Barchemseweg 2 - Gemeente Lochem

Barchemsweg 2, Lochem, villa “Borneo”
Adviesnummer
Straat +nr
Postcode
Kadastraal nr
Huidige functie
Oorspr. Functie
: 102
: Barchemseweg 2
: 7241 JD
: Lochem B 8084
: Woonhuis
: Woonhuis
BESCHRIJVING
Historie en ligging:
Grote villa, genaamd Borneo, gebouwd rond 1868. Het pand werd bewoond door de
Lochemse rijksontvanger E.Ch. Phaff. Het oorspronkelijke pand was veel groter dan
het huidige. Rond 1902 is de woning in tweeën gedeeld en bestaat thans uit het op
de hoek van Barchemseweg en Zutphenseweg gelegen pand Barchemseweg 2 (met
oorspronkelijke voorgevel), en het daarvan afgescheiden deel aan de Zutphenseweg
1 (oorspronkelijk het achterhuis van de villa). Dit deel is bij de afscheiding rond 1902
vergroot en verbouwd. Slechts de kroonlijst en het dak herinneren aan de
gezamenlijke oorsprong van beide panden.
Het pand Barchemseweg ligt overigens geheel vrij aan de markante vijfsprong,
temidden van andere wit gepleisterde (voormalige) villa’s uit het midden van de 19 de
eeuw. Links sluit een kleine tuin aan.
Plattegrond en opbouw:
De villa bezit een rechthoekige plattegrond, twee bouwlagen en een schilddak met
nokrichting haaks op de voorgevel. Dit schilddak overdekt ook het linker deel van
Zutphenseweg 1. Dit pand bezit tegen de rechter zijgevel (de oorspronkelijke
achtergevel van de villa uit 1868) een aanbouw van twee bouwlagen met een plat
dak. Deze aanbouw dateert uit he begin van de twintigste eeuw. Tegen de linker
zijgevel van Barchemseweg 2 bevindt zich een forse serre, die zich ook voorzet bij
het buurpand.
De villa is geheel wit gepleisterd en bezit rondom een gepleisterde plint. Tussen
beide bouwlagen bevindt zich een geprofileerde gepleisterde cordonlijst. Aan de
bovenzijde sluiten de gevels af met een hoofdgestel, bestaande uit een geprofileerde
architraaflijst, een glad gepleisterde fries en geprofileerde kroonlijst. De gevels
worden verticaal geleed door gepleisterde hoekpilasters, die op de hoeken van de
voorgevel in beide bouwlagen zijn voorzien van rondboogvormige spiegelvelden.
Sier- en kroonlijsten zijn bij de pilasters omgecornist.
De voorgevel:
De voorgevel is symmetrisch van indeling en bestaat uit drie traveeën. De middenas
wordt geaccentueerd door een tweetal pilasters met rondboogspiegelvelden, die de
ingang in de eerste bouwlaag flankeren. Ter hoogte van de bovendorpel van de
ingang bezitten beide pilasters een sierlijstje. De ingang heeft afgeronde
bovenhoeken, een hardstenen stoep, neuten en onderdorpel, een ongeprofileerd
kozijn met afgeronde bovenhoeken en een rijk uitgevoerde houten paneeldeur met
ijzeren deurrosster voor middenraam. Boven het geprofileerde kalf bevindt zich een
enkelruits bovenlicht met glas-in-lood.
Aan weerszijden van de ingang bevindt zich een venster met afgeronde
bovenhoeken, hardstenen lekdorpel, ongeprofileerde kozijnen met afgeronde
bovenhoeken en enkelruits schuifraam met glas-in-lood in de bovendelen. De tweede
bouwlaag bezit in de middenas, geplaatst tussen de pilasters, een klein balkon met
ijzeren sierlijk gevormd balkonhek. Het balkon is toegankelijk via een dubbele
enkelruits balkondeur (even groot als de overige vensters!) met boven het kalf een 2ruits uitzetraam, gevat in een kozijn met afgeronde bovenhoeken. Onder de
architraaflijst is de middenas van de voorgevel nog voorzien van een gepleisterd
rondboogfries. De vensters aan weerszijden van de middenas bezitten een venster
met afgeronde bovenhoeken, gepleisterde lekdorpel, enkelruits stolpraam en boven
het kalf een 2-ruits uitzetraam. Het hoofdgestel bezit bij de voorgevel onder de
kroonlijst rijk gebeeldhouwde klossen. Het fries draagt in de middelste travee de
naam BORNEO, in de beide andere traveeën een gepleisterde stucwerkdecoratie.
