs. • Extra aandacht voor vrije cashflow. Elke recessie biedt een opportuniteit tot zuivering, waardoor de onderneming zich kan voorbereiden om optimaal de vruchten te kunnen plukken bij de groeihervatting van de economie. Omega Pharma maakt daarom volop gebruik van de ontstane deflatie van talrijke diensten die voor de groep belangrijk zijn. Dit doortastend kostenbesparingsproject moet minimum 30 miljoen euro besparingen opleveren. Ongeveer twee derden daarvan vloeit voort uit de deflatie van marketingdiensten, inclusief kosten voor promotie en reclame. Voor eenzelfde of licht hoger consumentenbereik (uitgedrukt in Gross Rating Points) wordt momenteel aanzienlijk minder betaald. Daarnaast wil Omega Pharma besparen op kosten met betrekking tot seminaries, reizen, bedrijfswagens, gsm’s, enzovoort. Personeelskosten zijn altijd een aandachtspunt, maar er zijn voor 2009 geen grote reorganisaties met bijhorende zware sociale plannen voorzien. Tegelijk wil Omega Pharma 20 miljoen euro besparen op het werkkapitaal. In de eerste jaarhelft van 2008 werd deze discipline bewust enigszins gevierd zodat de innovatiestrategie heel snel kon vertaald worden in omzetgroei. In 2009 wordt deze discipline terug aangescherpt. Dit instrument wordt echter vervangen door het herinvesteren in promotieacties van besparingen die de groep realiseert op de aankoop of fabricage van haar producten. De voorbije jaren werd een belangrijk deel van de vrije cashflow aangewend voor acquisities of voor de inkoop van eigen aandelen. Hoewel de Raad van Bestuur op regelmatige basis de opties zal bestuderen, lijkt schuldafbouw momenteel de meest aangewezen optie. Synergiën door ‘cross-selling’ Rusland (a) Tsjechië (a) Oekraïne (b) Australië (b) Oostenrijk (a) Baltische Staten (a) Slowakije (a) Polen (c) Nieuw-Zeeland (b) Polen (a) Hongarije (a) Hongarije (b) Polen (a) Baltische Staten (b) Brazilië (b) Polen (a) Turkije (a) Roemenië (b) Qatar (b) Kroatië (b) Slowakije (a) Oekraïne (b) Oostenrijk (a) Baltische Staten (a) Tsjechië (a) Roemenië (b) Hongarije (b) Arabische Emiraten (b) Bulgarije (b) Roemenië (b) Tsjechië (a) Kroatië (b) Rusland (c) Saudi-Arabië (b) Rusland (b) Slowakije (a) Oostenrijk (a) Koeweit (a) Singapore (a) Iran (b) Hongarije (b) Australië (b) Iran (b) Maleisië (b) Saudi-Arabië (b) Turkije (b) Nieuw-Zeeland (b) Saudi-Arabië (b) Australië (a) Turkije (b) Nieuw-Zeeland (a) Saudi-Arabië (b) Arabische Emiraten (b) Qatar (b) Australië (c) Nieuw-Zeeland (a) Arabische Emiraten (b) Nieuw-Zeeland (c) Mexico (b) Argentinië (b) Caraïben (b) Arabische Emiraten (b) Iran (b) Chili (b) Argentinië (b) Singapore (b) Singapore (a) Mexico (b) Korea (b) Maleisië (a) Brazilië (b) Hongkong (b) Chili (b) Zuid-Afrika (a) Jordanië (a) Iran (b) Saudi-Arabië (b) Verenigd Koninkrijk (b) Ierland (b) (a) Marktintroductie in 2008 (b) Marktintroductie voorzien voor 2009 (c) Marktintroductie 2010 Servië (b) Arabische Emiraten (b) Australië (a) 27 28 NEW Discover XLS Duo Slim & Shape Thanks to its dual slimming action, XLS Duo Slim & Shape helps you lose weight and shapes your silhouette. The active ingredients are 100% natural. Food supplement. Exclusively in pharmacy www.xlsdiet.com 29 Informatie voor de aandeelhouders Basisinformatie voor de aandeelhouder Raadpleging van documenten Financiële dienstverlening Algemene Vergadering Dividend Financiële kalender 2009 Investor Relations 30 30 30 30 30 30 30 Informatie over het aandeel Beursnotering Bel20 en andere beursindices Soorten aandelen Aantal aandelen en warrants Inkoop eigen aandelen en uitgifte van warrants Evolutie van het aantal aandelen Dividendenhistoriek Evolutie van de beurskoers Het aandeel in 2008 Financiële analisten Aandeelhoudersstructuur en kennisgevingen van deelneming 31 31 31 31 31 32 32 34 34 34 35 Corporate governance Samenstelling van de belangrijkste bestuursorganen Raad van Bestuur Gespecialiseerde comités binnen de Raad van Bestuur Bezoldigingen van de bestuurders en de leden van het Directiecomité Charter, beleid en regels m.b.t. Corporate Governance Extern toezicht Relevante elementen bij een openbaar overnamebod ‘Jaarlijkse informatie’ 37 37 41 48 36 49 50 51 52 55 Basisinformatie voor de aandeelhouder 30 Raadpleging van documenten De documenten van de vennootschap die publiek worden gemaakt, zijn gratis beschikbaar op de corporate website www.omegapharma.be. Deze documenten kunnen ook kosteloos op de zetel van de vennootschap worden verkregen. Het betreft in hoofdzaak de statuten van de vennootschap, het Corporate Governance Charter met de bijlagen, de enkelvoudige en geconsolideerde jaarrekening, het jaarverslag en het tussentijds verslag. Financiële dienstverlening Omega Pharma doet voor de financiële dienstverlening aan de aandeelhouders een beroep op Bank Degroof, Dexia Bank, Fortis Bank, ING Bank België, KBC Bank en Petercam. Algemene Vergadering De jaarlijkse algemene vergadering van aandeelhouders vindt plaats op de zetel van de vennootschap de eerste maandag van mei om 19.00 u. Indien die dag een wettelijke feestdag is, wordt de vergadering op eerstvolgende werkdag gehouden, op hetzelfde uur. De eerstvolgende algemene vergadering is vastgelegd op 4 mei 2009. De oproeping, de agenda en het volmachtformulier voor elke algemene vergadering wordt op de website www.omega-pharma.be opgenomen onder de rubriek Persberichten. De toelatingsvoorwaarden voor deelname aan de algemene vergaderingen van aandeelhouders zijn terug te vinden in de statuten en worden tevens vermeld in de oproeping van elke algemene vergadering. Zowel de statuten als deze oproepingen zijn beschikbaar op de corporate website. Aandeelhouders die, individueel of gezamenlijk, minstens 10% van het kapitaal vertegenwoordigen, kunnen onderwerpen voorstellen voor de agenda op voorwaarde dat de voorstellen minstens 90 dagen vooraf ingediend worden bij de Raad van Bestuur. (De volledig informatie is terug te vinden in de statuten, die beschikbaar zijn op de corporate website). Dividend De Raad van Bestuur zal op de Jaarvergadering van 4 mei 2009 voorstellen om over het boekjaar 2008 een bruto dividend van 0,60 euro per aandeel uit te keren. Dit stemt overeen met 0,45 euro netto per aandeel. Het aandeel wordt ex-dividend genoteerd op 6 mei 2009. De historiek van de dividenden is beknopt weergegeven op pagina 34. Financiële kalender 2009 • 4 mei 2009 : Jaarlijkse (19.00 u) en Buitengewone (20.00 u) Algemene Vergadering van Aandeelhouders • 6 mei 2009: ex-dividend datum • 8 mei 2009: ‘record date’ • 11 mei 2009: betaalbaarstelling van het dividend • 9 juni 2009 (11.00 u): Buitengewone Algemene Vergadering van Aandeelhouders, indien het vereiste quorum niet wordt bereikt op 4 mei 2009. • 16 juli 2009 (17.45 u): Trading update van het tweede kwartaal 2009 en de eerste jaarhelft 2009 • 27 augustus 2009 (17.45 u): Publicatie halfjaarresultaen 2009 • 15 oktober 2009 (17.45 u): Trading update van het derde kwartaal 2009 • 21 januari 2010 (17.45 u): Trading update van het vierde kwartaal 2009 en het boekjaar 2009 Investor Relations Omega Pharma hecht veel belang aan een goede relatie met aandeelhouders en investeerders, en streeft naar een transparante communicatie en een constructieve dialoog. De Algemene Vergaderingen vormen uiteraard een ideale gelegenheid om met aan- deelhouders in contact te treden. Daarnaast verwelkomde het topmanagement van Omega Pharma aandeelhouders en investeerders op een speciale Investors Day, op 11 september 2008 in het Beursgebouw te Brussel. Op 4 oktober 2008 gaf Marc Coucke, CEO, voor een overvolle zaal in Antwerpen ook een toespraak op de Dag van de Tips van VFB. De onderneming neemt ook frequent deel aan investeerdersconferenties en roadshows in binnen- en buitenland. In 2008 werden investeerders bezocht in België, Nederland, Londen, Parijs, New York, Dublin, Frankfurt en Kopenhagen. Investeerders en aandeelhouders kunnen met hun vragen altijd terecht bij Chris Van Raemdonck ([email protected]). Informatie over het aandeel Beursnotering Alle aandelen van Omega Pharma zijn opgenomen op de gereglementeerde continumarkt van Euronext Brussels. • ISIN code: BE003785020 • Reuters: OMEP.BR • Bloomberg: OME BB Bel 20 en andere beursindices Het aandeel Omega Pharma werd op 1 maart 2002 voor het eerst opgenomen in de Bel20-index en is sindsdien altijd deel blijven uitmaken van deze Belgische beursindex. Hieronder volgen de voornaamste indices waarvan het aandeel deel uitmaakt, gevolgd met het gewicht dat Omega Pharma erin heeft. • Bel20 close (0,81%) • Belgian All Share Price (0,30%) • Next150 (0,47%) Soorten aandelen Er bestaat slechts één categorie aandelen Omega Pharma. Elk aandeel geeft recht op één stem op de aandeelhoudersvergaderingen. De volledig volgestorte aandelen van de Vennootschap zijn op naam, aan toonder of gedematerialiseerd – binnen de beperkingen voorgeschreven door de wet. Er bestaan geen VVPR-strips die recht geven op een verminderde roerende voorheffing bij de uitbetaling van het dividend. Aantal aandelen en warrants Op 31 december 2008 waren er 24.227.303 stemgerechtigde aandelen, die een maatschappelijk kapitaal van 16.464.661,41 euro vertegenwoordigen. Dit aantal is ongewijzigd gebleven tot op datum van deze publicatie (3 april 2009). Daarnaast waren er op 31 december 2008 nog 335.305 rechten om in te schrijven op nog niet uitgegeven stemrechtverlenende effecten, die enkel betrekking hebben op warrants. Op datum van deze publicatie waren er daarvan 16.950 vervallen zodat het aantal sindsdien 318.355 bedraagt. Bij uitoefening wordt er voor elke warrant één aandeel met één stemrecht gecreëerd. 31 32 Inkoop eigen aandelen en uitgifte van warrants De Buitengewone Algemene Vergaderingen van 6 juli 2007 en 9 juni 2008 verleenden aan de Raad van Bestuur de machtiging om gedurende een periode van 18 maanden te starten vanaf de datum van deze vergaderingen over te gaan tot de inkoop van eigen aandelen. De Raad van Bestuur maakt sinds 30 juni 2008 van dit mandaat geen gebruik meer, maar kan dit te gepasten tijde weer evalueren. Meer informatie is hierover te vinden in Toelichting 16 bij de geconsolideerde jaarrekening. Op de eerstkomende Buitengewone Algemene Vergadering (4 mei 2009 of 11 juni 2009) zal beslist worden over de hernieuwing van het mandaat tot inkoop van eigen aandelen voor een periode van vijf jaar. Van de drie warrantplannen die de Raad van Bestuur heeft goedgekeurd, bevat enkel het warrantplan 3 (goedgekeurd op 1 april 2003) nog warrants die kunnen uitgeoefend worden. De Raad van Bestuur is van oordeel dat de mogelijkheid tot participatie van personeelsleden, dienstenverleners en, belangrijke derden een belangrijke stimulans vormt tot de verdere uitbouw en groei van de Vennootschap. Voor verdere details wordt verwezen naar Toelichting 28 in de geconsolideerde jaarrekening. Evolutie van het aantal aandelen Belangrijkste wijzigingen sinds de beursintroductie • IPO op 26 juli 1998: notering van 1.678.500 bestaande en 200.000 nieuw gecreëerde aandelen tegen een IPO-prijs van 1.250 frank (30,99 euro). Rekening houdend met de latere aandelensplitsing stemt dit overeen met een introductieprijs van 3,10 euro. • Aandelensplitsing op 25 april 2000. Elk bestaand aandeel werd omgezet in 10 nieuwe aandelen. • Publieke plaatsing van 2.000.000 nieuw gecreëerde aandelen op 11 mei 2000. • Private plaatsing van 1.000.000 nieuw gecreëerde aandelen op 30 oktober 2000. • Private plaatsing van 2.048.643 nieuw gecreëerde aandelen op 12 december 2001. Op 11 september 2008 verwelkomde Omega Pharma meer dan 200 gasten op de Investors Day, die plaatsvond in het Beursgebouw te Brussel Meer dan 5 miljoen eigen aandelen ingekocht waarvan meer dan 4 miljoen vernietigd op 5 jaar tijd • Situatie op 1 januari 2004 Aantal aandelen Waarvan eigen aandelen 28.079.946 533.052 +562.672 • (Netto) inkoop van eigen aandelen in 2004 -0 • Vernietiging van ingekochte eigen aandelen in 2004 1.095.724 • Situatie op 1 januari 2005 +1.109.309 • (Netto) inkoop van eigen aandelen in 2005 -0 • Vernietiging van ingekochte eigen aandelen in 2005 • Situatie op 1 januari 2006 2.205.033 +486.377 • (Netto) inkoop van eigen aandelen in 2006 • Vernietiging van ingekochte eigen aandelen in 2006 -1.418.616 • Situatie op 1 januari 2007 -1.418.616 1.272.794 • Vernietiging van ingekochte eigen aandelen in 2007 -1.000.000 -1.000.000 +1.065.744 • Inkoop van eigen aandelen in de loop van 2007 1.338.538 • Situatie op 1 januari 2008 • Vernietiging van ingekochte eigen aandelen in 2008 -2.000.000 -2.000.000 +1.596.456 • Inkoop van eigen aandelen in de loop van 2008 • Creatie van nieuwe aandelen vnl. door de uitoefening van warrants in de loop van 2004 tot en met 2008 +565.973 • Aanwendig van eigen aandelen i.v.m. acquisities • Situatie op 31 december 2008 Over de periode 2004-2008 werden er netto in totaal 5.419.558 eigen aandelen ingekocht tegen een gemiddelde prijs van 38,13 euro per aandeel. De 1.596.456 eigen aandelen die in de loop van 2008 werden ingekocht, werden ingekocht tegen een gemiddelde aankoopprijs van 29,88 euro per aandeel. De wijzigingen van het aantal aandelen in de loop van 2008 zijn te verklaren door de volgende notariële akten: • 6 februari 2008: creatie van 2.120 nieuwe aandelen naar aanleiding van de uitoefening van warrants, waardoor het totale aantal aandelen op 26.207.968 werd gebracht, en bijhorende kapitaalverhoging binnen het toegestane kapitaal waardoor het maatschap- 24.227.303 -55.000 879.994 pelijk kapitaal op 16.451.521,34 euro en de uitgiftepremies op 349.923.659,73 euro werden gebracht. • 9 juni 2008: vernietiging van 2.000.000 ingekochte eigen aandelen zonder kapitaalvermindering, waardoor het totale aantal aandelen op 24.207.968 werd gebracht. Het maatschappelijk kapitaal bleef ongewijzigd. • 3 juli 2008: creatie van 19.335 nieuwe aandelen naar aanleiding van de uitoefening van warrants, waardoor het totale aantal aandelen op 24.227.303 werd gebracht, en bijhorende kapitaalverhoging binnen het toegestane kapitaal waardoor het maatschappelijk kapitaal op 16.464.661,41 euro en de uitgiftepremies op 350.349.465,86 euro werden gebracht. 33 Dividendenhistoriek Omega Pharma heeft sinds de beursintroductie in 1998 het dividend jaar na jaar verhoogd, maar houdt de pay-out ratio op een vergelijkbaar peil. 34 Evolutie van de beurskoers Voor de koersen van 26 juli 1998 tot en met 25 april 2000 werd retroactief rekening gehouden met de aandelensplitsing van 25 april 2000. * omgerekend van Belgische frank naar euro ** omgerekend van Belgische frank naar euro, en na splitsing van het aandeel in 10. Boekjaar Bruto dividend 1998* 0,02 euro 1999** 0,033 euro 2000 0,05 euro 2001 0,08 euro 2002 0,12 euro 2003 0,18 euro 2004 0,24 euro 2005 0,32 euro 2006 0,40 euro 2007 0,50 euro 2008 0,60 euro Het aandeel van 1998 tot 2009 Omega Pharma 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Het aandeel in 2008 0 02/01/08 1.6 Omega Pharma -10 Bel 20 -20 -30 -40 -50 jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov 17/07/08 -53.03 dec 750 K 500 K 250 K jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec 2008 Koers • Slotkoers op eerste handelsdag: 46,750 euro • Hoogste slotkoers: 46,750 euro (2 januari 2008) • Hoogste intraday notering: 47,500 euro (2 januari 2008) • Laagste slotkoers: 22,100 euro (17 juli 2008) • Laagste intraday notering: 21,960 euro (17 juli 2008) • Slotkoers op laatste handelsdag: 27,000 euro • Gemiddelde slotkoers 2008: 29,626 euro (256 handelsdagen) Omzet • Totale jaaromzet: 1.084.350.848,78 euro • Gemiddelde dagomzet op basis van de slotkoers: 4.235.745,50 euro Volume • Totaal verhandeld jaarvolume: 36.986.775 aandelen • Gemiddeld verhandeld dagvolume: 144.480 aandelen • Jaarrotatie (op basis van het totale aantal uitstaande aandelen op 31 december 2008): 1,53 • Gemiddeld aantal aandelen per transactie in 2008: 174 Marktkapitalisatie Op basis van de slotkoers op 31 december 2008: 654.137.181 euro Financiële analisten Het aandeel Omega Pharma wordt gevolgd door de sell-side analisten van 11 beursmakelaars. In alfabetische volgorde: Beursmakelaar Analist Cheuvreux Frits Went (Amsterdam) Bank Degroof Marc Leemans (Brussel) Exane BNP Paribas Stéphane Sumar (Parijs) Fortis Tim Heirwegh (Brussel) ING Sjoerd Ummels (Brussel) KBC Securities Nathalie Sierens (Brussel) Kempen & Co Chris Kaashoek (Amsterdam) Petercam Jan Van den Bossche (Brussel) Rabo Securities Philip Scholte (Amsterdam) Royal Bank of Scotland Wim Gille (Amsterdam) UBS David Kerstens (Londen) Op het moment dat deze jaarbrochure werd gepubliceerd, was Stephan Dubosq van Arkeon Finance (Parijs) gestart met de voorbereiding van een initiatierapport, dat nog in de eerste helft van 2009 zou worden gepubliceerd. Daarnaast publiceert analist Gert De Mesure in opdracht van VFB (Vlaamse Federatie van Beleggers en beleggerclubs – www.vfb.be) regelmatig een fiche over het aandeel Omega Pharma. Ook in andere Belgische beleggersbladen komt Omega Pharma regelmatig aan bod. 35 Aandeelhoudersstructuur en kennisgevingen van deelneming Op basis van de meest recent ontvangen kennisgevingen ziet de aandeelhoudersstructuur er als volgt uit: 36 Aandeelhouder Datum van recentste kennisgeving Aantal aandelen Procent van het totaal Couckinvest NV/Marc Coucke 22 september 2008 7.271.746 30,01% 934.994 3,86% en 29 januari 2008 (openbaar gemaakte transacties) Omega Pharma NV (eigen aandelen) 22 september 2008 Capital Group International Inc. 17 oktober 2008 1.187.296 4,90% Publiek 14.833.267 61,23% Totaal 24.227.303 100,00% De totale ‘free float’ (enkel exclusief Couckinvest/Marc Coucke en de eigen aandelen) bedraagt bijgevolg 66,13%. In de loop van 2008 ontving Omega Pharma ook nog de volgende kennisgevingen van deelneming, die door latere bijwerkingen (zie hierboven) werden vervangen: • Capital Group International Inc. (30 oktober 2008): 5,86% • Omega Pharma NV (2 juli 2008): 3,86% • Couckinvest NV/Marc Coucke ( 9 juni 2008): 30,82% • Omega Pharma NV (9 juni 2008): 1,80% De meldingsdrempels voor belangrijke deelnemingen zijn vastgesteld op 3%, 5% en veelvouden van 5%. Meldingsformulieren kunnen worden gedownload op http://www. cbfa.be/nl/gv/ah/circ/ah_circ.asp. Aandeelhouders die menen een melding te moeten doen, kunnen voor advies contact opnemen met Chris Van Raemdonck, Investor Relations Officer van Omega Pharma (+32/9/381.0331 - chris. [email protected]). Corporate Governance Samenstelling van de belangrijkste bestuursorganen 37 Foto (van links naar rechts): Lucas Laureys, Jan Cassiman, Jan Boone, Marc Coucke, Jean-Louis Duplat, Benoit Graulich, Sam Sabbe Raad van Bestuur Lid Voorzitter Naam Onafhankelijke bestuurder Auditcomité Benoemingsen Remuneratiecomité Looptijd van het huidige mandaat Lucas Laureys NV Tot 3 mei 2010 Mercuur Consult NV Tot 3 mei 2010 (vaste vertegenwoordiger: Lucas Laureys) (vaste vertegenwoordiger: Jan Boone) Benoit Graulich Tot 3 mei 2010 Jean-Louis Duplat Tot 3 mei 2010 Marc Coucke (1) (2) Tot 2 mei 2011 Couckinvest NV Tot 2 mei 2011 Sam Sabbe BVBA Tot 2 mei 2011 Jan Cassiman BVBA (3) Tot 12 januari 2011 (vaste vertegenwoordiger: Marc Coucke) (vaste vertegenwoordiger: Sam Sabbe) (vaste vertegenwoordiger: Jan Cassiman) (1) Conform de wet van 17 december 2008 m.b.t. het instellen van een auditcomité bij beursgenoteerde ondernemingen maakt Marc Coucke als uitvoerend bestuurder niet langer deel uit van het Auditcomité, dat sinds 1 januari 2009 uitsluitend uit niet-uitvoerende bestuurders bestaat. (2) Tot 31 december 2008 (3) Tot de jaarvergadering van 4 mei 2009. Op die dag zal de Algemene Vergadering kennis nemen van het door Jan Cassiman BVBA aangeboden ontslag als bestuurder. Directiecomité De Raad van Bestuur heeft een directiecomité ingesteld in de zin van de Wet van 2 augustus 2002 over Corporate Governance. Het Directiecomité is verantwoordelijk voor het management van de Vennootschap en oefent de bestuursbevoegdheden uit die de Raad van Bestuur aan het Directiecomité heeft gedelegeerd. Dit zit ook vervat in het intern reglement van het Directiecomité, dat bij het Corporate Governance Charter is gevoegd en terug te vinden is op www.omega-pharma.be. 38 De leden van het Directiecomité worden voor onbepaalde tijd benoemd door de Raad van Bestuur, op basis van aanbevelingen van het Benoemings- en remuneratiecomité. In de loop van 2008 werd Jan Cassiman*, voorheen Chief Executive Officer (CEO), benoemd tot Chief Operating Officer (COO), werd Marc Coucke* benoemd tot CEO, werd Sam Sabbe* benoemd tot Chief Strategy Officer (CSO), en werd Mike Van Ganse* vervangen door Mario Debel* als Head of Marketing and Innovation. De samenstelling van het Directiecomité ziet er nu als volgt uit: Naam Vaste vertegenwoordiger Functie Couckinvest NV Marc Coucke Chief Executive Officer Sam Sabbe BVBA Sam Sabbe Chief Strategy Officer BDS Management BVBA Barbara De Saedeleer Chief Financial Officer Jan Cassiman BVBA Jan Cassiman Chief Operating Officer M.D.S. BVBA Mario Debel Head of Marketing & Innovation Ton Scheepens Marc Coucke Sam Sabbe Head of Operations Barbara De Saedeleer Jan Cassiman Mario Debel Ton Scheepens Elke Country Manager rapporteert rechtstreeks aan een lid van het Directiecomité, waardoor dit comité rechtstreeks voeling houdt met de dagelijkse activiteiten en met de markt. Het Directiecomité vergadert in principe wekelijks en organiseerde ook een aantal seminaries, waarvan enkele met deelname van de leden van de Raad van Bestuur. De Raad van Bestuur ontvangt de notulen van elke vergadering van het Directiecomité. * Noot: Vanaf dit punt in het hoofdstuk worden de mandaathouders aangeduid met de namen van hun vaste vertegenwoordigers. Beknopte curriculae Hieronder volgen beknopte curriculae van de leden van de belangrijkste bestuurs- en leidinggevende organen of hun vaste vertegenwoordiger. De heer Lucas Laureys. °1945. Licentiaat in de Economische Wetenschappen (RUGent), Postgraduaat Bedrijfsbeheer (Vlerick Management School), MBA Sales & Marketing (Leuven). Van 1971 tot 2006 gedelegeerd bestuurder (verantwoordelijk voor Sales & Marketing ) van Van de Velde NV, beursgenoteerd lingerieproducent te Schellebelle (België). Vanaf 1997 tot heden, tevens Voorzitter van de Raad van Bestuur van deze beursgenoteerde onderneming. Bestuurder bij Topform International, beursgenoteerd lingerieproducent in Hongkong. De heer Jan Boone. °1971. Licentiaat in de Toegepaste Economische Wetenschappen (KUL, Leuven) en ‘Licentiat Spéciale en Révisorat’ (UMH, Mons). Hij startte zijn loopbaan in de audit-afdeling van PriceWaterhouseCoopers. Hij was tussen 2000 en 2005 actief bij Omega Pharma als directielid. Sinds 2005 is hij actief bij Lotus Bakeries en actueel is hij managing director van Lotus Bakeries. Hij is tevens vanaf dan uitvoerend bestuurder bij Lotus Bakeries. Daarnaast oefent hij het mandaat van niet-uitvoerend bestuurder uit bij Durabrik. De heer Benoit Graulich. °1965. Licentiaat in de rechten, bedrijfsbeheer en financiën (KUL, Leuven) en in fiscale wetenschappen. Partner van Bencis Capital Partners, en bestuurder bij Arseus NV, Carrières du Hainaut SA (België) en Wereldhave NV (België). Voordien vervulde hij verschillende functies bij Ernst & Young (België), Artesia Bank (België) en Price Waterhouse (België). De heer Jean-Louis Duplat. °1937. Licentiaat in de rechten. Senior Advisor bij Ernst & Young Special Business Services (België), professor aan de faculteit Economische We- tenschappen van de universiteit te Namen (België), ere-voorzitter CBFA (België), voorzitter van Aedifica NV en onafhankelijk bestuurder bij Brantano NV (België). De heer Marc Coucke. °1965. Apotheker (RUGent) en Post-universitair Bedrijfsbeheer (Vlerick Management School). Oprichter en stuwende kracht van de Onderneming. Tot 30 september 2006 ook CEO. Van 1 oktober 2006 tot 11 maart 2008 was hij Voorzitter. Vanaf 11 maart 2008 is hij opnieuw CEO. Hij is nog steeds de bezieler van de Vennootschap, en bepaalt hij in sterke mate de strategie. Bestuurder bij Arseus NV. De Country Managers voor België en Frankrijk rapporteren rechtstreeks aan hem in zijn functie van CEO. De heer Sam Sabbe. °1965. Licentiaat in de rechten (RUGent). Voorheen actief als bankier bij Artesia Bank (vroeger Paribas Bank België), vooral in de afdeling Corporate Banking waarin hij ruime ervaring verwierf op het vlak van fusies en overnames. Actief bij Omega Pharma als Chief Financial Officer tussen september 1999 en april 2007, en als Executive Vice-President tussen april en oktober 2007. CSO vanaf 11 maart 2008. Actief betrokken bij alle grote overnames van Omega Pharma in deze periode. Bestuurder bij Ecuphar NV (België). Verantwoordelijk voor strategie, M&A, Business Development, Legal, Investor Relations en een aantal operationele activiteiten. De heer Jan Cassiman. °1962. Industrieapotheker (RUGent) en Marketing Management (EHSAL). Startte zijn loopbaan bij Pfizer en vervulde later verschillende managementfuncties bij Qualiphar, Novartis en 39 40 Synthélabo (Sanofi). Vanaf 2000 vervulde hij vanuit Parijs Europese en internationale OTC managementfuncties voor Sanofi. Sinds juli 2003 actief bij Omega Pharma. Sinds februari 2005 lid van het Directiecomité als Business Development & Marketing Services Director. CEO van 1 oktober 2006 tot 11 maart 2008, sindsdien COO. Verantwoordelijk voor de Emerging Markets. Mevrouw Barbara De Saedeleer. °1970. Graduaat Marketing en Licentiaat in de Handelsen Financiële Wetenschappen, specialisatie in Kwantitatieve Bedrijfseconomie (Vlekho). Startte haar loopbaan in 1994 bij Paribas Bank België (later Artesia Bank en Dexia Bank België) binnen Corporate Banking en groeide door tot Zeteldirecteur Corporate Banking Oost-Vlaanderen. Actief bij Omega Pharma sinds juni 2004 als Group Treasury Manager en vervolgens Head of Finance. Sinds 16 april 2007 aangesteld tot Chief Financial Officer. De heer Ton Scheepens. °1948. Voormalig Business Unit Manager van Chefaro. Ruime ervaring in het management van internationale OTC-organisaties. Verantwoordelijk voor Noord- en Zuid-Europa, het Verenigd Koninkrijk en Ierland. De heer Mario Debel. °1970. Apotheker (Universiteit Gent). Van 1994 tot 2006 actief binnen Omega Pharma als Group Marketing Director, tevens lid van het Directiecomité. Na een korte onderbreking om persoonlijke redenen, is Mario Debel sinds 7 augustus 2008 terug als lid van het Directiecomité waarin hij zich in zijn functie van Head of Marketing & Innovation toelegt op productontwikkeling en marketing, met specifieke aandacht voor de Star Brands. Raad van Bestuur De Raad van Bestuur telt minimum drie en maximum tien leden, die geen aandeelhouder dienen te zijn. Benoeming van de leden van de Raad van Bestuur De leden van de Raad van Bestuur worden benoemd door de Algemene Vergadering. Wanneer een plaats van een bestuurder vrijkomt, hebben de overblijvende bestuurders de mogelijkheid om voorlopig in de vacature te voorzien. De procedure voor de benoeming van een nieuwe bestuurder is opgenomen in het Intern Reglement van het Benoemings- en Remuneratiecomité, dat bij het Corporate Governance Charter hoort. De statuten van de Vennootschap voorzien in een voordrachtsregeling door Couckinvest NV bij de benoeming van de leden van de Raad van Bestuur, waarbij de helft plus één van de bestuurders zullen dienen benoemd te worden onder de kandidaten daartoe exclusief voorgedragen door Couckinvest NV. In de praktijk is er geen gebruik gemaakt van dit voordrachtrecht. De duurtijd van nieuwe of te hernieuwen bestuursmandaten is vastgelegd op maximaal vier jaar. Er is geen leeftijdslimiet voorzien voor de bestuurders. In 2008 nam de Algemene Vergadering van 5 mei 2008 kennis van het ontslag van de heren Lucas Laureys en Gerardus van Jeveren. Zij benoemde Lucas Laureys NV, met als vaste vertegenwoordiger de heer Lucas Laureys, tot onafhankelijke bestuurder in de zin van en beantwoordend aan de criteria voorzien in artikel 524 §4 van het Wetboek van vennootschappen, om de resterende looptijd van het mandaat van de heer Lucas Laureys voort te zetten. De Algemene Vergadering van 5 mei 2008 heeft ook de heer Jean-Louis Duplat herbenoemd, wegens het verstrijken van de duur van zijn opdracht, voor een nieuwe termijn van twee jaar, tot en met de jaarvergadering die zal gehouden worden in 2010. Werking van de Raad van Bestuur De rol en werking van de Raad van Bestuur staan beschreven in een Intern Reglement, dat deel uitmaakt van het Corporate Governance Charter. In 2008 werd acht maal vergaderd en werd de schriftelijke besluitvormingsprocedure twee maal toegepast. Marc Coucke en Lucas Laureys namen aan alle vergaderingen deel. Jan Boone en Benoit Graulich hebben zich als vaste vertegenwoordiger éénmaal verontschuldigd. Ook Ger van Jeveren, liet zich voor één van de vijf vergaderingen waarop hij nog bestuurder was van Omega Pharma NV, verontschuldigen. Sam Sabbe en Jan Cassiman waren op twee vergaderingen verontschuldigd, en Jean-Louis Duplat op drie. Dit levert een aanwezigheidsgraad van 85,5% op. De vergaderingen behandelden hoofdzakelijk de bespreking van de resultaten, het toezicht op het Directiecomité en de uitvoering van de strategie. In 2008 werden alle beslissingen van de Raad van Bestuur in unanimiteit genomen. Belangenconflicten In 2008 werd de procedure van artikel 523 van het Wetboek van vennootschappen zes maal toegepast. Conform de geldende bepalingen wordt hieronder de inhoud van de notulen van de betrokken beslissingen weergegeven die de redenen van het tegenstrijdig belang aangeven, alsmede de verantwoording en de vermogensrechtelijke gevolgen ervan voor de Vennootschap aanduiden. 