I BIDLiOTHEEK RUKSDIENS'T V O O R O E IJ'%P3ELMEERPOLDERS I W E R K D O C U M E N T BASISINFORMAT I E VISVIJVERBOS door H. S u i l e n 1 9 7 9 - 1 0 2 Abb \ f ebruari -. R I J K S D I E N S T ' v O O R D E I J S S E L M E E R P O L D E R S L E L Y S T A D - 3 - BASISINFORMATIE VISVIJVERBOS INHOUD I. KENSCHETS VAN HET BOSCOMPLEX 2. HISTORISCHE ONTWIKKELING 3. MILIEU EN TERREINKARAKTERISTIEK 3.1 Klimaat 3.2 3.3 Waterhuishouding 3.4 Bosterrein a 5. RECREATIE 6. ONDERZOEK 7. BOTANISCHE ASPECTEN - 7. I Inleiding 7 . 2 Abio-ische omstandigheden 7.3 Vegetatie 7.3.1 Aleemeen 7.3.2 Grasgebieden 7.3.3 Bospercelen 8. FAUNA 9. ANDERE ASPECTEN 10. INRICHTINGSKOSTEN 1 . KENSCHETS VAN HET BOSCOMPLEX HetVisvijverbos.is.ge1egen t e n noordoosten van Lelystad. Het wordt i n h e t zuiden begrensd door de H o u t r i b t o c h t , i n h e t noordwesten door de Karperweg. Door h e t bos l o o p t de Noordertocht, de Houtribweg e n h e t t r a c P van Rijksweg 6 , d i e momenteel aangelegd wordt. E r komt een a a n s l u i t i n g van RW 6 met de Houtribweg. Het o b j e c t omvat de kavels A 1 t / m A 5 , A 16, 17, 18, G I ; , 23, 2 4 , 149, 150, 153 en 156. . De t o t a l e oppervlakte bedraagt 210,02 ha d i e a l s v o l g t w e r d e e l d i s ( i n v e n t a r i s a t i e 1978): . , terreintype ha % Naaldbos Loofbos 16,05 128.59 Totaal bos 144,64 68,86 Hoogspanningskabel Gras (onverharde wegen en paden) S l o t e n , tochten Ruigte 0,23 56,21 5,75 3,19 0,ll 26,76 2,75 I ,52 T o t a a l ' ander t e r r e i n 65,38 31,14 Totaal 210,02 , 7,64 61,22 100 De bossen z i j n aangelegd i n de j a r e n 1966 t / m 1975 Door de b a r r i s r e s van de Noordertocht e n Houtribweg en h e t tracE van RW 6 i s h e t bos s t e r k versnipperd. Er i s een d u i d e l i j k v e r s c h i l i n r u i m t e l i j k e opbouw tussen de bosgedeelten aan weerszijden van de Rijksweg..Het g e d e e l t e t e n o o s t e n van de weg i s ondanks de d o o r s n i j d i n g van de Noordertocht a l s r u i m t e l i j k e eenheid op t e v a t t e n . Het b e v a t een d u i d e l i j k padensysteem waarin hoofd- en nevenpaden aan de b r e e d t e herkenbaar z i j n . De open ruimten z i j n h i e r l o g i s c h gekoppeld aan paden en t o c h t . In h e t g e d e e l t e t e n westen van de Rijksweg l i g g e n brede t o t z e e r brede paden, v a r i e r e n d van 8 t o t 30 meter. De g r o t e open ruimtes z i j n weinig a a n t r e k k e l i j k en hebben f u n c t i o n e e l geen b e t e k e n i s . Het g e d e e l t e t u s s e n de Houtribweg en H o u t r i b t o c h t behoort lands c h a p p e l i j k gezien b i j h e t V i s v i j v e r b o s e n i s a l s zodanig ook mee g e i n v e n t a r i s e e r d . Vroeger werd h e t gerekend t o t h e t O v e r i j s s e l s e Hout. D i t g e d e e l t e kan a l s n o o r d e l i j k e begrenzing van h e t i n d u s t r i e - . t e r r e i n "Oostervaart" gezien worden. 2 . HISTORISCHE ONTWIKKELING Het g e d e e l t e van de polder waar nu h e t Visvijverbos l i g t , i s een van de e e r s t e gebieden i n de p o l d e r geweest waar men begon met h e t graven van tochten en s l o t e n n l . i n 1958159. Daarna h e e f t e r zo'n 6 j a a r r i e t opgestaan alvorens men h e t gebied v e r d e r i n c u l t u u r b r a c h t . Na h e t verbranden van h e t r i e t werd e e n groot d e e l met Luzerne i n g e z a a i d . Op andere stukken ook koolzaad. I n 1965 werd b e s l o t e n d a t op deze p l a a t s bos kwam a l s aankleding b i j de ~ i s v i j v e r sen i n d e r t i j d ook nog a l s stadsbos. De naam was dan ook Groninger Hout. Na ongeveer 3 jaar landbouw voorbouw werd begonnen met de bosinplant. Het volgende s t a a t j e g e e f t een overzicht van de h i s t o r i s c h e gegevens van de kavels A 2 t / m A 5, G 23 en 2 4 , G 149, 150, 156 en 153. A 2 t/m A 5 H i s t o r i s e h e Ceecvena Kavels b e 1 no. (creppelS cn sloten A 2 opp. 25.67 ha A 3 OPp. 22161 ha A 4 O P P 21.52 A 5 opp. ha 11.81 ha oraim cediepploegd voorbovu t o c h t 195R 8Loc.n &egr.L+R 1959 v r r d . R 1965 op 12 rn 1966 tochtual I .20 ha 1966 1967 Lurerne 1968 Lurerne 1969 T a n * 38 38 ( 69 ( 38 k g Plh. kq Plha k g Nlhs k g Plha goed r o c h f 1958 slocen 8eRr.L'R verd.L+R op 12 m 1966 foehru.1 1.80 ha 1966 1967 Lvrerne 1968 Lurerne 1969 Tame 38 k g P l h a 38 k g Plha ( 69 k g Nlha ( 38 ks P l h a goad mcht 1958 s l o t e n e e g r . ~ +1959 ~ verd.L+R 1965 op I 2 m fochfval 3,75 ha 1966 1967 Lurernc 1968 Lurcrne 1969 Tanre 38 k g 38 k g ( 69 k g ( 38 k g Plha Plh. Nlha Plha SFa r o c h l 1959 s l o t e n gegr. L+R 1959 vcrd. R 1965 op 10 rn 1966 tochlual 5.30 ha 1966 1967 L v l r r n e 1968 " 1969 Tl-e 38 k g 38 k g ( 69 k g ( 38 k g Plha Plha Nlha Plhe goed toehc 1958 s l o r a n g e g r . ~ +1959 ~ verd. L 1961 op 12 m 1966 fochtual 1.20 ha 1966 1967 Luzsrns 1968 Lvrerne 1969 Tarre f o e h l 1958 nlocsn gegr.L+P 1959 I4118 m 1961 proefkruel 10,- ha I962 Koolraad 1963 Ta-e G 23 opp. 25.67 ha G 24 1959 1965 . verd.L+R 1961 ... ~. TOELlCHTlNG gegr. uerd. L --- 1966 , op I 2 m: 1964 1964 Luzerns 1965 Tame 1961 . .. gegraven verdiepr links C 149 oppervlakre a m bos 16.05 hs voorheen pedeeltcn van kavala C 47 en 50 drainage i n 1966 op 8 m. e e n r i j d i g efvaerend naar a l o o r - C I50 voorhecn g e d c s l l c n van k a v e l s C 47 en 50 G 156 en C 23%* oppervlakte boa 17.24 ha drainaze i n 1966 op 8 rr, t v c e r i j d i g afvoerend bos 11.26 ha drainage i n 1966 op 8 m G 1491150 Eeoescin~ ont~atcringstoescand 1 g~ed 69 k g Nlha 38 k g P l h a 140 kg ( 85 k g ( 35 k g 55 k g 95 k 8 35 k g Nlha N Plha Plha Nlha Plha alechf . . . Situering in de Regio 9 I get. rrnt:7319eront~ dat. dy Iuez. form A1 rtarnb 1 0 9 6 9nr3 3 . MILIEU EN TER?EINWTERISTIEK 3 . 