Nieuwsbrief voorjaar 2014 - Stichting Behoud Hoogaars

Voorjaar 2014
Nieuwsbrief
Stichting
Behoud
Hoogaars
Donateurs varen gratis!
Kijk op bladzijde 5
Stichting Behoud Hoogaars
Nieuwsbrief
Redactie adres:
Inhoud
Vanuit het bestuur / vanuit de redactie
Dank aan Jan
Zonnige bruiloft
Donateurs vaardagen
De schepen weer in de vaart
Drie bijzondere scheepjes
De Steekhengst “ Boreas”
Kort nieuws
Informatie Stichting Behoud Hoogaars
Evenementen kalender
blz. 3
blz. 4
blz. 5
blz. 5
blz. 6
blz. 10-11
blz. 12-13
blz. 14
blz. 15
blz. 16
Stichting Behoud Hoogaars
Zuidwal 63
4341 CH Arnemuiden
[email protected]
Redactie:
Wim van den Berge
Rian Coumou, Aleid Rosink,
Tieneke Appelo, Alexandra Kok,
Caroline Taal
Colofon
De Nieuwsbrief is een publicatie van
de Stichting Behoud Hoogaars en
wordt toegestuurd aan
alle donateurs en relaties.
Bijdragen van:
Drukker: Zoeteweij, Yerseke
Verzending: Weerwerk, Middelburg
Wim van den Berge = foto voorblad, pagina 2, 4, 8-9, 11, 13, 14, 15, 16
Gaston Timmerman = foto pagina 6, 7, 12.
Redactie = foto pagina 5, 6, 10
2
Stichting Behoud Hoogaars
Nieuwsbrief
Vanuit het bestuur
Wisseling van de wacht
Na twee bestuurstermijnen als voorzitter van de SBH heb ik besloten, volgens onze stichtingsstatuten, te stoppen
als SBH voorzitter. Ik geef het stokje over aan Jan Scherpenhuijsen. Dat zal tijdens de Van Loon Hardzeildag gebeuren.
Jan is reeds lang betrokken bij de SBH als schipper en trainingschipper en draait al mee in het bestuur als bestuurslid Werkgroep Varen. Jan's taak wordt overgenomen door Sjaak Oosterling die onze nieuwe bestuurslid Werkgroep
varen wordt. Het bestuur heeft mij gevraagd om de evenementenpost te bemannen, dat doe ik graag.
Deze nieuwsbrief geeft u uitgebreide informatie over het onderhoud van de schepen van de SBH, het is een zeer
gedetailleerd verslag en geeft een goed beeld hoe onze medewerkers zich inzetten om het Zeeuws maritiem erfgoed
te behouden, een hoofdtaak van de SBH. Naast de onderhoudsploeg wordt er uiteraard ook vol gewerkt aan andere
taken van de SBH zoals de verzorging van de kantine, de documentatieafdeling, het bemannen van de schepen, de
verkoopstand met diverse SBH artikelen en de administratie.
Het team Van de Loon Hardzeildag werkt aan de organisatie van het komende evenement op 17-19 juli, Namens
bestuur en medewerkers nodig ik U allen uit deze dag met ons van de SBH te komen vieren in Veere, waar we weer
vele platbodems kunnen zien strijden om de eer en roem !
Ook hierbij de uitnodiging om het Boreas project (zie artikel elders in deze nieuwsbrief) te komen bekijken in de
grote loods van de Historische Scheepswerf C.A. Meerman in Arnemuiden. Een waar genot om te ervaren hoe dit
scheepje traditioneel opgebouwd wordt en weer in de vaart gebracht gaat worden.
Veel lees plezier en tot ziens op of bij het water,
Tom Ekering, voorzitter SBH.
Van de redactie
Voor de redactie was het afgelopen half jaar een tijd van afscheid nemen en welkom heten.
Willem Dekker heeft zijn werkzaamheden voor de samenstelling en eindredactie moeten neerleggen wegens tijdsgebrek. Jan Hendriksen vond na bijna 20 jaar redactiewerk het tijd om plaats te maken voor anderen.
Jan en Willem bedankt voor jullie inzet voor de Nieuwsbrief.