41 42 Raad van Bestuur van 11 maart 2008 “Voorafgaand melden twee bestuurders, met name, Jan Cassiman BVBA en Sam Sabbe BVBA, dat zij mogelijkerwijze een belangenconflict hebben in de zin van artikel 523 W. Venn. Bij het verlenen van kwijting aan respectievelijk Jan Cassiman BVBA en Sam Sabbe BVBA, in hun hoedanigheid als directielid van de Vennootschap gedurende het boekjaar 2007. Voor Sam Sabbe BVBA en Jan Cassiman BVBA vloeit dit belangenconflict voort uit het feit dat zij enerzijds bestuurder zijn van de Vennootschap en anderzijds directielid in functie zijn, dan wel waren tijdens het boekjaar 2007. Jan Cassiman BVBA en Sam Sabbe BVBA zullen de commissaris van de Vennootschap op de hoogte brengen van hun belangenconflict. Jan Cassiman BVBA en Sam Sabbe BVBA zullen niet verder deelnemen aan de beraadslaging, noch aan de stemming over de kwijting te verlenen aan respectievelijk Jan Cassiman BVBA en Sam Sabbe BVBA. Jan Cassiman BVBA zal de vergadering verlaten wanneer over het verlenen van kwijting aan het directielid Jan Cassiman BVBA wordt beraadslaagd en beslist. Sam Sabbe BVBA zal de vergadering verlaten wanneer over het verlenen van kwijting van het directielid Sam Sabbe BVBA wordt beraadslaagd en beslist. De rechtvaardigingsgronden voor het verlenen van de kwijting zijn als volgt: Gedurende de looptijd van het boekjaar 2007 heeft de raad van bestuur op geregelde tijdstippen een volledig inzicht gekregen in alle notulen en beslissingen van het directiecomité en heeft de raad op basis hiervan op afdoende wijze kunnen vaststellen dat elk van de individuele leden van het directiecomité hun opdracht over het boekjaar 2007 naar behoren hebben vervuld. De vermogensrechtelijke gevolgen van het verlenen van kwijting zijn de volgende: Het verlenen van kwijting heeft tot gevolg dat elk directielid niet persoonlijk financieel kan worden aangesproken door de raad van bestuur voor fouten en inbreuken begaan in de uitoefening van zijn opdracht. Bij afzonderlijke stemming (per directielid) beslist de raad van bestuur unaniem aan elk van de directieleden afzonderlijk (Jan Cassiman BVBA, Sam Sabbe BVBA, BDS Management BVBA, Mike Van Ganse BVBA en de heer Scheepens) kwijting te verlenen voor de wijze waarop zij hun mandaat en opdracht hebben uitgeoefend gedurende het boekjaar 2007.” Raad van Bestuur van 29 april 2008 “Voorafgaand melden twee bestuurders, met name, Marc Coucke en Couckinvest NV, dat zij mogelijkerwijze een belangenconflict hebben in de zin van artikel 523 W. Venn. bij de beslissing tot het toekennen van de vaste en variabele beloning aan Couckinvest NV, in zijn hoedanigheid als CEO. De overige bestuurders bevestigen dat zij geen belangenconflict hebben in de zin van artikel 523 W. Venn. bij het goedkeuren van de vergoedingen voor de leden van het directiecomité aangezien deze beslissing, naar het oordeel van de bestuurders onder de uitzondering valt voorzien in artikel 523, §3, lid 2 W. Venn. Alle bestuurders bevestigen bovendien dat zij geen belangenconflict hebben in de zin van artikel 524, §1, lid 3, 1° en 2° W. Venn. Voor Marc Coucke vloeit dit belangenconflict in de zin van artikel 523, §3, lid 2 W. Venn. voort uit het feit dat hij bestuurder is van de Vennootschap enerzijds en referentieaandeelhouder is van Couckinvest NV anderzijds. Voor Couckinvest NV vloeit dit belangenconflict voort uit het feit dat zij bestuurder is van de Vennootschap enerzijds en een bezoldiging als CEO ontvangt anderzijds. De betrokken bestuurders zullen de commissaris van de Vennootschap op de hoogte brengen van hun belangenconflict. Marc Coucke en Couckinvest NV zullen niet verder deelnemen aan de beraadslaging, noch aan de stemming over de toekenning van de vergoeding voor de CEO. De betrokken bestuurders zullen de vergadering verlaten wanneer over dit punt wordt beraadslaagd en beslist. Marc Coucke en Couckinvest NV verlaten dan ook de vergadering. De rechtvaardigingsgronden en verantwoording zijn als volgt: De raad van bestuur is van oordeel dat gelet op de belangrijke rol van de CEO binnen het directiecomité, een gepaste en marktconforme vergoeding voor de CEO gerechtvaardigd is. De raad van bestuur is van oordeel dat een vaste vergoeding ten bedrage van 600.000 EUR op jaarbasis, de prestaties van de CEO in redelijkheid vergoedt. De raad van bestuur is verder van oordeel dat een variabele vergoeding voor de CEO over 2008 ten bedrage van maximaal 120.000 EUR marktconform is. De vermogensrechtelijke gevolgen zijn de volgende: Het CEO mandaat zal worden vergoed tegen een bedrag van 600.000 EUR op jaarbasis. De raad van bestuur keurt de vergoeding van 600.000 EUR voor de CEO over het boekjaar 2008 unaniem goed. De raad van bestuur besluit verder om voor de CEO een variabele vergoeding van maximaal 120.000 EUR te voorzien.” Raad van Bestuur van 5 juni 2008 “Voorafgaand melden vier bestuurders, met name Marc Coucke, Couckinvest NV, Sam Sabbe BVBA en Jan Cassiman BVBA dat zij mogelijkerwijze een belangenconflict hebben in de zin van artikel 523 W. Venn. bij het besluit tot toekenning van warrants. Voor Marc Coucke vloeit dit belangenconflict voort uit het feit dat hij bestuurder is van de Vennootschap en referentieaandeelhouder is van Couckinvest NV. Voor Couckinvest NV, Sam Sabbe BVBA en Jan Cassiman BVBA vloeit dit belangenconflict voort uit het feit dat zij bestuurder zijn van de Vennootschap enerzijds en begunstigde van de warrants anderzijds. De betrokken bestuurders zullen de commissaris van de Vennootschap op de hoogte brengen van hun belangenconflict. Marc Coucke, Couckinvest NV, Jan Cassiman BVBA en Sam Sabbe BVBA zullen niet verder deelnemen aan de beraadslaging, noch aan de stemming over de mogelijke op hen betrekking hebbende warranttoekenning en verlaten ieder respectievelijk de vergadering. De rechtvaardigingsgronden en verantwoording zijn als volgt: De warrantuitgifte zal gebeuren in het kader van het doorlopend warrantplan ten gunste van personeelsleden, consulenten en belangrijke derden van de Vennootschap de dato 1 april 2003 (het “Plan”). Middels het Plan streeft de Vennootschap ernaar de Geselecteerde Deelnemers (zoals gedefinieerd in het Plan), te laten deelnemen in het kapitaal van de Vennootschap teneinde de betrokkenheid van de Geselecteerde Deelnemers met de onderneming te vergroten. De raad van bestuur is van oordeel dat een dergelijke mogelijkheid tot participatie van voornoemde personeelsleden en/of consulenten of belangrijke derden, een belangrijke stimulans zal vormen tot verdere uitbouw en groei van de Vennootschap. Gelet op hun belangrijke voortrekkersfunctie, zowel binnen het bedrijf als naar buiten toe, dienen elk van de directieleden ook te kunnen participeren in het Plan. De waarde van de aandelen die het voorwerp zullen uitmaken van het Plan, en dus ook van de geplande warrantuitgifte, wordt als volgt bepaald: de waarde van het aandeel van de Vennootschap is gelijk aan het gemiddelde van de koersen van het aandeel gedurende de dertig beursdagen die de datum van de uitgifte voorafgaan. Deze uitoefenprijs is de minimumprijs zoals voorgeschreven in artikel 598 W. Venn. en geldt zowel voor werkne- 43 44 mers, consulenten en belangrijke derden van de Vennootschap. De bedoeling is niet de warranthouders als dusdanig te bevoordelen maar hen te motiveren door hen enerzijds het perspectief te bieden dat ze bijdragen tot de groei van de groep Omega Pharma waarvan ze de drijvende kracht vormen en hen anderzijds de mogelijkheid te geven om te delen in de meerwaarden die kunnen voortvloeien uit een waardevermeerdering van de aandelen waarop ze zullen kunnen inschrijven. De vermogensrechtelijke gevolgen zijn de volgende: De vermogensrechtelijke gevolgen kunnen pas volledig vastgesteld worden op het moment van effectieve creatie van de warrants. De procedure van artikel 523 W. Venn. zal ook op dat ogenblik worden nageleefd. De warrants die gepland staan te worden uitgegeven (met inbegrip van deze die zullen worden toegekend aan de leden van het directiecomité), geven recht op een inschrijving op maximaal 240.000 aandelen. Het huidig aantal uitstaande aandelen bedraagt 26.207.968. In de veronderstelling dat op alle warrants wordt ingeschreven en ze allemaal worden uitgeoefend, zou een aantal van 240.000 nieuwe aandelen kunnen worden uitgegeven, hetzij, 0,9% van het totaal aantal bestaande aandelen. De raad van bestuur keurt het principe van de geplande warrantuitgifte goed.” Op de Raad van Bestuur van 5 juni 2008 werd de belangenconflictregeling nog een tweede maal toegepast. “Voorafgaand melden twee bestuurders, met name Marc Coucke en Couckinvest NV, dat zij mogelijkerwijze een belangenconflict hebben in de zin van artikel 523 W. Venn. bij de herbevestiging van de in november 2006 genomen beslissing tot het toekennen van consultancy opdrachten en dienovereenkomstige vergoeding aan Couckinvest NV en Marc Coucke voor 2007. De betrokken bestuurders bevestigen verder dat zij bij deze herbevestiging geen belangenconflict hebben in de zin van artikel 524 W. Venn. aangezien de beslissingen, naar het oordeel van de bestuurders, onder de deminimis-bepaling vallen, voorzien in artikel 524, §1, lid 3, 1° en 2° W. Venn. Voor Marc Coucke vloeit dit belangenconflict, in de zin van artikel 523 W. Venn., voort uit het feit dat hij bestuurder is van de Vennootschap en referentieaandeelhouder is van Couckinvest NV enerzijds en bezoldigde consultancy opdrachten toegekend kreeg anderzijds. Voor Couckinvest NV vloeit dit belangenconflict voort uit het feit dat zij bestuurder is van de Vennootschap enerzijds en bezoldigde consultancy opdrachten toegekend kreeg anderzijds. De betrokken bestuurders zullen de commissaris van de Vennootschap op de hoogte brengen van hun belangenconflict. Marc Coucke en Couckinvest NV zullen niet verder deelnemen aan de beraadslaging, noch aan de stemming over de herbevestiging van de toekenning van een consultancy opdracht en dienovereenkomstige vergoeding. De betrokken bestuurders verlaten dan ook de vergadering. De rechtvaardigingsgronden en verantwoording zijn als volgt: De raad van bestuur herbevestigt dat de jarenlange ervaring van Marc Coucke en Couckinvest NV van die aard is dat Marc Coucke en Couckinvest NV voor bepaalde specifieke mandaten en prestaties, uit te voeren buiten hun bestuursmandaten, dienden ingeschakeld te worden als consultant. De raad van bestuur herbevestigt dan ook zijn beslissing van 7 november 2006 om voor 2007 een beroep te doen op Marc Coucke en Couckinvest NV, als consultant, voor onder meer de verdere strategische aanpak van Arseus, het organiseren van seminaries in binnen- en buitenland, de organisatie van het 20-jarig bestaan van de Vennootschap, het begeleiden van acquisitie besprekingen, enz. De raad van bestuur herbevestigt het standpunt dat een consultancy vergoeding ten bedrage van 400.000 EUR op jaarbasis de door Couckinvest NV en Marc Coucke uitgevoerde consultancy opdrachten, in redelijkheid vergoedt. De vermogensrechtelijke gevolgen zijn de volgende: De consultancy opdrachten die voor de Vennootschap werden uitgevoerd door Couckinvest NV, werden tegen een vergoeding van 400.000 EUR (excl. BTW) op jaarbasis vergoed. De raad van bestuur herbevestigt de beslissing die tijdens de vergadering van 7 november 2006, met bespreking van de belangenconflicten conform artikel 523 W. Venn., werd genomen en herbevestigt derhalve, de consultancy opdrachten voor 2007 en de dienovereenkomstige consultancy vergoeding van 400.000 EUR. De raad van bestuur besluit vervolgens in zijn jaarverslag over 2008 te rapporteren over de beslissing van 7 november 2006 alsmede over deze herbevestiging en de commissaris te informeren. De raad van bestuur zal tot slot de corporate diensten van de Vennootschap verzoeken de administratieve afwikkeling van voorgaande besluiten integraal overeenkomstig artikel 523 W. Venn. te finaliseren en uitwerking te geven. Raad van Bestuur van 7 juli 2008 “Voorafgaand melden twee bestuurders, met name Marc Coucke en Couckinvest NV dat zij mogelijkerwijze een belangenconflict hebben in de zin van artikel 523 W. Venn. bij het besluit tot de voorgestelde wijziging. Voor Marc Coucke vloeit dit belangenconflict voort uit het feit dat hij bestuurder is van de Vennootschap en referentieaandeelhouder is van Couckinvest NV. Voor Couckinvest NV vloeit dit belangenconflict voort uit het feit dat zij bestuurder zijn van de Vennootschap enerzijds en onrechtstreeks begunstigde van de warrants is anderzijds. De betrokken bestuurders zullen de commissaris van de Vennootschap op de hoogte brengen van hun belangenconflict. Marc Coucke en Couckinvest NV zullen niet verder deelnemen aan de beraadslaging, noch aan de stemming over de voorgestelde wijziging van het plan. De rechtvaardigingsgronden en verantwoording zijn als volgt: De voorgestelde wijziging heeft betrekking op fiscale behandeling van warrants die zullen worden uitgegeven in het kader van het Plan. Middels het Plan streeft de Vennootschap ernaar de Geselecteerde Deelnemers (zoals gedefinieerd in het Plan), te laten deelnemen in het kapitaal van de Vennootschap teneinde de betrokkenheid van de Geselecteerde Deelnemers met de onderneming te verhogen. Gelet op hun belangrijke voortrekkersfunctie, zowel binnen het bedrijf als naar buiten toe, dienen elk van de directieleden (of hun wettelijke vertegenwoordigers) ook te kunnen participeren in het Plan. Voor wat de fiscale behandeling betreft, wordt voorgesteld om voortaan een onderscheid te maken tussen Personeelsleden en Dienstverleners enerzijds en Belangrijke derden anderzijds. Personeelsleden worden gedefinieerd als fysieke personen die door een arbeidsovereenkomst verbonden zijn met de Vennootschap en/of een geaffilieerde vennootschap. Dienstverleners worden gedefinieerd als de wettelijke vertegenwoordigers van een managementvennootschap, die een bestuursmandaat uitoefent of diensten van management verleent aan de Vennootschap en/of een geaffilieerde vennootschap. Belangrijke derden zijn rechtspersonen of fysieke personen andere dan Personeelsleden of Dienstverleners, dewelke bezoldigde of onbezoldigde prestaties verrichten voor de Vennootschap en/of een geaffilieerde vennootschap. Bij de huidig voorgestelde trekking zullen warrants worden toegekend aan o.a. Dienstverleners, als fysieke persoon, met 45 46 name in hun hoedanigheid van wettelijk vertegenwoordiger van de rechtspersoon die diensten van dagelijks management verlenen. In dit verband heeft onze adviseur aan het Hoofdbestuur van de Federale Overheidsdienst Financiën (F.O.D. Financiën, A.OI.IF., sector directe belastingen, Directie I/5A, North Galaxy – bus 25, Koning Albert II-laan 33, 1030 Brussel) ondermeer gevraagd of er, bij een rechtstreekse toekenning van warrants aan wettelijke vertegenwoordigers van vennootschappen die diensten van dagelijks management verlenen of die een bestuurdersmandaat uitoefenen, toepassing kan worden gemaakt van de verlaagde waardering en meerbepaald of de voorwaarde van artikel 43 §6, 4° van de Wet van 26 maart 1999 vervuld is. In haar antwoord stelde de fiscus dat er mag worden aangenomen dat de voorwaarde van artikel 43 §6, 4° van de Wet van 26 maart 1999 vervuld is, indien de warrant betrekking heeft op aandelen van de vennootschap waarvan de zakelijke band met de begunstigde van die warrant de aanleiding is om de toekenning van die warrant als een voordeel van alle aard uit hoofde van of naar aanleiding van de beroepswerkzaamheid aan te merken. Op basis van het voorgaande is de raad van bestuur de mening toegedaan dat de rechtstreekse toekenning van warrants aan natuurlijke personen, in hun hoedanigheid van wettelijke vertegenwoordiger van vennootschappen die diensten van dagelijks management verlenen of die een bestuurdersmandaat uitoefenen, in aanmerking komt voor de verlaagde waardering van artikel 43 §6 van de Wet 1999. De natuurlijke personen oefenen immers hun dagelijkse beroepswerkzaamheid uit ten behoeve van de Vennootschap en/of een geaffilieerde vennootschap via hun vennootschap. Belgische Personeelsleden en Dienstverleners voldoen derhalve aan alle voorwaarden van artikel 43 §6, 4° van de Wet van 26 maart 1999 en komen in aanmerking voor de verlaagde forfaitaire waardering van de warrants onder het Plan aan 9% (7,5% van de waarde van het onderliggende aandeel, verhoogd met 0,5% voor elk jaar (of elk gedeelte daarvan) dat de looptijd van 5 jaar overstijgt), terwijl Belangrijke derden geen beroepswerkzaamheid uitoefenen ten behoeve van de groep en de aan hen toegekende warrants bijgevolg aan 18% (15% van de waarde van het onderliggende aandeel, verhoogd met 1% voor elk jaar (of elk gedeelte ervan) dat de looptijd van 5 jaar overstijgt) gewaardeerd worden. De vermogensrechtelijke gevolgen zijn de volgende: Ten gevolge van de voorgestelde wijziging, zal de geplande rechtstreekse toekenning van warrants aan natuurlijke personen, in hun hoedanigheid van wettelijke vertegenwoordigers van vennootschappen die diensten van dagelijks management verlenen of die een bestuurdersmandaat uitoefenen, in aanmerking komen voor de verlaagde waardering van artikel 43 §6 van de Wet 1999. De raad van bestuur keurt de voorgestelde wijziging aan het Plan goed.” Raad van Bestuur van 18 juli 2008 Voorafgaand melden vier bestuurders, met name de heer Marc COUCKE, de naamloze vennootschap “COUCKINVEST”, de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid “SAM SABBE” en de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid “JAN CASSIMAN”, allen voornoemd, alhier vertegenwoordigd als voorzegd, dat zij mogelijkerwijze een belangenconflict hebben in de zin van artikel 523 van het Wetboek van vennootschappen bij het besluit tot uitgifte van warrants. Voor de heer Marc COUCKE vloeit dit belangenconflict voort uit het feit dat hij bestuurder is van de vennootschap en referentieaandeelhouder is van de naamloze vennootschap “COUCKINVEST”. Voor de naamloze vennootschap “COUCKINVEST”, de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid “SAM SABBE” en de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid “JAN CASSIMAN” vloeit dit belangenconflict voort uit het feit dat zij bestuurder zijn van de vennootschap enerzijds en hun wettelijke vertegenwoordigers begunstigde van de warrants zijn anderzijds. De betrokken bestuurders zullen de commissaris van de vennootschap op de hoogte brengen van hun belangenconflict. De heer Marc COUCKE, de naamloze vennootschap “COUCKINVEST”, de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid “SAM SABBE” en de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid “JAN CASSIMAN” zullen niet verder deelnemen aan de beraadslaging, noch aan de stemming over de mogelijke op hen betrekking hebbende warranttoekenning. De rechtvaardigingsgronden en verantwoording zijn als volgt: De warrantuitgifte zal gebeuren in het kader van het doorlopend warrantenplan van de vennootschap de dato 1 april 2003 (het “Plan”) en zoals laatst gewijzigd op 7 juli 2008. Middels het Plan streeft de vennootschap ernaar de Geselecteerde Deelnemers (zoals gedefinieerd in het Plan), te laten deelnemen in het kapitaal van de vennootschap teneinde de betrokkenheid van de Geselecteerde Deelnemers met de onderneming te vergroten. De raad van bestuur is van oordeel dat een dergelijke mogelijkheid tot participatie, een belangrijke stimulans zal vormen tot verdere uitbouw en groei van de vennootschap. Gelet op hun belangrijke voortrekkersfunctie, zowel binnen het bedrijf als naar buiten toe, dienen elk van de directieleden (of hun wettelijke vertegenwoordigers) ook te kunnen participeren in het Plan. De waarde van de aandelen die het voorwerp zullen uitmaken van het Plan, en dus ook van de geplande warrantuitgifte, wordt als volgt bepaald : de waarde van het aandeel van de vennootschap is gelijk aan het gemiddelde van de koersen van het aandeel gedurende de dertig beursdagen die de datum van de uitgifte voorafgaan. Deze uitoefenprijs is de minimumprijs zoals voorgeschreven in artikel 598 van het Wetboek van vennootschappen en geldt voor alle Geselecteerde Deelnemers. De bedoeling is niet de warranthouders als dusdanig te bevoordelen maar hen te motiveren door hen enerzijds het perspectief te bieden dat ze bijdragen tot de groei van de groep Omega Pharma waarvan ze de drijvende kracht vormen en hen anderzijds de mogelijkheid te geven om te delen in de meerwaarden die kunnen voortvloeien uit een waardevermeerdering van de aandelen waarop ze zullen kunnen inschrijven. De vermogensrechtelijke gevolgen zijn de volgende: De warrants die gepland staan te worden uitgegeven (met inbegrip van deze die zullen worden toegekend aan de leden van het directiecomité), geven recht op een inschrijving op maximaal tweehonderd veertigduizend (240.000) aandelen. Het aantal uitstaande aandelen bedraagt op 18 juli 2008, vierentwintig miljoen tweehonderd zevenentwintigduizend driehonderd en drie (24.227.303). De warrants die onder de huidige achtste trekking worden uitgegeven (met inbegrip van deze die zullen worden toegekend aan de wettelijke vertegenwoordigers van de directieleden), geven recht op een inschrijving op maximaal tweehonderd veertigduizend (240.000) aandelen. In de veronderstelling dat op alle warrants wordt ingeschreven en ze allemaal worden uitgeoefend, zou een aantal van tweehonderd veertigduizend (240.000) nieuwe aandelen kunnen worden uitgegeven, hetzij 0,99 % van het totaal aantal bestaande aandelen op datum van beslissing van de raad van bestuur. Na uitoefening van alle warrants zouden deze nieuwe aandelen, uitgaande van het huidig aantal bestaande aande- 47 48 len, 0,99 % van het totaal aantal aandelen vertegenwoordigen. Daarnaast kan financiële verwatering ontstaan, hiermee bedoelt men het verschil tussen de uitoefenprijs van de warrants en de beurskoers van het aandeel op het ogenblik van de uitoefening van de warrants. Gelet op de verhouding van het aantal uit te geven warrants onder de huidige trekking ten aanzien van het totaal aantal uitstaande aandelen – in casu 0,99 % - is de raad van bestuur van oordeel dat de kans op financiële verwatering minimaal is. Stemming: Dit besluit wordt met eenparigheid van stemmen genomen. Gespecialiseerde comités binnen de Raad van Bestuur Binnen de Raad van Bestuur werd een Auditcomité en een Benoemings- en remuneratiecomité opgericht. De interne reglementen van beide comités vormen een bijlage bij het Corporate Governance Charter, dat op www. omega-pharma.be is terug te vinden. Deze comités hebben een adviserende rol. De uiteindelijke besluitvorming berust bij de Raad van Bestuur. De comités rapporteren na elke vergadering aan de Raad van Bestuur. Auditcomité Gedurende het boekjaar 2008 was het Auditcomité samengesteld uit Jan Boone (voorzitter), Benoit Graulich en Marc Coucke. Conform de wet van 17 december 2008 maakt Marc Coucke als uitvoerend bestuurder vanaf 1 januari 2009 niet langer deel uit van het Auditcomité, dat sinds die datum uitsluitend uit niet-uitvoerende bestuurders bestaat. Sinds begin 2009 maken ook Luca Laureys (1 januari 2009) en Jean-Louis Duplat (6 maart 2009) deel uit van het Auditcomité. De samenstelling van het Auditcomité voldoet aan alle bepalingen van de Belgische Corporate Governance Code. Het Auditcomité vergaderde drie maal in 2008. Alle leden woonden de vergaderingen bij. Benoemings- en remuneratiecomité De Raad van Bestuur heeft op 11 maart 2008 beslist om het Benoemingscomité en het Remuneratiecomité samen te voegen, om de agenda’s van de leden minder te belasten en een nog betere interactie te stimuleren. In 2008 bestond het Benoemings- en remuneratiecomité uit de volgende leden: Benoit Graulich (voorzitter), Lucas Laureys, Jan Boone, Jean-Louis Duplat en Marc Coucke. Met uitzondering van Marc Coucke, die op zijn verzoek vanaf 1 januari 2009 geen deel meer uitmaakt van dit comité, blijft de samenstelling in 2009 ongewijzigd. Deze samenstelling voldoet aan alle vereisten die vermeld zijn in de Belgische Corporate Governance Code. Het Benoemings- en remuneratiecomité heeft vijf maal vergaderd in 2008. Alle leden woonden de vergaderingen bij. Het Benoemings- en remuneratiecomité heeft in 2008 o.a. advies uitgebracht over de beëindiging van het bestuursmandaat van Ger van Jeveren, de vervanging van de heer Lucas Laureys door Lucas Laureys NV in de Raad van Bestuur, de beëindiging van het mandaat van Marc Coucke in het Auditcomité, gewijzigde samenstelling van het Directiecomité en het bonussysteem voor leden van het Directiecomité. Bezoldigingen bestuurders en leden Directiecomité Uitvoerende bestuurders ontvangen geen vergoeding voor hun mandaat als bestuurder. Hun remuneratie vloeit integraal voort uit hun uitvoerende functies. Bij besluit van de Buitengewone Algemene Vergadering van 7 juli 2004 werden er warrants toegekend aan de onafhankelijke leden van de Raad van Bestuur. Inmiddels formuleert de Raad van Bestuur geen voorstellen meer tot toekenning van aanvullende warrants aan onafhankelijke bestuurders. De onafhankelijke bestuurders hebben in de loop van 2008 bijgevolg geen warrants verworven. Op 31 december 2008 waren er ook geen warrants meer over die door de onafhankelijke bestuurders kunnen worden uitgeoefend. Bruto bezoldigingen* voor de leden van de Raad van Bestuur Naam Raad van Bestuur Auditcomité Benoemings- en Totaal remuneratiecomité Lucas Laureys 10 000 euro - 10 000 euro 20 000 euro Jan Boone 10 000 euro 5 000 euro 10 000 euro 25 000 euro Benoit Graulich 10 000 euro 5 000 euro 10 000 euro 25 000 euro Jean-Louis Duplat 10 000 euro - 10 000 euro 20 000 euro Uitvoerende bestuurders - - - - Totaal 10 000 euro 40 000 euro 90 000 euro 40 000 euro Bruto bezoldiging* van de CEO en de andere leden van het Directiecomité Naam Basis-remuneratie Variabele remuneratie Totaal 600.000 20.000 620.000 De andere leden van het Directiecomité 1.600.000 120.000 1.720.000 Totaal 2.200.000 140.000 2.340.000 Marc Coucke, CEO * De totaalbedragen zijn gelijk aan de volledige kost voor de Onderneming. Er zijn geen bijdragen voor sociale zekerheid of pensioenplannen verschuldigd door de Onderneming. In de loop van 2008 werden aan de leden van het Directiecomité 70.000 warrants toegekend, meer bepaald: 20.000 aan Marc Coucke, en telkens 10.000 aan Sam Sabbe, Barbara De Saedeleer, Ton Scheepens, Jan Cassiman en Mario Debel. Op 31 december 2008 bezit Marc Coucke in totaal 20.000 warrants die in de toekomst kunnen uitgeoefend worden. De andere leden van het Directiecomité hebben op 31 december 2008 in totaal 118.025 warrants die in de toekomst kunnen uitgeoefend worden. Details over de uitoefenmodaliteiten zijn te vinden in Toelichting 28 bij de geconsolideerde jaarrekening. Bij eventuele verzoeken tot uittreding wordt een marktconforme regeling toegepast die meestal overeenstemt met de vaste remuneratiecomponent voor één jaar. 49 Charter, beleid en regels m.b.t. Corporate Governance 50 Corporate Governance Charter De Vennootschap beschikt sinds 23 december 2005 over een Corporate Governance Charter, dat is gebaseerd op de geldende wettelijke bepalingen en op de Belgische Corporate Governance Code. Dit Charter werd een eerste keer aangepast op 11 maart 2008, waarbij het Benoemingscomité en het Remuneratiecomité werden samengevoegd, en waarbij de gesloten periodes werden uitgebreid. Het Charter is aangevuld met de interne reglementen van de Raad van Bestuur, het Auditcomité, het Benoemings- en remuneratiecomité en het Directiecomité. Tevens bevat het Charter het door de Raad van Bestuur uitgewerkte beleid betreffende transacties en contractuele banden tussen de Vennootschap en haar bestuurders en leden van het Directiecomité. De Raad van Bestuur heeft bovendien regels uitgewerkt ter voorkoming van misbruik van voorkennis. Het volledige Corporate Governance Charter, met inbegrip van de bijlagen, is beschikbaar op www.omega-pharma.be. Eventuele toekomstige wijzigingen aan het Charter zullen eveneens worden bekendgemaakt op de corporate website. Beleid betreffende transacties en andere contractuele banden tussen de Vennootschap en haar bestuurders of leden van het Directiecomité, die niet onder de belangenconflictregeling vallen Van alle leden van de Raad van Bestuur en van het Directiecomité, of hun vaste vertegenwoordigers, wordt verwacht dat zij daden, standpunten of belangen vermijden die strijdig zijn met, of de indruk wekken strijdig te zijn met de belangen van de Vennootschap of van één van de vennootschap- pen van de Omega Pharma groep. Verder moeten alle transacties tussen de Vennootschap en de hierboven vermelde personen goedgekeurd worden door de Raad van Bestuur. Wanneer de bedoelde personen geconfronteerd worden met een mogelijk conflicterend belang bij een beslissing of verrichting van de Vennootschap moeten zij bovendien de Voorzitter van de Raad van Bestuur hiervan zo snel mogelijk informeren. Dit beleidsdocument maakt deel uit van het Corporate Governance Charter en kan geraadpleegd worden op de corporate website. Regels ter voorkoming van misbruik van voorkennis en marktmanipulatie De Raad van Bestuur heeft regels opgesteld om te vermijden dat bevoorrechte informatie op onwettelijke wijze zou aangewend worden door Insiders. • Insiders. Deze regels zijn van toepassing op de leden van de Raad van Bestuur, aandeelhouders, leden van het management, werknemers en bepaalde derden. Een nominatieve lijst van Insiders wordt door de Vennootschap bijgehouden ten behoeve van de toezichthouder. Insiders die effecten van de Vennootschap wensen te verkrijgen of te vervreemden, dienen dit schriftelijk vóór de verrichting te melden aan de Compliance Officer. • Compliance Officer. De Raad van Bestuur heeft een Compliance Officer aangesteld die toezicht houdt op het naleven van de regels door de Insiders. De Compliance Officer zal een advies formuleren naar aanleiding van een kennisgeving door een Insider van een geplande transactie. Een negatief advies van de Compliance Officer dient door de Insider als een expliciete afkeuring door de Vennootschap van de verrichting te worden beschouwd. Elke aanvraag en advies van de Compliance Officer wordt in een speciaal register opgetekend. • Gesloten periodes en sperperiode. Insiders en met hen nauw verwante personen mogen geen transacties doorvoeren met betrekking van de effecten van de Vennootschap gedurende de zogenaamde gesloten periodes en sperperiodes. Gesloten periodes zijn: (a) de periodes vanaf de afsluiting van elk kwartaal, en (b) de periode van één maand voorafgaand aan de bekendmaking van de definitieve jaarlijkse en halfjaarlijkse resultaten van de Vennootschap, of indien korter, de periode vanaf het einde van het relevante boekjaar tot en met het ogenblik van de bekendmaking. Sperperiodes zijn de periodes die als dusdanig door de Compliance Officer worden gecommuniceerd. Deze regels maken deel uit van het Corporate Governance Charter en kunnen geraadpleegd worden op de corporate website. Corporate Governance verklaring De Vennootschap is de mening toegedaan dat ze vanaf 13 mei 2008 voldoet aan alle principes en bepalingen uit de Belgische Corporate Governance Code (versie 9 december 2004), met de twee volgende uitzonderingen: • Het Benoemings- en remuneratiecomité had tot 31 december 2008 ook uitvoerende bestuurders als lid – met name Marc Coucke. De Raad van Bestuur meent dat zijn lidmaatschap waardevol was omdat hij als stichter en bezieler van de onderneming op dit terrein belangrijke inbreng kan geven. Bovendien golden er strikte afspraken waarbij Marc Coucke niet deelnam aan besprekingen wanneer het zijn eigen persoon of Couckinvest NV betrof. Sinds 1 januari 2009 maakt Marc Coucke, op eigen verzoek, geen deel meer uit van dit comité. • Het Corporate Governance Charter van de Vennootschap voorziet dat aandeelhouders minstens 10% van het kapitaal moeten vertegenwoordigen, om onderwerpen voor de agenda van de Algemene Vergadering te kunnen voorstellen, terwijl de bepaling in de Belgische Corporate Governance Code naar 5% verwijst. De Vennootschap meent dat haar voorstel, gezien de jaarrotatie van haar aandelen, vermijdt dat investeerders met een korte termijnvisie te sterk zouden wegen op de strategie van de Vennootschap, die gericht is op continuïteit en duurzame realisaties op middellange termijn. De Vennootschap heeft ook kennis genomen van de bijgewerkte Belgische Corporate Governance Code, die op 12 maart 2009 werd gepubliceerd en die de basis zal vormen voor de Corporate Governance verklaring in de jaarbrochure die in 2010 zal worden gepubliceerd. In de loop van 2009 zal Omega Pharma het Corporate Governance Charter in overeenstemming brengen met de bijgewerkte Corporate Governance Code, en zal het publiek hierover informeren via de corporate website. Extern toezicht In 2008 gebeurde het extern toezicht door de Commissaris, PriceWaterhouseCoopers Bedrijfsrevisoren, vertegenwoordigd door de heren Peter Van den Eynde en Peter Opsomer, Bedrijfsrevisoren, voor de periode van 1 januari 2008 tot en met 20 januari 2008; en door de heer Peter Van den Eynde, Bedrijfsrevisor, voor de periode van 21 januari 2008 tot en met 31 december 2008. De Algemene Vergadering van 5 mei 2008 heeft het mandaat van de Commissaris hernieuwd voor een looptijd tot en met de jaarvergadering te houden in 2011. Details over de remuneratie van de Commissaris in 2008 zitten vervat in Toelichting 30 bij de jaarrekening. 