EFFICIËNTIE IN DE SCHAATSSPORT INHOUD

17-­‐06-­‐14 EFFICIËNTIE
IN DE SCHAATSSPORT
Dr. Dionne Noordhof
[email protected]
INHOUD
•  Efficiëntie een belangrijke prestatiebepalende factor?
•  Ontwikkeling WR 1500 m
•  Definitie efficiëntie
•  Definitie ‘economy’
•  Ontwikkeling ‘skating economy’ over de jaren
•  De effectiviteit van de afzet – praktische maat
•  Analyse wereldbekerwedstrijden
•  Schaatsonderzoek VU
•  De huidige stand van zaken
2
Faculty of Human Movement Sciences
1 17-­‐06-­‐14 EFFICIËNTIE EEN PRESTATIEBEPALENDE FACTOR?
Wereldrecord 1500 m
1956
2009
Jevgeni Grisjin 2:08.06
Yuriy Michaylov 2:08:06
Shani Davis 1:41.04
Δ 27,56 s
3
Faculty of Human Movement Sciences
VERMOGENSBALANSMODEL SCHAATSEN
Veranderingvermogen
in snelheid==metabool
mechanisch
vermogen
- vermogensverliezen
Mechanisch
vermogen
× efficiëntie
4
Faculty of Human Movement Sciences
2 17-­‐06-­‐14 WR 1500 M
Faculty of Human Movement Sciences
5
VARIABELEN DIE WR BEÏNVLOEDEN
• 
• 
• 
• 
6
IJsconditie
Schaatspakken
Schaatsen
Hoogte
Faculty of Human Movement Sciences
3 17-­‐06-­‐14 WR 1500 M – CORRECTIE
7
Faculty of Human Movement Sciences
AËROBE (EN ANAËROBE) CAPACITEIT SCHAATSERS
8
Faculty of Human Movement Sciences
4 17-­‐06-­‐14 EFFICIËNTIE BEPALEN TIJDENS HET SCHAATSEN
•  Constante snelheid à PO = Pwrijving
•  Pwrijving = Plucht + Pijs
•  PO kunnen we niet meten tijdens schaatsen
•  Pwrijving bepalen
Faculty of Human Movement Sciences
9
DEFINITIE EFFICIËNTIE
•  Het percentage metabole energie dat gebruikt kan worden
voor het genereren van mechanisch vermogen
•  Fietsen ~17-24%
•  Schaatsen ~15-19%
•  ~81-85% gaat verloren als warmte
•  GE = (PO ÷ PI) × 100
•  PO = mechanisch vermogen
•  PI = metabool vermogen
•  PI = VO2 × zuurstof equivalent = VO2 × (4940 × RER + 16040)
•  VO2 in L/s
•  Zuurstofequivalent – hoeveel J wordt er vrijgemaakt uit 1 L O2
10
Faculty of Human Movement Sciences
5 17-­‐06-­‐14 GE BEPALEN TIJDENS SKEELEREN
Faculty of Human Movement Sciences
11
‘ECONOMY’
•  Wanneer PO onbekend is
•  VO2 bij een bepaalde constante snelheid
•  Steady-state inspanning
•  Bijvoorbeeld 6 rondjes schaatsen op een constante snelheid
•  Ontwikkeling ‘economy’ over de jaren heen
•  O.b.v. VO2 en snelheids-data uit de literatuur
12
Faculty of Human Movement Sciences
6 17-­‐06-­‐14 DE EFFECTIVITEIT VAN DE AFZET - PRAKTISCHE MAAT
•  De effectiviteit van de afzet – e
•  Relatie met schaatsefficiëntie
•  Videoanalyse
•  Plaatsing camera
•  Locatie rond de baan
•  Hoogte statief
•  Waterpas
•  2-D pixelcoördinaten bepalen
•  Midden van heup afzetbeen
•  Punt ijzer
Faculty of Human Movement Sciences
13
VIDEOANALYSES WERELDBEKERWEDSTRIJDEN
•  World Cup 5000 m verreden in Thialf
•  34 mannen
•  e – iedere ronde bepaald
•  v – iedere ronde bepaald (gemiddelde v analyzing section)
