nummer

p o r t bet8ald
EINDHWEN
jaargang
nummer
sept
3
5
TSJEE 3e5
COLOFON
-------
'TSJEE' is het uerenigingsorgaan wan de Computer Hobbyuereniging
Eindhouen (CHE). Het blad wordt de leden gratis toegezonden.
BESTUUR CHE
L.J. Grassens
A.J.M u. Kimmenade
W. Wardenaar
C. M. Huizer
C.A. Nottrot
R,A. u d Dungen
L. F. d Gooijer
Voorzitter
Secretaris
Penningmeester
Coordinator
Vice-voorzitter
Vice-secretaris
Vice-penningmeester
S E C R E T A R I A A & , Q ~ ~ S ~ ~ ~Heikampen
S:
93, 5672 CV NUENEN.
<&kt$*&$&q
REDACT IE TSJEE
Jaques Versm i ssen
Martin Visser
EINDREDACTIE
Anton u. Kimmenade
Heikampen 93
5672 SV Nuenen.
De redactie behoudt zich het recht uoor om de ingezonden copy
niet of in gewijzigde uorm te plaatsen.
GIRO Rekeningnr. 1112185 (niet uoor CHE-akties), t,n.u. Computer
Hobbyuereniging Eindhouen, W. Barentzstraat 36, 5612KL Eindhoven.
COPYRIGHT Het ouernemen uit TSJEE, door leden, van artikelen,
o f delen daarvan
is toegestaan uoor niet-commerciele
schema's
'TSJEE'
doeleinden
mits
met
duidelijke
bronvermelding:
Ouername
van
artikel en
door niet-leden mag uitsluitend
geschieden na verkregen toestemming van de redactie. De redactie
Jan 'TSJEE' gaat eruan uit dat de ingezonden copy afkomstig
is wan de inzender tenzij uitdrukkelijk anders is uermeld*
riet is ondoenlijk om uoor elke inzending na te gaan of de
inhoud uit een andere publicatie afkomstig is. De auteursrechtewan de . ingezonden
stukken
ligt dus bij
lijke aansprakelijkheid
* - * --n-* "*,y"""
" '%fpF<-r*J&cII-X. 4 *t?&3@%,*
4% ' + de i nzender ~g~fy~;2w~$;w&g~~~g~g&~~&~$~&~~$~&:?&~#~~~iT~
.
IvLU
I j
AANSPRAKELIJKHEID
Oe redactie wan de 'TSJEE' en de vereniging
'CHE' aanuaarden geen aansprakelijkheid uoor schade ueroorzaakt
door fouten in een ontwerp of in de publicatie wan artikelen.
DRUK: A.F.M.
Renders, Steensel.
LIDMAATSCHAP: Schriftelijk aan te vragen bij de secretaris onder
bijsluiting van een retourenuelop met postzegel.
(de administratie loopt tegenuoordig gesmeerd en U zult dan ook
over het algemeen binnen ueertien dagen een reactie hebben).
PRODUCTIEMEDEWERKERS: D. de Jong,
OPLAGE: l@@@*
C. Nottrot en anderen.
TSJEE 3.5
Voorwoord.
Deze keer een niet zo dikke Tsjee en, zoals gebruikelijk, weer
wat te laat. Dat lag, eveneens gebruikelijk, ook aan U , De
weinige kopij kwam weer laat. Om deze traditie in stand te houden
zullen we de sluitingsdatum voor in te zenden kopij vervroegen, U
kunt dan vroeger te laat gaan komen. Vanwege de uiteenlopende
systeemconfiguraties kunnen we niet garanderen dat files op
ingezonden schijven behouden blijven, het beste is dus om geen
onmisbare files naar ons te sturen, Uiteraard krijgt U wel uw
schijf in even goede staat terug. Twee nieuwe leden zijn tot de
redactie toegetreden, waarmee we bewezen hebben vrouwvriendelijk
te zijn. Albert Geven, voormalig redactielid, gaat zich nu wijden
aan de TEAC-documentatie of moet hier gesproken worden over het
TEAC-docudrama?
In dit nummer nieuws over de printeraktie, een ledenvergadering
met inspraakmogelijkheid over de inhoud ervan, en nog het een en
ander. Denk aan het tijdig inzenden van kopij en reacties,
Inhoud van deze
TSJEE:
Pg.:
. . . . . . . .
.
. . .
. . . . . . . . .
. . .
. . .
.
.
. . . . . . . .
.
.
..
.
.
.
.
.
.
.
.
.
. .. .
. . . . . . .
. . . . . . .
.
..
. . . . . . .
.
..
.
.
.
.
.
Colofon
Voorwoord.
Inhoud
Bestuurs mededelingen.
E~.ialuatieCHE workshop
tiar-dware problemen.
WistU.
Twijfel aan Home--computer
TSJEE'tjes
,
, ,
,
,
Aangepaste pr-ogrammatuur iJuor Videx
Saftware middag in Amersfoort
Notulen A.V. 1 september,
Piinterbuffer,
Pr-irtteractie.
Hcje z i t b e t n11 rïi.et SYSTE'M.CHEAP
C '
~ i r n p - l ombouwvoorschrift TEAC 55
'hor-.ii.>~~b,r
i juirig pr interast ie
Schema's Teac
.
. .
. 0
.. 1
1
. 2
... 356
. 87
. 9
.. 13
14
. 16
. 17
. 19
.. 221
3
.
Medewerkers:
secretaris
Joop Michel
Anton u Kimmenade
H. v Gendringen
H Kiela & E Homburg
G.G. d'Arnaud
fam. v. d, Dungen
A 1 bert Hoeuenaars
Jaquer Versmissen
Tom Verhoef f
Albert Geven
Jll~itingsdstumTSJEE 3.6: 7 oktober 1984
,
Aangezien o n z e lidmaatschapa&aar*ten op zijn en e r gewerkt wordt
aan een raieuw?., t e r r a w i c t - t e al- en- rmop-i ' h i - e a c t i a komt op de p r i jsuraag, stel ik voor dat U k e t etiket van de TSJEE voorlopig als
lidmaatschapskaart gebruikt, Hleraop staat eenslotte ook hoe Uw
staat van betaling
is, De Iidmaatsehapskaart heb* U nodig voor
b i J v , CHEBI a c - ~ i u i t c i t e n ,
E r is een groeu g e u ~ i * s n dvan t ~ r g airs~a t o r e r ~
9
die de productie van
het TOUCHE t o e t s e n b c ~ r - dgaat regelen a l s dit haalbaar is.
!.@&P$ i Jeeagkoms-ip
--- ---- -
-
Verderup- atrï;<stC ~ I - F ~ ~ , ~ a : e ~ avan
t i e de UCSB aorkshop.
I n deze
eua l tast f e
warder
ook
dgge ges ti es gedaan b e t s e f f e n d e gewenste
a c t i v i t e i a en op p_*_ i lC:di<pflbi
j e e n k ~ r n % i : He$:
~
becatt~urvael t @ e %
wat
voords7e 5ugqest:es en ziet z c : f s d e noodzaak in o m e e n
' i ~ s t u u s - s c o m m l ~ s ii ~
1 hc-r i e v e n t3 r o e p e r die z i c h bezig gaat
houden met aer c~-*g:?rlA a;e3:3 F var, j edet-sbi,icenkgams&eal, Hebt U ook
c r q a r t ~ s a t i e h l o ~ dan
de: .aderer? ]ja? ! l i ? dan cseten bi9 ket
s e r r e t a r I aat,
"
Van ae b2ii~e:k.r i 5 l i - l edrshtb i ,e?r;k:~icftister~w i 1 T en FJI J graag weten
r i d a r *)at t j b t ) r
t 1 , G t C* i t e i ,
;=-$I311
E : ~ U S - I S S ~ ~
k k g a a t. Hieronder
,#-i
l j e i , er1 4 g e bu,t$,c:?2* C b e l 5
~
:
ijar-dwac-e.,er..,:r:fi
~?r-,F.j-16,aTc; .....
i.> 2
t.;r.,,-\
r
, , t& LL . .r\ . -, .