51 Relevante elementen bij een openbaar overnamebod 52 Hierna volgende inlichtingen omtrent Omega Pharma NV die de onderneming bekend moet maken krachtens artikel 34 van het Koninklijk Besluit van 14 november 2007 betreffende de verplichtingen van emittenten van financiële instrumenten die zijn toegelaten tot de verhandeling op een gereglementeerde markt. Kapitaalstructuur Op 31 december 2008 waren er 24.227.303 stemgerechtigde aandelen, die een maatschappelijk kapitaal van 16.464.661,41 euro vertegenwoordigen. Dit aantal is ongewijzigd gebleven tot op datum van deze publicatie (3 april 2009). Alle aandelen hebben dezelfde rechten en plichten. rechtstreeks door de betrokken werknemers uitgeoefend. Beperking van de uitoefening van het stemrecht Elk aandeel geeft recht op één stem. Iedere aandeelhouder kan zijn stemrecht uitoefenen op voorwaarde dat hij geldig werd toegelaten tot de algemene vergadering en dat zijn rechten niet werden geschorst. De regels inzake de toelating tot de algemene vergadering zijn opgenomen in artikel 32 van de statuten en de oproeping tot de algemene vergadering. Luidens artikel 7 en 9 van de statuten kan de vennootschap de uitoefening schorsen van rechten verbonden aan effecten (i) zolang de opgevraagde opeisbare stortingen op deze effecten niet zijn gedaan en (ii) die toebehoren aan verscheidene eigenaars totdat één enkele persoon is aangewezen om t.a.v. de Beperkingen met betrekking tot de overdracht van effecten De statuten van de Vennootschap leggen aan de overdracht van aandelen geen andere beperkingen op dan diegene die door het Belgische Wetboek van Vennootschappen worden opgelegd behoudens de voordrachtsregeling voorzien in artikel 14 van de statuten (zie verder). Houders van effecten waaraan bijzondere zeggenschapsrechten verbonden zijn De Vennootschap heeft geen bijzondere zeggenschapsrechten toegekend aan enige houder van haar effecten. Mechanisme voor controle van enig aandelenplan voor werknemers wanneer de zeggenschapsrechten niet rechtstreeks door de werknemers worden uitgeoefend De zeggenschapsrechten verbonden aan de door de werknemers ingevolgde de warrantplannen te verwerven aandelen worden Omega Pharma is in 2009 in het wielerpeleton aanwezig met het anti-snurkmiddel Silence en de vitamineproducten van Davitamon. Op de foto: de Belgische belofte Greg Van Avermaet. vennootschap als eigenaar op te treden. Niemand kan op de algemene vergadering aan een stemming deelnemen voor stemrechten die verbonden zijn aan effecten waarvan hij niet krachtens de wet tijdig heeft kennis gegeven. De raad van bestuur is niet op de hoogte van enige andere wettelijke beperking inzake de uitoefening van het stemrecht. Overeenkomsten tussen aandeelhouders waarvan de Vennootschap op de hoogte is en die kunnen leiden tot beperkingen op de overdracht van effecten en/of de uitoefening van stemrechten De Vennootschap heeft geen weet van dergelijke overeenkomsten op het moment dat dit document werd opgesteld. Regels voor de benoeming en vervanging van bestuurders en voor de wijziging van de statuten De leden van de Raad van Bestuur worden benoemd door de Algemene Vergadering. Wanneer een plaats van een bestuurder vrijkomt, hebben de overblijvende bestuurders de mogelijkheid om voorlopig in de vacature te voorzien. De procedure voor de benoeming van een nieuwe bestuurder is opgenomen in de statuten en het Intern Reglement van het Benoemings- en Remuneratiecomité, dat bij het Corporate Governance Charter hoort. De statuten van de Vennootschap voorzien bovendien in een voordrachtsregeling door Couckinvest NV bij de benoeming van de leden van de Raad van Bestuur, waarbij de helft plus één van de bestuurders zullen dienen benoemd te worden onder de kandidaten daartoe exclusief voorgedragen door Couckinvest NV. In de praktijk is er geen gebruik gemaakt van dit voordrachtsrecht. De statuten van de Vennootschap kunnen door een Buitengewone Algemene Vergadering worden gewijzigd overeenkomstig de bepalingen en de meerderheden voorzien in het Wetboek Venn. Een Algemene Vergadering kan worden bijeengeroepen door de Raad van Bestuur, en tevens wanneer dit aangevraagd wordt door aandeelhouders die samen minstens één vijfde van het maatschappelijk kapitaal vertegenwoordigen. Bevoegdheden voor de uitgifte of inkoop van aandelen De Buitengewone Algemene Vergadering van 7 juli 2006 heeft aan de Raad van Bestuur de bevoegdheid toegekend om het kapitaal in één of meer malen te verhogen met een maximumbedrag van 16.296.833,81 euro, op een manier en onder de voorwaarden die door de Raad van Bestuur zullen worden bepaald, binnen de termijn van vijf jaar vanaf de publicatiedatum van het besluit in de Bijlagen van het Belgisch Staatsblad. Op 31 december 2008 is de Raad van Bestuur nog steeds gerechtigd om het kapitaal te verhogen met een maximum bedrag van 16.088.384,81 euro. De Buitengewone Algemene Vergaderingen van 6 juli 2007 en 9 juni 2008 verleenden aan de Raad van Bestuur de machtiging om, gedurende een periode van 18 maanden te rekenen vanaf de machtiging, eigen aandelen te verkrijgen, door aankoop of ruil, rechtstreeks of door een persoon die handelt in eigen naam maar voor rekening van de vennootschap, aan een prijs die niet lager mag zijn dan 1,00 euro en niet hoger dan het gemiddelde van de slotkoersen van de 10 werkdagen, voorafgaand aan de dag van de aankoop of ruil, verhoogd met 10% en dit op zulke wijze dat de vennootschap op geen enkel ogenblik eigen aandelen zal bezitten waarvan de fractiewaarde hoger zal zijn dan 10% van het geplaatste kapitaal van de vennootschap. De Raad van Bestuur werd bovendien gemachtigd om deze aandelen te vervreemden zonder gehouden te zijn aan bovenstaande prijs- en tijdsbeperkingen. Deze machtigingen kunnen tevens worden aangewend voor de eventuele verkrijging of vervreemding van aandelen van de vennoot- 53 54 schap door rechtstreekse dochtervennootschappen in de zin van artikel 627 van het Wetboek van vennootschappen. Aan de Buitengewone Algemene Vergadering van 4 mei 2009 zal worden voorgesteld om deze machtiging te verlengen voor een periode van vijf jaar te rekenen vanaf de machtiging, en ook om de Vennootschap toe te laten eigen aandelen te bezitten tot maximaal 20% van het geplaatst kapitaal van de Vennootschap. Overeenkomsten waarbij de Vennootschap partij is en die in werking treden, wijzigingen ondergaan of aflopen in geval van een wijziging van controle over de Vennootschap na een openbaar overnamebod De EURO 600,000,000 Facility Agreement, afgesloten op 1 december 2006 tussen Omega Pharma NV (als Company en Original Borrower), Omega Pharma Holding (Nederland) BV (als Original Borrower), bepaalde dochtervennootschappen van Omega Pharma NV vermeld in de overeenkomst (als Original Guarantors), ING Bank NV (als Arranger en Agent) en de financiële instellingen vermeld in de overeenkomst (als Original Lenders). De US dollar 285,000,000 Note Purchase Agreement betreffende 4.84% Series A Guaranteed Senior Notes due July 28, 2009, 5.44% Series B Guaranteed Senior Notes due July 28, 2011, 5.86% Series C Guaranteed Senior Notes due July 28, 2014, 6.19% Series D Guaranteed Senior Notes due July 28, 2016, afgesloten op 27 juli 2004 tussen Omega Pharma NV en bepaalde van haar dochtervennootschappen vermeld in de overeenkomst. Beide overeenkomsten voorzien in clausules die in werking treden in geval van een wijziging van controle over de Vennootschap. In overeenstemming met artikel 556 van het Wetboek Venn. werden deze clausules door de Algemene Vergadering goedgekeurd. Overeenkomsten tussen de Vennootschap en haar bestuurders of werknemers die in vergoedingen voorzien wanneer, naar aanleiding van een openbaar overnamebod, de bestuurders of werknemers ontslag nemen of zonder geldige reden moeten afvloeien. Er bestaan geen dergelijke overeenkomsten. Mededeling van aandeelhouders van de Vennootschap in het kader van artikel 74 van de wet op de openbare overnamebiedingen De Vennootschap ontving een afschrift van de aanmeldingen van Couckinvest NV en de heer Marc Coucke aan de CBFA krachtens artikel 74 van de wet van 1 april 2007 op de openbare overnamebiedingen. Uit deze aanmeldingen blijkt dat Couckinvest NV en Marc Coucke op 1 september 2007 respectievelijk 7.922.501 en 11.245 effecten met stemrecht van Omega Pharma NV aanhielden – zijnde 7.933.746 effecten in onderling overleg. Op basis van het totale aantal van 26.196.548 effecten met stemrecht op 1 september 2007 stemt hun participatie overeen met 30,29%. ‘Jaarlijkse informatie’ Conform de Wet van 16 juni 2006 op de openbare aanbieding van beleggingsinstrumenten en de toelating van beleggingsinstrumenten tot de verhandeling op de gereglementeerde markt, volgt hier een synthese van de ‘jaarlijkse informatie’ zoals bedoeld in Titel 10 van deze wet. De volledige documenten vermeld in deze synthese zijn terug te vinden op www.omega-pharma.be in het Investor Center. De Vennootschap wijst erop dat een deel van de informatie die vervat zit in bepaalde hieronder vermelde documenten inmiddels achterhaald kan zijn. Prospectussen De Vennootschap heeft geen prospectus uitgegeven in 2008. Informatie aan de aandeelhouders • Oproeping voor de Algemene Vergaderingen van 5 mei 2008 en 9 juni 2008. • Volmachten voor de hierboven vermelde Algemene Vergaderingen. • Wijziging in de noemer ten gevolge van de vernietiging van ingekochte eigen aandelen op 9 juni 2008, en ten gevolge van de creatie van nieuwe aandelen door uitoefening van warrants op 6 februari 2008 en 3 juni 2008. Hiervoor werden telkens ook de gecoördineerde statuten bijgewerkt. • Openbaarmaking conform de wet van 2 mei 2007 (12 september 2008) Periodieke persberichten en informatie • 17 januari 2008 (Trading Update vierde trimester en volledige periode 2007) • 13 maart 2008 (geconsolideerde resultaten 2007 en verkorte statutaire jaarrekening 2007) • 17 april 2008 (Trading Update eerste trimester 2008) • 17 juli 2008 (Trading Update tweede trimester 2008) • 28 augustus 2008 (Tussentijds financieel verslag 2008) • 16 oktober 2008 (Trading Update derde trimester 2008) • 22 januari 2009 (Trading Update vierde trimester en volledige periode 2008) Occasionele persberichten en informatie • Melding krachtens artikel 74, §6 van de wet van 1 april 2007 op de openbare overnamebiedingen (12 februari 2008) • Presentatie en notulen van de Algemene Vergadering (5 mei 2008) • Kennisgevingen van deelneming (10 juni 2008, 2 juli 2008, 26 september 2008 en 4 november 2008) • Nieuwe strategie aangekondigd op Investors Day (11 september 2008) 55 56 Allergisch voor huisstofmijt? Laat huisstofmijt je slaapkamer niet inpalmen. new Paradust bedreiniger is een nieuw product dat de oorzaak van huisstofmijtallergie bestrijdt. In 26 % van de gezinnen is er minstens één iemand allergisch voor huisstofmijt. Paradust bedreiniger bevat probiotica die de uitwerpselen van de huisstofmijt elimineert, de echte oorzaak van de allergie. Paradust bedreiniger bevat natuurlijke ingrediënten waardoor het veilig te gebruiken op elk moment van de dag, zelfs in de omgeving van kinderen. Verkrijgbaar in apotheek. B2C_Paradust_A4_FR.indd 1 www.paradust.com 28/10/08 12:11:24 57 57 Jaarrekening 2008 Geconsolideerde jaarrekening Geconsolideerde resultatenrekening Geconsolideerde balans Geconsolideerd mutatieoverzicht van het eigen vermogen Geconsolideerd kasstroomoverzicht Verslag van de Raad van Bestuur Algemene informatie Samenvatting van de belangrijkste waarderingsregels Beheer van risico’s Segmentinformatie Toelichtingen Verslag van de Commissaris 58 58 59 60 61 62 68 68 79 88 91 134 Statutaire jaarrekening Verkorte enkelvoudige resultatenrekening Verkorte enkelvoudige balans Enkelvoudige resultaatverwerking 136 136 137 138 Verklaring Ondergetekenden verklaren dat, voor zover hen bekend, de jaarrekeningen, die zijn opgesteld overeenkomstig de toepasselijke standaarden voor jaarrekeningen, een getrouw beeld geven van het vermogen, van de ���������������������������������������������������������������������������������������������������������� ��������������������������������������������������������������������������������������������������� ���������������������������������������������������������������������������������������������������� ���������������������������������������������������������������������������������������������������� ������������������������������������������������ ����������������� � 31 maart 2009 ������������������������� Geconsolideerde resultatenrekening (in duizend euro) Toelichting Bedrijfsopbrengsten 58 2008 2007* 817 490 792 527 Omzet 1 811 283 789 303 Overige bedrijfsopbrengsten 2 6 207 3 224 Bedrijfskosten (718 916) (706 533) Handelsgoederen, grond- en hulpstoffen (344 201) (336 301) Aankoop handelsgoederen, grond- en hulpstoffen (341 969) (331 578) Wijziging in voorraden van grond- en hulpstoffen, onderhanden werken en gereed product (2 232) (4 723) Diensten en diverse goederen (232 526) (223 793) Personeelslasten 3 (107 408) (101 775) Afschrijvingen en waardeverminderingen 4 (21 673) (16 427) Wijzigingen in voorzieningen 4 3 389 688 Overige lasten 5 (16 497) (28 925) Waarvan herstructureringskosten (9 901) (23 133) Waarvan overige (6 596) (5 792) 98 574 85 994 Bedrijfsresultaat Financieringsbaten Financieringskosten Financieel resultaat 6 Netto resultaat uit voortgezette activiteiten exclusief geassocieerde ondernemingen, vóór belasting Netto resultaat van geassocieerde ondernemingen (opgenomen volgens de methode van de vermogensmutatie) Resultaat uit de gewone bedrijfsuitoefening vóór belasting Winstbelastingen 7 Resultaat uit voortgezette activiteiten Resultaat uit afgesplitste activiteiten 1 315 406 (41 182) (34 843) (39 867) (34 437) 58 707 51 557 3 569 2 106 62 276 53 663 (7 900) (7 869) 54 376 45 794 8 7 999 Netto opbrengsten uit de verkoop van afgesplitste activiteiten 100 994 Minderheidsbelangen (117) RESULTAAT VAN DE PERIODE Totaal aantal uitstaande aandelen op 31 december Waarvan eigen aandelen Gewogen gemiddelde na aftrek van ingekochte eigen aandelen Netto winst per aandeel (in euro) 9 54 259 154 787 24 227 303 26 205 848 879 994 1 353 128 23 673 785 25 799 638 2,30 6,00 Netto winst per aandeel uit voortgezette activiteiten 2,30 1,78 Verwaterde winst per aandeel (in euro)** 2,30 5,95 * Alle cijfers tot en met het ‘Netto resultaat uit voortgezette activiteiten exclusief geassocieerde ondernemingen, vóór belasting’ hebben betrekking op de voortgezette activiteiten op het vlak van OTC. ** Rekening houdend met de verwaterende impact van uitstaande warrants 'in the money'. De Toelichtingen maken integraal deel uit van de geconsolideerde jaarrekening. Geconsolideerde balans (in duizend euro) Toelichting Vaste activa 2008 2007 1 002 647 968 250 Immateriële vaste activa 10 878 967 845 318 Materiële vaste activa 11 50 074 50 199 Financiële vaste activa 12 46 467 45 508 44 527 42 774 26 318 26 384 821 841 Waarvan geassocieerde ondernemingen (waarop de methode van de vermogensmutatie wordt toegepast) Uitgestelde belastingsvorderingen Overige vaste activa Vlottende activa 414 606 358 449 Voorraden 13 122 931 100 686 Handelsvorderingen 14 202 242 176 651 55 640 45 683 28 085 22 681 33 793 35 429 1 417 253 1 326 699 600 520 612 166 Overige vlottende activa waarvan belastingsvorderingen Geldmiddelen en kasequivalenten 15 TOTAAL ACTIVA EIGEN VERMOGEN 16 Kapitaal en uitgiftepremies 366 841 366 294 Overgedragen winst 262 815 306 664 Ingekochte eigen aandelen (24 144) (63 242) 4 641 4 212 (9 850) (1 762) Reële waarde en andere reserves Cumulatieve omrekeningsverschillen Minderheidsbelangen 217 VERPLICHTINGEN Langlopende verplichtingen 816 733 714 533 439 299 450 774 3 887 6 267 Langlopende voorzieningen 17 Pensioenverplichtingen 18 6 147 8 369 Uitgestelde belastingsverplichtingen 19 69 045 68 059 Langlopende rentedragende financiële verplichtingen 20 344 781 334 439 Overige langlopende verplichtingen Afgeleide financiële instrumenten 20 Kortlopende verplichtingen Kortlopende rentedragende financiële verplichtingen 20 Kortlopende handelsschulden 14 64 15 425 33 576 377 434 263 759 101 850 22 526 200 930 180 421 Kortlopende winstbelastingsverplichtingen 27 207 26 115 Kortlopende schulden m.b.t. personeelsverplichtingen 13 762 14 005 20 692 Overige kortlopende verplichtingen 21 28 631 Afgeleide financiële instrumenten 20 5 054 TOTAAL EIGEN VERMOGEN EN VERPLICHTINGEN 1 417 253 De Toelichtingen maken integraal deel uit van de geconsolideerde jaarrekening. 1 326 699 59 Geconsolideerd mutatieoverzicht van het eigen vermogen (in duizend euro) Bedrag per 31 december 2006 60 Aantal Kapitaal aandelen en premieuitgiftes Eigen aandelen 25 711 887 358 274 (58 746) Reële Omrekewaarde ningsen and. verschilreserves len (1 780) 1 241 Overgedragen winst Minderheidsbelangen 206 746 Totaal eigen vermogen 505 735 Winsten/(verliezen) in reële waarde op kasstroomafdekkingen 8 669 8 669 Winsten/(verliezen) in reële waarde op kasstroomafdekkingen - belastingseffect (2 947) (2 947) Wisselkoersverschillen (3 003) Winst voor de periode Totaal opgenomen resultaat voor de periode Kapitaalverhogingen 5 722 221 167 154 787 157 506 8 020 270 Vernietigde eigen aandelen (127) 44 044 (1 065 744) 143 (44 044) (48 540) (48 540) Dividend op eigen aandelen Dividend Bedrag per 31 december 2007 154 787 154 787 8 020 Aandelenoptieregeling voor werknemers en transfers kapitaalsubsidies naar afgesplitste activiteiten Ingekochte eigen aandelen (3 003) (3 003) 24 867 310 366 294 (63 242) 4 212 (1 762) 96 96 (10 794) (10 794) 306 664 612 166 Winsten/(verliezen) in reële waarde op kasstroomafdekkingen 543 543 Winsten/(verliezen) in reële waarde op kasstroomafdekkingen - belastingseffect (184) (184) Wisselkoersverschillen (8 088) Winst voor de periode Totaal opgenomen resultaat voor de periode Kapitaalverhogingen 359 21 455 54 259 117 54 376 54 259 117 46 647 547 547 Aandelenoptieregeling voor werknemers 70 Vernietigde eigen aandelen Ingekochte eigen aandelen (8 088) (8 088) (1 541 456) 70 85 346 (85 346) 0 (46 248) 490 (45 758) Dividend op eigen aandelen Dividend Aandelen in beweging van reser– ves van vennootschappen opge– nomen via vermogensmutatie 1 217 1 217 (13 104) (13 104) (1 365) (1 365) Andere Bedrag per 31 december 2008 23 347 309 366 841 (24 144) 4 641 (9 850) De Toelichtingen maken integraal deel uit van de geconsolideerde jaarrekening. 262 815 100 100 217 600 520 Geconsolideerd kasstroomoverzicht (in duizend euro) Toelichting Netto resultaat uit voortgezette activiteiten inclusief geassocieerde ondernemingen, vóór belasting Betaalde belastingen 7 2008 2007 58 707 51 557 (9 289) (11 229) Afschrijvingen op immateriële vaste activa 4, 10 8 527 8 245 Afschrijvingen op materiële vaste activa 4, 11 9 658 8 764 4 2 732 (951) 104 (2 430) Waardeverminderingen: voorraden en debiteuren Waardeverminderingen van financiële vaste activa (15) (Winst)/verlies uit de verkoop van vaste activa Wijzigingen in voorzieningen 4 (5 668) 3 169 Betaalde interesten en niet-kas financiële posten 6 31 712 34 426 47 066 51 208 Totale aanpassingen voor niet-kasstromen en betaalde interesten (Toename)/afname in overige vaste activa (789) (7) (Toename)/afname in voorraden 13 (21 989) 6 554 (Toename)/afname in handelsvorderingen 14 (22 130) 3 825 (Toename)/afname in BTW-vorderingen, belastingsvorderingen en overige vorderingen, exclusief overlopende rekeningen 14 (2 537) (7 315) (Toename)/afname in overlopende activa Toename/(afname) in handelsschulden (726) 1 081 12 185 (3 629) Toename/(afname) in ontvangen vooruitbetalingen 105 Toename/(afname) in sociale en fiscale schulden (807) 4 577 Toename/(afname) in overige schulden (7 228) (2 999) Toename/(afname) in overlopende passiva (1 431) 4 441 Toename/(afname) in voorzieningen 219 Totaal wijzigingen in werkkapitaal (45 128) Totaal kasstromen uit bedrijfsactiviteiten 51 356 Kasstroom van afgesplitste activiteiten 6 528 98 064 272 708 Investeringsuitgaven 10, 11 (23 066) (21 632) Verkochte investeringen 10, 11 1 845 2 659 Wijzigingen in consolidatiekring en transfers van openingsposities Betalingen voor bestaande participaties (nabetalingen) en nieuwe participaties 27 Totaal gebruikte kasstromen in investeringsactiviteiten 630 481 (17 556) (211 949) (38 147) 42 267 Kapitaalverhoging in speciën Terugkoop van aandelen 547 8 020 (47 676) (60 990) (11 464) (10 343) Dividenduitkering 29 (Terugbetaling)/opname van leningen 20 72 845 (33 088) Netto betaalde interest 6 (27 548) (34 069) (13 296) 130 470 Totale kasstromen uit financieringsactiviteiten Geldmiddelen en kasequivalenten - begin van de periode 35 429 Impact afgesplitste activiteiten op geldmiddelen en kasequivalenten 28 605 (2 532) Winsten of verliezen uit wisselkoersverschillen op liquide middelen (1 549) (505) Geldmiddelen en kasequivalenten - einde van de periode 33 793 35 429 Totaal netto kasstromen van de periode Kasstromen uit bedrijfsactiviteiten van afgesplitste activiteiten (87) 9 861 (7 078) Kasstromen uit investeringsactiviteiten van afgesplitste activiteiten (15 421) Kasstromen uit financieringsactiviteiten van afgesplitste activiteiten 25 377 Totaal van netto kasstromen van afgesplitste activiteiten De Toelichtingen maken integraal deel uit van de geconsolideerde jaarrekening. 2 878 61 Verslag van de Raad van Bestuur over de geconsolideerde jaarrekening • Omzet +3%, netto winst +19%, dividend +20%. • Recurrente EBITDA-marge blijft op peil (16%) in recessieomgeving. • Stevige bijdrage van België en Emerging Markets tot de omzet en de EBITDA. • 2009: Volgens alle scenario’s lichte groei verwacht - Kostenbesparingsplan van ruim 30 miljoen euro. 62 1. Toelichting bij de geconsolideerde resultatenrekening Belangrijke factoren m.b.t. de omzetevolutie Dankzij haar focus op de OTC-markt, een unieke positionering van haar producten, de benutting van groepssynergieën en de uitvoering van de strategie die is gebaseerd op innovatie en geografische expansie naar de Emerging Markets, kon Omega Pharma in moeilijke macroeconomische omstandigheden de omzet doen toenemen met 2,8% (+3,5% bij ongewijzigde wisselkoersen) ten opzichte van 2007. De consumptie van voorschriftvrije gezondheids- en verzorgingsproducten blijkt nog steeds zwak tot matig recessiegevoelig. Slechts in beperkte mate is er een wijziging van het consumentengedrag waar te nemen, zoals in Frankrijk en hoofdzakelijk in kleinere segmenten zoals make-up. In belangrijke productcategorieën werd een sterke omzetgroei behaald met merken van Omega Pharma die gepositioneerd zijn met een unieke prijs/kwaliteitverhouding. Zo leidde de dynamische aanpak voor de dermocosmeticamerken Bodysol (België) en Claire Fisher (Duitsland), maar ook voor Bébisol (babyartikelen) en de EG-generieken (België) telkens tot een ruime doubledigit toename van de jaaromzet. De benutting van groepssynergieën en cross-selling creëerde eveneens omzetgroei. Zo liet b.v. het anti-snurkmiddel Silence dankzij de introductie in talrijke aanvullende landen een omzetgroei van meer dan +50% optekenen. Ook de van oorsprong Italiaanse zonneproducten van Angstrom kenden een vergelijkbare omzetgroei door de cross-selling naar Portugal. Innovatie is eveneens een belangrijke groeifactor. Naast talrijke lokale productinnovaties vielen vooral de introducties van XLS Nutrition en Paradust op. XLS Nutrition staat voor een geheel nieuw gamma van caloriearme voeding, in aanvulling op de gekende afslankingsproducten van XLS. Paradust is een innovatief product tegen huisstofmijtallergie, waarmee het Para-merk voor anti-insectenproducten werd verbreed en versterkt. Dankzij haar aanwezigheid in de Emerging Markets kan Omega Pharma inspelen op de stijgende vraag naar OTC-producten in deze landen, en aldaar stapsgewijs de Star Brands introduceren. Omega Pharma heeft de strategie van geografische expansie doorgetrokken in 2008, waardoor deze aanpak ook in de toekomst succesvol kan zijn. In markten waarin de geïntegreerde ketens een sleutelrol spelen, met name het Verenigd Koninkrijk en Nederland, maar ook in Zuid-Europa werd het vierde kwartaal gekenmerkt door een extreem voorzichtig inkoopgedrag van de tussenhandel. Het effect van de tussenhandel die haar voorraadpositie op een minimaal peil wou brengen wordt op 1% van de jaaromzet geraamd. Door de impact van ongunstige wisselkoersverschillen kwam de gerealiseerde jaaromzet ongeveer 1% lager uit. Dit fenomeen was vooral voelbaar in het Verenigd Koninkrijk, Scandinavië en ook in bepaalde Emerging Markets. De bruto marge en de bedrijfskasstroom bedragen respectievelijk 57,6% en 16,0% van de omzet De bruto marge kwam uit op 57,6% tegenover 57,4% in 2007 en steeg dus licht, ondanks de hogere omzet in generieke geneesmiddelen (met lagere marge). Dit is te danken aan de steeds hogere toegevoegde waarde van de internationale OTC-merken die hierboven al werden vermeld. De toename van de bedrijfskosten (+1,8%) lag een vol procentpunt lager dan de omzet– ontwikkeling (+2,8%). Ook de kosten voor handelsgoederen (+2,3%) namen minder snel toe dan de omzet. Bij de diensten en diverse goederen (+3,9%) zorgden vooral de kosten voor promotie en reclame voor de lichte verhoging, wat inherent is aan het hoge aantal introducties van nieuwe en vernieuwde producten in 2008. De personeelskosten bedroegen in het voorbije jaar 13% van de omzet en hebben in sterke mate betrekking op de uitgebreide verkoopsploegen, die een wezenlijk onderdeel uitmaken van het unieke business model van Omega Pharma. Het personeelsbestand bevatte op het eind van de rapporteringsperiode 2.139 medewerkers (2.043 voltijds equivalenten). De bedrijfskasstroom (EBIT+DA) vóór niet-recurrente elementen maar na corporate kosten (EBITDA) bedraagt 130,1 miljoen euro. Deze stijging met 4% ten opzichte van 2007 situeert zich dus boven de omzetgroei. Toelichting bij de omzet- en kasstroomevolutie per segment In België kende de omzet van Omega Pharma een sterke groei in het derde en het vierde trimester. Ondanks een moeilijke eerste jaarhelft kwam de jaaromzet daarmee uit op +3%. De recurrente bedrijfskasstroom nam met 26% toe. Dit vertaalt zich in een EBITDA-marge van 14,5% terwijl die in 2007 nog 11,9% bedroeg. Dit bewijst het succes van de doorgevoerde herstructureringen en de verhoogde efficiëntie van de Belgische activiteiten. In het huidige economische klimaat kennen generieke geneesmiddelen een groeiend succes. De toenemende vraag komt zowel van de eindconsument als van de tussenhandel, terwijl de eerder aangekondigde aanvullende overheidsmaatregelen zelfs nog niet zijn ingevoerd. Het partnership voor de distributie van generieke geneesmiddelen bewijst daarmee zijn strategisch belang als aanvulling op de OTC-activiteiten. Bij de OTC-producten bewezen de talrijke succesvolle nieuwe productintroducties dat Omega Pharma ook in de toekomst op het vertrouwen van de Belgische apothekers kan blijven rekenen. In Frankrijk bleef een groot deel van de directe klanten in de tweede helft van 2008 een extreem voorzichtig aankoopgedrag hanteren, hoofdzakelijk omwille van de algemeen heersende perceptie rond de economische toekomst en een licht gedaalde consumentenvraag. De omzetvertraging werkte ook in op de rentabiliteit. Aanvullende marketingkosten, veelal voor relatief duurdere cosmeticamerken, resulteerden niet in het verhoopte omzetpeil in het vierde kwartaal van 2008, en beïnvloedden dus de winstgevendheid. In Noord-Europa kende de omzet een groei met 3%. De recurrente bedrijfskasstroom bleef ongeveer op het peil van 2007 en leverde met een marge van 24,7% de bevestiging van het succes van de innovatiestrategie en van de behaalde synergieën. De omzet in Zuid-Europa groeide op jaarbasis met 3%, maar werd in het vierde kwartaal mee bepaald door vergelijkbare omstandigheden als in Frankrijk, en tevens door de onrustige situatie in Griekenland. Net als in Frankrijk, vertaalde de omzetvertraging van het vierde kwartaal zich in sterke mate in de winstgevendheid. 63 Omega Rest of World realiseerde een omzetgroei van 8% op jaarbasis. Enerzijds leed de omzet in het Verenigd Koninkrijk en Nederland zoals vermeld onder de externe omstandigheden. Anderzijds groeide de omzet in Rusland, Oekraïne, Polen en de andere markten in CEE en CIS ruim double-digit. De bedrijfskasstroom (+13%) nam sterker toe dan de omzet. Deze uitstekende prestatie komt voornamelijk op rekening van de Emerging Markets (Centraal- en Oost-Europa, Australazië en export). De hoge EBITDA-marge van 25,9% bewijst de kracht van Omega Pharma’s business model in de Emerging Markets – namelijk: sterke lokale merken (b.v. Bittner) gecombineerd met een selectie van internationale Omega Pharma-merken. 