Concept Jaarverslag AMAS/AYMA - Amsterdam Mutual Aid System

Concept
Jaarverslag AMAS/AYMA
Over 2013
Maart 2014
Jaarverslag AMAS/AYMA
Over 2013
Inhoud
Pagina
1. Inleiding
1
2. AMAS/AYMA organisatie
2
2.1
2.2
2.3
2.4
AMAS ledenvergadering
AYMA stuurgroep
Implementatie werkgroep AYMA tot juni 2013
Beheergroep AYMA vanaf september 2013
3. AYMA in ontwikkeling
3.1
3.2
3.3
3.4
Implementatie afgerond en Nuon toegetreden tot AMAS
Evaluatie samenwerking AYMA
Potentiële nieuwe AMAS leden
Aanschaf Pompunit
4. AYMA in opleiding, training en oefening
4.1
4.2
4.3
4.4
4.5
4.6
Algemeen
COPI training
Training AMAS coördinatoren
Training train de terminaltrainer
Overzicht gerealiseerde Opleiden Trainen Oefenen (OTO).
AYMA oefening bij Oiltanking Amsterdam
2
2
3
3
5
5
5
6
6
7
7
7
7
7
8
9
5. Overzicht AMAS materieel
10
6. Financieel verslag AMAS
11
Bijlage: afkortingen en definities
12
1. Inleiding
Dit is het gecombineerde jaarverslag AMAS AYMA over 2013.
Op 24 september 2009 is de vereniging AMAS opgericht. In AMAS hebben een zestal grote op- en
overslag bedrijven in aardolieproducten in Amsterdam en Schiphol de handen ineen geslagen onder
de naam Amsterdam Mutual Aid System (AMAS). Het doel van deze vereniging is om een publiek
private samenwerking in stand te houden met de brandweerkorpsen van Amsterdam-Amstelland en
Kennemerland voor de bestrijding van grote petrochemische incidenten, in het bijzonder
tankbranden en tankputbranden ten nutte van haar leden. In 2013 waren de onderstaande bedrijven
lid:

Aircraft Fuel Supply (AFS);

BP Amsterdam Terminal;

Vopak, Westpoort Terminal;

Oiltanking Amsterdam B.V.;

EuroTank Amsterdam B.V.;

Nustar Terminals B.V..

Nuon
AMAS heeft ten doel het tot stand (doen) brengen, en in stand (doen) houden, primair voor haar
leden, van een samenwerking in het kader van de wettelijke verplichting van ieder lid om te
waarborgen dat voldoende maatregelen worden getroffen ter zake van het bestrijden van industriële
incidenten. AMAS tracht dit doel te bereiken door het aangaan van een petrochemische
brandbestrijdingsorganisatie met de veiligheidsregio’s waarin de terminals van de leden gelegen
zijn. Op 26 september 2009 is een samenwerkingsverband met de brandweerkorpsen in de
veiligheidsregio’s Amsterdam-Amstelland (VRAA) en Kennemerland (VRK) opgericht onder de
naam AYMA (Amsterdam Ymond Mutual Aid). Binnen het samenwerkingsverband AYMA zijn de
afspraken vastgelegd die VRK en VRAA en AMAS hebben gemaakt met betrekking tot de
samenwerking in het kader van de bestrijding van tank(put)branden.
Op dit moment zijn de leden van AMAS eigenaren/exploitanten van inrichtingen waarbij
petrochemische producten worden op- of overgeslagen. De samenwerking binnen AMAS is echter
niet beperkt tot bedrijven binnen de petrochemie, van belang is steeds of een eventuele
toetredende partij baat kan hebben bij de samenwerking binnen AMAS en, daarmee, met AYMA. De
samenwerkingsovereenkomst behelst een “publiek private samenwerking”. Op 23 april 2013 is
Nuon toegetreden tot AMAS.
1
2. AMAS/AYMA organisatie
2.1 AMAS ledenvergadering
AFS
Klaas Winters (voorzitter/penningmeester AMAS)
Oiltanking
Peter van Wessel
Vopak
Erik Kleine / Bart van der Meer
Nustar
Rene de Meza / Patrick van Bommel
EuroTank
Jack de Moel / Peter Feberwee
BP
Rolf van Iterson / Arjen van Riet
Berenschot
Peter van Zanten (technisch voorzitter overleg)
Agendalid Nuon: Jan Kuilman
In 2013 hebben vier AMAS vergaderingen plaatsgevonden en een gezamenlijke vergadering met de
stuurgroep AYMA. De eerste AMAS vergadering was op 11 februari 2013. Verder is er vergaderd op
22 april, 17 juni, 23 september. Op 25 november heeft de gezamenlijke vergadering met de
Stuurgroep AYMA plaatsgevonden.
Onderwerpen die o.a. aan de orde zijn geweest:

Financiële zaken, Piket en training AMAS coördinator, inhuur onderhoud, beheer en
opruimen slangen, Aanmelding nieuwe AMAS leden, opleiden en oefenen AMAS, invulling
AMAS beheerder, Lessons Learned van OTA incident drijvend dak, evaluatie AYMA door
Haskoning/DHV, Platform Industriële Incidentenbestrijding, Beheergroep, Pompunit
Havenbedrijf
2.2 AYMA stuurgroep
AMAS
Klaas Winters
VRAA
Loek Pfundt
VRK
Mario Schoonderwoerd
Berenschot
Peter v Zanten (technisch voorzitter)
De stuurgroep is drie keer bij elkaar geweest op 24 april, 20 juni en 4 december daarnaast is er op
25 november een gezamenlijke bijeenkomst geweest met de AMAS-leden.
Onderwerpen die o.a. aan de orde zijn geweest:

evaluatie AYMA door Haskoning/DHV, evaluatie inzet bij OTA, overgang van implementatie
naar beheer, samenhang tussen de door Loyens en Loeff opgestelde documenten,
2
Stichting Platform Industriële Incidentbestrijding, speerpunten 2013, besluiten over
operationele zaken, verzoek bijstand brandweer Groningen, uitbreiding AMAS,
eindoefening, speerpunten 2014
2.2.1 Gezamenlijke bijeenkomst Stuurgroep AYMA en AMAS-leden
De gezamenlijke bijeenkomst op 25 november stond in het teken van een discussie over het
samenwerkingsverband AMAS/AYMA en een presentatie van het Odfjell onderzoek van de
Onderzoeksraad voor Veiligheid.
Tijdens de discussie bleek op hoofdlijnen dat AMAS/AYMA op de goede weg is qua ontwikkeling en
samenwerking, maar dat we er nog niet zijn en het vanwege de complexiteit tijd nodig heeft om te
‘rijpen’. De nadruk bij oefening en training zou nog meer moeten liggen op het leren en de realiteit,
daarnaast werd benadrukt dat opleiding en training voor de correcte behandeling van materieel
belangrijk zijn en blijven. Als het gaat om toekomstige uitbreiding en samenwerking van het
samenwerkingsverband zijn nieuwe (‘light’) deelnemers welkom, evenals de uitbreiding naar andere
regio’s in het land. Daarnaast zijn communicatie, promotie en een centraal aanspreekpunt voor het
beheer, punten van aandacht.
2.3 Implementatie werkgroep AYMA tot juni 2013
Oiltanking
Peter v/d Wijst
EuroTank
Frank Blaauw
BP
Arjen van Riet
AFS
Jan Blomsma
Nustar
Patrick van Bommel
Vopak
Matthijs van der Kuijl
VRK
Ellen Oude Kotte en Henk van Duijvenvoorde
VRAA
Rik Jonkman
Berenschot
Peter v Zanten (voorzitter)
In 2013 is de implementatiewerkgroep vier keer bij elkaar gekomen. Medio 2013 waren de
implementatiewerkzaamheden afgerond en is de werkgroep tijdens het laatste overleg op 3 juni
2013 opgeheven.
2.4 Beheergroep AYMA vanaf september 2013
De implementatie van de AYMA organisatie is medio 2013 afgerond. Om het beheer van AYMA
ordentelijk te laten verlopen is er een beheergroep opgericht. Iedere deelnemer aan AYMA levert
een lid en een plaatsvervanger voor de Beheergroep. Bij verhindering van het lid neemt de
plaatsvervanger deel aan het overleg van de Beheergroep. Verder is brandweer Schiphol
vertegenwoordigd, evenals de oefencoördinator VRK en wordt de Beheergroep voorgezeten door
3
een externe voorzitter. De tankbrandbestrijdings-expert en AMAS-onderhoudsmedewerker zijn
agendalid en nemen minimaal 1 keer per jaar deel aan het overleg. De samenstelling in 2013 was
als volgt:
Oiltanking
Roelof Zeilmaker en Rob Niesten
EuroTank
Frank Blaauw
BP
Arjen van Riet en Sebastiaan van Dijk
AFS
Jan Blomsma en Cees de Boer
Nustar
Patrick van Bommel en René Braaksma
Vopak
Matthijs van der Kuijl en Mike Bakker
Nuon
Hans Borsch en Boudewijn Tjeertes
VRK
Ellen Oude Kotte en Henk van Duijvenvoorde
VRAA
Rik Jonkman en Maarten Haalboom
Schipholbrandweer
Bart Videler
Expert/onderhoud
Bas Disberg
Berenschot
Peter v Zanten (voorzitter)
In 2013 is de Beheergroep twee keer bij elkaar geweest, op 16 september en op 2 december.
2.4.1 Taakomschrijving Beheergroep en afspraken
De AYMA beheergroep vergadert vijf keer per jaar afwisselend bij één der leden, waarvan één maal
gezamenlijk met de Stuurgroep AYMA
De Beheergroep voert de volgende taken uit:

Opstellen van het OTO (Opleiden/Trainen/Oefenen) jaarprogramma t.b.v. AYMA

Uitvoeren van het OTO jaarprogramma t.b.v. AYMA

Beheren van de AYMA inzetprocedures en protocollen

Onderhoudt de relatie met de experts tankbrandbestrijding

Opstellen van het AYMA/AMAS jaarverslag

Organiseert de jaarlijkse schouw van het AYMA materieel, zoals bedoeld in de
overeenkomst AYMA.

Coördineert en faciliteert de driejaarlijks evaluatie

Volgt de actualiteit en neemt initiatieven waar nodig

Adviseert de stuurgroep AYMA, in het bijzonder m.b.t. evaluaties en onderzoeken
4
3. AYMA in ontwikkeling
3.1 Implementatie afgerond en Nuon toegetreden tot AMAS
In 2013 is de implementatie van de AYMA organisatie afgerond. De AYMA organisatie staat op een
stevig fundament. Vanuit dit stevige fundament is hard gewerkt aan de verdere doorontwikkeling
van AYMA. Dat betekende dat er gesprekken zijn gevoerd met potentiële nieuwe AMAS leden.
Deze gesprekken zijn gevoerd door AMAS en de brandweer gezamenlijk, omdat binnen het
samenwerkingsverband AYMA is
afgesproken dat zowel AMAS als de
brandweer toestemming moet geven voor
toetreding van nieuwe bedrijven tot AMAS.
Op dinsdag 23 april is Nuon toegetreden tot
AMAS. Bij de centrale aan de Hemweg
zette Klaas Winters namens AMAS en Jan
Kuilman namens Nuon hun handtekening
onder de toetredingsovereenkomst.
Daarmee is Nuon de eerste partner die
door middel van een
aansluitingsovereenkomst is toegetreden
tot AMAS en de Publiek Private
Samenwerking AYMA.
3.2 Evaluatie samenwerking AYMA
De stuurgroep AYMA heeft in het najaar van 2012 aan Ingenieursbureau Haskoning/DHV opdracht
gegeven om een evaluatie uit te voeren naar het functioneren van AYMA (effectiviteit van de
samenwerking) waarvoor artikel 14 van de door partijen ondertekende
samenwerkingsovereenkomst de basis biedt. In het evaluatieonderzoek stond centraal:
•
contractverplichtingen van deelnemers;
•
bestrijdbaarheid van een maatgevend scenario door AYMA;
•
effectiviteit van overlegstructuren.
De rapportage vond in mei 2013 plaats en toont aan dat er met de komst van AYMA een forse stap
is gezet naar de beheersing van veiligheidsrisico’s die specifiek gelden ten aanzien van
olieterminals.
Samenwerkingsovereenkomst goed nageleefd
Het onderzoek wijst uit dat de in de samenwerkingsovereenkomst vastgelegde
contractverplichtingen van deelnemers goed worden nageleefd. De bepalingen van de
overeenkomst behelzen onder andere onderhoud en vervoer van het blusmaterieel, opleiding &
training, inzetplannen per terminal en het houden van gezamenlijke oefeningen. Zowel de terminals
als de veiligheidsregio’s voldoen in ruime mate aan de gemaakte afspraken.
(Brand)veiligheid prioriteit nummer één
5
Het onderzoek toont tevens aan dat deelnemers de PPS constructie AYMA positief waarderen.
(Brand)veiligheid is en blijft prioriteit nummer één voor zowel terminals als veiligheidsregio’s. Goede
borging van preparatie en repressie van tank(put)branden ligt immers aan de basis van de PPS
samenwerking tussen beide organisaties. De PPS past in het huidige (en toekomstige) tijdsbeeld,
waarin publieke en private partijen vrijwillig samenwerking zoeken ten behoeve van een betere
veiligheid.
Verbeteracties
Op basis van de gemaakte aanbevelingen gaat de AYMA Beheergroep aan de slag met het
verstevigen van de samenwerking. Onder andere wordt onderzoek gedaan naar een verbeterde
aanpak van de bestrijding van een tankputbrand en de rol van het AMAS materiaal daarbij.
Doorontwikkeling en uitbreiding
Op landelijk niveau is in toenemende mate op diverse platforms (o.a. Platform Industriële
Incidentbestrijding) sprake van kennisdeling over preparatie & repressie van tank(put)branden en de