,
, ,
Wc > TR,,..~'.
a
h ,G{";
k>t+gc !.t:!if-,G
I._-.>: i i.,gyf., ) V ~ ~ . C - I P C L ~ I " ~
$.
C
::+jftrddr
speelplrll;"k.< iit:anr br :l .lar.i- -r:
\"$e
tri C>$.. 5' t4- 2 t: j ~:+:3 !-i& r-. ,:j L,, 3 r- '-L.
5 f ..!a y
gj-.14ii.j
1 i3 ? o i e . t
-WE8 s m e t
rjpe l
l et j es >
l
S"!.
-*
g
. ~ . ~ ~ W..
,:.t-ar
. :.-c $35
ileriioop
(;j.' 3 ! < , e t t ~ c
'\,f5er-~cG
I.v%
,d , i;i
. < .r>+-n-!
L -i .f, . .-- i ~ - ) ~ , k7 d t _ f >
fl
~
S
-
zoa:- ,3fs~sc!.pc~r-.mca~~-,. L
-
ifl:,ei " .i. .t. .:Er v e r k r - i Qbr:~v- mate-iaal
st?,el ,. .ii.i.-t,.jr-aps e t c ,
W c-. gaai-. e r : - ! , . ; t * . i t ~ c - - t ~ , i L : c..~c:)i,23;.!;..~:-t:
J r p ;
\
.
, v.
!-j;:a.t ,-je
:J"\-,,:#;.-;(&:
C-,
fJHE$31 ;;,anu~zig
:d5i.-$.t
s
i9
en
TCJEE 3,5
E
valuatie Che-workshop, 1 september 1984,
---------
Zoals afgesproken zet ik hierbij mijn ervaringen en opmerkingen omtrent de Che-workshop op papier, Bij het lezen ervan moet u
wel bedenken dat het slechts de mening van een aanwezige betreft;
ik heb geen gelegenheid gehad met anderen erover te praten.
Dit
is geen rapportage, maar gewoon wat ervaringene
Algemene indruk: een welbestede dag, ik had het niet willen
missen, Gezien het belang had ik overigens wel verwacht dat het
drukker zou zijn; voor mij was het leuk ook de apparatuur van anderen eens te zien, Er waren geslaagde en minder fraaie getimmerten en blikcollages bij.
Voor de ontwerpers aan het Che-front
moet het voldoening geven dat het allemaal werkt.
Nogmaals: een mijns inziens wat geringe opkomst, maar dat maakte
voor de aanwezigen het geheel niet minder interessant,
De indeling in groepen van vijf of zes systemen gaf wat
ruimte, maar is verder niet funktioneel. Wij zijn ~olisten,die
el een genoeglijk praatje met de buurman willen maken, maar
zodra er problemen opgelost moeten worden al snel niet thuis
zijn. Als het moeilijker- wordt moet Anton er bij komen.
Zoals mij al eerder opgeuallen is, ligt er een te grote druk
hij kan dat best hebben en is er - denk ik - ook wel
aan gedsnd geraakt, maar feit is dat er een m e e r funktionele
taalc~,er-Cfe1 ir~g riodig i ca r Er- z i jn meer- mensen aanwezig waaraan je
t i e t een en ander
kunt vragen, Het probleem is dat wij (de
kcirsisten) niet weter1 wie dat ri jnl En omdat iedereen weet wie
Anton is krijet hij de t-cle club op zijn dak.
S i ~ ~ ~ e s t ibi
e :j iJe intt-r,flflitl.ie de "praátpale r i a i ~ o e r s t e ll en, eventueel herk.cnbnar make^ d . m , c , een badge, sjerp a f een of ander
lL~llig petje, Anton zelf niet indelen maar als "vliegende kiep'
opstellen (hij k a n het toch niet laten' 1. In de epste11 in9 als
,C,,,
1 uFc.1 Qc,ill.-î-.,-,,.,. , ~ i
OF
a yv:
i
\
a
i
iu v
L
CE-^
':
r -r - t
L r -il*te~r
' PE-1
' t l GL * GGL
n
m ~ a - lI jkheid z i J r l .
op Anton:
t
t
i
i
3
De instruktiewijze: ik Segir> nu, na
- C #
- g , -
de
lorks shop
en
na
het
r8~s-k
ig dcor-l ezen *)ar1 het tekstboek je, eeq beetje te begr i jpen wat
een gigantische brok software we ui tgereikt hebben gekregen. Ook
doorzie ik nu de systematiek van de instruktie. Voor zover ik kan
beoordelen (er! dat is nog niet erg ver) is het een uitstekend
systeem, waar iedereen nog wel de nodige nachtjes mee zoet zal
zijn, De aanpak tijdens de workshop zou wellicht wat minder gedetailleerd kunnen. Het was nu van: 'hier is $e programma en begin
er maar aan; als je w a t wilt weten dan helpen we wel",
V ~ o rde
meeste kur-sisten geldt waar-schijnlijk dat ze nog minder weten dan
vermoed werd. Het opstarten en beginner$ ver1 iep dus probl eeml oos,
maar als je in in zo'n r-umoerige omgeving echt moet gaan nadenken
en vragen moet gaan oplessen, dan kom je niet ver,
Enkelen probeerden een paar niveau's over te slaan om wat op te
schieten, maar door een o f ander sadistisch lusje in het programma lukte dat niet erg, Gevolg: we kwamen nlet zo ver en besloten
al snel dat we thuis wel het een en ander zouden uitproberen.
(Overigens moesten w e ook wennen aan het geroezemoes om ons heen:
de piep uan het speakertje hoorde je nog wel, maar wij zijn er
aan gewend dat J e je drives hooi-t starten en de koppen hoort
klikken. Onbewust houd je daar toch rekening mee bij het intikken
van ~e commands. 1
TSJEE 3 . 5
4
Suggestie: na het opstarten en een een half uurtje klooien krijgen we 'bloksyewijs' of 'k1assikaal"een stuk of wat instrukties
o m wat verder in het programma te komen.
Ook daar rotzooien we
e e n half uurtje mee en dan weer een instruktie om een paar reuzestappen verder te komen, enzouoorl-s.
Het deelnemen aan de workshop wordt daardoor minder vrijblijvend,
wat wellicht zal leider, tot het afuallen v a n enkele lieden, maar
anderzijds kan dit weer een toeloop uan andere leden tot gevolg
hebben.
De onderbreking van de workshop voor ket houden varl de vergadering heb ik niet als bezwaarlijk ervaren: je bent er ever3 uit
eit de vergadering ver1 iep opval l end v1 ot,
Al s het i.,~ergader---deel
echter veel ti jd vergt i s dat: voor de workshop wel
jammer , want
uai-en zo l ekker bezig
.
'I,JF;
Buiten het onderwerp van dit epistel moet me t o c h even het
yende van het hart:
Cesti jds ben ik l id gewarden van de
" C o m p u t e r Hobbyclub Eindhoven' die dus te Eindhoven zetelt, vergadert er; haar- a1i.t ivi teiten ontplooit. Eindhoven l igt ri iet riaast
FdieliwlzoGp,
maardat wist ik toen ik l id cierd en da? heb ik er
; ~ ) u c ?nr v e r A l s l i d kom je op de <..)ercgader
i ngcn en neen je zovee l
mogelijk deel aan de aktiviteiten. Als ;e dat niet k u n ? moet je
rionateut- worden af bedanken, Ik ben het met het bestuur eens dat
ak ?:i~.litei ten i n de ander-P regio's best binnen de d e z r ~ie's
r
kunnen worden georganiseerd, maar dat dat geen aktiviteit van het
bestuur behoeft te zijn. Extreem gesteld: mijns inzien h o e f t het
b e 3 t u ~ ~ rrm iet eens te bevorderen dat er regional e uktiedi tei ten
t0.t stand komen.
-lol
.