64 Het bedrijfsresultaat (EBIT) ligt 15% hoger dan in 2007 Bij de afschrijvingen en waardeverminderingen was er een toename met afgerond 5 miljoen euro. Daarvan was 1 miljoen euro toe te schrijven aan de verhoogde afschrijving ten gevolge van de vernieuwde productievestiging van Bittner Pharma die begin 2008 in gebruik werd genomen, en zowat 1,7 miljoen euro aan waardeverminderingen op voorraad omwille van de introductie van recentere innovaties die de betrokken productversies vervangen. Waar er in 2007 nog 23 miljoen euro verbonden waren aan herstructureringen en niet-recurrente elementen, bedroeg dit in de recentste rapporteringsperiode 9,9 miljoen euro. Het betrof verschillende maatregelen in België, Frankrijk, Ierland, Italië, Scandinavië, Spanje en het Verenigd Koninkrijk, die hoofdzakelijk passen in het verder stroomlijnen van de organisatie. Dit geeft aan dat de groep consequent werkt aan een optimale integratie en gestaag vorderingen maakt op dit vlak. Nadat afschrijvingen, waardeverminderingen en overige bedrijfskosten in rekening worden genomen, kwam het bedrijfsresultaat (EBIT) uit op 98,6 miljoen euro tegenover 86,0 miljoen euro in 2007 (+15%). Winst uit OTC-activiteiten stijgt met 14% ondanks impact van wisselkoersverschillen Het financieel resultaat bestond voor 35,8 miljoen euro uit recurrente elementen en voor 4,0 miljoen euro uit uitzonderlijke wisselkoersverschillen (voornamelijk tussen de euro enerzijds en het Britse pond en de Scandinavische munten anderzijds). Dat leverde een winst uit de voortgezette activiteiten exclusief geassocieerde ondernemingen en vóór belastingen (OTC) op van 58,7 miljoen euro (+14%). Winstbijdrage van Arseus Omega Pharma houdt 24% van de aandelen van Arseus NV en kon in 2008 bijgevolg 24% van de netto-winst van Arseus toevoegen aan het resultaat. Na toevoeging van 24% van de netto winst van Arseus, kwam de winst vóór belastingen uit op 62,3 miljoen euro. Na winstbelastingen bedroeg het resultaat uit voortgezette activiteiten 54,4 miljoen euro – 19% beter dan in 2007. Wanneer voor 2007 ook rekening wordt gehouden met de gehele winstbijdrage van Arseus – inclusief de 101 miljoen euro die Omega Pharma haalde uit de beursintroductie van Arseus – dan bedroeg het eindresultaat 154,7 miljoen euro. Dit was uiteraard een eenmalige operatie, waardoor vergelijking met 2008 niet relevant is. Minder uitstaande aandelen, hogere winst per aandeel Dankzij de belangrijke inkoop eigen aandelen is het gemiddelde aantal aandelen gedaald van 25,8 miljoen in 2007 naar 23,7 miljoen in 2008, waardoor de netto recurrente winst per aandeel en de netto-winst per aandeel respectievelijk 11% en 29% stijgen. De netto recurrente EPS bedraagt 2,81 euro. Nadere toelichting bij de verschillende elementen uit de resultatenrekening is te vinden in de Toelichtingen 1 tot en met 9, die verder in dit document zijn terug te vinden en die eveneens deel uitmaken van het Verslag van de Raad van Bestuur over de geconsolideerde jaarrekening. 2. Toelichting bij de geconsolideerde balans Aan de actiefzijde kenden de immateriële vaste activa een toename met 4%. Dit heeft in hoofdzaak betrekking op de consolidatiegoodwill van de acquisities die in de loop van 2008 werden gerealiseerd. Ook R&D evolueerde van 14 miljoen euro naar 18 miljoen euro, en illustreert daarmee de aangescherpte innovatiestrategie. Het werkkapitaal (voorraad + handelsvorderingen – handelsschulden) evolueerde tot 124,2 miljoen euro, of 15,3% van de geconsolideerde omzet. Dit is (na correctie voor overnames) een stijging ten opzichte van 2007 met 23,6 miljoen euro, die in 2009 grotendeels moet gereduceerd worden met het onlangs opgestarte programma. Aan de passiefzijde werd het eigen vermogen voornamelijk beïnvloed door de netto winst enerzijds en de inkoop eigen aandelen anderzijds. Op 31 december 2008 bedroeg de netto financiële schuld (NFS)* 433,3 miljoen euro en stemt overeen met een NFS/EBITDA ratio (zoals die voor de covenantberekening gehanteerd wordt) van 2,9. De netto financiële schuld werd in 2008 beïnvloed door het verhoogde werkkapitaal, en de substantiële inkoop van eigen aandelen ten bedrage van 47,7 miljoen euro. Dankzij de hoge winstgevendheid en het programma ter verbetering van het werkkapitaal, kan Omega Pharma belangrijke free cashflows genereren, waardoor de NFS/EBITDA ratio significant kan dalen. De netto capex (exclusief acquisities) van het voorbije boekjaar beliep 2,6% van de omzet. Nadere toelichting bij de verschillende elementen uit de balans is te vinden in de Toelichtingen 10 tot en met 20, die verder in dit document zijn terug te vinden en die eveneens deel uitmaken van het Verslag van de Raad van Bestuur over de geconsolideerde jaarrekening. * Netto financiële schuld = langlopende en kortlopende financiële verplichtingen + afgeleide financiële instrumenten - geldmiddelen en kasequivalenten). 65 3. Toelichting bij het geconsolideerde kasstroomoverzicht De geconsolideerde kasstroomtabel vertrekt van de winst vóór belastingen, die ook in de geconsolideerde resultatenrekening is terug te vinden. Dit bedrag wordt verminderd met de uitgaande kasstromen voor belastingen, voor een bedrag van 9,3 miljoen euro. Dit bedrag betreft alle belastingen die in de loop van 2008 effectief zijn betaald, terwijl het bedrag in de resultatenrekening (7,9 miljoen euro) verwijst naar de winstbelastingen die boekhoudkundig werden opgenomen in 2008. 66 Vervolgens worden de elementen uit de bedrijfsactiviteiten die géén kasstroomeffect hebben terug toegevoegd. De niet-financiële elementen daarin (voornamelijk afschrijvingen, waardeverminderingen en wijzigingen in voorzieningen) betreffen een totaal van 15,4 miljoen euro. In de resultatenrekening zit een deel van deze elementen vervat in overige operationele kosten (herstructureringskosten), wat het verschil tussen beide bedragen verklaart. Om de kasstroom uit de bedrijfsactiviteiten te verkrijgen, dienen vervolgens ook de financiële kasstromen terug toegevoegd. Het bedrag van 31,7 miljoen euro verwijst voor 27,5 miljoen naar betaalde interesten op uitstaande leningen en schulden, en het resterende deel naar andere financiële niet-kaselementen. Een deel van de in 2008 verschuldigde interesten werden pas na balansdatum effectief betaald, wat het verschil met het bedrag in de resultatenrekening verklaart. Voor de berekening van de netto kasstroom uit de bedrijfsactiviteiten worden nadien ook de wijzigingen van het werkkapitaal opgenomen. Het betreft zowel wijzigingen van het werkkapitaal in beperkte definitie, waarvoor handelsvorderingen, voorraad en handelsschulden worden in rekening genomen, als andere elementen. De andere elementen van het werkkapitaal (in ruime zin) zijn in de tabel weergegeven en betreffen o.a. schulden naar aanleiding van acquisities, voorzieningen en sociale lasten. Daardoor komt de netto kasstroom uit de bedrijfsactiviteiten voor 2008 uit op 51,4 miljoen euro. Het totaal van de kasstromen uit investeringsactiviteiten wijst op een uitstroom van 38,1 miljoen euro. In 2007 was er nog een netto instroom van 42,3 miljoen euro, maar dat hield verband met de verkoop van 17,5 miljoen aandelen van Arseus NV in het kader van de beursintroductie van die laatste onderneming in oktober 2007. Het netto investeringsbedrag (investeringsuitgaven verminderd met verkochte investeringen) bedraagt 21,2 miljoen euro en stemt, zoals reeds hierboven vermeld, overeen met 2,6% van de omzet. De betalingen die in 2008 gedaan werden voor bestaande en nieuwe participaties (17,6 miljoen euro) verwijzen quasi uitsluitend naar acquisities uit 2008, die ook in Toelichting 24 aan bod komen. Voor de acquisities uit 2008 volgen er in 2009 nog een aantal nabetalingen op de basisprijs en kunnen er afgerond ook nog maximum 5 miljoen euro prestatiegebonden vergoedingen (‘earn-outs’) volgen in periode van 2009 tot 2012. Het totaal van de kasstromen uit financieringsactiviteiten vertegenwoordigde een uitstroom van 13,3 miljoen euro. Het verschil met 2007 heeft hoofdzakelijk te maken met de toename van de schulden. Verder was er een beperkte kapitaalverhoging met 0,5 miljoen euro, die voortvloeide uit de uitoefening van warrants. De inkoop van eigen aandelen gedurende de eerste helft van 2008 zorgde voor een uitstroom aan kasmiddelen ten belope van 47,7 miljoen euro. De uitkering van het dividend over het voorgaande boekjaar (2007) leidde in 2008 tot een uitstroom van 11,5 miljoen euro, terwijl er voor 27,5 miljoen euro rente op leningen werd betaald. De totale kasstroom kende in 2008 een afname met 87 duizend euro. 4. Vooruitzichten* Gezien de groepsstrategie en de unieke positionering binnen de OTC-sector is Omega Pharma ervan overtuigd dat een lichte omzetgroei in 2009 realistisch is. Zo gaat Omega Pharma ook in 2009 verder de vruchten plukken van de ingezette geografische expansie. Recent verworven of opgebouwde verkoopplatformen in nieuwe, veelbelovende markten kunnen mede de basis vormen voor een voortgezette, jarenlange groei. De opmerkelijke prestatie van 2008 in de Emerging Markets rechtvaardigt de assumptie dat de markt voor de gezondheids- en verzorgingsproducten van Omega Pharma hier structureel zal blijven groeien – zelfs in minder goede economische tijden. De groeihervatting van de generieke geneesmiddelen in België is eveneens een opportuniteit. In de meer mature West-Europese OTC-organisaties van Omega Pharma moet de combinatie van synergieën (geografische roll-out van succesvolle producten) met nieuwe innovatieve producten, de competitieve positie van veel lokale organisaties verbeteren. Tevens zal Omega Pharma blijvend aandacht besteden aan de product mix, waarbij producten met een optimale prijs/kwaliteitverhouding in de huidige economische omgeving een vaste waarde vormen. Op basis van al deze voorbereidingen zou Omega Pharma in normale economische omstandig– heden een sterk 2009 tegemoet gaan. Omdat in de actuele, gewijzigde omgeving – waarin Omega Pharma nog steeds zwak tot matig recessiegevoelig blijkt - niet alle voorbereidingen optimaal tot hun recht kunnen komen, leidt de combinatie van de verschillende factoren naar verwachting slechts tot een lichte groei. Op het vlak van de rendabiliteit maakt Omega Pharma momenteel al volop gebruik van de ontstane deflatie van veel voor de groep belangrijke diensten (transport, marketing,…) om de activiteiten even sterk of nog sterker te ondersteunen met verlaagde kostenbasis. Dit doortastend kostenbesparingsproject moet minimum 30 miljoen euro besparingen en een verbetering van het werkkapitaal met ruim 20 miljoen euro opleveren, zonder verlies aan marktaandeel en met behoud van de interne dynamiek. Dit plan werd intussen in alle landen geïntroduceerd en wordt consequent uitgevoerd. De verwachte lichte omzetgroei, gecombineerd met het kostenbesparingsprogramma en lagere financiële lasten, kunnen in 2009 een positieve invloed hebben op de netto winst per aandeel. Dankzij de belangrijke inkoop eigen aandelen is het gemiddelde aantal aandelen trouwens gedaald van 25,8 miljoen in 2007 naar 23,7 miljoen in 2008. Informatie over significante gebeurtenissen na balansdatum is opgenomen in Toelichting 26 bij de geconsolideerde jaarrekening. Een overzicht van de belangrijkste risico’s en onzekerheden is opgenomen in de Toelichtingen, die verder in dit document zijn terug te vinden en die eveneens deel uitmaken van het Verslag van de Raad van Bestuur over de geconsolideerde jaarrekening. (*)Disclaimer: Deze toekomstgerichte verklaringen zijn gebaseerd op de huidige interne ramingen en verwachtingen, alsook op marktverwachtingen. De toekomstgerichte verklaringen bevatten inherente risico’s en gelden enkel op datum waarop ze worden vermeld. De werkelijke resultaten kunnen aanzienlijk verschillen van diegene die in de toekomstgerichte verklaringen zijn opgenomen. Gezien de verminderde visibiliteit die inherent is aan de huidige economische omgeving, kunnen dergelijke verschillen tussen verwachtingen en realiteit sterker variëren dan voorheen. 67 Algemene informatie Omega Pharma NV (de ‘Vennootschap’) en haar dochterondernemingen (samen de ‘Groep’) verkopen producten en diensten met hoge toegevoegde waarde aan apothekers en andere medische sectoren. De Groep heeft activiteiten in nagenoeg 40 landen. De Vennootschap is een naamloze vennootschap, die een beroep doet of heeft gedaan op het spaarwezen. De Vennootschap is gevestigd in België, met maatschappelijke zetel te Venecoweg 26, 9810 Nazareth. Het ondernemingsnummer is BE 0431 676 229. 68 De aandelen van de Vennootschap worden genoteerd op de gereglementeerde markt Euronext Brussels. Deze geconsolideerde jaarrekening is op 31 maart 2009 goedgekeurd voor publicatie door de Raad van Bestuur. Samenvatting van de belangrijkste waarderingsregels De belangrijkste waarderingsregels die zijn toegepast bij de opstelling van deze geconsolideerde jaarrekening worden hieronder uiteengezet. Deze grondslagen zijn consistent toegepast door alle geconsolideerde entiteiten, inclusief dochterondernemingen, op alle gepresenteerde jaren, tenzij anders vermeld. Grondslag voor de opstelling De geconsolideerde jaarrekening van de Omega Pharma Groep is opgesteld in overeenstemming met de Internationale Financiële Rapportering Standaarden (IFRS) zoals aanvaard door de Europese Unie (EU). De geconsolideerde jaarrekening is opgesteld op basis van de historische kostprijsgrondslag, met uitzondering van financiële activa en verplichtingen (inclusief afgeleide instrumenten) tegen reële waarde. 1) Standaarden en interpretaties van bestaande standaarden die in 2008 van kracht zijn - IFRIC 11 'IFRS 2: Groepstransacties en transacties m.b.t. eigen aandelen' - Amendementen aan IAS 39 en IFRS 7: herclassificatie van financiële instrumenten (elke her– classificatie van een financieel actief die gemaakt wordt in boekjaren die op of na 1 november 2008 aanvangen, zullen enkel van kracht worden vanaf de datum waarop de herclassificatie is gemaakt). 2) De volgende standaarden en interpretaties van bestaande standaarden waren nog niet van kracht op het einde van 2008: - IAS 1 herziene versie, ‘Voorstelling van financiële rekeningen’, - IAS 23 herziene versie, ‘Kosten van leningen', - IFRS 2 ‘Op aandelen gebaseerde betalingen', aanpassing aangaande de voorwaarden tot onvoorwaardelijke toezegging en annuleringen, - IFRIC 13, ‘Getrouwheidsprogramma’s’ en - IFRIC 14, 'IAS 19 – beperking met betrekking tot de activa van de toegezegde pensioen– regelingen, minimale volstortingsvereisten en hun interactie’ Ondernemingen die rapporteren onder EU-IFRS dienen deze standaarden en interpretaties verplicht toe te passen voor de boekjaren die op of na 1 januari 2009 aanvangen, maar kunnen voor een vervroegde toepassing op 31 december 2008 opteren. * De effectieve EU datum heeft gevolgen voor IFRIC 14, waar de effectieve datum in de interpretatie een jaar vroeger is, en voor IFRIC 13 waar de effectieve datum in de interpretatie 6 maanden vroeger is. 3) Standaarden en interpretaties van bestaande standaarden die nog niet kracht zijn, maar die door de Groep vervroegd worden toegepast: IFRS 8 Operationele segmenten (verplicht voor de boekjaren die op of na 1 januari 2009 aanvangen). 4) Standaarden, amendementen en interpretaties van bestaande standaarden die in 2008 van kracht zijn, maar niet relevant zijn voor de Omega Pharma Groep - Amendementen aan IAS 39 en IFRS 7: herclassificatie van financiële instrumenten (elke her– classificatie van een financieel actief die gemaakt wordt in boekjaren die op of na 1 november 2008 aanvangen, zullen enkel van kracht worden vanaf de datum waarop de herclassificatie is gemaakt). Consolidatie Dochterondernemingen Dochterondernemingen zijn entiteiten waar de Groep in staat is een invloed uit te oefenen op het financiële en operationele beleid, en doorgaans een aandelenparticipatie heeft van meer dan 50% van de stemrechten. Dochterondernemingen worden volledig geconsolideerd vanaf de datum waarop de controle wordt overgedragen naar de Groep. Ze worden niet langer geconsolideerd vanaf de datum waarop de Groep niet langer de controle heeft. Een overname wordt geboekt volgens de overnamemethode. De kostprijs van een overname wordt gemeten als de reële waarde van de gegeven activa, de uitgegeven aandelen en de aangegane verplichtingen op de datum van de ruil, vermeerderd met de kosten die direct aan de overname kunnen worden toegewezen. Overgenomen identificeerbare activa en aangegane verplichtingen en voorwaardelijke verplichtingen in een bedrijfscombinatie, worden aanvankelijk gewaardeerd tegen hun reële waarde op de overnamedatum. Het positieve verschil tussen de kostprijs van de overname en de reële waarde van het aandeel van de Groep in de overgenomen identificeerbare netto activa, wordt opgenomen als goodwill. Intragroepstransacties, intragroepssaldi en niet-gerealiseerde winsten op verrichtingen tussen groepsondernemingen worden geëlimineerd. Niet-gerealiseerde verliezen worden eveneens geëlimineerd, maar worden beschouwd als een indicator voor een bijzondere waardevermindering. Grondslagen voor financiële verslaggeving van dochterondernemingen zijn waar nodig gewijzigd om consistentie te verzekeren met de grondslagen die door de Groep zijn aangenomen. 69 Geassocieerde partijen Geassocieerde partijen zijn ondernemingen waarin de Groep, direct of indirect, een significante invloed heeft, maar niet de controle heeft om het financiële en operationele beleid te bepalen. Over het algemeen wordt aangenomen dat het ondernemingen betreft waarin de Groep tussen de 20% en 50% van de stemrechten aanhoudt. 70 Investeringen in geassocieerde partijen worden opgenomen volgens de methode van de vermogensmutatie, en dit vanaf de dag dat er een significante invloed ontstaat tot de dag dat die significante invloed eindigt. Volgens de methode van de vermogensmutatie worden investeringen in geassocieerde partijen opgenomen in de geconsolideerde balans tegen kostprijs, aangepast voor wijzigingen in het aandeel van de Groep in de netto activa van de verbonden partij die na de verwerving plaatsvinden, verminderd met eventuele waardeverminderingen (impairment) van de individuele investeringen. Wanneer het aandeel van de Groep in de verliezen van een verbonden partij de boekwaarde voor die verbonden partij overtreft, wordt deze boekwaarde op nul gebracht en wordt de opname van verdere verliezen stopgezet tenzij voor de eventuele verplichtingen die de Groep is aangegaan voor de verbonden partij in kwestie. Elk bedrag waarmee de verwervingskost het aandeel van de Groep in de netto marktwaarde van de identificeerbare activa en passiva van de verbonden partij op datum van de acquisitie overtreft, wordt opgenomen als goodwill. De goodwill zit vervat in de boekwaarde van de investering en wordt als deel van de investering onderworpen aan impairment tests. Winst en verlies op transacties tussen de Groep en haar geassocieerde partijen worden proportioneel met het belang dat de Groep in de verbonden partij aanhoudt, geëlimineerd tenzij het verlies wijst op een waardevermindering van het getransfereerde actief. Waar nodig worden aanpassingen aangebracht aan de financiële rekeningen van geassocieerde partijen opdat ze zouden aansluiten met de boekhoudkundige regels die door de Groep worden gehanteerd. In het geval de financiële rekening van een verbonden partij is opgesteld op een andere datum dan die van de Groep, worden aanpassingen geboekt voor significante transacties of gebeurtenissen die zich voordoen tussen die datum en de datum van de geconsolideerde jaarrekening. Omrekening van vreemde valuta’s Posten opgenomen in de financiële staten van alle entiteiten van de Groep worden gewaardeerd in de munt die het best aansluit bij de economische omgeving waarin de entiteit actief is (‘de functionele valuta’). De geconsolideerde jaarrekening wordt gepresenteerd in euro, de functionele en presentatievaluta van de Vennootschap. Om te consolideren, wordt de jaarrekening als volgt omgerekend: • activa en passiva tegen de koers op het einde van de periode; • winst- en verliesrekening tegen de gemiddelde koers voor het jaar; • de onderdelen van het eigen vermogen tegen de historische wisselkoers. Wisselkoersverschillen die voortvloeien uit de omrekening van de netto-investering in buitenlandse dochterondernemingen tegen de wisselkoers aan het einde van het jaar, worden opgenomen als onderdeel van het eigen vermogen onder ‘omrekeningsverschillen’. Transacties in vreemde valuta’s Transacties in vreemde valuta worden omgerekend naar de functionele valuta aan de hand van de wisselkoersen die gelden op de transactiedatum. Winsten en verliezen uit wisselkoersverschillen die resulteren uit de afwikkeling van dergelijke transacties en uit de omrekening van monetaire activa en passiva in vreemde valuta tegen de wisselkoersen aan het einde van het jaar, worden opgenomen in de winst- en verliesrekening (in het financieel resultaat), behalve wanneer, vanaf 1 januari 2005, hedge accounting in overeenstemming met IAS 32 en 39 wordt toegepast. In dat geval worden wijzigingen in de mark-to-marketwaarde verwerkt in de resultatenrekening wanneer het reële waardeafdekkingen betreft, en in het eigen vermogen wanneer het kasstroomafdekkingen betreft. Materiële vaste activa Materiële vaste activa wordten gewaardeerd tegen de aankoopwaarde of de productiekost, vermeerderd met direct toewijsbare kosten indien van toepassing. De afschrijving wordt pro rata temporis berekend op basis van de gebruiksduur van het actief, in overeenstemming met de volgende afschrijvingsparameters: Gebouwen 3%-4% Inrichting gebouwen 4 % - 20 % Installaties, machines en uitrusting 4 % - 40 % Meubilair Computerapparatuur, software 20 % - 40 % 20 % - 33 % - 40 % Bureelmachines Rollend materieel Andere materiële vaste activa 20 % - 40 % 20 % 25 % - 50 % Vrijwel alle activa worden lineair afgeschreven. Wanneer een restwaarde mee in rekening wordt gebracht bij het berekenen van de afschrijvingen, worden deze restwaardes jaarlijks opnieuw beoordeeld. Activa die zijn verworven in het kader van leaseovereenkomsten worden afgeschreven over de economische gebruiksduur. Deze kan de duurtijd van de leasing overschrijden als het vrij zeker is dat de eigendom verworven zal worden op het einde van de leasing. 71 Immateriële vaste activa Goodwill 72 Goodwill vertegenwoordigt het positieve verschil tussen de kostprijs van een overname en de reële waarde van het aandeel van de Groep in de netto identificeerbare activa van de verworven dochteronderneming op de overnamedatum. Goodwill op overnames van dochterondernemingen wordt opgenomen in de immateriële vaste activa. Goodwill wordt minstens een keer per jaar getest op bijzondere waardeverminderingen (impairment), maar ook telkens er een gebeurtenis plaatsvindt die daartoe aanleiding geeft. Goodwill wordt geboekt tegen kostprijs verminderd met de gecumuleerde bijzondere waardeverminderingen (impairment losses). Bijzondere waardeverminderingsverliezen worden nooit tegengedraaid. Winsten en verliezen op de verkoop van een entiteit omvatten het geboekte bedrag aan goodwill dat betrekking heeft op de verkochte entiteit. Merken, licenties, octrooien, software en overige Immateriële vaste activa worden opgenomen aan kost. Er zijn verschillende extern verworven immateriële activa met een onbepaalde gebruiksduur geïdentificeerd. Het betreft meer in het bijzonder de Star Brands en de Key Brands waarvoor er, op basis van de relevante factoren, geen voorzienbare limiet kan worden bepaald voor de periode waarover deze merken naar verwachting kasstromen zullen genereren. Deze immateriële activa worden jaarlijks getest op bijzondere waardeverminderingen. De kosten van merken met een bepaalde gebruiksduur worden geactiveerd en in het algemeen lineair afgeschreven over een periode van 20 jaar. Onderzoek en ontwikkeling Onderzoekskosten in verband met het vooruitzicht van het verwerven van nieuwe weten– schappelijke of technologische kennis en inzichten worden opgenomen als kosten op het moment waarop ze zich voordoen. Ontwikkelingskosten worden gedefinieerd als kosten die worden gemaakt voor het ontwerp van nieuwe of aanzienlijk verbeterde producten en voor de processen vóór commerciële productie of gebruik. Ze worden gekapitaliseerd als, onder andere, de volgende criteria zijn vervuld: • er is een markt om het product te verkopen; • de economische voordelen voor de Onderneming zullen toenemen door de verkoop van het ontwikkelde actief; • de kosten die aan immateriële activa toe te wijzen zijn, kunnen op een betrouwbare manier worden vastgesteld. Ontwikkelingskosten worden lineair afgeschreven over de periode van hun verwachte voordeel, doch momenteel over ten hoogste vijf jaar. Afschrijving start op het moment dat deze activa klaar zijn voor ingebruikneming. Bijzondere waardevermindering van niet-financiële activa Activa die een onbeperkte gebruiksduur hebben worden niet afgeschreven en worden jaarlijks getest op bijzondere waardeverminderingen. Activa die worden afgeschreven worden gecontroleerd op bijzondere waardeverminderingen wanneer gebeurtenissen of wijzigingen in de omstandigheden aangeven dat de boekwaarde mogelijk niet kan worden gerecupereerd. Er wordt een bijzonder waardeverminderingsverlies opgenomen voor het bedrag waarmee de boekwaarde van het actief zijn realiseerbare waarde overschrijdt. De realiseerbare waarde is de hoogste waarde van de reële waarde van een actief min de kosten om het te verkopen, en de gebruikswaarde. Voor de beoordeling van bijzondere waardeverminderingen, worden de activa gegroepeerd op de laagste niveaus waarvoor er afzonderlijk identificeerbare kasstromen zijn (kasstroomgenererende eenheden). Leningen Leningen worden initieel opgenomen tegen reële waarde, na aftrek van de gemaakte transactie kosten. Leningen worden vervolgens geboekt tegen geamortiseerde kostprijs; elk verschil tussen de opbrengst (na aftrek van de transactiekosten) en de aflossingswaarde wordt in de winst- en verliesrekening opgenomen over de periode van de leningen met behulp van de effectieve-rente-methode. Leningen worden opgenomen bij de kortlopende verplichtingen tenzij de Groep een onvoor– waardelijk recht heeft om de afwikkeling van de verplichting tot ten minste 12 maanden na de balansdatum uit te stellen. Financiële activa De Groep deelt zijn financiële activa op in de volgende categorieën: leningen en vorderingen en voor verkoop beschikbare financiële activa. Het management bepaalt de indeling van zijn beleggingen bij de eerste opname en herbeoordeelt deze indeling op elke verslagdatum. Leningen en vorderingen Leningen en vorderingen zijn niet-afgeleide financiële activa met vaste of vaststelbare betalingen die niet genoteerd zijn in een actieve markt en die niet bedoeld zijn om te worden verhandeld. Ze worden opgenomen in de vlottende activa, behalve degene met een looptijd van meer dan 12 maanden na de balansdatum. Leningen en vorderingen worden geboekt tegen geamortiseerde kostprijs aan de hand van de effectieve-rente-methode. 73 Voor verkoop beschikbare financiële activa Voor verkoop beschikbare financiële activa zijn niet-afgeleide instrumenten die ofwel in deze categorie worden ingedeeld, ofwel niet in één van de andere categorieën zijn ingedeeld. Ze worden opgenomen in de vaste activa tenzij het management de intentie heeft de belegging binnen 12 maanden na de balansdatum te vervreemden. 74 Voor verkoop beschikbare financiële activa worden initieel gewaardeerd aan reële waarde behalve als deze niet op een betrouwbare manier berekend kan worden. In dat geval worden ze gewaardeerd aan kost. Niet-gerealiseerde winsten en verliezen die het gevolg zijn van wijzigingen in de reële waarde worden opgenomen in het eigen vermogen. Wanneer de betreffende activa worden verkocht of er een bijzondere waardevermindering wordt op erkend, worden de cumulatieve aanpassingen aan de reële waarde opgenomen in de winst- en verliesrekening. Op dit ogenblik omvatten de voor verkoop beschikbare financiële activa enkel niet-genoteerde aandelen, voor dewelke de reële waarde niet op betrouwbare manier kan worden vastgesteld. Bijgevolg worden ze opgenomen aan kostprijs. Elke gebeurtenis die een indicatie zou zijn van een daling in de realiseerbare waarde wordt nauwgezet opgevolgd. Bijzondere waardeverminderingen worden opgenomen in de winst- en verliesrekening als dit noodzakelijk zou zijn. Afgeleide financiële activa en afdekkingsactiviteiten Afgeleide instrumenten worden initieel opgenomen tegen reële waarde op de datum waarop een derivatencontract wordt aangegaan, en worden op elke afsluitdatum geherwaardeerd aan de reële waarde op dat ogenblik. De methode waarmee de resulterende winst of het resulterende verlies wordt opgenomen, is afhankelijk van de vraag of het afgeleide instrument is aangemerkt als een afdekkingsinstrument en, als dat het geval is, de aard van de afgedekte positie. De Groep deelt bepaalde afgeleide instrumenten in als hetzij: (1) afdekkingen van de reële waarde van opgenomen activa of verplichtingen of niet-opgenomen vaststaande toezeggingen (reële-waardeafdekking); (2)afdekkingen van bijzondere risico’s die gepaard gaan met een opgenomen actief of verplichting of een uiterst waarschijnlijke voorspelde transactie (kasstroomafdekking); of (3)afdekkingen van een netto-investering in een buitenlandse activiteit (netto-investeringsafdekking). De Groep documenteert bij het begin van de transactie de relatie tussen de afdekkings– instrumenten en afgedekte posities, evenals zijn risicobeheerdoelstellingen en -strategie voor het aangaan van verschillende afdekkingstransacties. De Groep documenteert eveneens zijn beoordeling, zowel bij het begin van de afdekking als op continue basis, over het feit of de afgeleide instrumenten die worden gebruikt bij de afdekkingstransacties uiterst effectief zijn voor de saldering van wijzigingen in reële waarde of kasstromen van afgedekte posities. Lease overeenkomsten – Operationele leasings Leaseovereenkomsten waarbij de leasinggever een significant deel van de risico’s en voordelen van eigendom behoudt, worden ingedeeld als operationele leasings. Betalingen in het kader van operationele leasings worden als kosten opgenomen wanneer ze worden gedaan. Lease overeenkomsten – Financiële leasings Lease overeenkomsten van vaste materiële activa waarbij de Groep vrijwel alle risico’s en voordelen van eigendom heeft, worden ingedeeld als financiële leasings. Financiële leasings worden gekapitaliseerd bij het begin van de leaseovereenkomst aan de laagste van de reële waarde van het geleasde goed en de contante waarde van de minimale leasebetalingen. Elke leasebetaling wordt gespreid tussen de verplichting en financieringskosten om een constant bedrag op het uitstaande financieringssaldo te verkrijgen. De overeenkomstige huurverplichtingen, na aftrek van financieringskosten, worden opgenomen in de langlopende (betaalbaar na 1 jaar) en kortlopende (betaalbaar binnen het jaar) leningen. Het rentegedeelte van de financieringskosten wordt opgenomen in de winst- en verliesrekening over de leaseperiode, om een constant periodiek rentetarief te verkrijgen op het resterende saldo van de verplichting voor elke periode. De materiële vaste activa die in het kader van financiële leasings worden verworven, worden afgeschreven over de gebruiksduur van het actief. Deze kan de duurtijd van de leasing overschrijden als het vrij zeker is dat de eigendom verworven zal worden op het einde van de leasing. Voorraden Grondstoffen, hulpstoffen en handelsgoederen worden gewaardeerd tegen de aanschaffings waarde volgens de FIFO-methode of de netto realiseerbare waarde (verder NRV) op de balansdatum, indien deze lager is. Werk in uitvoering en gereed product worden gewaardeerd tegen de productiekostprijs. Hierin zijn naast de aankoopkosten van de grondstoffen en hulpstoffen ook de productiekosten en productie overheadkosten opgenomen die direct toewijsbaar zijn aan het afzonderlijke product of de afzonderlijke productgroep. Handelsvorderingen Handelsvorderingen worden gewaardeerd tegen reële waarde. Er wordt een voorziening voor bijzondere waardevermindering van handelsvorderingen aangelegd wanneer er objectieve aanwijzingen zijn dat de Groep niet alle verschuldigde bedragen zal kunnen innen. Significante financiële moeilijkheden van de debiteur, de waarschijnlijkheid dat de debiteur failliet zal gaan of een financiële reorganisatie moet ondergaan, en het niet of laattijdig vervullen van betalingen worden beschouwd als indicatoren dat de handelsvordering een bijzondere waardevermindering dient te ondergaan. 