Escher in Het Paleis Lange Voorhout 74, 2514 EH Den Haag, 070

Escher in Het Paleis
Lange Voorhout 74, 2514 EH Den Haag, 070 42 777 30
Looproute
Door bij elk gebouw een of twee vragen te beantwoorden kunt u letters verzamelen. Wanneer u
alle letters heeft gevonden, kunt u gaan puzzelen. Uiteindelijk komt het geboorteland van
Koningin-Moeder Emma tevoorschijn.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
8.
9.
Het geboorteland van Koningin-Moeder Emma is:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
1: Voormalig Paleis Lange Voorhout
Het voormalige Paleis Lange Voorhout was
lange tijd het woonhuis van Koningin-Moeder
Emma, de overgrootmoeder van Prinses
Beatrix. Zij woonde en werkte hier van 1901
totdat zij op 20 maart 1934 stierf. In de zomer
verbleef ze op Paleis Soestdijk. Het Paleis is
oorspronkelijk als chic woonhuis gebouwd
voor de burgemeester van het Friese Sloten,
Anthony
Patras
die
Friesland
vertegenwoordigde in de Staten Generaal.
Patras gaf de architect Pieter de Swart in
1760 de opdracht het huis te bouwen.
Koningin-Moeder Emma kocht het huis in
1896. Ze liet het verbouwen om er een echt
paleis van te maken. Er werden uit allerlei
andere huizen versieringen overgebracht om
dit paleis mooier te maken. Zo komt de
groene trap binnen in Het Paleis uit Huis Fagel
op het Noordeinde.
Het gouden balkon is in de tijd van Juliana
vaak gebruikt. Bij belangrijke gebeurtenissen
zwaaide de Koninklijke familie vanaf het
balkon. Nadat Koningin-Moeder Emma in
1934 overleed werd Het Paleis alleen nog
maar gebruikt als werkpaleis. Van Koningin
Juliana is bekend dat ze het liefst haar
zakelijke afspraken met de ministers op
maandag plande. Nadat Koningin Beatrix en
prins Claus hun bureau naar paleis
Noordeinde hadden verhuisd, werd het pand
aan de gemeente Den Haag verkocht. Sinds
2002 zit Escher in Het Paleis in dit prachtige
gebouw.
Vraag: Hoeveel ramen heeft de bovenste
verdieping van het Paleis? Schrijf de laatste
letter van dit getal op.
U loopt met Paleis Lange Voorhout in uw rug
rechtdoor het Lange Voorhout op. Aan de
rechterkant van het Lange Voorhout, op
nummer 34 ziet u Huis Huguetan.
2: Huis Huguetan
Het is lastig voor te stellen, maar aan het
Lange Voorhout hebben niet altijd zulke
mooie huizen gestaan. De oude kleinere
huizen die er eerst stonden raakten langzaam
in verval. Daarom werden deze in de 17de en
18de eeuw afgebroken. In 1734 startte men
met de bouw van het stadspaleis op nummer
34.
Het
huis
werd
voor
de
rijke
bankiersdochter
Adriana
Margaretha
Huguetan gebouwd door de architect Daniël
Marot die ook hofarchitect was van de
Franse koning Lodewijk XIV. Na het overlijden
van Adriana kocht de buurman, Baron van
Tuyll, het huis Huguetan. Doordat hij ook het
pand aan de andere kant van het huis in zijn
bezit had, liet hij alle 3 de huizen met elkaar
verbinden door er één gevel voor te
plaatsen. De door Pieter de Swart ontworpen
gevel is in 1761 klaar.
Links van Huis Huguetan is ‘het smalste huis
van Den Haag’ te zien. Dit is echter maar
gezichtsbedrog, door het symmetrisch maken
van de gevel bleef een stuk van de gevel
van het meest linkse huis zichtbaar. Achter de
gevel is dit huis onderdeel van Huis Huguetan.
Zowel Koning Willem I als II
hebben
in
het
huis
gewoond. Koning Willem I
weliswaar maar tijdelijk, hij
wachtte op de renovatie
van Paleis Noordeinde.
Koning Willem II woonde
er 2 jaar met zijn vrouw
Anna
Palouwna,
zij
verhuisden hierna door
naar Paleis Kneuterdijk.
Tegenwoordig is de Hoge
Raad der Nederlanden in Huis Huguetan
gevestigd. Voor meer informatie over de
Hoge Raad der Nederlanden kunt u kijken op
www.hogeraad.nl
Vragen: Op de gevel van Huis Huguetan
staan twee woorden. Schrijf de 8e letter op.