1 . Klimaat Om een verantwoord beeld t e k r i j g e n over h e t klimaat is de p e r i o d e van waarneming t e k o r t geweest. Op de k l i m a a t k a a r v s t a a t een algemeen beeld van h e r k l i m a a t , z o a l s d a t i n Lelystad gemeten i s . Ovet microklimatologische gegevens i s n i e t s bekend. - 3.2. Bodem I n de polder komen de volgende geologische a f z e t t i n g e n voor: I J s s e l m e e r a f z e t t i n g Gevormd na 1932 i n h e t z o e t e I J s s e l m e e r . Zeer f i j n z a n d i g . Uiteenlopend luthumgehalte. Z u i d e r z e e a f z e t t i n g Gevormd t u s s e n + 1600 en 1932 i n de brakke t o t zoute ~ u i d e r z e e ; Uiteenlopend luthumgehalte. Almere a f z e t t i n g Gevormd v66r + 1600 onder z o e t e t o t brakke omstandigheden i n h i t Almere (na 2 1340 Zuiderzee). De s a m e n s t e l l i n g van de bodem t o t een d i e p t e van ca. 80 cm i s weergegeven op h e t codekaartje. B i j h e t droogvallen van de polder was her bodemprofiel i n d i t gebied opgebouwd u i t e e n d u n n e l a a g (5 10 cm) zware zavel u i t d e I J s s e l meerperiode, d i e was a f g e z e t op een eveneens dunne l a a g l i c h t e z a v e l u i t de Zuiderzeeperiode. Hieronder, op een d i e p t e van c a . 25 cm, begon de Almere-afzetting, d i e z i c h v o o r t z e t t o t v e r beneden de op de codekaart aangegeven d i e p t e . Net bovenste d e e l van deze Almere-afzett i n g b e s t a a t u i t z e e r f i j n en u i t e r s t f i j n kleihoudend zand. D i t f i j n e zand h e e f t een z e e r d i c h t e pakking en i s m o e i l i j k doorwortelb a a r . B i j de bewerking van de grond gedurende de ontginningsperiode i s h e t dunne l a a g j e I J s s e l m e e r a f z e t t i n g vennengd met de daaronder voorkomende Z u i d e r z e e a f z e t t i n g . De h i e r d o o r o n t s t a n e bouwvoor bestond a f h a n k e l i j k van de d i k t e van de I J s s e l m e e r a f z e t t i n g , u i t l i c h t e z a v e l B of zware zavel A. Ter v e r k r i j g i n g van een b e t e r e doorwortelbaarheid van h e t p r o f i e l i s h e t gebied i n de zomer van 1966 gemengwoeld. B i j deze bewerking wordt de bodem t o t een d i e p t e van ca. 70 cm 10s gemaakt, waarbij tevens e n i g e rnenging van de grondlagen o p t r e e d t . Het bodemp r o f i e l d a t a.g.v. deze bewerking i s o n t s t a a n b e s t a a t t o t een d i e p t e van ca. 50 cm u i t l i c h t e zavel A of B. Naar beneden g a a t d i t o v e r i n u i t e r s t f i j n kleihoudend zand. Een u i t z o n d e r i n g hierop vormen de k a v e l s A l a , G 24 en een d e e l van kavel G 150. Kavel G 2 4 i s voor een d e e l gediepploegd (30 en 40 cm) en voor de r e s t g e w o e l d . B i j l a a t s t genoemde bewerking wordt de grond eveneens t o t een d i e p t e van ca. 70 cm 10s gemaakt. Menging van de grondlagen t r e e d t b i j deze bewerking n i e t of maar i n z e e r geringe mate op. Op h e t g r o o t s t e d e e l van kavel A I i s geen diepe grondbewerking toegepast. Een d e e l van kavel G 150 .is eveneens gewoeld. Aan beide zcjden van de Noordervaart bevond z i c h een l a a g vloeigrond, afkomstig van h e t opschonen van deze v a a r t . Deze vloeigrond, d i e maar i n een dunne l a a g aanwezig was, i s b i j de grondbewerking vermengd met de d i e p e r gelegen lagen. De u i t de t o c h t l a n g s de Houtribweg afkomstige tochtwal i s na e g a l i s a t i e geploegd t o t een d i e p t e van 40 cm en l a t e r , g e l i j k met de r e s t van de b e t r e f f e n d e k a v e l s , gemengwoeld. - , In onderstaande tabel zijn de analyseresultaten weergegeven van monsters die in 1961 (ontginningsperiode) zijn genomen op kavel G 24. Analyseresultaten van grondmonsters, genomen in juni 1961; op kavel G 24 1100 g dr. stof bevat in mg 100 g droge grond bevat in;gl U 16 Lutum K-HCL P-at P-AL Laag Aard Ca Cog I 1 urnu us^ IJm 10-25 Zu 9.6 25-65 A L 1 ) 3.7 65-100AL1) 5,l 0-10 3.5 7,8 0,9 1 ,O 19.4 29,3 35,5 23,5 6.2 132 10,4 12,3 10,l 3,3 164 7 1 8,3 3,8 196 6,l 11,O 8,9 10,2 1) IJm, Zu en AL = resp. IJsselmeer, Zuiderzee en Almereafzetting. De pH is indertijd niet gemeten, daarvoor echter het W CaC03 (vrije kalk). Nadien is geen bodembemonstering meer gemaakt. Het effect van het woelen en diepploegen is niet bekend (zie ook hoofdstuk onderzoek). 3.3. Waterhuishouding De waterhuishouding van de grond hangt nauw samen met de profielopbouw. De profielopbouw is beschreven in 3.2. Bodem. De fijnzandigheid van het profielmaakt dat de doorlatendheid gering is. De mechanische weerstand is in een dergelijke grond hoog en daardoor is de doorwortelbaarheid minder goed. Vooral om die laatste reden is in het grootste deel van het gebied grondbewerking toegepast, zoals is vermeld in het hoofdstuk Bodem. ~ .