Intrafractie stabiliteit van de baselineshift bij gehypofractioneerde bestraling van longtumoren Martijn Kamphuis MSc Specialistisch laborant IGART Stereotactiesymposium ARTI 2014 Stereotaxie in het AMC • Start longstereo – December 2009 – +/- 170 patiënten • Hersenstereotaxie – Metastasen – September 2011 • Leverstereotaxie – November 2014 Protocol longstereotaxie I • 4DCT (GE) • ITV concept J.J.Sonke et al (Oct 2009), Expert Rev. Anticancer Ther. “Motion encompassing ITV” https://www.imi.uni-luebeck.de Protocol longstereotaxie II • Baselineshift – Verplaatsing van de tumor tov omliggende (risico) organen • Wat zijn de gevolgen? – voorbeeld Plan: 3 wedged fields, 300 cGy/fx, 5100 cGy total Courtesy to Alvaro Martinez If corrected online on CBCT Courtesy to Alvaro Martinez Protocol longstereotaxie II • Strategie voor baseline shift • Planning Risk Volumes (PRV) – Standaard 1cm – Mogelijk kleiner indien niet haalbaar blijkt Stap 1: OAR match (clipbox) Stap 2: Tumor match (mask) Stap 3: Bereken baseline shift Excel sheet GROEN LICHT: BASELINESHIFT < PRV marge Onderzoek • Huidige werkwijze – Baselineshift bepalen @start – Is dit representatief voor de behandeling? • Hoe ontwikkelt de baselineshift zich gedurende de behandeling? Hoofdvraag en deelvragen • Hoe ontwikkelt de baselineshift zich gedurende de behandeling? – Wat is de grootte van de intrafractie baseline shift? – Wat is de richting van de intrafractie baseline shift? – Is er verband tussen lengte en grootte van de shift? – Vindt er gedurende behandeling overschreiding plaats van de PRV marge? Onderzoeksmethodiek • Onderzoekpopulatie (N=147) – 21 Patiënten 8*7,5 Gy – 47 Patiënten 5*11 Gy – 19 Patiënten 3*18 Gy • Match – OAR: meest kritieke orgaan – Tumor: mask om tumor – CBCT: @start, halverwege en einde RT – Moment van CBCT Resultaten Grootte intrafractie baselineshift Gemiddelde intrafractie baseline shift vector in cm (SD) Gemiddelde intrafractie baseline shift vector in cm (SD) Gemiddelde intrafractie baseline shift vector in cm (SD) 3*18Gy 5*11Gy 8*7,5Gy Start - eind 0,27 (0,24) 0,24 (0,19) 0,18 (0,13) Start - halverwege 0,19 (0,20) 0,18 (0,14) 0,13 (0,10) Halverwege - eind 0,19 (0,16) 0,18 (0,14) 0,12 (0,08) Grootte intrafractie baselineshift Start - eind Gemiddelde intrafractie baseline shift vector in cm (SD) Gemiddelde intrafractie baseline shift vector in cm (SD) Gemiddelde intrafractie baseline shift vector in cm (SD) 3*18Gy 5*11Gy 8*7,5Gy 0,27 (0,24) 0,24 (0,19) 0,18 (0,13) Grootst voor 3*18 Gy Start - halverwege 0,19 (0,20) 0,18 (0,14) 0,13 (0,10) Halverwege - eind 0,19 (0,16) 0,18 (0,14) 0,12 (0,08) Grootte intrafractie baselineshift Gemiddelde intrafractie baseline shift vector in cm (SD) Gemiddelde intrafractie baseline shift vector in cm (SD) Gemiddelde intrafractie baseline shift vector in cm (SD) 3*18Gy 5*11Gy 8*7,5Gy Start - eind 0,27 (0,24) 0,24 (0,19) 0,18 (0,13) Start - halverwege 0,19 (0,20) 0,18 (0,14) 0,13 (0,10) Halverwege - eind 0,19 (0,16) 0,18 (0,14) 0,12 (0,08) Geen verschil in verandering tussen begin en eind Wat is de richting van de shift? 