Welkom voor Tineke Appelo en Caroline Taal. Tineke schrijft al stukjes voor de Klapmuts (nieuws voor de vrijwilligers/medewerkers van de Stichting Behoud Hoogaars) en de website. Caroline vaart regelmatig mee met de
tochten van de SBH schepen en wil graag haar beleving met u delen. In dit voorjaarsnummer vindt u verder nieuws
over de schepen, het onderhoud dat in de winter wordt gedaan en over de bouw van de Boreas. Verder wordt een
terugblik gegeven op de andere activiteiten van de SBH, o.a. deelname aan de Hiswa. Kijkt u ook eens op de
website www.hoogaars.nl en Facebook Stichting Behoud Hoogaars voor de laatste nieuwtjes. U weet toch dat u als
donateur op de donateursvaardagen kan meevaren op een van de schepen? Met mooi weer is het een heerlijke tocht
op het Veerse Meer. U kan dan ervaren hoe het is met deze mooie oude schepen te zeilen, de zwaarden te bedienen
en aan het roer te staan. Dit laatste natuurlijk enkel onder het wakend oog van de schipper! U treft ook weer een
overzicht aan van Maritieme evenementen in 2014.
De foto’s in dit nummer zijn weer van Wim van den Berge, aangevuld met foto’s van Caroline Taal.
Wij wensen u veel kijk- en leesplezier
De redactie
3
Stichting Behoud Hoogaars
Nieuwsbrief
Afscheid van een bevlogen redacteur!
interview met Jan Hendriksen
door Rian Coumou
Na een kleine 20 jaar schrijven voor de SBH, neemt Jan Hendriksen afscheid als redacteur van de Nieuwsbrief.
Tijd voor een interview!
Hoe is het bij jou begonnen: je passie voor zeilen?
Ik was elf jaar, ik fietste met een oudere broer 25 kilometer van de Bilt naar Loosdrecht. We huurden een kleine
BM voor zeven gulden vijftig. De eerste keer vond ik het doodeng , dat scheef gaan, maar al snel vond ik het
prachtig. Toen ik student was, werd ik schipper in zeilkampen in Friesland. En daar ontmoette ik Joke. “Onze
koersen kruisten daar elkaar, en sinds die tijd varen we dezelfde koers.”
Hoe is de liefde voor Hoogaarzen ontstaan?
In 1968, tijdens mijn militaire diensttijd, vroeg een vriend mij om met Hemelvaart te gaan zeilen op een botter op
het IJsselmeer,en tja, zo is de liefde voor platbodems ontstaan. Veertien dagen het Wad op enzo. Toen we in 1982
in Zeeland kwamen wonen, had ik nog nooit van een hoogaars gehoord. In 1993 signeerde Jules van Beijlen op het
ramschip, dat een paar jaar in Middelburg lag, zijn boek ‘De hoogaars en de visserij van Arnemuiden’. Joke en ik
kochten een exemplaar, dat door Jules gesigneerd werd, en sinds die tijd zijn wij ook bij de SBH betrokken.
Je hebt jarenlang geschreven en gefotografeerd bij de SBH, eerst voor CONSENT, en later voor de Nieuwsbrief.
Ja, in 1995 stonden mijn eerste foto’s in
CONSENT en in 1996 schreef ik mijn
eerste verhaal over Lein de Nooijer, die
als klein jochie met zijn vader aan boord
die beruchte zomerstorm van 1924 voor
Westkappel meemaakte. Vijf hoogaarzen
vergingen en vijftien Erremujenaers verdronken. Op die ramp is het lied ‘De klok
van Arnemuiden’ gebaseerd. Han Reynhout maakte prachtige tekeningen bij dat
stuk. Lein las het en was getroffen! Ik zat
lang met Gerrit Zomer en Bonnie Joosse
in de redactie, in 2001 kwam Peter Hamer
daarbij. We vormden een sterk team. In
2008 stapte ik over naar de Nieuwsbrief,
die werd getrokken door Hannie Stok.
Vorig jaar heb je met Tineke Appelo nog een prachtig jubileumboek “20 jaar Van Loon Hardzeildagen” gemaakt.
Ja, dat zie ik als een mooie afronding van een kleine 20 jaar schrijven voor de SBH. Maar als maat blijf ik zeilen
op de schepen, hoor. Die houten schepen laten mij nooit meer los.
Dank je wel, Jan, voor je inzet, je verhalen, je foto’s, je vriendschap, en soms je eigen-wijsheid!
4
Stichting Behoud Hoogaars
Nieuwsbrief
Zonnige bruiloft
door Caroline Taal
De Stichting Behoud Hoogaars mag vaak bij mooie evenementen zijn: familiefeesten, bedrijfsuitjes, verjaardagen,
noem het maar op. De meest bijzondere hiervan zijn wel de bruiloften.
Nu willen veel bruidsparen behalve een hoogaars, ook mooi
weer bestellen. Helaas, dat gaat niet in ons koude kikkerlandje.