- . Het-profielmet zijn geringe berging en doorlatendheid heeft geleid tot een betrekkelijk nauwe drainafstand. Deze varieert in het gebied van 8 tot 12 meter. In tabel bij hoofdstuk Historische gegevens, is de drainafstand per kavel aangegeven. Behalve op de proefkavel G 24 is overal gebakken buis (6 5 cm) met of zonder kraag gebruikt, met bedekking turfmolm. Op de kavels G 150 en G 24 liggen proefvelden voor onderzoek naar de invloed van grondverbetering en ontwatering. Op G 150 is in 1967 een grondverbeteringsproef aangelegd. ~ijl&e a geeft de proefopzet. Bij de verschillende bewerkingen zijn ook grondwaterstandsmetingen gedaan gedurende een aantal jaren. Op kavel G 24 is een proef aangelegd met verschillen in grondbewerking bij verschillen in drainafstand en drainagemateriaal. Op bijlage b is de proefopzet gegeven. De proeven op deze kavel zijn opgezet als landbouwgronden in 1961:Bij de bosinplant zijn deze verschillen in drainafstand en materiaal blijven bestaan. Buiten deze twee proefkavels is de ontwateringstoestand goed te noemen. De ondiepste waterstanden in de winterperiode varikren tussen 50 en 80 cm beneden maaiveld bij afvoeren van 3 - 6 mm per etmaal. De diepe zomerwaterstanden zakken uit tot 150 2 180 cm beneden maaiveld. (Grondwatertrap VI). Bij een geringe doorlaatbaarheid, kan in de zomer daardoor vochttekort optreden. Er kan in het gebied nog we1 eens vervuiling van drains optreden door ijzer en zand. In het verleden zijn de drains enkele keren doorgespoten. De vervuiling door ijzer is in de loop der jaren afgenomen. Evenwel zal in de toekomst doorspuiten nog we1 nodig zijn (om de 5 jaar). 0 . 0 a m~nderdan 650mm 10 - 15 6 5 0 - 700rnm - 2o 700 - 750mm 20 - 25 7 5 0 - 800mm 25 - 30 meer dan 8OOmrn meer dan 3 0 Lelystad Q . mlnder dan 40 t_3 4 0 ~ 5 0 J-f 95-l0'C meer dan loot 50.so sd170 @@ 70 - 8 0 rneer dan 8 0 . . \ - Bodomkundige cokkaart Viwiperbo* 1:taooo RR A1 156398 Op de proefkavel G 150 hebben grondwaterstandsmetingen in de 5 jaren na aanleg uitgewezen dat de grondbewerkingen de waterhuishouding in de meeste gevallen in ongunstige richting hebben beinvloed. Dat is voornamelijk in de natte perioden merkbaar. De waterhuishouding is echter op deze kavel gelijk te stellen met de overige kavels. Dat is niet het geval met Kavel G 24. Een groot gedeelte van deze kavel is op wijdere afstand gedraineerd dan normaal voor deze grond nodig is. Het gevolg is dat op gedeelten met de wijdste afstanden (18 en 22 m) de ontwatering veel te wensen overlaat. In natte winterperioden stijgt de waterstand daar vaak tot 0 5 20 cm beneden maaiveld. Toekomstverwachting Voor de toekomst is te verwachten dat de interceptie en de wateronttrekking aan de bodem door het opgroeiende bos toenemen. Dat heeft tot gevolg dat minder water door de drains behoeft te worden a£gevoerd. Door toenemende beworteling zal de doorlatendheid verbeteren. De waterstanden zullen daardoor, vooral in de winterperiode, dieper blijven. Van de winterperiode wordt een gemiddelde grondwaterstand van80-100 cm maaiveld verwacht. Dat is een gemiddelde stand. In zeer natte perioden kan de waterstand nog we1 eens stijgen tot 60 2 80 cm beneden maaiveld. Een uitzondering moet gemaakt worden voor kavel G 24. Daar zullen t.g.v. de wijdere drainafstanden de waterstanden in natte perioden ondieper blijven ( 20-50 cm beneden maaiveld). - 3.4. Bosterrein De procentuele verdeling van de opstandstypen, zoals die in de jaren van aanleg van het Visvijverbos gebruikelijk was, is: 60% Populus 7% Salix 7% Fraxinus 7% Acer 3% Quercus 3% Fagus 3% Ulmus 10% Overige soorten zoals Alnus, Betula, naaldhout. De huidige verdeling van de houtsoorten is als volgt (inventarisatie 1978) Soort oppervlakte (ha) 1 If"~insvar e den 1 11.30 1.50 3.25 I 7 -8 , 1 ,292 totaal naaldbos 16.05 11.1 populier wilg es esdoorn eik beuk iep overig loofhout 57.55 9.47 21.90 8.45 4.00 7.37 2.00 17.85 39,s 6,5 15,l 5,s 2,8 592 194 12,3 totaal loofbos 128.59 88,9 totaal bosterrein 144.64 100.0 * Procentuele verdeling zoals die bij de aanleg gebruikelijk was % van het bosterrein 1 7 i naaldhout + overig loofhout 10% 60 7 7 7 3 3 3 100 * incl. mislukte cultures Bij de aanleg is op alle percelen vulhout en/of els gebruikt. In oudere opstanden is de els inmiddels een keer afgezet. Sommige opstanden hebhen reeds vormsnoei gehad, terwijl een groot deel van de populieren tot op 1.5 m hoogte is opgekroond. In de eerste aanlegperiode werd een rijenafstand van 1.33 m gehanteerd bij machinaal planten. Later werd dat veranderd in 1.50 m waarbij de rijafstanden van de loofhoutsoorten Populier, Salix en Ulmus een veelvoud van 1.50 m is ( 4 , 5 6 meter). De afstand in de rij bedraagt bij Populus en Salix 5 of 7 meter, bij Ulmus 7 meter, bij de andere loofhoutsoorten 1.25 m. Bij Pica abies is de afstand in de rij 1.50 en bij Punus nigra 2 meter. - In het volgende staatje staat vermeld hoeveel stuks plantsoen in het Visvijverbos gebruikt is. Vermeld moet worden dat dit staatje alleen betrekking heeft op de .hoofdhoutsoorten, de soorten die de opstand op den duur moet gaan vormen. Als er b.v. Populier als scherm boven beuken staat, zijn de beuken opgenomen, de populier niet. Opstanden met alleen gemengd Zoofhout zijn niet opgenomen omdat bij het inboeten geen aantallen in de opstandslegger zijn genoteerd. Vanwege de onnauwkeurigheid is daarom ook geen inboet X uitgerekend. Hoofdhout Soort Beuk stuks aangeplant , Salix Populus Prunus ~ i u m EsdoornPinus nigra Ulnus Berk totaal 37 .'344 12.735 3.203 19.974 36.656 49.542 2.120 49.090 19.680 1.304 1.140 . stuks ingeboet . 