Interview - Stefan de Walle

Interview
Ze zijn al 23 jaar bij elkaar
en k unnen nog steeds
onbedaarlijk met elkaar
lachen. En nu werkt
het acteursechtpaar Esther
Scheldwacht en Stefan
de Walle - de enige echte
Sinterklaas - voor het eerst
écht samen, aan de
theatervoorstelling
Op een mooie Pinksterdag.
Het acteurskoppel Esther Scheldwacht en Stefan de Walle
‘We vinden elkaar altijd in de lach’
24
20 | 14
20 | 14
25
Een stralende
voorjaarsdag.
Op de bank in de tuin van het gezin De
Walle-Scheldwacht nestelt hond Capi,
vernoemd naar de witte poedel uit het
boek Alleen op de wereld, zich tegen baasje Stefan de Walle (48) aan. Een schattig
hondje om te zien. “Dat is ook gelijk zijn
probleem,” verzucht Stefan. “Iedereen wil
hem aaien. Maar Capi wordt daar heel zenuwachtig van. Hij is het liefst met zijn
eigen gezinnetje, zijn eigen roedel. Dat is
hem meer dan genoeg.”
Later in het gesprek zal blijken dat Capi
daarin waarschijnlijk veel op zijn baasje
lijkt. Maar op dit moment moet het interview met acteur Stefan de Walle en zijn
vrouw, actrice/schrijfster Esther
Scheldwacht (46), nog beginnen. Met koffie en taart voegt Esther zich bij ons. Het is
vandaag haar verjaardag, de enige dag die
zij en Stefan in hun agenda vrij hadden
voor een interview en fotoshoot.
Aanleiding is Op een mooie Pinksterdag.
Het wordt de eerste keer in hun relatie dat
Esther en Stefan zo nauw samenwerken.
Als een blok
Al 23 jaar zijn ze samen: Stefan en Esther,
trotse ouders van zoons Billy (18) en Moos
(15).
Het gebeurde in 1991 tijdens de repetities
voor Tartuffe, de allereerste voorstelling
die Esther speelde nadat ze afgestudeerd
was aan de Amsterdamse toneelschool. Ze
was 23 en werd verliefd op haar twee jaar
oudere tegenspeler Stefan.
Esther, proestend van de lach: “Ik dacht:
dat begint goed. Als ik dat bij elke nieuwe
voorstelling heb...”
Het was extra ‘dramatisch’ omdat ze al samenwoonde: “Die relatie liep niet lekker,
maar ik was absoluut niet op zoek naar een
andere man.”
26
20 | 14
Stefan, nog single, viel al bij haar eerste
entree als een blok voor Esther: “Maar dat
liet ik natuurlijk niet al te veel blijken. Ik
was nogal verlegen, bovendien had ze een
vriend.” Maar het bloed kruipt waar het
niet gaan kan en tegen de tijd dat Tartuffe
in première ging, was de relatie een feit.
Esther: “De klik kwam door de lol die we
samen hadden. Ik zag ook al snel wat een
leuke en evenwichtige man Stefan is. Een
man die bloemen in zijn huis had, een
lichtgele vloer en een kunstwerk van zijn
moeder aan de muur. Ik vond hem bijzonder, gevoelig. Geen machoman. Maar ook
niet zo’n kunstenaar-kunstenaar. Ook iemand die gewoon lekker van voetbal
houdt.”
Hun achtergronden verschillen nogal.
Stefan groeide, met een zus en broer, op in
Den Haag en Twello. Met een vader die,
net als zijn moeder, kunst maakte en zich
graag terugtrok in zijn atelier achter in de
bostuin. Later werd zijn vader ook straatmuzikant. Zijn moeder had daarnaast nog
een winkel in tweedehandsspullen: kleding, kant, antiek. De Indische ouders van
Esther en haar twee broers kwamen als
puber na de Tweede Wereldoorlog naar
Nederland. Haar vader had het jappenkamp overleefd, iets waar hij nog nooit
over heeft gesproken. “Pas later realiseerde ik me dat zo’n achtergrond ook invloed
heeft op wie ik ben.” Indische mensen,
weet Esther, hebben de naam introvert te
zijn, mensen die zich niet gemakkelijk
blootgeven. Esther herkent dat: “Maar ik
heb dat niet bij Steef. Voor hem ben ik een
open boek. Ik wil hem altijd graag alles
vertellen. Tot vervelens toe. Toch, Steef?”