Tenslotte de organisatie van de dag zelf: o m te beginnen is
het goed je te r e a l iseren dat we het al lemaal (",oor osas p1 ezier
docil,
Dat geldt net zo goed voor de beijtui~rsleden als l J i _ i O r de
lede^. ,415 alles vlot en pr-ohleemlo~~s
vet-loopt is dat lei~k.en als
het
wat mr>eirnmcr gaat probeer je als lid een handje te kielpen,
t i e t w a s wat l astig dat de floppies laat arriveerden, maar- echt
problematisch was dat niet. Ik geloof wel dat de workshop qua
dL3gindiliny
beter zou kunnen verlopen als er een programma zou
, .
zi J E ,
Db_is n i ct: ,janaf: 9.89 uur, maar bi jooorbeel d:
9 . @ @uur zaal open
l@,@
uur
@ intr-oduktie
enzovost-ts
Ook zou het zou het zinvol Lurtnen ri jn als e r een Help-desk kan
IJOV den
bemand, bi jv, vanaf , l4.@a uur voor hardware en varlaf
l5 .@a uur voor software. Na een paar bi jeenkomsten wennen de l e3 i n w e l aan deze discipline en zal men zich automatisch tot de
juiste persc31-,en i ~ e n d ~ r .
Kortom: J e organisatie v e r l i e p piet optimaal, maar echt hinder
had niemand daart~an,Het hoeft ook allemaal niet zo gelikt te lopen
.
Rest mij nog diegenen, die zich hebben ingezet voor het
welslagen wan deze das (gewoon namens mijzelf1 te bedanken, Ik
hoop dat zij zich net zo voortreffelijk vermaakt hebben als ik.
Met vriendelijke groeten,
Joop Michel,
Opm: denkt U er anders over laat het ons dan weten,
TCJEE 3.5
H
ardware problemen
Bent U ook wel eens een bizondere hardwarefout tegengekomen stuur die dan op
naar de redactie.
Probleem: De CHE-lb kan met behulp van het CHID interface en
dubbelzijdige diskdrives toch geen dubbelzijdig beschreven diskettes lezen. Het werken met enkelzijdis beschreven diskettes
ging voortreffelijk, Het diskinterface (CHID) werkte wel in een
andere komputer en het interface uit die andere komputer werkte
ook in de probleem CHE. Bij nadere inspectie bleek dat het ic dat
verantwoordlijk is voor de aansturing van de sideselect type
gevoelig was in die situatie. Na bestudering uan de schema's was
duidelijk dat dit niet kon want alle normaal aangeboden signalen
vielen ruim binnen de specificaties van het bewuste ic (74LS161).
Aangezien ik niet in sprookjes geloof (nou ja . . , . . l was het voor
m i j duidelijk, De aangeboden signalen moesten anders zijn dan de
schema's deden geloven, De volgende stap was dan ook het meten
van de stuursignalen van de 'SIRG' (SIde ReGister). Omdat het
meten aan een software teruggekoppeld systeem erg lastig is, er
treedt dan altijd een oorzaak en gevolg verwisseling op, moesten
de signalen op een andere manier gelezen worden. De methode
is
erg eenvoudig en gaat als volgt in z'n werk.
Maak een zeer klein machinetaal
programma dat de gewraakte hardware aanspreekt, Wanneer het aanroepen van
de hardware afgewisseld wordt met het aanroepen van bijv.
de puls uitgang van de game i/o, en dit alles in een
kleine lus draait, kunt U met behulp van een 2-kanaals
scoop alle signalen met bijbehorende tijdsrelatie
zien,
Uitwerking
----------
LOOP
STA 0C600,Y
I NY
LDA 0C040
JMP LOOP
;adresseer SIRG (oneuen adres
->
kant
B)
;produceer een triggerpuls voor scoop
Na het starten van dit programma zag ik de volgende signalen:
1 1 1 1 1 1 1 l 1 1 1 1
1 1 1 1 1 1 1 1 l 1 1
1
l
1 < 1 1 1 1 l 1 1 1 1 1 1 1 l 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
1 1 1 1 1 1 1 l 8 l l l l l l l l l l l l l l l l 1 I I l ~ l l l l l l 0 1 l l l l l l I
ca l00ns per streepje
---
I OCEL
I
I
I
t
I
------
I
l
I
l
------
k, j .,
+
v&!-. : 7 ~ %@!-!'[g3 ~r"d~7ua1 k i j k t
1t ~ i
g ~ d ~ ~ w @ ~i1j1k> * 1i s om de
74LS961 te bcciici-ren*
kl,b
brr
%e o , , r - ~ ~ ~ I t + ~ ' J rl o ; ~ d in dit
geval name] i ,ik:
i5ef.p:E i j!< ,,
ï e~"'t~i
ji
b: 1 ob. IS
~ ~ - ? E Y I S ~ Yde
I
i . 3 b ~ a11el l oad
moet l ig'georr , R'i j i ~ a ~ s L,a i? rits 03k i=ba,mia- P!+
,Jsz"Bs fliet cu
' uclal del l.ik dat
IOSEL i@@ n- a r e s r f l r s - g é , u r - j - ,
i3 % 0
de $ % I % B w p , v e 95 ns wat
normaal is,
riai
za?
c : ~ ~ f !\inar*
>
hk>i.
iiiz4.el.a
*jcPir;fii,~"lc*
6
i
lii&
!-,
K Li
~:%
g e - o ~ ," ; J :!*,X
;.,
'>
1n s p e ë t i e
G?,$0.
a
v881
2L
;l c E <
:Eleit.0 2 " k:!*h!3
l t" 3 d ie b 2 ; t B gnaa 1
mos~teri og;I 8, *r- , 1 * ? 4 i i - s $ ,
J r i;
i 53
,e31
PTQM d, Parwipheral
I 0 Map ): w i e t t r c J I 8atbp3dr; r ~ ~ 3 i c j J
~ J sL,
$ d l . % ~ i - ~ $ esignaal
ver06rzeaak.te
C
i. i j t 8 ~ , b l : k " " ~ c , t ~8 tx * rJ n g d 4 p i z i i
:.a f' @ @ b i k 3
A"87ge~P 1-n d i t
s i gnaa l k i j 1 0 0 k - EPS 41 )r :jeua"la%L. t W C * * $4, (~J%*A &?L+ k prob " r e m
verho 1pen
door- A 1 T1 te v e r * -7 ~ C T J P ~ ? c % B % I * ) ie i ( l ~
F$&lAla13$.:~
~e
I0S-k
-1
- - C $ d ~ - , gkii-lr.,srtr:,.,r.~.$z
~
trica-...."m; ,"#.Z
.ge ..- 1P-\ ; ik.,.$:
a"
,
h
ie
.W
.lat,-
:a
b a x ~ >t:jc,,jr,;:jEe.-.a
f
x, .,k*>
gaat l eveguran-
t b p , i , , met
TSJEE 3.5
T
wijfel aan home-computer
Het nut en het grote voordeel van de 'home-computer';
je moest
het eigenlijk niet wagen daaraan te twijfelen. Maar ik doe het
dan toch en nog wel met het grootste gemak,
Volgens de Firato-deskundigen kun je letterlijk van alles met
de computer: spelletjes, budgetteren, bijhouden van belastinggegevens, adresboekje, agenda enz. Maar: spelletjes interesseren
me niet, budgetteren doe ik op de achterkant van een enveloppe en
mijn belastinggegevens zitten al tien jaar in 'de map', waarin
ook de rest van mijn 'software' zich bevindt. Mijn 'adressenbestand' zit dan weer in mijn hoofd en mijn agenda in mijn binnenzak, waar trouwens ook geen plaats is uoor een computer,
Kortom ik heb het handigste administratiesysteem ter wereld,
iets buitengewoon moois (i,b.m, 1.
Van de andere kant: met mijn fiets kan ik wel honderd en een
dingen: steigeren, hem op z'n
kop zetten, trimmen, relaties
onderhouden, electriciteit
opwekken,
een
zak
aardappelen
vervoeren en ga zo maar door, Verder ga ik er ook gewoon mee naar
het werk
Dat ze daar bij Batavus en Gazelle nog nooit opgekomen zijn.
H. van Gendringen
Gelezen in Eindhovens Dagblad.