Welke kleur heeft de versiering van het
middelste raam van de bovenste verdieping?
Schrijf de laatste letter op.
U loopt het Lange Voorhout helemaal uit.
Aan het einde ziet u in de hoek aan de
rechterkant Paleis Kneuterdijk op nr. 20.
3: Paleis Kneuterdijk
Dit witte stadspaleisje is ooit gebouwd voor
de rijke familie Van Wassenaer Obdam. In
1716 werd het huis vervangen door een
ontwerp van de Franse architect Daniël
Marot (1661-1752) die het huis een koninklijk
uiterlijk gaf door het aanbrengen van diverse
barokke ornamenten.
U gaat rechts de Heulstraat in, aan het einde
van dit straatje ga je rechtsaf het Noordeinde
op. Na ongeveer 50 meter ziet u aan de
linkerkant Paleis Noordeinde.
4: Paleis Noordeinde
Het werkpaleis van Koning Willem Alexander,
Paleis Noordeinde, is al rond 1533 ontstaan.
In dat jaar laat de rentmeester van de Staten
van
Holland,
Willem
Goudt,
een
middeleeuwse hofstede verbouwen tot een
groot woonhuis
In 1595 werd het aangekocht door de Staten
van Holland, die het ter beschikking stelden
aan de weduwe van Prins Willem van Oranje,
Louise de Coligny, en haar zoon Frederik
Hendrik. In 1609 werd het paleis aan de
Oranjes geschonken. Prins Hendrik laat het
paleis in 1640 verbouwen naar een ontwerp
van de architecten Jacob van Campen en
Pieter Post. De prins laat het hoofdgebouw
verlengen en bouwt aan weerszijden van het
Paleis vleugels waardoor het Paleis zijn
karakteristieke H-vorm heeft gekregen.
In 1816 verkocht de familie Van Wassenaer
Obdam het paleisje aan Koning Willem I die
het aan zijn zoon, Willem II, gaf. Willem II
woonde hier met zijn vrouw Anna Paulowna
tot hij tot Koning werd gekroond.
Het Paleisje heeft niet alleen als koninklijke
woonhuis gefungeerd, ook is het van groot
belang geweest voor de Nederlandse
politiek; onder leiding van Thorbecke werden
hier
de
besprekingen
voor
de
Grondwetsherziening van 1848 getroffen. De
macht van de koning werd beperkt doordat
Ministers verantwoordelijk werden voor het
beleid.
Sinds 1937 behoort Paleis Kneuterdijk niet
meer tot het Koningshuis. Na de Tweede
Wereldoorlog vonden in dit Paleis de
processen
plaats
tegen
Nederlandse
oorlogsmisdadigers. Tegenwoordig is de Raad
van State in het Paleis gevestigd. De Raad
van State adviseert regering en parlement
over wetgeving en bestuur en spreekt
daarnaast in hoogste instantie recht in
bestuursrechtelijke geschillen.
Vraag: Hoe wordt de versiering naast de
voordeur van het paleis genoemd? Schrijf de
4e letter op.
Na het overlijden van Koning Stadhouder
Willem III in 1702 erft de Pruisische Koning
Frederik Willem het Paleis. In 1754 verkoopt hij
zijn bezittingen in Nederland waaronder
Paleis Noordeinde aan Prins Willem V. Als in
1795 de Fransen Nederland binnenvallen is
het stadhouderlijk gezin gedwongen om het
Paleis te verlaten en te vluchten naar
Engeland. Paleis Noordeinde wordt Nationaal
bezit doordat het eigendom wordt van de
Bataafse Republiek. Tot op de dag van
vandaag is Paleis Noordeinde nationaal bezit.
Koning Willem III gebruikt Paleis Noordeinde
als winterpaleis samen met zijn tweede vrouw
Emma van Waldeck-Pyrmont. Na zijn dood
blijven Koningin Emma en haar dochter
Wilhelmina op Noordeinde wonen. Na het
huwelijk van Koningin Wilhelmina en Prins
Hendrik in 1901 verhuist Koningin Moeder
Emma naar Paleis Lange Voorhout. In 1909
werd hun dochter Juliana op Paleis
Noordeinde geboren.
In mei 1948 werd het middengedeelte van
het paleis door brand verwoest, na een
omvangrijke restauratie neemt Prinses Beatrix
het paleis in 1984 in gebruik als werkpaleis.
Wanneer je de vlag ziet wapperen op het
dak van het Paleis, is Koning Willem Alexander
op Noordeinde.
Vraag: Wie staat er op het standbeeld dat
voor Paleis Noordeinde staat? Schrijf de
tweede letter van zijn naam op.