232.588 4.350 1.125 405 290 2.000 0 750 0 0 0 8.920 4 . PLANOLOGIE Momenteel (begin 1979) is het hestemminesplan landelijk gebied Lelystad in concept klaar. Het moet nog ter visie gelegd worden en behoeft nog goedkeuring. Er zullen waarschijnlijk nog wijzigingen worden aangebracht. Op het concept bestemmingsplan landelijk gebied Lelystad is het gehele Visvijverbos aangegeven met de bestemming "bos". De Karperweg heeft de bestemming "openbare weg". Rijksweg 6 heeft als besteming "openbare weg" en "verkeersdoeleinden". Hierna volgen de voorschriften die horen bij de bestemming "bos". Artikel 1 . Algemene Omschrijving De op de kaart tot "Bos" bestemde gronden mogen uitsluitend worden gebruikt als bos, zulks ten behoeve van de volgende doeleinden: de opbouw van het landschap; de houtproduktie; de verbering van het klimaat; h e t behoud van de a l d a a r voorkomende natuurwetenschappel i j k e , . l a n d s c h a p p e l i j k e en r e c r e a t i e v e waarden; dan we1 t e n behoeve van 66n of meer deze doeleinden i n h e t b i j z o n d e r , z u l k s met i n a c h t neming van h e t bepaalde i n de a r t i k e l e n 2 tb 6. A r t i k e l 2 . Gebruik van de grond voor bebouwing Op of i n de i n a r t i k e l I bedoelde gronden mogen u i t s l u i t e n d beheersgebouwen en dienstwoningen worden o p g e r i c h t met d i e n v e r s t a n d e d a t : a. per aaneengesloten b e s t e m i n g 66n hoofdgebouw en 66n dienstwonine mag worden o p g e r i c h t ; b. de hoogte van de gebouwen n i e t meer b e d r a a g t dan 8 m; c . de'grondoppervlakte van h e t hoofdgebouw n i e t meer bedraagt dan 500 m2; d . de grondoppervlakte van de woning n i e t meer bedraagr dan 150 m2. A r t i k e l 3 . Gebruik van de grond zonder h e t u i t v o e r e n van werken en Werkzaamheden Onverminderd h e t bepaalde i n a r t i k e l 4 i s h e t verboden de i n a r t i k e l 1 bedoelde gronden t e gebruiken, t e doen of t e l a t e n gebruiken: a . a l s s t a a n - of l i g p l a a t s voor onderkomens; b. voor m i l i t a i r e oefeningen, met u i t z o n d e r i n g van marsoefeningen w a a r b i j geen gebruik wordt gemaakt van motorvoertuigen; c . a l s s p o r t - of w e d s t r i j d t e r r e i n ; d. voor h e t beproeven van voertuigen; voor h e t houden van w e d s t r i j d e n met m o t o r r u i j t u i g e n of bromfietsen, met u i t z o n d e r i n g van r a l l y ' s en p u z z e l r i t t e n ; voor h e t racen of crossen.met m o t o r r i j t u i g e n en bromfietsen; voor de beoefening van de gemotoriseerde modelvliegtuigsport; e . voor h e t aanwezig of opgeslagen hebben van G6n of meer aan hun gebruik onttrokken machines, voer-, v a a r - of v l i e g t u i g e n , dan we1 onderdelen daarvan en h e t opgeslagen hebben van gerede of o n k l a r e machines, voer- vaar- of v l i e g t u i g e n ; f . a l s o p s l a g , s t o r t - of b e r g p l a a t s van andere a 1 dan n i e t afgedankte of aan hun bestemming onttrokken voorwerpen, s t o f f e n of produkten b u i t e n de erven van bedrijfsgebouwen of woningen, behoudens voor zover zulks noodzakelijk i s i n verband met h e t op de bestemming g e r i c h t e beheer van de gronden A r t i k e l 4. Gebruik van de grond voor de u i t v o e r i n g van werken; geen bouwwerken z i j n d e , en van werkzaamheden I . Verboden werken, voor zover geen bouwwerken z i j n d e , en werkzaamheden. Het i s verboden op of i n de i n a r t i k e l 1 bedoelde gronden de v o l gende werken, voor zover geen bouwwerken z i j n d e , of werkzaamheden, geen normale onderhoudswerkzaamheden z i j n d e , u i t t e voeren, t e doen of t e l a t e n uitvoeren: a. werken, of werkzaamheden t e n behoeve van doeleinden a l s o r schreven i n a r t i k e l 3 onder a t / m f ; b. h e t lozen of s t o r t e n van v o o r w e r p e n , ' s t o f f e n of ~ r o d u k t e nb u i t e n de erven van bedrijfsgebouwen of woningen behoudens voor zover z u l k s noodzakelijk i s i n verband met h e t op de bestemming 'ger i c h t e beheer van de gronden; c. h e t winnen van b o s s t r o o i s e l . 2. Werken, voor zover geen bouwwerken z i j n d e , en werkzaamheden, waarvoor aanlegvergunning v e r e i s t is. Het i s - onverminderd h e t onder 1 bepaalde verboden op of i n de i n a r t i k e l I bedoelde gronden zonder of i n afwijking van een - s c h r i f t e l i j k e vergunning van burgemeester en wethouders (aanlegvergunning) de navolgende werken of werkzaarnheden, geen normale onderhoudswerkzaamheden z i j n d e , u i t t e voeren: a. h e t a a n l e g g e n o f verharden van wegen, paden, banen of parkeergelegenheden en h e t aanbrengen van andere oppervlakteverhardingen; b. h e t bodemverlagen of ophogen met meer dan 50 cm; c. h e t aanbrengen van bovengrondse of ondergrondse t r a n s p o r t - , energie- of.telecommunicatie1eidingen en de daarmee verband houdende c o n s t r u c t i e s , i n s t a l l a t i e s of a p p a r a t u u r ; d. h e t dempen of graven van v a a r t e n , s l o t e n , v i j v e r s en watergangen. A r t i k e l 5. Gebruik van de o p s t a l l e n Het i s verboden gebouwen anders t e gebruiken, t e doen of t e l a t e n gebruiken dan t e n d i e n s t e van de i n a r t i k e l 1 v e r v a t t e doeleinden en/of t e n d i e n s t e van h e t t o e z i c h t op d i e gronden. Gebouwen, voor h e t bouwen waarvan ingevolge d i t plan v r i j s t e l l i n g i s v e r l e e n d , mogen evenwel s l e c h t s worden g e b r u i k t overeenkomstig h e t d o e l , waarvoor d i e v r i j s t e l l i n g werd verleend. A r t i k e l 6. Bepalingen inzake v r i j s t e l l i n g e n -. - . I . Toepassine van a r t i k e l 17 van de Wet op de R u i m t e l i j k e Ordening wordt u i t g e s ' l o t e n . 2. Bepalingen inzake v r i j s t e l l i n g e n betrekking hebbende op bouwwerken en onderkomens. I . Burgemee'ster en wethouders verlenen h e t i n a r t i k e l 2 bepaalde v r i j s t e l l i n g f e n behoeve.van h e t o p r i c h t e n van n i e t voor be-. waning bestemde gebouwen t . b . v . s a n i t a i r e voorzieningen en boshutten, m i t s : a. de hoogte n i e t meer bedraagr dan 4 m; b. h e t grondoppervlak n i e t meer bedraagt dan 7 5 m; c. h e t a a n t a l van de bedoelde gebouwen n i e t meer bedraagt dan 6Gn per 100 h a aaneengesloten b e s t e m i n g . 2. Burgemeester e n wethouders verlenen van h e t i n a r t i k e l 2 bepaalde v r i j s t e l l i n g ten behoeve van h e t o p r i c h t e n van een u i t k i j k toren m i t s : a . de hoogte n i e t meer bedraagt dan 30 m; b. h e t a a n t a l van bedoelde bouwwerken,niet meer bedraagt dan 6Gn per aaneengesloten bestemming. Het Visvijverbos wordt door r e c r e a n t e n e r g spaarzaam g e b r u i k t . D i t i s een gevolg van een gebrekkige o n t s l u i t i n g . Bovendien wordt h e t bos door (toekomstige) F&I 6 en de Noordertocht i n d r i e stukken verdeeld. Door h e t O o s t e l i j k d e e l loopt een f i e t s p a d n a a r h e t Rivierduinengebied en het Flevospoor n a a r Kamperhoek. Langs de Noordertocht lopen ze g e d e e l t e l i j k samen. In h e t w e s t e l i j k d e e l van h e t bos i s de Baarstocht e r g i n t r e k b i j sportvissers. Op kavel G 150 afd. e i s een w i n t e r s t a l l i n g van b i j e n k a s t e n . Op de r e c r e a t i e k a a r t z i j n de bestaande f i e t s - en wandelpaden aangegeven. 6. ONDERZOEK In het Visvijverbos bevinden zich de volgende proefvelden: I. Op G 24 e 3: pbpulierentoets proefveld waarin klonen van de secties Deltoides en Tacamahaca worden -aetoetst OD hun vatbaarheid voor kanker. Het onderzoek wordt verricht door het R.I.B.L. te Wageningen. 2. Op G 24 e 2: wilgensoorten~herkomsten proefveld, waarin verschillende wilgensoorten op hun groeicapaciteiten onderzocht worden door het R.I.B.L. te Wageningen. 3. Op G 23 a 1: fijnsparren herkomst proefveld. Hier wordt onderzocht in hoeverre fijnsparren van kalkrijke standplaatsen en afkomstig van verschillende hoogten in de bergen (groeiseizoen korter naarmate moederbomen hoger stonden) toepasbaar zijn in her Nederlandse klimaatgebied, op kalkrijke, mariene gronden. Het onderzoek wordt verricht door het R.I.B.L. te Wageningen. h en j , A 4a en c, G 23 a3, b en c, onderzoek naar de invloed van het meer malen bemesten en onkruidbestrijding in populieren opstanden op de groei van de klonen Zeeland, Dorschkamp en Geneva. Door Wetensch. Afdeling van de R. 1J.P. 4. Op A2 g, A3 5. Op G 150 a, b, d en gedeelte van e: een grondbewerkingsproefveld waar de invloed van verschillende manieren van bodembewerking op de doorwortelbaarheid en doorlaatbaarheid van het bodemprofiel onderzocht worden. Door de Wetenschappelijke Afdeling van de R.1J.P. Op de onderzoekskaart staat aangegeven waar de proefvelden liggen. Proefvakken . 7. BOTANISCHE ASPECTEN 7.1. Inleiding Op b a s i s van de gegevens over bodemsamenstelling, w a t e r h u i ~ h o u d i n ~ en g l o b a l e i n v e n t a r i s a t i e s van p l a n t e n worden aanduidingen gegeven over d i e g e d e e l t e n van h e t v i s v i j v e r b o s , waar botanisch r e e d s een waardevolle ontwikkeling i s , of i n de n a b i j e toekomst i s t e verwachten. De aandacht z a l d a a r n a a s t worden gevestigd op d i e onderdelen van h e t gebied, waar door h e t voeren van een g e r i c h t beheer de botanische waarde kan worden v e r s t e r k t . 7.2. Abiotische omstandigheden B i j h e t droogvallen van Flevoland was h e t bodemprofiel opgebouwd u i t een dunne l a a g zware zavel (10 cm) u i t de IJsselmeerperiode, d i e a f g e z e t was op een l a a g van ca 15 cm l i c h t e zavel u i t de Zuiderzeeperiode. Hieronder - d i e p e r dan 25 cm bevindt z i c h de Almere a f z e t t i n g bestaande u i t kalkhoudend zand met een d i c h t e pakk i n g , d i e m o e i l i j k doorwortelbaar i s . I n de ontginningsperiode vond t.b.v. de toenmalige landbouwkundige bestemming bodemkundig en waterhuishoudkundig onderzoek p l a a t s n a a r b e r g i n g , doorlatendheid, ontwatering en grondverbetering op de kav e l s G 150 en G 24. Daar z i j n d i v e r s e grondbewerkingen toegepast z o a l s diepploegen, mengwoelen en woelen en i s drainage volgens d i v e r s e svstemen e n v e r s c h i l l e n d e drainaf standen beproefd ( z i e hotenkaart). Na de grondbewerking b e s t a a t de bovenlaag over 50 cm voornamelijk u i t l i c h t e zavel met u i t e r s t f i j n kleihoudend zand daaronder. I n de noordwestelijke hoek, begrensd door de Karpemeg, de Houtribweg en h e t t r a c 6 van de Rijksweg (deelgebied I ) h e e f t men een goed ontwateringssysteem voor landbouw en bosbouw. I n h e t overige d e e l , waarbinnen de proefkavels G 150 en G 24 z i j n g e l e g e n , i s de s i t u a t i e anders. Binnen h e t g e d e e l t e t u s s e n Noordertocht en de grens met deelgebied I komen b.v. w i j d e t o t zeer w i j d e d r a i n a f s t a n d e n voor ( G 24). I n d i t g e d e e l t e van h e t bos (deelgebied 11) i s h e t 's wint e r s n a t f d r a s en i n h e t v o o r j a a r en de zomer vo'chtigfdroog. Men v i n d t daar een a a n t a l g r a d i s n t e n i n vocht en bodem. Het l a a t s t e deelgebied (111) h e e f t een merendeels v o c h t i g e t o t droge bodem, d i e i e t s r i j k e r i s dan deelgebied I. - 7.3. V e g e t a t i e 7.3.1. Algemeen Het bos i s geplant i n 1968/1969 en de grasgebieden z i j n ingezaaid i n 1969. De s a m e n s t e l l i n g van h e t bos s t a a t aangegeven i n t a h e l d i e van h e t ingezaaide grasmengsel i n t a b e l 1 . Het g r a s i s op j a a r b a s i s v e r p a c h t , de j a a r l i j k s e m e s t g i f t van de p a c h t e r s z a l omstreeks 400 kg ~ A S / j a a r / h az i j n . Sedert 1978 i s kav e l G 24 en daarmee h e t g r o o t s t e g e d e e l t e van deelgebied I1 buiten de verpachting gehouden en n i e t meer bemest, gezien b o t a n i s c h i n t e r e s s a n t e ontwikkelingen i n d i t gebied. De maaifrekwentie van h e t verpachte g r a s i s 2 2 3 maal p e r j a a r . - - Binnen e l k deelgebied komen bos- en g r a s p e r c e l e n voor. De l a a t s t e n z i j n i n gebruik a l s beheersbanen, wandelpaden en open ruimtes met een r e c r e a t i e v e f u n c t i e . Zoals reeds aangeduid z i j n i n h e t g r a s land reeds b o t a n i s c h waardevolle ontwikkelingen aan de gang. Daar waar h e t bos is i n g e p l a n t i s d i t t o t nu t o e n i e t waargenomen. De ondergroei in de bossen is plaatselijk zeer dicht, ze bestaat nog voor het grootste gedeelte uit ruigtekruiden, waarvan vnl. Struisgras (calamagrostis S P en ~ daarnaast Akkerdistel (Cirsium arvense) en Harig wilgeroosje (Epilobium hirsutum) belangrijke bestanddelen zijn. 7.3.2. Botanische aspecten grasgebieden Deelgebied I De vrij dichte grasvegetatie, die in de bemeste percelen voorkomt is botanisch weinig interessant. Gezien de ontwatering, die hier nog op produktie is afgestemd en de geringe bodemvariatie is er op korte en vermoedelijk ook op langere termijn weinig perspectief op ontwikkeling van interessante hooilandvegetaties. We1 kunnen hier bij een laag niveau van bemesting op den duur visueel aantrekkelijke, bloemenrijke grasvegetaties ontstaan. .-- .. Deelgebied I1 ' Op een aantal plekken is de plantengroei een geheel andere dan die in deelgebied I. Men treft hier vegetaties aan van ombemeste, natte kalkhoudende lichte gronden. Het zijn enerzijds pioniervegetaties van deels verdichte bodems en niet bemeste zandgronden, anderzijds die van soortenrijke, half natuurlijke vochtige hooilanden en graslanden van arme bodem. Als kensoorten van het eerstgenoemde vegetatietype komen er Fraai duizendguldenkruid (Centaurium pulchellum) en Stijve ogentroost (Euphrasia officinalis) voor.. Zij behoren vegetatiekundig tot het Dwergbiezenverbond (Nanocyperion flavescentis) (tabel 2). Daarnaast vindt men er de Breedbladige orchis (Orchis majalis), ken-. . . soort.van het Dotterverbond (Calthion palustris) en ~ietorchis (Orchis praetermissa), kensoort van de Pijpestrootjes orde (Molinietalia). Zij zijn soorten uit de succesiereeks van het Dwergbiezenverbond naar dat van de klasse der vochtige hooi- en weidegraslanden (Molinio arrhenatheretea) en worden door Westhoff en Den Held,(]) genoemd als kensoorten van de laatstgenoemde klasse. Het voorkomen van de Moeraswespenorchis (Epipactis palustris) geeft aan dat er een vewantschap bestaat tussen de vegetatie van deze graslanden en soortenrijkevegetaties van natte duinvalleien, het Knopbiesverbond (Cariciondavallianae), met relatief sterk wis. selende waterstand en 0.m. kalkrijke bodems. Zowel de vegetaties van vochtige hooi- en weilanden, als die van natte duinvalleien zijn landelijk bezien zeldzaam. Het vermelden waard is ook het voorkomen van de overigens vrij algemene Gewone Brunel (Prunella vulgeris) in deze vegetaties. De soort behoort in dit verband enerzijds tot het Dwergbiezenverband, waarvan zij een kensoort is en anderzijds tot die van de klasse der vochtige graslanden en neemt zo een intermediaire positie in (tabel 2). De vegetatie kan bij het huidige waterregime gedurende lange tijd blijven bestaan en zich uit kunnen breiden, mede omdat er geen bemesting meer plaatsvindt. De botanische waarde van deelgebied I1 kan op grond van hetbovenstaande als hoog worden gekwalificeerd. , , ' ., Deelgebied I11 De huidige botanische waarde van het nog steeds verpachte - en dus bemeste - grasland is gering..Ilet gebied bezit door zijn vochtige bodem, met gradi6nten van vochtig naar droog, echter we1 de potentie voor een soortenrijkere vegetatie. Om dit tot zijn recht te laten komen, zal het noodzakelijk zijn de bodem te verschralen. Door h e t voeren van een beheer van n i e t bemesten en I 5 2 maal per j a a r maaien en afvoeren kan de b o t a n i s c h e waarde g e l e i d e l i j k aan t o e gaan nemen. 7.3.3. Botanische aspecten bospercelen In de aangepaste bossen z i j n i n de toekomst ontwikkelingen t e verwachten i n de r i c h t i n g van loofbossen behorend t o t de Eiken beukenk l a s s e (Querco Fagetae) met s o o r t e n r i j k e ondergroei. I n deelgebied I kan men daar waar loofhout i s i n g e p l a n t , een ontwikk e l i n g verwachten naar h e t Haagbeukenverbond (Carpinion b e t u l i ) . I n h e t n a t s t e g e d e e l t e van h e t bos, voorkomend i n deelgebied 11, z a l de ontwikkeling t o t d i e van v o c h t i g e Elzen-essenbossen (Circaeo a l n i o n ) kunnen gaan. Daar z a l z i c h een r i j k e ondergroei van voorj a a r s b l o e i e r s , waaronder v e e l rhizoom- en knolgeofyten, kunnen ontwikkelen. I n h e t minder v o c h t i g e deelgebied 111 i s een v e g e t a t i e van h e t ~ l u i t e k r u i dessenbos ( A n t h r i s c i s Fraxinetum), mogelijk met s o o r t e n a l s F l u i t e k r u i d (Anthriscus s y l v e s t r i s ) , S t e n g e l l o z e p r i mula (Primula v u l g a r i s ) en Doronicum (Doronicum s p . ) , t e verwachten. De met naaldhout i n g e p l a n t e percelen z u l l e n voorlopig weinig l i c h t t o t op de bodem doorlaten. De ondergroei z a l daardoor de e e r s t e periode s t e r k afwijken van de ondergroei b i j loofhout d i e i n h e t v o o r j a a r ~ r o f i t e e r tvan h e t l i c h t d a t d e bodem b e r e i k t voordat de bomen i n blad komen. Bronvetnelding: 1 . Westhoff D.V., Den Held A . J . 