Al moet gezegd worden dat Hans Kole ver gaat in het begeleiden van bruiden in spé, die daags voor de bruiloft ieder uur
nerveus bellen of er misschien, juist tijdens hun vaartocht toch
wat zon kan zijn????
Op een regenachtige vrijdag in augustus 2013 overtuigt hij een
bruid dat het de volgende dag, juist als zij met haar bruidegom
en al haar gasten zal gaan zeilen, droog zal zijn. De hele week
heeft er een harde wind gestaan, met best veel regen. De bruid
belt op die vrijdag ieder uur om nog maar eens te horen of het
echt wel zo is, dat er geen regen gaat vallen? Maar Hans krijgt
gelijk!
Op het moment dat het hele gezelschap, compleet met een bruid
met paraplu en regenlaarzen, de champagneglazen heffen op
een zonnige toekomst voor het bruidspaar vallen er nog een
paar regendruppels in de champagne.
Maar al snel wordt de wens bewaarheid. Het wordt zonnig, al
blijft het fris. Het Veerse meer ligt voor hen. Zij gaan een duel
aan met twee andere historische jachten, een duel dat zij na enkele schijnoverwinningen uiteindelijk verliezen.
Inmiddels vergt de navigatie aandacht, worden er mooie foto’s gemaakt en proost het bruidspaar op hun prachtige
dag. Blij dat de weergoden hun dag uiteindelijk zo onvergetelijk maken. Zodra zij achter de Haringvreter varen,
wanen zij zich in het paradijs. De wind is weg, het is warm, vogels fluiten. De paraplu’s worden ingeklapt, de truien
kunnen uit en de bruid trekt haar pumps weer aan. Zij gaan nog niet naar huis..... Bij Veere maken zij nog een korte
slag en meren even later af aan de buitenstijger waar inmiddels ook de zon schijnt. Op naar de Campveerse toren
voor het diner en feest.
Donateursvaardagen
We waarderen al onze donateurs; met hun financiële bijdrage en voor hun inzet in onze stichting. We nodigen u dan
ook van harte uit om met ons mee te varen. We organiseren daarvoor donateursvaardagen op de volgende data:
Woensdag 04-06-2014 YE 36
Woensdag 09-07-2014 YE 36
Woensdag 13-08-2014 YE 36
Zondag 29-06-2014 Alcyon
Zaterdag 26-07-2014 Alcyon
Woensdag 17-09-2014 Alcyon
Zaterdag 28-06-2014 TH 49
Zondag 13-07-2014 TH 49
Zaterdag 23-08-2014 TH 49
Per donateur mag er maximaal 1 introducé mee. Introducé betaalt € 10,00
Graag ontvangen wij uw aanmelding vooraf. U kunt zich aanmelden per e-mail bij Kees Sanderse.
Email: [email protected] of bel 0118.625495
5
Stichting Behoud Hoogaars
Nieuwsbrief
Winter Werkzaamheden
Andries Jacob, YE 36
door Tineke Appelo
De YE 36 moest dit seizoen een forse ingreep ondergaan. Het hing al een tijdje in de lucht, maar nu moet het er van
komen: 3 nieuwe gangen aan stuurboord en één aan bakboord. Met de verschrikkelijk koude winter nog in ‘t geheugen, toen het vlak vervangen werd, kwam er ditmaal een tent om de YE 36, dat was beter werken. Onder leiding
van Marijn Verschuure is zeer vakkundig en hard gewerkt.
Het eindresultaat is prachtig en het schip ligt nu weer te blinken in de zon. Marijn ziet haar toch liever te water, dat
is 1 april gebeurd. Het zachte winterweer werkte ook mee, zodat veel extra klussen zijn aangepakt: Rijk Geljon en
Kees Sanderse hebben onderhoud aan de verstaging gedaan en het touwwerk van de bakstagen vernieuwd. De vallen zijn allemaal nagekeken enz. De berghouten zijn opnieuw geschilderd. Bij het boeisel zijn de naden uitgefreesd,
gebreeuwd en gerubberd. En natuurlijk het vlak schoon gemaakt, in de antifouling, naden opnieuw gebreeuwd.
Dan nog al het lakwerk aan de mast, zwaarden en
rondhouten, klus voor Lex Minneboo. Ondertussen hebben Theo Kloet en Willem van Vliet ook
nog een nieuw roer gemaakt. de Koningklijke
Hollestelle Groep uit Goes maakte nieuw beslag.
