14219 Eindrapport herbiciden bomen

Uitbreiding herbicidenpakket boomkwekerij
Vertrouwelijk – alleen voor intern gebruik
Resultaten praktijkproeven 2011 – 2013
Niet toegelaten middelen zijn onder code weergegeven.
Fons van Kuik en Annette Bulle (PPO)
Jeroen van der Meij en René van Tol (DLV Plant)
Praktijkonderzoek Plant & Omgeving,
onderdeel van Wageningen UR
Business Unit Bloembollen, Boomkwekerij en Fruit
PPO nr. 3236113400/ PT nr. 14219
Maart 2014
© 2014 Wageningen, Stichting Dienst Landbouwkundig Onderzoek (DLO)
Alle intellectuele eigendomsrechten en auteursrechten op de inhoud van dit document behoren uitsluitend toe aan de
Stichting Dienst Landbouwkundig Onderzoek (DLO). Elke openbaarmaking, reproductie, verspreiding en/of ongeoorloofd
gebruik van de informatie beschreven in dit document is niet toegestaan zonder voorafgaande schriftelijke toestemming
van DLO.
Voor nadere informatie gelieve contact op te nemen met: DLO in het bijzonder onderzoeksinstituut Praktijkonderzoek
Plant & Omgeving, Bloembollen, Boomkwekerij en Fruit
DLO is niet aansprakelijk voor eventuele schadelijke gevolgen die kunnen ontstaan bij gebruik van gegevens
uit deze uitgave.
Projectnummer: 3236113400
Projectnummer PT: 14219
Praktijkonderzoek Plant & Omgeving, onderdeel van Wageningen UR
Business Unit Bloembollen, Boomkwekerij en Fruit
Address
Tel.
E-mail
Internet
:
:
:
:
:
Postbus 85, 2160 AB Lisse
Prof. Van Slogterenweg 2, 2161 DW Lisse
+31 252 46 21 21
[email protected]
www.ppo.wur.nl
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
2
Inhoudsopgave
pagina
1
INLEIDING
5
2
DOELSTELLING EN AFBAKENING
5
3
PROEFOPZET
3.1
Proeven 2011
3.2
Proeven 2012
3.3
Proeven 2013
7
8
10
12
4
RESULTATEN
4.1
Gewasgroep Bos & haagplantsoen
4.1.1
Bodemherbiciden
4.1.2
Contactherbiciden
4.2
Gewasgroep Coniferen
4.2.1
Contactherbiciden
4.3
Gewasgroep Laanbomen
4.3.1
Bodemherbiciden
4.3.2
Contactherbiciden
4.4
Gewasgroep Rozen
4.4.1
Bodemherbiciden
4.4.2
Contactherbiciden
4.5
Gewasgroep Sierheesters
4.5.1
Bodemherbiciden
4.5.2
Contactherbiciden
4.6
Gewasgroep Vaste planten
4.6.1
Bodemherbiciden
4.7
Gewasgroep Vruchtbomen
4.7.1
Conctactherbiciden
15
18
18
20
23
23
25
25
27
28
28
31
32
32
33
38
38
41
41
5
DODING WINTERDEK
45
6
DISCUSSIE
47
7
CONCLUSIES
49
BIJLAGE 1 VOORBEELD PROEFFORMULIER
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
51
3
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
4
1 Inleiding
Onkruidbeheersing in de boom- en vaste plantenteelt blijft een van de belangrijkste kostenposten voor de
ondernemer. Mechanische onkruidbestrijding heeft zich de laatste jaren ver ontwikkeld. Toch is het
bedrijfseconomisch niet altijd interessant om onkruid mechanisch de baas te blijven. Bovendien is het
resultaat van mechanische onkruidbestrijding sterk weersafhankelijk.
De laatste jaren wordt onkruid door de sector als grootste knelpunt aangegeven richting de NVWA
(voormalige Plantenziektenkundige Dienst). Een verbreding van het middelenpakket is dan ook gewenst voor
de sector in het algemeen, maar ook voor de specifieke gewasgroepen.
Gebleken is dat fabrikanten weinig animo hebben om zelfstandig een toelating voor boomkwekerijgewassen
aan te vragen. Gezien het grote sortiment boomkwekerijgewassen zijn veel gegevens nodig over
gewasveiligheid van het betreffende herbicide. Er zal dus door de sector zelf gekeken moeten worden, hoe
een toelating gerealiseerd kan worden.
In het vorige screeningsproject (PT Projectnummer: 12870) zijn vele herbiciden die een toelating hebben in
andere teelten getoetst in boomkwekerijgewassen en vaste planten. Het vorige project richtte zich
hoofdzakelijk op ‘screening’ van bestaande en nieuwe herbiciden voor toepassing in
boomkwekerijgewassen. Hierbij ging het om deugdelijkheid, dus effectiviteit, maar vooral ook fytotoxiciteit.
Dit project richt zich op de toelating van perspectiefvol gebleken herbiciden, zo nodig in samenwerking met
het Fonds Kleine Toepassingen. Voorwaarde voor opname van herbiciden in dit onderzoek is de bereidheid
van de toelatingshouders om mee te gaan in dit vervolgtraject.
2
Doelstelling en afbakening
In dit project worden perspectiefvolle herbiciden getoetst op hun deugdelijkheid in de teelt van
boomkwekerijgewassen en vaste planten. De selectie van de middelen gebeurde in overleg met de
toelatingshouders. Het toelatingsonderzoek is uitgevoerd door PPO samen met DLV-Plant op eigen
proeflocaties en op praktijkbedrijven. PPO was projectleider.
De proefresultaten zijn bruikbaar voor een toelatingsprocedure.
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
5
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
6
3
Proefopzet
In samenspraak met de toelatingshouders van gewasbeschermingsmiddelende en in overleg met de LTOvakgroep bomen en vaste planten - klankbordgroep Toelatingen zijn voorafgaand aan elk groeiseizoen de
herbiciden uitgekozen die meegenomen zijn in het onderzoek. In de tabellen 3.1, 3.2 en 3.3 zijn overzichten
gegeven van de proeven die in de jaren 2011 – 2013 in de verschillende gewasgroepen zijn uitgevoerd.
Onder de tabellen zijn de behandelingsschema’s weergegeven. In totaal zijn 11 experimentele middelen
onderzocht. Doorgaans is uitgegaan van de adviesdosering, maar afhankelijk van de kans op schade in een
gewas is een enkele keer gekozen voor een lagere dosering. De bespuitingen met herbiciden zijn
vergeleken met onbehandelde veldjes. De onbehandelde veldjes zijn ook niet gespoten met water. Alle
proeven zijn uitgevoerd volgens een vooraf opgesteld protocol ( zie proefformulier Bijlage 1).
In hoofdstuk 4 zijn de resultaten van alle proeven weergegeven per gewasgroep en binnen de groep per
type herbicide (bodem- of contactherbicide). In hoofdstuk 5 zijn de resultaten weergegeven van de proeven
met middelen voor doding van winterdek onder vruchtbomen.
Bij de beoordeling lag de nadruk op de veiligheid (fytotoxiciteit) van de middelen voor het gewas. Toch is in
alle proeven, mits onkruid aanwezig was, ook de onkruidbestrijdende werking (effectiviteit) beoordeeld. In
alle proeven is de onkruidstand en de gewasstand beoordeeld waarbij per proefveldje een score is gegeven
volgens een schaal van 1 – 10 (tabellen 3.4 en 3.5). Beoordelingen zijn gedaan op het moment van spuiten,
één week na de bespuiting en vier weken na de bespuiting.
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
7
3.1
Proeven 2011
nr
datum
gewasgroep
gewas
locatie
Bespuiting:
tussen rijen
of volvelds
type
middelen
Tabel 3.1. Overzicht van de proeven die in 2011 op praktijkbedrijven zijn uitgevoerd.
1
14-3-11
Bos&haag
Fagus sylvatica
Zundert
Tussen rij
Bodemherbiciden
2
10-3-11
Laanbomen
Malus
bittenfelder/M111
Echteld
Tussen rij
Bodemherbiciden
3
15-3-11
Rozen
Roos oculaties
Wanssum
Volvelds
Bodemherbiciden
4
4-4-11
Vaste planten
Hosta
Noordwijk
Volvelds,
voor
opkomst
Bodemherbiciden
5
12-7-11
Coniferen
Thuja occidentalis
Kaatsheuvel
Tussen rij
Contactherbiciden
6
5-7-11
Laanbomen
Tilia europea
Ochten
Tussen rij
Contactherbiciden
7
22-7-11
Rozen
Roos
Lottum
Tussen rij
Contactherbiciden
8
12-7-11
Sierheesters
Buxus
sempervirens
Boskoop
Tussen rij
Contactherbiciden
9
15-7-11
Sierheesters
Ilex aquifolium
Boskoop
Tussen rij
Contactherbiciden
10
28-6-11
Vruchtbomen
Kers, Prunus avium
Baarlo
Tussen rij
Contactherbiciden
11
18-2-11
Winterdek doden onder
vruchtbomen
Appel, Malus
domestica
Reuver
Tussen rij
Contactherbiciden
Alle proeven zijn vollegrondsproeven.
In alle proeven is 1 bespuiting uitgevoerd met een spuitstok met één spleetdop en spuitkap. Het
spuitvolume was in alle proeven 500 l/ha, de spuitdruk was 2 bar.
Behandelingen bodem herbiciden 2011
code
behandeling
formulering
actieve stof
1
2
+
Onbehandeld
Kerb Flo
Butisan S
Brabant Linuron
Flowable
Basta 200
Chloor IPC
Basta 200
code W
n.v.t.
SC
SC
propyzamide
metazachloor
Dosering (l of kg per
ha)
2.5 (advies = 2.5 – 3.75)
1.5 (advies =1.5 – 3)
SC
linuron
1.0 (advies =1.35 – 1.6)
Sl
vloeistof
Sl
glufosinaat-ammonium
chloorprofam
glufosinaat-ammonium
3
2
3
-
-
4
-
-
2
3
+
4
+
5
6
code G
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
8
Behandelingen contactherbiciden 2011
code
behandeling
formulering
actieve stof
1
2
3
4
+
5
6
7
Onbehandeld
Basta 200
code S
code Q
Minerale olie
code K
code L
Basta 200
Brabant linuron
FLowable
n.v.t.
Sl
EC
EC
vloeistof
SC
WP
Sl
glufosinaat-ammonium
Minerale olie
glufosinaat-ammonium
Dosering
(l of kg per ha)
3 of 5
1
0,8
1
3
2
3
SC
linuron
1
+
Behandelingen doding winterdek 2011
code
behandeling
formulering
actieve stof
1
2
3
4
+
5
6
7
Onbehandeld
Basta 200
code S
code S
Roundup Max
Focus Plus
Pilot
Basta 200
glufosinaat-ammonium
glyfosaat
cycloxydim
quizalofop-P-ethyl
glufosinaat-ammonium
+
Zwavelzure
ammoniak
n.v.t.
Sl
EC
EC
Sl
EC
vloeistof
Sl
Poeder, in
water
oplosbaar
ammoniumsulfaat
Dosering
(l of kg per ha)
3
1
0.33
3
2,5
1,5
3
1% oplossing, 10
g/l
Alle proeven zijn uitgevoerd met een spuitstok met één spleetdop en spuitkap
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
9
3.2
Proeven 2012
Tabel 3.2. Overzicht van de proeven die in 2012 op praktijkbedrijven zijn uitgevoerd. Alle proeven zijn volle
grondproeven.
nr
datum
gewasgroep
gewas
locatie
Bespuiting:
tussen rijen of
volvelds
type middelen
12
26-3-12
Bos&haag
Viburnum lantana
Zundert
Volvelds
Bodemherbiciden
13
4-5-12
Vaste planten
Hosta
Hillegom
Volvelds
Bodemherbiciden
14
4-5-12
Vaste planten
Hemerocallis
Hillegom
Volvelds
Bodemherbiciden
15
23-3-12
Bos & haag
Fagus sylvatica
Zundert
Tussen rij
Contactherbiciden
16
9-8-12
Coniferen
Taxus
Barneveld
Tussen rij
Contactherbiciden
17
18-5-12
Sierheesters
Buxus sempervirens
Ophemert
Tussen rij
Contactherbiciden
18
13-9-12
Sierheesters
Lavandula augustifolia
Boskoop
Tussen rij
Contactherbiciden
24-2-12
Winterdek
(rogge) doden
onder
vruchtbomen
Pyrus
Swalmen
Tussen rij
Contactherbiciden
19
Alle proeven zijn vollegrond-proeven.
In alle proeven is 1 bespuiting uitgevoerd met een spuitstok met één spleetdop en spuitkap. Het
spuitvolume was in alle proeven 500 l/ha, de spuitdruk was 2 bar.
Behandelingen bodem herbiciden 2012
code
behandeling
formulering
actieve stof
1
2
3
+
4
Onbehandeld
Kerb Flo
Kerb Flo
Butisan S
code G
Brabant
Linuron
Flowable
code W
n.v.t.
SC
SC
SC
WG
propyzamide
propyzamide
metazachloor
-
Bos & haag
dosering
(l of kg per
ha)
0.7
0.7
1
0.75
SC
linuron
0.5
1
-
-
2
4
5
6
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
10
Vaste planten
Dosering
(l of kg per
ha)
2.5
2.5
1.5
2
Behandelingen contactherbiciden 2012
code
behandeling
formulering
actieve stof
1
2
3
4
+
5
6
7
Onbehandeld
Basta 200
code S
code Q
Minerale olie
code K
code L
code L
Brabant linuron
FLowable
Basta 200
Brabant linuron
FLowable
n.v.t.
Sl
EC
EC
vloeistof
SC
WP
WP
glufosinaat-ammonium
Minerale olie
-
Dosering
(l of kg per
ha)
5 liter / ha
1 liter / ha
0,8 liter / ha
1 liter / ha
3 liter / ha
2 kg / ha
2 kg / ha
SC
linuron
1 l/ha
Sl
glufosinaat-ammonium
3 liter / ha
SC
linuron
1 liter / ha
+
8
+
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
11
3.3
Proeven 2013
Tabel 3.3. Overzicht van de proeven die in 2013 op praktijkbedrijven zijn uitgevoerd. Alle proeven zijn volle
grondsproeven.
nr
datum
gewasgroep
gewas
locatie
Bespuiting:
tussen rijen
of volvelds
type middelen
20
21-3-13
Bos&haag
(zaaigewas)
Roos
Zundert
Volvelds
Bodemherbiciden
21
22-3-13
Laanbomen
Acer platanoides
‘Farlake’s Green’
Echteld
Tussen rij
Bodemherbiciden
22-3-13
Rozen
Roos (laxa)
Wanssum
Volvelds
Bodemherbiciden
23
11-4-13
Sierheesters
Buxus sempervirens
Boskoop
Tussen rij
Bodemherbiciden
24
26-3-13
Vaste planten
Iris
Hillegom
Volvelds
Bodemherbiciden
25
11-6-13
Bos & haag
Picea omorika
Sprundel
Tussen rij
Contactherbiciden
26
19-9-13
Sierheesters
Buxus sempervirens
Boskoop
Tussen rij
Contactherbiciden
27
11-6-13
Vruchtbomen
Pyrus
Bergeijk
Tussen rij
Contactherbiciden
22
Alle proeven zijn vollegrondsproeven.
In alle proeven is 1 bespuiting uitgevoerd met een spuitstok met één spleetdop en spuitkap. Het
spuitvolume was in alle proeven 500 l/ha, de spuitdruk was 2 bar.
Behandelingen bodemherbiciden 2013
Dosering
Code Behandeling
formulering actieve stof
Bos & haag: dosering
(l of kg per ha) (l of kg per ha)
1
Onbehandeld
n.v.t.
-
-
--
2
Kerb Flo
SC
propyzamide
2
700 ml/ha
3
code G
WG
-
3
750 ml/ha
4
code C
-
3
2
5
code W
4
4
6
code H
-
2
2
7
code A
-
1
500 ml/ha
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
-
12
Behandelingen contactherbiciden 2013
Code
behandeling
formulering
actieve stof
Dosering (l of kg per ha)
1
2
3
4
+
5
6
7
8
Onbehandeld
Basta 200
code K
code Q
Minerale olie
code L
code B
code O
code O
n.v.t.
Sl
SC
EC
vloeistof
WP
SC
SC
SC
glufosinaat-ammonium
minerale olie
-
5
3
0.8
1
2
0.75
1.5
3
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
13
Tabel 3.4. Onkruidindex voor beoordeling onkruidstand.
Bestrijding
onkruid
10
Omschrijving
Zeer goed.
Grond schoon, geen of afgestorven onkruid
9
8
Goed.
Enkele onkruidplanten of omhoogschietend onkruid, maar
geen polvorming
7
6
Redelijk tot matig.
Circa 25% van de grond begroeid met onkruid, enig
omhoogschietend onkruid, maar geen polvorming
5
4
Onvoldoende.
25-50% van de grond begroeid met onkruid, waarvan flink
deel omhoogschietend onkruid en enige polvorming
3
2
1
Slecht.
50-75 % van de grond begroeid met onkruid, met
omhoogschietend en pollenvormend onkruid
Zeer slecht.
Totale bedekking van bodem of overwoekering van gewas
door onkruid.
Tabel 3.5. Schaal voor beoordeling van de gewasstand.
Gewasstand
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
Omschrijving
Zeer goed
Goed
Redelijk tot matig
Onvoldoende
Slecht
Zeer slecht
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
14
4
Resultaten
In de tabellen 4.1 en 4.2 zijn de resultaten van alle proeven in de periode 2011 – 2013 samengevat.
In tabel 4.1 zijn de resultaten van de proeven met bodemherbiciden weergegeven en in tabel 4.2 de
resultaten van de proeven met contactherbiciden.
In de tabellen zijn per gewas/behandeling-combinatie twee getallen vermeld. Het eerste getal is de score
voor fytotoxiciteit (0 = geen fytotoxiciteit, 4 = zware gewasschade) en het tweede getal is de score voor
onkruidbestrijding (0 = uitstekende onkruidbestrijding, 4 = slechte onkruidbestrijding)
Verder zijn in de tabellen de scores rood (vet) gedrukt als in de behandeling gewasschade (fytotox) is
waargenomen. Tenslotte waren in sommige proeven geen onkruiden aanwezig, waardoor er dus geen
onkruidbestrijdingsscore is gegeven. Er staat dan maar een getal, alleen de fytotoxscore.
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
15
Tabel 4.1 Samenvatting van de resultaten van proeven met bodemherbiciden in de periode 2011 – 2013
2011-4
2012-12
0/0
ChloorIPC +
Basta 200
0/1
0
1/0
0/2
code W
0/1
0
1/0
code G
0/1
0
1/0
Iris siberica
1/0
Buxus
0
2013-24
Roos
0/1
2013-23
Acer
platanoides
Brabant linuron
+ Basta 200
2013-22
Bos en haag:
roos
1/0
2013-21
Hemero-callus
0
2013-20
Hosta
0/1
2012-14
Viburnum
lantana
Kerb Flo +
Butisan S
2012-13
Hosta
Roos oculaties
2011-3
Malus
bittenfelder
2011-2
Fagus
sylvatica
2011-1
Middel
proefnr
0/1
0
0/0
0/0
1/0
0
0/0
0/0
3
0/1
0/0
0/1
0/0
0/3
0
0/4
0/3
0
0/2
0/1
0/4
0/3
Kerb Flo
0
0/1
0/1
0
0/3
0/1
0/2
0/2
Brabant linuron
0
0/0
0/1
code C
3
0/1
0/0
0/4
3/3
code H
3
0/4
0/1
0/4
0/2
code A
3
0/1
0/1
0/3
0/1
Perceel
was niet
schoon bij
start
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
In de proef
gewied
Te weinig
onkruid
16
Tabel 4.2Samenvatting van de resultaten van proeven met contactherbiciden in de periode 2011 – 2013
201218
0/2
0/1
0/2
0/2
0/1
0/1
0/2
Basta +
Brabant linuron
0/1
0/3
0/2
0/1
0/1
0/1
0/2
0/2
0/1
0/1
code S
0/2
0/3
0/2
0/1
0/2
0/0
0/2
0/2
0/2
0/2
code Q + olie
0/2
0/3
0/3
0/1
0/1
0/1
0/2
0/1
0/3
code K
0/2
0/3
0/3
0/3
0/3
0/3
0/3
0/3
code L
0/4
0/3
0/3
0/2
0/3
0/2
0/3
0/3
Peer
0/3
201327
Buxus
sempervirens
0/2
201326
Picea omorica
Basta
201325
Lavandula
augustifolia
Buxus
sempervirens
201217
Taxus
201216
Fagus sylvatica
201215
Kers
201110
Buxus
sempervirens
20119
Ilex aquifolium
20118
Roos
20117
Tilia europea
20116
Thuja
occidentalis
20115
Middel
proefnr
0/2
0/0
0/1
0/1
0/2
0/1
0/0
0/1
0/3
0/4
0/1
0/2
0/1
0/2
0/3
0/2
0/1
0/1
0/1
0/2
0/0
0/1
code B
0/1
0/1
0/1
code O
3/1
0/1
0/1
code L + Brabant linuron
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
17
4.1
Gewasgroep Bos & haagplantsoen
4.1.1
Bodemherbiciden
Proefnummer 1.
Gewas: Fagus sylvatica, een soort dat relatief laat begint met uitlopen, dus minder kans op schade
als vroeg wordt gespoten.
Plantmaat: 2+1, plantdatum: voorjaar 2010, Bespuiting: 14-3-2011 (week 11), tussen de rijen.
Locatie: Zundert
Weersomstandigheden tijdens de bespuiting
Tijdens spuiten
wind
Kans op neerslag
Richting
Snelheid (m/sec)
13.7
76
NO
3
nee
1
Bewolking wordt weergegeven in achtste delen: 0 = helder, 8 = zwaar bewolkt, 9 = mist
Temp (˚C)
RV (%)
Bewolking
71
Tabel 4.1. Onkruidbestrijding in Fagus sylvatica 2011.
code
1
2
+
3
+
4
+
5
6
Dosering
(l of kg per ha)
Onbehandeld
Kerb Flo
2.51
Butisan
1.52
Brabant Linuron
1.03
Basta 200
3
Chloor IPC
2
Basta
3
code W
4
code G
2
behandeling
lsd
Onkruid4, 5
30-3 (wk 13)
7.8
8.0
a
ab
Onkruid4,5
27-4 (wk 17)
6.5
8.0
a
b
9.0
bc
8.3
b
9.8
c
9.0
b
8.0
7.8
ab
a
8.3
7.8
b
ab
1.2
1.3
Laagste dosering vanwege combinatie met Butisan.
Laagste dosering want 2 ltr. is in de praktijk volvelds vrij zwaar
3
Adviesdosering + combinatie met Basta volgens W. Janssen van Bayer.
4
Verschillende letters achter de getallen geven significante verschillen aan (ANOVA, P<0.05)
5
Waarnemingsschaal 1, 2…10 voor onkruidgroei: 1 = zeer veel onkruid, 10 = geen onkruid.
1
2
Waarnemingen
Gewas : bij geen enkele behandeling was schade in gewasontwikkeling te zien.
Onkruid: Het perceel was relatief schoon, gezien de scores
in onbehandeld. Op het moment van spuiten waren slechts
enkele kiemonkruiden zichtbaar.
Zes weken na de bespuiting waren de meeste
behandelingen schoner dan de onbehandeld.
De behandelingen Linuron+Basta en Chloor IPC hadden al
een zichtbaar effect ten opzichte van onbehandeld na 2
weken. Code G had een iets minder goed effect.
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
18
Proefnummer 12.
Gewas: Viburnum lantana,
Zaaidatum: juli 2011. Bespuiting: 26 maart 2012, 11.00 uur, volvelds. Voor de bespuiting is water
opgebracht, 1 mm per meter veld. De doseringen van Kerb en Butisan zijn in overleg met de teler
aangepast aan het gewas. De doseringen zijn verlaagd ten opzichte van de etiketdosering.
Locatie: Zundert. Percentage organische stof: 3.4%
Weersomstandigheden tijdens en na de bespuiting
Temp
(˚C)
Tijdens spuiten
wind
RV
(%)
Richting
15.3
1
60
Snelheid
(m/sec)
4
NO
Kans op
neerslag
Bewolking
nee
21
Temp
max
(˚C)
26 mrt
17.3
Na spuiten
Temp
Regen
max
(mm)
(˚C)
27
26
mrt
mrt
18.1
0
Regen
(mm)
27
mrt
0
Bewolking wordt weergegeven in achtste delen: 0 = helder, 8 = zwaar bewolkt, 9 = mist
Waarnemingen
Gewas: bij geen enkele behandeling was schade in gewasontwikkeling te zien.
Onkruidsoorten: voornamelijk klaver. Op 4 april en 9 mei is beoordeeld en was een enkele klaver te zien.
Verder geen kiemend onkruid. Op 22 augustus is geen waarneming voor onkruid gedaan, omdat al enkele
keren was gewied.
Tabel 4.2. Onkruidbestrijding in Viburnum lantana 2012.
code
1
2
3
+
4
5
6
behandeling
Onbehandeld
Kerb Flo
Kerb Flo
Butisan
code G
Brabant Linuron
code W
Dosering
(l of kg per
ha)
0.7
0.7
1.0
0.75
0.5
2.0
lsd
1
onkruid na 9 weken
(30 mei)
waardering gewas
(22 aug.)1
Aantal onkruiden
(voornamelijk klaver)
2.0
1.8
0.8
8.8
8.8
7.0
2.3
2.3
2.0
8.8
9.3
8.0
2.08
ns
1.57
ns
Score 1 (= zeer slecht) -10 (=zeer goed)
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
19
4.1.2
Contactherbiciden
Proefnummer 15.
Gewas: Fagus sylvatica
Plantmaat: 1+2. Plantdatum: voorjaar 2011.
Bespuiting: 23-3-2012, 10.00 uur, tussen de rijen gespoten waarbij het onderste deel van de stam licht is
geraakt. Weersomstandigheden: zie tabel hieronder.
Locatie: Zundert
Voorkomende onkruidsoorten: wilgenroosje, kamille, herderstasje, gras
Weersomstandigheden tijdens en na de bespuiting
Temp
(˚C)
Tijdens spuiten
wind
RV
(%)
Richting
13.3
1
58
NNW
Snelheid
(m/sec)
1
Kans op
neerslag
Bewolking
nee
21
Temp
max
(˚C)
23
maart
19.2
Na spuiten
Temp
Regen
max
(mm)
(˚C)
24
23
maart
maart
18.4
0
Regen
(mm)
24
maart
0
Bewolking wordt weergegeven in achtste delen: 0 = helder, 8 = zwaar bewolkt, 9 = mist
Tabel 4.3 Onkruidbestrijding in Fagus sylvatica 2012.
Code
Behandeling
Dosering
(l of kg
per ha)
1
2
3
4
+
5
6
7
+
8
+
Onbehandeld
Basta 200
code S
code Q
Minerale olie
code K
code L
code L
Brabant linuron
Basta 200
Brabant linuron FL
5
1
0,8
1
3
2
2
1
3
1
lsd
onkruid
onkruid
na 1
na
6 weken1,2
weken1,2
wilgenroosje, kamille,
herderstasje, gras
5.5 a
4.0 a
8.0
d
7.5
d
6.8
c
5.8 bc
6.3 bc
4.8 ab
5.5 a
5.7 ab
6.0 ab
6.8
c
0.59
4.0 a
4.5 a
5.0 abc
6.0 a
1.02
Score: 1 = zeer veel onkruid, 10 = geen onkruid
2
waarden gevolgd door dezelfde letter verschillen niet significant van elkaar (Anova, P=.05)
1
Waarnemingen
Gewas: bij geen enkele behandeling was schade in gewasontwikkeling te zien.
Onkruidbestrijding: Na 6 weken bleek dat: Behandeling 2 (Basta 200) de beste werking had. code S
scoorde ook goed. Alle andere behandelingen onderscheidden zich, na 6 weken, niet van onbehandeld.
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
20
Proefnummer 25.
Gewas: Picea omorica
Plantmaat: 1+1
Plantdatum: Mei 2012. Bespuiting: 11-6-2013, tussen de rijen. Na het planten waren al enkele uitgevallen
planten te zien.
Locatie: Sprundel
Voorkomende onkruiden: zwarte nachtschade, straatgras
Overzicht proefveld met Picea omorica.
Weersomstandigheden tijdens de bespuiting
Tijdens spuiten
1
Temp
(˚C)
RV
(%)
20.4
55
Richting
ZZW
wind
Kans op neerslag
Bewolking
Snelheid (m/sec)
3
nee
41
Bewolking wordt weergegeven in achtste delen: 0 = helder, 8 = zwaar bewolkt, 9 = mist
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
21
Witte punten in Picea te zien vier weken na de bespuiting in de behandelingen 7 en 8.
Onkruid: zie tabel 4.4
Tabel 4.4 Onkruidbestrijding in Picea omorica 2013.
Code
Behandeling
1
2
3
4
Onbehandeld
Basta 200
code K
code Q
+ minerale olie
code L
code B
code O dosering 1.5
code O dosering 3
5
6
7
8
Dosering
(l of kg per ha)
-5
3
0.8
+1
2
0.75
1.5
3
lsd
Resultaat onkruidbestrijding1,2
Waarn1, na 1
Waarn2, na 4
week
weken
8.5
a
6.0
a
9.8
b
10.0
c
9.0
ab
8.8
b
9.3
ab
9.0
bc
9.8
9.0
8.5
9.0
b
ab
a
ab
0.81
9.3
9.5
8.8
9.3
bc
bc
b
bc
1.22
Verschillende letters achter de getallen geven significante verschillen aan (ANOVA, P<0.05)
2
Waarnemingsschaal 1, 2…10 voor onkruidgroei: 1 = zeer veel onkruid, 10 = geen onkruid.
1
Waarnemingen
Gewas: 4 weken na de bespuiting waren witte groeipunten zichtbaar in de behandelingen 7 en 8. In
behandelingen met een hogere dosering was dit erger dan in behandeling 7 met de lagere dosering. Bij de
eerste waarneming, één week na de bespuiting, was dit nog niet te zien.
Onkruidbestrijding:
Alle behandelingen gaven een goede tot zeer goede onkruidbestrijding.
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
22
4.2
Gewasgroep Coniferen
In coniferen zijn geen proeven gedaan met bodemherbiciden.
4.2.1
Contactherbiciden
Proefnummer 5.
Gewas: Thuja occidentalis ‘Smaragd’
•
plantmaat
: 60-80-100
•
plant-, oppot-, zaaidatum
: voorjaar 2009
Bespuiting: 12-7-2011 (wk 28), tussen de rijen.
Locatie: Kaatsheuvel
Weersomstandigheden tijdens de bespuiting
Temp
(˚C)
Tijdens spuiten
wind
RV
(%)
Richting
24.0
1
56
Snelheid
(m/sec)
5
NNO
Kans op
neerslag
Bewolking
nee
21
Bewolking wordt weergegeven in achtste delen: 0 = helder, 8 = zwaar bewolkt, 9 = mist
Waarnemingen
Gewas: geen fytotox en geen schade in gewasontwikkeling.
Onkruid: zie tabel 4.5. In behandeling 7 op 8 augustus nog redelijk schone veldjes, door nawerking linuron.
Tabel 4.5 Onkruidbestrijding in Thuja occidentalis 2011.
Code
Behandeling
1
2
3
4
+
5
6
7
+
Onbehandeld
Basta 200
code S
code Q
Minerale olie
code K
code L
Basta 200
Brabant linuron FL
Dosering
Onkruid1,2
(l of kg per ha) 22-7 (wk 29)
3.3
5
6.8
1
5.3
0,8
7.5
1
3
6.0
2
3.8
3
7.3
1
lsd
1
2
2.16
a
bc
ab
c
Onkruid1,2
8-8 (wk 32)
4.0
5.5
4.8
5.5
a
c
b
c
bc
a
bc
5.3
3.8
8.5
bc
a
d
0.70
Verschillende letters achter de getallen geven significante verschillen aan (ANOVA, P<0.05)
Waarnemingsschaal 1, 2…10 voor onkruidgroei: 1 = zeer veel onkruid, 10 = geen onkruid.
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
23
Proefnummer 16.
Gewas: Taxus
•
plantmaat
: 2 mtr
•
plant-, oppot-, zaaidatum
: +/- 2002
Bespuiting: 9 augustus 2012, 13.00 uur, tussen de rijen gespoten. Weersomstandigheden: tabel 14.
Voorkomende onkruidsoorten: klein kruiskruid, kamille, distel (plekken)
Locatie: Barneveld
Weersomstandigheden tijdens en na de bespuiting
Weersomstandigheden tijdens de bespuiting 9 aug 2012
Temp
(˚C)
Tijdens spuiten
wind
RV
(%)
Richting
20.1
1
81
NNO
Snelheid
(m/sec)
4
Kans op
neerslag
Bewolking
nee
21
Bewolking wordt weergegeven in achtste delen: 0 = helder, 8 = zwaar bewolkt, 9 = mist
Waarnemingen
Gewas: geen gewasschade.
Onkruidbestrijding: zie tabel 4.6, alle behandelingen gaven een redelijke tot goede onkruidbestrijding.
Tabel 4.6 Onkruidbestrijding in Taxus 2012.
Code
behandeling
Dosering
(l of kg per ha)
1
2
3
4
+
5
6
7
+
8
+
Onbehandeld
Basta 200
code S
code Q
Minerale olie
code K
code L
Basta 200
Brabant linuron
code L
Brabant linuron
5
1
0,8
1
3
2
3
1
2
1
lsd
1
2
onkruid
onkruid
na 1 week
na 4 weken
(16 aug.)1,2
(11 sept.)1,2
klein kruiskruid, kamille, distel
(plekken)
3.8 a
1.8 a
8.0
d
7.5
c
5.8 c
6.3 bc
5.8 c
7.5
c
4.0 ab
5.0 bc
8.3
d
5.5
1.18
c
4.8 b
5.5 bc
7.3
c
6.8
bc
2.20
1=zeer veel onkruid, 10 = geen onkruid
waarden gevolgd door dezelfde letter verschillen niet significant van elkaar (Anova, P=.05)
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
24
4.3
Gewasgroep Laanbomen
4.3.1
Bodemherbiciden
Proefnummer 2.
Gewas: Malus bittenfelder / Malus M111
•
plantmaat
: 10/12 12/14
•
plant-, oppot-, zaaidatum
: 2009
Bespuiting: 10-3-2011 (wk 10), tussen de rijen waarbij onderste 10 cm van de stam is geraakt.
Locatie: Echteld
Weersomstandigheden tijdens de bespuiting 10 mrt 2011
Temp
(˚C)
Tijdens spuiten
wind
RV
(%)
Richting
9.9
1
83
Snelheid
(m/sec)
10
OZO
Kans op
neerslag
Bewolking
Ja
41
Bewolking wordt weergegeven in achtste delen: 0 = helder, 8 = zwaar bewolkt, 9 = mist
Onkruidbezetting bij start van de proef op 10 maart: muur, herderstasje, veldkers. Tussen de proefveldjes
verschilde de onkruidbezetting.
Waarnemingen
Gewas: geen fytotox en geen schade in gewasontwikkeling.
Onkruidbestrijding: zie tabel 4.7
De herbiciden hadden geen effect op de onkruidbestrijding. Mogelijke oorzaken kunnen zijn:
• bodemherbiciden hebben nauwelijks of geen effect op groeiend onkruid, maar gaan kieming van
onkruid tegen. Voor bodemherbiciden is het advies ze op onkruidvrije grond te spuiten.
• Bodemherbiciden hebben vaak wat vocht nodig voor een goede werking. April is een droge maand
geweest, waardoor de grond mogelijk iets te droog is geweest.
Tabel 4.7 Onkruidbestrijding in Malus bittenfelder / Malus M111, 2011.
Code
Behandeling
1
2
+
3
+
4
+
5
6
Onbehandeld
Kerb Flo
Butisan
Brabant Linuron
Basta
Chloor IPC
Basta
code W
code G
Dosering
(l of kg per ha)
2.51
1.52
1.03
3
2
3
4
2
Onkruid4,5
Onkruid
Onkruid4,5
10-3 (wk 10) 21-3 (wk 12) 2-5 (wk 18)
8.0
5.5
5.5
6.8
4.8
7.8
lsd
7.8
6.3
4.8
6.3
5.5
4.5
7.5
7.8
5.5
5.5
7.3
5.3
4.01
ns
3.56
ns
Laagste dosering vanwege combinatie met Butisan.
Laagste dosering want 2 ltr. is in de praktijk in deze regio (Opheusden) vrij zwaar.
3
Adviesdosering + combinatie met Basta.
4
Verschillende letters achter de getallen geven significante verschillen aan (ANOVA, P<0.05)
5
Waarnemingsschaal 1, 2…10 voor onkruidgroei: 1 = zeer veel onkruid, 10 = geen onkruid.
1
2
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
25
Proefnummer 21.
Gewas: Acer platanoides ‘Farlake’s Green’
•
plantmaat
: eenjarige spillen (gesnoeid).
•
plant-, oppot-, zaaidatum
: maart 2011.
Bespuiting: 22 maart 2013, tussen de rijen.
Locatie: Echteld
Aanwezige onkruidsoorten: muur, klein kruiskruid, perzikkruid
Proefveld met Acer platanoides in Echteld, met o.a. veel klein kruiskruid.
Weersomstandigheden tijdens de bespuiting 22 mrt 2013
Temp
(˚C)
Tijdens spuiten
wind
RV
(%)
Richting
3.6
1
69
O
Snelheid
(m/sec)
9
Kans op
neerslag
Bewolking
nee
51
Bewolking wordt weergegeven in achtste delen: 0 = helder, 8 = zwaar bewolkt, 9 = mist
Waarnemingen
Gewas: geen fytotox en geen schade in gewasontwikkeling.
Onkruid: sommige middelen hadden een (zeer)matige werking, andere middelen hadden en goede werking,
zie tabel 4.8
Tabel 4.8 Onkruidbestrijding in Acer platanoides 2013.
Code
Behandeling
Dosering
(l of kg per ha)
1
2
3
4
5
6
7
Onbehandeld
Kerb Flo
code G
code C
code W
code H
code A
-2
3
3
4
2
1
Lsd
Resultaat onkruidbestrijding
Onkruid
Onkruid
waarn1, na 1
waarn2, na 2
mnd
mnd
9.3
2.0
a
9.3
4.0
c
10.0
5.5
d
9.8
8.0
e
9.3
8.3
e
9.8
3.0
b
8.8
8.3
e
1.1
ns
0.97
Verschillende letters achter de getallen geven significante verschillen aan (ANOVA, P<0.05)
Waarnemingsschaal 1, 2…10 voor onkruidgroei: 1 = zeer veel onkruid, 10 = geen onkruid.
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
26
4.3.2
Contactherbiciden
Proefnummer 6.
Gewas: Tilia europea ‘Pallida’, 4 jaar oud
•
plantmaat
: 80-10, 10-12, 12-14
•
plant-, oppot-, zaaidatum
: voorjaar 2007
Bespuiting: 5-7-2011 (wk 27), tussen de rijen
Locatie: Ochten
Weersomstandigheden tijdens de bespuiting 5 juli 2011
Temp
(˚C)
Tijdens spuiten
wind
RV
(%)
Richting
22.9
1
72
Snelheid
(m/sec)
0
-
Kans op
neerslag
Bewolking
nee
21
Bewolking wordt weergegeven in achtste delen: 0 = helder, 8 = zwaar bewolkt, 9 = mist
Waarnemingen
Gewas: bij een aantal bomen zijn plekken op de stam gezien die niet overgroeien. Deze bomen zijn de maat
10/12. Er is geen verband met de behandelingen.
Onkruid: zie tabel 4.9
Het onkruid is niet voldoende dood gegaan en de hergroei is na vier weken al weer te hoog. Waarschijnlijk
was het onkruid te groot op het moment van spuiten, waardoor geen volledige afdoding gerealiseerd is. Op
dit perceel was de onkruiddruk erg hoog wat een goed resultaat waarschijnlijk ook heeft bemoeilijkt.
In deze proef is geen nawerking van linuron gezien. Linuron zal door het hoge onkruid (grote planten)
onvoldoende op de grond zijn gekomen.
Tabel 4.9 Onkruidbestrijding in Tilia europea 2011.
Code
Behandeling
1
2
3
Onbehandeld
Basta 200
code S
4
code Q
+
5
6
7
+
Minerale olie
code K
code L
Basta 200
Brabant linuron FL
Dosering
(l of kg
per ha)
3 liter / ha
1 liter / ha
0,8 liter /
ha
1 liter / ha
3 liter / ha
2 kg / ha
3 liter / ha
1 liter / ha
lsd
Onkruid1,2
13-7 (wk 28)
Onkruid1,2
12-8 (wk 32)
9.7
2.2
8.0
a
c
a
7.2
6.0
8.0
5.5
b
7.0
8.7
8.5
2.0
a
a
c
6.2
8.2
7.0
1.23
2.79 (ns)
Verschillende letters achter de getallen geven significante verschillen aan (ANOVA, P<0.05)
2
Waarnemingsschaal 1, 2…10 voor onkruidgroei: 1 = zeer veel onkruid, 10 = geen onkruid.
1
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
27
4.4
Gewasgroep Rozen
4.4.1
Bodemherbiciden
Proefnummer 3.
Gewas: Roos oculaties: Bonita, Amber Queen, Barock, Friesia, Postillion, Princess Alexandra,
Renessance, Rosarium Cletersen, Sahara, Ulmur Munster, Zephiria. Tweede teeltjaar 2-jarige rozen. Op het
moment van spuiten waren de wilde onderstammen afgeknipt en liepen de oculatie-ogen uit. Wilde geplant
voorjaar 2010, geoculeerd in zomer 2010. Wilde scheuten afgeknipt maart 2011.
Bespuiting: 15-3-2011 (wk 11), volvelds.
Locatie: Wanssum
Weersomstandigheden tijdens de bespuiting 5 mrt 2011
Temp
(˚C)
Tijdens spuiten
wind
RV
(%)
Richting
17.1
1
59
ONO
Snelheid
(m/sec)
5
Kans op
neerslag
Bewolking
nee
31
Bewolking wordt weergegeven in achtste delen: 0 = helder, 8 = zwaar bewolkt, 9 = mist
Waarnemingen
Gewas:
- 15 en 21 maart geen fytotox of nadelige
gewasontwikkeling
- 11 april, in behandelingen 3 en 4:
Ogen/scheut wat verbrand. Zij-ogen lopen
uit. Het is niet waarschijnlijk dat dit tot
blijvende schade heeft geleid.
Onkruid: zie tabel 4.10 Schoon perceel, nauwelijks
onkruid op 15 maart bij de start van de proef.
Ook in de periode van vier weken na de bespuiting
is het perceel schoon gebleven.
Proefveld met roos in Wanssum.
Tabel 4.10 Onkruidbestrijding in oculaties van roos 2011.
Code
1
2
+
3
+
4
+
5
6
Dosering
Onkruid4
Onkruid4
(l of kg per ha) 21-3 (wk 12) 11-4 (wk 15)
Onbehandeld
10.0
9.5
Kerb Flo
2.51
9.3
10.0
Butisan
1.52
Brabant Linuron
1.03
9.8
10.0
Basta
3
Chloor IPC
2
9.0
10.0
Basta
3
code W
4
9.0
10.0
code G
2
9.3
10.0
Behandeling
lds
1.8 ns
--
Laagste dosering vanwege combinatie met Butisan.
Laagste dosering want 2 ltr. is in volvelds toepassing in de praktijk vrij zwaar.
3
Adviesdosering + combinatie met Basta volgens W. Janssen van Bayer.
4
Waarnemingsschaal 1, 2…10 voor onkruidgroei: 1 = zeer veel onkruid, 10 = geen onkruid.
1
2
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
28
Proefnummer 20.
Gewas: Rosa corymbifera ‘Laxa’
Zaaidatum: eind aug / begin september 2012
Bespuiting: 21-3-2013, volvelds
Locatie: Zundert
Weersomstandigheden tijdens de bespuiting 21 mrt 2013
Temp
(˚C)
Tijdens spuiten
wind
RV
(%)
Richting
4.3
1
53
NNO
Snelheid
(m/sec)
4
Kans op
neerslag
Bewolking
nee
81
Bewolking wordt weergegeven in achtste delen: 0 = helder, 8 = zwaar bewolkt, 9 = mist
Tabel 4.11 Beoordeling gewas na bespuiting herbiciden 2013.
Code
Behandeling
1
2
3
4
5
6
7
Onbehandeld
Kerb Flo
code G
code C
code W
code H
code A
Dosering
(l of kg per ha)
-700 ml/ha
750 ml/ha
2
4
2
500 ml/ha
lsd
Fytotoxiciteit (percentage goed gewas)1,2
Waarn1 = start, Waarn2, na
Waarn3, na
na 4 weken
2 mnd
3½ mnd
83
c
100
c
98
b
45
a
48
b
73
ab
73
bc
93
c
95
b
53
ab
51
b
60
a
48
a
28
a
48
a
75
bc
20
a
53
a
60
abc
53
b
68
a
23.2
18.3
27.3
Verschillende letters achter de getallen geven significante verschillen aan (ANOVA, P<0.05)
2
Waarnemingsschaal schade (fytotoxiciteit: 100% = geen schade, 1% = zeer veel schade.
1
Waarnemingen
Gewas: zie tabel 4.11 |n de behandelingen 4, 5, 6 en 7 was een
duidelijk lager percentage opkomst. In deze proef gaf code G geen
schade. Alle andere middelen gaven (ernstige) schade.
Onkruid: per ongeluk door de teler gewied, in deze proef geen
onkruidbeoordeling kunnen doen.
Van bovenaf waren de verschillen
in opkomst roos goed te zien.
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
29
Proefnummer 22
Gewas: Roos, Leonardo Da Vinci, Queens Palace, Jules Verne, Flora Danica, Cherry
Brandy, Grande Clasie
Tweede teeltjaar 2-jarige rozen. Op het moment van spuiten waren de wilde onderstammen afgeknipt en
liepen de tamme ogen uit.
Bespuiting: 22 maart 2013, volvelds
Locatie: Wanssum
Voorkomend onkruid: kiemende melde, ooievaarsbek (groen), paardenbloem (geel), canadese fijnstraal
(sterft af), gras (geel in 4C)
Weersomstandigheden tijdens de bespuiting 22 mrt 2013
Temp
(˚C)
Tijdens spuiten
wind
RV
(%)
Richting
-2.7
1
66
NO
Snelheid
(m/sec)
6
Kans op
neerslag
Bewolking
nee
21
Bewolking wordt weergegeven in achtste delen: 0 = helder, 8 = zwaar bewolkt, 9 = mist
Waarnemingen
Gewas: geen gewasschade
Onkruid: zie tabel 4.12
Tabel 4.12 Onkruidbestrijding in roos 2013.
Code
Behandeling
Dosering
(l of kg per ha)
1
2
3
4
5
6
7
Onbehandeld
Kerb Flo
code G
code C
code W
code H
code A
-2
3
3
4
2
1
Onkruid
waarn1, na 2½
wk1,2
9.8
10.0
10.0
9.8
10.0
10.0
9.8
0.48
ns
lsd
1
2
Onkruid
waarn2, na 2
mnd1,2
7.3
a
7.8
ab
7.0
a
9.3
c
9.5
c
7.3
a
8.8
bc
1.31
Verschillende letters achter de getallen geven significante verschillen aan (ANOVA, P<0.05)
Waarnemingsschaal 1, 2…10 voor onkruidgroei: 1 = zeer veel onkruid, 10 = geen onkruid.
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
30
4.4.2
Contactherbiciden
Proefnummer 7.
Gewas: Roos
Tweede teeltjaar 2-jarige rozen.
Bespuiting: 22-7-2011 (wk 29), tussen de rijen.
Locatie: Lottum
Weersomstandigheden tijdens de bespuiting 22 juli 2011
Temp
(˚C)
Tijdens spuiten
wind
RV
(%)
Richting
15.3
1
75
Snelheid
(m/sec)
3
NW
Kans op
neerslag
Bewolking
nee
--
Bewolking wordt weergegeven in achtste delen: 0 = helder, 8 = zwaar bewolkt, 9 = mist
Waarnemingen
Gewas:
- 1 week na de bespuiting
o in de gehele proef een slechter gewas (score 8 ipv 10). Oorzaak hiervan was een
aantasting van roest, waardoor de onderste bladeren waren afgevallen.
o vooral 5B slechter (score 6)
- 4 weken na de bespuiting
o 2B slechter gewas (score 5)
o Rest score 7 → over all een slechter gewas, maar de slechtste van de eerste waarneming
zijn niet slechter geworden t.o.v. de andere behandelingen.
Onkruid: zie tabel 4.13
Tabel 4.13 Onkruidbestrijding in roos 2011.
Code
Behandeling
Dosering
(l of kg per ha)
1
2
3
4
+
5
6
7
+
Onbehandeld
Basta 200
code S
code Q
Minerale olie
code K
code L
Basta 200
Brabant linuron FL
3 liter / ha
1 liter / ha
0,8 liter / ha
1 liter / ha
3 liter / ha
2 kg / ha
3 liter / ha
1 liter / ha
lsd
Onkruid1,2
29-7 (wk
30)
4.3
8.0
7.0
7.5
a
b
b
b
4.3
6.5
6.5
5.5
a
c
c
abc
8.3
6.8
8.3
b
b
b
5.8
4.8
6.3
abc
ab
bc
1.70
Onkruid1,2
26-8 (wk 32)
1.57
Verschillende letters achter de getallen geven significante verschillen aan (ANOVA, P<0.05)
2
Waarnemingsschaal 1, 2…10 voor onkruidgroei: 1 = zeer veel onkruid, 10 = geen onkruid.
1
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
31
4.5
Gewasgroep Sierheesters
4.5.1
Bodemherbiciden
Proefnummer 23.
Gewas: Buxus sempervirens
•
plantmaat
: 4 jarige bollen
•
plant-, oppot-, zaaidatum
: maart 2011
Bespuiting: 11 april 2013, tussen de rijen. Locatie: Boskoop. Aanwezig onkruid: muur, kleine brandnetel
Weersomstandigheden tijdens de bespuiting 11 apr 2013
Temp
(˚C)
Tijdens spuiten
wind
RV
(%)
Richting
-2.7
1
66
NO
Snelheid
(m/sec)
6
Kans op
neerslag
Bewolking
nee
21
Bewolking wordt weergegeven in achtste delen: 0 = helder, 8 = zwaar bewolkt, 9 = mist
Waarnemingen
Gewas: geen gewasschade
Onkruid: zie tabel 4.14
Tabel 4.14 Onkruidbestrijding in Buxus sempervirens 2011.
Code
Behandeling
Dosering
(l of kg per ha)
1
2
3
4
5
6
7
Onbehandeld
Kerb Flo
code G
code C
code W
code H
code A
-2
3
3
4
2
1
Onkruid
waarn1, na 1
mnd1,2
5.0
5.8
6.0
5.8
5.8
5.5
6.0
0.77
ns
lsd
1
2
Onkruid
waarn2, na 2
mnd1,2
3.0
a
5.3
c
3.3
a
3.3
a
6.8
d
3.8
ab
4.8
bc
1.14
Verschillende letters achter de getallen geven significante verschillen aan (ANOVA, P<0.05)
Waarnemingsschaal 1, 2…10 voor onkruidgroei: 1 = zeer veel onkruid, 10 = geen onkruid.
Goede onkruidbestrijding in behandeling 5 (links) ten opzichte van de controle (rechts).
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
32
4.5.2
Contactherbiciden
Proefnummer 8.
Gewas: Buxus sempervirens ‘Hollandia’, 2-jarig
•
plantmaat
: 40-50
•
plant-, oppot-, zaaidatum
: voorjaar 2009
Bepsuiting: 12-7-2011 (wk 28), tussen de rijen.
Locatie: Boskoop
Weersomstandigheden tijdens de bespuiting 12 juli 2011
Temp
(˚C)
Tijdens spuiten
wind
RV
(%)
Richting
22.5
1
77
Snelheid
(m/sec)
6
NNO
Kans op
neerslag
Bewolking
Nee
71
Bewolking wordt weergegeven in achtste delen: 0 = helder, 8 = zwaar bewolkt, 9 = mist
Waarnemingen
Gewas: geen fytotox en geen schade in gewasontwikkeling.
Onkruid: zie tabel 4.15
Tabel 4.15 Onkruidbestrijding in Buxus sempervirens 2011.
Code
Behandeling
Dosering
(l of kg per ha)
1
2
3
4
+
5
6
7
+
Onbehandeld
Basta 200
code S
code Q
Minerale olie
code K
code L
Basta 200
Brabant linuron FL
5
1
0,8
1
3
2
3
1
lsd
1
2
Onkruid
19-7 (wk
29)1,2
4.8
6.3
6.0
6.3
5.3
5.3
6.5
0.9
a
c
bc
c
Onkruid
11-8 (wk
32)1,2
2.0
5.3
5.3
6.0
a
bc
bc
c
ab
ab
c
3.8
3.8
6.5
b
b
c
1.54
Verschillende letters achter de getallen geven significante verschillen aan (ANOVA, P<0.05)
Waarnemingsschaal 1, 2…10 voor onkruidgroei: 1 = zeer veel onkruid, 10 = geen onkruid.
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
33
Proefnummer 9.
Gewas: Ilex aquifolium
•
plantmaat
: 80-100
•
plant-, oppot-, zaaidatum
: april 2010
Bespuiting: 15-7-2011 (wk 28), tussen de rijen
Locatie: Boskoop
Weersomstandigheden tijdens de bespuiting 15 juli 2011
Temp
(˚C)
Tijdens spuiten
wind
RV
(%)
Richting
24.0
1
56
Snelheid
(m/sec)
5
NNO
Kans op
neerslag
Bewolking
nee
21
Bewolking wordt weergegeven in achtste delen: 0 = helder, 8 = zwaar bewolkt, 9 = mist
Waarnemingen
Gewas:
- Na 10 dagen in 3 veldjes, waaronder een onbehandeld, enkele verbrande kopjes. Oorzaak hievan
was het verplanten.
- geen fytotox en geen schade in gewasontwikkeling.
Onkruid: zie tabel 4.16
Tabel 4.16 Onkruidbestrijding in Ilex aquifolium 2011.
Code
Behandeling
1
2
3
4
+
5
6
7
+
Onbehandeld
Basta 200
code S
code Q
Minerale olie
code K
code L
Basta 200
Brabant linuron FL
Dosering
Onkruid1,2
(l of kg per ha) 25-7 (wk 30)
7.7
5
9.8
1
10.0
0,8
9.8
1
3
8.5
2
8.8
3
9.5
1
lsd
1.12
a
cd
d
cd
Onkruid1,2
9-8 (wk 32)
4.7
8.8
7.8
7.8
a
d
cd
cd
ab
bc
bcd
5.3
6.5
8.0
ab
bc
cd
1.50
Verschillende letters achter de getallen geven significante verschillen aan (ANOVA, P<0.05)
2
Waarnemingsschaal 1, 2…10 voor onkruidgroei: 1 = zeer veel onkruid, 10 = geen onkruid.
1
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
34
Proefnummer 17.
Gewas: Buxus sempervirens
Plantdatum mei 2011
Maat 20-30
Bespuiting uitgevoerd op 18 mei 2012, 10.00 uur, tussen de rijen gespoten.
Weersomstandigheden: zie tabel.
Locatie: Ophemert
Voorkomende onkruidsoorten: varkensgras, distel, melde
Weersomstandigheden tijdens en na de bespuiting 18 mei 2012
Temp
(˚C)
Tijdens spuiten
wind
RV
(%)
Richting
15.8
1
59
N
Snelheid
(m/sec)
3.4
Kans op
neerslag
Bewolking
ja
41
Bewolking wordt weergegeven in achtste delen: 0 = helder, 8 = zwaar bewolkt, 9 = mist
Waarnemingen
Gewas: geen fytotox en geen schade in gewasontwikkeling.
Onkruid: zie tabel 4.17
Tabel 4.17 Onkruidbestrijding Buxus sempervirens 2012.
Code
Behandeling
1
2
3
4
+
5
6
7
+
8
+
Onbehandeld
Basta 200
code S
code Q
Minerale olie
code K
code L
code L
Brabant linuron
Basta 200
Brabant linuron FL
1
2
Dosering
onkruid
(l of kg per ha) na 1 weken1,2
onkruid
na 4 weken1,2
5
1
0,8
1
3
2
2
1
3
1
4.5
7.8
8.3
7.5
a
cde
de
cd
1.5
5.5
6.3
4.5
a
cd
d
bcd
6.0
6.5
8.6
b
bc
de
3.3
4.0
9.3
ab
bc
e
9.0
e
8.9
e
lsd
1.32
1.91
1=zeer veel onkruid, 10 = geen onkruid
waarden gevolgd door dezelfde letter verschillen niet significant van elkaar (Anova, P=.05)
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
35
Proefnummer 18.
Gewas: Lavandula augustifolia
plant-, oppot-, zaaidatum
: eind augustus 2012
Bespuiting uitgevoerd op 13 september 2012, 14.00 uur, tussen de rijen gespoten. Locatie: Boskoop
Weersomstandigheden: zie tabel.
Voorkomende onkruidsoorten: kleine brandnetel, paarse dovenetel, vogelmuur, gras, perzikkruid
Weersomstandigheden tijdens bespuiting 13 sept 2012
Temp
(˚C)
Tijdens spuiten
wind
RV
(%)
Richting
17.2
1
66
ZW
Snelheid
(m/sec)
4.6
Kans op
neerslag
Bewolking
nee
51
Bewolking wordt weergegeven in achtste delen: 0 = helder, 8 = zwaar bewolkt, 9 = mist
Waarnemingen
Gewas: geen schade.
Onkruidbestrijding: zie tabel 4.18
Proefveld met
Lavandula
augustifolia in
Boskoop. In de
behandelingen 7 en
8 is een goede
onkruidbestrijding
gerealiseerd
(rechts).
Tabel 4.18 Onkruidbestrijding Lavandula augustifolia 2012.
Code
Behandeling
1
2
3
4
+
5
6
7
+
8
+
Onbehandeld
Basta 200
code S
code Q
Minerale olie
code K
code L
code L
Brabant linuron
Basta 200
Brabant linuron FL
Dosering
onkruid
(l of kg per ha) na 1 week1,2
3.3
5
7.5
1
5.0
0,8
5.5
1
4.8
3
2
5.5
2
7.5
1
3
6.8
1
lsd
1.83
onkruid
na 4 weken1,2
1.0 a
6.3 b
5.3 b
6.0 b
a
b
b
b
Bc
d
2.0 a
6.0 b
8.3 c
a
b
c
cd
7.5
c
a
d
abc
Bc
ab
1.08
1=zeer veel onkruid, 10 = geen onkruid
2
waarden gevolgd door dezelfde letter verschillen niet significant van elkaar (Anova, P=.05)
1
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
36
c
Proefnummer 26.
Gewas: Buxus sempervirens
•
plantmaat
: 40 cm bollen
•
plant-, oppot-, zaaidatum
: mei 2011
Bespuiting: 19 september 2013, tussen de rijen.
Locatie: Boskoop
Voorkomende onkruiden: kleine brandnetel, paarse dovenetel, klein kruiskruid
Weersomstandigheden tijdens de bespuiting 19 sept 2013
Temp
(˚C)
Tijdens spuiten
wind
RV
(%)
Richting
14.9
1
82
Snelheid
(m/sec)
2.5
ZW
Kans op
neerslag
Bewolking
Nee
71
Bewolking wordt weergegeven in achtste delen: 0 = helder, 8 = zwaar bewolkt, 9 = mist
Waarnemingen
Gewas: geen schade
Onkruid: zie tabel 4.19
Tabel 4.19 Onkruidbestrijding Buxus sempervirens 2013.
Code
Behandeling
Dosering
(l of kg per ha)
1
Onbehandeld
--
4.5
a
4.5
a
2
Basta 200
5
6.8
c
8.3
cd
3
code K
3
5.3
ab
6.0
ab
4
code Q
0.8
9.0
d
10.0
d
+
Minerale olie
1
5
code L
2
8.8
d
10.0
d
6
code B
0.75
5.8
b
7.3
bc
7
code O
1.5
5.3
ab
9.0
cd
8
code O
3
5.8
b
9.0
cd
lsd
0.80
Waarn1, na 1 week1,2
Waarn2, na 4 weken1,2
1.79
Verschillende letters achter de getallen geven significante verschillen aan (ANOVA, P<0.05)
2
Waarnemingsschaal 1, 2…10 voor onkruidgroei: 1 = zeer veel onkruid, 10 = geen onkruid.
1
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
37
4.6
Gewasgroep Vaste planten
4.6.1
Bodemherbiciden
Proefnummer 4.
Gewas: Hosta
•
plant-, oppot-, zaaidatum
: 16 en 17 maart 2011
Bespuiting: 4-4-2011 (wk 14), volvelds vóór opkomst
Locatie: Noordwijk
Weersomstandigheden tijdens de bespuiting 4 apr 2011
Temp
(˚C)
Tijdens spuiten
wind
RV
(%)
Richting
9.7
1
78
WZW
Snelheid
(m/sec)
5
Kans op
neerslag
Bewolking
Nee
51
Bewolking wordt weergegeven in achtste delen: 0 = helder, 8 = zwaar bewolkt, 9 = mist
Waarnemingen
Gewas:
- Op 16 mei in 5D 2 planten met fytotox; mogelijk toch
al neus geraakt bij bespuiting omdat deze herhaling
eerder opkwam (zie foto).
- Herhaling D is een andere cultivar, is vroeger/komt
sneller op
Onkruid: Bij de start van de proef was in alle proefveldjes wat
kiemonkruid aanwezig. In de onbehandelde veldjes is de
onkruidgroei goed doorgegaan. De beste werking was te zien
in de behandelingen met Linuron+Basta en code W. Daarna
volgden de behandelingen met Kerb+Butisan en Chloor IPC+Basta.
De werking van code G was minder goed en minder lang dan de
andere toegepaste herbiciden, zie tabel 4.20
Witte bladpunten in Hosta
Tabel 4.20 Onkruidbestrijding Hosta 2011.
Code
Behandeling
Dosering3
(l of kg per ha)
1
2
+
3
+
4
+
5
6
Onbehandeld
Kerb Flo
Butisan
Brabant Linuron
Basta
Chloor IPC
Basta
code W
code G
2.51
1.5
1.02
3
2
3
4
2
lsd
Onkruid4,5
20-4 (wk
16)
3.3 a
5.3 ab
a
ab
9.5
d
d
Onkruid4,5
16-5 (wk 20)
5.3 ab
ab
8.0 cd
6.5 bc
cd
bc
2.5
1.3 a
6.5 c
8.8
5.5
d
d
c
c
8.8
d
3.0 b
1.2
Laagste dosering vanwege combinatie met Butisan.
2
Adviesdosering + combinatie met Basta volgens W. Janssen van Bayer.
3
500 l/ha spuitvloeistof
4
Verschillende letters achter de getallen geven significante verschillen aan (ANOVA, P<0.05)
5
Waarnemingsschaal 1, 2…10 voor onkruidgroei: 1 = zeer veel onkruid, 10 = geen onkruid.
1
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
38
a
c
d
b
Proefnummer 13 en 14
Gewas: Hosta en Hemerocallis
•
plantensoort(en) : Hosta (Blue Cadet, Gypsy Rose) en Hemerocallis (Mini Pearl, Stella In Yella)
•
plant-, oppot-, zaaidatum : Eind april (week 17) 2012
Bespuiting uitgevoerd op 4 mei 2012, 11.00 uur, volvelds gespoten. Weersomstandigheden: tabel 5.
Locatie: Hillegom
Voorkomende onkruidsoorten: perzikkruid, melde, straatgras
Weersomstandigheden tijdens en na de bespuiting
Temp
(˚C)
Tijdens spuiten
wind
RV
(%)
Richting
9.5
1
93
WNW
Snelheid
(m/sec)
5
Kans op
neerslag
Bewolking
ja
Na spuiten
Temp
Regen
max
(mm)
(˚C)
5
4 mei
mei
10.8
0
Temp
max
(˚C)
4 mei
81
10.5
Bewolking wordt weergegeven in achtste delen: 0 = helder, 8 = zwaar bewolkt, 9 = mist
Waarnemingen
Gewas: geen schade.
Onkruidbestrijding: tabel 4.21
Tabel 4.21 Onkruidbestrijding Hemerocallis en Hosta
code
behandeling
Dosering
(l of kg per ha)
1
2
3
+
4
5
6
Onbehandeld
Kerb Flo
Kerb Flo
Butisan
code G
Brabant Linuron
code W
2.0
2.0
1.0
3.0
1.0
4.0
lsd
1
2
Onkruid na 6 weken1,2
Hemerocallis
1.0
c
7.5
b
10.0
a
1.2
6.7
9.0
d
bc
ab
1.7
9.0
10.0
3.0
6.2
9.7
d
c
a
c
a
a
1.17
Hosta
2.29
Score: 1 = zeer veel onkruid, 10 = geen onkruid
waarden gevolgd door dezelfde letter verschillen niet significant van elkaar (Anova, P=.05)
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
39
Regen
(mm)
5 mei
0
Proefnummer 24.
Gewas: Iris
•
plantensoort(en)
: Iris siberica
o
‘Opal’ (herhaling A), ‘Rigamarole’ (herhaling B+C), ‘Tiel Velvet’ (herhaling D)
•
plant-, oppot-, zaaidatum
: 29 maart 2013
Bespuiting: 29 maart 2013, volvelds gespoten, voordat papierpulp aangebracht is. Locatie: Noordwijk
Voorkomende onkruiden: veel kiemende onkruiden; o.a. perzikkruid, brandnetel en gras.
Weersomstandigheden tijdens de bespuiting 29 mrt 2013
Temp
(˚C)
Tijdens spuiten
wind
RV
(%)
Richting
3.7
1
79
Snelheid
(m/sec)
3
NNO
Kans op
neerslag
Bewolking
Nee
61
Bewolking wordt weergegeven in achtste delen: 0 = helder, 8 = zwaar bewolkt, 9 = mist
Waarnemingen
Gewas: na twee maanden waren verschillen in gewasstand
zichtbaar (zie tabel 4.22). Met name behandeling 4 toonde een
slechter gewas (zie foto).
Onkruid: zie tabel 4.21
Schade aan Iris
siberica in
behandeling 4.
Tabel 4.22 Onkruidbestrijding Iris siberica 2013.
Dosering
Code
Behandeling
1
2
3
4
5
6
7
Onbehandeld
Kerb Flo
code G
code C
code W
code H
code A
(l of kg per ha)
2
3
3
4
2
1
lsd
Onkruid
Waarneming
1,2
na 1 mnd
5.0
6.2
6.5
7.5
8.7
7.0
9.0
0.86
d
c
c
b
a
bc
a
Onkruid
Waarneming
1,2
na 2 mnd
3.0
5.2
2.7
3.5
8.2
5.5
6.2
2.95
c
bc
c
bc
a
abc
ab
Verschillende letters achter de getallen geven significante verschillen aan (ANOVA, P<0.05)
2
Waarnemingsschaal 0, 2…10 voor onkruidgroei: 1 = zeer veel onkruid, 10 = geen onkruid.
3
Gewasstand: 1 (zeer slecht) – 10 (zeer goed)
1
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
40
gewasstand
Waarneming
3
na 2 mnd
8.5
9.5
6.8
3.0
9.8
9.5
9.5
1.20
c
cd
b
a
d
cd
cd
4.7
Gewasgroep Vruchtbomen
4.7.1
Conctactherbiciden
Proefnummer 10.
Gewas: Prunus avium, kers onderstam
Aanplant 2010
Bespuiting: 28-6-2011 (wk 26), tussen de rijen
Locatie: Baarlo
Weersomstandigheden tijdens de bespuiting 28 juni 2011
Temp
(˚C)
Tijdens spuiten
wind
RV
(%)
Richting
32.4
1
51
Snelheid
(m/sec)
4
OZO
Kans op
neerslag
Bewolking
Nee
61
Bewolking wordt weergegeven in achtste delen: 0 = helder, 8 = zwaar bewolkt, 9 = mist
Waarnemingen
Gewas: geen fytotox en geen schade in gewasontwikkeling.
Onkruid: zie tabel 4.23
Tabel 4.23 Onkruidbestrijding in kers
Code Behandeling
1
2
3
4
+
5
6
7
+
1
2
Onbehandeld
Basta 200
code S
code Q
Minerale olie
code K
code L
Basta 200
Brabant linuron FL
2
Onkruid
Dosering
11-7
(wk 28)
(l of kg per ha)
6.0
5 liter / ha
6.0
1 liter / ha
7.0
0,8 liter / ha
6.0
1 liter / ha
3 liter / ha
6.0
2 kg / ha
6.0
3 liter / ha
6.0
1 liter / ha
lsd
1.12
ns
1,2
Onkruid
29-7 (wk 30)
3.0
a
5.3
ab
9.8
c
9.0
c
4.5
5.5
9.0
ab
b
c
2.4
Verschillende letters achter de getallen geven significante verschillen aan (ANOVA, P<0.05)
Waarnemingsschaal 1, 2…10 voor onkruidgroei: 1 = zeer veel onkruid, 10 = geen onkruid.
Parallel aan deze proef is voor appel en kers in een kleine proefopzet gekeken naar de gevoeligheid van het
gewas voor de middelen. Dezelfde behandelingen als in de proef hierboven zijn uitgevoerd. Per behandeling
zijn 5 planten gebruikt, waarvan één het middel over de kop gespoten kreeg en de andere vier het middel
zijdelings kregen toegediend (zie foto). In tabel 4.24 is weergegeven of de planten de behandeling hebben
overleefd.
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
41
Per behandeling zijn 5 planten gebruikt waarvan één het middel over de kop gespoten kreeg en de andere vier het
middel zijdelings kregen toegediend.
Tabel 4.24 Effect van een bespuiting over de kop of zijdelings (5 planten per behandeling)
code
behandeling
2
3
4
+
5
6
7
Basta 200
code S
code Q
Minerale olie
code K
code L
Basta 200
Brabant linuron
flowable
+
Dosering
(l of kg per
ha)
5
1
0,8
1
3
2
3
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
Appel
over de kop
Appel
zijdelings
Kers
over de kop
Kers
zijdelings
dood
dood
goed
goed
goed
goed
dood
dood
dood
goed
goed
goed
goed
goed
dood
goed
goed
goed
dood
dood
dood
goed
goed
goed
1
42
Proefnummer 27.
Gewas: Peer, Kwee C, Conference
•
plantmaat: 30-40
Aanplant: Voorjaar 2012
Bespuiting: 11 juni 2013, tussen de rijen.
Locatie: Bergeijk
Voorkomende onkruiden: kamille, div. grassen, ridderzuring, akkerwinde, perzikkruid, klein kruiskruid.
Weersomstandigheden tijdens de bespuiting 11 juni 2013
Temp
(˚C)
Tijdens spuiten
wind
RV
(%)
Richting
22.1
1
45
Snelheid
(m/sec)
3
ZW
Kans op
neerslag
Bewolking
Nee
31
Bewolking wordt weergegeven in achtste delen: 0 = helder, 8 = zwaar bewolkt, 9 = mist
Waarnemingen
Gewas: één week na de bespuiting zijn op enkele bomen gele bladvlekken waargenomen. Dit was niet
gerelateerd aan bepaalde behandelingen. Een maand na de bespuiting was hiervan niets meer te zien.
Onkruid: zie tabel 4.25
Tabel 4.25 Onkruidbestrijding peer 2013.
Code
Behandeling
Dosering
(l of kg
per ha)
Waarneming
na 1 week1,2
Waarneming
na 4 weken1,2
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Onbehandeld
Basta 200
code K
code Q
Minerale olie
code L
code B
code O
code O
5
3
0.8
1
2
0.75
1.5
3
7.5
9.0
9.0
9.8
a
ab
ab
b
3.8
7.8
7.0
7.5
9.5
9.8
10.0
10.0
b
b
b
b
7.3
8.0
8.8
9.5
lsd
1.55
a
b
b
b
b
b
b
b
3.12
Verschillende letters achter de getallen geven significante verschillen aan (ANOVA, P<0.05)
2
Waarnemingsschaal 1, 2…10 voor onkruidgroei: 1 = zeer veel onkruid, 10 = geen onkruid.
1
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
43
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
44
5
Doding winterdek
Proefnummer 11.
Gewas: Malus domestica, appel. Proefnummer 11.
Bespuiting: 18-2-2011, tussen de rijen
Locatie: Reuver
Weersomstandigheden tijdens de bespuiting 18 feb 2011
Temp
(˚C)
Tijdens spuiten
wind
RV
(%)
Richting
1.1
1
79
O
Snelheid
(m/sec)
4
Kans op
neerslag
Bewolking
Nee
81
Bewolking wordt weergegeven in achtste delen: 0 = helder, 8 = zwaar bewolkt, 9 = mist
Waarnemingen
Gewas: geen fytotox en geen schade in gewasontwikkeling. Ook na 2 maanden geen fytotox te zien. Er is
dan ook netjes gespoten.
Doding rogge winterdek: zie tabel 5.1. De temperatuur heeft invloed op de werking van Focus Plus.
Tabel 5.1 Doding rogge winterdek 2011.
Code Behandeling
formulering actieve stof
Dosering (l of
kg per ha)1
1
2
Onbehandeld
Basta 200
n.v.t.
vloeistof
3
3
code S
Emulsie,
water in olie
4
+
code S
Roundup Max
5
6
7
+
Focus Plus
Pilot
Basta 200
Zwavelzure
ammoniak
Met water
mengbaar
concentraat
vloeistof
vloeistof
Poeder, in
water
oplosbaar
glufosinaatammonium
-
2
glyfosaat
0.33
3
cycloxydim
quizalofop-P-ethyl
2,5
1,5
3
1% oplossing,
10 g/l
ammoniumsulfaat
Spuitvloeistof: 500 l/ha
Score: 1=zeer slechte doding rogge, 10 = zeer goede doding rogge
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
Doding
rogge
9-42
1.5 a
Doding
rogge
21-52
2.0
8.3
cd
7.0 bc
6.5
6.5 bc
9.5
d
5.3 b
9.0 c
7.5
6.0
6.5 bc
5.5 b
8.8 cd
8.5 c
6.8 bc
6.0 bc
5.3
5.8
6.3
1
lsd
1
Doding
rogge
18-32
2.5 a
45
2.57
3.24
3.71
ns
Proefnummer 19.
Gewas: Peer, Kwee C
Geplant 13-4-2010; kwee C 5-7 mm; juli 2010 geoculeerd met Xenia.
Winterdek: rogge, gezaaid op 3-9-2011
Bespuiting uitgevoerd op 24 februari 2012, 12.00 uur, tussen de rijen gespoten, waarbij het onderste deel
van de stam licht is geraakt. Weersomstandigheden: zie tabel hieronder. Locatie: Swalmen
Weersomstandigheden tijdens en na de bespuiting 24 feb 2012
Temp
(˚C)
Tijdens spuiten
wind
RV
(%)
Richting
9.5
1
2
98
Snelheid
(m/sec)
0.6
WZW
Kans op
neerslag
Bewolking
ja
81
Temp
max
(˚C)
24
febr
10.1
Na spuiten
Temp
Regen
max
(mm)
(˚C)
25
24
febr
febr
9.8
1.52
Bewolking wordt weergegeven in achtste delen: 0 = helder, 8 = zwaar bewolkt, 9 = mist
Regen na 17.00 uur.
Tabel 5.2 Behandelingen met contactherbiciden voor doding rogge (winterdek onder vruchtbomen)
Code
Behandeling
formulering
actieve stof
1
Onbehandeld
n.v.t.
2
Basta 200
vloeistof
3
Finale
vloeistof
4
5
6
Focus Plus
Targa Prestige
Kerb Flo
Aramo (vanaf 1
maart)
vloeistof
vloeistof
SC
glufosinaatammonium
glufosinaatammonium
cycloxydim
quizalofop-P-ethyl
propyzamide
EC
tepraloxydim
7
1
Dosering
(l of kg per
ha)1
3.
4.0
2.5
1.5
2.5
2.0
Spuitvloeistof: 500 l/ha
Waarnemingen
Gewas: geen schade.
Doding winterdek (rogge): zie tabel 5.3
Tabel 5.3 Resultaten doding rogge 2012.
Code Behandeling
1
2
3
4
5
6
7
1
Onbehandeld
Basta 200
Finale
Focus Plus
Targa Prestige
Kerb Flo
Aramo (vanaf 1
maart)
Dosering
1 week na
(l of kg per ha) bespuiting1
1.3 a
3.
6.3 b
4.0
6.3 b
2.5
3.0 a
1.5
2.8 a
2.5
2.0 a
2.0
2.3 a
4 weken na
bespuiting1
1.3 a
6.8 bc
5.5 b
9.5
d
8.8 cd
7.5 bcd
9.0
d
Score: 1=zeer slechte doding rogge, 10 = zeer goede doding rogge
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
46
9 weken na
bespuiting1
2.3 a
4.3 ab
4.5 ab
7.5
cd
7.3
cd
8.8
d
5.3 bc
Regen
(mm)
25
febr
0
6
Discussie
Gedurende de looptijd van het project, van 2011 t/m 2013, zijn in totaal 27 proeven uitgevoerd. Proeven
zijn uitgevoerd in alle deelsectoren van de boomkwekerij. De resultaten zijn bruikbaar voor een
toelatingsaanvraag van een herbicide. Hiermee kan een toelatingshouder zijn dossieropbouw van de
deugdelijkheid van de onderzochte herbicide versterken.
In dit project zijn 11 nieuwe herbiciden onderzocht op hun gewasveiligheid in diverse
boomkwekerijgewassen en vaste planten. Tevens werd de werking tegen onkruiden beoordeeld.
In elke proef werd een standaardbehandeling meegenomen.
De ervaringen van de werking van de nieuwe bodemherbiciden worden per middel besproken.
Voor de bodemherbiciden zijn als standaardmiddelen gebruikt: Kerb Flo, de combinatie Kerb Flo +
ButisanS; Linuron, de combinatie Linuron + Basta 200 en de combinatie Chloor IPC + Basta 200.
De volgende 5 bodemherbiciden zijn getest, verdeeld over de proefjaren:
code W – is in 12 gewassen getest. Bij de meeste gewassen werd geen schade gezien. Bij oculaties van
roos en bij Hosta werd aanvankelijk lichte schade gezien, maar de schade was niet blijvend. In één proef, bij
rozenzaailingen werd lichte schade gezien na volveldsbespuiting. De werking van code W tegen onkruiden
was steeds uitstekend tot goed.
code G – is in 12 gewassen getest. Bij de meeste gewassen werd geen schade gezien. Bij oculaties van
roos werd aanvankelijk lichte schade gezien, maar de schade was niet blijvend. De werking van code G was
in de meeste proeven zeer matig tot slecht. Deze bodemherbicide code G is toegelaten in de vaste
plantenteelt.
code C - is in 5 gewassen getest. Bij rozenzaailingen en bij Iris was gewasschade te zien. Bij de andere
gewassen was er geen gewasschade. De onkruidbestrijding varieerde van goed tot slecht.
code H - is in 5 gewassen getest. Bij rozenzaailingen was gewasschade te zien. Bij de andere gewassen
was er geen gewasschade. De onkruidbestrijding was in één proef goed, in een andere matig en in 2
proeven slecht.
code A - is in 5 gewassen getest. Bij rozenzaailingen was gewasschade te zien. Bij de andere gewassen
was er geen gewasschade. De onkruidbestrijding was in 3 proeven goed en in één proef zeer matig.
De volgende 6 contactherbiciden zijn getest (er is gespoten tussen de rijen, met een spuitkap), verdeeld
over de proefjaren:
code S – is in 10 gewassen getest. Bij geen enkel gewas werd schade gezien. De werking van code S
tegen onkruiden was over het algemeen matig. code S is in 2012 teruggetrokken door de
toelatingshouder. Het toelatingstraject voor de boomkwekerij werd stopgezet.
code Q – is in 13 gewassen getest. Bij geen enkel gewas werd schade gezien. De werking van code Q
varieerde van matig tot goed.
code K – is in 13 gewassen getest. Bij geen enkel gewas werd schade gezien. De werking van code K
varieerde van matig tot goed.
code L – is in 13 gewassen getest. Bij geen enkel gewas werd schade gezien. De werking van code L
varieerde van matig tot goed.
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
47
code B – is in 3 gewassen getest. Er werd geen schade gezien. De werking van code B was goed.
code O – is in 3 gewassen getest. Bij Picea werd schade gezien. De werking tegen onkruiden van code O
was goed.
In de proeven winterdekdoding in de teelt van vruchtbomen hadden diverse toegelaten grassenmiddelen een
goede werking tegen winterrogge. Focus, Pilot, Targa, Kerb en Aramo kunnen worden ingezet tegen
winterrogge. Ook Basta en Finale hadden een goede werking, ze lieten vooral een snelle werking zien. Het
toevoegen van zwavelzure ammoniak aan Basta had in een proef geen meerwaarde. De praktijk zal door het
aanbod van het aantal middelen en het maken van combinaties van middelen, geen problemen moeten
ondervinden om het winterdek dood te spuiten.
In 2013 zijn de wettelijke gebruiksvoorschriften (WG) en gebruiksaanwijzingen (GA) van alle herbiciden
omgezet naar een nieuwe WG. Nieuw is dat er op het wettelijk gebruiksvoorschriften een maximale dosering
per hectare komt en een maximaal aantal toepassingen. Diverse onkruidmiddelen mogen volgens het
nieuwe etiket nog maar 1 à 2 keer per seizoen worden toegepast. Dit is een flinke beperking.
Fabrikanten mogen hun herbiciden nog tot en met l juli 2014 afleveren met het oude gebruiksvoorschrift.
Voor gebruikers geldt een opgebruiktermijn voor herbiciden met het oude etiket tot 1 juli 2015.
Volgens de toelatingshouders van code Q en code W kunnen deze herbiciden binnen afzienbare tijd
worden toegelaten. code K is inmiddels al toegelaten voor gezaaide gewassen.
Mede dankzij dit project kan tegen die tijd het middelenpakket zijn uitgebreid met enkele nieuwe
onkruidmiddelen, zodat een effectieve onkruidbestrijding mogelijk blijft.
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
48
7
Conclusies
Van de 11 nieuwe herbiciden die in dit project zijn onderzocht op hun gewasveiligheid in diverse
boomkwekerijgewassen en vaste planten zijn er 2 die op korte termijn kunnen worden toegelaten. Het
betreft een bodemherbicide en 1 contactherbicide.
De contactherbicide code K is inmiddels al toegelaten voor gezaaide gewassen.
Een veelbelovende contactherbicide (code S) is in 2012 teruggetrokken door de toelatingshouder.
De overgebleven experimentele herbiciden lieten perspectiefvolle resultaten zien. Voortzetting van het
onderzoek wordt aanbevolen.
Er is een relatief ruim aanbod van middelen tegen winterdek beschikbaar.
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
49
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
50
Bijlage 1 Voorbeeld proefformulier
PROEFPLAN PPO Bomen / DLV Plant, nummer:
Projectnummer
Titel
Onkruidbestrijding in de boom- en vaste plantenteelt
Locatie activiteit
Praktijkbedrijf
Type proef
Screening Fytotoxiciteit/Effectiviteit
Periode proef
Juli 2009 – Oktober 2009
Datum opstellen proefplan
13 juli 2009
Projectleider
Fons van Kuik, PPO
Uitvoering en verwerking
Jeroen van der Meij, DLV Plant , Annette Bulle, PPO, Pieter
van Dalfsen, PPO
Proefgegevens
Gewas
Plantensoort(en):
: Hemerocallis
Plantmaat:
Plant-/oppot-/zaaidatum
Lokaties
:
: 27 mei 2009
: bedrijfsnaam
Spuitgegevens
Merknaam middel
: ….
Doel:
Start bespuiting
Aantal bespuitingen
:
:
:
‘Little Missy’
‘Golden Chimes’
‘Eenie Fanfare’
fytotox en effectiviteit
13-7-2009 14:00
1
Proefveld en proefoppervlak
5 behandelingen worden in 4 herhalingen gedaan.
Bedrijf
Proefo
Herhalingen en
Grootte
ppervla soorten
totaal
k m2
m2
x
99
4
99
A: Eenie Fanfare
B: Golden Chimes
C: Little Missy
D: Little Missy
Bruto afmeting veldje: 2,7 x 1.5
Netto afmeting veldje: 2,0 x 1.0
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
51
Bruto
veld
m2
4
Netto
veld
m2
2
Aantal
planten
m2
35
Bufferrijen
geen
Behandelingen
Behandelingenschema
code
behandeling
1
2
3
4
5
Onbehandelde (droge) controle
formulerin
g
actieve stof
concentratie in
proef
WG
EC
…
…
1 kg/ha
1 l. / ha
2 l. / ha
1 kg +
1 l / ha
1 kg +
2 l / ha
6
Uitvoering
Spuitapparatuur
Type spuitdoppen
Toepassing
Spuitvolume
• Per hectare
• Per object
Spuitdruk
Bereidingswijze middelen :
Veiligheidsvoorschriften
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
:
:
:
Proefveldspuit met spuitstok
werveldop
Volvelds
:
500 liter
:
liter
:
3 bar
middelen worden klaargemaakt in de bedrijfsruimte
of tijdens de bespuitingen op het veld.
:
Gebruik van handschoenen, beschermende kleding
en masker is verplicht.
52
Schets proefveld
D2
D3
D4
D1
D6
D5
C2
C4
C6
C5
C1
C3
B1
B4
B6
B5
B3
B2
A4
A2
A1
A6
A5
A3
N
2mtr.
66 mtr
1,0 mtr.
1,5 mtr.
bedbreedte
1,5 mtr
Figuur 1: overzicht proefveld / proefveldindeling.
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
Figuur 2: Bruto en netto proefveldgrootte
53
2,7
mtr.
code
Middel
Te maken
hoeveelheid
spuitvloeistof
(l/behandeling)
Af te
meten/wegen
producten
Benodigde
hoeveelheid
spuitvloeistof
(ml/behandeling)
Teruggemeten
restant
spuitvloeistof
(ml)
(ml/g)
2
1
2 gr
800
200
3
4
1
1
2 ml
4 ml
800
800
200
200
5
1
800
200
6
1
2 gr+
2 ml
2 gr+
4 ml
800
200
Meetprotocol
Effectiviteit
:
Bestrijding
onkruid
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
Fytotoxiteit:
Beoordelen netto proefveld volgens index:
Omschrijving
Zeer goed
Goed
Redelijk tot matig
Onvoldoende
Slecht
Zeer slecht
Beoordelen planten netto proefveld volgens index:
Gewasstand
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
Omschrijving
Zeer goed
Goed
Redelijk tot matig
Onvoldoende
Slecht
Zeer slecht
Het gewas en effectiviteit wordt 2 maal beoordeeld. Ongeveer 1 week na de bespuiting en ongeveer 3
weken na de bespuiting. Van elke waarneming wordt rapport gemaakt en eventueel digitale foto’s.
Klimaatgegevens:
Registratie met plaatselijk weerstation.
Omstandigheden tijdens bespuiting:
Opmerkingen/afwijkingen/aanvullingen
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
54

Download Report