Opm. W i j denken dat de computer geplaatst moet worden bij: de
allessnijders, boormachine met tientallen hulpstukken en andere
multi functionele voorwerpen, Waar je de computer precies uoor
moet gebruiken is ons ook niet bekend, maar we weten wel dat de
computer je van de straat afhoudt en voor de nodige huiselijke
spanningen en ontspanningen zorgt, Als dit niet genoeg is dan
weten we het ook niet,
TSJEE 3.5
8
TTTTT
T
T
T
T
EEEEE
E
EEE
E
EEEEE
SSSSS JJJJJ
J
S
J
SSSSS
S
J
SSSSS
JJ
EEEEE
E
EEE
E
EEEEE
*
s
ttttt
t
t
t
t
jjjjj
j
j
j
jj
eeeee
e
eee
e
eeeee
sssss
S
sssss
S
sssss
Te koop :
TELETYPE prijs fl. 150,- te gebruiken als 80 kolomsprinter.
J. Sloot Gerretsonlaan 6 5624 JR Eindhouen tel, 040- 454980,
Gezocht:
Gebruikers van TEAC drives die soms aanloopproblemen met de motor
hebben d.w.z. de diskette gaat niet ronddraaien en daardoor kan
de software uan de diskette niet gelezen worden. Heeft U dergelijke problemen laat dit dan middels een briefkaart weten aan de
secretaris.
Hier had Uw advertentie gratis kunnen staan.
b QRVOMA
be
e e ~e%tv0
EBI
avcd
\ aat
\rah
e\Ç
h ~ i ~ :h t
outober quat iet doov
TSJEE 3.5
A
angepaste programmatuur 80-kar. kaart
.......................................
Van de in omloop zijnde 80-karakter kaarten voor APPLE, zijn de
meeste gebaseerd op het ontwerp van de VIDEX Videotherm, Hoewel
deze kaarten
in het algemeen wel
voldoen, b1 ijkt dat de
programmatuur op deze kaarten niet aangepast is voor Pascal 1.1
Dit euvel blijkt, doordat er bij gebruik van de 80-karakter kaart
geen type-ahead buffer meer beschikbaar is ( het kunnen doortypen
commando letters blijkt problemen op te leveren. 1 .
van b.v.
Verder is de KEYPRESS-functie niet aktief. Ook de problemen met
het programma TRACKER, zoals die in het vorige nummer van CHE
beschreven stonden, zijn hierop terug te voeren, Voor Pascal zijn
patches in omloop om toch een type-ahead
buffer en KEYPRESS te
krijgen, maar netter is het natuurlijk om de videx-kaart zelf in
orde te maken.
.
Bestaande
PROM aangepast,
Uitgaande van de bestaande programmatuur voor de 88-kar kaart
hebben we een nieuwe versie gemaakt die wel ualdoet aan de eisen
die Pascal 1.1 stelt.
Voor de geinteresseerden in de aanpassingen;
Pascal 1.1 verwacht op CB0B een tabel met daarin de offsets
t.o.v. $C800 voor achtereenvolgens de routine voor
-
-
initialisatie van de 80- kar, kaart
lezen van input-karakter
schrijven van karakter naar scherm
status routine
Verder moet de tabel een aantal kenmerkende bytes
bevatten
waardoor Pascal 1.1 'weet', dat deze uier functies aanwezig zijn,
Als deze bytes er niet staan,
het protocol van Pascal 1.0
gevol gd.
TSJEE 3.5
10
De tabel is in het onderstaande stukje listing te zien.
x%x%%wxnnx*w***
I N I T I A L I S A T I E OP C300
(
CB@@ 1 *#**x**#
2C CBFF B I N I T
7@*X
38
90
18
B8
50x3
01
81
IE
24
27
3@
SF
BIT
IORTS
; SET V-FLAG
BVS
BASICE
; ALWAYS TAKEN
IENTRY SEC
; BASIC INPUT ENTRY
,BYTE 90
; OPCOBE VOOR BCC
OENTRY CLC
; BSIC OUTPUT ENTRY
CLV
BVC
BASICE
; ALWAYS TAKEN
;PASCAL 1.1 FIRMWARE CARD PROTOCOL TABLE
; GENERIC SIGNATURE BYTE
.BYTE 01
; DEVICE SIGNATURE BYTE
.BYTE 8 1
1E
; PASCAL I N I T
,BYTE
PINIT
; PASCAL READ
,BYTE 24
PREAD
.BYTE 27
; PASCAL WRITE
PWRIT
; PASCAL STAT
,BYTE 3 0
PSTAT
,BYTE 0F
; NO OPT CALLS
B p m : Omdat deze assembler in een slag assembleert ontbreken er
tijdens het maken van een listing
nog
al
eens
enkele
iabeladressen, Het ontbrekende adres wordt dan ueruangen door
enkele **, Op het einde zijn alle labels bekend en kan alsnog
het adres ingevuld worden in de code file alleen de listing komt
ei bekaait af.
normaal door BASIC
gebruikt wordt, En hier dient zich het prsbleem aan, dat de
meeste hoofdbrekens ( en tijd 1 gekost heeft, n e l
het plaatsen
wan de nieuwe en bestaande routines, zonder dat b.v. BASIC of
CPIM gestoord zouden worden.
Deze tabel staat midden in het gedeelte, dat
Als oplossing voor dit probleem zijn twee mogelijkheden voorhanden, Ten eerste kan de tweede helft van de 2 7 1 6 Eprom gebruikt
worden, De extr-a routines kunnen dan in de ruimte tussen $CC@@en
BCFFF geplaatst worden. Dit uereist een modifikatie van de kaart,
1-,aarouerlater meer. Als tweede mogelijkheid kan ruimte gemaakt
u o r der,
in de bestaande ruimte doos een aantal minder gebruikte
cwt ies te l a t e n verval l en.
Gebruak uan de oorspronkelijke geheugen 1-wirnte
---- - - - - - - - O - - - - -
staat
de
tabel
uoor
Pascal l e f midden
BASICe
[-"STA T tlS
EXIT
LYEYYH
SEC
LDX
CMP
BEQ
IDA
ASL
RTS
N,ISR
LBA
LDX
RIS
#O
#O
EXIT
KBD
A
KEYIN2
BYTE, X
#0
;CARRY=1: OUTPUT BESCHIKBAAR
;P/ORESULT
;S I N ACCU - > OUTPUTSTATUS
;GEVRBAGD
; l I N ACCU INPUTSTATUS
;ZET KBD-STATUS I N CARRY
;PASCAL INPUT ROUTINE
in
het
1l
TSJEE 3 . 5
IENTRYI
STA
SEC
BCS
JSR
LDX
RTS
STA
JSR
LDX
RTS
JMP
SETUP1
PSCLT1
SSTATUS
(BASL),Y
;REPLACE FLASHING CURSOR
IENTRY
SETUP
;GOTO INFAKE ENTRYPOINT
#0
BYTE,X
PSCLOUT
#0
PSTATUS
I n boven-taande listing staan de routines voor verschillende
functies verder uitgewerkt. Sommige
routines
zijn
wegens
plaatsgebrek in de $C800 ruimte gezet, hetgeen blijkt uit een
sprong instruktie vanuit BCB00 ( $C300 1. A l s konsekwentie zijn
tevens routines voor BASIC verplaatst naar de $C800 ruimte, o,a.
WHERE , die zorgt voor het juist zetten wan de BASIC in/output
uektoren
.
de functies <CTRL> A en de <CNTRL> K
ver-vallen, Deze waren resp. voor omschakelen van hoofd- naar
kleine letters en v.v., en voor omschakelen van 2 4 -egels naar 18
regels. Indien het uerlies van deze functies onouerkomel ijk zou
zijn, dan kan gekozen worden voor modifikatie van de kaart,
Om ruimte te maken zijn
CS141
C8151
C8161
C8181
C8191
C81CI
C81F1
C8221
C8231
CU251
C8261
8A
48
A2 @F
8A
LOOP
99 80C0
BD ***x
99 81C0
CA
10F3
68
AA
; I N I T I A L I S E R E N 6 8 4 5 OP 2 4 UEGE1.S
TX A
PWA
; SAVE X-REG
LDX
#@F
; LAAD CRTC MEP CONSTANTEN
TXA
DEV0 ,Y
; CRTC--ADRES
STA
LDA
TABLE,X
; LAAD CONSTANTE
DEV1 ,Y
; STORE I N C R T f
STA
DEX
BPL
LOOP
PLA
TA>!
; SABEL MET I N I T CONSTANTEN 6 8 4 5 2 4 REGELS
TABLE .BYTE 0 7 8 , 50,
6 6 , 09, 2 1 , 0 6 , 1 8 , 1D,
.BYTE 00, 08, 0C0, 0 8 , 00, 00, 00, 0s
Qrndat C@NTRL> K verval len i s kon ook de i n i t-roct inc voor de 6 8 4 5
k l e i ner worden, en er kor-i een tabel verval l en.
C B i 2 : $D FFCF BASICE
CE3151 2s 7CC8
CB18: b@
STA
JSR
RTS
MEMOF
WHERE
TSJEE 3.5
12
S@**
WHERE1
A9 19
85 38
86 39
A9 07
85 36
86 37
20 00C8
18
.ORG
BVC
LDA
STA
STX
LDA
STA
STX
JSR
0CB35
LCB47
#S19
;
ZET IN-OUTPUT HOOKS
038
039
#007
036
037
SETUP
;SETUP CRTC
CLC
Verder is er nog wat administratief werk gedaan,
output vektoren goed te vullen uoor BASIC,
door
de
in-en
Modifikatie van de kaart
Een eenvoudigere software aanpassing is ook mogelijk, Bekijken we
daarvoor de memorymap van een Videxkaart:
CHE Adressen
Eprom adressen.
.
0200-02FF
0300-03FF
N is even
N is oneven
0000-00FF
0100-01FF
1K Programma
0200-02FF
0300-03FF
-
VIDEO RAM
VIDEO RAM
Deselecteert de kaart
Ban zien we hier twee merkwaardige zaken:
1 ) Van de 2k EPROM wordt maar de helft gebruikt.
2 ) De CN00 adresruimte is identiek aan de CB00 of CA00
ruimte. (afhankelijk of N even of oneven is.) In het
eerste stuk uan de CA00 en CB00 ruimte staan dan ook
echt identieke instrukties,
Boor nu A10 van de Eprom van GND aan IOSEL (punt 6 van de 74LS86)
te hangen krijgt men de volgende map:
CHE Adressen
Eprom adressen.
N
is even,
N is oneven
IK Programma
VIDEO RAM
VIDEO RAM
Deselecteert de kaart
TSJEE 3.5
De CN08 ruimte is nu losgekoppeld van de C800 ruimte en er is nu
plaats voor het extra Pascal
1.1 interfaceprotocol, Deze
interfaceprogramma's moeten 2 maal
in de Eprom gezet worden,
namelijk in het gebied van 600-6FF en in het gebied van 780-7FF.
Het originele programma blijft nu op enkele instrukties na
ongewijzigd, het extra interfaceprogramma bevat jumps en calls
naar de C800 ruimte. Met name <ctrl>A blijft nu actief, zodat je
met een UPPERCASE only keyboard ook in lower case kunt werken.
Verdere details over deze operatie bij Erik Homburg.
Hoe te krijgen ?
Neem op de eerstvolgende ledenvergadering een gewiste EPROM mee,
wij zorgen dan, dat de EPROM met de aangepaste programmatuur
gevoerd wordt. Het enige wat dan nog rest, is het aanpassen van
de init tabel. Aangezien bijna iedereen met een VIDEX-kaart dit
al eens heeft moeten doen, zal dit niet te veel problemen
opleveren. De tabel zelf is wel verplaatst'
Erilc Homburg en Henk
Kiela
s
oftwaremiddag, zaterdag 17 november, in Amersfoort
In de regio Amersfoort hebben een aantal mensen het initiatief
genomen om een softwaremiddag te organiseren, Hierbij zal ook
CHEBI aanwezig zijn, De datum is 17 november, de zaal is open
vanaf 13.00 uur tot 16.80 uur.
Wij hopen, mede gezien de
centrale ligging
van Amersfoort,
hiermee ook leden uit andere delen van het land de mogelijkheid
te geven om kontakten te leggen met mede hobby-enthousiasten,
Op deze middag zal de mogelijkheid bestaan om met elkaar te
praten, software uit te wisselen en de bibliotheek, CHEBI, te
bezoeken.
Om de organisatie goed te laten verlopen zouden wij het prettig
vinden als u even belt als u van plan bent om te komen. Ook wordt
het op prijs gesteld als u uw. systeem meeneemt. U kunt bellen 's
avonds tussen 19.@8 en 22.00 uur met:
J. W . Wal rat~enBorst
tel, 033 -- 631448
De plaats van handeling is: SBB0 school
Leusderweg 34
Amersfoort
TSJEE 3.5
14
N
otulen van de Algemene ledenuergadering d.d.
1 september 1984
Aanwezige bestuursleden:
A f wea i g
Er waren c.a.
1.
L.Grassens
C Nottrot
A.u.Kimmenade
F.d,Gooyer
C,Huizer
R.v.d.Dungen
: W.Wardenaar
Voorzitter
Vice-uoorzitter
Sekretaris
Vice-penningmeester
Coordinator
Vice-sekretaris
Penn ingmeester
170 leden aanwezig.
Opening
De aanwezigen worden door de uoorzitter welkom geheten op de 5-de
ledenuergadering van
de Computer Hobbyvereniging Eindhoven.
Namens het bestuur richt de voorzitter een woord uan dank aan de
heren Van Kessel en Jasper voor het beheren uan de algehele
akkommodatie. Diegene die de UCSD workshop hebben gerealiseerd
ontuangen ook een woord uan dank namens het CHE bestuur, De
uoorzitter memoreert aan het verlies van de eindredakteur van de
TC JEE Jos Hu i jts Al s b l i jk van mede l even wordt door de zaal een
minuut algehele stilte in acht genomen.
.
2.
Mededel ingen
Door het uerlies uan de eindredakteur zal het oude redaktie-adres
Locht 60 in ueldhouen niet meer gebruikt kunnen worden. Het
tijdelijke korrespondentie-adres is:
Heikampen 93
5672 SU Nuenen
Iedereen in de zaal wordt uerzocht indien hij de presentielijst
niet heeft getekend , dit na afloop uan de vergadering alsnog
te doen.
Er is een opinielijst aanwezig waarop de leden hun uoorkeur tot
uiting kunnen brengen met betrekking tot het houden uan een
printeraktie.
3.
Goedkeuring notulen A.V
31 maart 1984
De notulen van de algemene ledenuergadering 31 maart 1984
gepubliceerd in TSJEE nr 4 jaargang 3 leverde uoor niemand
problemen op en werden daarom met algehele stemmen goedgekeurd.
4.
Rondvraag
- Wordt er, en roja wanneer,
een CHID aktie gehouden ? Er zijn
tot nu te weinig reakties gekomen (slechts een 50-tal);
hierdoor is de prioriteit
ook
laag.
Indien
er
meer
belangstelling komt zal de prioriteit vanzelf omhoog gaan.
- Wanneer terugbetaling disk aktie
? De penningmeester zit nu in
Amerika ? ! ! De uoorzitter stelt zeer voorzichtig dat alles deze
maand rond zal zijn. Per item is bekend wat de uoorlopige
afrekening is.
CHID + dokumentatie
Kabel s
Diskettes (meegeleverde)
Drives (A)
Drives ( B >
Drives áF>
+/+/+/+/+/+/-
f 6.00 uerliea
f 3.00 uerliea
f 3.90 verlies
f40,0@ winst
f75.00 winst
f60.00 winst
Hierbij moet wel rekening worden gehouden met de initiele
kosten d,w.z.de kosten van formulieren, bestellingen e e d ,
-
CHEBI vraagt wanneer er diskettes worden gekocht, aangezien hun
voorraad is uitgeput. Het bestuur antwoordt dat bij behoefte
CWEBI dit met hen moet bespreken, en e r word afgesproken dit
buiten de AV te behandelen,
- Wat is het doel CHEBI 4 Dit met het oog ap het geven van
software1 i jsten , Deze worden al l een aan de Decurio op aanvraag
~eyeuen
.
- Waarom softwareauonden in Eindhoven en niet in bu,Delft 3 Ten
eerste wordt opgemerkt dat de naam van de vereniging dit al
duidelijk maakt, Computer Hobbyvereniging Eindhouen, Ten tweede
kan van de organisatoren van de verschillende aktiviteiten niet
worden verwacht dat zij zelf ver weg gaan organiseren, Ten
derde kunnen leden zelf dingen organiseren waarbij ze alle
support vanuit Eindhoven kunnen krijgen, Een voorbeeld kan
worden genomen aan distrikt Amersfoort, dat bezig is eigen
auonden te organiseren en eventueel een depot voor hardwareuitlevering s p te zetten. De voorzitter nodigt de vragensteller
uit voor een gesprek met CHE en de groep uit Amersfoort na het
afficiele gedeelte,
- Waarom publiceert de CWE geen lijst met software in de TCJEE
Bit kan maar alleen met eigen gemaakte software,
- Klokhuis publiceert wel alles,
software tekenen dat hij de
software dus als het gekraakte
vereniging aansprakelijk maar
Hierdoor wordt er geen illegale
-
3
Zij laten een aanbieder uan
verantwoording draagt voor deze
software betreft is niet de
de persoon die getekend heeft,
software aangeboden,
Waarom geen inventarisering zelfgemaakte software ? Is diuerse
keren gedaan maar er is weinig duidelijkheid over de r ichting,
- Er word hier een oproep gedaan aan
de leden om software te
beschrijven in de TSJEE bv. zoals dat met Tracker,in TSJEE 3 . 3 ,
is gedaan e
-
Hoe is de s t a n d wan de werkgroepen 3
Seriekaart + modem getest, niet gedemonstreerd, aktie mogelijk,
Er zijra echter geen reakties gekomen na een oproep in de TSJEE,
Sekokaart: de pr-ototypes zijn een kapie van een bestaand merk
# n a a r voldoen niet; er is nog een ontwerp maar dit heeft
ook
nogal wat nadelen,
TSJEE 3.5
I6
-
Opmerking van lid dat er te weinig informatie is over een
bepaald aktie-produktr te weinig technische details waardoor
slecht inzicht in mogelijkheden van het ontwerp. Voor er een
inschrijving plaats vind is er echter altijd de gelgenheid om
het produkt of een prototype op een A V te bekijken en er vragen
over te stellen, Door Emile Clement wordt nog opgemerkt dat men
altijd voor vragen de aktiecoordinatoren kan kontakteren
.
-
Grafische kaart: prototype is in ontwikkeling. Dit ontwerp zal
zowel 80 kolommen tekst genereren als kleuren en een verhoogde
grafische resolutie.
-
Na de kleurenkaart gaan de organisatoren hiervan door
terminalkaart-aktie. Dit betreft een 80 kolomskaart.
-
De epromprogrammer is klaar maar er zijn geen trekkers d.w.z.
mensen die
onderdelen
sorteren,
formulieren
verwerken,
pakketten maken e.d. WIE MELDT ZICH AAN ! !
-
De E-disk is klaar maar door de zeer dure rams wordt
voorlopig veel te kostbaar.
-
De voorzitter merkt nog op dat kwaliteit belangrijker is dan de
prijs daar anders de mensen problemen krijgen en deze dan
uiteraard terugkomen bij ontwerpers en organisatoren waardoor
deze te zeer en onnodig belast worden.
met
de
een
aktie
- Levering blanko kaarten
Samenstelling van verschillende
soorten pakketten per aktie brengt teveel administratieve
rompslomp met zich mee en wordt daarom bij voorkeur vermeden.
De berekening van de prijs word dan ook veel moeilijker in
verband met o.a. initiele kosten e.d.
Deze notulen zijn een co-produktie van de Fam. van den Dungen,
K
orte beschrijving van de
PRINTER-BUFFER
De
voor CHE ontworpen ,printerkaart is een intelligente
printerkaart, Dit betekent dat de kaart een eigen microprocessor
bevat die zorgt voor de goede werking van de kaart, Het gebruik
van een micro processor op een interface-kaart maakt het mogelik
om meerdere soorten printers aan te sturen, Deze kaart kan daarom
niet alleen printers aan met een Centronics interface maar ook
printers met een RS232 of een current loop (teletype) interface.
Door kleine wijzigingen aan te brengen in hard/software
is het
mogelijk deze kaart uoor vrijwel
iedere printer geschikt te
maken. Dus ook een telex zou op deze kaart moeten kunnen werken.
tK"
Door op de kaart gebruik te maken van een vrij groot RAM
geheugen van 16 of 64k kunnen listings tot een redelijk formaat
op hoge snelheid naar de buffer gestuurd worden, O m nog meer
karakters in het buffer te kunnen krijgen maakt de aoftware op de
printer kaard gebruik van een comprimerinsstechniek Deze techniek
bestaat hieruit dat een string van 4 o f m e e r dezejfde karakters
ver-~)angenkan worden door 3 karakters te weten :
1) een contrul karakter dat de comprimering a e n g e e f t ,
2 > eer! t e 1 1 er waarde,
31 het kar-akter dat gecomprimeerd is,
Wilt u dus op de printer ' * % * # * * % E * % % % % ~ x x % % % %af
'
laten drukken
dan neemt dit in de buffer slechts 3 b y t e s in beslag, 8- het
moment dat de karakters naar de printer gestuurd worden zal de
software er voor zorgen dat de gecomprimeerde kasaktess weer uit
clkaar gerafeld worden en op de printer uerschijnt d a n weer
~ x # ~ x * ~ ~ ~ % % * x * % % % * % ~ x ~ ~
pr- iei ter b u f fet-kaart
i s zca l s reei$:, g e z e g 4 :IL Ai t ae,tocrd
een ~ e r 7 t r o r 9 i c s interface, Daarrsaast b e l ~ n tde kr1,?..-* 0 0 b een
e n een ci-~t-r-ent l oop interface e Vrrn deze l as-k<:>tc 1 3 de s%?-oom
Deze
mei
272
~ r r te
stel l e v doar het aanpassen var e ~ cn) t e r s t a r r d ,
331~0~.
de
R% 232 en de current loop intez-,face is
r.jul
i:et
i?ci!lgertde
i n te stellen:
..
1 : Baiidraf-e 5 @ , ,, ,1920@
9 ) Aantal bits 5 , 6 , 7 , 8
? ) Parit;# wel,geen,odd,euen
31 S t o p b i t . 5 1,2
LJ ) l4anJshakr
uel /geen.
;*-^ie
p r irltet-Kaart niet te pri jzig ?F+ rnaLo.,
dt>cï-ge-jte?
d cjm
Lazir-t 51 e c h t z . s ~ n tte t-astei? Lloor. eer1 T e r i t P * n1 ; ir trs-i-Fa_e en
- T
een
fer- te nemen van 14b. I .I$31a a t i j
.-,52 . i 9 1 t ilrndat de
raccr f e pr- i r i t e r s i i i t g e r ust ZP jrt met een @erl?ronI C
I T r a A P , g e n nmdat
131.
a 1 een bef-taor-1i j k
groot gehért~gen L z & r O:YT%CI er d i e meteen
I;-il>rie..f L t . t ? ~ k _ * R ~ fsi ta n de ser- ei e ur tgarrg o f aaal eer- k !"fer- v?r, 64 k
38urinen de
-Jesbe&ref4"er:de o-derdelPI-\ * ) i a d e
mal r e ?e c t r o n i c a I- s3d-t l aarisi:kiaf -Fen en op d e pr n r , t adn@e--erage,? Mei-tseri die wat
r n n n d e r h a a l t hebben m e t de s e r i e I e ~ i t g a s l c go
' F ; T ~ P I ~ behoefte
~ T
!-$~r.bbtrt-aan e e , ~g i - o t e r - buf.f"e~-kunnen een er, ander l a t - i .
a#inschafS:lils
7
1 : .
c=lr
kt-lf
dT l E
ïl"
P
rinteraktic.
