Lees alvast de toelichting bij dit concert

juli-aug 2014
IRIS HOND
HET NIEUWE GEZICHT
VAN CLASSIC FM
Maandag 18 augustus 2014
Grote Zaal 20.00 uur
Toronto Symphony Orchestra
Peter Oundjian, dirigent
James Ehnes, viool
Ralph Vaughan Williams 1872-1958
Fantasia on a Theme by Thomas Tallis (1910)
Pjotr Iljitsj Tsjaikovski 1840-1893
Vioolconcert in D, op. 35 (1878)
Allegro moderato
Canzonetta: Andante
Finale: Allegro vivacissimo
PAUZE
Serge Rachmaninoff 1873-1943
Symfonische dansen, op. 45 (1940)
Non allegro
Andante con brio – Tempo di valse
Lento assai – Allegro vivace
Luister naar Classic FM
voor overdag non-stop
de beste en mooiste
klassieke hits en
interessante
thema-avonden.
KLASSIEK VOOR IEDEREEN
Luister direct via Classicfm.nl
Toelichting//Biografie//Summary//Concerttip
Toelichting
Ralph Vaughan Williams, Pjotr Iljitsj Tsjaikovski
en Serge Rachmaninoff waren behalve
componisten ook parttime filosofen en
levenskunstenaars die muzikale inspiratie
vonden in gebeurtenissen uit hun dagelijks
leven. Zo is Vaughan Williams’ Fantasia on a
Theme by Thomas Tallis uit 1910 niet alleen
een reflectie van een ‘pelgrimage’ van drie
maanden naar Parijs waar hij zijn orkestratietechniek verdiepte bij Maurice Ravel, maar
ook een persoonlijke belijdenis van zijn
wereldbeeld. Het werk, dat is gebaseerd op
Why fumeth in fight, een psalmzetting van
Thomas Tallis, is bijzonder rijk georkestreerd
en valt op door de verdeling in groot orkest,
kamerorkest en solostrijkkwartet. Een weerspiegeling van het universum, de gemeenschap en de familie daarbinnen, aldus
Vaughan Williams. Een ambitieuze setting
voor de toen nog vrij onbekende componist.
Het werk begint met een mysterieus koraal.
Hierna klinkt het eerste deel van het
Tallisthema in de cello’s en de bassen,
dat zich vervolgens ontvouwt in een goed te
volgen ABA-structuur.
Onspeelbaar vioolconcert
‘Het leven is kort; hij die wijs is, geniet ervan
in plaats van te jeremiëren of onder onbevredigde zelfzucht en onstilbaar verlangen te
lijden.’ Aldus Tsjaikovski in 1878, kort na de
beëindiging van zijn desastreuze huwelijk met
Antonina Milyukova. De componist verbleef
ter afleiding in Clarens aan het Meer van
Genève en stortte zich op het schrijven van
een vioolconcert. Hij droeg het werk op aan
zijn oude vriend Leopold Auer, die het onspeelbaar vond. Uiteindelijk bracht Adolf
www.robecosummernights.nl
Biografie
Summary
Dansen vol originele orkestrale kleuren
‘Muziek is genoeg voor een mensenleven,
maar een mensenleven is niet lang genoeg
voor de muziek.’ Het is een van de sombere
opmerkingen van Serge Rachmaninoff nadat
hij in 1917 zijn Russische vaderland was ontvlucht. Vanuit de VS bereisde hij de rest van
de wereld als concertpianist. Daardoor vond
hij steeds minder tijd om te componeren. Tot
zijn dood in 1943 ontstond slechts een handvol grote werken vol herinneringen aan zijn
geliefde Rusland. Zoals de Symfonische
Het Toronto Symphony Orchestra (TSO),
opgericht in 1922, is een van Canada’s
culturele paradepaardjes met een internationale uitstraling. Veel orkestleden maken
tevens furore als solist, in kamermuziekensembles en als conservatoriumdocent.
Thuishaven is de Roy Thomson Hall in Toronto.
Sinds de benoeming van Peter Oundjian tot
chef-dirigent, nu tien jaar geleden, heeft het
TSO zich opnieuw op de kaart gezet. Zo heeft
het orkest een eigen cd-label, TSO Live, en
toert het geregeld door de VS en Canada.
Tijdens het jaarlijkse New Creations Festival
zijn de schijnwerpers gericht op nieuw repertoire van Canadese en buitenlandse componisten. Het orkest werkte samen met musici als
Lang Lang, Yo-Yo Ma en Emanuel Ax, en met
componisten als Igor Stravinsky, Philip Glass
en Aaron Copland, Tan Dun en John Adams.
De Canadees Peter Oundjian is niet alleen
chef van het TSO, maar sinds twee jaar ook
Ralph Vaughan Williams, Pyotr Il’yich
Tchaikovsky and Serge Rachmaninoff were
not only composers but also part-time philosophers and artists who drew inspiration
from events occurring in their everyday lives.
Fantasia on a Theme by Thomas Tallis, written
by Vaughan Williams in 1910, is a reflection
of his ‘pilgrimage’ to Paris, where he spent
three months developing his orchestration
techniques with Maurice Ravel. Tchaikovsky
exorcized his disastrous marriage to Antonina
Milyukova by writing his fiendishly difficult
Violin Concerto, and Rachmaninoff indulged
his nostalgia for Mother Russia in the last piece
he ever wrote, the Symphonic Dances.
Translation: Eileen Stevens
dansen, op. 45 uit 1940, zijn laatste werk.
Rachmaninoff had het idee een orkestraal
showstuk voor het Philladelphia Orchestra
van Eugene Ormandy te componeren, aan
wie hij het werk ook opdroeg. Na de première
in januari 1941 beschuldigde een criticus hem
van ‘een herhaling van oude trucjes’, maar
Ormandy was zeer verguld. Voorstelbaar,
want de Symfonische dansen zitten vol
originele orkestrale kleuren, ondanks een
immer knagende somberheid. Vooral het
derde deel lijkt met macabere vioolthema’s
en de door Rachmaninoff vaak gebruikte
dies-iraemelodie wel een dodendans. Alleen
in het contrasterende middengedeelte met
een citaat uit de Russisch-orthodoxe hymne
Alliluya treedt enige ontspanning in. Alsof
Rachmaninoff, van huis uit niet religieus,
van het Royal Scottish National Orchestra.
Recentelijk leidde hij onder meer de orkesten
van Atlanta, Houston en St. Louis. In Nederland
kreeg hij vooral bekendheid als dirigent van
Amsterdam Sinfonietta. Oundjian begon zijn
carrière als violist, en was jarenlang primarius van het Tokyo Kwartet. Al ruim dertig jaar
doceert hij aan de Yale School of Music.
James Ehnes heeft zich een reputatie verworven als een van Canada’s beste solisten
van dit moment. Hij was te gast bij vele orkesten in Europa en de VS, en maakte als kamermusicus zijn opwachting op de festivals van
onder andere Salzburg en Sint-Petersburg,
tijdens de BBC Proms en het Ravinia Festival.
Hij is artistiek leider van de Seattle Chamber
Music Society. Ehnes bespeelt de ‘Ex Marsick’Stradivarius uit 1715, die hij in langdurige
Genoten van het concert? Deel uw ervaring
via Twitter #RSN2014 of op onze Facebookpagina (fb.com/concertgebouw).
even op zijn knieën valt en een gebed opzegt.
Paul Janssen
bruikleen heeft van de Fulton Collection.
Brodsky het pas in 1881 in première en ook
toen was men niet onverdeeld enthousiast.
De gezaghebbende Weense criticus Eduard
Hanslick bespeurde een ‘kwade reuk’ en
velen achtten het werk de viool onwaardig.
Inmiddels heeft het concert zich volledig
bewezen als hét Vioolconcert van de negentiende eeuw en is het niet meer weg te
denken uit het standaardrepertoire.
Concerttip
Vrijdag 29 augustus 2014
Grote Zaal 20.00 uur
Contrasten: Kopatchinskaja, Mozart
en Sibelius
Patricia Kopatchinskaja wordt geroemd om
haar urgente spel, vol karakter en inlevingsvermogen. De perfecte solist voor Mozarts
kleurrijke en avontuurlijke Vijfde vioolconcert.
Het WDR Sinfonieorchester Köln speelt verder
onder meer Sibelius’ beroemde Vijfde symfonie.

Download Report