hier haar presentatie in pdf


 Introductie vernieuwde advies
Introductie van het vernieuwde Advies Erosieve Gebitsslijtage
Ik drink sinaasappelsap bij
het ontbijt en poets daarna
mijn tanden? Dat is slecht,
of niet? Zal ik daarmee
stoppen?
Congres Ivoren Kruis 2014
Wat mag
ik eigenlijk
nog wel
drinken
en eten?
Augustus 2014
Congres Ivoren Kruis 2014
Nieuwsbrief JGZ

Kinderen vaker tanderosie (blog Brenda Glas kinderdietiste)
De dag beginnen met een glas vers geperste sinaasappelsap bij het ontbijt.
Daarna tandenpoetsen en naar school of aan het werk. Een gezonde start
van de dag denk je. Voor je gezondheid wel, maar minder voor je tanden.
Ook al worden eet- en drinkmomenten de rest van de dag beperkt tot
maximaal zeven keer. Wat blijkt! Tandenpoetsen binnen een uur na inname
van zure producten, zoals sinaasappelsap, (light) frisdranken, zuurtjes,
snoepjes, lolly’s en gedroogd fruit, verhoogt het risico op tanderosie. Lees
meer in het JGZ-portaal.
Congres Ivoren Kruis 2014
De bron?
Congres Ivoren Kruis 2014
Nieuwsbrief JGZ
1.
Poets de tanden voor het ontbijt en nog een keer ’s avonds. Het poetsadvies van twee
keer per dag is voor het aanbrengen van fluoride ter bescherming van de tanden.
2.
Drink de zure sinaasappelsap niet als eerste maar aan het einde van het ontbijt. Als de
sap eerst gedronken wordt, kan vervolgens door het kauwen van (harde) broodkorsten
de zacht geworden glazuurlaag verminderen.
3.
Drink een glas melk of eet kaas bij het ontbijt. Deze producten neutraliseren de
zuurgraad in de mond.
4.
Spoel na het drinken van de sap na met water,
5.
Beperk de eet- en drinkmomenten tot maximaal zeven keer per dag.
Congres Ivoren Kruis 2014
Primaire preventie
Basisadvies voeding volstaat:
Maximaal 7x per dag eten of drinken
Een uur voor het poetsen geen zuur
eten / drinken.
Na laatste poetsen niet meer eten of
drinken, of mee naar bed nemen.
Congres Ivoren Kruis 2014
Slijtage is normaal!
Congres Ivoren Kruis 2014
Fysiologisch
 74 jaar
Congres Ivoren Kruis 2014
Pathologisch
 14 jaar
Congres Ivoren Kruis 2014
De horrorverhalen
The horror stories
Alcopops
Candy sprays
Anorexia
Congres Ivoren Kruis 2014
Candy sprays
Van Nieuw Amerongen en Gambon
Onderzoek Nijmegen/Oss
%
50
45
40
35
30
25
20
15
10
5
0
42,6% 44,2%
38,3% 40,6%
30,4%
dentine erosie
diepe
glazuurerosie
milde
glazuurerosie
11
12
Congres Ivoren Kruis 2014
13
leeftijd
14
15
El Aidi, 2010
Is dit de ernstige slijtagepatiënt van de toekomst?
Congres Ivoren Kruis 2014
Slijtage is multifactoriëel
Chemische en mechanische aanvallen
Erosie
Congres Ivoren Kruis 2014
Abrasie
Attritie
Slijtage is multifactoriëel
Invloeden en hun effect bepaald
door factoren als
Lifestyle
Stress
Gewoonten
Congres Ivoren Kruis 2014
Erosie is “bijzonder”
Erosie versnelt
het
(mechanische)
slijtageproces
enorm.
Erosie +
mechanische invloeden
alleen
erosie
alleen
poetsen
Congres Ivoren Kruis 2014
alleen
tong
alleen
attritie
Risicofactoren
Hoe stel je die vast?
1. gezond verstand
2. bevolkingsonderzoek (één tijdspunt)
a)
met multifactoriële analyse
3. longitudinaal onderzoek
a)
met multifactoriële analyse
Congres Ivoren Kruis 2014
Nijmeegse
prospectieve
studie
El Aidi-studie,
Nijmegen
ONGUNSTIG
BESCHERMEND
Alcoholische mixdrank
Yoghurtproducten
Zure groenten
Melkproducten
Tandenknarsen
Congres Ivoren Kruis 2014
Risico in recente meta-analyse
Frisdrank
Congres Ivoren Kruis 2014
Risico in recente meta-analyse
Vruchtensap
Net niet significant
Zuur snoep en voedsel /
snacks OR 2,3
Congres Ivoren Kruis 2014
Juist “beschermend”
Yoghurt: OR 0,87
Melk OR 0,96
Congres Ivoren Kruis 2014
Intrinsiek zuur
Overgeven
Maar vooral:
Refluxziekte (GORD)
Congres Ivoren Kruis 2014
Komt meer voor dan je denkt
Hoe vaak komt GORD voor?
Surveys:
milde symptomen  2 dagen per week
matige/ernstige symptomen  1 dag per week
West-Europa en Noord-Amerika
10-20%
Dent e.a., 2005
China
3.1%
He e.a., 2010
Congres Ivoren Kruis 2014
Volwassenen / ernstige slijtage
GORD en slijtage bij volwassenen
 Belangrijk, zo niet belangrijkst?
n
conclusies
FIN
117 24% van GORD patiënten had erosie
Meurman e.a., 1994
UK
36
Bartlett e.a.,1996
Congres Ivoren Kruis 2014
64% van onderzochte slijtage-patiënten had GORD
Kinderen
GORD bij kinderen
 Vaak geen duidelijke symptomen
 Let op luchtwegsymptomen!!!
 Asthma
 Bronchitis
 Hoesten
 Geen duidelijke relatie met erosieve slijtage
Congres Ivoren Kruis 2014
Silent refluxers
GORD
 GORD patiënten hebben significant meer gebitsslijtage
Gregory Head e.a., 2000
 Patiënten zijn zichzelf meestal niet bewust van reflux
Bartlett e.a., 1996
Keelpijn en pijn bij slikken kunnen een indicatie zijn van
een irritatie van de slokdarm door maagzuur
Congres Ivoren Kruis 2014
Modificerende factoren
 Gewoonten die de verblijftijd of de beweging van
voedsel / drank in de mond verhogen.
 Speeksel
Congres Ivoren Kruis 2014
Mondgewoonten
Congres Ivoren Kruis 2014
Bescherming door speekselpellikel
Effect van incubatie in speeksel van verschillende personen,
op erosief glazuurverlies.
Water controle
Congres Ivoren Kruis 2014
Wetton et al., 2007
En tandenpoetsen dan?
Géén duidelijk beeld.
Bartlett ea 2013:
Electrisch
Poetsen vóór ontbijt
Langer wachten met poetsen / na ontbijt / frequentie
Søvik ea in press:
Poetsen ≥ 2 /dag
Congres Ivoren Kruis 2014
En tandenpoetsen dan?
NCCLs: wel enige relatie met frequentie
poetsen en abrasiviteit tandpasta.
Congres Ivoren Kruis 2014
Congres Ivoren Kruis 2014
Adviezen voor diagnose en preventie
Regelmatige screening op tekenen van versnelde slijtage
Gedetailleerde visuele inspectie en anamnese
Congres Ivoren Kruis 2014
Adviezen voor diagnose en preventie
Gedetailleerde visuele inspectie en anamnese
Meer hierover in lezing dr Bas Loomans
Congres Ivoren Kruis 2014
Anamnese (vragenlijst)
Congres Ivoren Kruis 2014
Congres Ivoren Kruis 2014
Anamnese (vragenlijst)
Congres Ivoren Kruis 2014
Anamnese (vragenlijst)
Congres Ivoren Kruis 2014
Anamnese (vragenlijst)
Congres Ivoren Kruis 2014
Adviezen voor diagnose en preventie
Eventueel voedingsdagboek
laten invullen
Congres Ivoren Kruis 2014
Vastleggen situatie met
mondfoto’s en modellen
Congres Ivoren Kruis 2014
Preventieve adviezen en behandeling
Bij vermoeden van een intrinsieke oorzaak: verwijzen naar
huisarts.
Congres Ivoren Kruis 2014
Behandeling van GORD
Richtlijn GORD behandeling
 Levensstijl aanpassen
 Medicatie met Proton Pomp Remmers (PPIs)
 Meest bekende: Omeprazol
 Meestal voordat echte diagnose
is gesteld
NHG-standaard 2012
Congres Ivoren Kruis 2014
Bewijs voor oorzaak en behandeling
Wilder-Smith e.a., 2009
15 GORD patiënten behandeld met placebo
15 µm slijtage in 3 weken!
Congres Ivoren Kruis 2014
Bewijs voor oorzaak en behandeling
Wilder-Smith e.a., 2009
Bewijs voor oorzaak en behandeling
Wilder-Smith e.a., 2009
 15 GORD patiënten behandeld met proton pomp remmers
 7 µm slijtage in 3 weken (50% reductie)
 Is dit genoeg?
 Slijtage is geassocieerd met pH boven bovenste
sphincter van < 5,5 (GORD gaat uit van 4,5)…
Congres Ivoren Kruis 2014
Preventieve adviezen en behandeling
12
Monitoring
10
Progressie
Wear
8
Meer hierover in
lezing dr Bas
Loomans
Congres Ivoren Kruis 2014
6
4
2
0
0
10
20
30 40 50
Age (years)
60
70
Preventieve adviezen en behandeling
Adviseren risicofactoren te beperken, bijv.:
Verminder frequentie / duur zuur eten / drinken
Leer schadelijke drinkgewoonten af
Slik zure medicijnen direct door, spoel evt. na
Vermijd zure dranken / voedsel als je uitgedroogd
bent
Drink melk
Drink water
Congres Ivoren Kruis 2014
Preventieve adviezen en behandeling
Bewijs voor oorzaak en behandeling
Wilder-Smith e.a., 2009
 Adviseer gebruik
tandpasta / spoelmiddel
met tin
Veel meer hierover in lezing
dr Nadine Schlüter
Congres Ivoren Kruis 2014
Preventieve adviezen en behandeling
Bewijs voor oorzaak en behandeling
Wilder-Smith e.a., 2009
 Bij cervicale slijtage:
laag abrasieve tandpasta
Zoek op : RDA-waarde.
Vooral: tandpasta voor gevoelige tanden
Congres Ivoren Kruis 2014
Congres Ivoren Kruis 2014