Het roer is veilig opgeborgen en wordt volgend
jaar geplaatst. De te waterlating is inmiddels weer
met succes verlopen en de zeilen worden weer tevoorschijn gehaald en dat is altijd weer een mooi
gezicht als dat op z’n plek zit. Een grote groep
Belgische gasten bezocht juist de werf en waren
hier getuige van. Kortom, er is enorm veel werk
verzet, op een professionele manier, met veel
liefde en aandacht voor dit mooie vlaggenschip
van de SBH.
De Alcyon
De Alcyon kon ook deze keer voor het
jaarlijks onderhoud terecht in de machinefabriek op het Scheldeterrein. Mart Sturm
is de bootsman, voortvarend heeft hij de
werkzaamheden aangepakt, bijgestaan
door Harm Boerma, Bart de Graauw,
Arend Teesink, Krijn Hamelink en Klaas
Tenwolde.
6
Stichting Behoud Hoogaars
Nieuwsbrief
De drie gebroeders, TH 49
De TH49 heeft een nieuwe bootsman, Theo Kloet heeft na bijna 25 jaar de helmstok overgedragen aan Dirk
Haasnoot. Dirk is sinds vorige zomer bij de stichting, “aangebracht” door Tom Ekering.
Het ging wel snel allemaal vindt Dirk, hij heeft dan ook een achtergrond van vissersschepen en dat zit in de genen!
Dat werd natuurlijk meteen onderkent door Theo. Het voelt dan ook voor Dirk alsof hij al jaren met
De TH 49 bezig is. Zelfs het op de helling zetten gebeurde perfect onder zijn leiding, toch iets waar we altijd met
gekromde tenen bijstaan. Piet Stroo heeft ondertussen ook niet stil gezeten en maakte een geheel nieuw schot
tussen ruim en vooronder, eind september werd daar al mee begonnen. Willem van Vliet stortte zich op het maken
van een nieuwe zwaardklamp, geen eenvoudige opgave! Gelukkig kan hij behalve bij Theo ook bij Peter Schouten
te rade gaan. Dus dat komt goed uit. Als het schip op de helling staat ziet Theo dat de slijtklamp ( ik had er ook nog
nooit van gehoord) onder het roer totaal verdwenen is.
Mooi dat we het nu zien. Er wordt meteen een nieuwe gemaakt. Theo neemt het breeuwen van de achterste kimgang op zich. Een vak apart waar we nog
wel es wat over kunnen schrijven.
vervolg Alcyon:
Er werd hard gewerkt en ook veel gelachen. Een speciale klus was het vernieuwen van de masttop (foto) gelukkig
dat dit bijtijds ontdekt is, want het tuig was geheid naar beneden gekomen of ergere rampen. Gelukkig kon Peter
Schouten ons terzijde staan met reparatie, hij heeft ook aan de restauratie meegewerkt, dus was op bekent terrein.
De masttop moest over een lengte van 3 meter vernieuwd worden.
Het reguliere onderhoud was er ook nog; Een deel van het beslag is vervangen en weer gegalvaniseerd door de
Koninklijke Hollestelle Groep uit Goes. De romp is vorig jaar helemaal aangepakt, dit seizoen de binnenkant:
behandeld met antirot- en antischimmelmiddel, romp buitenzijde en de opbouw licht geschuurd en gelakt, evenals de zwaarden en het rondhout. De zeilen zijn voor onderhoud naar Den Boers Sails gebracht en er zijn nieuwe
zeilzakken gemaakt. Barbara Buiskap maakte een nieuwe huik voor de koekkoek. Schilderwerk zwart/wit is ook
van nieuw laagje voorzien. De bootslieden waren erg blij, dat op 25 maart het schip weer veilig in het water lag en
inmiddels weer op de vaste plaats in Veere. Dankzij al dit werk kunnen we komend seizoen weer lekker varen.
7
Stichting Behoud Hoogaars
Nieuwsbrief
8
Stichting Behoud Hoogaars
Nieuwsbrief
9
Stichting Behoud Hoogaars
Nieuwsbrief
Bijzondere projecten
door Caroline Taal
Naast onze drie bekende trotsen YE36, Alcyon en de TH49 zijn we druk bezig met de Boreas waarvan u de
ontwikkelingen kunt lezen in dit blad. Ook kunnen we met trots vermelden dat er hard gewerkt wordt aan
de drie prachtige authentieke schepen die ieder hun eigen verhaal en achtergrond hebben. Wij vinden het
tijd dat deze schepen met de medewerkers die afgelopen tijd maar ook het komend seizoen weer druk en ambachtelijk hun kunnen vertonen. Wist u dat u op dinsdag en donderdag zelf kan komen kijken op de Historische Scheepswerf C.A. Meerman. Wel even melden bij de receptie.
