26 ! ZATERDAG 13 DECEMBER 2014 ‘Klaas Knot vond het hartstikke leuk dat ik een film ging maken’ THEO KOCKEN, VU-hoogleraar risicomanagement economie Minder bedrijven failliet in november DEN HAAG – Het aantal faillissementen van bedrijven en instellingen is in november uitgekomen op 487. Dat zijn er vijftig minder dan in de voorgaande maand, aldus het Centraal Bureau voor de Statistiek. Tot en met november 2014 telde het statistiekbureau 6124 faillissementen, 21 procent minder dan in dezelfde periode van vorig jaar. Boom bust boom VU-hoogleraar strijdt tegen crisisautomatisme ‘We houden elkaar voor de gek met modellen’ De Amsterdamse hoogleraar Theo Kocken maakte met Monty Pythonster Terry Jones een film over de crisis. Zijn inaugurele rede aan de Vrije Universiteit diende als uitgangspunt. ‘Met een toespraak kun je de wereld niet veranderen, met een film misschien wel.’ HENK SCHUTTEN D e Monty Pythoninvloeden zijn onmiskenbaar in Boom bust boom, de documentaire die de Amsterdamse hoogleraar Theo Kocken met Terry Jones maakte. De tekenfilms en sketches roepen veel herinneringen op aan de animatiefilmpjes die Terry Gilliam voor Monty Python’s flying circus vervaardigde. Gilliam en Jones zijn inmiddels goede bekenden van Kocken. Gilliam ontmoette hij toen hij met Jones in een Londens restaurant zat te eten. “Ineens schoof hij bij ons aan. Zat ik met twee oude Pythonhelden aan tafel. Filmmaken kan erg leuk zijn.” Volgend voorjaar zal Boom bust boom in première gaan. De hoogleraar risicomanagement aan de VU noemt het een totaal uit de hand gelopen hobby, maar over het resultaat is hij zeer tevreden. “Ik ben heel benieuwd hoe de film ontvangen zal worden; en of die ertoe zal leiden dat mensen iets anders beginnen te denken. De film roept op tot een nieuw soort economisch onderwijs, dat meer met de realiteit te maken heeft. Daar ligt de oplossing; dat heb ik ook gezegd toen ik in 2010 op de VU als hoogleraar aantrad.” In Nederland geniet Kocken (50) veel respect als pensioendeskundige. Zijn benoeming tot hoogleraar werd dus bijgewoond door veel prominenten uit de Nederlandse haute finance. “Klaas Knot was ook aanwezig en vond het hartstikke leuk dat ik een film zou maken. Maar in Nederland word ik natuurlijk niet als macro-econoom gezien. Wat helemaal niet erg is, want dat bén ik ook niet. Maar ik ben wel al 25 jaar actief als risicomanager en zie hoe mensen elkaar voor de gek houden met financiële en macro-economische modellen die niets van doen hebben met de realiteit van het gedrag van mensen. Dingen die we niet kunnen berekenen, slaan we net zo lang plat totdat dat wel lukt. Zo krijgt men ten onrechte het gevoel dat alles onder controle is. En dat is het moment waarop het echt misgaat.” Terry Jones leerde hij bij toeval kennen. Cardano, het adviesbureau voor pensioenfondsen en verzekeraars dat Kocken in 2000 oprichtte, naderde zijn tweede lustrum en het leek hem een leuk idee dat te vieren met een film. “Tijdens een fietstocht in Canada ontmoette ik Robert Buckman, een oncoloog die met ex-Python John Cleese een film had gemaakt over de communicatie tussen artsen en kankerpatiënten. Hij bracht me in contact met Jones.” Het resultaat was Risky business, een reeks absurde sketches over de psychologische en sociologische aspecten die de financiële wereld domineren. T Vlnr: Theo Kocken, Daniel Kahneman en Terry Jones. advertentie 0)*, #$/,%"*' 8665 70 ##7 *026 #7 ,=# ,##2 ,=72 0 0, **7;665)#$4*! 4#2604( &&&1()*,*+(%/1-.!&2%'2=# :6652 .