Stefan: “Esther is veel meer een prater dan
ik. Zeker wat het werk betreft. Ik heb
minder behoefte om dat te delen. Zij kan
mij bijvoorbeeld een heel boek gaan uitleggen of een scène waaraan ze heeft gerepeteerd. Dan luister ik een tijdje beleefd,
maar…”
Esther: “Voor Steef is het misschien anders, omdat hij veel meer werkt dan ik. Ik
ben na twaalf jaar vaste dienst bij het Ro
Theater gaan freelancen als actrice. De
jongens waren toen drie en zes jaar oud.
Daarnaast gaf ik les op een jeugdtheaterschool. Twee jaar geleden heb ik ook het
schrijven ontdekt. Maar mijn leven is al-
tijd, van jongs af aan, verbonden geweest
met theater. Ik weet nog dat Billy, onze
oudste, werd geboren. Ik was vol bewondering voor de verloskundige. ‘Wat een
mooi werk heb jij,’ zei ik. Ze glimlachte:
‘Het is geen werk. Het is een manier van
leven.’ Dat snapte ik. Theater, spelen is
voor mij ook een manier van leven. Het is
onderdeel van wie ik ben.”
Innerlijke drang
Twee jaar geleden schreef Esther haar eerste solovoorstelling: De sunshine show,
over een Thaise ladyboy, die ze zelf speelde. “Het succes van die voorstelling, gaf
me de moed en durf om nóg een stuk te
schrijven. Ik dacht: ik kan wat, ik heb wat
te vertellen.”
Op een mooie Pinksterdag gaat over de
dood en hoe je daarmee omgaat. In dit
geval over een man die zijn dochtertje verliest waardoor de relatie met zijn vrouw
niet goed gaat. Omdat hij geen raad weet
met zijn verdriet, gaat hij hardlopen in de
natuur. Uiteindelijk vindt hij daarin
troost, kan hij weer landen en het verlies
accepteren.”
Esther had een boekje van een journalist
gelezen met daarin columns over de natuur. Achterin stond dat het boekje was
opgedragen aan zijn overleden dochtertje.
Het maakte iets bij haar los. Ze begon te
schrijven zonder vooropgezet plan. Uit een
soort innerlijke drang. Pas later ontdekte
ze dat het veel te maken had met een eigen
ervaring, achttien jaar geleden: “Ik was
zwanger van onze oudste, Billy. De vrouw
van Stefans broer was ook zwanger, van
hun tweede kind. Dat kindje is niet levend
geboren. Billy was net een paar dagen oud
toen we naar de begrafenis gingen. Ik heb
Billy gevoed en heb hem toen bij de buurvrouw achtergelaten. Het is natuurlijk
gruwelijk, zo’n begrafenis. Het besef ook
dat het andersom had kunnen zijn. De banaliteit van het leven. Het stuk gaat niet
specifiek daarover, maar het speelt wel
een rol.”
Stefan: “Sowieso zit het verlies van dierbaren in het thema van dit stuk. Het speelt
onherroepelijk een rol in hoe Esther het
heeft opgeschreven en dat zal ook voelbaar
zijn in hoe ik het speel.”
Esther: “In onze vriendenkring hebben
stefan:
‘Essie gaat als
een leeuwin
voor de zaak’
een aantal mensen jong hun partner verloren. Zulke gebeurtenissen zijn aardverschuivingen.”
Stefan: “We verliezen allemaal mensen,
ooit. In die zin is Op een mooie
Pinksterdag een universeel verhaal dat
heel troostrijk kan zijn. Maar het is ook
heel verdrietig om te zien hoe iemand
daarmee worstelt en er weer uitkomt. Of
denkt dat hij er weer uitkomt.”
Zelf is hij lang kapot geweest van de dood
van Coen van Vrijberghe de Coningh. De
acteur die als Johnnie, naast Stefan, jaren
in de tv-serie Flodder speelde. Op een
feest in Almere, terwijl ze voor genodigden een scène speelden, viel Coen, 47 jaar
esther:
‘Steef is iemand
die zin
heeft in het leven’
oud, plotseling dood neer: acute hartstilstand. Een drama dat Stefan en Esther
ieder op een andere manier beleefden en
verwerkten.