AYMA samenwerking. Het onderwerp verbreedt in verschillende netwerken. Deze ontwikkeling leidt
er tot dat er een toenemende vraag van buiten af is voor inzet van AMAS-materiaal op andere
plekken in Nederland en deelname aan AMAS door andere bedrijven.
3.3 Potentiële nieuwe AMAS leden
In 2013 zijn met drie bedrijven gesprekken gevoerd voor het eventueel toetreden tot AMAS. Dat zijn
Nuon, Noord-Europees Wijnopslagbedrijf en Argos. Daarnaast heeft de commandant van
brandweer Groningen een verzoek ingediend bij de stuurgroep AYMA om assistentie te verlenen
ingeval van een calamiteit bij Vopak Eemshaven. De stuurgroep AYMA en de AMAS leden staan in
principe positief tegenover het verzoek van brandweer Groningen. Voordat een definitief besluit
genomen kan worden zullen de consequenties nader worden onderzocht.
3.4 Aanschaf Pompunit
De Havendienst Amsterdam en de veiligheidsregio Amsterdam Amstelland hebben een
overeenkomst gesloten waarin de Havendienst zich verplicht om een pompunit met dezelfde
specificaties als de AMAS pompunits aan te schaffen. De pomp geplaatst op een ponton, is
eigendom van de Port of Amsterdam maar wordt bediend en onderhouden door de brandweer
Amsterdam-Amstelland (verwachte implementatie: 2015). Op aangeven van de Port of Amsterdam
of de brandweer wordt het ponton varend naar de af te lossen blusboot (of blusboten) gebracht.
6
4. AYMA in opleiding, training en oefening
4.1 Algemeen
Vanuit de VRK is er aan het begin van het jaar een uitgebreid opleidings-, trainings- en
oefenprogramma opgezet dat gedurende het jaar werd aangevuld en uitgebreid. Naast de diverse
brandweeropleidingen voor de medewerkers van de VRK en VRAA zijn er in 2013 ook specifieke
trainingen voor AMAS leden georganiseerd en is er op vrijdag 27 september een bijeenkomst
geweest met de expert die de brandweer adviseert bij de tactiek van een AYMA inzet.
4.2 COPI training
Op 7 oktober is er weer een specifieke COPI training
georganiseerd voor leidinggevenden van de AMAS leden.
De training is verzorgd door de brandweer Amsterdam
Amstelland. COPI staat voor Commando Plaats Incident en
wordt meestal gehuisvest in een container die vlak bij het
incident wordt geplaatst. In het COPI overleggen de
hulpdiensten en de leidinggevende van het getroffen bedrijf
hoe het incident bestreden moet worden.
4.3 Training AMAS coördinatoren
Na alarmering van AYMA levert AMAS een coördinator die namens de deelnemende bedrijven de
eerste werkzaamheden in gang zet en contact onderhoud met de brandweer.
In 2013 heeft AFS de AMAS-coördinator geleverd en heeft BP standby gestaan voor het geval AFS
zelf zou worden getroffen, omdat de AMAS coördinator nooit van de getroffen terminal zelf is. De
AMAS coördinator heeft taken rond de opstart, uitvoering en afbouw van AYMA.
Op 29 mei hebben vier medewerkers van AFS en vier van BP de training gevolgd voor AMAS
coördinator.
4.4 Training train de terminaltrainer
Om de medewerkers van de AMAS leden te
informeren over AMAS en hun taken tijdens een inzet
van AYMA is er in 2013 een training ontwikkeld.
Tijdens twee train de trainer bijeenkomsten zijn de
HSSE managers opgeleid om zelf de medewerkers
van hun terminal te instrueren en te informeren. De
train de trainer trainingen zijn op 4 en 11 december
gehouden.
7
4.5 Overzicht gerealiseerde Opleiden Trainen Oefenen (OTO).
Om de kennis te verdiepen en de vaardigheden op peil te houden zijn er in 2013 een aantal
oefeningen georganiseerd.
Zo is aandacht besteed aan het bijhouden en verdiepen van de kennis en vaardigheden van de
Specialist/Pompbedieners en de Specialist/Spotter.
Verder is er voor de OVD’s en de Specialist/Spotters een verdieping gemaakt van de kennis op het