75 Liquide middelen Geldbeleggingen en liquide middelen omvatten cash, onmiddellijk opvraagbare deposito’s bij banken, andere kortlopende uiterst liquide beleggingen met een oorspronkelijke looptijd van drie maanden of minder, en kaskredieten en worden gewaardeerd tegen aanschaffingswaarde. Er worden afwaarderingen uitgevoerd wanneer de realisatiewaarde op de balansdatum lager is dan de aanschaffingswaarde. 76 Kapitaal Gewone aandelen worden opgenomen binnen het eigen vermogen. De bijkomende kosten die direct kunnen worden toegerekend aan de uitgifte van nieuwe aandelen of opties worden weergegeven in het eigen vermogen in mindering van de opbrengsten, na aftrek van belastingen. Indien een onderneming van de Groep het aandelenkapitaal van de Vennootschap (ingekochte eigen aandelen) koopt, wordt de betaalde vergoeding, inclusief enige direct toerekenbare bijkomende kosten (na aftrek van inkomstenbelastingen op de transactiekosten), in mindering gebracht van het eigen vermogen dat kan worden toegerekend aan de aandeelhouders van de Vennootschap tot de aandelen zijn geannuleerd, opnieuw zijn uitgegeven of vervreemd. Indien dergelijke aandelen vervolgens worden verkocht of opnieuw worden uitgegeven, wordt enige ontvangen vergoeding, na aftrek van enige direct toerekenbare bijkomende transactiekosten en de daarmee verband houdende belastinggevolgen, opgenomen in het eigen vermogen dat aan de aandeelhouders van de Vennootschap kan worden toegerekend. Voorzieningen Voorzieningen voor reorganisatiekosten, juridische vorderingen, het risico van verliezen of kosten die mogelijk kunnen voortvloeien uit persoonlijke zekerheden of een zekerheid die dient als garantie van crediteuren of verplichtingen ten aanzien van derden, uit verplichtingen om vaste activa te kopen of te verkopen, uit de afwikkeling van voltooide of ontvangen bestellingen, technische garanties die verband houden met verkopen of diensten die al door de Vennootschap zijn voltooid, niet-opgeloste geschillen, boeten en sancties met betrekking tot belastingen, of ontslagvergoedingen worden opgenomen wanneer: de Groep een bestaande juridische of feitelijke verplichting heeft als gevolg van gebeurtenissen in het verleden; het waarschijnlijker is dan niet dat er een uitstroom van middelen vereist zal zijn om de verplichting af te wikkelen; en het bedrag op betrouwbare wijze is geraamd. Voorzieningen voor reorganisatiekosten omvatten boeten voor de beëindiging van huurovereenkomsten en de betaling van ontslagvergoedingen van werknemers. Voor toekomstige exploitatieverliezen worden geen voorzieningen opgenomen. Het bedrag opgenomen als voorziening is de best mogelijke schatting op balansdatum van de uitgaven die vereist zijn om aan de bestaande verplichting te voldoen. De verdisconteringsvoet die gebruikt wordt om de contante waarde te bepalen weerspiegelt de huidige marktramingen van de tijdswaarde van geld en de risico’s die specifiek zijn voor de verplichting. Personeelsbeloningen Pensioenverplichtingen De ondernemingen van de Groep hebben verschillende pensioenplannen. De pensioenplannen worden gefinancierd via betalingen aan verzekeringsondernemingen, bepaald door periodieke actuariële berekeningen. De Groep beschikt zowel over te bereiken doel-plannen als over plannen met vaste bijdrage. De verplichting die in de balans wordt opgenomen voor de te bereiken doelplannen is de actuele waarde van de toekomstige uitkeringsverplichtingen min de reële waarde van de plan activa, samen met aanpassingen voor niet-opgenomen actuariële winsten of verliezen en pensioenkosten van verstreken diensttijd. De verplichting wordt periodiek berekend door onafhankelijke actuarissen met behulp van de ‘projected unit credit’-methode. De actuele waarde van de verplichting wordt bepaald door de geschatte toekomstige uitstromen van kasmiddelen te verdisconteren met behulp van rentevoeten van bedrijfsobligaties van hoge kwaliteit die zijn uitgedrukt in de valuta waarin de voordelen worden betaald, en die een resterende looptijd hebben die de voorwaarden van de gerelateerde pensioenverplichting benaderen. Actuariële winsten en verliezen die voortvloeien uit ervaringsaanpassingen en wijzigingen in actuariële veronderstellingen van meer dan 10% van de waarde van de planactiva of 10% van de voorziening voor te bereiken doel-plannen worden in de winst-en-verliesrekening gespreid over de verwachte gemiddelde resterende dienstperiode van de werknemers. Voor plannen met een vaste bijdrage doet de Groep betalingen aan verzekeringsmaatschappijen. Eens de bijdragen zijn betaald heeft de Groep geen verdere verplichtingen, aangezien het gegarandeerd minimaal rendement hoger is dan het wettelijk vereiste minimale rendement. Bijdragen aan plannen met een vaste bijdrage worden opgenomen als kosten in de winst- en verliesrekening wanneer ze zich voordoen. Vergoedingen in aandelen De Groep beheert een vergoedingsregeling gebaseerd op aandelen waarbij in aandelen wordt uitbetaald. Het totale bedrag dat als kosten moet worden opgenomen over de definitieve verwervingsperiode wordt bepaald op basis van de reële waarde van de toegekende warrants, zonder rekening te houden met de impact van enige voorwaarden voor de definitieve verwerving die onafhankelijk zijn van de markt (bijvoorbeeld winstgevendheid en nagestreefde omzetgroei). In de veronderstellingen over het aantal warrants dat naar verwachting uitoefenbaar zal worden, wordt rekening gehouden met deze voorwaarden die onafhankelijk zijn van de markt. Op elke balansdatum herziet de Onderneming zijn ramingen van het aantal warrants die naar verwachting uitoefenbaar worden. De Onderneming neemt de eventuele impact van de herziening van de originele ramingen op in de winst- en verliesrekening, en een overeenkomstige aanpassing aan het eigen vermogen over de resterende definitieve verwervingsperiode. De ontvangen opbrengst wordt, na aftrek van enige direct toerekenbare transactiekosten, opgenomen in de post kapitaal (nominale waarde) en uitgiftepremies wanneer de warrants worden uitgeoefend. 77 Belastingen op het resultaat Winstbelastingen zoals opgenomen in de resultatenrekening omvatten de inkomstenbelasting over het huidige jaar en uitgestelde belastingen. Inkomstenbelastingen over het huidige jaar omvatten de verwachte belastingverplichtingen op de belastbare inkomsten van de Onderneming voor het boekjaar, op basis van de belastingtarieven die van toepassing zijn op de balansdatum, en enige aanpassingen van vorige jaren. 78 Uitgestelde belastingen worden opgenomen volgens de balansmethode en worden berekend op basis van de tijdelijke verschillen tussen de boekwaarde en de belastinggrondslag. Deze methode wordt toegepast op alle tijdelijke verschillen die ontstaan door investeringen in dochterondernemingen en geassocieerde deelnemingen, behalve op verschillen waarvan het tijdstip van afwikkeling van het tijdelijke verschil beheerst wordt door de Groep en waarvan het waarschijnlijk is dat het tijdelijke verschil in de nabije toekomst niet wordt teruggeboekt. De berekening wordt gebaseerd op de belastingtarieven die zijn ingevoerd of wezenlijk ingevoerd op de balansdatum en die naar verwachting van toepassing zullen zijn wanneer de betrokken uitgestelde belastingvordering gerealiseerd wordt of de uitgestelde belastingverplichting vereffend wordt. Volgens deze berekeningsmethode moet de Groep ook uitgestelde belastingen verwerken die verband houden met het verschil tussen de reële waarde van de netto verworven activa en hun fiscale boekwaarde die voortvloeit uit eventuele overnames. Uitgestelde belastingvorderingen zijn opgenomen voor zover het waarschijnlijk is dat de overgedragen fiscale verliezen in de nabije toekomst zullen worden gebruikt. Uitgestelde inkomstenbelastingvorderingen worden volledig afgeschreven wanneer het niet langer waarschijnlijk is dat het overeenkomstige belastingvoordeel zal worden gerealiseerd. Boeken van opbrengsten Verkopen van goederen worden opgenomen wanneer producten geleverd zijn aan de klant, de klant de producten heeft aanvaard en de inbaarheid van de gerelateerde vorderingen waarschijnlijk is. Verkopen van diensten worden opgenomen in de verslagperiode waarin de diensten zijn geleverd. Gesegmenteerde informatie Een operationeel segment verwijst naar een groep van activa en activiteiten die producten en diensten voortbrengen en die de basis vormen van de interne rapportering aan het Directiecomité. Dividenduitkering Dividenduitkering aan de aandeelhouders van de Onderneming wordt opgenomen als een verplichting in de jaarrekening van de Groep in de periode waarin de dividenden door de aandeelhouders van de Onderneming worden goedgekeurd. Beheer van risico’s Conform IFRS 7 volgt hier een beschrijving van de voornaamste risico’s en onzekerheden waaraan de Groep door haar activiteiten is blootgesteld. Het beleid van de Groep is erop gericht om de belangrijkste risico’s te identificeren, om plannen uit te werken ter preventie en voor het beheer van deze risico’s, en om maatregelen te voorzien om de gevolgen te beperken wanneer deze risico’s zich effectief zouden voordoen. Desondanks is het onmogelijk voor de Groep om een sluitende garantie te leveren dat deze risico’s zich niet kunnen voordoen of dat ze zonder gevolgen blijven wanneer ze zich toch zouden voordoen. Een belegging in de aandelen van de Groep houdt dan ook bepaalde risico’s in die door potentiële beleggers in overweging moeten genomen worden, inclusief maar niet beperkt tot de volgende – in willekeurige volgorde vermelde - risico's: Conjunctuurrisico Op het moment dat dit document wordt opgesteld, is het nog niet geheel duidelijk hoe een zwakke economie en/of recessie de verkoop van OTC-producten zou beïnvloeden. Momenteel wordt algemeen aangenomen dat de doorsnee consument de aankoop van occasioneel benodigde producten uitstelt, terwijl de aankoop van producten voor regelmatig of dagelijks gebruik nog relatief op peil blijft. Vanuit die optiek is het plausibel om te veronderstellen dat de producten van Omega Pharma doorgaans weinig tot matig conjunctuurgevoelig zijn. In deze fase van de recessie kan men vaststellen dat bepaalde productcategorieën binnen de portefeuille van de Groep minder conjunctuurgevoelig zijn dan andere. Producten voor dagelijkse hygiëne, met een gunstige prijs/kwaliteitverhouding, blijken bijvoorbeeld momenteel beter bestand tegen de recessie dan duurder geprijsde luxeproducten zoals maquillage. Alhoewel deze laatste productcategorieën voor de minderheid van de geconsolideerde jaaromzet 2008 zorgden, kan het niet worden uitgesloten dat de huidige product mix ongunstig zal evolueren wanneer de huidige recessie zich verder uitdiept of langer aanhoudt dan algemeen verwacht. Het kan dus niet worden uitgesloten dat wijzigingen in de economie, op micro- of macrovlak, de resultaten van de Groep wezenlijk beïnvloeden. Onzekerheid van marktvooruitzichten De Groep maakt gebruik van alle intern beschikbare informatie om voorspellingen te doen omtrent de vooruitzichten van de sector in het algemeen en van Omega Pharma in het bijzonder. Op basis van al deze informatie wordt een raming gedaan op basis waarvan gepaste ondernemingsplannen voor de Groep worden ontwikkeld. Daarbij worden ook alle lokale managers betrokken. Er is geen zekerheid dat de vooruitzichten uit deze plannen bewaarheid zullen worden. Dat zou desgevallend een wezenlijk nadelig effect kunnen hebben op de bedrijfs– activiteiten, de financiële toestand, de vooruitzichten en/of de bedrijfsresultaten van de Groep. Risico van schommelingen in de aankoopprijzen op de markt De toekomstige rentabiliteit van de Groep wordt mee bepaald door de aankoopprijzen voor grondstoffen, componenten en andere bedrijfskosten, zoals transportkosten. Momenteel blijken de markten voor de belangrijkste grondstoffen en componenten relatief stabiel en vertonen sommige business-to-business diensten een bepaald deflatoir karakter, maar het is onduidelijk hoe dit in de loop van 2009 verder zal evolueren. Alhoewel er voor deze producten en diensten meerdere aanbieders zijn op de markt, blijft de Groep deze situatie volgen zodat zij desgevallend de nodige voorzorgsmaatregelen kan ontwikkelen wanneer deze markten in de toekomst meer volatiel zouden worden. Bij een mogelijke opflakkering van de inflatie kan het niet worden uitgesloten dat de grondstoffen voor OTC-producten merkelijk duurder worden en aldus de rendabiliteit van de Groep wezenlijk negatief beïnvloeden. 79 Voorraadrisico's 80 Aangezien Omega Pharma een breed gamma van producten met een bepaalde bewaringsduur en/of een trendgevoelig karakter commercialiseert in een markt die wordt gekenmerkt door een hoog innovatieritme, is het mogelijk dat door het ontstaan van een technologische storing, een plotse wijziging in de marktprijzen, een wijziging in de voorkeuren van klanten of een wijzigend consumentenvertrouwen, een deel van de voorraden moet worden afgeschreven. Een dergelijk risico dat verband houdt met de voorraden zou een nadelig effect kunnen hebben op de bedrijfsactiviteiten, de financiële toestand en/of de bedrijfsresultaten van de Groep. Innovatierisico Alhoewel Omega Pharma veel minder afhankelijk is van de resultaten uit Onderzoek & Ontwikkeling dan traditionele farmaceutische ondernemingen, blijft een regelmatige instroom van innovatieve producten en diensten een vereiste voor de verdere gunstige ontwikkeling van de omzet. Omega Pharma heeft een specifieke functie voor licentienemingen gecreëerd die innovaties opspoort en contacten legt met derden die innovatieve ondersteuning kunnen leveren, om het risico op gebrek aan innovatie te beperken. Daarnaast voert de Groep ook zelf bepaalde ontwikkelingsactiviteiten. Indien Omega Pharma er evenwel niet in slaagt om een hoog tempo van innovatie en technologische ontwikkelingen te handhaven en er bijgevolg niet in slaagt om de innovatieve oplossingen te creëren die vereist zijn om te voldoen aan de behoeften van de markt, kan dit een nadelig effect hebben op zijn bedrijfsactiviteiten, financiële toestand, vooruitzichten en/ of bedrijfsresultaten. De resultaten van de Groep kunnen het meest beïnvloed worden door veranderingen in de segmenten waarin de grootste omzet wordt gerealiseerd, zoals afslanking, luizenbestrijding, wrattenbehandeling, zwangerschapstesten, producten tegen het snurken, vitamines en dergelijke. Voor de overgrote meerderheid van producttypes die Omega Pharma commercialiseert, is een wettelijke autorisatie vereist vooraleer ze op de markt kunnen worden geïntroduceerd. Bij deze procedures wordt getoetst of het nieuwe product beantwoordt aan alle geldende eisen met betrekking tot kwaliteit, veiligheid en/of doeltreffendheid. Omdat niet alle nieuwe producten aan dergelijke procedures onderhevig zijn en omdat dergelijke procedures evenmin alle risico’s kunnen ondervangen, kan het niet uitgesloten worden dat er bepaalde voorheen niet-gekende problemen met betrekking tot innovatieve producten optreden waardoor ze uit de markt dienen genomen te worden. Dat kan gevolgen hebben voor de bedrijfsactiviteiten, de financiële toestand, de vooruitzichten en/of de bedrijfsresultaten van de Groep. Risico’s van een gereduceerde schaalgrootte Door de ongunstige conjunctuur, verhoogde concurrentie of andere redenen kunnen de verkoopvolumes van bepaalde producten dalen. Daardoor kunnen de kostprijzen van deze producten stijgen (bij externe bevoorrading) of kunnen de eigen productievestigingen een negatieve rendabiliteit vertonen (bij interne bevoorrading). Door de ongunstige conjunctuur, het kostenbesparingsprogramma of andere redenen kunnen de verkoopvolumes in bepaalde landen dalen. Dat kan het hefboomeffect op de rendabiliteit negatief beïnvloeden, waardoor de vaste kosten van de organisatie in het betrokken land onvoldoende gedekt is. Risico op inadequate bescherming van merken en andere intellectuele eigendommen Omega Pharma doet een beroep op een combinatie van handelsmerken, handelsnamen, vertrouwelijkheids- en geheimhoudingsclausules en –overeenkomsten en auteursrechten om zijn rechten op het intellectuele eigendom in zijn producten te definiëren en te beschermen. Het is van groot belang dat Omega Pharma in staat is om deze merken en handelsmerken in de toekomst te blijven gebruiken en dat de Onderneming alle waardevolle intellectuele eigendommen in afdoende mate beschermt door handelsgeheimen te vrijwaren of juridische procedures te hanteren zoals de registratie van handelsmerken en octrooien. Indien de bovenvermelde procedures er niet in slagen om de intellectuele eigendomsrechten van de Groep volledig te beschermen in een van zijn belangrijkste markten, dan is het mogelijk dat derden (inclusief de concurrentie) haar vernieuwingen of producten commercialiseren of haar knowhow gebruiken, wat een nadelige invloed kan hebben op de bedrijfsactiviteiten, de financiële toestand, de vooruitzichten en/of de bedrijfsresultaten van Omega Pharma. Omgekeerd kan Omega Pharma niet garanderen dat haar activiteiten of die van haar licentienemers, niet occasioneel onopzettelijk een inbreuk zullen plegen op de octrooien die eigendom zijn van anderen. De Groep kan mogelijk veel tijd en inspanningen besteden en kan juridische kosten oplopen indien de Groep zich moet verdedigen in rechtszaken over intellectuele eigendomsrechten. Als blijkt dat Omega Pharma een inbreuk heeft gepleegd op de octrooien of andere intellectuele eigendomsrechten van anderen, dan kan de Groep onderworpen worden aan aanzienlijke schadeclaims, die een wezenlijke impact kunnen hebben op de kasstromen, de bedrijfsactiviteiten en financiële toestand, de vooruitzichten en/of bedrijfsresultaten van de Groep. Ook is het mogelijk dat de Groep de ontwikkeling, het gebruik of de verkoop van het relevante product of proces moet stopzetten, of dat de Groep een licentie moet verkrijgen op de betwiste rechten, die mogelijk niet beschikbaar is, of niet onder commercieel redelijke voorwaarden. Omega Pharma heeft een specifieke functie ‘Intellectual Property’ gecreëerd die erop toeziet dat de huidige rechten van de Vennootschap op dit vlak gevrijwaard blijven en dat nieuwe merken, formules en technologieën adequaat worden beschermd en geen inbreuk inhouden op rechten van derden. Risico van verminderde merkherkenning of negatief merkbeeld De handels- en productmerken van Omega Pharma bepalen in sterke mate de marktpositie en concurrentiekracht van de Groep. Het succes van Omega Pharma is in belangrijke mate gebaseerd op de herkenning en het positieve imago van de ondernemingen uit de Groep en van de merken van de ondernemingen en de producten in de Groep. Indien de merkherkenning sterk zou verminderen of indien een andere factor de reputatie of het imago van de ondernemingen en de merken van Omega Pharma op negatieve wijze beïnvloedt, dan zou dit een wezenlijke invloed kunnen hebben op zijn activiteiten, bedrijfsresultaten, vooruitzichten en/of financiële toestand. Risico op afhankelijkheid van een bepaalde geografische markt Frankrijk is het land waar de Groep de hoogste omzet haalt met eigen OTC-merken. Negatieve macro-economische ontwikkelingen of zwakke punten van de lokale organisatie van Omega Pharma in dat land kunnen een wezenlijke invloed hebben op de resultaten van de Groep. 81 Risico op afhankelijkheid van klanten 82 De Groep realiseert haar geconsolideerd omzetcijfer met een groot aantal individuele klanten, wat het risico op afhankelijkheid sterk beperkt. Niettemin realiseert de Groep in bepaalde individuele landen zoals Nederland en het Verenigd Koninkrijk een belangrijk deel van de lokale omzet met een beperkter aantal klanten, waardoor het risico op afhankelijkheid in deze landen groter is. Bovendien kan de marktsituatie mogelijk tot een gewijzigde situatie in andere landen leiden. De Groep stelt alles in het werk om dergelijke wijzigingen in de markt zo snel mogelijk te detecteren zodat de nodige actieplannen in dat geval kunnen worden ontwikkeld, maar kan enige impact hiervan niet uitsluiten. Risico’s verbonden aan mogelijke wijzigingen van het concurrentielandschap Het toekomstige marktaandeel en zakencijfer van de Groep kan beïnvloed worden door de concurrentie. Omega Pharma tracht dit risico te limiteren door zich vooral te richten op marktsegmenten waarin ze een belangrijk marktaandeel heeft en/of verder kan uitbouwen, en waar er geen of minder transnationale concurrenten actief zijn. Niettemin kan het niet worden uitgesloten dat bestaande concurrenten de positie van de Groep belagen of dat nieuwe concurrenten zich aandienen, waardoor de marktpositie van de Groep eveneens in het gedrang kan komen. Over de afgelopen jaren heeft er in de mondiale sector van de voorschriftvrije geneesmiddelen ook al een aanzienlijke consolidatie plaatsgevonden, die zich mogelijk ook in de toekomst zal voortzetten, waardoor de concurrentieverhoudingen kunnen gewijzigd worden. Risico’s verbonden aan de mogelijke wijziging van de relevante wetgeving en van het distributielandschap Omega Pharma brengt zijn producten in hoofdzaak via de apotheek naar de eindconsument, al is de Groep in bepaalde landen zoals het Verenigd Koninkrijk en Nederland ook al in de grootdistributie en de drogisterijketens actief. De trend naar een vrijmaking van de markt voor voorschriftvrije geneesmiddelen heeft in bepaalde landen al geleid tot maatregelen waardoor deze producten onder bepaalde voorwaarden ook buiten de apotheek mogen verkocht worden. Alhoewel Omega Pharma niet enkel voorschriftvrije geneesmiddelen, maar vooral voedings– supplementen, persoonsverzorgingsproducten en medische hulpmiddelen op de markt brengt, kan dit toch de resultaten van de Groep beïnvloeden. Het is in vele landen nu ook mogelijk dat één apotheker meerdere apotheken bezit en uitbaat. Als deze trend zich doorzet, kan het niet uitgesloten worden dat het distributielandschap significant wijzigt, met mogelijke gevolgen op de marktpositie, de verkopen en de rentabiliteit van de Groep. Risico op seizoenschommelingen Omega Pharma heeft een vrij evenwichtige spreiding van de jaaromzet tussen de verschillende trimesters omdat het productengamma van de Groep zowel typische winter- als zomerproducten bevat en tevens producten voor dagelijks gebruik doorheen het jaar. Desondanks blijft het mogelijk dat de omzet in bepaalde trimesters omwille van seizoensgebonden factoren sterk schommelt in vergelijking met de vorige trimesters of de vergelijkbare trimesters van eerdere boekjaren, wat de voorspelbaarheid van de jaarresultaten bemoeilijkt. Afhankelijkheid van distributie- en licentieovereenkomsten Meer dan 70% van de omzet van de Groep wordt gerealiseerd met eigen producten en merken. Toch kunnen stopzettingen of wijzigingen van distributie- en licentieovereenkomsten een wezenlijke invloed hebben op de omzetontwikkeling en rentabiliteit van de Groep, en bijvoorbeeld in België een substantiële daling van de activiteiten veroorzaken. Afhankelijkheid van het Belgische overheidsbeleid m.b.t. generieke geneesmiddelen Omega Pharma is in België de distributeur van de generieke geneesmiddelen van Eurogenerics (EG), dochteronderneming van Stada. In tegenstelling met de eigen producten en merken van Omega Pharma is voor de aflevering van de geneesmiddelen van EG meestal wel een doktersvoorschrift vereist. De omzet van deze producten is dan ook in sterke mate afhankelijk van het beleid dat de Belgische overheid voert voor generieke geneesmiddelen. Enerzijds kan de verkoop van deze producten sterk schommelen naargelang de Belgische overheid het voorschrijven van generieke geneesmiddelen al dan niet aanmoedigt bij het artsenkorps. Anderzijds kan de Belgische overheid ook het consumptieprijzenpeil, de vergoeding voor de tussenhandel en de tegemoetkoming door de ziekteverzekering in de prijs van deze producten bepalen, wat de omzet en rentabiliteit van de betrokken producten in sterke mate kan beïnvloeden. Risico’s inherent aan acquisities Sinds zijn beursintroductie in 1998 heeft Omega Pharma verschillende ondernemingen overgenomen en acquisities zijn en blijven een belangrijk onderdeel van de huidige groeistrategie van de Groep, al worden er voor 2009 geen grote overnames verwacht. Maar ook bij kleinere acquisities bestaat er een risico dat de bedrijfsculturen niet overeenstemmen, dat de verwachte synergie niet volledig wordt verwezenlijkt, dat herstructureringen duurder blijken dan aanvankelijk verwacht of dat overgenomen ondernemingen moeilijker te integreren blijken dan voorzien. Naarmate Omega Pharma groeit door overnames, is het bovendien mogelijk dat de Onderneming extra personeel dient aan te werven en zijn management-, operationele en financiële systemen moet verbeteren. Als de Groep er niet in slaagt om deze uitdagingen het hoofd te bieden, dan kan dit een nadelige invloed hebben op zijn bedrijfsactiviteiten, financiële toestand en/of bedrijfsresultaten. Risico m.b.t. fiscale betwistingen Zie Toelichting 22 in verband met Voorwaardelijke verplichtingen. Afhankelijkheid van personeel met een sleutelfunctie De prestaties van de Vennootschap zijn in ruime mate afhankelijk van haar vermogen om hooggeschoold personeel voor techniek, management, marketing en service aan de klant op te sporen, aan te trekken, aan te werven, op te leiden, te behouden en te motiveren. Indien zij daar niet in slaagt, kan dit een belangrijke negatieve weerslag hebben op de activiteiten, bedrijfsresultaten en financiële toestand van de Vennootschap. 