Zoals in een eerdere Tsjee al eens aan de orde kwam: een
groepje leden is op zoek naar een geschikte printer, De stand van
zaken is inmiddels als volgt. Na een periode van weinig aktiviteit, vanwege de vakantie, zijn er een aantal printers getest uit
de prijsklasse rond duizend gulden, Bij het testen is gelet op
een aantal zaken zoal 3 :
18
TSJEE 3.5
- mechan ische degel i jkheid
-
aantal schriftmodes
- subscript-superscript mogelijkheid
- grafische mogelijkheden
levensduur en kosten van het lint
papierinuoer: friction en/of tractor
snelheid en printkwaliteit
bedieningsgemak
-
Behalue
het
bouenstaande
zijn
nog een aantal minder
belangrijke, niet bij elke printer dezelfde, details in de
beschouwing betrokken. Vanwege de veelheid in aanbod en uanwege
het feit dat ueel printers als twee druppels water op elkaar
lijken is het onderzoek enigszins beperkt gebleuen. Wanneer het
ouer een paar weken voltooid is zullen we acht of negen printers
aan de tand gevoeld hebben. Op dit moment is duidelijk dat, mits
er genoeg belangstelling is, de prijs onder de duizend gulden kan
blijven. De door Tom Verhoeff in ons blad besproken BX 80 is een
mogelijke keus, maar ook de Copal 1200 of de Gemini 1 0 X zijn qua
prijs/prestatie goede kandidaten, Op het bedrag voor de printer
komt dan nog circa tweehonderd gulden uoor een eerste kwaliteit
interfacekaart, daarover elders in dit nummer meer.
Teneinde onze verdere koers te bepalen verzoeken we diegenen
die met een CHE printeraktie in de komende maanden mee zullen
doen dit te laten weten. Daartoe is achterin een formulier te
vinden, te gebruiken als inschrijving vooraf. Wellicht is de
mogelijkheid aanwezig kwantumkorting te krijgen op een gemengd
pakket printers. Men kan zijn voorkeur dan kenbaar maken uoor de
als beste beoordeelde daisywheelprinter of uoor de matrixprinter.
Ook de kwaliteitscommissie zal zijn licht laten schijnen ouer
onze keuze, die daarna zal leiden tot de printeraktie. Op te
merken is verder nog dat de daisywheelprinters i.h.a. duurder
zijn, en dat ons onderzoek zich zal beperken tot de goedkopere
typen.
U moet wel snel aan de voorinschrijving mee doen, alleen
daardoor ontvangt u bericht uoor de definitieue inschrijving, Er
is ook een mogelijkheid later 'n printer aan te schaffen, uan de
gekozen typen. De korting kan dan n.a.w. hetzelfde blijven, leuering zal dan plaats hebben in batches van tien stuks of meer, op
het inschrijfformulier moet u dan aangeuen wanneer u de printer
wenst te ontuangen, u ontvangt dan t.z.t. een verzoek tot betaling. Het zal duidelijk zijn dat de inschrijvers-op-termijn een
grotere eigen uerantwoordelijkheid hebben ten aanzien van de afwikkeling van hun deel uan de aktie. De gewenste snelle inschrijving heeft als reden dat er teveel tijd zit tussen nummers van de
Tsjee, we hopen iets sneller te werk te gaan. Bij deze uerzoek ik
ook degenen die op de afgelopen uergadering te kennen gaven enig
werk voor de printeraktie te willen verrichten me dit met een
briefje of kaart te laten weten.
J.J. Versmissen
Ekster1 aan 9
5737 PN Lieshout
2
TSJEE 3.5
H
oe zit het nu met
SYSTEM.CHEAP
Appl e UCSD Pascal is, zoal s iedere respectabele CHE-er
onderhand wel mag weten, een Disk Operating System (DOS) plus
programmeergereedschappen (o.a. tekst editor, 6502 assembler,
Pascal compiler, linker, librarian) uoor de Apple IC computer.
Derhalve is het ook bruikbaar uoor de CHE-1 computer (en bij deze
nogmaals van harte aanbevolen). Uiteraard is het bezit van een
disk interface met een paar drives uereist; een CHID (CHE
Interface uoor Disks) uoldoet prima! Het CHID heeft bovendien als
voordeel dat, bij gebruik van geschikte drives, een grotere
opslag
capaciteit (per diskette) mogelijk is. Die grotere
capaciteit is echter niet te benutten onder een standaard DOS
voor de Apple IC, om de eenvoudige reden dat bij een standaard
DOS van een normaal Apple Disk Interface wordt uitgegaan.
vele
CHE leden, waarvan sommige zeer fanatiek,
Aangezien
geinteresseerd zijn in UCSD Pascal, is er een oplossing gezocht
uoor dit conflict. Voor UCSD Pascal gebruikers bestaat deze
oplossing uit de files SYSTEM.CHEAP (vervangt SYSTEM.APPLE),
SET.CODE, CHEPATCH,CODE, FMT.CODE
en
FMT.DATA (vervangen
FORMATTER.CODE en FORMATTER.DATA), en een nieuwe Bootstrap voor
blokken 0 en 1. Sla hiervoor nog maar eens het CHID manual open
op hoofdstuk 6.5 (CHE modified UCSD).
Wat is SYSTEM.CHEAP3 Deze file bevat software in 6502 machine
code, bestaande uit uier modules:
*
*
*
*
P-code Interpreter (INTERP),
Runtime Support System (RSP),
Basic Input Output System (BIOS),
Tertiary Bootstrap (TERTBOOT),
Ter verduidelijking zal nu, in grote lijnen, uitgelegd worden
wat er zoal gebeurt als het CCHE modified) UCSD systeem gestart
(geboot) wordt. Het boot process wordt in werking gezet door boot
fase 0 te starten. Dit gebeurt automatisch bij een 'koude' reset
(power up met auto start monitor in PROMs), of door commando's
als PR#6, C600G, of 6<ctrl-P>. Deze fase staat in de PROM op het
disk interface (in slot 6 op adres $C6001 en haalt van sector 0
op track 0 (side 0 ) van drive 1 (#4:) de volgende bootstrap naar
het geheugen (adres $808) en start boot fase 1 (jump $801). Fase
1 laadt en start vervolgens de secondary bootstrap (een gedeelte
uan blokken 0 en 1 op de boot schijf). Fase 2 leest (een deel)
van de directory, zoekt SYSTEM.CHEAP, verspreidt deze (indien
aanwezig) over het geheugen, installeert de harde en zachte disk
parameters (zoals ze met SET op een schijf rijn te zetten) in de
BIOS, en start dan TERTBOOT. Fase 3 initialiseert de BIOS (er
wordt dan o.a. een tabel gemaakt van de soort kaarten die in de
slats zitten, door naar- eventuele PROM inhouden te kijken),
initialiseert nog het een en ander, leest de directory, zoekt
naár SYCTEM.PASCAL. Als deze niet aanwezig is verschijnt de
boodschap 'Insert boot disk uith SYCTEMIPASCAL on it, then press
RESET'
en wordt er zeer geduldig gewacht op een reset, waarna de
draad ueer opgevat kan worden. Zodra SYSTEM.PASCAL gevonden is,
wordt een gedeelte ervan geladen en na talloze initialisaties
20
TSJEE 3 , 5
wordt de P-code interpreter aan het werk gezet op de uierde boot
fase, die in P-code is geschreven. En dan, na fase 4, dan is het
UCSD systeem eindelijk in de lucht* <N.Be De geheugenruimte
ingenomen door de verschillende bootstraps komt ook weer vrij,
zodat uan SYSTEM.CHEAP alleen de modules INTERP, RSP en BIOS
ergens in geheugen blijven.>
Nog
enkele kanttekeningen bij SYSTEM.CHEAP, Het kaartherkenningsalgoritme in TERTBOOT is functioneel equivalent met
dat in SYSTEM.APPLE, Dus het niet werken van sommige 80- koloms
kaarten met SYSTEM*CHEAP, ligt aan die kaarten. (Lees het artikel
van Henk Kiela uoor meer info over 80-koloms kaarten.>
Het is uit de praktijk gebleken dat voor drives die een
headload mechanisme hebben (o.a. de nieuwe versies van TEAC), de
motor-on delay niet voldoende is. Dit kan problemen geven bij
gebruik uan programma's
als OMNIS, die veelvuldig diskaccess
doen, net nadat de motoren zijn afgeschakeld (en de kop los is),
De zelfuer-zekerde Pascal-er kan hier wat
aan
doen
door
SYSTEM.CHEAP met behulp van TS als volgt te patchen. In het
eerste blok van SYSTEM,CHEAP staat op locatie $144 (hex dus) $F0
voor een delay van 200 ms, maak hieruan $E0 uoor 400 ms. De delay
die altijd voor een write gedaan wordt kan nu iets lager, maar
dit is niet noodzakelijk: locatie $154 van hetzelfde blok bevat
$C@, dit mag dan worden $00, (Dit zou opgenomen kunnen worden in
een nieuwe versie van CHEPATCH.1 N . 0 , Bij de UCSD Workshop zit
een SYSTEM.CHEAP die recenter van datum is (28-Aug-841 en waar
deze patch niet meer nodig is (ook niet zo aan te brengen is als
bouen omschrewen),
Er zijn vele uersies van CYSTEM.APPLE in omloop. Apple Pascal
is afgeleid uan UCSD Pascal 11.0. Apple begon met versie 1.0, die
nu verouderd is en vervangen is door versie 1.1, Sinds kort is er
ook een versie 1.2 op de markt, speciaal bedoeld voer de
Apple ]Ce, Voor CHE-ers is dit minder Interessant, omdat de
nieuwe features niet op de CHE-1 werken (bijvoorbeeld gebruik van
64Kb extra geheugen).
Het Modula-2 systeem, dat op dezelfde
grondslagen gebaseerd is als UCSD Pascal, kent ook zijn eigen
SYSTEM,APPLE, Hierin is RSP wat routines (biju. TREESEARCH en
IDSEARCH) kwijt geraakt, zodat de UCSD Pascal compiler niet meer
werkt; verder kent INTERP wat meer P-codes.
Wat het gebruik uan SYSTEM,CHEAP betreft nog het volgende,
SYSTEM,CHEAP werkt ook op een Apple IC met Apple Disk Interface
en Apple drives. Het vereist alleen wel wat denkwerk om op een
CHE-1 met bijvoorbeeld TEAC-55E drives een diskette aan te maken
die op een Apple IC kan booten. Daarom wordt deze denkoefening
nog even uitgewerkt. Formatteer de schijf, waarvan de Apple IC
dadelijk moet kurinen booten, met FMT volgens formaat SS35, Nu heb
je
een
schijf die het correct formaat heeft, alleen de
configuratieparameters zijn nog niet geschikt uoor Apple drives,
Deze parameters wijzig je met SET: schijf in # 4 , parameters van
disk laten lezen, met name de harde paremeters goed zetten {denk
vooral aan .je Step rste, die 5 moet zijril>, en terugschrijven
naar disk (NIET qaar RAM). Denk eraan dat de diskette alleen gelezen en beschreven kan warden wanneer de Trpefheck (tijdelijk
natuur1 ijk> uitgezet is.
S'i'STEM.CHFAP
c o e r e i s t n i e t veel
b i jzonder 5 t t a n h e t d i s k
interface,
om t e kunneí-1 werken, Het e n i g e d a t i n f e i t e a f kan
D c i b b e I r i j d i g g e b r u i k van
w i j k e n i s het s i d e s e l e c t meiklanisme,
d i s k s onder CY5TEM.CHEAP i s alleen mogelijk, a13 de s i d e - e l e c t
var! h e t d i s k i n - t e r f a c e ~ > e : - kzt ~ a l sr L t
I , e t C H i G z i t r D i t i s op
een bestaand i n t e r f a c e e e r i l ~ o u t l i gb i j t e bo~iweninet een e ~ t r aI C
(74LS161) { E r z a l hier.: ,er , s o g een a r - t i k e l t j e verscI-,i jnen, 1 Men
d i e n t e r over-igens wel r t l-.erling mee t e houdep, d a t d i s k s d i e geen
Apcle formaat hebben (Ju- anders dar1 S i n g l e Side 35 tra cl:^),
a l l een voor SYSTEM-CHEAP g e t , r u i k e r s ondet- 1 i n g u i t i l i i ~ s ebl sr- z i j r i ,
.
We voelen m e e met de mensen d i e <linden dat
het
werken met
u e r s c h il lende f .-brma t en d isks onder CYSTEY , CtiEAP rioga l w i i t iee l
geSET met r i c h meebrengt, W a t l , ~ q ~ o r -1s3l 5 t i g b1 i j k t te z i j n ,
is
h e t o v e r z e t t e n i,Jan eer1 f i l e cp eer., t w e c - dr ive-systeem, wasrbi j
twee d i s k s met eer1 'vreemd' formaat tett-akC-.er1 z i j n ( d i t omdat j e
var) # 4 de zachte par-umeter-s n i e t inad i , ~ l j r i c ~ e n ) . z i j n twee
op l oss ingen denkbaar : C 1 Ì eéi,
spec i 3~ l c u p i zer programma !:dat
komt eraan : FC voor tl,lt-\- dr- i v e s ; F i 1 .-Copr ijoor eer, Jr i l / e i s a l
v e r k r i j g b a a r - b i j CHEEI);
(2)
eert
CYZTEM,CHEAF
die
rich
a u t o m a t i s c h i r i s t e l t op het aangebodei, s ~ hj fi f o r m a a t CNico N i s s i n k
denk t h ie r mument t:e l o*,fsr i-tci'> ,
+
€1-
Turn Ver ktoef f
O p m : Ook uoor Modul a 2 z P jri p r
ertkel e
v e r s i e ' s van SYSTTM.CHEAP k l a a r c
s
im p e l umbouwvoot-3c hr if t
î:cr
De nieuwe TEAC d r i v e s z i
CHID i n t e r f a c e .
j ~ - t
TEAC FD 55 -ser i e d i skdr i oe-i.
g e s c h i k t t e maken u o o r
simpel
het
- Veruang spoel L 1 door een k o r t s l u i t d r a a d j e ,
-- P1 a a t s Z nanofar ad b i j condensator- C I C .
- H e e f t IJ e c h t e r A <.f B d r i v e s dar moet U ook R13
cler c ~ j d
i e r e n C de r t a p g r - o o t t e wrsrdt dan 1/96 T P I
,
.
Door h e t aanbrengen Ijar, ijezf; !*.i
j z : ~ j t i - i g ~ nt t C i - , t U
meestal wel Uw
g a r a n t i e k i ~j it , H e t 1s dat, ci3k. zeer
e r - i t a n d i g o m CIC . d r i . ~ t . se e r s t
b i j een bekende t e T e z i .t e r.+ rriet beh-i1 F var- (IiTECT *TODE. Gebruik a l s
p a t r o o n $FF, Door. W L J Z J~l , J C - ~ 3r1 L I C T . f f 2
' ~~c:,t-dth e t
l eesgedrag
i t- ,i,
uoor l age f r e k wei-) t I ei t , e r
b l e i
A l h e r t Geven
Voorinschrijving printer
------------v-------
-------------------
Ondergetekende (naam,uoorletters,uolledig adres
)
Naam + voorletters
:
Adres
Postcode +woonplaats:
.
b
is lid van de CHE en van plan nu mee te doen met de printeraktie.
Zijn belangstelling betreft:
matrixprinter(s)
daisywheelprinter(s>
interfacekaart(en1
aantal
aantal
aantal
Is van plan een printer te bestellen, met dezelfde korting,
in de maand..........
( niet na augustus 1985 1, en bereid
een berdag van F1 75,- uooruit te betalen (verzoek daartoe
zal dan volgen
datum en handtekening
>.
-------------------w--
Voorinschrijving printer
---------,--
Bouenstaand formulier binnen ueertien dagen na uerschijning uan
dit blad sturen aan
J.J. Versmissen
Eksterlaan 9
5737 PN Lieshout

Download Report