gebied van de Tankput brandbestrijding, ook een onderdeel van de inzet van AYMA.
Bij de oefeningen is nauw samengewerkt met personeel van de verschillende terminals, zoals de
Wachtchef, Leidinggevende Getroffen bedrijf en de AMAS coördinator.
Bij het organiseren van de oefeningen hebben de AMAS-bedrijven en de beide Veiligheidsregio’s
intensief met elkaar samengewerkt.
Thema bijeenkomsten
-
5
10
Tabletop oefeningen op locatie / scenario training
-
8
10X
14
22
5
12
-
2
7
Beman-
10
OVD
40
HOVD
Basisvaardigheden Pomp en Monitor
14
21
12
Alarmering, opkomst en inzetoefening AYMA
feurs
10
Chauf-
18
ning TS
6
Beman-
Aantal functionarissen beschikbaar
Pomp-
Bev.
Spotter
OVD
HOVD
Soort oefening
bediener
4.5.1 Personele inzet Kennemerland
20
6
Aantal functionarissen beschikbaar
6
Thema bijeenkomsten
Tabletop oefeningen op locatie / scenario training
6
6
5
2
20
2
feurs
CUGS
Chauf25
12
Basisvaardigheden Pomp en Monitor
Alarmering, opkomst en inzetoefening AYMA
SLB/
Soort oefening
ning TS
4.5.2 Personele inzet Amsterdam Amstelland
1
13
2
5
8
4.6 AYMA oefening bij Oiltanking Amsterdam
Op zaterdag 28 september werd tijdens de derde grote integrale oefening die bij Oiltanking werd
gehouden wederom aangetoond dat AYMA operationeel ingezet kan worden.
Het belangrijkste oefendoel, opbouw binnen 4 uur, werd echter niet behaald doordat het opstellen
van het inzetplan te lang heeft geduurd en de slangen van 1 unit niet correct waren opgeslagen,
waardoor de opbouw van de
units ook pas later kon
beginnen. Er is bij
inzettactiek gebruik gemaakt
voor het voorbereide
scenario uit het inzetplan
OTA, de berekening van de
benodigde hoeveelheid
water en svm (premix) is
correct verlopen en de
getrapte alarmering is goed
gegaan en als positief
beoordeel door
betrokkenen. Ook over de
onderlinge samenwerking
zijn complimenten ontvangen. Er is goed aandacht gegeven aan eigen veiligheid bij het op druk
brengen en hebben van de toevoerslangleidingen.
9
5. Overzicht AMAS materieel
10
6. Financieel verslag AMAS
In de samenwerkingsovereenkomst is vastgelegd dat iedere Partij de kosten draagt die voortvloeien
uit de eigen verplichtingen die onder de overeenkomst vallen.
KPMG heeft de jaarrekening 2013 van AMAS goedgekeurd.
Realisatie vs Budget AMAS - 2013
AMAS
Budget
2013
255.392
Realisatie
2013
246.220
Realisatie %
tov Budget
96%
82.654
63.804
77%
Totaal Lasten
338.046
310.024
92%
Totaal Baten
338.044
310.024
92%
0
0
-
Totaal operationele kosten
Kosten Bedrijfsvoering
Begroot resultaat
11
Bijlage: afkortingen en definities
AMAS
Amsterdam Mutual Aid System, vereniging van petrochemische bedrijven
AYMA
Amsterdam IJmond Mutual Aid, samenwerkingsorganisatie tussen AMAS, VRK en VRAA
VRK
Veiligheidsregio Kennemerland
VRAA
Veiligheidsregio Amsterdam Amstelland
PPS
Publiek Private Samenwerking.
COPI
Commando Plaats Incident. Operationele leiding ter plaatse van het incident bij de
organisatie waar het incident plaats heeft.
UGS
Uitgangsstelling, plaats waar alle voertuigen zich verzamelen voordat ze naar de terminal
rijden.
OTO
Opleiden Trainen Oefenen
Bevelvoerder
Leidinggevende van een eenheid (Tankautospuit)
Spotter
Bevelvoerder die optreedt als AYMA systeemspecialist en die operationele leiding
adviseert op basis van het inzetplan en het logistiek plan en toeziet op de uitvoering
daarvan.
OVD
Officier van dienst, leidinggevende die 1 of 2 units AYMA aanstuurt.
HOVD
Hoofd officier van dienst, de hoogste functionaris ter plaatse die optreedt als Leider CoPI
TS
Tankautospuit. Standaard blusvoertuig
SLB
Staf Logistiek en Bevoorrading. Levert de chauffeurs voor het rijden van de
haakarmchassis
Haakarmchassis
Voertuig dat in staat is om de containers op en af te laden en te vervoeren.
12

Download Report