83 Productaansprakelijkheidrisico’s 84 De producten van Omega Pharma zijn onderworpen aan mogelijke productaansprakelijkheidrisico's – zowel van algemene aard als specifiek voor farmaceutische producten, medische hulpmiddelen of eetwaren. Ondanks bestaande voorafgaande registratie- en controleprocedures, kan het gebruik van deze producten leiden tot klachten met betrekking tot veiligheid, kwaliteit, etikettering,… Er kan niet worden gegarandeerd dat de Groep in de toekomst niet met dergelijke claims zal worden geconfronteerd. Als de dekking van de productaansprakelijkheidsverzekering van Omega Pharma onvoldoende is om succesvolle productaansprakelijkheidclaims te dekken, dan zou dit een nadelige invloed kunnen hebben op zijn bedrijfsactiviteiten, financiële toestand, vooruitzichten en/of bedrijfsresultaten. Risico’s op informaticaproblemen Informatiesystemen vormen een centraal onderdeel van de bedrijfsactiviteiten van Omega Pharma. Indien er een storing optreedt in de informatiesystemen van de Groep, door een defect, kwaadwillige aanvallen, virussen of andere factoren, zou dit een ernstige impact kunnen hebben op verschillende aspecten van de activiteiten, inclusief, maar niet beperkt tot de logistiek, de verkoop, de klantenservice en de administratie. Enige storing in verband met de werking van informatiesystemen kan een nadelig effect hebben op de bedrijfsactiviteiten, de financiële toestand, de vooruitzichten en/of de bedrijfsresultaten van Omega Pharma. Milieu- en veiligheidsrisico’s De activiteiten van de Groep zijn onderworpen aan milieu- en veiligheidswetten en reglementeringen, die voortdurend evolueren. Er kunnen significante kosten optreden om deze reglementeringen in de toekomst na te leven. Beurskoersrisico’s Het aandeel Omega Pharma is net als alle aandelen onderhevig aan schommelingen die veroorzaakt worden door interne, maar vaak ook door externe factoren. Hoewel Omega Pharma streeft naar een evenwichtige verhouding tussen aandeelhouders met een langetermijnvisie en investeerders met een kortere beleggingshorizon, kan er op een bepaald moment toch een onevenwichtige situatie optreden waardoor beurskoersschommelingen worden verscherpt. Financiële risico’s Omega Pharma heeft financiële leningen uitstaan en moet dus in staat zijn om die terug te betalen. Omega Pharma heeft over de jaren heen steeds voldoende netto vrije kasstroom gegenereerd waarmee deze terugbetalingen kunnen gebeuren en waarmee aan alle convenanten met de kredietverstrekkers kon worden voldaan. De Groep meent dat het in de voorbije jaren altijd een solide financiële structuur met een gepaste hefboom (‘leverage’) heeft gehanteerd. In het kader van de huidige economische recessie, met de inherente verscherping van meerdere risicofactoren en een eveneens inherente vermindering van de visibiliteit/voorspelbaarheid op de verdere ontwikkeling van de activiteiten en de rentabiliteit, is het mogelijk dat de huidige financiële hefboom minder ideaal blijkt dan in eerdere omstandigheden. Bij niet-naleving van bankafspraken of bij herfinanciering (eind 2011) kan een nieuwe financiering bijvoorbeeld moeilijker te verkrijgen zijn en tot hogere financiële lasten leiden. Wisselkoersrisico’s De Groep is blootgesteld aan het valutarisico op leningen en interesten in US dollar (op de US Private Plaatsing) en aan het valutarisico als gevolg van haar operationele activiteiten in vreemde valuta. Wisselkoersrisico als gevolg van de omrekening van activa en passiva van buitenlandse dochters naar euro wordt niet afgedekt. Het valutarisico op de US Private plaatsing in US dollar wordt via ‘cross currency swaps’ volledig afgedekt. Algemeen wordt volgens het risicobeheerbeleid van de Groep tussen de 75% en 100% van de verwachte transacties afgedekt. Als de euro op 31 december 2008 10% versterkt (verzwakt) zou zijn ten opzichte van de US dollar, dan zou de afdekkingsreserve in het eigen vermogen 1,719 miljoen euro lager zijn geweest (2,694 miljoen euro hoger) – 2007: 0,437 miljoen euro lager (1,949 miljoen euro hoger). De fluctuatie van de US dollar heeft geen wezenlijke invloed op de resultatenrekening aangezien de afdekkingen die beantwoorden aan de definitie van reële waardeafdekkingen, een exacte afspiegeling zijn van de afgedekte elementen. Meer details over deze afdekkingen is te vinden in Toelichting 20. Sommige activiteiten van de Groep worden in andere munteenheden dan de euro gerealiseerd, zoals in het Verenigd Koninkrijk en Scandinavië. Het hypothetisch supplementair effect van een versterking (verzwakking) met 10% van de euro ten opzichte van het Britse pond, zou een effect op de resultatenrekening hebben van 1,051 miljoen euro (-1,051 miljoen euro), terwijl het effect op het eigen vermogen –0,919 miljoen euro (0,919 miljoen euro) zou belopen. Indien de euro 10% zou versterkt (verzwakt) zijn ten opzichte van de Zweedse kroon, zou het effect op de resultatenrekening -0,289 miljoen euro (0,289 miljoen euro) bedragen en het effect op het eigen vermogen zou om -0,053 miljoen euro (0,053 miljoen euro) gaan. Ook in landen zoals Rusland en Oekraïne, waar een groot deel van de bedrijfsopbrengsten van de Groep weliswaar in euro worden gerealiseerd, is er een indirect valutarisico aangezien de producten van de Groep bij elke devaluatie relatief duurder worden voor de lokale consumenten. Renterisico De Groep beoordeelt minstens twee maal per jaar de nagestreefde mix tussen schuld met vaste en variabele rente. Het doel van dit beleid bestaat erin een optimaal evenwicht te verkrijgen tussen de financieringskosten en de volatiliteit van de financiële resultaten. Het renterisico van de Groep vloeit voornamelijk voort uit langlopende leningen. Zowel aan het einde van het boekjaar 2008 als 2007 had circa 60 % van de leningen een variabele rente. De Groep is verschillende renteswaps aangegaan voor de US Private Placement. De Groep beheert het renterisico van zijn kasstromen door gebruik te maken van renteswaps die de leningen converteren van een variabele rente naar een vaste rente. Als de interestvoeten die op de markt gelden in 2008 gemiddeld met 100 basispunten waren gestegen (gedaald), dan zou de winst voor de periode 3,371 miljoen euro lager (hoger) zijn uitgekomen. In 2007 zou dezelfde wijziging een impact van 4,173 miljoen euro hebben betekend. Een stijging van de interestvoeten met 100 basispunten zou hebben geleid tot een stijging van de afdekkingsreserve in het eigen vermogen met 6,95 miljoen euro. Een wijziging van de interestvoeten met 100 basispunten zou hebben geleid tot een wijziging van de afdekkingsreserve in het eigen vermogen met 10,321 miljoen euro. 85 Afdekkingen van de US Private Placement Zie Toelichting 20. Reële waarderisico Zie Toelichting 20. 86 Klantenkredietrisico Aangezien de Groep een strikt kredietbeleid ten opzichte van haar klanten hanteert, wordt de blootstelling aan het kredietrisico gecontroleerd en kan het tot een minimum worden beperkt. De Groep heeft geen klanten die individueel een belangrijk deel uitmaken van de omzet, noch van de openstaande vorderingen. Kapitaalrisico De objectieven van de Groep voor het beheer van kapitaal bestaan erin om de voortzetting van de activiteiten te verzekeren opdat de nodige middelen beschikbaar zouden zijn voor de vergoeding van aandeelhouders en voor voordelen aan andere stakeholders. Tevens is het de doelstelling om een optimale kapitaalstructuur te behouden om de kapitaalkost te verminderen. Teneinde de kapitaalstructuur te behouden of te verbeteren, kan de Groep: het bedrag bijstellen voor dividenden die aan de aandeelhouders worden uitgekeerd, kapitaal uitkeren aan aandeelhouders, eigen aandelen inkopen en vernietigen, nieuwe aandelen uitgeven of activa verkopen om schuld te verminderen. Consistent met andere ondernemingen in de industrie, volgt de Groep haar kapitaalstructuur op aan de hand van schuldgraad (gearing ratio). Deze ratio wordt berekend door de netto financiële schuld te delen door het eigen vermogen. De netto financiële schuld is het totaal bedrag aan leningen (inclusief vlottende en niet-vlottende leningen en de waarde van hieraan verbonden financiële instrumenten) verminderd met geldmiddelen en kasequivalenten. Voor 2008 en 2007 waren de gearing ratio’s op het eind van de periode als volgt: (in duizend euro) 31.12.2008 31.12.2007 446 645 357 029 20 479 33 576 Verminderd met: geldmiddelen en kasequivalenten en vlottende financiële activa (33 793) (35 429) Netto financiële schuld 433 331 355 176 Totaal eigen vermogen 600 520 612 166 72% 58% Totaal aan leningen Afgeleide financiële instrumenten verbonden aan leningen Gearing ratio Liquiditeitsrisico Onderstaande tabel biedt een analyse van de financiële verplichtingen van de Groep volgens relevante vervalperiode, gebaseerd op periode tot hun contractuele vervaldag dat deze ver– plichtingen op de balans staan. De vermelde bedragen zijn de contractuele niet-verdisconteerde kasstromen. Aangezien de bedragen in de tabel de contractuele niet-verdisconteerde kasstromen zijn, stemmen deze bedragen niet overeen met de bedragen opgenomen op de balans onder Rentedragende financiële verplichtingen, Handelsschulden en Overige verplichtingen. 87 31.12.2008 (in duizend euro) Financiële leasingverplichtingen Bankleningen Kaskrediet Vroegste contractuele vervaldatum (undiscounted) < 1 jaar 812 2 916 2 247 369 883 61 706 372 799 63 953 61 805 270 530 Totaal aan verplichtingen 388 508 (in duizend euro) Financiële leasingverplichtingen Bankleningen Kaskrediet > 5 jaar 55 361 Handelsschulden en overige verplichtingen 31.12.2007 1 tot 5 jaar Vroegste contractuele vervaldatum (undiscounted) < 1 jaar 1 tot 5 jaar > 5 jaar 958 2 891 3 614 10 717 322 419 64 744 325 310 68 358 21 567 Handelsschulden en overige verplichtingen 241 234 Totaal aan verplichtingen 269 826 Segmentinformatie Alle activiteiten van de Groep hebben betrekking op de OTC-sector (voorschriftvrije gezondheidsproducten). De segmenten van deze activiteiten zijn geografisch bepaald. De segmentrapportering bestaat enkel uit geografische segmenten. Er zijn geen secondaire rapporteringsegmenten bepaald. De bepaling van de operationele segmenten gebeurt op basis van de componenten die het management hanteert om de prestaties van de operationele activiteiten vast te stellen en waarop de beslissingen worden gebaseerd. 88 Op 31 december 2008 is de Groep georganiseerd in vijf operationele segmenten: 1.Omega Pharma België: de activiteiten in België 2.Omega Pharma Frankrijk: de activiteiten in Frankrijk 3.Omega Pharma Noord-Europa: de activiteiten in Scandinavië en Duitsland 4.Omega Pharma Zuid-Europa: de activiteiten in Spanje, Italië, Portugal, Griekenland, Cyprus en Zwitserland. 5.Omega Pharma Rest of World: de activiteiten in Nederland, het Verenigd Koninkrijk en Ierland en ook in Centraal- en Oost-Europa (met inbegrip van Rusland, Oekraïne, Tsjechië, Slowakije, Hongarije, Roemenië en Turkije), alsook in Australië, Nieuw-Zeeland en Argentinië. De segmentresultaten voor de periode die eindigde op 31 december 2007 zijn als volgt: (in duizend euro) Totale omzet Omzet tussen segmenten Omzet Bedrijfsresultaat per segment Financieel resultaat Resultaat van de periode voor ondernemingen verwerkt via vermogensmutatie België Frankrijk Noord Europa Zuid Europa Rest of Niet toe- TOTAAL World gewezen 205 070 200 640 101 923 143 091 182 139 832 863 (5 963) (10 285) (2 391) (24 922) (43 561) 99 532 143 091 157 217 789 302 199 107 190 355 18 336 10 067 23 855 24 915 30 992 (22 171) 85 994 (34 437) 2 106 Resultaat van voortgezette activiteiten vóór winstbelastingen 53 663 Winstbelastingen (7 869) Netto resultaat uit voortgezette activiteiten 45 794 Netto resultaat uit afgesplitste activieiten 108 993 Netto resultaat van de periode 154 787 De segmentresultaten voor de periode die eindigde op 31 december 2008 zijn als volgt: (in duizend euro) België Frankrijk Noord Europa Zuid Europa Rest of Niet toe- TOTAAL World gewezen Totale omzet 212 822 190 139 102 648 147 650 198 244 851 503 Omzet tussen segmenten (7 804) (2 697) (584) (20) (29 114) (40 219) 205 018 187 442 102 064 147 630 169 130 811 284 Omzet Bedrijfsresultaat per segment 21 440 15 313 24 100 18 963 39 713 (20 955) Financieel resultaat 98 574 (39 867) Resultaat van de periode voor ondernemingen verwerkt via vermogensmutatie 3 569 Resultaat van voortgezette activiteiten vóór winstbelastingen 62 276 Winstbelastingen (7 900) Netto resultaat uit voortgezette activiteiten 54 376 Aandeel aan minderheidsbelangen (117) Netto resultaat van de periode Aandeel van de Groep 54 259 Andere segmentelementen die werden opgenomen in de resultatenrekening zijn: 31.12.2007 (in duizend euro) Afschrijvingen en waardeverminderingen Afwaarderingen van voorraad Afwaarderingen van vorderingen Toename/afname van voorzieningen 31.12.2008 (in duizend euro) Afschrijvingen en waardeverminderingen Afwaarderingen van voorraad Afwaarderingen van vorderingen Toename/afname van voorzieningen België Frankrijk Noord Europa Zuid Europa Rest of Niet toe- TOTAAL World gewezen 3 368 6 084 2 737 925 2 333 512 (295) (146) (986) (172) 1 562 17 009 (1 087) 15 642 (33) 218 (337) 505 (20) (106) 149 224 (935) (688) België Frankrijk Noord Europa Zuid Europa 3 081 6 382 2 894 1 144 2 696 754 157 358 477 (18) 1 728 89 1 602 51 (124) 464 2 082 (85) (401) (1 479) (785) (639) (3 389) Rest of Niet toe- TOTAAL World gewezen 1 665 17 862 89 Een segmentering van de omzet in 2008 volgens oorsprong van de producten wijst uit dat 571,156 miljoen euro (71,4%) voortkomt uit de omzet van eigen merkproducten, terwijl distributies een omzet van 232,127 miljoen euro (28,6%) vertegenwoordigen. Distributies verwijzen voor ongeveer 3/5 naar generieke geneesmiddelen en voor 2/5 naar OTC-producten in andere productcategorieën. Op 31 december 2007 waren de activa en passiva, alsook de kapitaaluitgaven (investeringen) voor de periode die op die datum eindigde, als volgt: 90 (in duizend euro) België Totaal aan activa Totaal aan passiva Totaal aan kapitaaluitgaven Frankrijk Noord Europa Zuid Europa Rest of Niet toeWorld gewezen TOTAAL 106 465 273 693 136 408 112 870 549 535 147 728 1 326 699 64 553 130 489 23 622 31 027 88 078 376 764 714 533 2 682 8 462 3 483 1 582 8 030 2 029 26 268 Op 31 december 2008 waren de activa en passiva, alsook de kapitaaluitgaven (investeringen) voor de periode die op die datum eindigde, als volgt: (in duizend euro) België Frankrijk Noord Europa Zuid Europa Rest of Niet toeWorld gewezen Totaal aan activa 114 739 267 341 152 015 144 325 598 025 140 808 1 417 253 Totaal aan passiva 82 135 123 215 34 327 33 818 99 649 443 589 816 733 3 549 6 586 4 940 1 820 4 565 3 305 24 765 Totaal aan kapitaaluitgaven TOTAAL De activa van de segmenten bestaan in hoofdzaak uit materiële vaste activa, immateriële vaste activa, voorraden, vorderingen en geldmiddelen uit de operaties. Zij bevatten geen uitgestelde belastingsvorderingen die verbonden zijn aan de IFRS-herwaardering van de swaps en investeringen. De passiva van de segmenten omvatten operationele verplichtingen, maar geen elementen zoals corporate leningen. Toelichtingen 1. Omzet 92 2. Overige bedrijfsopbrengsten 92 3. Kosten van personeelsbeloningen 92 4. Afschrijvingen, waardeverminderingen en wijzigingen in voorzieningen 94 5. Overige operationele kosten 94 6. Financieel resultaat 95 7. Belastingen op het resultaat 96 8. Afgesplitste activiteiten 97 9. Winst per aandeel 98 10. Immateriële vaste activa 99 11. Materiële vaste activa 103 12. Financiële activa en overige vaste activa 105 13. Voorraden 106 14. Handelsvorderingen en overige vorderingen 107 15. Geldmiddelen en kasequivalenten 108 16. Eigen vermogen 108 17. Voorzieningen 109 18. Pensioenverplichtingen 110 19. Schulden m.b.t. belastingen, bezoldigingen en sociale lasten 112 20. Financiële schulden en afgeleide financiële instrumenten 114 21. Overige kortlopende schulden 122 22. Voorwaardelijke verplichtingen 123 23. Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen 123 24. Bedrijfscombinaties 124 25. Lijst van de geconsolideerde ondernemingen 125 26. Significante gebeurtenissen na balansdatum 128 27. Verbonden partijen 129 28. Warrants - op aandelen gebaseerde betalingen 130 29. Dividend - op aandelen gebaseerde betalingen 133 30. Informatie omtrent de Commissaris, zijn vergoeding en de bijkomende diensten 133 91 1. Omzet (in duizend euro) 92 2008 2007 Verkoop van goederen 770 434 757 545 Levering van diensten 40 849 31 758 811 283 789 303 2008 2007 Omzet 2. Overige bedrijfsopbrengsten (in duizend euro) Meerwaarde op de realisatie van vaste activa 71 176 Overige bedrijfsopbrengsten 6 136 3 048 Overige bedrijfsopbrengsten 6 207 3 224 De overige bedrijfsopbrengsten betreffen ondermeer ontvangen schadevergoedingen en ontvangen royalties en hebben betrekking op meerdere landen. 3. Kosten van personeelsbeloningen (in duizend euro) 2008 2007 Bezoldigingen 66 627 64 877 Socialezekerheidskosten 19 024 19 232 4 816 1 378 Pensioenkosten - toegezegde pensioenregelingen * Pensioenkosten - toegezegde bijdrageregelingen Andere personeelskosten (commissies, premies, reisvergoedingen,…) Kosten van personeelsbeloningen 1 151 907 15 790 15 381 107 408 101 775 * Zie ook Toelichting 18. De kosten van personeelsbeloningen zijn toegenomen tot 107,4 miljoen euro. De impact van acquisities op deze kosten beloopt 2,0 miljoen euro in 2008. Voltijdse equivalenten afgerond tot op een eenheid 31.12.2008 31.12.2007 België, inclusief groepsdiensten 341 332 Frankrijk 503 549 7 7 Denemarken Noord Europa Zuid Europa Finland 11 11 Duitsland 72 75 Noorwegen 11 9 Zweden 62 58 Cyprus 5 5 Griekenland 92 88 Italië 48 46 Portugal Spanje Zwitserland Argentinië Rest van de Wereld 50 49 110 100 28 - 7 - Australië 21 - Hongarije 9 - Ierland 32 36 Letland 11 9 Luxemburg 22 21 Nederland 152 180 Nieuw-Zeeland 2 - 272 261 Polen 28 4 Roemenië 60 - Singapore 1 - Slowakije 6 - Tsjechië 50 - Turkije 20 - Verenigd Koninkrijk 10 41 2 043 1 881 Oostenrijk Totaal 93 4. Afschrijvingen, waardeverminderingen en wijzigingen in voorzieningen (in duizend euro) 94 Afschrijvingen Waardevermindering op voorraden Waardevermindering op vorderingen 2008 2007 17 862 17 009 1 729 (1 087) 2 082 506 Toename/afname van de voorzieningen voor huidige verplichtingen (1 323) (124) Toename/afname van de voorzieningen voor pensioenverplichtingen (2 066) (565) Afschrijvingen, waardeverminderingen en wijzigingen in voorzieningen 18 284 15 739 De afschrijvingen op immateriële vaste activa bedroegen 8,2 miljoen euro en bleven op hetzelfde niveau als in 2007. De afschrijvingen op materiële vaste activa evolueerden van 8,8 miljoen euro in 2007 naar 9,7 miljoen euro in 2008. Deze toename heeft betrekking op de afschrijving ten gevolge van de nieuwe productievestiging van Bittner Pharma die begin 2008 in gebruik werd genomen. De waardeverminderingen op voorraden vloeien voort uit de introductie van recentere innovaties die de betrokken productversies vervangen. De waardeverminderingen op vorderingen verwijzen naar verschillende landen, waarbij geen enkel land de overhand heeft. Dat is ook het geval voor de wijzigingen in voorzieningen. 5. Overige operationele kosten (in duizend euro) 2008 2007 Overige operationele kosten 6 596 5 792 Herstructureringskosten 12 180 18 991 Provisie voor herstructureringen (2 279) 4 142 Overige operationele kosten 16 497 28 925 Het bedrag van de herstructureringskosten en bijhorende provisies komt uit op 9,9 miljoen euro voor 2008 tegenover 23,1 miljoen in 2007. In 2007 hadden deze kosten voornamelijk betrekking op herstructureringen (bijvoorbeeld in België en Duitsland), outsourcing (in het Verenigd Koninkrijk) en de productie-uitbesteding in Ierland, alsook op voorraden en handelsvorderingen, als gevolg van de nieuwe positionering als zuivere OTC-onderneming (volgend op de afsplitsing van Arseus, dat als zelfstandige onderneming naar de beurs werd gebracht in oktober 2007). In 2008 betreft het o.a. verschillende maatregelen in België, Duitsland, Ierland en het Verenigd Koninkrijk (cf. de voorzieningen die in 2007 werden aangelegd) en verder ook Frankrijk, Italië, Scandinavië en Spanje. Deze maatregelen passen hoofdzakelijk in het verder stroomlijnen van de organisatie en hebben voor een kleiner deel ook betrekking op voorraad. Het aanzienlijk lagere totaalbedrag geeft aan dat de Groep gestaag vorderingen maakt in het consequent integreren van haar activiteiten. De aanwending van de voorziening voor herstructureringen verwijst naar de situatie in het Verenigd Koninkrijk waar de verkoopploeg werd geoutsourced, zoals in het verslag van 2007 vermeld. 95 6. Financieel resultaat (in duizend euro) 2008 2007 Financiële inkomsten 1 315 406 Financiële kosten Rentelasten Wisselkoersverschillen Financieel resultaat (6 856) (8 557) (29 897) (26 024) (4 429) (262) (39 867) (34 437) De sterkste wijzigingen in vergelijking met 2007 zijn toe te schrijven aan rentelasten en wissel– koersverschillen. De stijging van de rentelasten vloeit voort uit de stijging van de basisrente– voeten, gecombineerd met de evolutie van de netto financiële schuld. Wisselkoersverschillen verzwaren het financieel resultaat echter het meest. De uitzonderlijke ongunstige wisselkoers– verschillen liggen 4,0 miljoen euro boven het gemiddelde peil van de voorbije jaren. In het najaar van 2008 zijn talrijke munten exponentieel beginnen fluctueren ten opzichte van de euro. De fluctuatie van het Britse pond ten opzichte van de euro vertegenwoordigt ongeveer de helft van deze wisselkoersverschillen, terwijl de koersverhouding met de Zweedse, Deense en Noorse kroon ongeveer een kwart voor hun rekening nemen. Deze ongunstige wisselkoersverschillen vloeien hoofdzakelijk voort uit effectief gerealiseerde wisselkoersverschillen op transacties van dochterondernemingen in landen buiten de eurozone, die ook tot uiting komen op geconsolideerd niveau. Omega Pharma bekijkt de mogelijkheid om dergelijke wisselkoersverschillen in te dekken, maar kan op het moment van publicatie van dit document, hierover nog geen uitsluitsel geven. 7. Belastingen op het resultaat 96 (in duizend euro) 2008 2007 Huidige belastingkost 5 470 7 870 Uitgestelde belastingen 2 430 (1) Totale belastingkost 7 900 7 869 De belasting op de winst vóór belasting van de Groep verschilt als volgt van het theoretische bedrag dat zou bekomen worden op basis van het gewogen gemiddelde belastingtarief dat van toepassing is op de winsten van de geconsolideerde ondernemingen: (in duizend euro) 2008 2007 Winst vóór belasting 58 708 51 557 Belasting berekend volgens het gewogen gemiddelde wettelijke belastingtarief 14 889 14 583 Niet-belastbare inkomsten (12 686) (12 051) Verworpen uitgaven 1 732 1 516 Overige 3 965 3 821 Belastingkosten 7 900 7 869 Het gewogen gemiddelde effectieve belastingtarief bedroeg 13,46% (2007: 15,26%). 8. Afgesplitste activiteiten In 2007 verkocht Omega Pharma 17.500.000 of 70% van de bestaande uitstaande aandelen Arseus tegen een aanbodprijs van 10,25 euro per aandeel. Aanvullend creëerde Arseus 6.000.000 nieuwe aandelen tegen een bijdrage in contanten en 195.121 nieuwe aandelen door een inbreng in natura van bestaande verplichtingen voor een bedrag van 2 miljoen euro – allen tegen de aanbodprijs van 10,25 euro per aandeel. Na de beursintroductie van Arseus houdt Omega Pharma 24% van het aandelenkapitaal van Arseus aan. De participatie in Arseus is op de balans gewaardeerd volgens de vermogensmutatiemethode. Ten gevolge van de beursintroductie van Arseus verwezenlijkte Omega Pharma in 2007 een netto opbrengst (na transactiekosten) van 100,994 miljoen euro. Arseus was tot 30 september 2007 volledig opgenomen in de consolidatiekring van de Groep en leverde in de eerste negen maanden van de periode een netto winstbijdragen van 7,999 miljoen euro. Dit resultaat kan als volgt worden uitgesplitst: (in duizend euro) Opbrengsten Uitgaven Winst vóór belastingen uit afgesplitste activiteiten Winstbelastingen Winst na belastingen uit afgesplitste activiteiten januariseptember 2007 214 618 (206 084) 8 534 (535) 7 999 Aangezien de participatie die Omega Pharma aanhoudt in Arseus, in 2008 voor het eerst voor de gehele periode van twaalf maanden is opgenomen via de methode van de vermogensmutatie, wordt Arseus vanaf 2008 uiteraard voor geen enkel deel meer opgenomen onder ‘afgesplitste activiteiten’. 97 9. Winst per aandeel (in duizend euro tenzij anders vermeld) 2008 2007 Winst toe te kennen aan de aandeelhouders van de Onderneming 54 259 154 787 Gewogen gemiddelde aantal gewone aandelen (in duizend) 23 674 25 800 2,30 6,00 Gewone winst per aandeel 98 Gewone winst per aandeel (in euro) Winst uit afgesplitste activiteiten 108 993 Gewone winst per aandeel uit afgesplitste activiteiten (in euro) Gewone winst per aandeel uit voortgezette activiteiten (in euro) 4,22 2,30 1,78 Winst toe te kennen aan de aandeelhouders van de Onderneming 54 259 154 787 Gewogen gemiddelde aantal gewone aandelen (in duizend) 23 674 25 800 Verwaterde winst per aandeel Effect van warrants ** 222 Gewogen gemiddelde aantal gewone aandelen (verwaterd) (in duizend) Verwaterde winst per aandeel (in euro) 26 021 2,30 Winst uit afgesplitste activiteiten 5,95 108 993 Verwaterde winst per aandeel uit afgesplitste activiteiten (in euro) 4,19 Winst per aandeel vóór eenmalige posten Winst toe te kennen aan de aandeelhouders van de Onderneming 54 259 154 787 Eenmalige posten, na belasting * 12 065 (89 392) Winst vóór eenmalige posten toekenbaar aan aandeelhouders van de Onderneming 66 324 65 395 Gewogen gemiddelde aantal gewone aandelen (in duizend) 23 674 25 800 2,80 2,53 Gewone winst per aandeel vóór eenmalige posten (in euro) Verwaterde winst per aandeel vóór eenmalige posten Winst toe te kennen aan de aandeelhouders van de Onderneming 54 259 154 787 Eenmalige posten, na belasting * 12 065 (89 392) Winst vóór eenmalige posten toekenbaar aan aandeelhouders van de Onderneming 66 324 65 395 Gewogen gemiddelde aantal gewone aandelen (in duizend) 23 674 25 800 Effect van warrants ** Verwaterde winst per aandeel (in euro) ** 222 2,80 2,51 Bij de berekening van de ratio’s op basis van het aantal aandelen, worden de ingekochte eigen aandelen in mindering gebracht van het totaal aantal aandelen. * Voor 2008 betreft het de herstructureringskosten, opgenomen onder de overige operationele kosten (zie Toelichting 5) en de niet-recurrente wisselkoersverschillen (zie Toelichting 6), maar na toepassing van de effectieve belastingsvoet, terwijl het bedrag voor 2007 verwijst naar het saldo van de overige operationele kosten na belastingen en de netto opbrengsten uit de verkoop van Arseus-aandelen bij de beursintroductie van deze onderneming in oktober van dat jaar. ** Aangezien alle uitoefenprijzen van de nog geldige warrants onder de slotkoers van het aandeel Omega Pharma op 31 december 2008 zijn gesitueerd, is er geen verwaterend effect van warrants op deze datum. 10. Immateriële vaste activa (in duizend euro) Goodwill R&D Concessies en octrooien Merken Software Andere TOTAAL 478 586 19 956 2 954 255 664 5 523 133 762 816 (1 854) (283) (7) (2 144) 3 937 625 4 562 Jaar afgesloten op 31 december 2007 Netto boekwaarde begin periode Wisselkoersverschillen op de aanschaffingswaarde Investeringen Interne ontwikkeling Aangekocht bij derden Door bedrijfscombinaties Verkopen en buitengebruikstellingen 105 041 3 208 99 199 894 138 4 538 184 100 124 290 225 1 229 841 (125) (851) (719) (428) (913) (34) (3 070) 690 (839) 1 076 (606) 158 (72) 407 (136 409) (7 936) (2 577) (168) (6 642) (22) (153 754) (6 300) (485) (52) (1 756) (6) (8 599) Afschrijvingen op verkopen en buitengebruikstellingen 517 591 356 816 2 280 Toepassing van consolidatieregels voor afschrijvingen op lokale boekingen 139 (266) 148 217 238 2 403 1 200 117 4 370 7 8 097 445 929 14 238 1 972 379 521 3 512 146 845 318 445 929 26 511 5 377 389 152 9 963 151 877 083 (12 273) (3 404) (9 632) (6 451) (5) (31 765) 14 238 1 973 379 520 3 512 146 845 318 Aanpassingen van lokale boekingen conform de consolidatieregels Kosten verbonden aan afgesplitste activiteiten Wisselkoersen op afschrijvingen 103 Waardeverminderingen van het jaar Gecumuleerde afschrijvingen verbonden aan afgesplitste activiteiten Netto boekwaarde einde periode 3 106 Saldo per 31 december 2007 Aanschaffingswaarde Gecumuleerde afschrijvingen Netto boekwaarde 445 929 99 (in duizend euro) Goodwill R&D Concessies en octrooien Merken Software Andere TOTAAL 445 929 14 238 1 973 379 521 3 512 146 845 318 (5 094) (983) (9) (158) (21) 710 594 1 004 106 1 371 30 (132) (45) (2 215) 72 1 143 73 626 8 14 15 (5 991) (302) (350) (1 864) (91) (284) Jaar afgesloten op 31 december 2008 Netto boekwaarde begin periode 100 Wisselkoersverschillen op de aanschaffingswaarde (6 265) Investeringen Interne ontwikkeling 4 918 Aangekocht bij derden 5 113 Door bedrijfscombinaties Verkopen en buitengebruikstellingen 33 435 (37) (946) Aanpassingen van lokale boekingen conform de consolidatieregels Wisselkoersen op afschrijvingen 555 5 473 105 7 526 34 942 (3 375) (61) 1 227 663 Afschrijvingslasten Afschrijvingen van het jaar Door bedrijfscombinaties Afschrijvingen op verkopen en buitengebruikstellingen 1 001 Toepassing van consolidatieregels voor afschrijvingen op lokale boekingen Netto boekwaarde einde periode (20) (8 527) (11) (386) 109 2 214 3 324 (880) (73) (953) 474 232 17 976 1 564 381 805 3 219 170 878 967 474 232 34 613 6 124 392 057 9 389 195 916 611 (16 637) (4 560) (10 252) (6 170) (25) (37 644) 17 976 1 564 381 805 3 219 170 878 967 Saldo per 31 december 2008 Aanschaffingswaarde Gecumuleerde afschrijvingen Netto boekwaarde 474 233 Goodwill Goodwill wordt jaarlijks getest op bijzondere waardeverminderingen en wordt geboekt tegen kostprijs min gecumuleerde bijzondere-waardeverminderingsverliezen. Tests op bijzondere waardevermindering voor goodwill Er is goodwill toegekend aan de kasstroomgenererende eenheden van de Groep, geïdentificeerd als de vijf bedrijfseenheden van de Groep, zijnde België, Frankrijk, Noord-Europa, Zuid-Europa en Rest of World. Hieronder wordt een overzicht gegeven van de goodwilltoekenning per bedrijfseenheid (in miljoen euro). Business unit België Frankrijk Noord-Europa Zuid-Europa Rest of World Corporate Totaal 2008 2007 24,54 30,64 122,75 121,67 53,21 90,92 50,18 42,38 211,80 155,05 11,75 5,28 474,23 445,93 De realiseerbare waarde van een kasstroomgenererende eenheid wordt bepaald op basis van berekeningen van de waarde in gebruik. Deze berekeningen maken gebruik van kasstroomvoorspellingen op vijf jaar, op basis van gedetailleerde financiële budgetten die door het management zijn goedgekeurd voor het eerste jaar. Voor het tweede tot vijfde jaar worden de budgetcijfers van het eerste jaar geëxtrapoleerd waarbij rekening wordt gehouden met een intern groeipercentage en een begrootte brutomarge. Naast deze percentages omvat het model een aantal veronderstellingen, zoals de doorlopende groei en een verdisconteringsvoet vóór belastingen. Hieronder wordt een overzicht gegeven van de belangrijkste veronderstellingen voor de berekeningen voor de waarde in gebruik. Het management heeft de brutomarge en de groeipercentages berekend op basis van de prestaties in het verleden en zijn verwachtingen ten aanzien van de ontwikkeling van de markt. Voor de herziening van de parameters uit onderstaande tabel werd er enerzijds rekening gehouden met de lagere autonome omzetgroei die in 2008 op groepsniveau en per kasstroomgenererende eenheid werd gerealiseerd. Tevens werd er uitgegaan van de verwachting dat de huidig heersende recessie ook in de komende periode nog niet geheel zal zijn uitgewerkt, waardoor het vijfjarig gemiddelde daalt. Anderzijds werd ook de impact van toenemende schaalgrootte en groepssynergieën in aanmerking genomen. De waarde per kasstroomgenererende eenheid, die op die manier wordt verkregen, wordt vergeleken met de netto boekwaarde van de overeenstemmende vaste activa. Ondanks de neerwaartse bijstellingen van de groeiparameters in 2008 blijft de realiseerbare waarde van de kasstroomgenererende eenheden groter dan hun netto boekwaarde, waardoor er zich geen waardevermindering van de goodwill voor 2008 opdringt. Voor de kasstroomgenererende eenheid met het kleinste verschil op dit vlak, ligt de berekende realiseerbare waarde nog 44% boven de netto boekwaarde. 