Peilboot, Luctor et Emergo
De Peilboot uit 1902 is gebouwd in opdracht van het toenmalige waterschap Schouwen en is vooral gebruikt om de
diepte van een voor een zeedijk gelegen vooroever te meten.
Dit zijn watermetingen die in deze dagen nog steeds worden gedaan.
De vorige eigenaar, die in Canada woont, schonk de peilboot
aan de stichting. Het huidige
Waterschap Scheldestromen
heeft er voor gezorgd dat de
Peilboot weer terug kwam in de
Zeeuwse Delta. Zo levert het
Waterschap een mooie bijdrage
in het onderhoud van dit uniek
stukje Zeeuws erfgoed. De boot
heeft een lengte van zeven meter en is 2,35 meter breed en is
1n 2013 door Tineke Appelo en
Cor Gravemaker helemaal kaal
“gekrauwd “met de verfbrander. Van binnen en van buiten
en opnieuw in de lak gezet. Het
waterschap heeft hierna gezorgd voor en prachtige trailer
en een goed stel zeilen. Karel
Koenen heeft het tuig erop
gezet en het schip zeilklaar
gemaakt. De peilboot is natuurlijk weer in volle glorie te bewonderen tijdens de van Loon Hardzeildag. Dit jaar
zonder natte voeten van de bemanning. Het breeuwen (Breeuwen is een techniek waarbij op ambachtelijke wijze
de naden van de scheepshuid worden gedicht met vezels) en op ambachtelijke wijze hete pek in de naden gieten
is bijna voltooit. En ze hebben haast, want over twee weken zal de Peilboot samen met de andere schepen van de
Stichting figureren in de film “Michiel de Ruyter”. Onze Peilboot verblikt of verbloost daar niet meer van. In zijn
film debuut, de film “Parre” had hij eigenlijk wel een behoorlijke, zoniet de enige echte glanzende hoofdrol. Het
komend seizoen zal de Peilboot onder andere ingezet worden bij evenementen en opendagen van het Waterschap
Scheldestromen.
10
Stichting Behoud Hoogaars
Nieuwsbrief
Botje, TH49
Botje is het bijbootje van de TH49. Botje wordt bij het
vissen ingezet en helpt vooral bij het inhalen van de
netten. Veel Zeeuwse vissers gebruikten een Hollandse
boot als bijboot bij hun hoogaars of hengst. Speciaal
voor de botvisserij werd het achterschip van de boot
uitgevoerd met een spiegel. Botje is geheel opnieuw
gebouwd, aan de hand van gevonden documentatie,
door onze Stichting. Dit voorjaar is het hele scheepje
is van oude laklagen ontdaan door Joke Bienefelt. De
komende dagen wordt er op ambachtelijke wijze gebreeuwd waarna opnieuw gelakt. Zo is deze jonge dame
klaar voor een nieuw seizoen. Botje zal in Arnemuiden
blijven liggen en voor veel projecten worden ingezet.
Wat gaat ze doen, natuurlijk mee varen bij de van Loon
Hardzeildag. Als platbodem scheepje zal ze regelmatig
gebruikt worden bij het jeugdzeilen van de watersportvereniging Arne en via de jachtclub Veere. Natuurlijk
figureert ze ook bij de film “Michiel de Ruyter”.
De Gebroeders
De gebroeders is aan de Stichting geschonken door de gebroeders Honig. De houten Hollandse Boot is gebouwd
in 1968 in Sliedrecht. De restauratie is als een leer project opgenomen in het onderhoud programma binnen de
Stichting. Hierdoor zorgen we dat de Ambachtelijke kennis die er binnen de Stichting is niet verloren gaat. Het
leren voor van Ambachtelijk- en Scheeps timmerman wordt onder andere ter hand genomen door Wim Hamelink,
Hans Loeve en Jan Janssens. Ondanks dat de Gebroeders nog niet in het water is geweest heeft het al een hele trip
mogen maken naar Amsterdam. Op de
Hiswa is de voormalige eigenaar Cees
Honig de werkzaamheden komen
bewonderen. Leuk dat onze inzet zo
wordt gewaardeerd en zo blijkt ook,
eenmaal verknocht aan een authentiek
scheepje, dan kom je er niet makkelijk
meer van los. Op de Hiswa zijn wij
verrast door een uitnodiging vanuit
Oud Beijerland tijdens de Spuidagen
op 4 en 5 juli.
Ook dit scheepje gaat mee in het decor
van de film “Michiel de Ruyter”. Er
wordt in Veere een oude werf nagebouwd, waar de gebroeders zal liggen
schitteren in zijn rol.
11
Stichting Behoud Hoogaars
Nieuwsbrief
De steekhengst Boreas
door Tineke Appelo
De start met een nieuw restauratieproject: de laatste houten steekhengst Boreas.
De steekhengst werd gebruik voor de steekvisserij, één van de oudste vormen van vissen, waarbij een wilgenhouten
schutting dwars op de rivier werd gezet, waardoor de vis richting korven en fuiken werd gedreven.
Nu onze steekhengst Boreas: Boreas was de god van de noordenwind in de Griekse mythologie. Hij werd afgebeeld
met vleugels, een baard en verwilderd haar. Als we nu naar de overblijfselen van onze Boreas kijken, klopt die vergelijking wel aardig! Het is duidelijk dat hier geen eer meer aan valt te behalen. Nadat Peter Hamer al zorgvuldig
de historie van de steekhengst en Boreas in het bijzonder had vastgelegd kreeg het restauratieplan vaste vorm.
De restauratiecommissie heeft, met Ruud Dreesman, de sponsoring voortvarend ter hand genomen. Met startkapitaal op de bank wordt beging januari het startsein gegeven.
Het vakmanschap van de SBH medewerkers is subliem: we hebben uitstekende timmerlieden en alleskunners, mensen met veel verstand van schepen, maar een complete vernieuwbouw van een historisch schip is toch wat anders,
ook door de tijd die het vergt. Gelukkig beschikken we in ons land nog over ervaren scheepsbouwers.
Wie zich nog de bouw van de Batavia kan herinneren, herkende in de grote animator Willem Vos, lange, wilde,
witte baard, gegroefd uiterlijk, het prototype van een scheepsbouwer.
De SBH heeft Peter Schouten kunnen vastleggen, die zou ook niets anders kunnen zijn dan scheepsbouwer, want
hij voldoet helemaal aan onze voorstelling: ruige haardos, op klompen met de authentieke leren klompsloffen. Hij
houdt van doorwerken! En als het spannend wordt ( nieuwe gang uitzagen) komt er een sigaar aan te pas.(foto)
Allereerst werd de loods klaar gemaakt (vloer geëgaliseerd, waterpassen ) om het vlak te kunnen leggen. De benodigde planken lagen al een tijdje in het water. Op schragen worden de vijf delen naast elkaar gelegd, het middelste
deel is iets dikker, één plank bestaat uit 2 delen, dat kwam beter uit met de voorraad hout.
Het vlak moet een
beetje zaal krijgen
aan de voor- en
achtersteven. Met
een dommekracht
worden het vlak
iets opgekrikt,
tegengehouden
door stempels, die
vallen precies in
inkepingen die al
sinds 1763 in de
balken van de zoldering uitgespaard
zijn.
12
Stichting Behoud Hoogaars
Nieuwsbrief
Het hout voor deze stempels is
nog van het voordek van de Triton
(we gooien niks weg).
Het prachtige eikenhout wat
gebruikt wordt is gearriveerd.
Het is afkomstig uit Denemarken,
geselecteerd door Houthandel
Faber uit Harlingen en daar ter
plekke uitgezocht door Peter
Schouten. Met de vorkheftruck
worden de krommers en planken
in de houtopslag en over de werf
verdeeld. De vorm van het vlak
wordt met strooklatten uitgezet en
rondom uitgezaagd. Het meet 720
x 200 cm.
Dan wordt het vlak met 11 hulpleggers aan elkaar geklemd en
de hulpspanten worden aan de hand van de tekening en mallen van triplex, gezaagd en geplaatst. Co Ruissen heeft
het wrak nog nauwkeurig opgemeten en getekend, maar de desolate staat van het wrak maakte het onmogelijk de
exacte maten nog vast te stellen.
Hier is Schouten op z’n best, want veel moet toch op het oog gebeuren. Hij weet doeltreffend de zaag te hanteren
en al gauw zijn voor en achtersteven geplaatst.
Bijna dagelijks is er controle door Lieven Kusse, die als klein jongentje al op de werf te vinden was en vlakbij
woont. Hij kan ons voorzien van nuttige wetenswaardigheden. Het is dan ook uniek voor deze historische werf,
dat er na 52 jaar weer en schip in aanbouw is! Als de hulpleggers en spanten geplaatst zijn komt er een spannend
moment: met strooklatten van de voor- naar achtersteven wordt de omtrek van de romp aangeven.
Aan de hand van een tekening in Autocad zijn de maten overgenomen. Maar wat tevoorschijn komt is een soort
hobbel de bobbel romp en een lichte teleurstelling bij de aanwezigen.
Het kan ook niet anders, want het origineel is dusdanig uitgezakt en vervormd, dat we grotendeels zelf ter plekke
het lijnenplan moeten maken. Niet getreurd Schouten weet raad, bijgestaan door Gerrit Zomer.
Dat kost behoorlijk veel tijd, maar uiteindelijk is het team het eens en zien we een prachtig model te voorschijn
komen, met de rondingen zoals we ons dat voorgesteld hadden. De achtersteven rank en de voorsteven breed uitlopend. Dan wordt het tijd voor de gangen: eerst wordt de onderste gang, het kimboord gemaakt. De juiste plank
wordt uitgezocht in de houtopslag, de mal wordt erop gelegd en de zaag gaat erin. ( foto )
Om de gangen de juiste ronding te geven worden ze “gebrand”. Daarvoor beschikt onze mooie werf over een
brandkot. Dit is een stenen gebouwtje, dat vanwege het brandgevaar een apart plaats op de werf heeft.
De gang wordt over een brandschraag gelegd en natgemaakt, dan zorgt de hitte van de gasvlam dat het hout vervormd. Het plank is verzwaard met blokken lood aan de uiteinden en zakt langzaam in z’n vorm. Dan ben je er nog
niet, want de gang heeft ook een zwei, d.w.z. niet alleen gebogen in de juiste vorm, maar ook nog getordeerd, naar
achteren toe steeds steiler. Dit kun je nameten met de zweihaak.
De gang wordt gepast en dan vastgezet aan de hulpleggers met lijmtangen en aan het vlak bevestigd met eiken
kniestukken. Het klinkt allemaal wat vaag misschien, maar het is de moeite waard om een bezoekje te brengen aan
de werf dan leggen we het allemaal uit. Elke woensdag-en zaterdagmiddag is iedereen van harte welkom.
Om de bouw te bekostigen is er een uniek plan bedacht. Binnenkort staat erop de website een lijst met onderdelen
van de Boreas, die je kunt kopen! Zo kunnen we allemaal mede eigenaar worden van dit mooie schip.
13
Stichting Behoud Hoogaars
Nieuwsbrief
De restauratie van de Boreas wordt
De werktekening van de Boreas
mede mogenlijk gemaakt door:
Wat gaan we beleven dit jaar
Vrijwel al onze boten worden ingezet bij de opname voor de film Michiel de Ruyter eind Mei. De YE36 en TH49
zijn op 16, 17 mei bij het 400 jarig jubileum van de stad Maassluis. We varen mee met de Schout en Schepenen
race in St. Annaland. Op 10 augustus, in Lillo is er een feestelijk evenement rond 175 jaar Scheidingsverdragen.
Als Stichting zijn we in overleg met Antwerpen om de Mosseltochten die in het verleden veel gevaren zijn weer
terug te beleven. Het ziet er naar uit dat we eind September de Mosseltocht naar Antwerpen weer gaan maken.
Late wijziging in de uitslag van de Van Loon hardzeildag wedstrijd
Vorig jaar is in de nieuwsbrief de uitslag van de Van Loonwedstrijd van 2013 vermeld. Daarin bleek ruim na afloop
van de wedstrijd (enkele maanden later) tot nog verandering in te komen. De winnaar, TH49 had een boei gemist.
De schipper heeft zijn eerste plaats afgestaan aan de D’n Bruinen
Stichting Behoud Hoogaars
In de eerste week van maart vond dé botenbeurs van Nederland plaats: de Hiswa. Onderdeel van de Hiswa was dit
jaar ook de Klassieke Schepenbeurs. De Stichting Behoud Hoogaars was er vertegenwoordigd samen met de andere
behoudsorganisaties van het FNOV, en meer standhouders met een keur aan klassieke schepen. Sommige op foto,
maar onze ‘Twee Gebroeders’ lag er echt. Die trok volop belangstelling. Het is goed om er vertegenwoordigd te
zijn en onze hoogaarzen te laten zien, al was het van een plaatje. Leuk ook om er aantal donateurs te ontmoeten.
Sponsorvaartochten.
U kunt de S.B.H. sponsoren en krijgt daarvoor vaartijd terug. Sponsort u € 300, dan is een van de schepen met bemanning een halve
dag tot uw beschikking, voor € 575 een hele dag. De bedragen zijn
per schip met 10 tot 12 personen. Er zijn ook combinaties mogelijk:
varen, bezoek aan een eilandje in het Veerse Meer, lunch aan de wal,
wedstrijdje zeilen. Ligplaats van de schepen is Veere maar opstappen in Kortgene, Vlissingen of Kamperland is ook mogelijk. Vanaf 1
mei is het vaarseizoen geopend.
Contactgegevens: [email protected], tel:0118-410045
14
Stichting Behoud Hoogaars
Nieuwsbrief
Informatie SBH
Stichting Behoud Hoogaars
Zuidwal 63, 4341 CH Arnemuiden
telefoon : 0118—410045
IBAN NL87INGB0000126979
BIC – INGBNL2A
internetsite : www.hoogaars.nl
[email protected]
Beschermheer van de SBH
Donateurs
Donateurs zijn hard nodig om de activiteiten van de
Stichting financieel mogelijk te maken. Bij een donatie
van € 22 of meer ontvangen donateurs het blad
CONSENT en Nieuwsbrieven. Ook kan elke donateur op
een van de donateurdagen meevaren op een van de schepen van de Stichting. Donateurdagen worden aangekondigd in deze nieuwsbrief. Nieuwe donateurs kunnen zich
aanmelden via ons secretariaat, telefonisch, schriftelijk of
per e-mail via [email protected]
Word Vrijwilliger
Bestuur Beleidssector:
Voorzitter: Tom Ekering
Regelmatig is de SBH op zoek naar nieuwe vrijwilligers,
die met hun kwaliteiten kunnen bijdragen aan:
- schippers en maten
- restauratie en onderhoud
- promotie activiteiten met evenementenkraam
- publicaties, zoals Nieuwsbrief, documentatie, website
en overige werkzaamheden
Aanmelden is mogelijk via [email protected] of
0118-410045
Bestuur Werkgroepsector:
Wil je leren zeilen op een platbodem en
als maat of schipper meezeilen?
Commissaris van de Koning in Zeeland,
de heer J.M.M. (Han) Polman
Vicevoorzitter: Bart Bouwmeester
Penningmeester, Hans Kole
Secretaris: Rene de Haas
Boeken en varen: Jan Scherpenhuijsen
Onderhoud en restauratie: Ruud Dreesman
Documentatie/communicatie: Alexandra Kok
Museaal: Gaston Timmerman
Wij hebben een zomer training programma.
Elke donderdag vanaf 17.00 en 19.00 uur, in de zomermaanden van mei tot september
Informatie en opgeven via [email protected] of
0118-410045
Heeft u affiniteit met houtbewerken of oude ambachten?
Kom eens een dagje kijken op de werf.
En ervaar hoe gemotiveerd en gezellig
ons team van vrijwilligers is.
Werkzaamheden zoals: meten, zagen,
schaven, schuren, lijmen, schroeven,
breeuwen, verven en vooral iets willen
bijdragen aan en iets willen leren over
de bouw van dit soort klassieke schepen.
Informatie en opgeven via
[email protected]
of 0118-410045
15
Stichting Behoud Hoogaars
Nieuwsbrief
Maritieme evenementenagenda 2014
-
16 en 17 mei 400 jaar Maassluis met TH 49 en YE 36
-
16 en 17 mei “Teer, lijnolie en Ouwe Klare” race Woudrichem
-
22, 23 en 24 mei Skûtsjesilen op de Kralingseplas Rotterdam (TIP)
-
23, 24 en 25 mei Dordt in Stoom Dordrecht (TIP)
-
30 mei North Sea Regatta Harwich/Scheveningen Scheveningen (TIP)
-
30 en 31 mei Zuidwal Botterwedstrijden Spakenburg (TIP)
-
6, 7, 8 en 9 juni North Sea Regatta Scheveningen (TIP)
-
21 juni Schout en Schepenen race St Anneland
-
21 juni Open Botterdag Huizen (TIP)
-
28 juni Visserijdag Arnemuiden
-
12 juli
-
12 t/m 17 juli Rondje Zeeland na de Open Dag werf C.A. Meerman
-
17, 18 en 19 juli Hendrik Willem van Loon Hardzeildagen te Veere
-
10 Augustus 175 jaar scheidingsverdragen in Lillo
-
De HISWA te water 2014 is van dinsdag 2 tot en met 7 september 2014 in de Amsterdam Marina.
-
6 sept. Visserijdag Spakenburg (TIP)
-
13 september
-
20, 21 en 22 oktober Blue Peter race
Open Dag Werf Arnemuiden
16
Monumentendag