U loopt weer terug en loopt vervolgens het
Noordeinde helemaal af totdat je links de
straat, de Plaats ziet. U gaat hierin en steekt
het plein over naar rechts. U loopt onder de
poort langs museum de Gevangenpoort. Bij
de McDonalds steekt u over bij het zebrapad
naar het Binnenhof.
Vlak naast Paleis Noordeinde, op nummer
66 heeft Koning Willem-Alexander vanaf
1995 gewoond. Prinses Máxima woonde
hier ook na hun huwelijk in 2002.
In 1898 kocht Koningin-Moeder Emma het
pand, sindsdien is het in het bezit van de
Koninklijke familie. Tijdens de regeringsperiode van Koningin Wilhelmina diende
het
gebouw
onder
andere
als
secretariaat van Prins Hendrik. Van 1937
tot 1940 zat hier het secretariaat van
Prinses Juliana en Prins Bernhard. Na de
oorlog werd Noordeinde 66 gebruikt als
huisvesting van (oud-)leden van de
hofhouding. In 1993 verkocht Juliana het
pand aan haar kleinzoon, WillemAlexander.
5: Het Binnenhof
Loop vanaf het Buitenhof het poortje door
het Binnenhof op. Hoe het Binnenhof precies
is ontstaan is nog steeds niet duidelijk. Zo
schijnt het dat de fundamenten van het
Binnenhof al uit 1230 stammen. Graaf van
Holland, Floris IV kocht toen een landgoed
van Vrouwe Meiland van Wassenaar . Tussen
1230 en 1234 liet Floris de oude bestaande
Hoeve ombouwen tot een klein kasteel
(Donjon). De kleinzoon van Floris IV voltooide
het, hij liet het geheel verbouwen. Inmiddels
bestond het kasteel uit een woongedeelte
met een toren en "De Grote Zaal" die sinds de
19de eeuw de Ridderzaal wordt genoemd.
Vanaf dit moment is het Binnenhof het
woonhuis van de graven van Holland.
De band tussen het
Binnenhof en het Huis
Oranje-Nassau
gaat
terug tot stadhouder
Prins
Maurits
(15851625), die zich op het
Binnenhof vestigde. In
1592
werd
de
zuidwestelijke
hoektoren
van
het
complex
voor
hem
gebouwd. Vanaf deze periode ontwikkelde
de
aangrenzende
vleugels
zich
tot
stadhouderlijk
kwartier.
Alle
Oranjestadhouders, te beginnen met Maurits,
hebben hier gewoond.
Na de Franse inval in 1795 was het Binnenhof
niet langer de verblijfplaats van leden van
het Koningshuis. Koning Willem I koos toen
paleis Noordeinde als zijn residentie. Sindsdien
waren de vorst en zijn opvolgers minimaal
één keer per jaar op het binnenhof te vinden,
namelijk op Prinsjesdag, voor het toespreken
van de verenigde vergadering der StatenGeneraal. De Ridderzaal, Trêveszaal, de
vergaderzaal van de Eerste Kamer en de
Oude Zaal zijn historisch en kunsthistorisch
gezien de belangrijkste delen van het
Binnenhof.
Tegenwoordig
is
het
Binnenhof het hart van
de Nederlandse politiek.
Het
ministerie
van
Algemene Zaken is hier
nog steeds gevestigd, de
tweede kamer ligt net
achter het Binnenhof en
kun je vanaf hier niet
zien.
Na
belangrijke
besprekingen van de Tweede Kamer komen
de ministers vaak via het Binnenhof naar
buiten. Dit heb je vast wel eens op televisie
gezien. Het beroemde torentje, waarin het
kantoor van de minsister president is
gevestigd zie je wanneer je door de tweede
poort loopt aan de linkerkant.
Vragen: Welk roofdier staat op het wapen bij
de fontein? Schrijf de vierde letter op.
Je loopt rechtdoor het Binnenhof over,
eenmaal onder de tweede poort door ziet u
aan de linkerkant het Mauritshuis.
6: Mauritshuis
Dit stadspaleis is tussen 1633 en 1644 net als
Paleis Noordeinde gebouwd door Jacob van
Campen en Pieter Post in de Hollandsclassicistische bouwstijl. Zie je dat het gebouw
eigenlijk best wel veel op Paleis Lange
Voorhout lijkt? Het heeft natuurlijk wel wat
meer versieringen, en het Maurishuis is groter
en breder dan het Paleis Lange Voorhout,
maar de basis van beide gebouwen is wel
hetzelfde.
Het Mauritshuis is het toonbeeld van het
classicisme (een stroming in de architectuur
en kunst) in Nederland, het gebouw zit dan
ook vol verwijzingen naar de Grieken en
Romeinen. Guirlandes, Ionische kapitelen,
kroonlijsten en frontons maken dat het
gebouw er uit ziet als een Romeinse tempel.
Vanaf 1685 was het Mauritshuis een ‘Hotel
van Staat’, hoge gasten van de StatenGeneraal van de Nederlanden logeerden
hier als ze in Den Haag waren. In 1704 werd
het
Mauritshuis
door
brand
zwaar
beschadigd, pas in 1720 werd de herbouw
voltooid.
In 1820 kocht de Nederlandse Staat het
Mauritshuis om er de kunst van Willem I in
onder te brengen, dit museum opende in
1822 zijn deuren voor het publiek.
Vraag: Hoeveel figuren houden het schild
vast op het fronton? Schrijf de eerste letter
van het getal op.
Na het Mauritshuis gaat u de tweede straat
links, de lange houtstraat. Bij het korte
Voorhout slaat u rechtsaf, u blijft aan de
rechterkant van de weg en ziet de Koninklijke
Schouwburg aan uw rechterhand.
7: Koninklijke Schouwburg
De Koninklijke Schouwburg werd In 1766 in
opdracht van prins Karel Christiaan van
Nassau-Weilburg, de zwager van stadhouder
Willem V, gebouwd. Hij wilde een paleisje aan
het Korte Voorhout voor hemzelf en zijn
echtgenote, prinses Carolina van OranjeNassau. Net als bij Paleis Lange Voorhout en
Huis Huguetan was ook hier de architect
Pieter de Swart.
Door de Franse bezetting in 1795 moest de
bouw worden stopgezet, hierdoor stond het
Paleis lange tijd onafgemaakt. Toen er werd
besloten om het te slopen, greep een groep
belangrijke Haagse bewoners in, in 1802
tekenden zij een huurcontract voor 99 jaar
om het Paleis tot een schouwburg te laten
verbouwen. In 1804 werd de “Nieuwe Haagse
Stadsschouwburg” geopend.
Van 1841 tot 1853 was Koning Willem II
eigenaar van de Koninklijke Schouwburg. De
Franse opera en het Nederlandse toneel
kwamen onder zijn leiding tot grote bloei.
Voor het beantwoorden van de vraag steekt
u over richting de Amerikaanse Ambassade,
aan uw rechterkant en linkerkant bevindt
zicht een zebrapad
Vraag: Op het linker fronton zie je engeltjes.
Wat houdt het meest rechtse engeltje vast?
Schrijf de eerste letter op.
Loop terug richting Escher in Het Paleis. Op
het Lange Voorhout stopt u bij het
gedenkmonument
wat
naast
de
Amerikaanse Ambassade is geplaatst.
8: Monument
In 1866 werd op het Lange
Voorhout een monument
ter nagedachtenis van
Karel Bernard – Hertog van
Saxen- Weimar (1792-1862)
opgericht. Karel Bernard
was de tweede zoon van
groothertog Karel August
van
Saksen-WeimarEisenach en Louise van
Hessen-Darmstadt. Karel Bernard was de
schoonvader
van
prins
Hendrik
de
Zeevaarder en in 1848 werd hij commandant
van het leger in Nederlands-Indië.
Het vrijstaand gedenkteken is ontworpen
door architect H.P. Vogel en de schilderbeeldhouwer J.Ph. Koelman.
Het 15 meter hoge monument wordt
bekroond met een bronzen wapentrofee. In
het midden is een beeltenis en-profil van
Karel Bernard met kransen van laurier- en
eikenbladeren.
Op
het
beeld
staat
geschreven: Karel Bernard von Saxen Weimar
1792 – 1862, beschermer van kunst en
wetenschap, moedig en beleidvol krijgsman
Nederland onwankelbaar getrouw, hulde
van tijdgenoten 1866.
Een stukje verder het Lange Voorhout ziet u
aan uw linkerhand de Emmabank.
9: Emmabank
Dit monument voor Koningin Emma is een
muur met houten zitbank. Aan de voorzijde
van de muur staat de tekst “In dankbare
herinnering
aan,
en
ter
vererende
nagedachtenis van H.M. Koningin Emma. Dit
monument is aangeboden door de orde van
vrijmetselaren in 1938, in 1940 is het
monument vernield waarnaar het in 1959
weer heropgericht is.
Vraag: Voor wie is dit monument opgericht?
Schrijf de laatste letter van de naam op.
Loop weer terug naar het beginpunt Escher in
Het Paleis