101 Autonome 5 jaar-groei (%) 102 Doorlopende (perpetuele) groei (%) Bruto marge (%) 2008 2007 2008 2007 2008 België 3 4 2 2 Frankrijk 2 4 2 2 Noord-Europa 4 5 2 Zuid-Europa 5 6 2 Rest of World 7 8 Totaal 4 6 Verdisconteringsvoet (%) 2007 2008 2007 28,36 28,53 10,65 10,63 65,60 63,02 9,58 9,35 2 75,54 54,30 10,64 10,21 2 71,75 68,56 12,06 10,90 2,5 2,5 61,06 51,16 11,34 10,90 2,10 2,14 57,34 51,73 10,87 10,49 Merken De netto boekwaarde van alle merken, inclusief diegene met onbepaalde gebruiksduur, wordt jaarlijks getest op een bijzondere waardevermindering op niveau van een kasstroomgenererende eenheid, zoals eerder gedefinieerd, en volgens de eerder vermelde methodologie. Op basis van alle relevante factoren, is er voor de Star Brands en de Key Brands geen voorzien– bare beperking op de periode, tijdens dewelke deze merken verwacht worden kasstromen te genereren voor de Onderneming. Aan deze merken werd een onbepaalde gebruiksduur toegewezen. De ervaring wijst immers uit dat dergelijke merken, mits een bepaald niveau van marketingondersteuning, voortdurend nieuwe consumenten kunnen blijven aanspreken. De lijst van merken bevat b.v. ook Poudres T.LeClerc dat als sinds 1881 op de markt is, en de voorbije jaren telkens nog op nieuwe geografische markten werd geïntroduceerd. De totale boekwaarde van de Star Brands en Key Brands bedraagt 381,805 miljoen euro per einde 2008 (2007: 379,521 miljoen euro). Alle Star Brands en Key Brands werden toegewezen aan de business unit OTC, wat het niveau is waarop deze merken getest worden voor een bijzondere waardevermindering (zie eerder). Bovenop de test op bijzondere waardevermindering, wordt het karakter van onbeperkte gebruiksduur van de Star en Key Brands jaarlijks herzien. Hierbij worden niet alleen strategische beschouwingen in acht genomen, maar evenzeer de evolutie van de netto realiseerbare waarde. De netto boekwaarde van elk van de voormelde merken wordt apart vergeleken met zijn netto realiseerbare waarde. De netto realiseerbare waarde wordt gedefinieerd als de hoogste waarde bekomen op basis van: • een discounted cash flow model, vergelijkbaar met de berekening voor bijzondere waardevermindering op goodwill; • een multiple-methode. Wat de multiple-methode betreft, worden volgende multiples toegepast, waarbij de waarde van het merk overeenstemt met de multiple op de jaarlijkse omzet van het betreffende merk: Merk Multiple Star 3 Key 2.5 Overige 0.5 Bij herziening bleken deze multiples nog steeds overeen te stemmen met de ratio’s die in het voorbije jaar op de markt werden gehanteerd voor acquisities van vergelijkbare merken. Voor alle Star en Key Brands overtreft de realiseerbare waarde de netto boekwaarde, wat de aard van onbeperkte gebruiksduur van de merken bevestigt. 11. Materiële vaste activa (in duizend euro) Terreinen en gebouwen Install., Meubilair machines en en rollend uitrusting materieel Leasing & andere soortgel. rechten Andere mat. vaste activa Activa in aanbouw TOTAAL 11 625 5 764 700 53 723 Jaar afgesloten op 31 december 2007 Netto boekwaarde begin periode Wisselkoersverschillen op de aanschaffingswaarde 103 20 496 8 713 6 425 1 (30) (113) 2 1 616 3 428 2 171 5 824 4 128 (140) Investeringen Aangekocht bij derden Door bedrijfscombinaties 17 167 1 749 117 461 (85) 114 5 049 7 405 (2 924) (1 804) (1 983) (55) (205) (36) (7 007) 9 1 674 (1 126) (154) 141 (790) (246) (10 355) (8 559) (13 964) (5 268) (3 386) (531) (42 063) (1) 2 66 Afschrijvingen van het jaar (801) (1 984) (1 847) Afschrijvingen op verkopen 617 1 851 1 848 Toepassing van consolidatieregels voor afschrijvingen op lokale boekingen (21) (1 288) Geaccumuleerde afschrijvingen verbonden aan afgesplitste activiteiten 2 816 13 200 Verkopen Aanpassingen van lokale boekingen conform de consolidatieregels Kosten verbonden aan afgesplitste activiteiten Wisselkoersverschillen op afschrijvingen (2) 65 (444) (3 708) (8 784) 96 174 1 300 31 (141) 6 612 10 736 2 566 2 883 8 732 3 974 8 312 7 461 8 520 Afschrijvingen Netto boekwaarde einde periode 4 586 (1) (120) 25 613 50 199 Saldo per 31 december 2007 Aanschaffingswaarde 20 142 26 477 11 064 12 694 18 440 8 548 97 365 Gecumuleerde afschrijvingen (6 942) (17 745) (7 090) (4 381) (10 979) (29) (47 166) Netto boekwaarde 13 200 8 732 3 974 8 313 7 461 8 519 50 199 (in duizend euro) Terreinen en gebouwen Install., Meubilair machines en en rollend uitrusting materieel Leasing & andere soortgel. rechten Andere mat. vaste activa Activa in aanbouw TOTAAL Saldo per 31 december 2007 104 Aanschaffingswaarde 20 142 26 477 11 064 12 694 18 440 8 548 97 365 Gecumuleerde afschrijvingen (6 942) (17 745) (7 090) (4 381) (10 979) (29) (47 166) Netto boekwaarde 13 200 8 732 3 974 8 313 7 461 8 519 50 199 13 200 8 732 3 974 8 313 7 461 8 519 50 199 (2) (112) (439) (15) (12) 423 4 156 1 847 42 1 535 293 122 78 38 22 553 (233) (5 725) (3 006) (19) (777) (137) (9 897) 2 140 4 424 27 (17) 3 222 (11 859) (2 063) 1 21 285 8 9 324 (745) (2 468) (1 739) (440) (4 266) (9 658) 228 5 267 3 027 18 889 9 429 (116) 109 9 (1) 1 14 472 4 207 7 977 8 098 Jaar afgesloten op 31 december 2008 Netto boekwaarde begin periode Wisselkoersverschillen op de aanschaffingswaarde (580) Investeringen Aangekocht bij derden Door bedrijfscombinaties Verkopen en buitengebruik– stellingen Aanpassingen van lokale boekingen conform de consolidatieregels Wisselkoersverschillen op afschrijvingen 3 763 11 766 Afschrijvingen Afschrijvingen van het jaar Afschrijvingen op verkopen en buitengebruikstellingen Toepassing van consolidatieregels voor afschrijvingen op lokale boekingen Netto boekwaarde einde periode 15 012 308 50 074 Saldo per 31 december 2008 Aanschaffingswaarde 22 470 29 513 9 615 12 763 22 446 337 97 144 Gecumuleerde afschrijvingen (7 458) (15 041) (5 408) (4 786) (14 348) (29) (47 070) Netto boekwaarde 15 012 14 472 4 207 7 977 8 098 308 50 074 Er zijn geen verplichtingen die door zakelijke zekerheden op terreinen en gebouwen worden gewaarborgd. 12. Financiële activa en overige vaste activa (in duizend euro) Borgtochten Voor verkoop beschikbare financiële activa Investeringen geconsolideerd volgens de vermogensmutatiemethode 31.12.2008 31.12.2007 821 841 1 940 2 734 44 527 42 774 47 288 46 349 Geen van de borgtochten vereist een bijzondere waardevermindering (impairment). De investeringen geconsolideerd volgens de vermogensmutatiemethode betreffen de participatie aangehouden in Arseus NV. De Groep heeft een belang van 24% in Arseus NV. Arseus NV is sinds 5 oktober 2007 apart beursgenoteerd. Arseus NV opereert als een zelfstandige onderneming en volgt haar eigen strategie op een markt die verschillend is van de markt waarop de Omega Pharma Groep actief is. Hoewel Omega Pharma via een van haar bestuurders ook vertegenwoordigd is in de raad van bestuur van Arseus NV, heeft zij hierin geen beslissende of sturende positie. Bijgevolg kan worden geconcludeerd dat Omega Pharma NV geen controle uitoefent over Arseus NV, waardoor deze laatste onderneming niet is opgenomen in de consolidatiekring van de Groep. Het bedrag van de investering, 44,527 miljoen euro, vertegenwoordigt 24% van het eigen vermogen van de Arseus Groep op 31 december 2008. Dit percentage bleeft ongewijzigd sinds 31 december 2007. De waarde van deze aandelen gewaardeerd aan de beurskoers per 31 december 2008 is: (in euro) Aantal Beurskoers op 31 december (in euro) Totaal 31.12.2008 31.12.2007 7 500 000 7 500 000 6,25 9,25 46 875 000 69 375 000 Arseus NV heeft de volgende geconsolideerde cijfers per 31 december 2008 bekendgemaakt: (in duizend euro) Omzet 31.12.2008 31.12.2007 354 506 304 368 Operationeel resultaat 30 033 26 440 Netto resultaat 14 900 16 260 Totaal activa 417 733 347 467 Eigen vermogen 185 530 178 225 Totaal vreemd vermogen 232 203 169 242 105 13. Voorraden (in duizend euro) 31.12.2008 31.12.2007 8 578 8 946 10 758 11 377 1 070 592 Gereed product 16 373 12 309 Handelsgoederen 86 152 67 462 122 931 100 686 Grondstoffen 106 Hulpstoffen Goederen in bewerking Voorraden De toename van voorraden heeft voornamelijk betrekking op handelsgoederen. Deze toename hangt voor ongeveer 6 miljoen euro samen met de acquisities die in de loop van 2008 werden gerealiseerd. De overige stijging hangt samen met de innovatiestrategie die Omega Pharma in 2008 heeft aangescherpt, waarbij er vanaf het tweede kwartaal van het boekjaar talrijke innovaties op de markt werden geïntroduceerd. Ook in het vierde kwartaal waren er talrijke nieuwe productlanceringen, vooral in Frankrijk en Zuid-Europa. Tevens werden een aantal bestaande producten van Omega Pharma geïntroduceerd op nieuwe markten in Centraal- en OostEuropa. Daarvoor werden telkens de nodige voorraden opgebouwd, die logischerwijze ook in de loop van 2009 aangewend worden om de markt te bevoorraden. 14. Handelsvorderingen en overige vorderingen (in duizend euro) 31.12.2008 31.12.2007 210 103 182 457 (7 861) (5 806) 202 242 176 651 3 617 3 144 28 085 22 681 Handelsvorderingen Voorzieningen voor bijzondere waardevermindering van vorderingen Handelsvorderingen - netto Overige vorderingen BTW vorderingen Belastingsvorderingen Overige vorderingen 6 976 6 047 16 962 13 811 257 883 222 334 Overlopende rekeningen Totaal (in duizend euro) Openstaand Waarvan niet vervallen op Waarvan niet vervallen op het einde van het boekjaar maar vorderbaar op de hieronder vermelde termijnen bedrag 31.12.2008 minder dan 30 dagen Handelsvorderingen op 31.12.2008 202 242 170 482 18 363 4 220 4 762 4 414 Overige vorderingen op 31.12.2008 6 976 6 976 Handelsvorderingen op 31.12.2007 176 651 136 489 14 116 8 467 5 450 12 129 Overige vorderingen op 31.12.2007 6 047 6 047 tussen 30 tussen 90 en 90 dagen en 180 dagen meer dan 180 dagen De handelsvorderingen stijgen met ongeveer 4 miljoen euro als gevolg van de bedrijfsovernames in 2008. De overige vorderingen (7,0 miljoen euro) hebben hoofdzakelijk betrekking op schade– vergoedingen te ontvangen vanwege leveranciers e.d. 107 15. Geldmiddelen en kasequivalenten (in duizend euro) 31.12.2008 31.12.2007 5 2 182 Geldmiddelen op zichtrekeningen en contanten 33 788 33 248 Geldmiddelen en kasequivalenten 33 793 35 430 Beleggingen op korte termijn 108 De overgrote meerderheid van geldmiddelen en kasequivalenten bestaat uit geldmiddelen op zichtrekeningen (van de filialen van de Groep) en contanten. 16. Eigen vermogen De bewegingen van deze balanspost worden getoond in het mutatieoverzicht van het eigen vermogen. Hier volgt enige toelichting bij de opname van eigen aandelen in het eigen vermogen. Gedurende het boekjaar 2008 werden er 1.596.456 eigen aandelen verworven tegen een gemiddelde prijs van 29,88 euro per aandeel en werden er 55.000 aangewend bij een overname. Ter vergelijking: in het boekjaar 2007 werden er 1.065.744 eigen aandelen verworven tegen een gemiddelde prijs van 45,52 euro en werden er geen aandelen vervreemd. Na vernietiging van 2.000.000 eigen aandelen door de Buitengewone Algemene Vergadering van 9 juni 2008 had Omega Pharma 879.994 eigen aandelen in bezit op 31 december 2008 tegenover 1.353.128 op 31 december 2007. Deze aandelen worden aangehouden als ‘eigen aandelen’ en worden conform IFRS in mindering gebracht van het eigen vermogen, maar beïnvloeden de resultatenrekening niet. Zij vertegenwoordigden op 31 december 2008 een totaalbedrag van 24,144 miljoen euro en op 31 december 2007 was dat 63,242 miljoen euro. Meer informatie over op aandelen gebaseerde betalingen (warrants, dividend) zit vervat in de Toelichtingen 28 en 29. 17. Voorzieningen (in duizend euro) Saldo per 31 december 2006 Belastingen Geschillen Overige risico's en kosten TOTAAL 49 462 3 069 3 580 109 Toevoegingen Door bedrijfscombinaties 7 Andere* Aanwendingen 1 572 (7) (863) (705) (1 574) (222) 1 011 (954) 57 (49) (264) (984) (1 297) 0 1 918 4 349 6 267 893 96 989 Transfers Saldo per 31 december 2007 130 5 593 (222) Wisselkoersverschillen Verbonden aan afgesplitste activiteiten 124 4 021 Toevoegingen Door bedrijfscombinaties Andere* Aanwendingen 2 225 721 2 946 (1 733) (4 439) (6 172) (143) (143) 584 3 887 Wisselkoersverschillen Saldo per 31 december 2008 * Hoofdzakelijk met betrekking tot commerciële en sociale geschillen. Zie ook Toelichting 5. 3 303 18. Pensioenverplichtingen De in de balans opgenomen bedragen worden als volgt bepaald: (in duizend euro) 110 Contante waarde van gefinancierde verplichtingen 31.12.2008 31.12.2007 27 287 27 303 (20 688) (17 603) Contante waarde van niet-gefinancierde verplichtingen* 6 599 9 700 Niet-opgenomen actuariële winsten/(verliezen) (452) (1 331) 6 147 8 369 Reële waarde van plan-activa Verplichting in de balans * Verschil tussen de gefinancierde verplichtingen (betalingen door Omega Pharma) en de reële waarde van de activa in het pensioenplan. Alle plannen met een te bereiken doel zijn gebaseerd op het eindsalaris. De bedragen met betrekking tot medische zorgverlening na uitdiensttreding zijn opgenomen in de verplichting, maar zijn niet significant. Er zijn geen informele langetermijnpersoneelsbeloningen. De activa betreffen reserves van in aanmerking komende verzekeringspolissen en vormen geen onderdeel van de eigen financiële instrumenten van de Groep. De in de winst- en verliesrekening opgenomen bedragen zijn als volgt: (in duizend euro) 2008 2007 Aan het boekjaar toegerekende pensioenkosten 1 477 1 717 Interestkost 1 327 1 162 Verwacht rendement op plan-activa (992) (919) 938 (1 147) (2 066) (565) 4 816 1 378 Netto actuariële (winsten)/verliezen opgenomen tijdens het jaar waarvan opgenomen in de wijzigingen van voorzieningen voor pensioenverplichtingen waarvan opgenomen in de andere personeelskosten Mutaties in nettoverplichting: (in duizend euro) 31.12.2008 31.12.2007 Netto verplichtingen in de balans per 1 januari 8 369 11 424 Kosten 2 750 813 (59) (21) (3 277) (1 613) Pensioenen direct betaald uit de pensioenreserve Bijdragen (voordelen - effectieve uitbetalingen in het kader van pensioenverplichtingen) Overboekingen ten gevolge van de afsplitsing van Arseus in 2007 (2 234) Actuariële bewegingen (1 447) Netto verplichtingen in de balans per 31 december 6 336 8 369 De Groep heeft verschillende plannen met een 'te bereiken doel', voornamelijk met betrekking tot de Nederlandse, de Duitse, de Ierse en de Franse activiteiten. Nederland Duitsland Ierland Frankrijk TOTAAL % totale verplichtingen 31.12.2007 3 049 1 395 757 1 858 7 059 84,34 31.12.2008 1 629 14 1 391 1 919 4 953 78,17 (in duizend euro) Netto verplichtingen in de balans per De voornaamste gebruikte actuariële veronderstellingen waren als volgt: De gewogen gemiddelde verdisconteringsvoet bedroeg 5,46% voor het jaar 2007 en 5,94% voor het jaar 2008. Het gewogen verwachte rendement op fondsbeleggingen bedroeg 5,02% voor 2007 en 5,08% voor 2008. De gewogen verwachte algemene loonsverhoging bedroeg 2,83% voor 2007 en 2,96% voor 2008. De bijdragen die in 2009 moeten betaald worden, zullen naar verwachting lager zijn dan die van 2008. De plan activa zijn voornamelijk belegd in aandelen (60%) en obligaties, waarvoor het effectieve rendement -15% bedroeg in 2008. 111 19. Schulden m.b.t. belastingen, bezoldigingen en sociale lasten (in duizend euro) 112 31.12.2008 31.12.2007 19 814 18 293 Belastingschulden m.b.t. het huidige jaar Andere belastingschulden en te betalen BTW Bezoldigingen en sociale lasten Schulden m.b.t. belastingen, bezoldigingen en sociale lasten 7 393 7 822 13 762 14 005 40 969 40 120 Uitgestelde belastingverplichtingen (in duizend euro) Saldo per 31 december 2006 Resultaat Verschil met belastingafschrijvingen Niet uit- Financiële gekeerde instruwinsten menten 39 595 1 416 (394) 1 376 Acquisitie van dochteronderneming 33 323 Afgesplitste activiteiten (2 052) Overige 413 1 591 Saldo per 31 december 2007 Resultaat (7 127) (38) 2 535 (371) (2 423) 389 (58) 70 414 34 297 33 323 Overboekingen Wisselkoersverschillen OverTOTAAL boekinuitgest. gen belastingverplicht. (4) 2 792 1 778 1 591 0 754 3 116 389 (62) (6 738) 68 059 5 648 Opgenomen in het eigen vermogen Acquisitie van dochteronderneming Overboekingen Wisselkoersverschillen Saldo per 31 december 2008 (4 373) (283) 71 909 (6) 2 792 2 345 3 110 (4 373) (289) (11 111) 69 045 De kolom Overboekingen in de tabellen voor Uitgestelde belastingverplichtingen en Uitgestelde belastingvorderingen bevat telkens dezelfde bedragen aangezien het om saldering (‘netting’) gaat van door de lokale entiteiten opgenomen activa en passiva. Deze overboekingen betreffen 'offsets' zoals bedoeld in IAS 12 §71. Uitgestelde belastingvorderingen (in duizend euro) Saldo per 31 december 2006 Resultaat Verschillen in afschrijvingspercent. Perso- VoorzieOver- Financiële Overige Overboeneelsningen draagb. instrukingen beloninverliezen menten gen 3 648 2 581 4 877 19 870 1 449 (1 269) 48 2 206 9 571 (1 449) (445) (573) Wijziging consolidatiekring Afgesplitste activiteiten (9) 1 098 (775) 1 098 (7 705) (9 498) 389 Wisselkoersverschillen Resultaat 25 289 9 107 Overboekingen Saldo per 31 december 2007 (7 127) TOTAAL uitgest. belast. vord. (1) 1 934 2 056 7 406 21 736 (10) (275) (1 206) (6 014) 10 199 29 1 716 36 389 (1) (6 738) 26 384 2 733 Opgenomen in eigen vermogen Wijziging consolidatiekring 1 752 Overboekingen Wisselkoersverschillen Saldo per 31 december 2008 (4 373) 37 1 696 (215) 850 2 893 (4 373) (178) 31 971 19 (11 111) 26 318 113 20. Financiële schulden en afgeleide financiële instrumenten Samenstelling volgens looptijd 114 (in duizend euro) 31.12.2008 31.12.2007 360 220 368 079 5 210 5 807 waarvan op meer dan 1 jaar doch hoogstens 5 jaar 2 461 2 395 waarvan op meer dan 5 jaar 2 749 3 412 339 585 328 696 289 265 263 733 50 320 64 963 15 425 33 576 106 904 22 527 Langlopend Leasingschulden en soortgelijke schulden Bankleningen waarvan op meer dan 1 jaar doch hoogstens 5 jaar waarvan op meer dan 5 jaar Afgeleide financiële instrumenten Kortlopend 575 779 Bankleningen Leasingschulden en soortgelijke schulden 39 470 181 Kaskrediet 61 805 21 567 Afgeleide financiële instrumenten Totaal 5 054 467 124 390 606 Bankleningen 31.12.2008 Boekwaarde (in duizend euro) 31.12.2007 Bedrag Effect. rente Bedrag Effect. rente 148 502 5,45% 97 779 4,76% Langlopende bankleningen Gesyndiceerde lening, in euro Lening Frankrijk, in euro 115 26 000 5,34% 38 000 4,99% US Private Placement, in US dollar 186 385 5,21% 230 890 5,15% Reële waarde van het afgedekte deel van de US Private Placement (22 006) Andere Totaal langlopende leningen (37 973) 704 339 585 328 696 waarvan in euro 175 206 135 779 waarvan in US dollar 164 379 192 917 Kortlopende bankleningen US Private Placement, in US dollar 44 679 Reële waarde van het afgedekte deel van de US Private Placement (5 375) Andere Totaal kortlopende bankleningen waarvan in euro waarvan in US dollar Totaal langlopende en kortlopende bankleningen 5,56% 166 181 39 470 181 166 181 39 304 379 055 328 877 Noot: kaskredieten zijn in bovenstaande tabel niet opgenomen. Zoals uit bovenstaande tabel blijkt, bestaat de schuldfinanciering van de Groep uit twee belangrijke bankleningen: (1) een gesyndiceerde lening en (2) een private plaatsing in de VS. (1) De gesyndiceerde lening werd eind 2006 afgesloten. Deze ‘revolving credit facility’ voorzag oorspronkelijk in een totaal van 600 miljoen euro kredietlijnen. Omwille van het relatief beperkte gebruik van de beschikbare kredietlijnen werd op verzoek van Omega Pharma het totaal aan kredietlijnen in de loop van 2007 teruggebracht tot 450 miljoen euro. Uit de bovenstaande tabel blijkt dat er daarvan minder dan 150 miljoen euro werd gebruikt op 31 december 2008. (2) De US Private Placement werd afgesloten in de loop van 2004, toen de Groep 285 miljoen US dollar ophaalde. Deze financiering werd ingedekt voor wisselkoersverschillen en renteschommelingen tussen de US dollar en de euro. Op het moment dat deze overeenkomsten werden aangegaan, bedroeg de nominale hoofdsom 231,519 miljoen euro. Deze som blijft ongewijzigd. Aangezien er in 2009 een eerste tranche van deze US Private Placement vervalt, is er een verschuiving van 44,7 miljoen euro van langlopende naar kortlopende bankleningen. Omwille van de afdekkingen van de US Private Placement met afgeleide financiële instrumenten, zijn deze mee opgenomen in bovenstaand overzicht. Dit wordt hieronder nader toegelicht. Boekhoudkundige verwerking van de afdekkingen van de US Private Placement De US Private Placement bestaat uit vier ‘Notes’ die overeenstemmen met evenveel terugbetalingmomenten (bullet tranches): 55 miljoen US dollar in 2009, 160 miljoen US dollar in 2011, 50 miljoen US dollar in 2014 en 20 miljoen US dollar in 2016. 116 Het valutarisico en het renterisico zijn per individuele tranche als volgt afgedekt door ‘cross currency swaps’ van een vaste US dollar-rentevoet naar een vaste euro-rentevoet: • 100% afdekking van het valutarisico voor alle terugbetalingen van kapitaal en rente • 75% afdekking van het renterisico. De Groep heeft eveneens twee ‘cross currency swaps’ van een vaste US dollar rentevoet naar een variabele euro rentevoet aangegaan. Zoals reeds gemeld, bedroeg de nominale hoofdsom op het moment dat deze overeenkomsten werden aangegaan 231,519 miljoen euro en blijft deze som ongewijzigd. Deze afdekkingen worden weergegeven in het volgende overzicht: US Private Placement Notes Vervaldatum Bedrag afgedekt door swaps van vaste US dollar-rentevoet naar vaste euro-rentevoet Bedrag afgedekt door swaps van vaste US dollar-rentevoet naar variabele euro-rentevoet 28 miljoen USD 55 miljoen USD 28 juli 2009 160 miljoen USD 28 juli 2011 135 miljoen USD 50 miljoen USD 28 juli 2014 50 miljoen USD 20 miljoen USD 28 juli 2016 20 miljoen USD 285 miljoen USD 55 miljoen USD 205 miljoen USD 80 miljoen USD De swaps van vaste US dollar-rentevoet naar vaste euro-rentevoet (derde kolom) zijn aangemerkt als kasstroomafdekkingen (cash flow hedges), terwijl de swaps van vaste US dollar-rentevoet naar variabele euro-rentevoet (vierde kolom) zijn aangemerkt als reële waardeafdekkingen (fair value hedges). Bij de kasstroomafdekkingen wordt het effectieve deel van de wijziging in de reële waarde van het afgeleide instrument opgenomen in het eigen vermogen op de balans. Bij de reële waardeafdekkingen wordt zowel de reële waarde van de swap als de wijziging in de reële waarde van de afgedekte bedragen omwille van wijzigingen in wisselkoersen en risicovrije rente opgenomen in de winst- en verliesrekening. Dit wordt ook weergegeven in het volgende schema: Afdekkingen Type Boekhoudkundige verwerking heeft betrekking op a) de reële waarde van de swap b) het effectieve deel van de verwijzing in de reële waarde van het afgeleide instrument Afdekkingen door swaps van vaste US dollarrentevoet naar vaste euro-rentevoet Kasstroomafdekking Afdekkingen door swaps van vaste US dollarrentevoet naar variabele euro-rentevoet a) de reële waarde van de swap Reële waardeb) de wijziging in de reële afdekking waarde van de afgedekte bedragen op het niveau van a) Afgeleide instrumenten in de balans b) het Eigen Vermogen in de balans 117 a) Afgeleide instrumenten in de balans b) Financieringskosten in de resultatenrekening De swaps zelf worden dus als afgeleide instrumenten opgenomen op de balans. Initieel worden zij opgenomen tegen reële waarde op de datum waarop een derivatencontract wordt aangegaan. Op elke afsluitdatum worden ze geherwaardeerd aan de reële waarde van dat ogenblik. De reële waarde van de renteswaps wordt berekend als de verdisconteerde waarde van de geschatte toekomstige kasstromen (‘discounted cash flow’). De reële waarde van de valutaswaps wordt bepaald aan de hand van de termijnrente voor de betrokken valuta op de markt op de balansdatum. De reële waarde van deze instrumenten weerspiegelt de geschatte bedragen die de Groep op de vervaldatum ofwel zou ontvangen - bij de afwikkeling van gunstige contracten - ofwel zou moeten betalen – om ongunstige contracten stop te zetten. De balanspost ‘Langlopende afgeleide instrumenten’ met een bedrag van 15,425 miljoen euro en de balanspost ‘Kortlopende afgeleide instrumenten’ met een bedrag van 5,054 miljoen euro verwijzen dus naar de reële waarde van de swaps. De reële waarde wordt niet enkel voor de swaps vastgesteld, maar ook voor de bedragen die worden afgedekt – in casu de Notes van de US Private Placement. De reële waarde van deze Notes zit, samen met de niet-afgedekte bankleningen, vervat in de balanspost ‘Langlopende rentedragende financiële verplichtingen’ die globaal 334,504 miljoen euro bedraagt. Binnen dat totaalbedrag vertegenwoordigen de US Private Placement Notes 186,385 miljoen euro in de langlopende bankleningen en 44,679 miljoen euro in de kortlopende bankleningen. Het effect van de mark-to-market-waardering van deze Notes bedraagt -22,006 miljoen euro voor de langlopende leningen en -5,375 miljoen euro voor de kortlopende leningen. Het reële waarde-effect van zowel de swaps als de Notes bedraagt 6,901 miljoen euro (waarvan 6,580 miljoen euro langlopend en 0,321 miljoen euro kortlopend). Voor deze bedragen is nog geen rekening gehouden met het effect van uitgestelde belastingen. Het effect van de herwaardering van zowel de onderliggende lening als van alle uitstaande swaps, en rekening houdend met het effect van uitgestelde belastingen, bedraagt -4,555 miljoen euro. Dit bedrag kan worden uitgesplitst in een bruto bedrag van -6,901 miljoen euro en +2,346 miljoen euro voor het effect van uitgestelde belastingen. Dit wordt in de volgende tabel weergegeven. (in duizend euro) Activa Verplichtingen Saldo per 31 december 2006 1 449 4 264 (31) (215) Reële waardeafdekkingen waarvan: bruto bedrag 118 waarvan: uitgesteld belastingseffect Kasstroomafdekkingen (277) (31) 63 (1 418) (7 140) waarvan: bruto bedrag waarvan: uitgesteld belastingseffect Saldo per 31 december 2007 (8 669) (1 418) 1 529 0 (3 090) Reële waardeafdekkingen (1 106) waarvan: bruto bedrag, langlopend (1 355) waarvan: bruto bedrag, kortlopend (321) waarvan: uitgesteld belastingseffect 570 Kasstroomafdekkingen (359) waarvan: bruto bedrag (543) waarvan: uitgesteld belastingseffect Saldo per 31 december 2008 184 0 (4 555) Aanvullende toelichtingen bij financiële instrumenten Bedragen opgenomen in de balans volgens IAS 39 Categorie in overeenstemming met IAS 39 Boekwaarde op 31.12 2007 Financiële activa beschikbaar voor verkoop AfS 2 734 Overige vaste activa LaR 841 841 841 Handelsvorderingen LaR 176 651 176 651 176 651 Overige vorderingen LaR 6 047 6 047 6 047 Geldmiddelen en kasequivalenten LaR 35 429 35 429 35 429 Leasingschulden n.a. 6 586 FLAC 388 701 n.a. (4 682) Handelsschulden FLAC 180 422 180 422 180 422 Overige niet-rentedragende verplichtingen FLAC 8 212 8 212 8 212 AfS 2 734 (in duizend euro) Bankleningen Afgeleide financiële instrumenten (afdekkingen) Geamortiseerde kostprijs Kostprijs Bedragen opgen. Reële Reële waarde in waarde in eigen resultaatvermogen rekening in de balans volgens IAS 17 2 734 Reële waarde op 31.12 2007 n.v.t. 6 586 388 701 5 546 350 480 (4 496) (186) (4 682) waarvan: geaggregeerd per catego– rie in overeenstemming met IAS 39 Beschikbaar voor verkoop 2 734 n.v.t. Tot einde looptijd aangehouden beleggingen HtM Leningen en vorderingen LaR 218 968 218 968 218 968 FLAC 577 335 577 335 539 114 Financiële verplichtingen tegen geamortiseerde kostprijs 119 Bedragen opgenomen in de balans volgens IAS 39 Categorie in overeenstemming met IAS 39 Boekwaarde op 31.12 2008 Financiële activa beschikbaar voor verkoop AfS 1 940 Overige vaste activa LaR 820 820 820 202 242 (in duizend euro) 120 Geamortiseerde kostprijs Kostprijs Bedragen opgen. Reële Reële waarde in waarde in eigen resultaatvermogen rekening in de balans volgens IAS 17 1 940 Reële waarde op 31.12 2008 n.v.t. Handelsvorderingen LaR 202 242 202 242 Overige vorderingen LaR 6 976 6 976 6 976 Geldmiddelen en kasequivalenten LaR 33 793 33 793 33 793 Leasingschulden n.a. 5 785 FLAC 468 814 n.a. (6 902) Handelsschulden FLAC 200 930 200 930 200 930 Overige niet-rentedragende verplichtingen FLAC 16 102 16 102 16 102 AfS 1 940 Bankleningen Afgeleide financiële instrumenten (afdekkingen) 5 785 468 814 4 865 438 945 (5 039) (1 863) (6 902) waarvan: geaggregeerd per catego– rie in overeenstemming met IAS 39 Beschikbaar voor verkoop 1 940 n.v.t. Tot einde looptijd aangehouden beleggingen HtM Leningen en vorderingen LaR 243 831 243 831 243 831 FLAC 685 846 685 846 655 977 Financiële verplichtingen tegen geamortiseerde kostprijs Leasingschulden en soortgelijke schulden Activa De materiële vaste activa omvatten de volgende bedragen waarbij de Groep een leasingnemer is in een financiële leaseovereenkomst: (in duizend euro) 31.12.2008 31.12.2007 Aanschaffingswaarde - Leasing en soortgelijke rechten 12 990 12 845 Gecumuleerde afschrijvingen (5 013) (4 533) 7 977 8 312 Netto bedrag activa in leasing Het nettobedrag van de leasingschulden en soortgelijke schulden betreft de volgende investeringen: (in duizend euro) Grond Gebouwen 31.12.2008 31.12.2007 528 528 7 346 7 777 Installaties, machines en uitrustingen 10 7 Meubilair en rollend materieel 93 Netto bedrag activa in leasing 7 977 8 312 31.12.2008 31.12.2007 Verplichtingen Leasingschulden – minimale leasebetalingen: (in duizend euro) Minder dan 1 jaar 723 958 Meer dan 1 jaar doch hoogstens 5 jaar 2 890 2 891 Meer dan 5 jaar 2 872 3 614 Totale minimale leasebetalingen 6 485 7 463 (700) (877) 5 785 6 586 31.12.2008 31.12.2007 Toekomstige financieringskosten op leasingschulden Contante waarde van de leaseverplichtingen De contante waarde van de leaseverplichtingen is als volgt: (in duizend euro) 575 779 Meer dan 1 jaar doch hoogstens 5 jaar Minder dan 1 jaar 2 461 2 395 Meer dan 5 jaar 2 749 3 412 Contante waarde van de leaseverplichtingen 5 785 6 586 121 Operationele leases De operationele leases houden hoofdzakelijk verband met gebouwen, opslagplaatsen en bedrijfswagens. De niet-opzegbare operationele leases zijn als volgt betaalbaar: (in duizend euro) 31.12.2008 31.12.2007 122 Minder dan 1 jaar Meer dan 1 jaar doch hoogstens 5 jaar Meer dan 5 jaar Operationele leases – minimale leasebetalingen 9 863 12 253 22 398 22 790 6 580 5 251 38 841 40 294 31.12.2008 31.12.2007 21. Overige kortlopende schulden (in duizend euro) Overige schulden 16 110 8 220 Overlopende rekeningen 12 521 12 472 28 631 20 692 Overige kortlopende schulden De stijging met 8 miljoen euro verwijst hoofdzakelijk naar betalingen die nog dienen te gebeuren in het kader van de acquisities. 22. Voorwaardelijke verplichtingen Omega Pharma heeft een aantal geschillen met de Belgische fiscus. Een eerste geschil draait rond de belastbaarheid van het warrantplan van 1998 en heeft betrekking op de boekjaren 2000 tot 2006. De fiscus stelt dat het belastbaar moment zich pas op het ogenblik van de uitoefening situeert en belast de Onderneming op vermeende liberaliteiten. De fiscus vordert 9,9 (miljoen) euro. Het management gaat niet akkoord met de argumentatie van de fiscus en heeft bezwaar aangetekend. De meest recente evoluties in de rechtspraak ondersteunen de argumenten van de Onderneming. De laatste uitoefeningen onder het warrantplan van 1998 vonden plaats in 2008. Een tweede geschil heeft betrekking op de aftrekbaarheid van interesten betaald aan de Luxemburgse financieringsbranch van de Groep en heeft betrekking op de boekjaren 2002 tot 2005. De fiscus verwerpt de aftrek integraal en vordert 10,1 (miljoen) euro. De argumenten van de fiscus zijn onuitgegeven in deze en werden in een bezwaar weerlegd. Sinds medio 2006 worden niet langer interesten betaald aan de Luxemburgse financieringsbranch. 23. Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen Zakelijke zekerheden Het bedrag van 2,119 miljoen euro kan als volgt opgesplitst worden: Omega Pharma France SAS Hypothecaire inschrijving Inschrijving op handelsfonds 366 1 753 2 119 Vermits de bankleningen met betrekking tot deze zekerheden terugbetaald werden, zal in 2009 handlichting van de inschrijvingen gevraagd worden. 2.De kredieten opgenomen door Omega Pharma SAS (Frankrijk) worden gewaarborgd door een Letter of Intent ten belope van 60 (miljoen) euro door Omega Pharma NV. 3.Omega Pharma NV heeft een aansprakelijkheidsverklaring ondertekend ten voordele van een aantal Nederlandse, Ierse, Italiaanse en Duitse dochtervennootschappen, nl.: Bional International BV Bional Nederland BV Chefaro Nederland BV Damianus BV Omega Pharma Holding Nederland BV Samenwerkende Apothekers Nederland BV Wartner Europe BV Chefaro Ireland Ltd Omega Teknika Ireland Ltd Chefaro Pharma Italia SrL Deutsche Chefaro GmbH Paracelsia Pharma GmbH 123 24. Bedrijfscombinaties In de loop van het boekjaar 2008 heeft Omega Pharma een aantal relatief kleine ondernemingen overgenomen in verschillende landen. Er werden geen delen van de overgenomen ondernemingen verkocht. Deze acquisities werden opgenomen als bedrijfscombinaties. De betrokken ondernemingen en hun respectieve datum van opname in de consolidatiekring zijn terug te vinden in Toelichting 25. 124 Boekwaarde Vaste activa Immateriële activa Materiële vaste activa Overige vaste activa Uitgestelde belastingvorderingen Vlottende activa Geldmiddelen en kasequivalenten Overige vlottende activa Langlopende verplichtingen Reële waardeaanpassingen Reële waarde 1 958 350 2 308 1 319 (199) 1 120 550 (19) 531 47 47 42 568 610 13 852 (1 089) 12 763 (1 089) 11 718 1 045 12 807 1 045 496 496 496 496 Uitgestelde belastingverplichtingen Overige langlopende verplichtingen Kortlopende verplichtingen Minderheidsbelangen Netto verworven activa 13 932 1 241 15 173 196 (88) 108 1 186 (1 892) (706) Goodwill 30 663 Totale transactiebedrag 29 957 De toewijzing van het transactiebedrag en de berekening van de goodwill gebeurden, conform IFRS 3, op voorlopige basis en kunnen nog gewijzigd worden binnen de twaalf maanden die volgen op de overnamedatum. De goodwill van de acquisities vertegenwoordigt de waarde van hun respectievelijke verkooporganisatie en de verkoopstructuur, die het de Groep mogelijk maken om snel de overeenstemmende markten te penetreren via de distributie van haar bestaande merken. De overgenomen ondernemingen verhoogden de geconsolideerde omzet met ongeveer 6 miljoen euro. Hun gezamenlijke omzet is 18,525 miljoen euro. Hierbij dient opgemerkt dat een aantal van deze ondernemingen vóór hun acquisitie reeds optraden als importeur/distributeur voor producten van Omega Pharma. Deze omzet werd voorheen als export opgenomen in het segment Rest of World. Hun bijdrage tot het bedrijfsresultaat (EBIT) bedraagt 1,896 miljoen euro. 25. Lijst van de geconsolideerde ondernemingen De volgende ondernemingen worden integraal geconsolideerd: ACO Hud AB Box 622 - 194 26 Upplands Väsby (Zweden) ACO Hud Nordic AB Box 622 - 194 26 Upplands Väsby (Zweden) ACO Hud Norge AS Okern Bus 95 - NO-0509 Oslo (Noorwegen) ACO Pharma OY Gardsbrinken 1A - FI02240 Esbo (Finland) Aktif Kozmetik Ticaret Ltd. STI (1) Ferahevler Mah. Vatan Cad. Kaymak Sok 18 Tarabya, Sariyer - 34457 Istanbul (Turkije) Altermed Corporation d.o.o. (2) Put M. Makovina 3 - Zagreb (Kroatië) Altermed Corporation SA (2) Hnevotínská 56 - 779 00 Olomouc (Tsjechië) Altermed Slovakia s.r.o. (2) Kysucka 3 - Zilina 01001 (Slowakije) Auragen Pty Ltd (3) Level 1, 16 Byfield Street - North Ride 2113 (Australië) Aurios Pty Ltd (3) Level 1, 16 Byfield Street - North Ride 2113 (Australië) Auropharm Europe BV (3) Prins Bernhardplein 200 - 1097 JB Amsterdam (Nederland) Aurora Pharmaceuticals Pty Ltd (3) Level 1, 16 Byfield Street - North Ride 2113 (Australië) Aurora Pharmaceuticals Ltd (3) 183 Grenada Street - Arataki Tauranga 3116 (Nieuw-Zeeland) Belgian Cycling Company NV Venecoweg 26 - 9810 Nazareth (België) Bional France SARL Avenue de Lossburg 470 - 69480 Anse (Frankrijk) Bional International BV Tolhusleane 11-15 - 8401 GA Gorredijk (Nederland) Bional Nederland BV Tolhusleane 11-15 - 8401 GA Gorredijk (Nederland) Biover NV Monnikenwerve 109 - 8000 Brugge (België) Carecom International SA (1) Akara Building - 24 De Castro Street Wickhams Cay I Road Town Tortola (Britse Maagdeneilanden) Chefaro Ireland Ltd Farnham Drive - Finglas Road - Dublin 11 (Ierland) Chefaro Nederland BV Keileweg 8 - 3029 BS Rotterdam (Nederland) Chefaro Pharma Italia SRL Viale Castello della Magliana 18 – 00148 Roma (Italië) Chefaro Portuguesa Lda Edificio Neopark - Av. Tomás Ribeiro 43 - PT-2795-574 Carnaxide (Portugal) Opgenomen in de consolidatiekring: (1) vanaf 01.10.08 (2) vanaf 01.07.08 (3) vanaf 01.04.08 (4) vanaf 01.01.08 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 125 126 Chefaro UK Ltd 100 % Percy Road 3 - Huntingdon - Cambs PE29 6SZ (Verenigd Koninkrijk) 100 % Cinetic Laboratories Argentina SA (1) Av. Triunvirato 2736 - City of Buenos Aires (Argentinië) Cosmea ACO AS 100 % Slotsmarken 18 - DK-2980 Hörsholm (Denemarken) Cosmediet - Biotechnie SAS 100 % Avenue de Lossburg 470 - 69480 Anse (Frankrijk) CTC Medical AB 100 % Box 622 - S-19426 Upplands Väsby (Zweden) Damianus BV 100 % Keileweg 8 - 3029 BS Rotterdam (Nederland) Deutsche Chefaro GmbH 100 % Im Wirrigen 25 - 45731 Waltrop (Duitsland) EMA SARL 100 % Rue André Gide 20, BP 80 - 92321 Châtillon (Frankrijk) Fischem Kozmetik Urunleri Ve Sanayi Ticaret Ltd (1) 100 % Ferahevler Mah. Vatan Cad. Kaymak Sok 18 Tarabya, Sariyer - 34457 Istanbul (Turkije) Herbs Trading GmbH 100 % Hauptplatz 9 - 9300 St. Veit an der Glan (Oostenrijk) Hidra IC VE Dis Ticaret Ltd. STI (1) 100 % Ferahevler Mah. Vatan Cad. Kaymak Sok 18 Tarabya, Sariyer - 34457 Istanbul (Turkije) Hipocrate 2000 SRL SC (1) 100 % 6A Prahova Street, sector 1 - Bucharest (Roemenië) 100 % Hipocrate Distribution Grup SRL SC (1) 14A Targu Neamt, sector 6 - Bucharest (Roemenië) Homeopatisch Laboratorium Similia NV 100 % Deuzeldlaan 34-36 - 2900 Schoten (België) Hud SA 100 % Rue Guillaume Kroll 5 - 1882 Luxembourg (Luxemburg) Interdelta SA (4) 71,13 % Route André Piller 21 - 1762 Givisiez (Zwitserland) JLR Pharma SA (4) 100 % Au Village 107 - 1745 Lentigny (Zwitserland) La Beauté International SARL 100 % Rue André Gide 20, BP 80 - 92321 Châtillon (Frankrijk) Laboratoires Omega Pharma France SAS 100 % Rue André Gide 20, BP 80 - 92321 Châtillon (Frankrijk) Medgenix Benelux NV 100 % Vliegveld 21 - 8560 Wevelgem (België) O + A Pharma Ltd (2) 90,00 % Bég u. 3-5 - 1022 Budapest (Hongarije) Omega Alpharm Cyprus Ltd 100 % Kennedy Avenue - 1st floor - Office 108 12-14 - 1087 Lefkosia (Nicosia) (Cyprus) Omega Pharma GmbH 100 % Reisnerstrasse 55-57 - 1030 Vienna (Oostenrijk) Omega Pharma SAS 100 % Rue André Gide 20, BP 80 - 92321 Châtillon (Frankrijk) Omega Pharma Australia Pty Ltd (3) 100 % Level 1, 16 Byfield Street - North Ride 2113 (Australië) Omega Pharma Baltics SIA 100 % Bauskas iela 58a - 902 LV-1004 Riga (Letland) Omega Pharma Belgium NV Venecoweg 26 - 9810 Nazareth (België) Omega Pharma Capital NV Venecoweg 26 - 9810 Nazareth (België) Omega Pharma España SA Plaza Javier Cugat, 2 - Edificio D - Planta primera 08174 Sant Cugat del Vallés (Spanje) Omega Pharma Hellas SA 19 km of Athens – Lamia Nat. Road – 14671 Nea Erythraia (Griekenland) Omega Pharma Holding Nederland BV Keileweg 8 - 3029 BS Rotterdam (Nederland) Omega Pharma Internationals NV Venecoweg 26 - 9810 Nazareth (België) Omega Pharma Luxembourg SARL Zare Ouest - 4384 Ehlerange (Luxemburg) Omega Pharma Poland Sp.z.o.o. Dabrowskiego 2477 -249 – 93 232 Lodz (Polen) Omega Pharma Singapore Pte Ltd (3) 100 Jalan Sultan - # 09-06 Sultan Plaza - Singapore 199001 (Singapore) Omega Pharma UK Ltd Percy Road 3 - Huntingdon - Cambs PE29 6SZ (Verenigd Koninkrijk) Omega Teknika Ltd Farnham Drive - Finglas Road - Dublin 11 (Ierland) Paracelcia Pharma GmbH Im Wirrigen 25 - 45731 Waltrop (Duitsland) Pharmasales Pty Ltd (3) Level 1, 16 Byfield Street - North Ride 2113 (Australië) Pharmavit Europe NV Deuzeldlaan 34 - 2900 Schoten (België) Prisfar Produtos Farmaceuticos SA Rua Antero de Quental 629 - 4200-068 Porto (Portugal) Promedent SARL Zare Ouest - 4384 Ehlerange (Luxemburg) Richard Bittner AG Reisnerstrasse 55-57 - 103 Wenen (Oostenrijk) Rubicon Healthcare Holdings Pty Ltd (3) Level 1, 16 Byfield Street - North Ride 2113 (Australië) Samenwerkende Apothekers Nederland BV Tinbergenlaan 1 - 3401 MT IJsselstein (Nederland) Via Natura NV Ondernemersstraat 4 - 2500 Lier (België) Vivox BV Zwaanhoefstraat 4a - 4702 LC Roosendaal (Nederland) Wartner Europe BV Keileweg 8 - 3029 BS Rotterdam (Nederland) 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % De Arseus Groep wordt opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode: Arseus NV Textielstraat 24 - 8790 Waregem (België) 24 % 127 De volgende ondernemingen werden in de loop van 2008 verwijderd uit de consolidatiekring: 128 Arun Valley Trading Company Ltd - Verenigd Koninkrijk (vereffend in 2008) DA YOU Consulting GmbH - Oostenrijk (gefuseerd met Omega Pharma GmbH sinds 1 januari 2008) Galenco NV - België (gefuseerd met Omega Pharma Capital NV sinds 1 januari 2008) JJL Distribución de Perfumería y Cosmética SL - Spanje (gefuseerd met Omega Pharma España sinds 1 januari 2008) Jungle Formula Company Ltd - Verenigd Koninkrijk (vereffend in 2008) Omega Pharma Schweiz AG - Zwitserland (vereffend in 2008) 26. Significante gebeurtenissen na balansdatum Aansluitend op de intentieverklaring die op de Investors Day van 11 september 2008 werd aangekondigd, zullen Omega Pharma en Modi Mundipharma in de loop van het tweede trimester 2009 alle formaliteiten finaliseren tot oprichting van de 50/50 joint venture vennootschap in India, met naam Modi Omega Pharma (India) Private Limited. Het is voorzien dat er een achttal producten van Omega Pharma in India worden geproduceerd voor commercialisering door deze joint venture op de lokale, Indische markt. De eerste verkopen door de joint venture worden verwacht voor eind 2009, begin 2010. 27. Verbonden partijen De leden van het Directiecomité, de niet-uitvoerende leden van de Raad van Bestuur en Arseus NV, waarin de Onderneming een participatie van 24% aanhoudt, worden als verbonden partijen beschouwd. Leden van het Directiecomité en niet-uitvoerende leden van de Raad van Bestuur Bruto bezoldiging* (in duizend euro) Leden van het Directiecomité, inclusief de CEO Niet-uitvoerende leden van de Raad van Bestuur Totaal Basiscomponent Variabele component Totaal 2 200 000 140 000 2 340 000 90 000 2 290 000 90 000 140 000 2 430 000 * De totaalbedragen zijn gelijk aan de volledige kost voor de Onderneming. Er zijn geen bijdragen voor sociale zekerheid of pensioenplannen verschuldigd door de Onderneming. In de loop van 2008 werden aan de leden van het Directiecomité in totaal 70.000 warrants toegekend. Er werden geen warrants toegekend aan de niet-uitvoerende leden van de Raad van Bestuur. Bij eventuele verzoeken tot uittreding aan een lid van het Directiecomité wordt een marktconforme regeling toegepast die meestal overeenstemt met de vaste remuneratie– component voor één jaar. Er bestaan daarbuiten geen andere regelingen. Meer gedetailleerde informatie is opgenomen in deze brochure in het hoofdstuk 'Informatie voor de Aandeelhouder' onder de rubriek 'Corporate Governance'. Arseus NV Onderstaande tabel geeft een overzicht van de transacties in 2008 tussen de Onderneming en Arseus NV: 2008 2007 Verkoop van goederen en diensten 223 8 239 Verkoop van goederen aan Arseus ondernemingen 145 440 Verkoop van diensten aan Arseus ondernemingen 78 7 799 Aankoop van goederen en diensten 205 2 776 Aankoop van goederen van Arseus ondernemingen 189 524 Aankoop van diensten van Arseus ondernemingen 16 2 252 129 28. Warrants - op aandelen gebaseerde betalingen Omega Pharma kent vier warrantplannen, waarvan enkel warrantplan 3 nog uitoefenbare warrants bevat. Bij uitoefening wordt er voor elke warrant één aandeel met één stemrecht gecreëerd. Overzicht van de warrantplannen van Omega Pharma NV 130 Nr. Goedgekeurd op Goedgekeurd door Ten behoeve van Status 1. 20 april 1998 Raad van Bestuur Laatste warrants vervallen in november 2008. 2. 13 december 2000 Raad van Bestuur 3. 1 april 2003 Raad van Bestuur Personeelsleden, dienstverleners en belangrijke derden van Omega Pharma en/of haar dochtervennootschappen 4. 7 juli 2004 Buitengewone Algemene Vergadering De onafhankelijke bestuurders van de Vennootschap Laatste warrants vervallen in augustus 2008. Geen nieuwe toekenningen in 2008. Nog 16.950 uitoefenbaar op 31.12.2008 maar allemaal vervallen in januari 2009. 196.750 nieuwe toekenningen in 2008. Nog 318.355 uitoefenbaar. Noot: Het warrantplan nummer 4 week af van de Belgische Corporate Governance Code omdat het voorzag in een op aandelen gebaseerde vergoeding van onafhankelijke bestuurders. De Raad van Bestuur meent evenwel dat hiermee een optimale betrokkenheid van de onafhankelijke bestuurders bij de Vennootschap wordt verkregen. Dit principe dateert van vóór de invoering van de Belgische Corporate Governance Code en verwijst naar een periode waarin de nietuitvoerende bestuurders verder niet werden vergoed voor hun mandaat. Inmiddels zijn alle warrants uit dit plan vervallen en formuleert de Raad van Bestuur geen voorstellen meer tot toekenning van aanvullende warrants aan onafhankelijke bestuurders. Uitoefenbaarheid van de warrants Doelgroep Uitoefenbaar vanaf In jaarlijkse schijven van Werknemers Twee tot vier jaar na datum van toekenning 20% tot 25% Belangrijke derden en dienstverleners Twee jaar na de datum van toekenning 20% Onafhankelijke bestuurders Eén jaar na de datum van toekenning 20% De gemiddelde periode voor definitieve verwerving bedraagt vijf tot negen jaar. De voorwaarde tot definitieve verwerving door werknemers is dat zij nog in dienst zijn. Voor belangrijke derde partijen, raadgevers en onafhankelijke bestuurders dient hun relatie met de Vennootschap niet beëindigd te zijn. Toekenning, uitoefening en potentieel toekomstige uitoefening van warrants Aantal Uitstaand op 1 januari Toegekend Vervallen Aantal 2007 Gemiddelde uitoefenprijs in euro 228 004 38,76 418 070 35,59 196 750 25,66 57 500 49,74 (67 994) 39,49 (26 399) 39,79 Uitgeoefend (c) (21 455) 24,12 (221 167) 35,50 Uitstaand op 31 december 335 305 31,88 228 004 38,76 (a) en verbeurd verklaard 2008 Gemiddelde uitoefenprijs in euro (b) 131 (a) Door niet-uitoefening binnen de voorziene jaarlijkse schijven. (b) Door uitdiensttreding (werknemers) of beëindiging van de relatie met de Vennootschap (andere warranthouders). (c) Door creatie van evenveel nieuwe aandelen Omega Pharma: zie de Effectief uitgevoerde warrants in onderstaand schema. Uitoefenschema voor 2007 en 2008 2008 Vervaldatum van van de warrants Uitoefenprijs per aandeel 2007 Aantal warrants per schijf Uitoefenprijs per aandeel Aantal warrants per schijf Effectief uitgeoefende warrants Januari 2008 39,12 38 595 2 120 Juni 2008 28,20 42 956 19 335 Augustus 2008 41,49 2 500 0 39,59 26 450 0 40,05 8 290 0 November 2008 Januari 2009 39,19 16 950 Juni 2009 34,84 40 824 34,64 22 431 Juni 2010 34,71 21 930 34,64 22 431 Juni 2011 46,07 19 863 46,38 21 363 Juni 2012 30,56 64 419 46,72 16 738 Juni 2013 30,27 61 060 49,74 13 125 Juni 2014 30,27 61 067 49,74 13 125 Juni 2015 25,66 49 192 31,88 335 305 38,76 228 004 21 455 Op 31 december 2008 waren er 335.305 warrants uitoefenbaar tegen een gemiddelde uitoefenprijs van 31,88 euro per aandeel, terwijl de slotkoers van het aandeel Omega Pharma die dag 27,00 euro bedroeg. In 2009 werden er ondertussen nog 16.950 warrants vervallen of verbeurd verklaard, waardoor er op datum van deze publicatie 318.355 rechten zijn om in te schrijven op nog niet uitgegeven stemrechtverlenende effecten, die enkel betrekking hebben op warrants. De gemiddelde uitoefenprijs bedraagt 31,49 euro terwijl op 12 maart 2009 de slotkoers van het aandeel Omega Pharma 19,76 euro bedroeg. Dit betekent dat er geen enkele warrant uitoefenbaar (‘in the money’) is. 132 Bij een hypothetische uitoefening van alle warrants zouden er 24.545.658 stemrechten zijn (24.227.303 + 318.355). De meest recente situatie met betrekking tot het aantal aandelen en het aantal warrants is telkens terug te vinden op www.omega-pharma.be, in het Investor Center, onder de rubriek Info voor aandeelhouders. Warranthouders in de Raad van Bestuur en het Directiecomité Zie pagina 48-49. Opname van de warrantkost in de balans De reële waarde van de warrants wordt opgenomen in de balans onder het Eigen vermogen, gespreid over de periode van verwerving (cf. het geconsolideerde mutatieoverzicht van het eigen vermogen). De reële waarde van de warrantplannen wordt als volgt berekend: • Aangezien de warrantplannen 1 en 2 dateren van vóór 7 november 2002, is er volgens IFRS 2 geen specifieke berekening van de reële waarde vereist. • De reële waarde van de warrants uit warrantplan 3 werd bepaald met behulp van het Black-Scholes-waarderingsmodel. De reële waarde van deze warrants bedroeg volgens deze methode 1,315 miljoen euro in 2008 tegenover 1,247 miljoen euro in 2007. De belangrijkste componenten die in het model zijn gebruikt, zijn de aandelenprijs op de toekenningsdatum, de uitoefenprijs (zie schema hierboven), de standaardafwijking van de verwachte rendementen op de aandelenprijs (waarbij de volatiliteit op 40% is gezet en het verwachte dividend op 0,50%), de looptijd van de warrants (zie bovenstaand schema) en de jaarlijkse risicovrije rente (5%). In het Black-Scholes waarderingsmodel wordt op basis van deze componenten de actuele waarde (present value) berekend van het aandeel ex-dividend en de uitoefenprijs. Op deze manier, die vaak ook gehanteerd wordt om de waarde van verhandelbare call-opties te bepalen, wordt de reële waarde van de warrants vastgesteld. • Aangezien er geen uitoefenbare warrants meer zijn uit warrantplan 4 is er geen reële waarde opgenomen in de balans. Opname van de warrantkost in de resultatenrekening De kost voor de warrants wordt in de resultatenrekening opgenomen onder Overige personeelskosten. Voor de berekening van deze kost wordt de reële waarde van de warrants op datum van hun toekenning gespreid over de periode tot de definitieve verwerving van de warrants. Voor 2008 bedroeg deze kost 68.057 euro tegenover 148.167 euro in 2007. 29. Dividend – op aandelen gebaseerde betalingen Het dividend over het boekjaar 2007 (0,50 euro bruto per aandeel) werd uitgekeerd in 2008 en bedroeg in totaal 13,103 miljoen euro. Het dividend over het boekjaar 2006 (0,40 euro bruto per aandeel) werd uitgekeerd in 2007 en bedroeg in totaal 10,794 miljoen euro. Op de jaarvergadering van 4 mei 2009 zal een dividend voor 2008 voorgesteld worden van 0,60 euro bruto per aandeel, wat neerkomt op een totaal dividend van 14,536 miljoen euro. Dit te betalen dividend is niet in deze jaarrekening opgenomen. De dividenden op eigen aandelen worden niet geschorst en uitgekeerd aan Omega Pharma NV. 30. Informatie omtrent de Commissaris, zijn vergoeding en de bijkomende diensten De Commissaris van de Vennootschap is PricewaterhouseCoopers Bedrijfsrevisoren BCVBA, vertegenwoordigd door Peter Van den Eynde. (in duizend euro) Bezoldiging voor de Groep audit 2008 Omega Pharma Groep 628 Bezoldiging voor de mandaten van PricewaterhouseCoopers Bedrijfsrevisoren 196 Bezoldiging voor de mandaten van de personen met wie PricewaterhouseCoopers Bedrijfsrevisoren verbonden is 432 Bezoldigingen voor bijkomende diensten van de Commissaris voor de Groep Andere controleopdrachten 77 Belastingadviesopdrachten 0 Andere opdrachten buiten de revisorale opdrachen 0 Bezoldigingen voor bijkomende diensten van personen die met de Commissaris verbonden zijn Andere controleopdrachten 0 Belastingadviesopdrachten 121 Andere opdrachten buiten de revisorale opdrachen 30 Het Auditcomité heeft in zijn vergaderingen van 15 december 2008 en 25 augustus 2008 bevestigd dat de bovenvermelde diensten de onafhankelijkheid van de Commissaris niet in het gedrang brengen. 133 Verslag van de Commissaris aan de Algemene Vergade ring der Aandeelhouders van de vennootschap Omega Pharma NV over de geconsolideerde jaarrekening over het boekjaar afgesloten op 31 december 2008 Overeenkomstig de wettelijke en statutaire bepalingen, brengen wij U verslag uit in het kader van ons mandaat van commissaris. Dit verslag omvat ons oordeel over de geconsolideerde jaarrekening evenals de vereiste bijkomende vermelding. 134 Verklaring over de geconsolideerde jaarrekening zonder voorbehoud Wij hebben de controle uitgevoerd van de geconsolideerde jaarrekening van Omega Pharma NV en haar dochterondernemingen (de “Groep”) over het boekjaar afgesloten op 31 december 2008, opgesteld in overeenstemming met International Financial Reporting Standards (IFRS), zoals aanvaard binnen de Europese Unie en met de in België van toepassing zijnde wettelijke en bestuursrechtelijke voorschriften. Deze geconsolideerde jaarrekening, zoals weergegeven op bladzijden 58 tot 133, omvat de geconsolideerde balans op 31 december 2008, de geconsolideerde resultatenrekening, het geconsolideerde mutatieoverzicht van het eigen vermogen en het geconsolideerde kasstroomoverzicht voor het boekjaar afgesloten op die datum, evenals de samenvatting van de belangrijkste waarderingsregels en andere toelichtingen. Het geconsolideerde balanstotaal bedraagt EUR (000) 1.417.253 en de geconsolideerde resultatenrekening sluit af met een winst van het boekjaar, aandeel Groep, van EUR (000) 54.259. Het opstellen van de geconsolideerde jaarrekening valt onder de verantwoordelijkheid van de raad van bestuur. Deze verantwoordelijkheid omvat: het opzetten, implementeren en in stand houden van een interne controle met betrekking tot het opstellen en de getrouwe weergave van de geconsolideerde jaarrekening die geen afwijkingen bevat van materieel belang als gevolg van fraude of van fouten, alsook het kiezen en toepassen van geschikte waarderingsregels en het maken van boekhoudkundige ramingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn. Het is onze verantwoordelijkheid een oordeel te geven over deze geconsolideerde jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle uitgevoerd overeenkomstig de wettelijke bepalingen en volgens de in België geldende controlenormen, zoals uitgevaardigd door het Instituut der Bedrijfsrevisoren. Deze controlenormen vereisen dat onze controle zo wordt georganiseerd en uitgevoerd dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de geconsolideerde jaarrekening geen afwijkingen bevat van materieel belang. Overeenkomstig deze normen, hebben wij controlewerkzaamheden uitgevoerd ter staving van de in de geconsolideerde jaarrekening opgenomen bedragen en inlichtingen. De keuze van de uitgevoerde werkzaamheden is afhankelijk van onze beoordeling en van de inschatting van het risico op materiële afwijkingen in de geconsolideerde jaarrekening als gevolg van fraude of van fouten. Bij het maken van deze risico-inschatting, hebben wij rekening gehouden met de interne controle van de Groep met betrekking tot het opstellen en de getrouwe weergave van de geconsolideerde jaarrekening om controleprocedures vast te leggen die geschikt zijn in de gegeven omstandigheden, maar niet om een oordeel te geven over de doeltreffendheid van die interne controle. Wij hebben tevens een beoordeling gemaakt van het passende karakter van de waarderingsregels, de redelijkheid van de door de vennootschap gemaakte boekhoudkundige ramingen en de voorstelling van de geconsolideerde jaarrekening in haar geheel. Tenslotte hebben wij van de raad van bestuur en de verantwoordelijken van de Groep de voor onze controle noodzakelijke verduidelijkingen en inlichtingen bekomen. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen informatie een redelijke basis vormt voor het uitbrengen van ons oordeel. Naar ons oordeel geeft de geconsolideerde jaarrekening afgesloten op 31 december 2008 een getrouw beeld van het vermogen en de financiële toestand van de Groep evenals van haar resultaten en kasstromen voor het boekjaar dan eindigend, in overeenstemming met International Financial Reporting Standards (IFRS), zoals aanvaard binnen de Europese Unie en met de in België van toepassing zijnde wettelijke en bestuursrechtelijke voorschriften. Bijkomende vermelding Het opstellen en de inhoud van het geconsolideerde jaarverslag vallen onder de verantwoordelijkheid van de raad van bestuur. Het is onze verantwoordelijkheid om in ons verslag de volgende bijkomende vermelding op te nemen die niet van aard is om de draagwijdte van onze verklaring over de geconsolideerde jaarrekening te wijzigen: • Het geconsolideerde jaarverslag behandelt de door de wet vereiste inlichtingen en stemt overeen met de geconsolideerde jaarrekening. Wij kunnen ons echter niet uitspreken over de beschrijving van de voornaamste risico’s en onzekerheden waarmee de Groep wordt geconfronteerd, alsook van haar positie, haar voorzienbare evolutie of de aanmerkelijke invloed van bepaalde feiten op haar toekomstige ontwikkeling. Wij kunnen evenwel bevestigen dat de verstrekte gegevens geen onmiskenbare inconsistenties vertonen met de informatie waarover wij beschikken in het kader van ons mandaat. Gent, 2 april 2009 De commissaris PricewaterhouseCoopers Bedrijfsrevisoren vertegenwoordigd door Peter Van den Eynde Bedrijfsrevisor 135 Verkorte enkelvoudige resultatenrekening Omega Pharma NV (in duizend euro) BEDRIJFSOPBRENGSTEN Omzet Andere bedrijfsopbrengsten 2008 2007 16 828 24 577 16 815 12 539 13 12 038 15 338 25 790 135 9 870 11 058 11 517 136 BEDRIJFSKOSTEN Handelsgoederen, grond- en hulpstoffen Diensten en diverse goederen Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen 3 175 2 933 Afschrijvingen 831 1 309 Andere bedrijfskosten 138 161 1 490 (1 213) 743 237 354 WINST UIT DE GEWONE BEDRIJFSUITOEFENING VOOR BELASTING 2 233 236 141 UITZONDERLIJK RESULTAAT (853) (11 084) WINST VAN HET BOEKJAAR VOOR BELASTING 1 380 225 057 (31) (76) 1 349 224 981 BEDRIJFSWINST FINANCIEEL RESULTAAT BELASTING OP HET RESULTAAT NETTO WINST VAN HET BOEKJAAR Verkorte enkelvoudige balans Omega Pharma NV (in duizend euro) VASTE ACTIVA 2008 2007 1 144 348 1 136 393 Oprichtingskosten 1 954 2 858 Immateriële vaste activa 2 506 2 794 Materiële vaste activa 1 121 1 141 1 138 767 1 129 600 145 482 118 163 Financiële vaste activa VLOTTENDE ACTIVA Vorderingen op ten hoogste één jaar 117 075 45 238 Geldbeleggingen 24 095 63 218 Liquide middelen 1 943 7 833 Overlopende rekeningen 2 369 1 879 1 289 830 1 254 556 694 310 792 297 16 465 16 450 350 376 349 844 1 646 1 645 TOTAAL DER ACTIVA EIGEN VERMOGEN Kapitaal Uitgiftepremies Wettelijke reserves Onbeschikbare reserves 24 095 63 213 Overgedragen winst 301 728 361 145 SCHULDEN 595 520 462 259 Schulden op meer dan één jaar 336 840 231 519 Schulden op ten hoogste één jaar 251 277 224 685 7 403 6 055 1 289 830 1 254 556 Overlopende rekeningen TOTAAL DER PASSIVA 137 Enkelvoudige resultaatverwerking Omega Pharma NV (in duizend euro) Te bestemmen winstsaldo Te bestemmen winst van het boekjaar Overgedragen winst van het vorig boekjaar 138 Toevoeging aan het eigen vermogen Aan de wettelijke reserves Aan de overige reserves Over te dragen resultaat Over te dragen winst Uit te keren winst Vergoeding van het kapitaal 2008 2007 362 494 422 772 1 349 224 981 361 145 197 791 (46 230) (48 524) 1 14 46 229 48 510 (301 728) (361 145) 301 728 361 145 (14 536) (13 103) 14 536 13 103 Waarderingsregels De waarderingsregels gebruikt voor de enkelvoudige statutaire jaarrekening van Omega Pharma NV zijn dezelfde als de gehanteerde regels in het vorige jaar, welke in overeenstemming zijn met het KB van 30.01.2001 ter uitvoering van het Wetboek van vennootschappen. Statutaire jaarrekening Omega Pharma NV Conform artikel 105 van het Wetboek van vennootschappen werd in dit jaarverslag een verkorte versie van de statutaire jaarrekening van Omega Pharma NV opgenomen. Het jaarverslag en het verslag van de Commissaris worden neergelegd en zijn eveneens beschikbaar op de maatschappelijke zetel. De Commissaris heeft de statutaire jaarrekening van Omega Pharma NV over het boekjaar 2008 gecertificeerd zonder voorbehoud, evenals voor het voorgaande jaar. Alfabetische begrippenlijst Naast de begrippen die in IFRS zijn gedefinieerd worden er in deze jaarbrochure ook andere termen gebruikt. Deze “alternative performance indicators” worden hieronder verklaard. De IFRS-terminologie staat cursief. 4 Bedrijfskasstroom: EBITDA, “Earnings Before Interests, Taxes, Depreciations and Amortizations”, Winst (verlies) uit de bedrijfsactiviteiten vermeerderd met afschrijvingen en waardeverminderingen vóór niet-recurrente elementen en na corporate kosten Bedrijfsresultaat: Winst (verlies) uit de bedrijfsactiviteiten, EBIT (“Earnings Before Interests and Taxes”) Bruto marge: Netto omzet verminderd met aangekochte handelsgoederen, grond- en hulpstoffen en ook gecorrigeerd voor wijziging in voorraden, als percentage van de netto omzet EBIT: “Earnings Before Interests and Taxes”, Winst (verlies) uit de bedrijfsactiviteiten EBITDA: “Earnings Before Interests, Taxes, Depreciations and Amortizations”, Winst (verlies) uit de bedrijfsactiviteiten vermeerderd met afschrijvingen en waardeverminderingen vóór niet-recurrente elementen en na corporate kosten EBT: “Earnings Before Taxes”, Winst vóór belastingen, Winst (verlies) uit de bedrijfsactiviteiten na netto financieringskosten Financieel resultaat: Netto financieringskosten, saldo van financieringsopbrengsten en financieringskosten Gearing ratio: Schuldgraad, Netto-financiële schuld als percentage van het totaal Eigen Vermogen Netto capex: Netto kapitaaluitgaven, Investeringsuitgaven en geproduceerde activa verminderd met verkopen en buitendienststellingen Netto financiële schuld: De som van langlopende en kortlopende rentedragende financiële verplichtingen vermeerderd met afgeleide financiële instrumenten en verminderd met geldmiddelen en kasequivalenten Netto omzet: Opbrengsten (revenue) Niet-recurrente elementen: Uitzonderlijke kosten die buiten de gewone bedrijfsvoering vallen Netto resultaat: Winst (verlies) van de periode, geconsolideerd resultaat Schuldgraad: Netto-financiële schuld als percentage van het totaal Eigen Vermogen, “gearing” Werkkapitaal: Voorraad + Handelsvorderingen - Handelsschulden Omega Pharma NV Venecoweg 26 B-9810 Nazareth Tel. +32 (9) 381 02 00 Investor Relations: [email protected] E-mail: [email protected] website: www.omega-pharma.be
© Copyright 2024 ExpyDoc