Esther: “Stefan stond erbij. Hij en Coen
waren heel close. Ik vond het moeilijk om
er toen voor hem te zijn. Hem echt te
troosten. Ik was zwanger, ik kende Coen
veel minder goed dan Stefan. Ik was vooral
bezig met het leven en Stefan werd ineens
heel hard geconfronteerd met de dood.”
Stefan: “Tot de begrafenis van Coen kon ik
er nog wel over praten, maar daarna brak
er iets. Esther had een enorme behoefte
om mij te troosten, maar kon mij niet bereiken. Ik kon het verdriet niet delen. Dat
heb ik heel lang gehad. Esther werd daar
bijna boos om: laat mij toe. Maar ik kreeg
het niet voor elkaar. Ik was er bewust heel
eenzaam in. Coen en ik waren een aantal
zomers heel intensief samen aan het werk.
Ik zag hem soms meer dan Esther. We
waren onafscheidelijk. Het was ons laatste
optreden in Almere. En dat werd het ook.
Letterlijk. Heel gek.”
Vrij laten
“Wat Esther en mij bindt?” Stefan moet
over de vraag nadenken. Zegt dan, aarzelend: “Dat we elkaar uiteindelijk toch heel
erg vrijlaten, misschien.”
“Dat we elkaar vrijlaten?” Esther kijkt ▶
20 | 14
27
Esther:
‘Ik zag al snel hoe leuk Stefan is.
Een man die bloemen in zijn huis had,
maar ook gewoon van voetbal hield’
verbaasd naar haar man. Schiet in de lach:
“Wat een raar antwoord.”
Stefan: “Ik bedoel: vrijlaten in de keuzes
wat werk betreft en…”
Esther: “Dat vind ik helemaal niet. De liefde en de lol, zou ik zeggen.”
Stefan: “Natuurlijk. Dat is zo. Maar
natuurlijk denk je ook wel eens: pfff… Heb
je ruzie, of…”
“Ruzie?” Esther klinkt opnieuw verbaasd.
Ze schatert: “We hebben nooit ruzie.”
Stefan, beteuterd: “Niet vaak, nee. Maar er
zijn natuurlijk heus wel dingen. En inderdaad vinden we elkaar dan altijd weer in
de lol. Dat is ook zo. We kunnen goed relativeren. Met vrijlaten bedoel ik dat we
elkaar niet verstikken onder een laag van
28
20 | 14
verwachtingen of verwijten.”
Esther: “We zijn allebei ook levensgenieters. Wijn drinken…”
Stefan: “Lekker eten.”
Esther: “Hangmat liggen. Stefan is dol op
in hangmatten liggen.”
Stefan: “Ik kan heel goed luieren. Ik kan
ook heel goed mijn gedachten stilzetten.”
Esther: “Ik snap daar niets van. Ik ben veel
drukker in mijn hoofd. Stefan heeft ook
niet zo veel mensen om zich heen nodig. Ik
wel. Familie, vriendinnen. Ik ben daar
heel druk mee. Vrienden voelen ook als familie. Net als mijn collega’s in het theater.
Van elke productie neem ik wel weer
iemand mee als vriend of vriendin. Waar
Steef en ik samen ook ongelooflijk van
kunnen genieten zijn onze jongens. Dat is
onze grootste gemene deler.”
Stefan: “Dat vind ik echt wel het mooiste
wat je kan overkomen in het leven, kinderen.”
Esther: “Soms, als ieder van ons heel erg
bezig is met zijn eigen dingen, voelt dat
bijna armoedig. Als we dan na een tijd wel
weer een keer met zijn allen samenzijn, is
dat zo heerlijk. Dan denk ik: ja, dit is het.
Hier gaat het om.”
Dat ze de opvoeding heel erg samen doen,
noemt Stefan een van de leuke dingen aan
Esther en zijn leven met haar: “En dat we
er altijd over blijven praten, niets laten
verslonzen. Het wordt niet altijd meteen
uitgesproken, maar wel op tijd. ▶
Het gebeurt wel.”
Esther: “Ik kan mijn mond daar niet over
houden.”