1969: Plantengemeenschappen i n Nederland. 2. Koning J. 1979, N o t i t i e bodemgesteldheid Visvijverbos. 3. Wigbels V . , Inventarisatiegegevens Visvijverbos. Diender J . 8. FAUNA 8.1. Inleiding Over de fauna van h e t V i s v i j v e r b o s vanaf d e i n p l a n t z i j n incident e e 1 gegevens verzameld d i e i n hoofdzaak betrekking hebben op de avifauna. I n de l a a t s t e j a r e n z i j n i n h e t kader van h e t Atlasproj e k t ( v o g e l i n v e n t a r i s a t i e geheel Nederland) s y s t e m a t i s c h e r gegevens verzameld over de vogelbevolking van h e t gebied. Over de zoogdieren d i e i n h e t gebied voorkomen b e s t a a n e n k e l e not i t i e s over de beginperiode en verdere gegevens van vangsten van k l e i n e zoogdieren i n h e t w i n t e r s e i z o e n 1976177. Bovengenoemde gegevens worden i n h e t volgende g e b r u i k t om i e t s over de ontwikkelingen v a s t t e leggen en tevens om e n k e l e aanbevel i n g e n t e doen. 8.2. De ontwikkeling van de vogelbevolking 8.2.1. Broedvogels Vanaf h e t begin van de i n p l a n t van h e t bos z i j n e r vogels i n h e t gebied aanwezig. De e e r s t aanwezige s o o r t e n z i j n e c h t e r geen specif i e k e bossoorten maar meer s o o r t e n d i e i n r u i g e begroeiingen broeden. Het b e t r e f t Wilde eenden, Fazanten en een enkele V e l d u i l . Ook de Rietgors en op de schaarsbegroeide gedeelten of d e l e n met een k o r t e v e g e t a t i e (bospaden) komen Leeuwerik, Graspieper en Gele k w i k s t a a r t voor. Met de ontwikkeling van h e t bos verdwijnen R i e t g o r s , Leeuwerik, Graspieper, Gele k w i k s t a a r t en VelduiL en verdwijnen Wilde Eend en Fazant meer naar de randen van h e t bos. Reeds n a enkele j a r e n , a l s e r z i c h s t r u i k e n gaan ontwikkelen, vers c h i j n e n de Bosrietzanger, Grasmus en Kneu. Deze s o o r t e n komen ook thans nog i n h e t gebied voor, vaak langs de randen. Na deze e e r s t e f a s e v e r s c h i j n e n i n s n e l tempo de s o o r t e n d i e i n e l k geval struikgewas a l s broedbiotoop verlangen en s o o r t e n d i e bossen met een onderbegroeiing (kruidenlaag) a l s broedbiotoop verlangen. In e e r s t e i n s t a n t i e werden genoteerd Houtduif, Merel, T j i f t j a f , F i t i s , Spotvogel, Zwartkop, T u i n f l u i t e r en Vink. I n l a t e r stadium werden i n h e t broedseizoen ook nog zingend aangetroffen: Z a n g l i j s t e r , Groenling, Winterkoning, Roodborst, Koolmees, Pirnpelmees en Wielewaal. I n deze periode waren h e r en d e r n e s t k a s t e n aanwezig. A l s l a a t s t e n z i j n i n de h u i d i g e f a s e aanwezig: Braamsluiper en Zwarte k r a a i . De E k s t e r , d i e voorheen b i j n a a l l e e n langs de Oostkant van de polder voorkwam, is i n 1977 i n b i j n a a l l e jonge bossen aan de westkant van Flevoland verschenen. I n 1977 en 1978 z i j n i n de broedperiode ook Buizerds en Ransuilen i n h e t bos waargenomen. Het broeden ervan i s n i e t v a s t g e s t e l d echt e r we1 mogelijk. Veel van de bovengenoemde zangvogels broeden i n de d i c h t e s t r u i k beplantingen d i e h e r en d e r langs de rand van h e t bos of langs s l o t e n en brede bospaden z i j n aangebracht. De Ransuil komt v e e l voor i n h e t gebied met naaldhout. 8.2.2. Trekvogels en o v e r w i n t e r a a r s In de b e g i n ~ e r i o d evan de i n p l a n t t r e k t h e t jonge bos, v e e l a l door de aanwezigheid van o v e r j a r i g koolzaad of graan, v e e l zaadetende vogels aan z o a l s F r a t e n , Groenling en Keep. Ze worden dan soms b i j duizenden waargenomen. I n deze periode worden dan ook v e e l roofvogels a l s Torenvalk, Snelleken en Sperwer i n h e t gebied waargenomen. Na enkele j a r e n i s deze s i t u a t i e v o o r b i j en v e r s c h i j n e n s t e e d s meer d i e s o o r t e n d i e ook nu 's w i n t e r s worden a a n g e t r o f f e n z o a l s Koolmees, Pimpelmees, Roodborst, Winterkoning en onregelmatig ook en dan vooral i n d e delen met e l z e n , Barmsijzen. Sedert de l a a t s t e j a r e n overwinteren e r ook de Buizerd, de Ransu i l , de Houtsnip, d e Vlaamse g a a i en ook w e 1 E k s t e r s en Zwarte kraaien. De l a a t s t e hebben een s l a a p p l a a t s i n de hoge Populieren langs d e V i s v i j v e r . . Tijdens t r e k wordt h e t gebied aangedaan door Goudhaantjes en ook spechten. 8.3. Zoogdieren Vanaf h e t begin komen i n h e t gebied de Veldmuis en de Bosmuis voor t e r w i j l ook de Woelrat en de Bruine Rat z i j n gezien ( n i e t gevangen). Deze s i t u a t i e h e e f t z i c h t o t vandaag de dag gehandhaafd. D i t z e l f d e g e l d t tevens voor h a a s en konijn. B i j r e c e n t e i n v e n t a r i s a t i e s i s gevangen de Bosspitsmuis en z i j n g e i i e n : wezel, Fiermelijn en Funzing. Over a a n t a l l e n en dichtheden van deze soorten i s n i e t s bekend. 9. ANDERE ASPECTEN Grasverpachting Alle wegen zijn tot nu toe ieder jaar verpacht aan landbouwers. Dit betekent 2 x per jaar mesten en 2 x per jaar maaien. Kavel G 24 is uit de verpachting gehouden vanwege de bijzondere plantengroei (orchideezn) Verplichtingen . Op dit moment is het sloot- en drainageonderhoud bij de R.1J.P. Dit betekent dat aan SSn kant van de sloot een schouwpad van 3,5 meter breed vrijgehouden moet worden. De Noordertocht is in onderhoud bij Zuiderzeewerken. Aan beide kanten moet een pad van 12 m breed vrij gehouden voor dit onderhoud. Dit geldt ook voor de rondga~detochten langs de Visvijvers t.w. 'Baarstocht,Snoektocht en Forellentocht. De Picknickplaats aan de Groningerweg op kavel G I is in beheer bij Z.Z.W. Scheepswrak In het oostelijke gedeelte op kavel A 16 ligt een nog niet onderzocht scheepswrak. Het ligt 22 meter ten westen van de Oostervaart en 61 meter uit het hart van de Houtribweg. 10. INRICHTINGSKOSTEN In de loop van de tijd zijn verschillende kavels een of twee keer van belettering verwisseld. Het is niet meer na te gaan welke kavels dat geweest zijn. Waarschijnlijk zijn de kavels A 16 - A 18 vroeger we1 bij het Visvijverbos gerekend, terwijl die er nu niet meer bij horen. De inrichtingskosten zijn dan ook niet voor 100% betrouwbaar. Van de aanleg van het wegennet (Houtribweg en trac6 autoweg) is bos gerooid. Deze rooikosten staan, althans gedeeltelijk, onder aanlegkosten. Het is niet meer te achterhalen hoeveel. De in onderstaande tabel vermelde kosten zijn directe kosten. Niet inbegrepen is een inflatiecorrectie. Kosten Bosaanleg 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 Totaal 4000 38000 19000 158000 160000 26000 4000 8000 2000 4000 1000 f 424000 Kos ten Recreatieve voorzieningen 1970 1971 1972 I000 1000 10000 f Totaal 12000 Bijlage 1 t a b e l 1 . Samenstelling ingezaaid grasmengsel: Engels r a a i g r a s II II (Loliurn perenne) weidetype 11 " hooitype Veldbeernd (Poa p r a t e n s e s ) Gewoon roodwene (Festuca rubra) Timothee (Phleum p r a t e n s e ) weidetype 8 kg 4 kg 15 kg 5 kg 3 kg Totaal 35 kg/ha Bijlage 2 tabel 2. Overzicht plantensoorten en plaats binnen plantengemeenschappen naar Westhoff en Den Held 1969 Soort verbondforde Klasse Dwergbiezenverbopd Dwergbiezenklasse X Fraai duizendguldenkruid (Centaurium pulchellum) Stijve ogentroost (Euphrasia officinalis) (Nanocyperion flavescentis) ...................................................................... * Breedbladige orchis (Orchis maj alis) Dotterverbond (Calthion palustris) Rietorchis (Orchis praetermis,sa) Pijpestrootjes orde (Molinietalia) (Isoeta nanojuncetea) ; II G, brunel-------------------------------- + Klasse vochtige graslanden (Molinio arrhenatheretea) 'F- ----------------------------------------------------------------------l----------------------------------f Moeraswespenorchis %* . Id Knopbiesverbond (Caricion da"al1ianae) ( ~ ~ i ~ a c tpalustris) is' Klasse der kleine zeggen (Parvocaricetalia) ................................................................................................................ * Gewone brunel (Prunella vulgaris) x = kensoort verbondlorde '11 intermediaire plaats .k -7 Dwergbiezenverbond Klasse vochtige gra6landen .. 'r I KK kensoort van Pijpestrootjes orde en knopbiesverbond verwantschap ,- 6 150 d;y# OOSTELIJK FLEVOLAND Schsrl 1:5000 L / / 5 y f ~ a r n ~8 yL~6F fl 8. GRONDVERBETERIN 6SPROEF voor 00s. 8 onbehandeld, ondeqmndbnken met de ondlepe onderqrondbreker (v. Damme). OD 5 0 . 60, en 70cm .. diepre~. ondeqrondbrektn met de ,Rlpper"(Rijkrdienrc uoor de IJsselmeerpolders) op SO c m dieptr. rnenqworlen met de kleine rnenqwoelrt(v. Damme) op 50,bO, en X ) cm biepte. ~ BodemqesteldheM : zie bodemprofieltn. Ontwalrrinq : draiwfsnnd 8 en IOm. Doel van de poet : naqoan wol het efttct Is van ondrrqmndbreken en menqwoelrn op verrchillendc dicpte op de beror-Wing en qroei vun hrl in de IJwlmetrpolders qe. -bruiktlijke rorlimrnr bij de Afd: Beplontinqen. G~wassen : onlqonncn in 1965 ooqstjaar 1966 koolzaad *a 1967 wintertarwe. ,I 1968 a t . 1969 80s. . " Bodcmpmflclcn HOUTSOORTEN Pppulus 4- Fagus Picabler Fmxlnus Acer ~ Q u c r c u robur r + IF" : schaol l:lO G,24 . OOSTELlJK F L E VO LAN D . Schaal 1 ? 5000 - Gemenmloed: aug. sept. 1961 op d i e p t e , !$rect na de ontginning. behandeld. een k e e r menmloeaen oo keer mengploegen op r e 6 ~ - e n4b resp. J 'I en M Objecten: on. . 30 twee - on. -an. Ondergmndbreken: sept.1961 met de Neptunus op 70 an d i e p t e , ' afstand 90 an ( a l l e e n de -linker h e l f t van de kavel uan z l e d r a i n t o t d e t o c i Tocht Bodem e s t e l d h e i d : z i e bodemprofielen. De l a a g -2u-laag) is s c h e l p r i j k . Van& de wegzi jde van de kavel worden de zavellagen in d e r i c h t i n g van de t o c h t i e t s dikker. 0 p c a 300 in u i t de t o c h t b e g i n t de vloeigrond, d i e n a a r de t o c h t toe g e l e i d e l i j k i n d i k t e toeneemt. ?: ii i Cntwaterin : D e d r a i n a f 5 t . i ~11,14, 18 en 22 m (ontuateringsmehld) Op de n o o r d o o s t e l i j k e h e l f t van de kavel liggen buizen met k r a a ~en bed e k t met turfmolm en op db zuidwestelijke h e l f t z i j n de d r a i n s 1' t / m 20 buizen zonder kraag en zonder bedekking; d r a i n s 21 t / m 35 buizen zonder kraag omhuld met g l a s v l i e s . Doe1 van de uroef: Nagaan v a t h e t e f f e c t i s .van mengploegen en ondergmndbreken van een dergeli jke grorid (droogtegevoeligheid. oogstzekerheid. opbrengst, ontwatering, verslemping, l i c h t e bouwn o r , beworteling). Bodemprofielen schaal ?il mmy p10f9<* E -F------ J. V isvijvcr wrg -.20 2 -. 8.3% d i e p t e 1 keer mengploegen i n cm 30 + 40 diepten 2 k e e r mengploegen i n cm - . -. -- - - C- CI codela
© Copyright 2024 ExpyDoc