*7 3 $#'#9)#4 +13" 2/9 -3 <*70*4= +13& oen Kocken in 2012 zijn inaugurele rede als hoogleraar aan de VU hield, stuurde hij een Engelstalige versie naar Terry Jones. Die reageerde razendenthousiast. “In mijn rede vertel ik hoe we elkaar elke keer opnieuw voor de gek houden. Er ontstaat een crisis omdat mensen boven hun stand hebben geleefd. Na verloop van tijd bouwt zich geleidelijk een nieuwe euforie op; dan lenen mensen weer meer geld om te speculeren in aandelen en huizen en stort de boel opnieuw in.” Boom bust boom gaat onder andere over Zijn rede op de VU maakte wel veel reacties los, maar bracht geen discussie op gang. De pers besteedde er weinig aandacht aan. “Terry en ik bleven elkaar zien en af en toe aten we met elkaar. Langzaam ontstond het idee voor een nieuwe film. Je kunt de wereld met een rede niet veranderen, maar met een film misschien wel.” Een reeks internationale coryfeeën bleek bereid eraan mee te werken, zoals de econoom James Galbraith, directielid Andy Haldane van de Bank of England, de Nobelprijswinnaars Daniel Kahneman, Paul Krugman en Robert Shiller en de Amerikaanse filmacteur John Cusack. economie ZATERDAG 13 DECEMBER 2014 ! 27 HaskoningDHV helpt Londen aan fietspaden Prijzen in Spanje dalen al vijf maanden op rij IEA: minder vraag naar olie dan verwacht Werkgelegenheid in eurozone neemt iets toe AMERSFOORT – De reputatie van Nederland als fietsland bij uitstek heeft zich uitbetaald in een Britse opdracht voor advies- en ingenieursbureau Royal HaskoningDHV. Het bedrijf uit Amersfoort gaat met drie lokale partners rustige fietsroutes ontwerpen en aanleggen in Londen. Met de opdracht is een bedrag van 151 miljoen euro gemoeid. MADRID – Het leven in Spanje is in november 0,4 procent goedkoper geworden. Daarmee was er voor de vijfde achtereenvolgende maand sprake van een negatieve inflatie. De prijsdalingen hebben als voordeel dat de koopkracht in Spanje toeneemt. Het gevaar bestaat echter dat consumenten uitgaven uitstellen in afwachting van nog lagere prijzen. AMSTERDAM – De vraag naar olie zal volgend jaar kleiner uitvallen dan verwacht. Volgens het Internationaal Energieagentschap (IEA) zijn er een half miljoen vaten minder per dag nodig, vooral doordat de Russische economie hapert. De prijs van Amerikaanse olie zakte na bekendmaking van het nieuws tot onder de 58 dollar, een dieptepunt. LUXEMBURG – De werkgelegenheid in de eurozone is in het derde kwartaal van het jaar met 0,2 procent opgelopen in vergelijking met de periode daarvoor. Volgens statistiekbureau Eurostat hadden in het afgelopen kwartaal in de eurozone 148,2 miljoen mensen een betaalde baan. In de gehele Europese Unie was sprake van een stijging van 0,3 procent. DNB moet schade betalen ROTTERDAM – De Nederlandsche Bank (DNB) moet van de rechter ruim 4,8 miljoen euro schadevergoeding betalen aan het Pensioenfonds Vereenigde Glasfabrieken. Toezichthouder DNB heeft het fonds vijf jaar geleden ten onrechte op de vingers getikt omdat het te veel in goud zou beleggen. Het pensioenfonds breidde in oktober 2009 zijn beleggingen in goud uit tot twaalf proadvertentie de Railway Mania, een economische bubbel in het Verenigd Koninkrijk in de jaren veertig van de negentiende eeuw. ‘Ik stuurde Terry boeken; hij bedacht er scènes bij’ Kocken: “Cusack schrijft in The Huffington Post. Ik wist dat hij erg geïnteresseerd was in dit onderwerp. Hij had al getwitterd over de film en wilde graag meedoen.” Buckman zou de hernieuwde samenwerking niet meer meemaken. Hij overleed aan een hartstilstand. Met Jones werkte Kocken twee jaar aan de film, waarvan alleen al acht maanden aan het draaiboek. “Ik heb Terry eerst heel veel boeken opgestuurd en hij bedacht er dan scènes en liedjes bij. Voor mij was het volkomen nieuw terrein natuurlijk.” Centraal personage in Boom bust boom is de Amerikaanse econoom Hyman Minsky geworden. “Hij formuleerde een halve eeuw geleden al een hypothese over de vraag waarom de geschiedenis zich steeds maar herhaalt. Eerst leggen we uit hoe de crisis in 2008 is ontstaan en daarna gaan we terug naar soortgelijke situaties in het verleden, zoals de Tulpencrisis, de South Sea Bubble, de Railway Mania en de crash van 1929. Elke eeuw pakken we een crisis en tussen die geschiedenislessen in leggen economen uit wat toen gebeurde.” Dit voorjaar zal de film op internationale festivals worden gepresenteerd. “We zijn in gesprek met grote distributeurs en televisiezenders. Eerst willen we via de televisie in de hele wereld de belangstelling aanwakkeren en uiteindelijk zal de film gratis op YouTube verschijnen. Ons doel is zo veel mogelijk mensen te bereiken. Leken, studenten én politici.” Zie www.boombustclick.com voor meer informatie. Daar is vanaf begin volgend jaar ook de trailer te zien. Amsterdam hoort bij de top BART VAN ZOELEN AMSTERDAM – Het vestigingsklimaat in Amsterdam kan zich prima meten met dat in andere wereldsteden. In een internationale vergelijking door adviesbureau PwC schopt Amsterdam het tot de vierde plaats. Alleen Londen, New York en Singapore blijven Amsterdam voor. Die steden voeren de Cities of opportunityranglijst aan van wereldsteden die PwC jaarlijks opstelt op basis van 59 indicatoren. Voor het eerst is Amsterdam daar nu tegen afgezet en meteen blijkt de stad mee te draaien in de top. Amsterdam scoort vooral door de goede gezondheidszorg, de prettige leefomgeving, de hoogstaande technologische infrastructuur en de nabijheid van Schiphol. Ook zijn hier veel hoogopgeleiden en is de criminaliteit vergeleken met andere wereldsteden laag. Trots nam burgemeester Eberhard van der Laan gisteren de resultaten in ontvangst. Hij memoreerde zijn voorspelling bij zijn aantreden dat voor Amsterdam een derde Gouden Eeuw in het verschiet ligt. “Men zei: wat een sufferd. Door de crisis was er ook een beetje een downstemming. Maar dit rapport laat zien dat het helemaal niet zo gek is als we de goede dingen doen en de slechte dingen laten.” “Het laat zien dat technologie, kennis en innovatie echt een kracht is van Amsterdam,” zei wethouder van Economische Zaken Kajsa Ollongren. “Maar het maakt ons ook scherp op wat we kunnen verbeteren.” PwC-onderzoeker Egon de Haas waarschuwt Amsterdam niet achterover te leunen. De ontwikkelingen volgen elkaar zo snel op dat een leidende positie heel snel kan verkeren in een achterstand. Een zwak punt is het openbaar vervoer. “Amsterdam loopt letterlijk vast.” PwC oppert het doortrekken van de Noord/Zuidlijn naar Schiphol, iets wat het stadsbestuur gaat onderzoeken, maar door Den Haag al van de hand is gewezen. Het is verder zaak om de groeiende bevolking te herbergen zonder dat het te druk wordt. Volgens PwC is Amsterdam maar een middenmotor wat betreft het aantrekken van hoofdkantoren en regeldruk voor ondernemers. “Om van een goede naar een geweldige stad te gaan moet echt nog iets gebeuren.” Volgend jaar moet blijken of de concurrentiepositie van de stad verbetert of verslechtert. PwC neemt Amsterdam voortaan mee in zijn jaarlijkse onderzoek. cent van de portefeuille. DNB vond dat het daarmee te veel risico nam en gaf het fonds de aanwijzing zijn beleggingen in goud af te bouwen tot tussen één en drie procent. Maar de goudprijs bevond zich toen op een relatief laag niveau. Het fonds werd dus gedwongen de beleggingen voor een lagere prijs te verkopen. Daarom tekende het beroep aan tegen het besluit. Dat werd door de rechtbank gegrond verklaard.
© Copyright 2025 ExpyDoc