3*18 Gy X-richting in cm (SD) Y-richting in cm (SD) Z-richting in cm (SD) Start-eind -0,01 (0,08) 0,04 (0,14) -0,06 (0,14) Start-halverwege 0,00 (0,06) 0,03 (0,10) -0,04 (0,09) Halverwege-eind 0,00 (0,05) 0,01 (0,10) -0,02 (0,09) 5*11 Gy X-richting in cm (SD) Y-richting in cm (SD) Z-richting in cm (SD) Start-eind -0.01 (0.13) 0.03 (0.20) -0.07 (0.18) Start-halverwege -0.01 (0.10) 0.03 (0.14) -0.05 (0.13) Halverwege-eind 0.00 (0.09) 0.00 (0.15) -0.02 (0.14) 8*7,5 Gy X-richting in cm (SD) Y-richting in cm (SD) Z-richting in cm (SD) Start-eind -0,01 (0,08) 0,04 (0,14) -0,06 (0,14) Start-halverwege 0,00 (0,06) 0,03 (0,10) -0,04 (0,09) Halverwege-eind 0,00 (0,05) 0,01 (0,10) -0,02 (0,09) Wat is de richting van de shift? 3*18 Gy X-richting in cm (SD) Y-richting in cm (SD) Z-richting in cm (SD) Start-eind -0,01 (0,08) 0,04 (0,14) -0,06 (0,14) Start-halverwege 0,00 (0,06) 0,03 (0,10) -0,04 (0,09) Halverwege-eind 0,00 (0,05) 0,01 (0,10) -0,02 (0,09) 5*11 Gy X-richting in cm (SD) Y-richting in cm (SD) Z-richting in cm (SD) Start-eind -0.01 (0.13) 0.03 (0.20) -0.07 (0.18) Start-halverwege -0.01 (0.10) 0.03 (0.14) -0.05 (0.13) Halverwege-eind 0.00 (0.09) 0.00 (0.15) -0.02 (0.14) 8*7,5 Gy X-richting in cm (SD) Y-richting in cm (SD) Z-richting in cm (SD) Start-eind -0,01 (0,08) 0,04 (0,14) -0,06 (0,14) Start-halverwege 0,00 (0,06) 0,03 (0,10) -0,04 (0,09) Halverwege-eind 0,00 (0,05) 0,01 (0,10) -0,02 (0,09) Gemiddeld vrijwel richtingloos, muv Z-richting Voorbeeld 8*7,5 Gy X-richting Y-richting • Normaal verdeelt • Z-richting Z-richting – Trend richting dorsaal Relatie sessielengte en grootte van de shift 5*11Gy • R²: 0,24-0,38 – Matig verband – Sterkst in 8*7,5 Gy – Zwakst in 5*11 Gy 3*18Gy 8*7,5Gy Overschreiding van de PRV marge? • Bij start wel binnen de PRV marge Percentage overschrijdingen 3*18 GY Percentage overschrijdingen 5*11 GY Percentage overschrijdingen 8*7,5 GY Halverwege behandelsessie 0 1# 1# Einde behandelsessie 2# (2 pat.) 4# (X pat.) 3# (1 patient*) • Patient: • tumor bewoog 2 keer van risico orgaan af • 1 keer naar plexus brachialis toe Conclusies • Intrafractie baseline shift: – – – – – – Grootst bij 3*18 Gy patienten Vrijwel richtingloos, trend naar dorsaal Stabiliseert niet gedurend sessie Matig verband met sessielengte Geen aantoonbaar verschillen tussen longkwabben PRV marge wordt tijdens sessie nauwelijk vaker overschreden • Werkwijze “1 baselineshiftmeting @start” heeft niet tot gevaarlijke situaties geleid – Dank uw aandacht! – Pre meeting course ESTRO 2015 Barcelona: Introducing SBRT and SRS – Met dank aan: • • • • • Dr Niek van Wieringen, klinisch fysicus AMC Drs Willemijn Kolff, radiotherapeut Drs Edith Dieleman, radiotherapeut Sanna Huizinga, MBB-er Cheryl Jannes, MBB-er
© Copyright 2024 ExpyDoc
