Nationale studiedag VC-CS

Nationale studiedag VC-CS
Vrijdag 14 maart 2014
Zaal Cinédoc – Brussels Expo 1020 Brussel (Esplanade).
AANVERWANTE ASPECTEN VAN DE VEILIGHEIDSCOÖRDINATIE
Zeven jaar geleden startte VC-CS, de Belgische beroepsvereniging van veiligheids- en gezondheidscoördinatoren op
Tijdelijke of Mobiele Bouwplaatsen, met de inrichting van een Nationale studiedag. Welbepaalde thema’s werden
bestudeerd en zeer nauwkeurig toegelicht. Bijvoorbeeld het veiligheids- en gezondheidsplan of het
postinterventiedossier. Deze onderwerpen hadden rechtstreeks verband met de uitoefening van het beroep. Maar
veiligheidscoördinatie heeft veelvuldige raakvlakken met zowat alle aspecten in en om het bouwproces. We
kunnen dit aanverwante aspecten van de veiligheidscoördinatie noemen. Enkele aanverwante aspecten, niet alle,
want dit zou meerdere dagen in beslag nemen, werden dit op deze Nationale Studiedag VC-CS 2014 onder de
loupe genomen. We vatten ze hier bondig samen.
Veiligheidscoördinatie heeft een maatschappelijke rol ingenomen. VC-CS is hier niet geheel vreemd aan. Contacten
met alle instanties en bouwpartners werden van bij aanvang aangeknoopt. Eén hiervan is BESWIC die ook het Focal
Point voor België is van OSHA Europe. Deze laatste is het agentschap die de EU-visie op het vlak van de preventie
van de veiligheid en de gezondheid naar de lidstaten moet vertalen en verkondigen. Met regelmaat worden
veiligheids- en gezondheidscampagnes opgezet. Frank DEHASQUE, Attaché bij FOD WASO – Algemene Directie
Humanisering van de Arbeid, gaf ons een overzicht van de nu lopende en volgende OSHA Campagne. “Samen sterk
voor preventie” was voor veiligheidscoördinatie een onderwerp bij uitstek. Dit leidde tot een climax op de
Securabeurs van vorig jaar met onder andere ook een event van VC-CS ter plaatse. Niet onbelangrijk zal volgende
campagne worden met als thema “Gezond werk is werk zonder stress”. Stress is ook in het bouwproces
alomtegenwoordig. VC-CS zal in de loop van dit jaar de lancering van de nieuwe campagne mee ondersteunen.
Gabriel DELPORTE, Secretaris-generaal Confederatie Bouw, gaf ons een stand van zaken over de
aanwezigheidsregistratie op werven. Aanwezigheden op werven waarvan de werken in onroerende staat meer dan
800.000 € bedragen, zullen dagelijks aan FOD WASO moeten worden gemeld. Wie/Waar/Wanneer werd
schematisch uit de doeken gedaan. Vanaf 1 april treedt dit in voege. Heel wat vragen moeten nog beantwoord
worden en heel wat problemen doen zich nog voor om dit vanaf die datum ook werkelijk te laten ingaan. Zo
bijvoorbeeld, en dit belangt ons rechtstreeks aan, moet de aanwezigheid van de veiligheidscoördinator ook mee in
die aanwezigheidslijst worden opgenomen? Men zou antwoorden van niet daar hij geen werken in onroerende
staat uitvoert. Maar in presentaties van de RSZ wordt het tegendeel verkondigd. VC-CS interpelleerde de overheid.
Het antwoord is ons en jullie nog verschuldigd.
VC-CS
Avenue Louise, Louizalaan 216 b 292 – B-1050 Bruxelles-Brussel
 +32(0)16 80 81 81 -  +32(0)16 82 08 26 - e-mail : [email protected] www.VC-CS.be
BIC GEBABEBB/IBAN BE61 2100 8783 0017 – KBO 0839.210.148
Contracteranto werd einde verleden jaar operationeel. Kristien DE RO van Active Project Development – Europe
(APDEU) presenteerde ons dit werk gerelateerd woordenboek voor zeven sectoren waaronder de bouw. Wij raden
iedereen aan een kijkje op de website te gaan nemen. Nuttig voor de veiligheidscoördinator en zijn toegevoegde
waarde voor de werf wanneer hij anderstalige tussenkomende partijen naar dit instrument kan verwijzen.
Art 30 van het Kb TMB werd midden vorig jaar voor specifiek de openbare aanbestedingen gewijzigd. Gauhier
CALLENS, lid van de raad van Bestuur en penningmeester van VC-CS, herinnerde ons aan de bepalingen van het Art
30. §2 en gaf ons toelichting op de nieuwe § 4 die specifiek voor openbare aanbestedingen aan dit artikel werd
gevoegd. Deze § 4 vereist dat de veiligheidscoördinator zijn verzoek om de in de §2 bedoelde documenten te
ontvangen moet rechtvaardigen. De ministeriële omzendbrief van 18/12/2007 TMB werd ontrafeld en enkele
praktijkgevallen werden geanalyseerd.
De blits inspectiecampagnes 2013 FOD Toezicht Welzijn op het Werk kregen grote weerklank en zinderen vandaag
nog steeds door. Toelichting, resultaten en conclusies werden door Herman OUTTIER, adviseur bij het Centraal
Bestuur van FOD WASO – Toezicht op het Welzijn op het Werk, gegeven. De campagne verliep over drie
verschillende dagen. Zowat 1.200 werkgevers werden in totaal gecontroleerd. De aandacht werd op vallen van
hoogte gevestigd, inzonderheid uitgravingen, werken op steigers en dakwerken. We onthouden met enige
verbijstering dat meer dan de helft van de geïnspecteerde werven werden stil gelegd. Deze acties tonen aan dat
heel wat preventief werk nog dient te gebeuren. Wij vonden het spijtig dat niet terzelfdertijd werd nagegaan of al
of niet een veiligheidscoördinator voor alle geïnspecteerde werven werd aangesteld.
Hoe zijn opdracht als veiligheidscoördinator afbreken in geval van onherroepelijk conflict? Jean-Pierre VAN LIER, lid
Raad van Bestuur en voorzitter van VC-CS, gaf praktijkgerichte oplossingen. Afsluiten van duidelijke
overeenkomsten en preventief optreden om conflictsituaties te vermijden zijn raadzaam. Indien conflictsituaties
zich voordoen moet dit ook duidelijk worden vastleggen. In de mate van zijn bevoegdheden en mogelijkheden zal
de veiligheidscoördinator bewarende maatregelen dienen te treffen om de veiligheid en gezondheid van de
personen die zich op de werf kunnen begeven te waarborgen. Men raad hem hiervoor aan om formeel inlichtingen
te verstrekken. Vooreerst is dit aan de rechtstreeks betrokken partijen over de mogelijke gevolgen van een
stopzetting van de veiligheidscoördinatie. Vervolgens zijn dit ALLE betrokken partijen die over de stopzetting en,
welke gevolgen dit voor hen heeft, worden geïnformeerd. En tenslotte wordt ook aangeraden de overheid te
verwittigen. Hoe dan ook moet men veiligheidsaspecten steeds op de economische aspecten laten primeren.
Het panelgesprek met als thema “Wijziging regelgeving TMB: noodzaak (?) en voorstellen” was een gedurfde
afsluiter. Carl HEYRMAN, Directeur Generaal NAVB-CNAC CONSTRUCTIV, was onze moderator van dienst.
Volgende bouwpartners participeerden aan dit panel: voor de architecten van de FAB en UWA: Stéphane POSTY;
voor de aannemers: Marc JUNIUS, hoofdadviseur Confederatie Bouw en Luc PROESMANS, adviseur sociale zaken
en veiligheid Bouwunie en voor de werknemersorganisatie: Patrick FRANCEUS, diensthoofd studie- en
vormingsdienst ACV bouw, industrie en energie.
Alle gesprekspartners waren het eens: veiligheidscoördinatie heeft een gunstig effect op de veiligheidscultuur
binnen de bouwsector teweeggebracht, veiligheidscoördinatie heeft zeker reeds vruchten afgeworpen. Dit noopt
ons ertoe om op dit elan verder te gaan. Maar we moeten aan heel wat nog timmeren: toepassing
veiligheidscoördinatie in ontwerpfase, de relevantie van de coördinatie instrumenten in het bijzonder het
veiligheids- en gezondheidsplan en de communicatie. De veiligheidscoördinator hoeft zich ook niet de
preventieadviseur van de bouwfirma’s te wanen. Maar hier geeft men grif toe dat indien hij in deze rol soms wordt
gedwongen dit door het falen van het preventiebeleid binnen de firma’s zelf is.
De sprekers gaven de overheid een sneer uit de pan. De wijzigingen die de wetgeving onderging dienden tot niets
en hebben deze nodeloos gecompliceerd. De werknemersorganisatie roept om ze niet meer te wijzigen. Anderen
VC-CS
Avenue Louise, Louizalaan 216 b 292 – B-1050 Bruxelles-Brussel
 +32(0)16 80 81 81 -  +32(0)16 82 08 26 - e-mail : [email protected] www.VC-CS.be
BIC GEBABEBB/IBAN BE61 2100 8783 0017 – KBO 0839.210.148
gaan akkoord om deze te wijzigen maar enkel en alleen om de teksten te vereenvoudigen en leesbaar te maken.
Zeker en vast geen wijzigingen doorvoeren zoals ze vorig jaar op tafel werden gegooid.
De sprekers laakten ook het gebrek aan controle van overheidswege op de toepassing van de
veiligheidscoördinatie dit geldt zowel voor de veiligheidscoördinator, zijn opleiding en zijn dienstprestaties als voor
de opdrachtgevers, architecten en aannemers die hier eveneens een uitvoerende verantwoordelijkheid hebben.
En tenslotte moet veiligheidscultuur wel bij de architecten in hun opleiding worden gebracht maar dit betekent
nog niet dat zij de veiligheidscoördinator ontwerp bij uitstek zouden zijn. Veiligheidscoördinatie is een BEROEP dat
je aan de specialisten moet overlaten.
Alle gesprekspartners gaven te kennen de gesprekken met VC-CS verder te zullen zetten, hetzij in de Nationale
Arbeids Raad of via een overlegplatform.
Het gesprek kon voor de veiligheidscoördinator niet mooier eindigen dan met deze conclusies.
Veiligheidscoördinatie is geen eiland op zich en is dit nooit geweest. Ze maakt integraal deel uit van het
preventiebeleid van een bouwproject en haar geheel proces van ontwerp tot afbraak. Een beleid dat moet gericht
zijn op het beogen van meer veiligheid, gezondheid en welzijn op bouwwerven. Alle bouwpartners samen zullen
komende maanden evalueren hoe we verder kunnen evolueren. Ongetwijfeld zal dit in gemeenschappelijke
standpunten resulteren om deze aan onze volgende beleidsvoerders te kunnen voorleggen. Wordt vervolgd!
Jean-Pierre Van Lier
Voorzitter
VC-CS
Lidmaatschap
Partner veiligheidscampagne
BESWIC – European Agency/OSHA-EU
Deelnemer veiligheidscampagnes
Constuctive-NAVB
Met dank aan onze sponsors
VC-CS
Avenue Louise, Louizalaan 216 b 292 – B-1050 Bruxelles-Brussel
 +32(0)16 80 81 81 -  +32(0)16 82 08 26 - e-mail : [email protected] www.VC-CS.be
BIC GEBABEBB/IBAN BE61 2100 8783 0017 – KBO 0839.210.148