presentatie VARO (2)

Payrollconstructie
- en andere driehoeksrelaties doorgeprikt?
Stand van zaken wetgeving en jurisprudentie
16 januari 2014
Iris Hoen
betrokken professionals
mr. I.A. Hoen
Inleiding
1.  Payrolling
2.  Relatie tussen payrollonderneming en werknemer
3.  Artikel 7:610 lid 1 BW
4.  Schuivende panelen
5.  Invloed Albron-arrest op kwalificatie payrollconstructie
6.  Einde fenomeen alphahulp?
7.  Nieuw wettelijk kader
8.  Gevolgen voor de onderwijssector
9.  Introductie van de ZZP-er?
10.  Doek gevallen voor docent als ZZP-er?
betrokken professionals
mr. I.A. Hoen
1. Payrolling
•  Niet omschreven in de wet
•  Outsourcing van juridisch werkgeverschap
•  Op basis van overeenkomst van opdracht
betrokken professionals
mr. I.A. Hoen
2. Relatie tussen payrollonderneming en
werknemer
•  Uitzendovereenkomst?
o  Vereniging van Payrollondernemingen
o  Conclusie advocaat-generaal bij arrest Hoge Raad
(HR 24-12-2010, BO5801, JAR 2011/21)
o  Beleidsregels UWV
betrokken professionals
mr. I.A. Hoen
2. Relatie tussen payrollonderneming en
werknemer (vervolg)
• Arbeidsovereenkomst?
o  Sinds HR 5 april 2002 (ABN AMRI/[…]): contractuele
leer: sprake van arbeidsovereenkomst indien
partijen zich uitdrukkelijk jegens elkaar hebben
verbonden
o  Gevolgd door lagere rechtspraak
o  Zwemmer: contractuele leer verhoudt zich niet tot
het in artikel 7:610 BW bepaalde
betrokken professionals
mr. I.A. Hoen
3. Artikel 7:610 lid 1 BW
• “waarbij de ene partij, de werknemer, zich verbindt in
dienst van de andere partij, de werkgever, tegen loon
gedurende zekere tijd arbeid te verrichten”
• Belangrijkste element: ‘in dienst van’
o Impliceert aanwezigheid van een gezagsverhouding
o Onderscheidende element van andere overeenkomst
waarbij tegen betaling arbeid wordt verricht
betrokken professionals
mr. I.A. Hoen
4. Schuivende panelen
• Lagere rechtspraak verlaat contractuele leer
o  Introductie begrip ‘feitelijk werkgeverschap’ vs
‘formeel werkgeverschap’ (Ktr Leeuwarden,
12 oktober 2012)
o  Getekende overeenkomst niet doorslaggevend (Ktr
Rotterdam, 20 december 2012), door gekozen
constructie moet worden heengekeken
betrokken professionals
mr. I.A. Hoen
4. Schuivende panelen (vervolg)
o  Niet-ontvankelijkheidsverklaring
payrollonderneming in ontbindingsverzoek (Rb
Oost-Nederland, 21 maart 2013/4 april 2013)
o  Hoofdelijke aansprakelijkheid formele en materiële
werkgever voor werkgeversverplichtingen (Rb OostNederland, 13 mei 2013)
betrokken professionals
mr. I.A. Hoen
5. Invloed Albron-arrest op kwalificatie
payrollconstructie
• 
• 
• 
• 
• 
Albron-arrest zet ook streep door contractuele leer van Hoge
Raad (HvJ, 21 oktober 2010 en HR 8 april 2013)
Ter bescherming van werknemers behoort door de
arbeidsrechtelijke constructie te worden heengekeken
Deze uitspraak werd toegepast door Rb Den Haag (26 juni
2013) op payrollovereenkomst
Feitelijk werkgeverschap doorslaggevend
Contractuele arbeidsrelatie heeft geen zelfstandige betekenis
betrokken professionals
mr. I.A. Hoen
6. Einde fenomeen alphahulp?
•  Alphahulp in dienst bij thuiszorgorganisatie en niet bij
zorgvragende, Hof Leeuwarden-Arnhem, 5 november
2013
•  Niet de zorgbehoevenden, maar de thuiszorgonderneming dient het loon bij ziekte door te betalen
betrokken professionals
mr. I.A. Hoen
6. Einde fenomeen alphahulp? (vervolg)
Verhouding tussen werkneemster en Beeuwkes is gelet op alle
omstandigheden van het geval te kwalificeren als een
arbeidsovereenkomst in de zin van artikel 7:610 BW
• ‘Enige instructiebevoegdheid’ thuiszorgorganisatie
• Verhouding tussen alfahulp en cliënt voor het overgrote deel
(tevoren) is vastgelegd in door thuiszorgorganisatie opgestelde
contracten
• Een voortdurende inhoudelijke en administratieve
betrokkenheid bij de door de alfahulp verrichte
werkzaamheden
betrokken professionals
mr. I.A. Hoen
6. Einde fenomeen alphahulp? (vervolg)
•  Hoogte van het loon wordt bepaald in de verhouding
tussen de alfahulpen en thuiszorgorganisatie
•  Loonbetaling vindt in overwegende mate (feitelijk)
door thuiszorgorganisatie plaats
•  Deze betaling heeft slechts een verwijderd en
indirect verband heeft met de afdracht van de eigen
bijdrage van cliënten aan het CAK
•  Dat instructiebevoegdheid van cliënten aan de
alphahulp bestaat doet aan het voorgaande niet af
betrokken professionals
mr. I.A. Hoen
In gelijke zin oordeelt Ktr Amsterdam in Stichting
Leerorkest-docent vioolorkest:
•  Mate waarin instructiebevoegdheid van belang is hangt
af van de aard van de werkzaamheden
•  Benaming van de overeenkomst is niet doorslaggevend
betrokken professionals
mr. I.A. Hoen
Wel:
•  Bestaan van gezagsverhouding
•  Hetgeen partijen bij het sluiten van de overeenkomst
voor ogen stond
•  De wijze waarop aan de overeenkomst uitvoering is
gegeven
betrokken professionals
mr. I.A. Hoen
7. Nieuw wettelijk kader?
•  Aankondiging Asscher in voorjaarsakkoord:
o  Nieuwe wetgeving om oneigenlijk gebruik van
inleenconstructies te voorkomen
o  Afschaffing bijzondere beleidsregels UWV inzake
payrolling
•  Toelichting Wetsvoorstel Wet en Zekerheid hoofdstuk 2:
o  Signaleert oneigenlijk gebruik van flexrelaties
o  Kabinet en sociale partners willen oneigenlijk gebruik
driehoeksrelaties tegengaan
betrokken professionals
mr. I.A. Hoen
7. Nieuw wettelijk kader (vervolg)
• Hoofdstuk 2 van de toelichting: afgesproken is dat:
“de relaties in alle gevallen transparant zullen worden gemaakt, zodat er
geen misverstand zal bestaan over de positie van de werknemer.”
“daarnaast worden ontslagregels die nu voor payrolling gelden zodanig
aangepast dat de payrollwerknemer werkzaam bij de inlener dezelfde
bescherming krijgt als de eigen werknemer bij inlener.”
• Wetsvoorstel bevat echter hierover geen concrete bepalingen
betrokken professionals
mr. I.A. Hoen
8. Gevolgen voor de onderwijssector
• Gewijzigde rechtspositie payrollwerknemer geldt ook voor werk
nemers in personeelsstichtingen en personeels-b.v.’s
• Sector dient ermee rekening te houden dat ook deze werknemers
geacht worden in dienst te zijn bij de onderwijsinstelling en niet bij
de payrollonderneming
• Dit heeft direct gevolgen bij:
o  Reorganisatie en afvloeiing (afspiegeling over totaal
werknemersbestand, toepassing van regels bij overgang van
onderneming)
o  Fusie met ander schoolbestuur
o  Toepassing cao, BBWO, BZA, ABP reglement
betrokken professionals
mr. I.A. Hoen
9. Introductie van de ZZP-er?
• In aanvulling op het wetsvoorstel Wet en Zekerheid “Plan van
Aanpak schijnconstructies”
• Doel: terugdringen van schijnzelfstandigheid
• Instrumenten:
o  Rechtsvermoeden bestaan van arbeidsovereenkomst
o  Verbetering toegang tot de rechter
o  Aanscherping wettelijk kader om beter onderscheid te
maken tussen werknemerschap en zelfstandig
ondernemerschap
• Wordt vervolgd door sociale partners
betrokken professionals
mr. I.A. Hoen
10. Doek gevallen voor docent als ZZP-er?
• 
• 
• 
Belastingdienst speurt schijnconstructies in het onderwijs
actief op, met name gericht op ZZP-ers
Met ingang van 2015 geen VAR voor werkzaamheden als
lesgeven, begeleiden van studenten of educatie (bron:
Vereniging Hoge scholen)
Belastingdienst: docent is geen vrij ondernemer die zelf
bepaalt wanneer en hoe hij zijn opdracht uitvoert, want
wordt ingeroosterd en moet zich houden aan het
onderwijsprogramma en is dus geen opdrachtnemer, maar
een pseudo-werknemer
betrokken professionals
mr. I.A. Hoen
mw. mr. I.A. Hoen
Wille Donker advocaten
Leidse Schouw 2 | 2408 AE
Postbus 357 | 2400 AJ
Alphen aan den Rijn
T +31 (0)172 – 23 65 72 (secretaresse)
F +31 (0)172 - 44 20 28
E [email protected]
betrokken professionals
mr. I.A. Hoen

Download Report