Stefan: “Ik vind het allemaal wel een tijdlang best. Meestal is het Esther die dan
zegt: we moeten nu even een stap terug,
even wakker worden en…”
“Weet je trouwens,” onderbreekt Esther
haar man, lachend, “wat Jeroen en Caya
zouden zeggen op de vraag wat jij het
leukst vindt aan mij? Dat ik na al die jaren
nog steeds om jouw stomme grapjes lach.”
Tegen de verslaggeefster: “Het zijn goede
vrienden van ons met wie we ook geregeld
op vakantie gaan en Caya kan soms echt
met verbijstering naar mij kijken. Want
dan zegt Steef iets flauws en lig ik in een
deuk. ‘Goh, Es, dat je daar nog steeds zo
om moet lachen,’ zegt ze dan. En daar
heeft zij vervolgens weer enorme lol over.”
Stefan, droogjes: “Het zijn gewoon goede
grappen.”
Hechte vriendschappen
interview: joke tromp. fotografie: ester gebuis. styling: esther loonstijn.
Hoe ze Stefan zou omschrijven? Esther
somt het moeiteloos op: “Gul, zacht,
iemand met veel fantasie, getalenteerd,
iemand die zin heeft in het leven. Dat vind
ik allemaal leuk. Wat ik soms jammer
vind, is dat Steef niet zo veel nodig heeft.
Ook wat reizen betreft. Ik ben nieuwsgieriger: Tibet? O, leuk. Bed & breakfast?
Leuk. Stedentrips? Ik ben dol op stedentrips. Voor Steef hoeft dat allemaal niet.
Tegelijkertijd is het fijn dat hij niet veel
nodig heeft. Het geeft ook rust.”
Stefan de Walle (48) is vast verbonden aan het Nationale Toneel (De
kersentuin, Het stenen bruidsbed,
Speeldrift). Voor zijn hoofdrol in de
prijswinnende film De marathon
werd hij genomineerd voor een
Gouden Kalf. Deze zomer is hij te
zien in de film Oorlogsgeheimen en
in het najaar in de nieuwe tv-serie
Nieuwe buren. Sinds 2011 speelt hij
Sinterklaas, als opvolger van Bram
van der Vlugt.
30
20 | 14
En andersom: hoe zou Stefan Esther
omschrijven, behalve als grappig?
“Uh…” Stefan kijkt ietwat gepijnigd,
mompelt iets over “moeder van mijn kinderen.”
Esther schiet weer in de lach: “Steef is niet
zo dol op dit soort vragen.”
Stefan: “Esther organiseert op vakantie
ook altijd spelletjes met dat soort vragen.
Dan word ik heel chagrijnig.”
Esther: “Dan zit hij nukkig aan de zijlijn.
Maar toch gaat hij altijd meedoen en antwoorden op bijvoorbeeld de vraag wat
hem is opgevallen in de vakantie.” Dan
resoluut, tegen Stefan: “Maar nu moet je
zeggen wat mijn karaktereigenschappen
zijn.”
Diepe zucht. “Ik vind haar gewoon heel
lief en grappig. En wat voor type Essie is?
Essie gaat als een leeuwin voor de zaak.
Voor een theaterstuk of een bepaalde situatie. Soms te veel, vind ik. Dat ik denk: je
hoeft er niet zo bovenop te zitten, laat het
even rusten. Aan de andere kant is dat ook
haar kracht. Dat ze gepassioneerd is. Dat
vind ik wel belangrijk en leuk. Dat.” Kijkt
ons vertwijfeld aan: “Is het zo goed? Ben ik
geslaagd?”
Stefan staat op om zich te verkleden voor
de fotoshoot. Esther schenkt een tweede
kop koffie in en vertelt over haar vriendinnen die ze al kent vanaf haar toneelschooltijd, actrice Susan Visser en entertainer
Mylou Frencken, die hun man (acteur Roef
Ragas en cabaretier Bert Klunder) jong zijn
verloren. En over die gezamenlijke vakan-
tie van hun gezinnen, kort nadat haar
vriendinnen alleenstaand waren geworden, waarin Stefan de enige man in het gezelschap van vrouwen en kleine kinderen
was. Susan noemde Stefan ‘het alfamannetje,’ waardoor ook de andere vrouwen
Stefan soms ‘Alfa’ noemden. Het werd zo
gewoon dat het zoontje van Susan, Aaron,
überhaupt vergat dat Stefan een andere
naam had en vrolijk riep: ