Wesco Apparatenbouw Graniet Import Benelux Van klein naar groot in dertig jaar 14 Rotsvaste positie in bouwindustrie 45 AMSTERDAM Amsterdam IJmuiden Beverwijk Zaanstad CRUISE Branche in beweging MAGAZINE JUNI 2014 nr 3 in h o u d JUNI 2014 Themanummer cruise 10 D e cruisesec tor in het Noordzeek anaalgebied heef t de vaar t er in. Na een ge weldig vor ig jaar zijn ook in 2014 de contouren zichtbaar van groei, ruimte en optimisme. Voor alles laat de r iviercruise een positie ve ont wik k eling zien. M aar voordat er meer is te winnen, zijn er voor alle betrok k en par tijen ook obstak els te nemen. Waar bij de sleutel tot succes in meer samenwer k ing lijkt te liggen. I n dit nummer van Zeehavens Amsterdam staat de opwindende mar kt die cruise heet centraal. M et een 56 pagina tellend dossier - waar in analyses, gesprek k en en inter vie ws met diverse betrok k enen – dat inzichte lijk maakt hoe de vlag er bij hangt en uit welk e hoek de wind waait. Nog meer laat het thema zien welk e ondernemingen ac tief zijn en hoe groot de (economische) betek enis van de cruise voor onze regio is. Opleiden en trainen in de Amsterdamse havenregio 47 Voo r elk e org a n i s a ti e o f o nd er nemi ng i s het van b el ang dat h aa r wer k ne m e r s z i c h bli j ven ont w i k k el en en i nnoveren op de mar kt w a a ro p ze z i c h b e weg en. O ok voor d e havenregio a ls ge h e e l i s h e t z a ak i ni t i at i e ven te s t i m u l eren, die i n d ie n o o d z a a k vo o r z i e n . D e mees t recente ont w i k k el ingen h ier i n z i jn d e o pe n i ng van het MTC - A ms terd am en de s a m e nwe r k i n g t u s s en O R AM en STC A m s terdam . Aankomst van een zeecruiseschip 32 H e t i s i n d e ze ti j d van het j aar b i j na een al l edaags ta fere e l, d e a a n k o m s t van een zeecr u i s es chi p over het No o rdze e k a n a a l n a a r d e k ad e van d e Pas s eng er Ter m i nal A msterda m . M a a r a c h te r d i t s chi t terend e s chou w s p el gaat een dr u kte v a n be l a n g s chu i l, een p reci s i es p el w a ar aan een doz i jn pa r ti je n m eed oet . Wi e zi j n d eze b ed r i j ven en o rg a ni s at i es, en w at d oen en w i l l en zi j ? 2 Zeehavens A msterda m juni 2014 C OLOF ON w w w. a m p o r t s . n l Wesco Apparatenbouw graniet Import Benelux Van klein naar groot in dertig jaar 14 Rotsvaste positie in bouwindustrie 45 amsterdam AMSTeRDAM IjMuIDeN BeVeRWIjk ZAANSTAD cruise Branche in beweging Buitengewoon bezoek in Amsterdam: de Celebrity Reflection, hier in de Noordersluis, klaar voor vertrek naar Barcelona. Het cruiseschip meet 320 x 37 meter en biedt plaats aan 2.850 passagiers en 1.500 bemanningsleden – en is daarmee het grootste cruiseschip dat ooit (2012) in de Amsterdamse haven aanmeerde. De Celebrity Reflection is het vijfde schip van de reeks Solstice-klasse met dezelfde kosmopolitische uitstraling als haar zusterschepen Solstice, Equinox, Eclipse en Silhouette. Laatstgenoemde – met een lengte van 319 meter – zal volgend jaar tien keer vanuit Amsterdam vertrekken. Foto: Ed Seeder MAgAZINe ZHA14_0296_TDS_nr3.indd 1 juNI 2014 nr 3 03-06-14 16:10 Redactie: Laura Keegstra (Directeur) Chris van der Deijl (Projectmanager) Cees Visser (Eindredacteur) En verder: 07 K or te 09 K or te ZEEHAVENS AMSTERDAM promotiemagazine over het Noordzeekanaalgebied, met de havens en het havenbedrijfsleven van Amsterdam, Beverwijk, IJmuiden en Zaanstad. Verschijnt zes keer per jaar. Zeehavens Amsterdam is een uitgave van Amports De Ruijterkade 7 1013 AA Amsterdam Tel: 020-627 37 06 E-mail: [email protected] Twitter: @Amports www.amports.nl Advertenties: Chris van der Deijl [email protected] ber ichten ber ichten 10 R iviercruise stoomt flink door, voor t varende mar ktont wik k elingen zeecruise 14 Alma Pr ins-Droog streef t naar t weehonderd aanlopen voor de zeecruise 17 ‘K om naar de Amsterdamse regio!’ 18 Amsterdam Cruise Por t bundelt belangen r iviercruise 20 Vik ing R iver Cruises: K oning van de r iviercruise 23 Amsterdam Cruise Por t her ijkt haar rol 24 V CK Logistics ver breedt focus 26 Welk om in onze regio! 28 O chtendgloren 31 Van minicruises tot vracht ver voer 32 D e aank omst van een zeecruiseschip 34 Graniet I mpor t al 25 jaar ac tief in Amsterdamse 37 E-Proost! 38 Vloot Cor nelis Vrolijk groener en efficiënter 40 OTOS LMR Systems introduceer t mix-m ode haven overgangstoestel 43 AYOP- en IR O -leden k r ijgen staalk aar t van 44 G o Wesco 46 Eerste hulp bij ongeluk k en op zee 47 STC en ORAM slaan handen ineen 47 M ar itime Training Centre opent deuren 49 Jur idische havenzak en 50 Havenberoepen 52 Plantaardige buitenver lichting 53 Ampor ts 54 Twitter 55 H istor ie in de haven offshore Ontwerp en opmaak: FIZZ Marketing & Communicatie, Meppel Druk: Ten Brink, Meppel Adverteerdersindex: 48 AYOP 30 BAM Industrie Service 52 Bek & Verburg 8 Blom 36 CVV IJmuiden 41 De Koperen Ploeg 42 DTZ Zadelhoff 36 Ed Seeder Fotografie 22 Felison Terminal 21 Forkliftcenter 8 Industrial Pump Group 41 Libelle Service 8 M&M beveiliging 36 Machinefabriek Saedt 8 Mammoet Nederland BV 25 MEO 42 Rabobank 25 STC 16 United Stevedores Amsterdam 4 VCK Logistics 22 Waterland Terminal 6 Zeehaven IJmuiden / KVSA Zeehavens A msterda m juni 2014 3 Port of Amsterdam +31 20 58 77 877 - [email protected] Port of Rotterdam +31 10 494 37 77 - [email protected] Amsterdam Airport Schiphol +31 20 65 49 100 - [email protected] Member of the VCKGROUP www.vcklogistics.nl va n de voorz i tte r w w w. a m p o r t s . n l Cruisen draait om precisie Cruise is een mooi product dat om emotie draait. Want een cruiseschip heeft ‘wandelende lading’: gasten met het vakantiegevoel. Aan ons als bedrijven, terminals, toeleveranciers en serviceorganisaties de taak hen die vakantiebelevenis te schenken. Vanuit de cruise community, die zich in de Amsterdamse haven bevindt, spannen wij ons gezamenlijk in om een optimaal product te leveren - waarbij de kleinste details van groot belang zijn. Cruiseschepen varen zo precies als een Zwitsers uurwerk. Dit vraagt dat medewerkers van de terminals er op tijd staan, terminals tijdig schoon zijn, toeleverende bedrijven zich hebben voorbereid en op scherp staan, en excursiebussen klaarstaan. Bij inscheping is het zaak dat de incheckprocedure op de terminals efficiënt verlopen, een onderdeel waarbij de marechaussee goed meedenkt. En bij alle komende en gaande cruiseschepen is goede afstemming noodzakelijk van de agent met de douane, het loodswezen, slepers en sluizen om vertragingen te voorkomen. Ook het feit dat er vakantiegangers na aankomst in Amsterdam binnen enkele uren op het vliegveld moeten zijn voor hun vlucht naar huis, maakt dat een uiterst nauwkeurig samenspel van alle partijen wordt vereist. Ik ben ervan overtuigd dat we dat goed doen, dat wij met elkaar een goed product neerzetten. Hoogwaardige producten De reders bieden vanwege het grote volume op de cruisemarkt zo scherp mogelijke prijzen aan. Je zou verwachten dat de kwaliteit van hun producten hierdoor daalt, maar dat blijkt geenszins het geval, omdat de oplossingen worden gezocht en gevonden in efficiency. De cruise communinity spant zich eveneens in hoogwaardige producten neer te zetten tegen scherpe prijzen; het gaat uiteindelijk om een belangrijk product voor de hele regio. De economische impact van de cruisevaart op onze havens is groot; een turnaround-schip levert al gauw een halfmiljoen euro voor de regio op. Amsterdam is bovendien een van Europa’s grootste spelers op het gebied van riviercruises. Waren riviercruiseschepen voorheen vrij eenvoudig, tegenwoordig zijn het prachtige, varende hotelschepen die zich meten met luxe zeecruiseschepen. Enorme investeringen Zowel de cruisevaart als short sea shipping en de grote ferries worden geconfronteerd met de bepalingen voor Emission Control Areas (ECA). Dit betekent dat schepen uitgerust moeten zijn met scrubbers (schoonmaakfilters) op de motoren, wat tot enorme investeringen leidt. We zien cruiserederijen hun routes ver- F r an s Bau d vo o r z i t t e r A m p o rts ‘De economische impact van de cruisevaart op onze havens is groot’ leggen, omdat de Noordzee als ECA-zone gaat gelden. Als je het over het level playing field hebt, dan hebben wij de komende jaren wel last van de ECA, vooral omdat de Middellandse Zee daarvan tot 2020 is ‘verschoond’. Wat de impact van deze maatregel precies betekent, is lastig te overzien. Daar staat tegenover dat we in de toekomst ook buiten het hoogseizoen – dat loopt van april tot oktober – aanloop van cruiseschepen kunnen verwachten. Frans Baud, voorzitter Amports Vo lg e n d n ummer De volgende editie van Zeehavens Amsterdam verschijnt in augustus en heeft als thema Logistiek. Een breed onderwerp waarin de haven met z’n bedrijvigheid een centrale rol vervult. We zullen aandacht besteden aan de positie van de Amsterdamse havenregio in het netwerk van spoor-, weg- en luchtverbindingen. Hier nemen IT en data-uitwisseling een steeds belangrijkere plaats in. Heeft u ideeën en tips voor dit nummer? Neem dan vooral contact op met de redactie: [email protected]. Logistiek AUGUSTUS 2014 nr 4 Zeehavens A msterda m juni 2014 5 Port of IJmuiden ideal for your turn around calls The Port of IJmuiden offers the Felison Cruise Terminal an ideal berthing for cruise vessels visiting the region of North Holland. The deep water berths at the Felison Terminal are conveniently positioned at the seaside of the North Sea Canal locks, saving up precious time and fuel in comparison with other more inland berths. It takes a 30 minute drive from the Felison Terminal to reach Amsterdam Schiphol Airport, making the Port of IJmuiden ideal for your turn around calls. www.kvsa.nl www.zeehaven.nl www.cruise2holland.nl 6 Zeehavens A msterda m juni 2014 KORTE B ERI C HTEN w w w. a m p o r t s . n l FOTO: AMPORTS Met je neus op de bedrijvigheid Een bijzonder leuk initiatief van Havenbedrijf Amsterdam! Dat organiseert in samenwerking met rederij De Nederlanden deze zomer (t/m 12 oktober) rondvaarten door de Amsterdamse haven, inclusief de havenbekkens die normaal gesproken alleen voor de beroepsvaart toegankelijk zijn. Tijdens de twee uur durende vaartocht op het salonschip Peter de Grote komen ook de kades en overslagterreinen, bedrijfsterreinen en goederenstromen zoals olie, granen, kolen, ertsen, cacao en andere voedingsmiddelen aan bod. En dat allemaal bij elkaar levert natuurlijk een unieke inkijk in de 24-uurs bedrijvigheid van onze haven op. • www.havenrondvaarten.nl Grootste reefer ooit in IJmuiden Bijna 190 meter lang. En daarmee is de M.V. Colombian Star de grootste reefer (koelschip) ooit die aanmeerde in de haven van IJmuiden. Het schip bracht een bezoek aan het vrieshuis van Kloosterboer om 5.000 ton diepgevroren vis te lossen voor de Europese markt (Duitsland, Engeland, Frankrijk en Portugal). In totaal kan de Colombian Star 12.000 ton aan boord hebben. Bijzonder aan het schip is een nieuw systeem voor het efficiënter lossen van ladingen. Zo is er per ruim een uitschuifbaar kooisysteem, zodat er geen walkranen nodig zijn. Verder maakt het systeem het mogelijk om ook tijdens slechte weersomstandigheden te lossen. • FOTO: PETER HERWEIJER Succesvol eerste jaar voor verzelfstandigd Havenbedrijf Havenbedrijf Amsterdam NV kijkt - na de verzelfstandiging op 1 april 2013 – terug op een financieel succesvol eerste jaar. De omzet over 2013 kwam uit op 143,3 miljoen euro, een omzetstijging van drie procent ten opzichte van 2012. De twee belangrijkste inkomstenbronnen voor Havenbedrijf Amsterdam zijn havengeld en verhuur van terreinen. De inkomsten uit zeehavengeld bedroegen in 2013 bijna 50 miljoen, de inkomsten uit binnenhavengeld ruim 6 miljoen euro. Met bijna 75 miljoen euro droegen de inkomsten uit huur, erfpacht en kadegelden voor ruim 52% bij aan de totale omzet. President-directeur Dertje Meijer spreekt dan ook van een bijzonder jaar. “Het was het jaar van de verzelfstandiging van het havenbedrijf en bovendien economisch gezien een goed jaar voor de haven. De overslag in de Amsterdamse haven behaalde een record van 78,5 miljoen ton. Gezien de lastige marktomstandigheden is dat een geweldig resultaat. Ook de stijging van de omzet met drie procent is een resultaat waar we trots op zijn. De groei is te danken aan het Amsterdamse havenbedrijfsleven dat we daarvoor erkentelijk zijn. We kijken positief naar de toekomst, waarbij we veel mogelijkheden zien om in te spelen op de marktontwikkelingen en om samen te werken en te ondernemen met diverse partners. Als we verder kunnen groeien, kunnen we ook meer waarde toevoegen aan de stad, de havenregio en de Metropoolregio Amsterdam, als port of partnerships.” • Gemakkelijke gangway Om passagiers bij de Felison Cruise Terminal makkelijker de cruiseschepen op en af te laten stappen, heeft de KVSA een nieuwe gangway in gebruik genomen. Het zowel verrijdbare als uitschuifbare gangpad komt uit de machinefabriek van Venus en De Waard (IJmuiden). Flexibiliteit is gewenst omdat de IJmondhaven een getijdehaven is, waar eb en vloed de dienst uitmaken. Door de ontstane hoogteverschillen was het vooral voor minder valide passagiers soms lastig om van boord te komen. De nieuwe gangway is bovendien breed genoeg voor rolstoelen, terwijl de maximale helling ervan niet groter is dan acht graden. • FOTO: DORIEN VAN DER DEIJL Renovatie sluisdeur Noordersluis De sluisdeuren van het sluizencomplex in IJmuiden ondergaan om de vier jaar groot onderhoud. Onlangs moest de 53,50 FOTO: WILLEM MOOJEN meter lange en 7,30 meter brede reservesluisdeur van de Noordersluis eraan geloven. Aannemingsbedrijf De Klerk Waterbouw uit Werkendam verwijderde aangegroeide aanslag en zorgde voor een nieuw coating, werkzaamheden die vijf à zes maanden in beslag namen. Ook werd een onderdeel van de schotbalkering vervangen. De Klerk zette daarvoor het heischip Biesbosch in. De onderhoudswerkzaamheden aan de 1.175 ton wegende deuren - die worden verricht in opdracht van Rijkswaterstaat - is noodzakelijk om deze in optimale staat te houden zodat er meteen een reservedeur voor handen is als er een andere deur buiten werking raakt. • Zeehavens A msterda m juni 2014 7 Industrial Pump Group Nederland BV M&M BEVEILIGING Sinds de oprichting in 2005 uw betrouwbare partner in: De specialist voor uw Industriële pompen. •Verkoop •Revisie •Advies Tel : +31 (0) 251-222566 Email : [email protected] • Havenbeveiliging • ISPS Consultancy • Objectbeveiliging • Mobiele Surveillance en alarmopvolging • Evenement beveiliging • Verhuur en verkoop van X-ray detectieapparatuur M&M OPLEIDINGEN M&M Beveiliging werkt nauw samen met M&M Opleidingen, een opleidingscentrum met een eigen(wijze) visie op de beveiligingsopleidingen. Geen kwantiteit maar kwaliteit is het uitgangspunt. M&M Opleidingen heeft de door het Ministerie van Onderwijs afgegeven Crebo certificering. MMBEVEILIGING.NL Blom bv SLEEPDIENST EN DEKSCHUITENVERHUURDERIJ • Sleepboten • (Koppel)dekschuiten met spudpalen • Watertransporten • Op- en overslagmogelijkheden • Pontons / Beunbakken • Duurzaam vervoeren * * Duurzaam aan- en afvoeren van bouwstoffen en materialen Pier Afrika 10,bv 1013 BK Amsterdam Blom S LEEPDIENST EN DEKSCHUITENVERHUURDERIJ Tel: 020 - 686 60 07 - 6866023 Fax: 020 - 686 60 82 www.dekschuitenenpontons.nl GEEN OPGAVE TE GROOT, GEEN OPDRACHT TE KLEIN Mammoet ondersteunt opdrachtgevers bij het efficiënter maken van constructiewerkzaamheden en het optimaliseren van de beschikbaarheid van installaties. Hiervoor bieden wij oplossingen voor het hijsen, transporteren, installeren en buiten bedrijf stellen van grote en zware constructies. Onze dienstverlening is gericht op de volgende sectoren: petrochemie, mijnbouw, civiele techniek, elektriciteitsopwekking en offshore installaties. Mammoet Nederland B.V., Branch Velsen-Noord Tel: 088 - 650 2050 E-mail: [email protected] www.mammoet.com/nl 0 Meer over Amsterdam Ports Association en zijn ruim 250 leden: amports.nl w w w. a m p o r t s . n l OBA neemt nieuw terrein in gebruik Met de overname per 1 april van het ACP-terrein heeft OBA Bulk Terminal Amsterdam haar terrein aan de Westhavenweg met 9 hectare uitgebreid. Het ACP-terrein was voorheen in gebruik door Rietlanden voor de op- en overslag van met name steenkolen. In de nieuwe situatie vormen de OBA-terreinen van Main Terminal, ACP en Terminal Noord een integraal geheel met een totale kadelengte van 1,7 km en een opslagterrein van 70 hectare. Het mv Sea Triumph, een capesize-schip van 292 meter lang en 45 meter breed, was het eerste vaartuig dat de ingebruikname van de ACP-kade flink opluisterde. De lading bestond uit ruim 100.000 mt kolen uit Columbia bestemd voor diverse elektriciFOTO: ED SEEDER teitscentrales. De lossing werd uitgevoerd met OBA’s 50-tons drijfkraan Het Nijlpaard. • Zeehaven als boekwerk Ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van Zeehaven IJmuiden NV op 10 april is het boek Zeehaven IJmuiden N.V.; De haven van 1876 tot nu verschenen. Voorafgaand aan het jubileum heeft IJmuider Courant/Dagblad Kennemerland in een reeks artikelen 25 ondernemingen belicht. Verslaggever Pieter van Hove en fotografe Gwendelyn Luijk (The Daily Photo) trokken erop uit in het havengebied om elk bedrijf te portretteren. Aan de hand van deze portretten ontstond een samenhangend beeld van de ontwikkelingen van de afgelopen kwart eeuw. Op initiatief van Zeehaven IJmuiden NV zijn de verhalen en foto’s gebundeld tot een boek met een oplage van duizend stuks. Het boek is verkrijgbaar bij The Read Shop in IJmuiden en boekhandel Brederode in Santpoort-Noord. Prijs: € 22,50; ISBN: 9 789082 207002. FOTO: AMPORTS Cruise Insight-award voor ‘meest efficiënte haven’ Amsterdam De Amsterdamse haven heeft tijdens Cruise Shipping Miami, een internationale beurs voor de cruise-industrie, een Cruise Insight-award gewonnen in de categorie ‘Most Efficient Port Services’. De award is uitgereikt door de cruise industrie en gepubliceerd in het vakblad Cruise Insight (maart 2014). Deze prijs staat voor de meest efficiënte samenwerking tussen alle partijen die betrokken zijn bij de afhandeling van de schepen en haar passagiers. Naast deze internationale erkenning werd de Amsterdamse haven ook genomineerd door cruiserederij Royal Caribbean Cruise Line voor haar uitstekende dienstverlening. Onder Royal Carribean Cruise Line vallen Royal Caribbean International, Azamara Club Cruise en Celebrity Cruises, die samen goed zijn voor vijftien procent van de calls in Amsterdam. Alma Prins Droog, verantwoordelijk voor de cruise-industrie bij Havenbedrijf Amsterdam: ‘Deze prijs en nominatie zijn een erkenning voor het werk dat is verricht door alle betrokkenen om de zo belangrijke cruise-industrie voor Amsterdam te faciliteren. Mijn dank dus aan de sleepdiensten, agenten, loodsen, afvalverzamelaars, bagageafhandelaars, touroperators, de terminal, de beveiliging en natuurlijk onze verkeersleiders en patrouillevaartuigen die de cruiseschepen ondersteunen.” • Amsterdam is monument rijker FOTO: KRAAN 13 • 1876 tot nu Zeehaven IJmuiden N.V. | De haven van V. KORTE B ERIC HTEN iden N.V. Zeehaven |IJmu De haven van 1876 tot nu Kraan 13, de enig overgebleven kraan op het NDSM-terrein, is in gebruik genomen als designhotel. Een bijnaam is al bedacht: De Eiffeltoren van Noord. Hoewel een landmark in de skyline van het havengebied, was Kraan 13 twintig jaar buiten gebruik en raakte hij steeds meer in verval. Daarom was de gemeente bereid de kraan voor het symbolische bedrag van € 1 te verkopen aan Kornmann Rudy. De eigenaar investeerde ruim 2,8 miljoen euro om het industrieel erfgoed in de huidige staat te brengen. Het nautische karakter van de monumentale kraan is bij de restauratie intact gebleven. Volgens Kornmann Rudy zijn in het interieur zoveel mogelijk kenmerkende originele elementen teruggeplaatst, zoals grote luiken en patrijspoorten. Tijdens de opening van het Faralda NDSM Kraanhotel – zoals het hotel voluit heet - op 4 april jl waren 82 voormalig machinisten van Kraan 13 aanwezig. Onder hen de 86-jarige Henk van Es en zijn 75-jarige collega Ben Telman. Fantastisch om mee te maken, vonden beide oudgedienden. “Kraan 13 is terug. En zo hoort het ook!” • Zeehavens A msterda m juni 2014 9 c ru ise FOTO: PASSENGER TERMINAL AMSTERDAM Ri v i e r c r u i s e s too m t f li n k d oo r vo o rtvarende marktont wik k elingen z eecruise M e t e en ja a r l ijk s gro eip erc en t a g e v a n 7 à 8 p ro c e n t a a n b e zo e k e nd e passagie r s do et de r ivierc ru is e h e t i n d e Am s te rd a m s e re gi o ui t s te k e nd. D e zee cr u is e l o o p t teg en een s a m e n s p e l v a n o b s t a k e l s a a n , m e t a l s ge vol g groe iver t ra gin g. I n t u s s en reag e e r t d e Am s te rd a m s e c r ui s e g e m e e ns c hap voor t vare n d : 2 0 1 5 en 2 0 1 6 word e n i n te re s s a nte j a re n . T ekst: R o b S ch o enaker D e musea kunnen weer open zijn en de stad kan er in alle opzichten glorieus bijliggen, je kunt als haven door klanten een prijs toegekend krijgen voor ’s werelds ‘most efficient port services’, de cruisemarkt kan wereldwijd met 2 à 3 procent per jaar groeien en toch zullen de aanlopen in 2015 achterblijven bij de voorgaande jaren. De oorzaak is een combinatie van factoren die zich bij de zeecruise in Amsterdam en IJmuiden aandient. Per 1 januari 2015 is Noordwest-Europa een SECA-gebied (sulphur emissi- 1 0 Zeehavens A msterda m juni 2014 on control area) en dat wil zeggen dat de zwavelemissies van zeeschepen de 0,1% niet te boven mogen gaan. Milieutechnisch gezien een gunstige ontwikkeling, op het concurrentieniveau (level playing field) tussen vaargebieden bedenkelijk omdat het Middellandse Zee-gebied tot 2020 van de SECA uitstel heeft gekregen. Het gevolg is dat in Noordwest-Europa de brandstofkosten fors stijgen (+40%). En Amsterdam als cruisehaven lijdt hieronder, aangezien Amsterdam aan de rand van het Noorse fjorden- en Oostzeevaarbied ligt. Het is sagierswensen et cetera. Al die elementen komen in een matrix terecht waaruit dan een optimale itinary rolt. Het is duidelijk dat in deze tijd van een moordende concurrentie op prijs per hut het financiële aspect veel gewicht in de schaal legt, en daar hebben Nederlandse havens last van.” Aan die fors toegenomen brandstofkosten kan Amsterdam niets doen. Maar om de huidige ontwikkeling te kantelen zijn andere elementen in die ‘matrix’ wel degelijk beïnvloedbaar. En de Amsterdamse cruiseregio heeft die dan ook voortvarend ter hand genomen om rederijen ervan te overtuigen dat een aanloop in Amsterdam probleemloos en lucratief is. De Felison Cruise Terminal aan de IJmondhaven in IJmuiden. FOTO: PETER HERWEIJER voor rederijen verleidelijk om Amsterdam weg te snijden uit die vaarroute. Dat bespaart op zeemijlen, én op tijd. Kosten wegen op het ogenblik zwaar. De tarieven zijn al sinds 2009 uitzonderlijk laag omdat er een heftige concurrentiestrijd tussen de grote rederijen woedt wie er alles aan gelegen is om de hutten vol te krijgen. Tegelijkertijd is de capaciteit aan hutten door onverwacht snel optredende schaalvergroting van de schepen toegenomen, onder meer door ambitieuze bouwprogramma’s en de transfer van Amerikaanse megaschepen naar de Europese wateren. Die toegenomen omvang van de schepen in breedte en hoogte is vanwege de beperkte omvang van de oude Noordersluis ook een struikelblok. Zolang de nieuwe sluis er niet ligt (naar verwachting in 2019 operationeel) kan Amsterdam schepen langer dan 340 meter simpelweg niet ontvangen; IJmuiden sowieso niet vanwege de lengterestrictie (max. 295 m) van de Felison Cruise Terminal. En voorts blijkt een grote klant, MSC Cruises, juist volgend jaar een groot verbouwingsprogramma voor een gedeelte van de vloot te hebben gepland waardoor een aantal aanlopen in IJmuiden is geschrapt. Matrix “Op zich komen deze ontwikkelingen natuurlijk niet als een verrassing”, zegt René Kouwenberg, directeur van Passenger Terminal Amsterdam (PTA). “Alleen die schaalvergroting in Europa hadden we later verwacht. Het geeft eens te meer aan dat die nieuwe sluis er moet komen. Het geeft ook aan hoe de cruise in Europa in de lift zit. En als de ergste druk op de tarieven een beetje weg is – en die signalen zijn er – hebben wij als Felison en PTA met Amsterdam natuurlijk een geweldige stad waar passagiers graag komen. Vroeger of later krijgen de passagiers het weer meer voor het zeggen dan de financiële managers bij de rederijen. Ook weten we dat cruisen bij Nederlanders steeds bekender raakt en opstappen doe je het liefst in de buurt. En Amsterdam en IJmuiden liggen ook voor het Duitse Ruhrgebied en België om de hoek.” Nico Bleichrodt, directeur Sales & Marketing North Central Europe bij rederij HAL en tevens voorzitter van de CLIA Nederland, de nationale tak van de internationale cruisepromotieorganisatie: “Bij de beslissing op de hoofdkantoren van rederijen om een haven aan te lopen spelen niet alleen de kwaliteiten van de stad een rol, maar ook elementen als vaartijd, stookkosten, havengelden, terminal fee, nautische aspecten, lokale markt, onderlinge nabijheid van aantrekkelijke havens en daarmee ‘de beleving’ voor de passagiers, duur van een trip, te verkopen excursies, veiligheid, luchthavens, pas- Krachtenbundeling Een forse stap vooruit is de samenwerkingsovereenkomst tussen PTA en de Felison Cruise Terminal die in 2013 zijn beslag kreeg en waarin de twee terminals de krachten bundelen op het gebied van marketing en promotie. Ron Maes van de Felison: “Gezamenlijk adverteren we onder de vlag van Cruise Ports Amsterdam en hebben we aangetakt bij de marketingorganisatie van de stad Amsterdam. We staan ook samen bij rederijen op de stoep om ze te bewegen onze regio te bezoeken. Vervolgens kijken we samen met de rederij welke locatie het beste past bij hun wensen. Voor een aantal aanlopen heeft een ligplaats in hartje Amsterdam de voorkeur, maar niet voor alle. De klant kan kiezen. En daarna maken we per terminal onze eigen commerciële afspraken.” Ook aan de capaciteit van de sluis is gewerkt. Alma Prins, sales manager cruise bij Havenbedrijf Amsterdam: “Samen met de rederijen en het Loodswezen hebben we simulaties uitgevoerd om te kijken hoe grote schepen de sluis het best kunnen passeren, nu en ook voor als de nieuwe sluis er ligt. De kapitein moet zich comfortabel voelen. Goede training van kapiteins is essentieel en daar proberen we invloed op uit te oefenen. Ook voor de draai die bij PTA gemaakt moet worden zijn bevredigende simulaties uitgevoerd. Desnoods baggeren we extra.” Overigens meldt Prins dat in geval van drukte en overlappende boekingen Havenbedrijf Amsterdam NV in de Westhaven een overloopkade heeft ingericht om schepen te kunnen ontvangen. Deze kade is uiteraard ISPS-voorbereid. MS Prinsendam en MSC Magnifica aan de kade van de Passenger Terminal Amsterdam. Foto: HENK HONING Zeehavens A msterda m juni 2014 11 c ru ise A an lopen Zeecruise PTA Zeecruise Felison Riviercruise 2013 20142015 138 136 123 39 21 nog onbekend 1.483 1.600 nog onbekend Samen optrekken Ook samen optrekken met andere marktpartijen loont. Erik Schuffel van MSC Cruises Nederland: “Rederijbeleid van MSC Cruises op het hoogste niveau is om zich per 2015 sterk op de Duitse markt, die het stokje van Engeland als grootste cruisenatie heeft overgenomen, te oriënteren. Dat betekent voor Amsterdam een dramatische teruggang in aanlopen van 23 in 2014 naar 5 in 2015. Aanvankelijk zelfs nul. Het goede nieuws is dat vier van die aanlopen zullen geschieden met de MSC Splendida, een schip uit de allergrootste Fantasiaklasse. MSC Cruises Nederland, het havenbedrijf en PTA hebben er flink aan moeten sjorren om het MSC-hoofdkantoor te overtuigen dat de sluisdoorgang en de draai zonder problemen kunnen plaatsvinden. Het wordt dus spannend in april 2015 als de MSC Splendida van 333 meter zich voor het eerst bij de Noordersluis van 400 meter meldt. Gaat dat goed, dan voorzie ik de komende jaren meer aanlopen van MSC Cruises. Amsterdam blijft uiteindelijk een topbestemming.” Een ongelukkige samenloop van omstandigheden noemt Schuffel de geplande verlenging van de schepen uit de Lyrica-klasse van MSC Cruises waardoor alle aanlopen van de MSC Opera volgend jaar in IJmuiden geschrapt zijn. “De Opera ligt in de zomer in Italië in droogdok en er is geen vervangend schip. Maar dit is echt een tijdelijke opschorting. Net bekend is dat de dan al verlengde MSC Sinfonia uit de Lyricaklasse in september 2015 een maiden call aan Amsterdam zal brengen.” Tribunetrap Daarnaast is zowel Felison als PTA voortdurend bezig om de terminaloperaties efficiënter en comfortabeler te maken, voor passagiers en rederijmedewerkers. Frans Baud, directeur van de Felison Cruiseterminal: “Na de opening twee jaar geleden De Koperen Ploeg in actie bij het vastmaken van de MSC Magnifica bij de Passenger Terminal Amsterdam. FOTO: AMPORTS MSC Magnifica op het Noordzeekanaal ter hoogte van TATA Steel IJmuiden, op weg naar de Noordersluis. FOTO: PETER HERWEIJER zijn wij continu bezig geweest met interne verbeteringen. In het oog springend is de tribunetrap van twintig meter breed die vanaf de terminal is aangelegd naar het busstation en die ook toegang geeft tot een wandelpad naar het 500 meter verderop gelegen strand. Wij zijn aan het studeren om de maximale lengte van de door ons te ontvangen schepen uit te breiden van 295 naar 320 meter.” Bij PTA is nu een tweede busterminal geopend zodat bij turnaround-schepen de ont- en inscheping is te scheiden. Dat levert rust op, meldt commercial manager Dick de Graaff. “Ook het dure parkeren behoort nu tot het verleden. Daarnaast hebben we een crew-area ingericht waar de bemanning zich kan ontspannen en gelegenheid heeft om te mailen en skypen. Uiteindelijk vormen de crews onze ambassadeurs. Die vertellen de passagiers hoe leuk het is naar Amsterdam te komen.” Tot slot wil René Kouwenberg nog kwijt: “Na de uitbundige groei in de afgelopen jaren beleven we nu even een kleine dip. Die is tijdelijk. Niet uit het oog moet worden verloren dat kleinere, meer het luxe segment bedienende rederijen zoals Prestige Cruises, Ponant Cruises, Crystal Cruises en Silverstar Cruises hun aanlopen hebben doen toenemen. Die willen gewoon naar hartje Amsterdam. Bij alle rederijen groot en klein gaat het om customer satisfaction. Uiteindelijk wil iedereen naar Amsterdam.” Riviercruise Uiteindelijk wil iedereen dus naar Amsterdam. Dat geldt zeker voor riviercruiseschepen. Van 1.483 aanlopen in 2013 naar ruim 1.600 in 2014. “Daarmee zitten we wel aan de max van wat we aankunnen”, zegt Alma Prins. “De ruimte op de steigers is nu al 1 2 Zeehavens A msterda m juni 2014 Groei kan in de regio neerslaan, bijvoorbeeld in Haarlem, Zaanstad, Be ver wijk en Alkmaar erg krap en het vergt inventiviteit van onze twee planners om schepen te herbergen. Dat luistert nauw. Vaak liggen schepen twee- of driedubbel en dat betekent dat passagiers van het ene schip dwars door het andere schip moeten om de steiger te bereiken, dus moeten de deuren aansluiten. Voorts zijn we bezig om walstroomvoorzieningen uit te breiden wat de emissies op het gebied van lucht en geluid beperkt.” Regionalisering Op het Westerhoofd aan de Coenhaven wordt een tijdelijke extra voorziening ingericht die het wegvallen van ligplaatsen aan de oost- en westzijde van het Centraal Station en deels aan de Javakade moet compenseren. Verder zijn er vergevorderde plannen om een permanente locatie aan de Westerdoksdijk in te richten voor in eerste instantie twee afmeerlocaties voor schepen van 135 meter. Samen met de gemeente Amsterdam investeren we in een prachtige kade, met walstroom en een aanvaarbescherming. In Amsterdam willen we uiteraard het kwaliteitsniveau handhaven maar het doel is niet zozeer verdere groei. Groei kan in de regio neerslaan, bijvoorbeeld in gemeenten als Haarlem, Zaanstad, Beverwijk en Alkmaar waar al prima voorzieningen zijn ingericht waarbij niet alleen schepen van 110 meter maar in de zeer nabije toekomst ook schepen van 135 meter zijn te ontvangen. Ook de riviercruise kenmerkt zich door intensieve bouwprogramma’s en schaalvergroting. In maart doopte rederij Viking River Cruises binnen 24 uur 16 schepen van 135 meter, waarvan negen in Amsterdam. En in april maakte de splinternieuwe Emerald Sky van Emerald Waterways vanuit Amster- dam haar eerste vaart, na het plaatsvinden van een officiële doopceremonie. De schepen worden ook steeds luxueuzer en uitgerust met eersteklasvoorzieningen en restaurants. Steeds meer Amerikanen en Australiërs zien riviercruise als een uitgelezen manier om vanuit Amsterdam heel Europa tot aan Boedapest aan toe te doorkruizen. Wat de riviercruise voor Amsterdam betekent? Ruim 375.000 passagiers die alleen in Amsterdam al 35 miljoen euro uitgeven. Aangezien het merendeel van de passagiers voor aanvang van de cruise al minimaal één nacht in Amsterdam is, boekt alleen Viking al bij een hotel als Mövenpick jaarlijks 20.000 overnachtingen. • V erder i n dit thema k ater n : • Interview met Alma Droog, sales manager cruise Havenbedrijf Amsterdam • Samenwerking tussen PTA en Felison Cruise Terminal • De riviercruisemarkt zit in de lift • Koning van de riviercruises • Interview met Hans Gerson, voorzitter ACP • Alleskunner in de cruisesector • Welkom cruiseganger! • Het ms Prinsendam • Geen cruise, maar ferry • In beeld: aankomst van een zeecruiseschip - pag. 14 - pag. 17 - pag. 18 - pag. 20 - pag. 23 - pag. 24 - pag. 26 - pag. 28 - pag. 31 - pag. 32 Zeehavens A msterda m juni 2014 13 c ru ise A l ma Prins- Droog stree f t naar t w eeh o nderd aanlopen voor de z eecruise Alma Pr ins-Droog is salesmanager cruise bij Havenbedr ijf Amsterdam en verant woordelijk voor de commerciële strategie rondom de cruisebusiness in de Amsterdamse regio. Ze streef t naar nog meer groei voor de zee - en de r iviercruise waar bij de focus ligt op (regionale) samenwer k ing en par tnerships. T ekst: N o o r Backers R 14 uim vijf jaar werkt Alma Prins-Droog bij Havenbedrijf Amsterdam; ze is dus geen onbekende in de haven. Hoewel ze de jaren daarvoor in de vastgoedbranche werkte, zit het varen haar in het bloed. Geïnspireerd door haar vader, die marinier was en haar meenam naar de nautische dagen, werkte Prins als 17-jarige als matroos een jaar bij de marine. Ze werkte op de brug en bestuurde als roerganger het schip, maar zat ook in de commandantcentrale om via het radarscherm het verkeer onder en boven water in de gaten te houden. “Vier maanden heb ik gevaren in Zuid-Amerika en het Caraïbisch gebied. Ik ken het leven aan boord. Door deze schitterende ervaring weet ik wat er komt kijken bij het binnenvaren van een haven.” de overige voorzieningen in de haven én in de stad moeten kwalitatief goed, maar ook betaalbaar zijn. City marketing en de toeristische kant in deze functie zijn relatief nieuwe onderdelen voor mij. Bovendien heb ik met meer aspecten en partijen te maken dan voorheen.” Harde rekensom Regio-denken brengt vooruitgang De eerste kennismaking met het Havenbedrijf Amsterdam had Prins als contractmanager voor alle clusters en later als accountmanager vastgoed, gespecialiseerd in de nautische dienstverlening. “Ik kreeg te maken met dienstverlenende partijen in het havengebied op het water, zoals bunkerbedrijven, sleepdiensten en scheepsreparateurs. Diensten die voor de cruisesector ook van belang zijn.” Toch was de rivier- en zeecruise voor Prins een nieuw product dat zij het afgelopen jaar beter heeft leren kennen. “Ik kreeg inzicht in wie de passagiers op de schepen zijn, wat de consument aantrekt om een cruise te maken en wat er voor passagiers te doen is in Amsterdam. En ook welke partijen er een graantje van kunnen meepikken.” In de beslissing van een rederij om in Amsterdam aan te meren, spelen niet alleen de toeristische attractie Amsterdam, aangeboden excursies en een goed verkoopbaar product aan de consument een rol. Het is ook een harde rekensom qua vaartijd, brandstofkosten, havengelden en terminal fee om wel of niet naar Amsterdam te komen. De concurrentie (op prijs per hut) onder de rederijen is groot. “Ook de afmeerfaciliteiten, de passagiers- en kofferafhandeling en De havens van Amsterdam en IJmuiden verwelkomen jaarlijks een groot aantal cruiseschepen. Elk aangelegd schip levert gemiddeld tussen de € 350.000 en € 600.000 aan toegevoegde waarde op door bestedingen van passagiers en werk voor de nautische dienstverleners. Per jaar doen gemiddeld 300.000 cruisepassagiers Amsterdam en IJmuiden aan. “De laatste berekening wil dat de zeecruisevaart de regio Amsterdam € 90 miljoen omzet en 1.100 arbeidsplaatsen oplevert. Komend jaar willen de terminals in Amsterdam en IJmuiden en de zeehavens van Amsterdam en IJmuiden hier opnieuw onderzoek naar laten uitvoeren. Dit jaar stond vooral in het teken van hoe in te spelen op de marktontwikkelingen, ook op de lange termijn.” In 2013 ontving Amsterdam 138 zeecruiseschepen, een lichte daling ten opzichte van 2012. Onder meer door de harde wind moest een aantal schepen uitwijken naar andere havens. Met ongeveer 290.000 passagiers bleef het aantal bezoekers van de stad Amsterdam wel nagenoeg gelijk. Dit door de toegenomen bezettingsgraad van de schepen. “De cruiseschepen worden steeds groter en er ligt grote druk op het kostenplaatje. Samen met de rederijen en het Loods- Zeehavens A msterda m juni 2014 Voor Alma Prins-Droog is het regiodenken een belangrijk speerpunt: “Je wilt een regionale haven zijn.” FOTO: MAX DIJKSTERHUIS wezen maken we daarom simulaties om te kijken hoe en wanneer de sluis het best is te passeren. Als de kapitein zich niet comfortabel voelt, dan keert hij om. Na de ramp met de Concordia zien we een grotere voorzichtigheid. Goede training van kapiteins is essentieel en daar proberen we invloed op uit te oefenen. De nieuwe zeesluis is van groot belang voor ontvangst van de grootste schepen, we worden daarmee als bestemming nog aantrekkelijker.” Cruise Terminals Amsterdam IJmuiden ontving afgelopen jaar 39 cruiseschepen en 64.000 passagiers. Passengers Terminal Amsterdam en Felison Cruise Terminal hebben in 2013 een samenwerkingsovereenkomst gesloten en treden samen op onder de naam Cruise Terminals Amsterdam. “Vanuit het Havenbedrijf spelen wij ook een proactieve rol in deze samenwerking door bijvoorbeeld gezamenlijk op salesmissie te gaan. Een goede zaak en een mooi voorbeeld van regionale samenwerking en het aangaan van partnerships. Ook voor de riviercruise.” Over de riviercruise: die knapt bijna uit haar jasje. “De vraag naar riviercruises neemt enorm toe. Het afgelopen jaar gaf een stijging van 7,3 procent, van 1.382 (in 2012) naar 1.483 calls in 2013. Het jaar 2014 zet die teller naar verwachting op ruim 1.600, wat een groei van 7,8% zal betekenen.” Logischerwijs groeit ook het aantal riviercruisepassagiers door, van ruim 320.000 in 2012 naar circa 355.000 in 2013. Ook neemt het aantal nieuwe en het aantal langere (van 135 meter) schepen toe. Gekeken wordt nu of op de Westerdoks- dijk ligplekken zijn te creëren. Het capaciteitstekort vraagt ook hier om regionale samenwerking. “Het Havenbedrijf is in overleg met de gemeenten Haarlem en Zaandam om te bekijken op welke wijze we intensiever kunnen samenwerken door een aantal kleinere schepen daar te accommoderen. Deze explosieve groei vraagt om een commerciële strategiebepaling, inclusief investeringsplan. Daar werk ik hard aan, samen met de projectgroep riviercruise waarin de nautische sector, de stadsdelen, de Dienst Ruimtelijke Ordening van de gemeente Amsterdam, maar ook de infra-afdeling, de juristen en de financiële afdeling van het Havenbedrijf samenwerken.” Meest efficiënte Rederijen, nautische dienstverleners, loodsen, terminals, gemeentes en het Havenbedrijf werken binnen de regio al langere tijd samen, onder andere via de promotieorganisatie Amsterdam Cruise Ports. Op deze manier zou er ook een samenwerkingsverband opgezet kunnen worden voor gezamenlijke investeringen. “Alle partijen beseffen dat samenwerking noodzakelijk is, dat de zee- en riviercruise een gezamenlijk product is. Het is dan ook een aanmoediging voor al die partijen dat de Amsterdamse haven in Miami dit jaar een Cruise Insight-award heeft gewonnen in de categorie Most Efficient Port for Port Services en genomineerd is door een grote rederij voor haar uitstekende dienstverlening.” • w w w. po rto famsterdam. nl Zeehavens A msterda m juni 2014 15 TER HAAK GROUP: Your Partner in Port Logistics and Intermodal Concepts USA BCA THI THL TERMINAL OPERATOR STEVEDORING PROJECT CARGO STORAGE WAREHOUSING LOGISTICS USA DISTRIBUTION CONTAINER REPAIR CONTAINER TRANSPORT BARGE OPERATOR RAIL OPERATOR United Stevedores Amsterdam (USA) handles cargo to and from the European continent. We offer you all the services of a modern terminal operator who is reliable, professional and flexible in every way. Our deep-sea terminal and the multimodal distribution centre provide storage and transit by water, road, rail and air. We ensure a careful, fast and efficient discharge and loading of your vessels. Situated in one of Europe’s top five ports, Amsterdam is congestion-free and well known for its competitive rates and perfect connections. The inland barge terminal transfers cargo shipped by barges to and from the hinterland. For sure, USA offers you everything you need from a top terminal operator by combining speed, flexibility, reliability, professionalism, a ‘customer comes first’ attitude, and the keenest prices in the market. ISPS and AEO certified. UNITED STEVEDORES AMSTERDAM United Stevedores Amsterdam (USA) is, together with 4 other port related companies, part of The Ter Haak Group. Ruijgoordweg 80 - Westpoort 7070 - 1047 HM Amsterdam The Netherlands Phone +31 20 6116688 - [email protected] - www.terhaakgroup.com 16 Zeehavens A msterda m juni 2014 cru ise ‘Ko m naar de A msterdamse regi o !’ D e vruchtbare samenwer k ing tussen de Passenger Ter minal Amsterdam en de Felison Cruise Ter minal wer pt haar vruchten af. Beide ter minals weten hun k lanten op een succesvolle manier te ver leiden om de Amsterdamse regio aan te doen. T ekst: E ve l ine Papa R ederijen treden met honderden havens in contact om te bepalen waar hun schepen heengaan. Aan Ron Maes van Felison Cruise Terminal en Dick de Graaff van PTA (Passenger Terminal Amsterdam) om die keuze makkelijker te maken. “We zien dat het loont om samen op te trekken”, zegt Ron Maes. “We staan onder de vlag van Amsterdam Cruise Port of als Cruise Terminals Amsterdam gezamenlijk bij de klant op de stoep om onze regio en alles wat daar te doen is, te promoten, en zo onze klanten te bewegen hun schepen naar dit gebied te brengen. Vervolgens kijken we met de klant welke locatie het best past bij de wensen. Daarna maken we onze eigen commerciële afspraken. We zijn twee aparte bedrijven, maar staan voor dezelfde regio.” Dick de Graaff van PTA: “De keuze is afhankelijk van de wensen van de rederij. Als een rederij in het centrum wil liggen, gaan ze naar de PTA. Zit ze krap in de tijd en is het van ondergeschikt belang om in het centrum van Amsterdam te liggen, kan de ligging van de Felison Cruise Terminal voor een rederij de doorslag geven om naar onze regio te komen, terwijl hij anders misschien Nederland zou hebben overgeslagen.” Het is daarom mooi dat de terminals het hele palet kunnen aanbieden, gaat De Graaff verder: “Op die manier hebben we als regio voldoende in huis om het interessant te maken voor de cruisepassagiers.” Zee- en riviercruises Niet alleen in de zeecruisevaart zit groei, ook de markt van de riviercruises bloeit. Maes: “Voor de Felison is de riviercruise geen markt. Maar ook op deze markt liggen op dezelfde manier als wij met de PTA doen mogelijkheden om de regio te promoten. Vanuit Amsterdam Cruise Port bestempelen we niet alleen Amsterdam als interessant voor de riviercruisevaart, maar ook andere plaatsen. Daarbij zoeken we samenwerking met de andere aanleghavens: Zaandam, Haarlem, Hoorn en Enkhuizen. En dat werkt: we zijn van 850 naar zo’n 1.500 schepen in Noord-Holland gegaan.” De Graaff vult aan: “Het is wel zaak dat we die groei blijven behouden. Door de nieuwe wetgeving in Europa is het de komende jaren moeilijker om schepen in Noord-West-Europa commercieel rendabel in de vaart te houden. De brand- MSC Opera en MSC Magnifica ontmoeten elkaar in IJmuiden. FOTO: HENK HONING stof is hier in vergelijking met de Middellandse Zee duurder, omdat hier het gebruik van een andere klasse brandstof verplicht is. Dat betekent dat rederijen hun schepen anders positioneren.” Maes: “Economisch heeft het zeker een negatief effect. We zien dat de mogelijkheid bestaat dat we niet zo goed kunnen meegroeien in datgene wat cruise gaat bieden, waar bijvoorbeeld een stad als Kopenhagen dat wel kan doen. De afstand naar de fjorden of Baltische Zee en het stukje extra naar Amsterdam is dan wel erg duur. Dat heeft impact. Aan ons dus de taak om deze bestemming nog beter toe te lichten.” De Graaff: “Het is belangrijk om als terminal en havens invloed uit te oefenen op de samenstelling van een reis. Dus dat men onze regio aandoet, en liever nog dat hier het beginen eindpunt van de reis is. En als we daar Schiphol bij kunnen betrekken, is het nog mooier. De capaciteit die Schiphol biedt, is uniek in Europa.” Zeesluis Beide terminals zitten met smart te wachten op de komst van de zeesluis. De Graaff: “De komst van de zeesluis zal ons enorm helpen. Die sluis moet er komen! Het opent de weg voor meer cruiseschepen naar Amsterdam en daar profiteert de hele regio van.” • w w w. ptamsterdam. nl w w w. felis o nterminal. nl Zeehavens A msterda m juni 2014 17 c ru ise A m s t e r d a m C r u i s e P o r t b u n d e lt b e la n g e n r i v i e r c r u i s e ‘V er l eid g aste n riviercruise met he l e reg io’ D e c ru is em a r k t zit in de l i f t . D a a r a a n d r a g e n d e r i v i e rc r ui s e s m e t e e n jaar l ijk s e gro ei van 3 p roc e nt s p e c t a c ul a i r a a n b i j. D a t i s m e d e te dank en a a n de in s p a n n ing e n v a n d e Am s te rd a m Cr ui s e Po r t (ACP ). tekst: H aks Wa l b u r g h S chmidt “M aar als wij de riviercruise in de regio willen blijven stimuleren, dan moeten haven, gemeenten, toeristische attracties, winkels en horeca nauw samenwerken in de promotie naar de operators en passagiers.” Dit zegt Maarten Nouwen, projectmanager van Amsterdam Cruise Port (ACP). “Als je weet dat in 2013 ongeveer 2.400 riviercruisschepen de regio Amsterdam en Noord-Holland hebben aangedaan, waarvan rond 1.500 ook Amsterdam bezocht hebben, dan zie je het belang van de riviercruise voor onze regio. Zeker nu de economie weer aantrekt. Dus moeten we ons toeristische aanbod zo aanlokkelijk en compleet mogelijk onder de aandacht brengen van passagiers, touroperators en rederijen. Met een intensieve samenwerking van alle partijen kunnen we er echt iets moois van maken. En nu het Rijksmuseum en de Zaanse Schans tot de ACP zijn toegetreden, kunnen wij nog meer betekenen.” kunnen de passagiers overdag winkelen, attracties en bezienswaardigheden bezoeken of iets gebruiken in de horeca. Ook de motorchartervaart met vaak wat actievere passagiers komt graag naar de Amsterdamse regio. Alle varianten en operators hebben hun eigen wensen voor de haven waar ze aanlopen en de toeristische activiteiten die ze hun passagiers willen aanbieden. Belangrijk facet hierbij is de scheepslengte. Nieuwe schepen zijn circa 25 meter langer dan vroeger. “Dat heeft gevolgen voor hun ligplaatsen. Maar ook voor aspecten als walstroom, diepgang en bereikbaarheid voor bussen. De passagiers zijn vaak 55 jaar of ouder, dus lange stukken lopen naar de busopstapplek zijn niet meer vanzelfsprekend”, licht Nouwen toe. “Deze voorzieningen zijn voor de touroperator van groot belang bij het kiezen van een aanloophaven. Dat moet gewoon in orde zijn, anders val je snel af.” Verschillen Kennis bundelen De riviercruise kent verschillende vormen. Zo zijn er schepen die ’s nachts varen en overdag in een haven liggen. Dan Ronald Winkels, managing director bij incomingtouroperator Amstour, hecht grote waarde aan ACP. “Als Destination Management Company bieden wij onze toeristische kennis aan bij touroperators. Denk aan attracties, bezienswaardigheden, excursies, goede ligplaatsen, museumbezoek, bustransfers en hotelfaciliteiten. Als ongunstige waterstanden of pech aan schip of sluis een riviercruiseschip ‘stilleggen’, zijn wij sterk in het snel aanbieden van een alternatief programma, compleet met busvervoer. Maar ook als de Amsterdamse ligplaatsen bezet zijn, maken wij van de nood een deugd door snel een aansprekende alternatieve toeristenstad in de regio voor te stellen. Door de ACP zijn wij makkelijker vindbaar voor de touroperator. Toeristische attracties die klanten zoeken, vinden door de ACP en ons makkelijker aanknopingspunten voor hun werving. Die bundeling is commercieel interessant voor ons.” Amstour kan in ACP-verband meer touroperators attent maken op die Hollandse toeristische mogelijkheden die achter de tulpen, molens en klompen liggen. Een eerste bezoek zal natuurlijk vaak die ‘evergreens’ omvatten. Maar als de passagiers van de riviercruises dan ook kennismaken met het Zuiderzeemuseum of het stoomtreintje van Medemblik doen ze een ’ontdekking’ die de kans op herhaalbezoek sterk doet toenemen. Met de ACP is beter aan de toekomst te werken, Rivier het Spaarne in Haarlem met (in het midden) de entree van het Teylers Museum. FOTO: AMSTERDAM CRUISE PORT 18 Zeehavens A msterda m juni 2014 De Scenic tijdens haar maiden voyage (eerste reis) vertrekkend vanuit Amsterdam. al zal een groei in bezoekersaantallen lastig te herleiden zijn tot promotie in ACP-verband. Havenfaciliteiten Spaarnestad Haarlem met zijn toeristisch aantrekkelijke centrum heeft ook de riviercruisevaart als aantrekkelijke doelgroep herkend. Haarlem Marketing heeft becijferd dat een riviercruiseschip al gauw 22.000 euro aan inkomsten voor de stad oplevert. Daarom is flink geïnvesteerd in faciliteiten en organisatie om het deze toerist naar de zin te maken. Zo is er een speciale kade aangelegd. Die moest in Haarlem Noord aangelegd worden omdat de Spaarne zo kronkelig is dat de riviercruiseschepen niet tot in het centrum kunnen komen. De kade heeft vier ligplaatsen, stroomvoorziening, voor aanvullend vervoer een busstrook en een rondvaartafmeerplek, zodat toeristen per bus of rondvaart naar de gewenste bestemming zijn te brengen. Bovendien is toeristenmagneet De Keukenhof vlakbij. Dat biedt, samen met onder meer Amsterdam, Zandvoort en de Zaanse Schans, interessante combinatiemogelijkheden voor Haarlem. Springplank voor groei Pernette Cameron, beleidsmedewerker Economie en Cultuur van de gemeente Haarlem, vertelt over de nauwe samenwerking met Haarlem Marketing en de Havendienst op FOTO: AMPORTS het gebied van de riviercruise. “Wij zijn ervan overtuigd dat Haarlem meer is dan een uitwijkhaven voor Amsterdam. Wij bieden de riviercruisetoerist een verrassende bestemming. Wij zijn geen nood, wij zijn een deugd”, stelt zij. En dat blijkt al in het tweede jaar dat de nieuwe kade er ligt. Kwamen er eerst slechts enkele boten, afgelopen jaar waren dat er al 15 en voor 2014 is de verwachting dat de groei doorzet. “Maar de schepen en hun toeristen komen niet vanzelf. Daar moeten we met elkaar hard voor werken. Bijvoorbeeld door ook de Haarlemse ondernemers erbij te betrekken door arrangementen te ontwikkelen. In dat kader is de ACP een prima bondgenoot. Alle partijen die met de riviercruise te maken hebben, zijn in de ACP verenigd. In een klap zit je midden in het netwerk. Zo kunnen we als het ware de loper voor de touroperators uitrollen. We bieden hen een aanlokkelijke innovatie van hun reizenpakket. Natuurlijk, resultaat komt niet van vandaag op morgen, maar de ACP is een ideale springplank voor groei. Wij denken dat het realistisch om in Haarlem op honderd schepen per jaar uit te komen.” ‘Schepen en toeristen komen niet vanzelf, daar moeten we hard voor werken’ • w w w.amsterdamcruise.nl Zeehavens A msterda m juni 2014 19 C ru ise Ko n i ng van de I n haar zestien jar ig b es t aan is Vik i ng R i ve r Cr ui s e s ui tg e gro e i d to t d e grootste aan bieder van r ivierc ru is es m et e e n j a a r l i j ks e o m ze t s t i j gi n g v a n t wi n t i g tot der tig proce n t . D e gro ei, die n o g n i e t a f v la kt , le i d d e to t ui t zo nd e r l i j k grote ni euwbouwop d ra c h ten . Werden d i t j a a r ze s t i e n s c h e p e n te wa te r g e la te n , vo l ge nd jaar wo rdt d e vl o o t u itge b re i d m e t t wa a l f r i v i e rc r ui s e s c he p e n e n é é n zeecr uise schip. T ekst: E vert Br u ineko o l “D it jaar hebben wij 52 schepen in de vaart”, vertelt Joost Ouendag, vicepresident product marketing. “En dat is zeker niet het eind. Wij kunnen de groeiende vraag naar ons product maar net bijbenen.” Oprichter Torstein Hagen weet exact hoe groot die vraag is. “In Europa hadden wij op de reizen in 2013 50.000 hutten beschikbaar. Die waren eind maart 2013 allemaal geboekt. Hoewel we zestien nieuwe schepen hebben, geldt ook voor dit jaar dat vrijwel alle reizen volledig zijn volgeboekt. Onze vloot groeit, maar het aantal mensen dat belangstelling heeft voor onze reizen groeit nog meer. Daarom blijven wij nieuwe schepen bouwen. Ik verwacht dat onze vloot over zes jaar honderd schepen zal tellen.” Veilige passage De schepen van Viking zijn longships met een lengte van 134,90 en een breedte van 11,45 meter. “De lengte en breedte zijn gekozen in verband met de sluizen op de Rijn en het Main-Donau-kanaal”, weet Ouendag. “Deze maten zijn het maximale dat mogelijk is voor een veilige passage. Maar zelfs als dat mogelijk zou zijn, zouden wij niet groter bouwen. Dan wordt het te grootschalig. Onze schepen hebben 95 tweepersoonshutten voor passagiers en 31 hutten voor de bemanningsleden. Verder is elk schip voorzien van een zonnedek, vaak met putting green, schaakterras, wandelparcours, aquavitterras met grills voor al fresco-dineren, observatielounge, bar, restaurant, bibliotheek en boetiek.” Geen enkel schip is identiek. “In de basis zijn ze gelijk, maar het is beslist niet zo dat als je er één hebt gezien, je ook alle schepen kent.” De doop van negen riviercruiseschepen van Viking in Amsterdam. FOTO: EVERT BRUINEKOOL 20 Zeehavens A msterda m juni 2014 Kleine schaal Hagen weet zich onbetwist marktleider. Begin 2013 had zijn rederij een marktaandeel van 44 procent. “Aangezien wij in 2013 en in 2014 meer nieuwbouwschepen in de vaart hebben genomen dan al onze collega’s samen, zal dat aandeel alleen maar groeien.” Dat betekent echter niet dat Hagen en zijn team nu rustig achteroverleunen. “Integendeel. Wij zijn voortdurend bezig met het ontwikkelen van nieuwe plannen.” Een van die plannen is de start van Viking Ocean Cruises. “Wij gaan dat op kleine schaal doen, met relatief kleine schepen en naar bijzondere bestemmingen”, vertelt Hagen. Het eerste schip, de Viking Star, komt in mei 2015 in de vaart. “Vrijwel direct na de presentatie van onze plannen in mei 2013 namen mensen contact met ons op met de vraag of zij al konden boeken”, meldt Ouendag. “Inmiddels is voor 2015 op alle reizen vrijwel een honderdprocentbezetting van de kamers gerealiseerd.” De opdracht voor het tweede schip voor Ocean Cruises is al gegeven. Dit schip komt in 2016 in de vaart. Ook heeft Viking een optie op de bouw van nog eens vier zeecruiseschepen. Vooralsnog maakt Nederland geen deel uit van de reizen die Ocean Cruises in 2015 zal maken. “De reizen zijn op Noorden Zuid-Europa gericht”, legt Ouendag uit. “Op dit moment hebben wij voor een aantal reizen Londen gekozen als tussenstation. Maar dat betekent niet dat Amsterdam uit beeld is voor zeecruises. Het is natuurlijk met de Amsterdamse grachten een grote publiekstrekker en de ervaringen met Amsterdam op onze Europese riviercruises zijn uitstekend.” De rederij, die in 1997 is opgericht, heeft inmiddels ruim 1.600 medewerkers in dienst waaronder circa twintig Nederlanders die voornamelijk werkzaam zijn als kapitein en in andere managementfuncties. “Het is erg snel gegaan”, stelt Ouendag. “Torstein Hagen heeft ooit aan het roer gestaan van Royal Viking Line, een Noors bedrijf. Daar heeft hij zijn sporen verdiend. Het idee voor Viking River Cruises kwam echter van drie vrouwen. Zijn dochter, zijn vrouw en zijn schoonmoeder maakten een reis op een schip en zakten de Wolga af. Toen zij terugkwamen waren zij zo enthousiast dat hij besloot te onderzoeken wat er nu zo bijzonder was. Al snel was hij onder de indruk en dan niet zozeer van de reis zelf maar van de mogelijkheden. Hij richtte Viking River Cruises op en in zestien jaar tijd wist hij het bedrijf te brengen tot waar het nu is. Een organisatie die all-inclusive riviercruises aanbiedt in een groot aantal Europese landen, Rusland, Oekraïne, Egypte en Azië.” riviercruise Startpunt FOTO: EVERT BRUINEKOOL De Amsterdamse haven is voor Viking een belangrijke schakel voor een aantal cruises. Amsterdam is het startpunt van de Grand European Tour en de cruises naar Basel, Frankfurt en Boekarest. Het is bovendien het start- en eindpunt van de cruise Windmills in Holland. Omgekeerd is Viking belangrijk voor de Amsterdamse haven. “In Amsterdam stijgt het aantal calls van Viking de laatste jaren sterk”, meldt Dertje Meijer, directeur van Havenbedrijf Amsterdam. “In 2013 kwam Viking in totaal 193 keer naar Amsterdam en voor 2014 worden bijna 270 calls verwacht.” Die 270 calls maken 17% uit van het totale aantal van 1.600 riviercruiseschepen die Amsterdam en de regio in 2014 zullen bezoeken. Ook de lokale economie profiteert van de riviercruisevaart. “Riviercruiseschepen, ook die van andere maatschappijen natuurlijk, leveren een belangrijke bijdrage aan de economische ontwikkeling van Amsterdam. Jaarlijks bedragen de bestedingen vanuit de rederijen en haar passagiers circa € 35 miljoen en de riviercruisevaart zorgt voor ongeveer 1.100 arbeidsplaatsen in Amsterdam.” • w w w.vikingrivercruises.com Advertentie Zeehavens A msterda m juni 2014 21 2014 zeehavens amsterdam:Opmaak 1 03-03-2014 16:48 Pagina 1 WEERSVERWACHTING: Droog. Zwakke tot matige wind In de grootste All Weather Terminal van Europa is overslaan van kwetsbare produkten als staal, hout, papier en zelfs treinstellen niet afhankelijk van weersomstandigheden. Waterland Terminal - Stevedore and Terminal operator Service comes First Westpoort 4181 - Elbaweg 10 - 1044 AD Amsterdam T +31 20 44 80 620 - E [email protected] - W www.waterlandterminal.eu STEVEDORING SHIP REPORTING TALLY AND CONTROL SHIP AGENCY FORWARDING www.kvsa.nl 22 Zeehavens A msterda m juni 2014 cru ise Amsterdam Cruise Port heri j kt haar rol Het team van Amsterdam Cruise Port, bestaande uit v.l.n.r. Maarten Nouwen, Rachella BoellaardNegenborn en Hans Gerson. FOTO: DORIEN VAN DER DEIJL Amsterdam C ru is e Po r t (ACP) , de p ro m o t ie - en net we r k org a n is at ie vo o r b ij de ze e - en r ivierc ru is e vaar t betrok k e n b ed r ijven , g a a t nauwe r sam enwer k en met e ner zijd s A m s terd a m M ar k e t ing en a n der zijd s Ampor t s e n O R AM . Voor zit ter H an s G ers o n : “ Tijd voor een h er ijk in g en om ge r ich ter te wer k en .” T ekst: R o b S ch o emaker “I nderdaad, een herijking, maar het is niet dat ACP de inzet op een lager pitje zet”, zegt voorzitter Hans Gerson. “Inmiddels zijn de zee- en riviercruise elk goed voor 300.000 passagiers per jaar in Amsterdam. We moeten voortbouwen op de successen en reageren op nieuwe ontwikkelingen.” Op initiatief van ACP heeft de samenwerking tussen de PTA en de Felison Terminals tot een gezamenlijke marketingstrategie geleid. Toen die samenwerking haar beslag had gevonden, wierp dat de vraag op welke meerwaarde ACP nog had voor die twee terminals. Een terechte vraag, vindt Gerson: “Maar de zeecruise blijft onze aandacht vergen. De beperkte afmeting van de sluis is nu echt een probleem in samenhang met de schaalvergroting bij de schepen. We moeten accepteren dat we de allergrootste cruiseschepen voorlopig niet kunnen ontvangen. En ook bij storm zijn veel scheepskapiteins die nog wel door de Noordersluis kunnen huiverig om het risico op averij te nemen. Het is uiteindelijk een bedrijfstak die erg gevoelig is voor vertragingen en imagoschade.” zijn cruisepassagiers vaak herhaalpassagiers en voor hen zijn ook andere attracties dan gebruikelijk interessant. We kunnen ook intensiever cruisepassagiers werven in de Benelux en het Ruhrgebied, voor wie Amsterdam een ideale opstaphaven is. Er is nog een wereld te winnen, maar vanzelf gaat het niet.” Brandstoftoeslag Riviercruise Zorgelijk zijn de extra brandstofkosten in de Noordwest-Europese wateren die nadelig uitpakken voor het doorvaren naar Amsterdam. Extra vaartijd kost veel geld, zeker als rederijen voor een rondje Oostzee ook Kopenhagen als begin- en eindpunt kunnen nemen. Gerson: “Verleden jaar zagen we een daling van 187 naar 176 aanlopen bij de PTA en Felison. Het aantal passagiers is wel gelijk gebleven vanwege de grotere schepen. We moeten de aantrekkelijkheid van de regio Amsterdam nog beter voor het voetlicht brengen, willen de rederijen die extra kosten voor lief nemen. We kunnen proberen een nieuw vaargebied te ontsluiten, bijvoorbeeld Europese hoofdsteden als Kopenhagen, Amsterdam, Londen, Parijs via hun dichtstbij gelegen havensteden. Daarnaast Tegelijkertijd vergt de onstuimig groeiende (+8%) riviercruise nog meer dan vroeger aandacht, zegt Gerson. “De Provincie heeft aangekondigd de subsidie voor een onderzoek naar een betere regionale spreiding van de riviercruise te beëindigen. ACP acht dit project zo essentieel dat wij de betrokken Noord-Hollandse gemeenten, maar ook die rond het IJsselmeer gevraagd hebben ons de komende drie jaar te blijven steunen. We hebben al tien toezeggingen binnen, waaronder van Urk en Lelystad.” Lelystad? “Ja, Lelystad. Dé stopplaats voor een koninklijk bezoek aan het Paleis Het Loo…” Amsterdam Marketing Was cruise vroeger vooral een hobby van het Havenbedrijf, nu is het met 600.000 bezoekers volop erkend door toeristisch Amsterdam. Aanschuiven bij een overkoepelende organisatie als Amsterdam Marketing - die zich immers ook richt op de gehele metropoolregio - is voor ACP efficiënt. De I Amsterdamcampagne is zeer succesvol, en ook de strategie om elk jaar een paar thema’s centraal te stellen. Op het administratieve vlak takt ACP aan bij Amports en ORAM. Gerson: “We bezetten binnenkort een gezamenlijke verdieping in het Havengebouw met één ingang en receptiebalie.” • w w w. amsterdamcruise . n l Zeehavens A msterda m juni 2014 23 c ru ise V C K Logi s t ic s bij n a ho n d e r d jaa r i n d e hav e n ‘Onze focus wordt breder’ FOTO: VCK LOGISTICS V CK Logistics is vo l g en d ja a r een e e uw ac tief in de Am s terda m s e h aven re gi o. O mdat he t be d r ijf vers c h il l en de di scipline s be h eers t – o. a. s t u w ad o r i n g, agenc y e n co n t ra c t l o gis t iek – is h e t o o k nauw be t rok k en b ij de c ru is e va a r t i n he t Noordze ek an a a l geb ied. T ekst: C ees V isser “N ever a dull moment”, zegt Jan van den Akker, manager operations VCK (Verenigd Cargadoorskantoor). Het is de understatement van de dag. In het uurtje dat hij aan zijn bureau in het kantoor van VCK in de PTA zit, gaat de telefoon acht keer en vliegen de mailtjes hem om de oren. Even nog wat ‘dingetjes’ regelen voor de komst van vier cruiseschepen morgen. Niet te vergeten: Van den Akker is al een paar uur in touw, vanaf vier uur vanochtend, wat weer alles te maken heeft met de aanloop van vandaag, de Celebrity Constellation. Tweeduizend passagiers op en tweeduizend af, circa 25 man personeel aansturen, functionarissen van de voedselwarenautoriteit die vragen hebben over de diepvriesgoederen op de kade, scheepsafval dat nog niet van boord is 24 Zeehavens A msterda m juni 2014 gehaald (waardoor het laden van goederen in het gedrang komt), Nederlandse tijdschriften en digitale decoder regelen voor een cruiseschip morgen en een koffiezetapparaat dat zoek is geraakt. “Nee hoor, daar word ik niet nerveus van. Dit is wat ik doe. Al veertien jaar. Trouwens, het is een paar uur voor vertrek, alle tijd.” De woorden passie en flexibiliteit vallen. “Inderdaad, als je twee eigenschappen nodig hebt om dit werk te doen, dan is dat passie voelen en flexibel zijn. Alles gaat altijd weer een beetje anders dan gepland, en dan moet je daar meteen een oplossing voor vinden.” Ook aanwezig in het kantoor is Jeroen Brauns, General Manager bij VCK. Zelfs hij kijkt met bewondering naar de werkzaamheden van zijn collega. Terwijl Van den Akker nog eens de telefoon opneemt, vertelt Brauns over de veranderende cruisemarkt. “Van luxegoed naar een commodity, een geweldig product dat nu bereikbaar is voor een grotere groep mensen. Vroeger werden er cruises verkocht inclusief vliegticket. Maar de tarieven zijn inmiddels flink gezakt, de brandstofkosten zijn voor schepen omhooggegaan. Gevolg: er wordt meer op de kosten gelet, terwijl de passagier kritischer wordt. En die passagier is steeds vaker Europeaan in plaats van Amerikaan .” Die ontwikkelingen, zoveel wil Brauns maar zeggen, veranderen de markt. “Wij signaleren dat en passen onze dienst- verlening hierop aan. De focus wordt breder. Breder omdat we meer voor cruiserederijen willen en kúnnen betekenen. Dat we meer kunnen betekenen, komt omdat we meerdere disciplines in huis hebben: wij zijn een logistiek dienstverlener. Niet alleen stuwadoring, maar ook forwarding air- en ocean-freight, opslag en distributie.” Dat is interessant voor cruiserederijen omdat er doorlopend goederen van en naar het schip gestuurd worden, zegt Brauns. “Die goederen worden ingevlogen of komen in zeecontainers hierheen. Denk aan motoronderdelen, maar ook hotelbenodigdheden.” Onlangs nog, herinnert Brauns zich, heeft VCK het transport van een paar cilinderkoppen voor de scheepsmotor verzorgd. “Die koppen moesten direct voor reparatie naar een bedrijf. En enkele weken later, na reparatie weer terug naar het cruiseschip.” Van den Akker vult zijn collega aan: “We zijn toch al bezig op de kade en doen dat al van oudsher. Daarom kunnen wij in het aanleveren van goederen een goede coördinerende rol vervullen.” Omarmen Brauns en Van den Akker denken dat er voor Amsterdam op het terrein van de cruisesector nog een wereld is te winnen. “We moeten hier de passagiers en crew meer in de watten leggen, het hen makkelijker maken, logistiek ontzorgen en daar waar mogelijk de total visit costs omlaag brengen door nieuwe logistieke oplossingen aan te bieden, zowel op het gebied van pax & stores (passagiers & alle andere lading behalve bagage – red.). Amsterdam blijft natuurlijk een trekpleister van jewelste en heeft een naam bij zowel crui- serederijen als passagiers. En de PTA is natuurlijk een unieke locatie: een terminal zo dicht bij de stad, welke haven heeft dat nou? Maar we moeten wel ons best blijven doen om die naam hoog te houden. De hamvraag daarbij is: hoe gaan we ons als Amsterdam onderscheiden van andere havens? Hoe gaan we er nou voor zorgen dat Amsterdam competitief en aantrekkelijk blijft?” Makkelijker maken? Brauns denkt bijvoorbeeld aan een incheckservice in de PTA voor passagiers die naar Schiphol moeten. Riviercruises Of er nog een rol is weggelegd voor VCK in de riviercruises? “Nee”, zegt Van den Akker resoluut. “Die doen alles zelf. Riviercruiserederijen hebben alleen een kade nodig, meer niet. Geen scheepsagenten, geen stuwadoors, geen beveiliging. De enige die daarvoor nog iets kan betekenen, is een touroperator voor het organiseren van uitstapjes voor de passagiers. Wij kunnen daar nauwelijks op inhaken.” Toch ziet Brauns graag dat die tak groeit. “Rivier- en zee-cruises is toch uniek in Amsterdam, ook wat betreft omvang.” Brauns en Van den Akker kijken vanuit de terminal nog eens naar buiten. Op de kade bij de Celebrity Constellation is beweging zichtbaar, het laden van de koffers van een nieuwe groep passagiers kan beginnen. Brauns: “We hebben een mooi beroep in een mooie sector. Wij, maar ook alle andere partijen en leveranciers in onze haven, doen hun stinkende best om er een succes van te maken. Dat merk je aan alles.” • w w w.vck.nl Advertentie ± OPLEIDING, TRAINING, SIMULATIE EN ADVIES Cursus Crisis Management & Human (1 dag) Behaviour noodprocedures effectieve communicatie begeleiden van noodsituaties begeleiden van passagiers en personeel op aanvraag CURSUSINHOUD: STARTDATUM: Conform STCW Code sectie A-V/2 pa.3. Kijk voor het complete aanbod op onze website. | 010 28 32 300 | WWWW.AMSTERDAM.STC-BV.NL Zeehavens A msterda m juni 2014 25 c ru ise We l kom in o n z e reg io! En dan tr ansfor m eer t de c ru is ep a s s a gi e r n a a r to e r i s t o m e e n b e zo e k te bre ngen aan o n ze regio n a l e s c h atte n. G e s p re k k e n m e t p e r s o n e n d i e o p he t v i site k aar tje va n de h aven regio s ta a n . T ekst: C ees V isser Wat? Kuoni Destination Management Benelux Wie? Claudia Luisini, manager cruise department Hoe belangrijk is de cruisevaart voor jullie? “Heel belangrijk! Zeventig procent van onze business is zeeen riviercruise-gerelateerd. Om cijfers te geven: wij handelen dit jaar 56 zeecruiseschepen af. Daarnaast bestaat de riviercruise, waarbinnen we twee periodes onderscheiden: van half maart t/m half mei, de zogeheten Tulip Time, en de periode daarna, tot eind december. De Tulip Time is onze piek en goed voor 51 aanlopen. De rest van het jaar krijgen we bezoek van nog eens honderd riviercruiseschepen.” Om bij de cijfers te blijven: over welke aantallen passagiers hebben we het? “Een zeecruiseschip telt gemiddeld zo’n tweeduizend passagiers, terwijl een riviercruiseschip ergens tussen de 150 en 200 passagiers op de kade zet. Reken maar uit. Overigens praten wij niet over passagiers; die zitten in een vliegtuig en worden vervoerd. Wij hebben het over gasten, omdat wij hen uiteenlopende services aanbieden.” Wat? De Keukenhof Wie? Wim Meerveld, manager Sales & Marketing Ziet u weleens een cruiseganger in de Keukenhof? “Dat kun je wel zeggen. De cruisemarkt is voor ons heel belangrijk, en dan vooral de riviercruises. Veel rederijen komen speciaal in het voorjaar naar Nederland voor de bollenvelden en de Keukenhof. Het aantal bezoekers aan de Keukenhof dat via een riviercruise komt, ligt dit jaar op ongeveer 80.000. Dat aantal groeit met tien procent per jaar.” Wat drijft de cruiseganger naar onze regio? “Veel cruisegangers komen voor de bollenvelden, de Keukenhof en Amsterdam. Mede door de heropening van het Rijksmuseum komen er veel meer Amerikanen naar Nederland. Wij zijn ook blij dat wij in het Rijksmuseum een goede partner vinden, en dan niet alleen in de wereldwijde promotie. Zo hebben wij een tuin met historische bloembollen in de Rijksmuseumtuin aangelegd.” 26 Zeehavens A msterda m juni 2014 Hoe populair is de Amsterdamse regio bij cruisegangers? “Amsterdam heeft wereldwijd een onverwoestbare naam. Je merkt dat vooral tijdens de Tulip Time. Is Amsterdam al een trekpleister van jewelste, daar komen onze bloembolvelden dan nog eens bij. Ik zit al dertig jaar in het toerisme, maar de populariteit van de Keukenhof is gebleven; de must-see van Nederland. Wat ook helpt, is dat de Amsterdamse grachtengordel op de Werelderfgoedlijst staat. Vooral Amerikanen vinden de grachten geweldig.” En de meeste gasten komen uit Amerika? “Nou… de hoofdmoot bestaat nog steeds uit Amerikanen, in zowel de zee- als riviercruise. Maar het aantal Europeanen neemt wel meer toe. Uit welk land? Dat is afhankelijk van de cruiserederij en waar het startschot van de cruise klinkt.” Hoe is dat nou, de omgang met cruisegangers? “Bijzonder. Wat het leuk maakt, is dat ze gepamperd willen worden. Als ze dat gevoel hebben, als je die verwachting inlost, dan heb je een geweldig publiek. Je moet in deze tak heel service-minded zijn en de gasten kwaliteit willen geven. Dat is natuurlijk ook ons streven: alle gasten naar the seventh heaven brengen.” Welke nationaliteit heeft de cruisepassagier die de Keukenhof bezoekt? “Amerikanen zijn veruit de grootste, Duitsers en Australiërs de snelst groeiende groep.” Hoe verloopt zo’n bezoek doorgaans? “In bijna alle gevallen is de entree tot de Keukenhof bij de cruise inbegrepen. Na het ontbijt vertrekken de passagiers in bussen naar de Keukenhof. Meestal verblijven de gasten circa drie uur bij ons. Ze moeten namelijk voor de lunch weer terug op de boot zijn.” Doen jullie nog iets speciaals voor deze groep? “Alle bezoekers krijgen een gratis plattegrond. De gidsen nodigen wij voor onze opening al uit, zodat zowel de gidsen als de bezoekers goed voorbereid zijn aan hun bezoek aan ons.” Wat? Het Rijksmuseum Wie? Nikki Smeets, sales manager Hoe belangrijk zijn cruisepassagiers voor het Rijksmuseum? “Belangrijk! Een groot deel van de internationale bezoekers in Amsterdam komt naar ons land per (rivier)cruise. Hoeveel aantallen vervolgens het Rijksmuseum bezoeken, houden wij niet precies bij. Wij werken samen met reisorganisaties die zich richten op de cruisemarkt. Zij brengen samen veel internationale bezoekers naar het museum.” Ligt het Rijksmuseum goed bij de cruiseganger? “De reizigers op cruiseschepen zijn geïnteresseerd in cultuur en bezoeken over het algemeen graag musea. Het Rijksmuse- Wat? GoodGuiding Wie? Marije Gehéniau, eigenaar/Nationaal Gids Wat doet een Nationaal Gids? “Toeristen rondleiden en ze over onze geschiedenis en cultuur vertellen. De meeste tijd breng ik door in en rond Amsterdam: stadswandelingen, rondvaarttochten, een bezoek aan het Oostelijk Havengebied. Daarnaast tours in de Keukenhof en het Rijksmuseum… Over het Rijksmuseum: een groot deel van de kunsthistorische tour die ik daar verzorg, bestaat uit onze maritieme geschiedenis. Prachtige pentekeningen van vader en zoon Van de Velde, relikwieën uit zeeslagen en modelschepen, mijn gasten vinden het geweldig. Ik werk als freelancer en word ingehuurd door touroperators als Kuoni en Delta Tours.” Je komt dus weleens een cruiseganger tegen? “Tachtig procent van mijn gasten pik ik op bij de PTA. Amerikanen en Duitsers, maar ook Canadezen, Engelsen en Australiërs. Deze gasten zijn over het algemeen hoger opgeleid, hebben oprechte belangstelling voor wat ik te vertellen heb en stellen leuke vragen. Maar welke nationaliteit ook, ze hebben een ding gemeen: ze verbazen zich over het groot aantal fietsen. En tegelijkertijd worden ze altijd door fietsers omvergereden, het luide gebel ten spijt. Vooral Engelsen, want die kijken net dan de verkeerde kant op.” um is sinds april vorig jaar weer open en het afgelopen jaar al door bijna drie miljoen mensen bezocht. De groeiende cruisemarkt in Nederland draagt daar aan bij. In het Rijksmuseum is kunst te zien die behoort tot de wereldtop. Alleen al op de Eregalerij van het museum zijn alle meesterwerken uit de Gouden Eeuw te zien, waaronder het Melkmeisje van Vermeer en de Nachtwacht van Rembrandt.” Valt er iets te zeggen over de nationaliteit van de cruisepassagier die naar het Rijksmuseum komt? “Specifiek voor de cruisepassagiers is dat waarschijnlijk de Amerikaanse nationaliteit. Zij komen veel via een riviercruise naar Amsterdam. Kijken we naar alle Rijksmuseumbezoekers, dan is Nederland het grootste herkomstland. Daar zijn wij trots op, het Rijksmuseum is immers het museum van Nederland. De buitenlandse bezoekers zijn voor ons uiteraard ook belangrijk; zij komen voornamelijk uit de VS, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Frankrijk. Daarnaast verwelkomen wij steeds meer bezoekers uit Rusland, China en Brazilië.” Doet het Rijksmuseum nog iets speciaals voor de ‘cruisegroep’? “Het Rijksmuseum is sinds dit jaar lid van Amsterdam Cruise Port. Wij willen graag zichtbaar zijn voor de cruiserederijen. Op deze manier hopen wij de internationale uitstraling van Amsterdam als cruisebestemming te versterken.” Drukke tijden? “De topdrukte begint eind maart, langs april en mei, en loopt dan af in juni. Je ziet dat het cruiseseizoen steeds langer uitloopt, ook in IJmuiden, tot wel einde herfst. Ik ben er blij mee, want daarmee houden mijn inkomsten ook wat langer aan.” Noem eens een sterk punt van Amsterdam? “Dat ze een zeventiende-eeuwse binnenstad heeft, maar wel met haar tijd meegaat – en dan doel ik op de goede infrastructuur. Het is nu wachten op de Noord/Zuidlijn, zodat we de cruisegangers nog beter door onze stad kunnen verplaatsen. Je moet het ze makkelijk maken, want dat draagt bij aan een fijne ervaring en dan komen ze terug. Ik krijg van cruisegasten vaak te horen dat ze Amsterdam fantastisch mooi vinden.” Pluim voor de gemeente? “De gemeente doet haar best om de stad mooi te maken, zonder te vervallen in Disneyficatie. Denk aan Project 1012, waardoor het Wallengebied zijn karakter heeft behouden, maar wel meer divers en aantrekkelijker voor toeristen is. Vergeet niet dat het Wallengebied ooit deel uitmaakte van onze haven.” • Zeehavens A msterda m juni 2014 27 Scan de QR-code om de complete fotoreportage te bekijken op uw telefoon of tablet, of ga naar onze website www.amports.nl/nl/foto-archief Ochtendglo re n Zaterdag 24 mei, rond 06.00 uur On d er aan m o ediging v a n e e n g e i s e r v a n b l us wa te r m a a k t h et m s Pr i ns e n d a m z i c h o p o m vo o r d e a l l ereers te k eer d e h ave n v a n I J m ui d e n b i nn e n te l o p e n. M ajes t u eu s. D o n k er e n l i c ht s t r i j d e n o m vo o r r a ng. D e zo n k ies t p a r t ij. Ee n o n g e li j k g e ve c h t , ze e r s p o e d i g b es l is t . G l o r i e i n he t o c h te n d g l o re n . 28 Zeehavens A msterda m juni 2014 Het ms Prinsendam biedt ruimte aan 835 gasten en geldt daarmee als het intiemste schip binnen de Nederlandse vloot van Holland America Line. Tussen juni en augustus 2014 zal het cruiseschip nog zeven Europese rondreizen vanuit de haven van IJmuiden starten. Ook in 2015 keert het terug naar de haven van IJmuiden, om nog eens acht rondreizen naar Europa te ondernemen, variërend van de poolcirkel en IJsland tot Ierland en de Baltische staten. crui s e i n beeld F OTO : D OR I E N VA N D E R D E I J L • w w w.holl andamerica.com Zeehavens A msterda m juni 2014 29 BAM Industrie Service Samen meer. Technische oplossingen voor industriële uitdagingen Sinds vele jaren ondersteunen BAM-werkmaatschappijen industriële bedrijven bij het realiseren van hun projecten. Nieuwbouwprojecten, uitbreidingen, maar ook modificaties van bestaande procesinstallaties, gebouwen en terreinen worden uitgevoerd door deskundige medewerkers. Advertentie Bedrijven uit de voedingsmiddelenindustrie, de chemie, de afvalverwerking, staalindusBAMtrie en de olie- en gassector spreken over een succesvolle samenwerking. Onze dienstverlening start met alle voorbereidende studies met aansluitend de turnkey realisatie en onderhoud van industriële installaties. BAM Industrie Service is een gezamenlijk initiatief van BAM Techniek – Industrie, BAM Civiel, BAM Infratechniek, BAM Leidingen & Industrie, BAM Wegen, BAM Utiliteitsbouw en Tebodin Consultants & Engineers. Een initiatief bedoeld om in alle projectfasen aan uw verwachtingen te voldoen. Voor meer informatie belt u 088 400 80 83. 30 www.bamindustrieservice.nl Tel. 088 400 80 83 Zeehavens A msterda m juni 2014 Cru ise Va n minicruises tot vrachtvervoer I n we er wil va n h et b es t a a n de b e e l d i s DFDS S e aways g e e n cr uisereder ij. Zo ver zo rgt ze a f v a a r te n t us s e n I J m ui d e n e n Ne wcastle, m et aan b o o rd zowe l v r a c ht a ls p a s s a gi e r s. T ekst: P ieter van H o ve “D at iedereen denkt dat we een cruiserederij zijn, hebben we aan onszelf te danken’’, lacht Teun Wim Leene, directeur van DFDS IJmuiden. “Sinds decennia adverteren we met mini-cruises, trips van enkele dagen. Inclusief twee overnachtingen aan boord en een verblijf in een hotel in Engeland. Het woord ‘cruise’ blijft dan hangen.” Maar de DFDS-schepen doen veel meer. “Dagelijks varen tussen IJmuiden en Newcastle. Uiteraard gaan er passagiers aan boord, maar we nemen ook vracht mee.” Het reguliere vrachtverkeer tussen Nederland en het Verenigd Koninkrijk is goed voor ruim twintig procent van de totale omzet. Bloemen, onderdelen voor de offshore, levensmiddelen, eigenlijk alle soorten producten die over en weer gaan met de ferry. Volgens Leene neemt het vrachtvervoer nog steeds toe. Maar dat geldt ook voor het aantal passagiers. “Twintig jaar geleden, toen de lijndienst IJmuiden-Newcastle van start ging, waren dat er 100.000. Vorig jaar staken 560.000 mensen over.” In de zomer heeft DFDS afvaarten die wel drie keer zijn uit te verkopen. Voorlopig zet de stijgende lijn zich door, is zijn verwachting. “Het aantal Nederlandse bezoekers kent een lichte teruggang, het aantal Britse passagiers blijft nagenoeg gelijk. Maar de hoeveelheid Duitse gasten stijgt explosief omdat de economie bij onze oosterburen aantrekt. We voeren daar ook een actieve marketing, en dat zien we direct in de stijging van het aantal passagiers.” Teun Wim Leene, directeur DFDS IJmuiden. FOTO: Gwendelyn Luijk Voetbal In de zomer zijn het Nederlanders, Duitsers en Britten die gebruikmaken van de lijnverbinding. De rest van het jaar houdt de reder acties, zoals de eerder vermelde mini-cruises. Daarnaast zijn er ’voetbalafvaarten’, een retourtje inclusief een bezoek aan een wedstrijd van Newcastle United of Sunderland. “Per jaar hebben we 8.000 tot 10.000 van deze boekingen.” De toename van het aantal passagiers maakt de vraag actueel of DFDS op de route IJmuiden-Newcastle andere en grotere schepen in gaat zetten. Momenteel varen de King en de Princess (beide met een capaciteit van 1.250 passagiers) tussen beide havenplaatsen. Maar niet alleen vanwege de toenemende populariteit van de veerverbinding wordt er gekeken naar grotere schepen, ook de milieueisen vanuit Brussel zijn strenger. Met ingang van 2015 moeten vaartuigen binnen Europa overgaan op een lichtere oliesoort die gepaard gaat met een reductie van de zwaveluitstoot. “Maar die olie is ook veertig procent duurder dan de huidige. Hierdoor zullen rederijen nadenken over welke vaarroutes vervallen of worden omgelegd.” Scrubber DFDS zal op de markt grotere passagiersschepen moeten zoeken. Een alternatief is een soort reuzenfilter (scrubber) in de schoorsteen te bouwen. “Dan zouden we met de goedkopere olie kunnen blijven varen. Van de vloot van 55 schepen van DFDS worden er voorlopig veertien omgebouwd. Voor de King en de Princess is dat niet haalbaar. Die zouden dan zo onstabiel worden dat meer dan de helft van de opvarenden zeeziek wordt.” Overigens: de twee schepen zijn onlangs voorzien van andere propellers. Hierdoor bezuinigt de reder vijf procent van de totale brandstofkosten die in de ‘miljoenen’ lopen. “Zo bereiden we ons langzaam voor op de stijging van de brandstofkosten. Daarvoor zijn een aantal scenario’s uitgewerkt. Ook zullen we de lijndienst IJmuiden-Newcastle onder de loep nemen. Willen we meer passagiers of leggen we de nadruk op meer vrachtvervoer? Moeten we overgaan op Ropax-schepen waarbij vracht- en passagiersvervoer op fiftyfifty ligt?’’ Eén ding staat voor Leene vast: het zijn spannende tijden. “Een periode met uitdagingen. Gelukkig hebben we te maken met een bloeiende verbinding.” • w w w.dfdsseaways.nl Zeehavens A msterda m juni 2014 31 X xxx Xxx X xxx Xxxx T E K S T: X xx “ XXxx Xxx • w w w.xxxx.nl 32 Zeehavens A msterda m juni 2014 Xxx Foto: Evert Bruinekool Xxx Zeehavens A msterda m juni 2014 33 b o uwm ate r i a l e n G r a n i e t I m po r t al 2 5 jaa r ac t i e f i n A m s t e r d a m s e hav e n Ste n e n voor ee n z andba k Zo’n 2 5 ja a r g el eden vo o r z a g d e N o o rd -B r a b a nt s e stee n - en gr in d p ro du c ent Fr a nz B o nt r up d a t ove r ze e s e imp o r t d é o p l o s s in g w a s vo o r d e N e d e r l a nd s e b e h o e f te aan b o u w m a ter ial en . H ij ve s t i g d e z i c h m e t Gr a ni e t I mp o r t B en el u x a a n de A m e r i k a - e n d e Aus t r a li ë have n in Am s terd a m -Wes t p o o r t . S i n d s d i e n i s hi e r e e n c l us te r onts t aan va n b ed r ijven v a n b o uwm a te r i a le n m e t e e n dom in an te p o s it ie in d e B e ne l ux . T ekst: R o b S ch o emaker H et cluster van bouwmateriaalbedrijven aan de Amerikahavenweg (Graniet Import, Mebin, AGM, Van Nieuwpoort, Wildo Beton, Hanson en Steenkorrel) domineert de Nederlandse markt. De fraaiste locatie is van marktleider Graniet Import Benelux dat op de kop van deze landtong een terrein van twintig hectare inneemt. Deze locatie is aan twee zijden ontsloten door water: de Amerika- en de Australiëhaven. “Omstreeks 1990 zag mijn vader Franz Bontrup dat de winning van bouwmaterialen in Europa eindig was. Dit vanwege landschappelijke en milieuredenen”, vertelt directeur Peter Bontrup van Graniet Import Benelux. “Nederland is een zandbak, we moeten vrijwel alle steensoorten importeren. Mijn vader had ook de visie dat de overzeese import van laagwaardige materialen alleen kans van slagen zou hebben als dit grootschalig, kwalitatief superieur, duurzaam en met een uiterst efficiënte logistiek zou verlopen. De Amsterdam- 34 Zeehavens A msterda m juni 2014 se haven had destijds nog wat hectares over en de rest is geschiedenis. In 2013 hadden wij in de Amsterdamse haven een doorzet van meer dan drie miljoen ton.” Circa tweederde van de aandelen van Graniet Import is in handen van de familie Bontrup, de rest is verdeeld over de bouwbedrijven BAM, Dura Vermeer, Volker Wessels en Ballast Nedam. Zwaartekracht Graniet Import haalt graniet uit Schotland en zandsteen (Bestone®) uit Noorwegen. Deze locaties liggen aan diepwater en hebben samen meer dan twee miljard ton aan reserves. In Bremanger, 150 kilometer ten noorden van Bergen, heeft Bontrup sinds het jaar 2000 een honderdjarige (!) concessie waar het bedrijf de harde zandsteen wint volgens een eigen, uniek procedé. Bontrup: “We hollen daar een berg aan een fjord van binnen uit. In deze berg hebben we enorme tunnels geboord. Het zandsteen dat bovenop met dynamiet wordt losgeslagen, brengen we naar een tunnelgat midden op de berg. Hierdoor valt het zandsteen tweehonderd meter naar beneden, waardoor het verder breekt. Vervolgens gaat het zandsteen via twee enorme breekmachines naar een loopband met vijftien graden verloop. Deze loopband brengt de zandsteen anderhalve kilometer neerwaarts naar het fjord. Door de zwaartekracht optimaal te benutten, winnen we via deze loopband elektriciteit voor de brekers en de loopbanden.” Bontrup vervolgt: “Aan het fjord van tachtig meter diep kunnen we elk schip ontvangen. Samen met onze partners hebben we twee zelflossende bulkcarriers van 100.000 ton laadvermogen in beheer - de grootste ter wereld - die we binnen één dag kunnen laden en lossen. De vaartijd van Noorwegen naar Amsterdam bedraagt twee dagen, dus in zes à zeven dagen kan de cyclus opnieuw beginnen. Het trasport naar onze vestiging in Antwerpen neemt slechts weinig langer in beslag.” Het terrein van Graniet Import tussen de Amerika- en de Australiëhaven Amsterdam. FOTO: ED SEEDER Lichteren Het enige minpunt aan de Amsterdamse haven is volgens Bontrup de diepgangbeperking voor de bulkcarriers. Dit noopt Graniet Import de bulkcarriers te laden tot maximaal 85.000 ton. “Tot nu is het ons niet gegund om onze schepen te lichteren voor de Noordersluis in IJmuiden, hetgeen we overigens gemakkelijk stil, snel en schoon kunnen doen.” Graniet Import lost de schepen op de terminal aan de Amerikahavenweg. Voordat ze in opslag gaan, ondergaan de halffabricaten eerst een bewerking tot eindproduct. Dit gebeurt via breken, zeven en wassen. Breken is kleiner maken, zeven is het uitsorteren naar zo’n twintig specificaties, terwijl het wassen bestaat uit het verwijderen van ongerechtigheden. Bontrup: “Dat wassen is volgens ons een vrij overbodige handeling, maar het past wel in de Nederlandse traditie.” In een continuproces (24/7 in het hoogseizoen) levert Graniet Import het materiaal just in time af bij de afnemer. Dit zijn asfalt- en betoncentrales in Nederland, België en de Duitse grensstreek. Tachtig procent gaat per binnenvaartschip. het onderhoud neerlegt bij de aannemers. Dat betekent dat aannemers meer belangstelling krijgen voor de kwaliteit en duurzaamheid van asfalt. Daarmee komt voor de toplaag ons primaire product nadrukkelijk in beeld. Voor de onderlagen gebruikt men steeds meer gerecycled asfalt. Daarin loopt Nederland voorop.” Service “Onze kracht zit niet alleen in de kwaliteit van de materialen maar ook in de service”, benadrukt Peter Bontrup. “Binnen Nederland betekent dit als klanten vandaag bellen, we morgen just in time kunnen leveren. Vooral in de spoor- en wegenbouw luistert de planning erg nauw.” Vanzelfsprekend zet de huidige economische situatie de omzet onder druk. In de infrastructuur is er sprake van grote prijsdruk en teruglopende volumes, omdat vooral gemeenten en provincies aanbestedingen uitstellen. Buiten de sector infrastructuur is er sprake van harde concurrentie. Bontrup: “Dankzij onze kwaliteit, logistieke service en innovaties handhaven wij onze volumes. Samen met universiteiten werken we aan nieuwe en intelligente toepassingen.” Toepassingen Graniet Import heeft de winningslocatie in Noorwegen uitgezocht op de unieke kwaliteit van het zandsteen ter plekke. Dat is homogeen, stroef – dus veilig voor autowegen - en hard (duurzaam). De zandsteen is ook harder dan het graniet uit Schotland. Toepassingen zijn vooral te vinden in de wegenbouw, de keramische industrie (baksteen), de kalkzandsteenindustrie, beddingen voor spoorwegen en pijpleidingen, betonnen rioolbuizen en heipalen en voorts betonmortel. Weinig automobilisten op de A2 zullen beseffen dat ze over een voormalig stukje Noorwegen rijden. Maar ook voor de harde zeewering van de Tweede Maasvlakte hebben Van Oord en Boskalis gebruik gemaakt van de Noorse zandsteen Bestone®. Bontrup: “In de wegenbouw is de trend dat de overheid de verantwoordelijkheid neerlegt voor de aanleg en Toekomst Graniet Import Benelux maakt deel uit van het internationale familiebedrijf Bontrup. Zo levert Bontrup ook de stenen voor de beddingen voor onderzeese pijpleidingen in Rusland. Peter Bontrup: “Het is een kwestie van oren en ogen open houden. In de havens van Amsterdam en Rotterdam lossen veel kolen- en ertscarriers lading uit Zuid-Amerika, Indonesië et cetera. Vaak gaan deze schepen leeg terug. Waarom zouden ze niet even langs Noorwegen varen om zandsteen van topkwaliteit mee te nemen?” • w w w.granietimport.nl Bron: Magazine Haven Op- en Overslag (2013) Zeehavens A msterda m juni 2014 35 Jan Greshoffstraat 23, 1822 JC Alkmaar Mobiel: 06 - 51 53 33 91 E-mail: [email protected] Industrieel Maritiem Achitectuur C.V.V. Coöperatieve Vereniging van Vletterlieden w.a. SHIP MOORING / UNMOORING TENDERSERVICE AT ANCHORAGE SHIP COMMUNICATIONS / LAUNCH SERVICE Pomprevisie voor scheepvaart, industrie en overheid . . . . Eigen machinale werkplaats Revisie van pompen, ventilatoren, roerwerken en tandwielkasten Steiger vluchtladder systemen ARC keramische coatings (extreem chemisch, corrosieen erosiebestendig voor de industrie en scheepvaart) SUPPLEMENTERY CREWSUPPLY ENVIRONMENTAL SERVICES VCA CERTIFIED AND NEN-EN-ISO 9001:2008 Zuidersluisweg 1975 AK IJmuiden 36 T.+31(0)255-515354 F.+31(0)255-537737 Zeehavens A msterda m juni 2014 cvv@vletterlieden www.vletterlieden.nl Westhavenweg 45 1042 AL Amsterdam T. 020 4486448 • F. 020 4486444 • [email protected] • www.saedt.nl Bed ri jfsreportage E - Proost va n uit de Ankerweg Het douane-neutrale magazijn van Henk Smit. FOTO: AMPORTS Va n a f d e Ank e r we g m e t s c hi t te re n d ui t z i c ht ove r h e t N o o rd ze e k a n a a l l a a t d r a nk e n gro o t ha n d e l H e nk S mi t a l v i j f t i e n j a a r a l c o h o l i s c he s t ro m e n ro n d g a a n . H e t f a m i li e b e d r i j f b e d i e n t ni e t a l le e n d e re gi o na l e B 2 B -m a r kt, m a a r r i c ht z i c h s i n d s t we e j a a r o o k v i a he t na b i j g e l e g e n Po s t . N L o p re c h t s t re e ks e l e ve r i ng a a n d e c o n s um e n t in N e d e r la n d e n B e lgi ë. T ekst: R o b S ch o emaker V ijf zonen heeft de oorspronkelijk uit het ondernemersdorp Limmen afkomstige Henk Smit en daarvan zijn er nog drie verbonden aan het familiebedrijf. En het jonge bloed heeft geavanceerde logistieke processen geïntroduceerd in het bedrijf dat al veertig jaar bestaat. Basis is de drankgroothandel die cafés in Amsterdam en Noord-Holland via vijf eigen vrachtwagens van drank voorziet, onder andere via een partnerschap met Grolsch. Zonen Maarten en Hein hebben daar inmiddels DrankDirect voor de Nederlandse horeca aan toegevoegd waarbij het transport uitbesteed is aan Transmission Almere. Maar ook is de brug geslagen naar rechtstreekse consumentenbelevering via DrankDozijn waarvoor het een paar honderd meter verderop gelegen PostNL de bezorging uitvoert; Europa ligt open. DrankDozijn verwijst overigens naar de speciale kartonnen doos voor twaalf flessen met een innovatieve valbescherming die Smit speciaal in samenwerking met kartonproducent DS Smith heeft ontwikkeld. Marketingmanager Berry Plokker: “In onze business is breuk de nachtmerrie, zeker bij exclusieve dranken die wij in ons assortiment hebben. Deze doos kan zeven keer vanaf een meter hoogte vallen zonder dat de flessen erin breken. Bij een bestelling van een volle doos is doos en bezorging gratis, anders € 5,95. Iedereen kan zoveel bestellen als hij wil.” Voice controlled In het douane-neutrale magazijn aan de Ankerweg voert Henk Smit een kleine 7.500 verschillende producten waar de acht orderpickers via een computergestuurd, voice controlled systeem werken. Tussen de klant die via een account op de site een bestelling plaatst en de orderpickers zit niemand. De orderpickers horen in hun headset van de software binnen drie minuten nadat de order is geplaatst welke flessen ze moeten pakken en zetten die klaar voor transport. De volgende dag bezorgt PostNL de bestelling thuis bij de con- sument. Het IT-bedrijf van derde zoon Pieter is verantwoordelijk voor de website. “Strategisch is dit een superlocatie”, benadrukt Plokker. “Wij betrekken onze flessen bij producenten en distributeurs uit heel Europa en die goederenstromen komen hier in Westpoort allemaal samen. Ofwel via trailers, ofwel zee- en shortseacontainers vanuit Amsterdam, Rotterdam of IJmuiden die dan via binnenvaartoperators per truck naar ons toe komen. Heineken en InBev zitten hier vlakbij, en daarnaast is er een synergie van bedrijven. Onze buurman Beelen verlost ons bijvoorbeeld van grote hoeveelheden karton. Uitgaand zit PostNL op een steenworpafstand, en ook Transmission in Almere is goed te bereiken. Online drankverkopen Online drankenwinkels als DrankDozijn zijn prijsvechters. Plokker: “Wij hebben geen proeverijen zoals reguliere slijterijen, maar werken via een ander, e-commercemodel. Wij hebben een vergunning om onlinedrank te verkopen waarbij we geen winkel aan huis hebben. Dat willen we niet, dat wil overigens de vergunningverlenende gemeente hier ook niet. Het is zonder tussenkomst importeren en direct uitleveren, tegen de beste service en laagste prijs. Als onze mensen op kantoor waar ook in Europa een mooie partij zien, dan slaan we toe. We voeren dan ook een breed assortiment, variërend van ‘gewone’ wijnen tot zeer dure single malts en exclusieve cognacs.” Met leeftijdsverificatie heeft DrankDozijn uiteraard nu ook te maken. Plokker: “Aan de voordeur checkt PostNL of degene die de flessen in ontvangst neemt wel 18+ is. Ook zijn wij een pilot begonnen waarmee klanten via een app op de smartphone hun drank kunnen afrekenen en wij tegelijkertijd de leeftijd controleren. Zo zien wij ook aan de voorkant of iemand de juiste leeftijd heeft.” • w w w.henksmit.nl Zeehavens A msterda m juni 2014 37 V isserij V loot Cornelis V rolij k groener en efficiënter Vangst- en ver wer k in g s m et h o d e n v a n v i s m e t e e n a a nz i e nl i j k e CO2 - re duc t ie en een fl in k e b e s p a r i ng o p d e b r a nd s to f k o s te n . Dat zijn vol g en s Co r n el is Vro l i j k ’s Vi s s e r i j M a a t s c h a p p i j B V i n I Jmuiden de h o o fdd o el en va n d e lo p e n d e re n ov a t i e v a n d e e ige n vloo t . T ekst: P ieter van H o ve M et de oplevering van de gerenoveerde en verbouwde SCH 72 Frank Bonefaas in november vorig jaar is weer een trawler van Cornelis Vrolijk toegerust voor de toekomst. De schepen voldoen alle aan de nieuwste Europese milieueisen die vanaf 2015 van kracht zijn. De koelinstallaties werken niet langer op het broeikasgas freon maar op een combinatie van ammoniak (NH3) en natuurlijke CO2. De tien trawlers van Vrolijk, waarvan een groot deel IJmuiden als thuishaven heeft, zijn visserij- en koelschepen ineen. De bemanning pompt de gevangen vis direct in koeltanks waar de temperatuur wordt teruggebracht tot nul graden Celsius. Deze gekoelde vis uit de tanks gaat over een sorteerband en komt terecht op de lopende banden op een van de werkdekken. Vervolgens verdwijnen de vissen in zogeheten Nieu we visgron de n Trawlers vissen op pelagische vissoorten als haring, makreel, horsmakreel, blauwe wijting, sardien en sardinella. Deze vissen zwemmen in grote scholen onder het wateroppervlak. Tot de jaren zeventig visten Nederlandse trawlers vooral op haring in de Noordzee. Maar het vangstverbod voor haring op de Noordzee tussen 1977 en 1983 noopte de rederijen om uit te wijken naar nieuwe vangstgronden, zoals het noordoostelijk deel van de Atlantische Oceaan, Het Kanaal en de Golf van Biskaje. De laatste vijftien jaar vist een aantal trawlers verder van huis, zoals de wateren bij West-Afrika en de Stille Oceaan. In Nederland zijn drie grote trawlerrederijen actief, namelijk Cornelis Vrolijk (inclusief Jaczon BV), Parlevliet & van der Plas en W. van der Zwan & Zn. De Pelagic Freezer-trawler Association (PFA) behartigt hun belangen. 38 Zeehavens A msterda m juni 2014 frosters. In deze plaatvriezers worden de vissen binnen drie uur ingevroren tot -22 graden Celsius. Vervolgens gaat de bevroren vis via een lopende band naar de inpaklijnen aan boord van de trawler. De bemanning stopt de bevroren blokken vis in dozen en slaan deze uiteindelijk op in het vernieuwde vriesruim. De koeling van dit ruim geschiedt tegenwoordig met systemen die voldoen aan de laatste milieueisen. Om de combinatie van ammoniak met natuurlijke CO2 te mogen gebruiken, moest Cornelis Vrolijk een nieuwe, afzonderlijke ruimte aanbrengen in de machinekamer. Ook moest het bedrijf alle leidingen vervangen. Door het directe invriezen op zee behoudt rederij Vrolijk de kwaliteit van de vis en reduceert het onnodig varen en dus het brandstofverbruik. De trawler Frank Bonefaas heeft een opslag- en verwerkingscapaciteit van drieduizend ton vis. Een visreis duurt meestal enkele weken. Zeventig procent van de vangsten gaat direct naar landen buiten de Europese Unie. Vaak zijn dit ontwikkelingslanden die veel behoefte hebben aan betaalbaar, eiwitrijk voedsel. Voorbeelden zijn Nigeria, Ivoorkust en Egypte. Een ander aspect waaraan Cornelis Vrolijk uitgebreid aandacht heeft besteed tijdens de renovatie en verbouwing van de SCH 72 Frank Bonefaas bij scheepswerf Damen Shiprepair in Vlissingen is brandstofbesparing. Een nieuwe hoofdmotor en de combinatie van een grotere schroefdiameter met een nieuwe straalbuis, moeten hiervoor zorgen. Daarnaast heeft Damen Shiprepair een nieuw werkdek aan- De trawler Frank Bonefaas heeft een opslag- en verwerkingscapaciteit van drieduizend ton vis. FOTO: Flying Focus gebracht, terwijl de 45 bemanningsleden nieuwe verblijfsruimten hebben gekregen. Met een nieuwe lay-out zit de belangrijkste vernieuwing aan de buitenkant op het achterdek waar een veiligere werkomgeving nagestreefd wordt. De verplaatsing van de kuiltouwlier naar het boatdeck leverde meer werkruimte op het dek op en meer veilige plekken om te staan. Gevaarlijke bewegingen van de netten worden tegengaan door vier hydraulische palen die vanuit de hekgalg in het achterdek vallen en door de nieuwe netgeleider voor de nettenrol. Voor de zware gewichten aan de netten zijn twee glijgoten gemaakt, en borden en drijvers zijn beter te stouwen. De scheepswerf in Vlissingen heeft de nodige ervaring met het opnieuw inbouwen van trawlers. Enkele jaren geleden bouwde Damen Shiprepair de SCH-302 Willem van der Zwan, die door brand werd verwoest, weer helemaal op. Bij deze herbouw van de Frank Bonefaas is veel gebruik gemaakt van de expertise van zowel het technisch team aan de wal, onder leiding van hoofd technische dienst Bert van Duijn, als van de mensen op zee. Zoals de kennis van schip- Same n werk i n g met I mares De Nederlandse trawlerrederijen werken nauw samen met onderzoeksinstituut Imares op het gebied van informatie over visbestanden. De trawlers van Cornelis Vrolijk hebben een computer aan boord waarop de bemanning apart alle gegevens over de hoeveelheid vis onder het schip opslaat. Bij de zoektocht naar vis maken de schepen gebruik van akoestische signalen uit een echometer. De scholen vis weerkaatsen het signaal dat weer aan boord wordt opgevangen. Na afloop van een visreis brengt de bemanning de gegevens over naar Imares dat adviseert over de visquota voor de Europese Unie. Met gegevens van de visserijschepen komt meer informatie boven water over vismigratie doordat de schepen hun echoapparatuur continu aan hebben staan. per Piet Hoek uit Katwijk en van William de Vreugd, de eerste werktuigkundige van de Carolien SCH 81 die de leiding had van het project op de werf. • w w w. co rnelisvro lij k. eu Zeehavens A msterda m juni 2014 39 T ec h n iek OTO S L MR Sy s t e m s i n t r o d u c e e r t m i x - m o d e o v e r ga n g s to e s t e l P o rtofoon o p w e g naar di gital e ti j dper k D e omwe n tel in g is n iet m eer te stuite n: ook de p o r to fo o n g a a t digit aal. K o s t ten de eers te digi t a le ne t we r k en a l s C 2 0 0 0 n o g vel e tienduizen d en eu ro’s, d e n ieu we z i j n nog voor g een k w ar t d a a r va n g e p r i j s d. T ekst: H aks Wa l b u r g h S chmidt D igitale netwerken zijn stabieler en doordat portofoons met GPS uitgerust zijn, raken ze niet meer zoek. Ook niet op een vertrekkend zeeschip. Nieuwe functies als statusbericht en zenderherkenning lanceren de portofoon nieuwe stijl verder het digitale tijdperk in.” Aan het woord Marcel Coenen, Commercieel Manager bij OTOS LMR Systems. Dit Noord-Brabants/Limburgse bedrijf levert en onderhoudt de portofoons van Amsterdamse havenbedrijven als olieterminal Eurotank, bulkoverslagbedrijf Rietlanden en containerterminal CT Vrede. Bedrijven die zich kenmerken door een grote uitgestrektheid en niet zonder een bedrijfszekere communicatie kunnen. Maar waarom gebruiken zij nog portofoons, als je met een beetje smartphone gratis naar de andere kant van de wereld kunt whatsappen? Hugo Peppelenbosch, Technisch Manager bij OTOS LMR Systems, antwoordt: Marcel Coenen, commercieel manager OTOS LMR Systems. FOTO: AMPORTS 4 0 Zeehavens A msterda m juni 2014 “Stel, je staat op de kade en je hebt een haspel nodig. Maar die ligt er niet. Heb je alleen je mobiele telefoon, dan moet je je collega’s stuk voor stuk bellen om te vragen of zij weten waar dat ding gebleven kan zijn. Je maakt dan, vaak onvermijdelijk, tegelijk een babbeltje over weekend, vrouw of voetbal. Kortom, dat kost zeeën van tijd! Tijd die voor een wachtend schip goud geld kost. Gebruik je de portofoon, dan bereik je met één druk op de knop direct iedereen op het bedrijfseigen netwerk. Dan komt zo’n haspel veel sneller weer boven water.” Illegale portofoons Een portofoon is dus een professioneel stuk gereedschap, waarvan de gebruikers betrouwbaarheid en gebruiksgemak eisen. Dat geldt niet alleen voor het leger, politie, brandweer of ambulance, maar ook op bedrijfsterreinen in de Amsterdamse haven. Het gebruik ervan is afhankelijk van vergunningen van het Agentschap voor Telecom, de landelijke toezichthouder voor het beheer van de zendfrequenties in Nederland. Treft de toezichthouder ongekeurde apparaten aan, dan kunnen deze zelfs in beslag genomen worden. Vaak blijkt dan dat de portofoons goedkoop via internet zijn aangeschaft. Deze illegale apparatuur kan het overige portofoonverkeer verstoren. Ze maken gebruik van zendfrequenties, die zijn toegewezen aan andere partijen, die daarvoor wel betalen. Zeker in drukke gebieden als de Amsterdamse haven met haar talloze schepen, kranen, shovels, onderhouds- en inspectieteams. Goede afspraken en naleving zijn hier onmisbaar. Grensgebieden als Zuid-Limburg met de Belgische en Duitse portofoonburen op een steenworp afstand, vragen zelfs om internationale afstemming. Het vergunningsstelsel helpt de portofoonnetwerken ook bij calamiteiten in de lucht te houden. Ook dat is een argument voor de portofoon, want het GSM-netwerk raakt in dat soort noodsituaties al snel overbelast. Digitale omslag De afgelopen jaren werd duidelijk dat de analoge technologie toch echt wel uitontwikkeld was. De nog steeds veelgebruikte explosieveilige variant was de laatste essentiële analoge vernieuwing. “Maar de toekomst van de professionele portofoon is digitaal, al is die nog wel vrij kostbaar”, stelt Marcel Coenen realistisch. “Wij zijn daar over met onze Japanse producent Kenwood in gesprek gegaan en hebben meegedacht over de techniek voor een soepelere overgang naar digitaal. Dat heeft de komst van de innovatieve Kenwood NX 330 ATEX-portofoon aanzienlijk bevorderd.” Kenmerkend voor deze portofoon is de mix-mode. Dat houdt in dat de NX330 ATEX zowel analoog als digitaal communiceert en daar automatisch tussen kan switchen. Daarmee vervult het toestel een brugfunctie tussen de nog volop gebruikte analoge systemen en de in aantocht zijnde digitale netwerken. Marcel Coenen licht toe: “Bedrijven kunnen dus bij vervanging digitale portofoons aanschaffen, die prima functioneren in de bestaande analoge omgeving. Het aantal mix-mode portofoons zal geleidelijk toenemen. Na verloop van tijd wordt dan de overstap naar een digitaal netwerk heel vanzelfsprekend. Alleen het basisstation en de repeaters (steunzenders die het bereik van de het netwerk vergroten - red.) moeten vervangen worden. De totale investering is dus over een groot aantal kleine stapjes verdeeld.” Soepele overgang Eurotank is het eerste bedrijf in Europa dat de mix-mode NX330 ATEX gebruikt. OTOS LMR Systems verwacht dat veel andere bedrijven zullen volgen en kiezen voor een geleidelijke, soepele overgang. Ook de andere grote producenten als Motorola en TP Radio zullen met hun eigen instapmogelijkheden in de digitale wereld komen. De trend is onmiskenbaar. Peppelenbosch geeft aan dat service de sleutel is naar klantvertrouwen: “Gezien het bedrijfskritische belang van de portofoons is een hoog serviceniveau essentieel. Is er een probleem, dan moet dat zo snel mogelijk verholpen worden. Dat kan meestal niet telefonisch. Je moet er zelf heen. Onze monteur gaat dan ook pas weg als het weer werkt, of als de klant weet dat al het mogelijke gedaan is en dat er onderdelen van buitenaf ingevlogen moeten worden. Wat helpt het aantal storingen reparaties terug te dringen, is dat nieuwe portofoons persoonsgebonden uitgereikt worden. Alleen de officiële gebruiker mag hem gebruiken. Hij of zij is dan ook verantwoordelijk voor de eigen portofoon. Daardoor zijn de mensen er voorzichtiger mee.” • w w w.portofoon-mobilofoon.nl Advertentie Zeehavens A msterda m juni 2014 41 Thuis in Nederland Thuis in de wereld 11 International Desks in Europa. Internationaal Zakendoen? De Rabobank is met 11 International Desks thuis in de belangrijkste Europese landen. We kennen er de markt, de wet- en de regelgeving en we hebben het netwerk waar u als ondernemer écht wat aan hebt. Kijk op rabobank.nl/internationaal Samen sterker De beste objecten vindt u bij DTZ Zadelhoff Te koop Westzaan Fokkemast 21 Perceel bouwgrond van 7.633 m2 met 482 heipalen te gebruiken op het bedrijventerrein HoogTij in Westzaan. Door de strategische ligging vlakbij Schiphol en de Amsterdamse haven is het perceel uitstekend bereikbaar over land en water. Op deze kavel kan naar eigen wensen een invulling gegeven worden binnen de gestelde randvoorwaarden van het bestemmingsplan of er kan gebruik gemaakt worden van de vergunning voor een bedrijfsgebouw van 4.500 m2. • kaveloppervlakte 7.633 m2; • eigen ontwerp of gebruik maken van de vergunning voor bouwplan van 4.500 m2; • 482 heipalen geslagen die constructief gebruikt kunnen worden; • ligging aan diepzeewater; • hoge Milieucategorie (3.2-4.2); • vraagprijs EUR 650.000,- Meer info 020 5 711 481 of via www.dtz.nl 4 2 Zeehavens A msterda m juni 2014 offsh or e AYOP - e n I RO- leden k ri j gen staa l k aart va n o f fsh ore Ze k omen elk aar doorgaans tegen op symposia of beur zen, de leden van de offshore -verenigingen AYOP (Amsterdam IJmuiden O ffshore Por ts) en de landelijk opererende IR O (k oepelvereniging van de toele veranciers voor de olie en gasindustr ie). Onlangs vond de gezamenlijk e ontmoeting plaats. M et succes. T ekst: P ieter van H o ve “V eel van onze leden zijn ook lid van de AYOP”, verklaart Sander Vergroesen, directeur IRO, de aanleiding voor de bijeenkomst ‘Leden ontmoeten leden’ in de Felison Cruise Terminal op 26 mei jl. Het event trekt 170 belangstellenden en brengt vertegenwoordigers van MHI Vestas Offshore Wind, Eneco Wind (beide windenergie) en Airborne Oil & Gas in de gelegenheid in te gaan op de kansen van de (wind-)offshore sector in de regio. En die zijn er voldoende, blijkt uit het relaas van Eric van der Meer van Airborne Oil & Gas, dat zich richt op machinebouw en de ontwikkeling van producten uit composiet. De onderneming heeft een gepatenteerde productiemethodiek voor buissystemen die bijvoorbeeld zijn in te zetten voor het afvoeren van olie vanuit de boorput naar boven. Daarbij wordt geen metalen buis gebruikt, maar een flexibele van composiet materiaal. Dat maakt dat veel makkelijker ‘in bochten’ is te werken. Andere voordelen zijn dat op grotere diepte is te boren en moeilijk bereikbare olie- en gasvelden exploitabel zijn. “De afgelopen jaren zijn wij sterk gegroeid”, aldus Van der Meer. Heavy Concrete uitbreidingsplannen heeft windturbinebouwer MHI Vestas Offshore Wind (sinds 1 mei de naam van de joint-venture tussen Vestas en Mitsubishi Heavy Industries). De leverancier van windmolens en verantwoordelijke voor het onderhoud en controle van de huidige windmolenparken bij Egmond en IJmuiden wil een extra team van vijftien medewerkers in de haven vestigen. Dit doet zij met het oog op de aanleg van windmolenpark Eneco Luchterduinen. De Vestas-vestiging in IJmuiden heeft dan 55 personeelsleden, Een drukbezochte ‘Leden ontmoeten leden’-bijeenkomst in Felison Cruise Terminal in IJmuiden. FOTO: Gwendelyn Luijk zo vertelt Dirk Dewettinck tijdens de bijeenkomst. Een bedrijf dat ook uitbreidingsplannen heeft in de IJmondhaven, is energieproducent Eneco. De onderneming is eigenaar van het Prinses Amaliawindpark voor de kust van IJmuiden. Van het aan te leggen windpark Eneco Luchterduinen, op 23 kilometer afstand van IJmuiden, wordt zij dat voor de helft. De overige vijftig procent is in handen van Mitsubishi Corporation. Eneco Luchterduinen, voor de kust van Katwijk en Zandvoort, wordt met 43 windmolens op een oppervlakte van bijna zestien vierkante kilometer het grootste Nederlandse park op zee. Het windoffshorepark moet 129 MW energie leveren, goed voor 150.000 huishoudens. Volgens projectdirecteur Dennis Sanou zijn juist de wind- en solarenergie groeisectoren. “Het energieakkoord wil er vóór 2023 zo’n 3.450 MW aan offshore-energie bij hebben. Oftewel: zo’n 16 procent van de totale energie is dan duurzaam.” Onlangs is een team van tien medewerkers neergestreken in de IJmondhaven voor de begeleiding van de aanleg van het nieuwe windmolenpark. De kwartiermakers hebben het bedrijfsverzamelgebouw in de IJmondhaven als onderkomen. In dit verblijf zit ook Iskes Tugs en Towage. Op den duur krijgt Eneco Luchterduinen een eigen vestiging in het pand dat momenteel aan de IJmondhaven wordt gebouwd, zo vertelt Sanou de aanwezigen. Voor AYOP-voorzitter Ron Davio klinkt dit als muziek in de oren. Volgens hem kan de regio uitgroeien tot hét gebied van de windenergie. In de IJmond start het nieuwe schooljaar een opleiding voor de windenergiebranche aan de Maritieme Academie. Daarmee wordt voldaan aan een toekomstige behoefte van het bedrijfsleven. Volgens Davio is uit onderzoek gebleken dat de windenergiebranche binnen tien jaar alleen al voor het onderhoud 1.200 nieuwe werknemers kan gebruiken. Sander Vergroesen, directeur IRO (midden). FOTO: Gwendelyn Luijk • w w w.ayop.com w w w.iro.nl Zeehavens A msterda m juni 2014 43 B ed rijf sre p o rtag e G o Wesc o Samen met med eo p r ic h ter D ir k d e M i k v i e rd e S j o e rd We s s e li us d i t vo o r j a ar h e t der tigjar ig be s t a a n van Wes c o I Jmui d e n Ap p a r a te nb o uw B V. I n d e ze p e r i ode i s Wesco uitg egro eid to t een to o na a n g e ve n d b e d r i j f o p h e t g e b i e d v a n sta alconstr uc t ies en wer k t u igb o uwk un d i g e i ns t a l la t i e s. T ekst: Bart S tam T erwijl Sjoerd Wesselius door de imposante productiehallen loopt, werkt het personeel hard aan de voltooiing van zes grote lierbokken. Deze constructies zijn bestemd voor het pijpenlegschip Stingray van Van Oord waarvoor Wesco al jarenlang orders uitvoert. “Maar we maken niet alleen zware constructies maar ook licht plaatwerk voor uiteenlopende sectoren”, zegt Wesselius. “Daarbij voert de natte aannemerij, zeg maar de baggersector, de boventoon met zestig à zeventig procent van onze omzet. Maar ook de betonindustrie, de machinebouw, de papierindustrie, de offshore en scheepsreparaties zijn belangrijke sectoren.” Wesco beschikt anno 2014 over een terrein van zo’n 4.800 vierkante meter aan de Loggerstraat in het Middenhavengebied. Daarvan is de zware machinehal met een oppervlakte van 1.300 m2 het grootst, gevolgd door de lichte constructiehal, de machine- en assemblagehal, de non-ferrohal, de kantoren en het magazijn. Daarnaast beschikt het bedrijf nog over bijna tweeduizend vierkante meter voor buitenopslag. Ook de kranen en machines mogen er wezen. Zo beschikt Januari jl. heeft Wesco, in opdracht van Van Oord, zes lierbokken geëngineerd, geproduceerd en afgeleverd ten behoeve van pijpenlegger Stingray. FOTO: Wesco IJmuiden Apparatenbouw BV 44 Zeehavens A msterda m juni 2014 de zware constructiehal over negen bovenloopkranen die in capaciteit variëren van 1 tot 20 ton. Maar ook de drie overige hallen bezitten elk twee à drie kranen van 6,3 ton. Daarnaast heeft Wesco voor alle metaalbewerkingen een kotterbank (type Juriaristi), twee freesmachines, drie draaibanken en een carrouselmachine. Het bedrijf telt zo’n veertig vaste medewerkers. Inspecteur Sjoerd Wesselius heeft een mooie, lange carrière achter de rug. “Als mts-werktuigbouwkunde heb ik allerlei aanvullende cursussen gevolgd, zodat ik voor Costain en Blankevoort naar Dubai kon. Dat was tussen 1974 en 1979. Zo was ik als assistent-inspecteur betrokken bij de nieuwbouw van de Global Way, destijds de grootste cutterzuiger ter wereld. Daarna werkte ik als inspecteur bij de baggerwerkzaamheden voor de drie grootste droogdokken ter wereld in Port Rashid, en ook aan de uitbreiding van de haven van Jebel Ali, beide in Dubai. Je zag destijds al de enorme economische groei van dat gebied.” In 1979 keerde hij terug als bedrijfsleider van een staalbedrijf in IJmuiden, maar dat werd geen succes: het bedrijf ging failliet in september 1983. Wesselius besloot om samen met collega Dirk de Mik een eigen servicebedrijf op te zetten. “We vulden elkaar goed aan. Dirk was een self made-man met veel praktische kennis en ervaring in de beton- en apparatenbouw, terwijl ik goede contacten had in de baggersector.” De Mik heeft inmiddels de dagelijkse leiding uit handen gegeven, maar blijft bij Wesco betrokken als adviseur. Het was geen gemakkelijke tijd om te starten midden in een economische crisis, herinnert Wesselius zich. “We zijn in 1984 op kleine schaal begonnen met onderhoudswerkzaamheden in een loods aan de Justus Dirksstraat in IJmuiden. Gelukkig kregen we direct een mooie order van Chris van der Zwan, toenmalig directeur van Wijsmuller. Hij vroeg ons het baggermateriaal op het zwaartransportschip Super Servant zeevast te maken. Deze en een vervolgorder hebben gezorgd voor continuïteit en groei.” Met in het in dienst nemen van twee technici werd de oorspronkelijke loods te klein. Vandaar dat in 1988 een verhuizing volgde naar de naburige Visseringstraat. “Daar konden we onze werkzaamheden uitbreiden en met een eigen ontwerpafdeling starten. We konden een klein ingenieursbureau in Beverwijk overnemen dat opdrachten uitvoerde voor papierfabriek Crown Van Gelder in Velsen-Noord.” Daarna volgde in 2003 de - voorlopig - laatste verhuizing naar de Loggerstraat, aangezien de gemeente Velsen woningen ging bouwen aan de Visseringstraat. “Hier blijven we zitten”, meent Wesselius. “Zo hebben we in 2007 nieuwe hallen bijgebouwd, terwijl we vorig jaar grond erbij hebben gehuurd voor buitenopslag van grote machines en constructies.” Praktische kennis De afgelopen dertig jaar heeft Wesco IJmuiden zijn activiteiten steeds verbreed. “Toen we in 1990 eenmaal een eigen engineeringafdeling hadden, konden we laten zien dat we meer konden dan alleen onderhoud. We hebben nu een ontwerpafdeling met een hts’er en twee mts’ers werktuigbouwkunde. Wij doen aan opleidingen, trainingen en cursussen. Vandaar onze actieve betrokkenheid bij het regionaal onderwijs, zoals het Techniek College Velsen. We hebben altijd een voorkeur gehad voor mensen met praktische kennis en ervaring die de mentaliteit van het bedrijf meenemen.” Wesselius is er dan ook trots op dat zijn personeel honkvast is. “We hebben relatief weinig verloop, ik help bijna iedereen toe naar zijn pensioen. De gemiddelde diensttijd zal zo’n twaalf of dertien jaar zijn.” Sinds Wesco in 2011 ook zijn eigen machinefabriek heeft, kan het bedrijf complete apparatuur afleveren, inclusief alle verspanende bewerkingen. Hierdoor haalt Wesco meer hoogwaardige orders binnen. “Voor het windmolenpark bij Egmond aan Zee (OWEZ) hebben we de J-Tubes geleverd voor de bescherming van de elektriciteitskabels van de windmolens. Voor het Prinses Amalia Windpark bij IJmuiden hebben we de kabellegschepen van Van Oord gemobiliseerd en gedemobliseerd.” Maar ook bij Tata Steel heeft het IJmuidense staalconstructiebedrijf zijn sporen verdiend. Voor de cokesfabriek heeft Wesco samen met Schot Verticaal Transport een nieuwe sloopwagen ontwikkeld die het slopen van een cokes- ovenwand sneller uitvoert. Bijkomend voordeel is dat hiermee ook de arbeidsomstandigheden en de veiligheid aanzienlijk zijn verbeterd. Voor Airborne Oil & Gas heeft Wesco onlangs twee grote carrousels vanuit de proeffabriek in Den Haag - Ypenburg gedemonteerd en in IJmuiden opgebouwd. Een carrousel zorgt voor De SloopJaap: geproduceerd in opdracht van Schot Verticaal Transport t.b.v. sloopwerkzaamheden bij de kooksfabriek van Tata Steel. FOTO: Wesco IJmuiden Apparatenbouw BV het opwikkelen van de kunststofbuizen die op grote waterdiepten worden gebruikt voor de offshore olie- en gasproductie. “Door onderdelen te vervangen en er een extra steunring onder de zetten, ging niet alleen de capaciteit omhoog maar kan de carrousel ook tweemaal zoveel krachten opvangen.” Ook ontwierp Wesco voor de aannemerscombinatie Strukton-Van Oord een freesmachine om drieduizend houten funderingspalen onder het Centraal Station te verwijderen voor de aanleg van de Noord-Zuidlijn. De freesmachine verwijderde de palen zodanig dat er tijdens het baggeren geen zettingen konden optreden. Wesselius schakelde voor dit project EPMC Europe in die de bovenloopkranen en de automatisering mocht leveren. Juist dit aspect van samenwerking leidde in 2013 tot de oprichting van IJPOS (IJmuiden Port & Offshore Services), waarvan Wesselius één van de initiatiefnemers is. IJPOS is een samenwerkingsverband van 23 dienstverlenende bedrijven in de maritieme- en offshore-industrie. “Het unieke van IJmuiden is dat op nauwelijks één vierkante kilometer veel gespecialiseerde bedrijven zitten. Wat is er dan logischer om gezamenlijk de scheepvaart en de offshore te faciliteren? Samen kunnen we klanten naar binnentrekken. Overigens zien wij goede mogelijkheden voor samenwerking met AYOP (Amsterdam IJmuiden Offshore Port) en de Amsterdamse havenregio.” ‘Het unieke van IJmuiden is dat op nauwelijks één vierkante kilometer veel gespecialiseerde bedrijven zitten’ Doorgaan Wesselius denkt nog lang niet aan stoppen. “Ik wil nog vijf jaar doorgaan, want dit bedrijf is een kindje van me. Waarschijnlijk zal ik altijd wel verbonden blijven als adviseur. Voor alle nieuwe ontwikkelingen is het goed het roer over te dragen aan de nieuwe generatie.” • w w w.w esc o i j muide n . n l Zeehavens A msterda m juni 2014 45 Offsh o re E erste Hulp Bij O n ge lukken op zee M e dische zo rg is in de o ffs h o re e ve n ha rd no d i g a l s e l d e r s. O p p la t fo r ms e n schepe n is d it een t aak vo o r o f fs h o re m e d i c s. E n d a a r vo o r k o m j e ui t bi j R e dwave M edic a l S er vic es. T ekst: J an van den Ber g B oor- en productieplatforms op zee zijn afgelegen werkomgevingen, wat van de aanwezigheid van adequate, medische zorg een pre maakt. Oliemaatschappijen moeten deze medische zorg zelf organiseren. Om daaraan te voldoen, zetten ze offshore medics in. Een bedrijf dat de selectie, opleiding en plaatsing van deze gespecialiseerde verpleegkundigen verzorgt, is Redwave Medical Services. Zeventig “We hebben zo’n zeventig offshore medics geplaatst”, zegt accountmanager Jessica Dijcks. “Die zitten op platforms op de Nederlandse, Britse en Duitse delen van de Noordzee. Incidenteel plaatsen we medics op werkschepen.” Redwave bedient de Noordzee vanuit Beverwijk en een kantoor in Aberdeen. In de Schotse havenstad zit een afdeling waarvan de focus ligt op het Engelse gedeelte van de Noordzee. Het zwaartepunt ligt in Beverwijk, waar naast commerciële zaken ook de werving en opleiding plaatsvindt. Het laatste wordt verzorgd in samenwerking met de Ambulancedienst Kennemerland. Geen toeval; veel offshore medics hebben gewerkt op een ambulance. Ook worden offshore medics geworven onder personeel van de spoedeisende hulp in ziekenhuizen en medics die bij de krijgsmacht hebben gediend. Deze achtergrond is belangrijk, volgens Dijcks. “Als Het bedrijfspand van Redwave in Beverwijk. Foto: Redwave Medical Services er een ongeval plaatsvindt, kan het twee uur duren voordat een helikopter het slachtoffer naar een ziekenhuis vervoert. De offshore medic moet het slachtoffer in leven houden. Dat vraagt om specialistische kennis.” In het licht hiervan verzorgt Redwave jaarlijks de Nogepa Offshore Medics Course, een vierdaagse cursus voor offshore medics. Drie dagen staan in het teken van acute hulp; onder andere het inbrengen van een infuus, intuberen en het gebruik van een botboor. Door de vergrijzing onder het offshore-personeel, neemt de kans op hartproblemen toe. Daarom is er meer aandacht voor het interpreteren van ECG’s en het herkennen van bijvoorbeeld hartritmestoringen. Reanimeren behoort ook tot de verplichte onderdelen van de cursus, evenals het gebruik van een automatische externe defibrilator (AED). Op de vierde dag van de cursus ligt het accent op huisartsengeneeskunde. Offshore medics zijn immers het eerste aanspreekpunt op een platform of werkschip in geval van medische problemen. Het werk van offshore medics verandert overigens, legt Dijcks uit. “Oliemaatschappijen hebben meer aandacht gekregen voor de levensstijl van hun personeel. Op een platform kun je veel, vaak en vet eten. In het licht van de fysieke gezondheid van hun personeel geven werkgevers meer aandacht aan gezond eten en sport. Ook daar ligt een schone taak voor de offshore medic.” Helikopter Ook de cursus Marcom A behoort tot de opleiding, zodat een offshore medic als radio-operator kan werken. Sommige opdrachtgevers willen ‘hun’ offshore medics breder inzetten. Bijvoorbeeld dat de medic assisteert bij het landen van de helikopter op het platform – en waarvoor het volgen van de cursus Helicopter Landing Officer een vereiste is, De vraag naar offshore medics hangt samen met de omvang van de offshore. Op de Noordzee is sprake van een lichte stijging van deze sector. Daarom verwacht Dijcks meer vraag naar offshore medics. Redwave zoekt verder uitbreiding in andere gebieden. “We proberen ook op het Noorse deel van de Noordzee personeel te plaatsen. Maar het is niet eenvoudig daar voet aan de grond te krijgen.” Voorlopig is er op de rest van de Noordzee echter nog voldoende te doen voor de offshore medics van Redwave. • w w w.redwave.nl 46 Zeehavens A msterda m juni 2014 oplei d ing STC en ORAM slaan handen ineen STC en havenbranche vereniging ORAM gaan samenwer k en. D e par tijen hebben afsprak en gemaakt over cursussen die STCAmsterdam (onderdeel van STC B.V.) gaat ver zorgen. Eind vorig jaar opende STC B.V. een locatie in Amsterdam: STC-Amsterdam. Deze locatie, gevestigd in het westelijk havengebied, is geopend om de dienstverlening richting bedrijven in en rondom Amsterdam te verbeteren. Daarnaast krijgen particulieren in de regio Amsterdam vanaf deze plek de mogelijkheid tot om-, her- en bijscholing. ORAM is de zeshonderd leden tellende havenbranchevereniging van het Amsterdamse Noordzeekanaalgebied en ondernemersvereniging voor geheel Amsterdam. In een onlangs door beide organisaties ondertekende samenwerkingsovereenkomst is vastgelegd dat STC-Amsterdam twee bekende en populaire cursussen gaat ver- STC-Amsterdam. FOTO: AMPORTS zorgen voor de CTO (Commissie Transport Opleidingen), voorheen een onderdeel van ORAM. Het betreft de eenjarige opleiding Transport en Logistiek en de tweejarige opleiding Douane Declarant. STC B.V. neemt de cursusorganisatie, administratie en kwaliteitsborging voor haar rekening. • w w w.stcamsterdam.nl w w w.oram.nl Maritime Training Centre opent deuren O o it de Afbr a m er ij, de we r k plaats w a a r in de glor ie dagen va n s chee pswe r f NDSM d e bramen van d e giet s t u kk en we rden g es l a g en , nu ee n mar it iem t raini ngscentr um. O fwel : het M ar it ime Tra in in g Centre (MTC ) A m s terdam is ge ope n d. Het centrum is daarmee - na MAAP op de Filipijnen en Jaheziya in Abu Dhabi – de derde instelling die geaccrediteerd wordt met hulp van MTC International. Dit bedrijf verzorgt wereldwijd veiligheidstrainingen voor klanten uit (voornamelijk) de offshore olie- & gasindustrie, scheepvaart en wind-industrie. Het even fraaie als imposante gebouw telt drie verdiepingen en maakt het mogelijk met meerdere kleine groepen tegelijk te trainen. Tot de faciliteiten behoren een zestien meter hoge indoorwindturbine MTC Amsterdam. FOTO: AMPORTS (voor trainingen voor de wind-industrie) en een virtual reality-ruimte. Daarnaast zijn in het pand twee baden aangelegd: een voor overlevingstrainingen op zee, en een voor HUET (Helicopter Underwater Escape Training)-modules. • w w w.mtc-amsterdam. com Zeehavens A msterda m juni 2014 47 Amsterdam IJmuiden Offshore Port, Serving up offshore energy solutions. Our partners are ready to be of service in the following disciplines: • Base Facilities (office, warehouses, open yard) • Construction, Engineering • Decommissioning • Design, Development • General Services • Maintenance and Repair • Offshore Wind Power • Port Related Services • Regional Authorities • Transport, Logistics & Supply www.ayop.com AmsterdAm IJmuIden OffshOre POrt COntACt detAIls • [email protected] • Airborne Oil & Gas BV • Amports • AON Risk Consultants • ASCO Holland (Logistics) BV • Ballast Nedam Infra • BK Groep • Boon Transport BV • Breman Offshore BV • CCA Containers Netherlands • CMF Central Mudplant & Fluid Serv. • Covenu Uitzendbureau BV • De Vries & Van de Wiel • Educo BV • EPMC Europe • Municipality Beverwijk • Municipality Velsen • Municipality Zaanstad • Grontmij Nederland BV • Gulf Oil Nederland BV • Port of Amsterdam • Industrial Pump Group Nederland BV • IRO • Iskes Towage & Salvage • Isolatie Combinatie Beverwijk BV • KVSA BV • Lashuis Haprotech • Main BV • Mammoet Nederland BV • MEO BV • MTC International • Oliehandel K. de Boer BV • Peterson IJmuiden BV • Pronk Multiservice BV • Province NoordHolland • Reym BV • ROC Nova College • Royal Dirkzwager • Royal Haskoning DHV • Schot Verticaal Transport BV • Selmers BV • Shipdock BV • SPIE Industry Noordwest • Local City Council Amsterdam Noord • Stichting SAB 1950 • Svitzer Amsterdam BV • Tata Steel IJmuiden BV • United Stevedores Amsterdam BV • Vopak Agencies Amsterdam BV • Wesco IJmuiden Apparatenbouw BV • Willis BV • Willteco BV • Zebra Maritime BV • Zeehaven IJmuiden NV DAM AMSTER 48 SHORE EN OFF IJMUID PORT Alliance of port & offshore related industries and regional authorities Zeehavens A msterda m juni 2014 Juri di s ch e hav en z a k e n Tek s t: E r n s t B u lt hui s De Costa Concordia, weet u nog? Mr. Ernst Bulthuis is partner bij ROHE Advocaten in Amsterdam. Elke editie behandelt de maritiem advocaat een actueel juridisch thema voor het bedrijfsleven in de Amsterdam havenregio. Ditmaal: de beperking van aansprakelijkheid in de cruisevaart. In ZHA 03-2012 schreef ik over de maritieme beperking van aansprakelijkheid, mede in verband met de ramp met de Costa Concordia (CC). Om het geheugen op te frissen: een reder mag in geval van een ongeval en aansprakelijkheid niet meer aan de zee verliezen dan hij eraan heeft toevertrouwd. Vroeger was dat ten hoogste zijn schip, tegenwoordig een beperkingsfonds waarvan de hoogte aan de hand van de specificaties van het schip wordt vastgesteld. Wij concludeerden dat het schikkingsaanbod van de reder van de CC aan de passagiers niet in verhouding stond tot datgene waarop de passagiers volgens het beperkingsverdrag recht zouden hebben gehad. In het stuk verwees ik ook naar nieuwe regelgeving die klaar lag. Welnu, die regelgeving, het Verdrag van Athene, is zeer onlangs voor Nederland in werking getreden. Personenvervoer en bagage Wat direct opvalt, is dat het Verdrag van Athene (Verdrag) specifiek is toegesneden op personenvervoer en hun bagage over zee. Het is dus niet algemeen toepasselijk op beperkte aansprakelijkheid voor een reder (zoals het Londens Beperkingsverdrag). De binnen(cruise)vaart valt er ook buiten. Bij het Verdrag staat de “vervoerder” als debiteur centraal in plaats van de eigenaar van het schip. Daarmee breidt de kring van potentieel aansprakelijke partijen uit. Ook de “papieren” vervoerder, die dus niet feitelijk het schip exploiteert, kan aansprakelijk zijn voor een incident. Denk aan de bekende reisorganisaties die contracteren, maar niet zelf varen. Het Verdrag gaat uit van een verplichting voor de vervoerder zich adequaat te verzekeren. Dat is ook nieuw ten opzichte van de oude beperkingsverdragen. Die verzekering dient minimaal dekking te verlenen tot de minimale beperkte aansprakelijkheid van de vervoerder, in dit geval een eurobedrag van een slordige drie ton per passagier, per afzonderlijk geval. Daarmee wordt voorkomen dat kleine cruisevaarders, wier schepen minder waard zijn dan de potentiële beperkingspot bij grote incidenten de dans ontspringen door hun schip beschikbaar te stellen en weg te lopen. In principe dient de verzekering dan toch dekking te verlenen. Het Verdrag is toepasselijk indien de vlag van het schip een Verdragsstaat is, indien de vervoersovereenkomst is gesloten in een Verdragsstaat of wanneer de plaats van vertrek of bestemming een Verdragsstaat is. Zeer ruime toepassing dus. De oude beperkingsverdragen gaan uit van de plaats waar een juridische procedure ter zake van het incident aanhangig wordt gemaakt, hetgeen dus afhankelijk is van waar de slachtoffers hun claim indienen. Toepasselijkheid is nu meer geobjectiveerd. Overigens laat dit Verdrag de oude verdragen onverlet, echter dit specifieke Verdrag gaat bij cruisevaart over zee voor op de algemene beperkingsverdragen: lex specialis derogat legi generali. Tot slot de beperkingsbedragen. Die zijn hoger dan die genoemd in mijn vorige bijdrage, hetgeen goed nieuws is voor de passagiers. Er bestaat een maximale aansprakelijkheid voor ongeveer € 300.000 euro per passagier, per incident. Indien de vervoerder geen schuld heeft aan het ongeval, blijft het daarbij. Indien wel sprake is van (een mate van) schuld, is zijn aansprakelijkheid pas beperkt bij ongeveer € 480.000 per passagier, bij letsel of overlijden. Voor bagage, voertuigen en waardevolle voorwerpen gelden specifieke bedragen. Hutbagage is beperkt tot € 2.700 per passagier. Vervoerde voertuigen leveren nog ongeveer € 15.000 op en voor het verlies van waardevolle voorwerpen zoals juwelen of geld is de vervoerder in het geheel niet aansprakelijk. Uiteraard dit alles onder voorbehoud van mogelijke opzet van de vervoerder bij het ongeval. Voor opzet of grove roekeloosheid Mr. Ernst Bulthuis is maritiem advocaat en partner bij ROHE Advocaten in Amsterdam. FOTO: AMPORTS Voor grove roekeloosheid mag aansprakelijkheid nooit beperkt worden mag aansprakelijkheid nooit beperkt worden. Denk aan de actie(s) van kapitein Schettino, waarvan men zich kan afvragen of beperking van aansprakelijkheid daar nog wel op zijn plaats is. Een nieuw Verdrag voor de cruisevaart over zee. Vanuit juridisch oogpunt zeker een verrijking te noemen. Echter, kijk uit met te dure avondjurken in de koffer en neem een pinpas mee in plaats van contant geld. Dan vist u ook wat dat betreft niet achter het net. • aan de inhoud van dit artikel zijn geen rechten te ontlenen. voor een reactie kunt u e-mailen met: [email protected] Zeehavens A msterda m juni 2014 49 HAVEN B EROEPEN F oto en t ek s t: E ve r t B r uinek o o l F r ank s c ho e nm a k e r ‘Het is alsof je een miniversie van Schiphol runt’ douane, marechaussee, noem maar op. Het is alsof je een miniversie van Schiphol runt.” Leeftijd: 26 jaar Functie: dutymanager Bedrijf: Passenger Terminal Amsterdam Werkzaam in de haven sinds: 2012 In de Amsterdamse havenregio werken ongeveer 59.000 mensen in uiteenlopende functies en beroepen. In de serie ‘Havenberoepen’ is een van hen aan het woord. In deze aflevering Frank Schoenmaker, dutymanager bij Passenger Terminal Amsterdam. “Na mijn opleiding aan de Hogere Hotelschool in Leeuwarden heb ik onder meer gewerkt in een hotel in Amsterdam. Heel leuk natuurlijk, maar toen er een functie vrijkwam bij Passenger Terminal Amsterdam heb ik die kans met beide handen aangegrepen. Alles komt hier samen. Je hebt te maken met passagiers, schepen, rederijen, touroperators, Plek aan de kade “Ons team bestaat uit tien mensen en met elkaar faciliteren wij de afhandeling van cruiseschepen. Dat begint als de rederijen een plek aan de kade reserveren en eindigt als de schepen van de kade vertrekken met alle passagiers en natuurlijk hun bagage aan boord. Om dat mogelijk te maken, werken wij samen met tal van organisaties. Ook dat maakt het werken bij PTA zo leuk. Als wij tien keer per jaar hetzelfde schip krijgen, kan het tien keer anders gaan.” “Een groot verschil met Schiphol is de service. Als je bij Schiphol te laat komt, heb je gewoon pech. Weten wij hier dat een passagier nog onderweg is, dan doen wij alles om te zorgen dat hij of zij veilig aan boord komt. Als de gangway weg is, verzorgen wij alvast alle noodzakelijke afhandelingen zodat er geen of zo min mogelijk vertraging ontstaat. Ondertussen wordt een klein luik onderin het schip opengezet. Arriveert dan ook de laatste passagier, dan doen wij razendsnel de laatste controles en via het luik gaat de passagier alsnog veilig aan boord. Die extra service, die persoonlijke aandacht, maakt het verschil.” Droombaan Vijfduizend koffers “Mensen beseffen het vaak niet, maar na het afmeren van die grote passagiersschepen komen er duizenden passagiers van boord komen en weer aan boord als het schip vertrekt. Bij een schip met tweeduizend gasten, die ieder gemiddeld 2,5 koffers meenemen, moet je in korte tijd vijfduizend koffers verwerken. ‘s Middags komen dan tweeduizend nieuwe passagiers met nog eens zo’n vijfduizend koffers. Die moeten allemaal door de controle, ook weer net als op Schiphol. Dat geldt vaak ook voor de passagiers. Hier bij PTA is de douane ook actief. “Mijn leukste contact bij PTA was met Jürgen Müller-Cyrande, de 75-jarige kapitein van de Star Flyer. De klipper moest vanwege het slechte weer op zee langer aan de kade blijven liggen. In die extra uren dronk ik een kopje koffie met de kapitein. Toen ik hem vroeg wanneer hij wilde stoppen met werken, was hij verbaasd. ‘Ik heb een droombaan op een prachtig schip. Waarom zou ik stoppen als ik door kan gaan met wat ik het liefste doe?’ En daar heeft hij natuurlijk gelijk in. Zo’n gesprek maakt het werk hier voor mij extra mooi. Dit is voor mij op dit moment dé ideale baan op dé ideale plek.” • HAVEN B EROEPEN F oto en t ek s t: E ve r t B r uinek o o l ‘Wat er ook speelt, de gast staat centraal’ In de Amsterdamse havenregio werken ongeveer 59.000 mensen in uiteenlopende functies en beroepen. In de serie ‘Havenberoepen’ is een van hen aan het woord. In deze aflevering Henk Peperkamp, terminalmanager bij Felison Cruise Terminal. “Als je niet op school zit, moet je werken. Dat was bij ons thuis de regel. Toen ik in het laatste jaar van mijn opleiding fysiotherapie stopte, moest ik aan de bak. Ik vond een baan bij een bedrijf dat magazijnstellingen produceerde. Dat was niet bepaald mijn idee van een leuke toekomst. Gelukkig hoorde ik via een vriendinnetje dat KVSA in IJmuiden, waarvan Felison Terminal deel uitmaakt, een medewerker zocht voor de reporting-afdeling. In 1987 kreeg ik mijn aanstelling als waterklerk. Dat werk heb ik zes jaar gedaan en in die tijd heb ik allerlei cursussen en opleidingen gevolgd. Dat is ook het mooie van dit bedrijf. Als je wilt en kunt leren, krijg je daarvoor alle kansen.” Kapiteinskamer “Toen ik hier kwam werken, wist ik nauwelijks het verschil tussen een mammoettanker en een roeiboot. Maar na zes jaar had ik zoveel kennis en ervaring opgedaan dat ik een baan kreeg in de kapiteinska- mer. KVSA werkte toen nog voornamelijk voor de visserij en de offshore. Maar 1993 deed Torline, die op Amsterdam voer, een aanvraag voor een aparte terminal voor hun ferry- en cruiseschepen. Dat was het sein om een nieuwe afdeling op te zetten. Ron Maes, mijn huidige manager, en ik kregen de taak om de Felison Terminal in de haven van IJmuiden te ontwikkelen. In 2000 hebben wij de cruisekade ontwikkeld. En in de IJmondhaven is in 2012 een speciale cruiseterminal gebouwd. Die Felison Cruise Terminal is echt ons visitekaartje.” Hen k peperka mp Leeftijd: 53 jaar Functie: terminalmanager Bedrijf: Felison Cruise Terminal Werkzaam in de haven sinds: 1987 Service “Wij hebben als team een grote verantwoordelijkheid. Als de start van een vakantie tegenvalt, krijgt de bemanning van het cruiseschip een gast aan boord die op z’n minst enigszins geïrriteerd is. En als het eind van een vakantie tegenvalt, heeft de passagier, hoe mooi de cruise ook was, een slechte herinnering. Onze service is belangrijk. Daarom bieden wij service met een hoofdletter S. De passagiers worden letterlijk voor de deur afgezet en er staat gelijk iemand klaar om al bij de auto de koffer in ontvangst te nemen, te labelen en te zorgen dat alle bagage aan boord komt. En bij terugkomst staan wij opnieuw klaar om alles zo soepel mogelijk te laten verlopen. Wat er verder ook speelt, de gast staat centraal.” Danceparty “De cruiseterminal hebben wij zelf gefinancierd, daar zit geen cent subsidie op. Wij moeten zorgen dat er voldoende financiële dekking is. Vandaar dat wij een afdeling Events hebben opgericht. In de cruiseterminal realiseren wij prachtige evenementen. De ene dag ontvangen wij een cruiseschip, de andere dag is diezelfde terminal de perfecte locatie voor een danceparty. Ik werk nu 27 jaar bij KVSA, waarvan een groot deel als terminalmanager, en in al die jaren heb ik me geen moment verveeld. Dit is mijn wereld.” • Zeehavens A msterda m juni 2014 51 tec h n iek H e m b r u g t e r r e i n k r ijg t al s e e r s t e e n e r gi e - opw e k k e n d e pla n t Pl antaardige buite n verlichti ng He t H em b ru gter rein in Z a a nd a m i s we e r g e o p e nd vo o r p ub l i e k en k o m t s teeds m eer to t le ve n. Ee n d e e l v a n d e d a a r o p g e s te l d e lantaar n p a l en ga a t n o g d i t j a a r b r a n d e n o p e n e rgi e a f k o m s t i g v an ene rgie - o pwek k en de p l a nte n . I n m a a r t p la a t s te he t R i j ks v a s tg o e den o n t w ik k el in g s b edr ijf a l s e e r s te e e n gro te b e s te ll i n g h i e r vo o r bi j Plan t- e, een s p in - o ff va n d e U ni ve r s i te i t Wa g e ni ng e n. T ekst: N o o r Backers M eer dan een eeuw lang was er volop bedrijvigheid op het Zaanse Hembrugterrein waar wapens en munitie werden geproduceerd. De naam Hembrug verwijst naar de inmiddels verdwenen spoorbrug over het Noordzeekanaal, die Zaandam met Amsterdam verbond. Het woord Hem is de historische naam voor een stuk buitendijks land, in dit geval in het voormalige IJ. Na de aanleg van het Noordzeekanaal werd deze landtong opgehoogd en in gebruik genomen. Het terrein dat 42,5 hectare beslaat en gelegen is aan het Noordzeekanaal en de Zaan, lag er echter sinds 2003 verloren bij. Innovatieve verlichting Het Rijksvastgoed- en ontwikkelingsbedrijf is eigenaar van het Hembrugterrein en herontwikkelt sinds 2012 samen met de gemeente Zaanstad en de provincie Noord-Holland dit gebied, dat 120 gebouwen in ver- schillende bouwstijlen (waarvan vijftig monumentale gebouwen) en vijftien hectare bos telt. De herontwikkeling moet ervoor zorgen dat het weer een levendige plek wordt, waarbij vooralsnog de focus ligt op ambachtelijke, creatieve en innovatieve bedrijven. Daarbij past goed het innovatieve energiesysteem van Plant-e, waarvoor het Rijksvastgoedbedrijf tachtigduizend euro betaalde. Naar verwachting worden in september van dit jaar de planten geplaatst bij de ‘oude fietsenstalling’. De planten leveren energie voor de verlichting op deze locatie. Het ontwerp van de verlichting is momenteel nog in de maak. De komende jaren behoort het wonen nog niet tot de mogelijkheden en staat het bouwen van nieuwe woningen voorlopig niet op het programma. De toegestane geluidsnormen spelen daarin een grote rol. Wel bestaan er volop mogelijkheden voor het organiseren van evenementen. Doorgroeien Terug naar Plant-e, het bedrijf dat producten maakt waarin elektriciteit wordt gegenereerd uit levende planten. Hoe werkt dit dan precies? Planten maken onder invloed van de zon organisch materiaal aan. Het deel dat niet door de plant wordt gebruikt om te groeien, wordt in de bodem bij de wortels afgegeven. Bij deze wortels leven bacteriën die dit organische materiaal afbreken. In dit afbraakproces worden elektronen afgegeven. Plant-e zet technologie in die deze elektronen opvangt in koolstofelektroden om direct te gebruiken als elektriciteit. De planten blijven doorgroeien en worden door het ‘aftappen’ van de elektriciteit daarin niet tegengewerkt. Verlichting voorzien van de benodigde energie, zoals op het Hembrugterrein, is een van de toepassingen van Plant-e, maar ook het opladen van je mobiel aan een boom behoort tot te mogelijkheden. • w w w.pl ant-e.com 52 Zeehavens A msterda m juni 2014 AMPORTS w w w. a m p o r t s . n l Nieuwe Amports-leden Amports is de promotieorganisatie voor de Amsterdamse havenregio. Die krijgt nog meer gewicht nu we maar liefst negen nieuwe leden mogen verwelkomen. We stellen ze graag voor: De havenregio telt twee cruiseterminals: Felison Cruise Terminal (IJmuiden) en Passenger Terminal Amsterdam (PTA). Hier meren de schepen af, vindt de in- en ontscheping van passagiers plaats en (vaak) de bunkering. Cruiserederijen betalen voor de huur van de terminal een terminal fee, waarvan de hoogte is gebaseerd op het aantal passagiers. Wilt u de inforgraphic van pagina 32-33 op posterformaat ontvangen? Stuur een mail naar [email protected] Belfor Technology (Dordrecht) Wereldwijd de leidende onderneming in technische schadesanering en herstel. Zij helpt bedrijven de gevolgen van een schade snel, zonder problemen en tegen concurrerende tarieven op te lossen. www.belfor-technology.nl Bouwwaar (Genemuiden) Haventennistoernooi Rachella Boellaard (ACP) en Joost de Brouwer (Navingo) hebben op 9 mei jl. de eerste editie van het Amports Haventennistoernooi op hun naam geschreven. In Tennishal IJmuiden kwamen zij na vijf ronden dubbelen met wisselende medespelers en tegenstanders – en heel veel gezelligheid - uiteindelijk als poulewinnaars bovendrijven. Onze felicitaties en een welverdiend applaus! Uitslag: A-poule 1. Rachella Boellaard (Amsterdam Cruise Port) 2. Marcel Gorris (Havenbedrijf Amsterdam) 3. Jasper van der Linden (Witteveen.com) B-poule 1. Joost de Brouwer (Navingo) 2. Ton Wijker (Zwart Techniek) 3. Marleen van de Kerkhof (Havenbedrijf Amsterdam) Totaalleverancier van veiligheids- en bedrijfskleding, persoonlijke beschermingsmiddelen en facilitaire producten. Vanuit de Safety-shop in Genemuiden bedient het bedrijf regionaal en landelijk opdrachtgevers die in diverse branches actief zijn. www.bouwwaar.nl Inspectorate (Amsterdam) Wereldwijd netwerk, opgebouwd uit regionale en lokale vestigingen van waaruit opdrachtgevers worden bediend met een uitgebreid pakket van dienstverlening dat onder andere metingen, inspecties, validaties, certificering, testen, classificatie, (technisch) advies en training omvat. www.inspectorate.nl MTC-Amsterdam (Amsterdam) MTC maakt onderdeel uit van een wereldwijd netwerk van trainingscentra voor offshore, shipping, renewable energy en onshore-industrie. MTC-Amsterdam biedt faciliteiten voor veiligheidstrainingen indoor aan; voor theoretische modules is bij de instelling ook online te studeren. www.mtc-amsterdam.com NavCom Inspection & Consultancy (IJmuiden) Onafhankelijk bedrijf voor het uitvoeren van keuringen en inspecties op het gebied van maritieme navigatie- en communicatiesystemen zonder verkoop- en service-activiteiten. Primaire doel is het verbeteren van de veiligheid van mensenlevens op zee. www.navcom.org Selmers (Beverwijk) Ontwerpt en bouwt proceslijnen en machines voor het stralen en coaten van stalen buizen die zijn te gebruiken voor o.a. olie-, gas- en watertransport. Daarnaast fabriceert het bedrijf transportsystemen voor het bewegen en tillen van buizen. www.selmers.nl De winnaars van het Haventennistoernooi FOTO: PETER HERWEIJER AGENDA 16 juni Algemene ledenvergadering Amports Locatie: Het Scheepvaartmuseum Amsterdam 19 juni Algemene ledenvergadering AYOP Locatie: Kantoor Zeehaven IJmuiden N.V. Stichting SAB 1950 (Beverwijk) Stichting zonder winstoogmerk, die over een pool met gespecialiseerde middelbaar en hoger opgeleide vaklieden en technici beschikt. Haar doelstelling is de loopbaan van deze medewerkers verder te ontwikkelen en te versterken. www.sabflexcentre.nl Van der Valk Taxiservice (IJmuiden) Taxibedrijf dat service, betrouwbaarheid en een professionele uitstraling hoog in het vaandel heeft staan. Dankzij de centrale ligging in het hart van de IJmond zijn de chauffeurs snel en op de afgesproken tijd ter plaatse. www.taxivdvalk.nl Westland Logistiek (Roelofarendsveen) Wat u ook te vervoeren heeft en waar ter wereld uw zending ook naar toe moet, Westland Logistiek - dat over een netwerk van gerenommeerde vervoersbedrijven beschikt - levert de goederen binnen de afgesproken tijd op de juiste bestemming af. www.wlbv.eu Amports, de collectieve promotieorganisatie voor de Amsterdamse havenregio Zeehavens A msterda m juni 2014 53 TWITTER t w i t t e r . co m / a m p o r t s Ook Amports is volop bezig met social media. Inmiddels heeft het twitteraccount @amports zo’n 1600 volgers en dat aantal groeit snel. Op deze pagina de leukste tweets die de afgelopen weken voorbijkwamen. Scheepvaartnieuws (@scheepvaartnews) 29 mei 2014 Bavenit in 1986 opgeleverd door Hollming te #Rauma. Gezien in #IJmuiden met bestemming @Shipdock in @Amports http://t.co/igCLDhfB1Q Bek & Verburg (@Bekenverburg) 22 mei 2014 http://t.co/nOET6GAjm3 Duurzame inzameling van #scheepsafval bij Celebrity Constellation & MSC Magnifica @HavenAmsterdam Metaalconservering (@DeBackgroep) 21 mei 2014 I.v.m. de groei van ons bedrijf zijn wij op zoek naar versterking voor ons team, kijk voor meer info op http://t.co/4bwxLRBi9U AmsterdamCruisePort (@AMS_Cruise_Port) 15 mei 2014 The Scenic Gem on its maiden voyage (first journey) departing from Amsterdam. @ScenicCruises1 #cruise http://t.co/ as7EWQYiHH De Koperen Ploeg WA (@Boatmen01) 5 mei 2014 Special request, todays delivery of 4 grabs 9.4 t each. http://t.co/Gm9hzbZFV0 Dirk van den Berg (@dickberg38) 11 mei 2014 11 mei - Princess Seaways,met harde wind en assistentie van de Friesland en Thetis naar zee.@amports http://t.co/ qqDBoj3EFY Jan de Boer (@jandeboos) 5 mei 2014 Goedemorgen, bakjes veevoer laden in de vlothaven. @Amports http://t.co/ VvYZ4lqrLL rick paardekooper (@rpaardekooper) 9 mei 2014 Net met @SimoneSchaap bij het eerste @ Amports tennistoernooi geweest in Tennishal IJmuiden. Top verzorgd @chrisdeijl en #Lara! #netwerken Deltares (@deltares) 2 mei 2014 Deltares bouwt schaalmodel zeesluis IJmuiden http://t.co/gdP4CtKdRO http://t. co/plZrLB7IWo Havenbedrijf Adam (@HavenAmsterdam) 20 mei 2014 Alle resultaten van eerste zelfstandige jaar Havenbedrijf Amsterdam vanaf nu te lezen in jaarverslag 2013. http://t.co/Bbjvasyuki Nieuwsblad Transport (@NTnl) 19 mei 2014 Droomstart voor zelfstandig havenbedrijf Amsterdam http://t.co/ve61DawIKh JKortsmit (@JKortsmit) 8 mei 2014 @AYOP_Offshore meeting hosted by @ Zeelandseaports #dirkzwager @KVSABV @Amports http://t.co/P6IlqT0IA4 Hebt u ook een interessant havennieuwtje? Volg ons en richt uw bericht, eventueel met foto, aan @amports. De leukste tweets worden meegenomen in Zeehavens Amsterdam. hi stori e in de hav en Tek s t: J o r i s M o e s Negatief van een eetsalon van de toeristenklasse van m.s. Johan van Oldenbarnevelt c.q. m.s. Marnix van Sint Aldegonde met dinerende passagiers in gezelschap van enkele scheepsofficieren. Indonesische hofmeesters (djongos) met hun voorman gekleed in traditionele kleding. Rechts in beeld de chef hofmeester in uniform. FOTO: Het Scheepvaartmuseum Amsterdam Passagier voor je plezier Passagiers bestaan al zolang er schepen, trekschuiten en koetsen zijn. Reizen te voet schoot niet op. Varen en rijden ging ook niet erg vlug, maar meer smaken waren er niet. Aan boord van zeilschepen was altijd plaats voor reizigers, weliswaar beperkt en weinig comfortabel. Want de lading aan boord kwam altijd op de eerste plaats. Amsterdam was in de gouden eeuw hoofdkwartier van de VOC en onze voorouders gingen daar aan boord op weg naar onze overzeese gebiedsdelen. Als ambtenaar, handelsklerk of militair. Scheepvaart was om de handel begonnen; zij gingen hand in hand, de een kon niet zonder de ander. Dat verklaart ook het woord ‘koopvaardij’. De zeilvaart was vier eeuwen lang de motor van de Amsterdamse welvaart. Maar in de Franse tijd (1793-1815) kwam daar een eind aan. Een nieuwe economische impuls was daarna nodig en die kwam er in de vorm van de stoomvaart. Nadat Koning Willem III in 1876 het Noordzeekanaal had geopend, werd Amsterdam het centrum van de Nederlandse stoomvaart. Voor de exploitatie daarvan wer- den rederijen opgericht zoals de Koninklijke Nederlandsche Stoomboot-Maatschappij (KNSM), de Stoomvaart-Maatschappij Nederland, de Koninklijke Hollandsche Lloyd, de Koninklijke Pakketvaart-Maatschappij en de Java-China Japan Lijn, die in de jaren zeventig fuseerden in Nedlloyd, maar dat is een ander verhaal. Al rond 1900 diende een nieuw soort passagiers zich aan: emigranten en ‘landverhuizers’ op weg naar Noord- en Zuid-Amerika. Dat gaf een boost aan de passagiersvaart en rederijen bestelden schepen met steeds meer passagiersaccommodatie. Onderdeks de goedkope derdeklashutten en bovendeks de luxe eersteklassuites. De passagiersvaart bracht de continenten dichterbij. Maar het ging nog steeds om overtochten met een reisdoel; de cruise bestond nog niet. Totdat de luchtvaart het passagiersvervoer overnam. Een halve eeuw geleden dachten de reders nog dat zij met hun luxeschepen goed konden concurreren met de luchtvaart. Luchtvaartmaatschappijen riepen: ‘Laat je niet in de boot nemen, pak het vliegtuig!’ Maar dat lieten de reders niet op zich zitten: ‘Vlieg er niet in, pak de boot!’ Hoewel veel sneller, was de capaciteit van de luchtvaart nog gering. Maar toen daar verandering in kwam, hadden de reders het nakijken. Wat moesten zij doen met de oude passagiersschepen? Het vervoer van goederen kon niet door de lucht, daar kon de luchtvaart nauwelijks iets afpakken. De goede herinneringen aan de vroegere zeereizen met hun luxe en het vertier bleef toch springlevend. Het lag voor de hand dat de reders met hun schitterende passagiersschepen op deze nostalgie inspeelden en zij bedachten een nieuwe vorm van ‘spelevaren’. De reiswereld zag daar brood in en zo verschenen de passagiersschepen weer in de havens. Niet voor de lijnvaart, maar voor een plezierreis met als eindbestemming de haven van vertrek. Bij de reisbureaus verschenen dezelfde aanlokkelijke posters als een halve eeuw eerder, maar dan voor het nieuwe maritieme reisproduct. De cruise – varen voor je plezier – was geboren. • Passere n Het woord passagier is afkomstig van het werkwoord passeren: iemand op doorreis dus. Die persoon had altijd een reisdoel. Zomaar varen voor je plezier op zee was er nog niet bij. Zeehavens A msterda m juni 2014 55 Locatie Amsterdam: Coenhavenweg 22 1013 BL Amsterdam Contact: 020 - 486 76 40 (24/7) Dé maritieme dienstverlener over het water Bek & Verburg is al meer dan 50 jaar het aanspreekpunt voor de inzameling van alle soorten afvalstromen welke vrijkomen aan boord van cruiseschepen, en draagt zorg voor de administratieve afhandeling en coördinatie met de haven-autoriteiten en milieudiensten. Naast het inzamelen van scheepsafvalstoffen is Bek & Verburg actief in het reinigen van duwbakken, lichters en zeeschepen en het behandelen van schade- en restpartijen. Inclusief de benodigde operationele activiteiten op Specialist in: garbage-transport, removal of all types cargo residues, damaged cargo solutions, Cleaning/sweeping/barges locatie. Met vestigingen in Amsterdam, IJmuiden, Rotterdam, Scheveningen en Den Helder is Bek & Verburg in staat de klanten 24 uur per dag een totale dienstverlening aan te bieden.
© Copyright 2024 ExpyDoc