De rechter zijgevel:
De rechter zijgevel bezit in de eerste bouwlaag links een venster als in de voorgevel,
rechts een gepleisterd blindvenster met afgeronde bovenhoeken en een
oculusvenstertje met 4-ruits raampje. De tweede bouwplaag bezit links een venster
van hetzelfde type als in de tweede bouwlaag van de voorgevel en rechts een
blindvenster als beneden. Rechts vormt een onversierde pilaster de overgang naar
het woonhuis Zutphenseweg 1.
De linker zijgevel:
De linker zijgevel gaat beneden geheel schuil achter een grote serre met plat dak. De
oorspronkelijke serre word in 1957 deels versteend. Tussen de houten stijlen
bevinden zich grote enkelruits ramen met 4-ruits bovenlichten. Links in de serre een
vernieuwde enkelruits deur. Op de serre bevindt zich een plat (oorspronkelijk balkon).
De tweede bouwlaag bezit twee vensters met afgeronde bovenhoeken en dubbele 2ruits draairamen, het linker nog met een aan de voorzijde gedecoreerde voormalige
rolluikbak.
Het dak:
Het dak bezit gesmoorde oud Hollandse pannen en vernieuwde bakstenen
schoorstenen. Op het linker dakschild een grote dakkapel met plat dak, zinken
wangen en vier dubbele enkelruits draairamen met elk 2-ruits bovenlichten.
Interieur:
Het interieur bevat onderdelen van de oorspronkelijke uitmonstering, als ook uit de
tijd van de verbouwing rond 1902. De gang bezit een zeldzame en vrij gaaf bewaard
regelvloer met zeer karakteristieke Art Nouveau motieven. Het trappenhuis met
geprofileerde houten stijlen, dateert grotendeels uit de oorspronkelijke bouwtijd. De
rechter voorkamer is geheel gerestaureerd en bezit lambriseringen, schuivende
binnenluiken voor de vensters en een vensterbank met gedecoreerde consoles. De
schouw, met hardstenen delen, heeft bovenaan een geprofileerde lijst. Het
eenvoudige stucplafond is nog aanwezig. Ook de linker voorkamer bezit een venster
met schuivende binnenluiken. De schouw heeft rijk gebeeldhouwde marmeren
consoles.
In de keuken is de originele toestand van rond 1900 goed bewaard gebleven (oud
aanrecht met granieten werkblad, originele schouw met geprofileerde houten lijst).
Tuin/ hekwerken/ groenelementen:
nvt
MOTIVATIE VOOR PLAATSING OP DE GEMEENTELIJKE MONUMENTENLIJST
Basisnormen:
Het pand voldoet aan de basisnormen.
Architectuurhistorische waarde en esthetische waardering
1.
Het object heeft een historisch waardevolle kern, van belang voor de
ontwikkelingsgeschiedenis van de ( plaatselijke) bouwkunst.
(het interieur bevat verschillende interessante onderdelen, zoals schouwen, de
tegelvloer en de schuivende binnenluiken).
3.
Het object valt op door bijzonder gave verhoudingen en/ of materiaalgebruik.
(monumentale symmetrische voorgevel met stucwerk).
4.
Het object heeft bijzondere en ( reeds) zeldzame vormen, opvallende
bouwonderdelen of details.
(vooral het interieur bevat enige zeldzame onderdelen, met name de
tegelvloer in Art Nouveaustijl, binnenluiken).
5.
Het object vertegenwoordigt een ( uitzonderlijk) gaaf voorbeeld van een
bepaalde stijl of bouwwijze.
(grote gepleisterde neo-classicistische villa uit 1868, verbouwd rond 1902).
Situeringswaarde
7.
Het object is bepalend voor het behoud of zichtbaar houden van een historisch
gevormde situatie.
(het object behoort bij een groot historisch villacomplex, gelegen aan de
vijfsprong bij de Barchemseweg. Samen met de overige ‘(voormalige) wit
gepleisterde villa’s vormt het object een karakteristiek en bijzonder stadsbeeld.
De stedenbouwkundige situering van deze panden is karakteristiek te noemen
voor het midden van de 19de eeuw.
9.
Het object maakt onderdeel uit van een bijzondere stedenbouwkundige of
landschappelijke situatie.
(het pand bevindt zich temidden van een reeks gebouwen uit dezelfde
bouwperiode en in de nabijheid van de vijfsprong bij de Nieuwstad, waar
verschillende markante historische panden bevinden.
MONUMENTEN ADVIES BUREAU
Drs. F.A.C. Haans
Drs. C.J.B.P. Frank
31-01-1991

Download Report