14
Faculty of Human Movement Sciences
7 17-­‐06-­‐14 VIDEOANALYSES WERELDBEKERWEDSTRIJDEN (2)
•  Vervolgstudie - World Cup races
•  1500 m en 5000 m
•  Heren en dames
•  10 snelste en 10 minst snelle rijders
•  1500 m − 46 mannen en 36 vrouwen
•  3 volledige rondes
•  5000 m − 32 mannen en 23 vrouwen
•  12 volledige rondes
•  3 gemiddeldes
•  Ronde 1-4, 5-8, 9-12
Faculty of Human Movement Sciences
15
1500 M VS. 5000 M
1500 m
5000 m
•  Δe en Δv
•  Geen significante associatie 1500 m
•  Significante associatie 5000 m
16
Faculty of Human Movement Sciences
8 17-­‐06-­‐14 1500 M VS. 5000 M
•  1° verandering in e
•  1500 m
•  0,011 m/s afname in v
•  5000 m
•  0,069 m/s afname in v
•  5000 m
•  Constante e – 6:41,93
•  Toenemende e – 6:44,54
Faculty of Human Movement Sciences
17
PRAKTISCHE TOEPASSINGEN WORLD-CUP DATA
•  Schaatsers moeten trainen op het ontwikkelen en behouden
van een kleine e
•  Een kleine en constante e is vooral belangrijk tijdens lange afstanden
•  5000 m vs. 1500 m
•  Sekse en prestatieniveau beïnvloeden de associatie tussen ∆e en ∆v niet
18
Faculty of Human Movement Sciences
9 17-­‐06-­‐14 TAKE HOME MESSAGE
•  Efficiëntie - een belangrijke prestatiebepalende factor
•  Op meerdere manieren inzicht verkrijgen in efficiëntie
•  GE
•  Steady-state submaximale inspanning
•  ‘Economy’
•  Steady-state submaximale inspanning
•  Effectiviteit van de schaatsafzet
•  Submaximale en maximale inspanning
Faculty of Human Movement Sciences
19
SCHAATSONDERZOEK FBW
•  Trainingsstrategieën voor optimaal piek- en duurvermogen
van schaatsers en roeiers
•  Real-time feedback voor een betere schaatsprestatie
20
Faculty of Human Movement Sciences
10 17-­‐06-­‐14 PIEKVERMOGEN VS. DUURVERMOGEN
O2
O2
Zuurstof O2
O2
O2
O2
O2
O2
O2
Faculty of Human Movement Sciences
21
OPBOUW PROJECTEN
•  Fysiologisch profiel sporter
•  Verbeteren zuurstofvoorziening in de spieren
•  Trainen onder hypoxie
•  Gebruik voedingssupplementen
•  Optimalisatie trainingsvormen
•  Volgorde kracht- en duurtraining
•  Intensiteit
22
Faculty of Human Movement Sciences
11 17-­‐06-­‐14 SCHAATSEN – DOEL PROFILERING
•  Bepalen prestatiebeperkende factoren
•  Sprinters vs. stayers
•  Relatie invasieve en niet-invasieve kenmerken
•  Met behulp van invasieve metingen project wielrenners
Faculty of Human Movement Sciences
23
SCHAATSEN - TESTEN
24
Faculty of Human Movement Sciences
12 17-­‐06-­‐14 REAL-TIME FEEDBACK
Huidige
Huidige situatie
situatie wielrennen
schaatsen
Faculty of Human Movement Sciences
25
REAL-TIME FEEDBACK
26
Faculty of Human Movement Sciences
13 17-­‐06-­‐14 WETENSCHAPPELIJKE LITERATUUR
•  Research Gate
•  www.researchgate.net
Faculty of Human Movement Sciences
27
PROEFSCHRIFT
[email protected]
28
Faculty of Human Movement Sciences
14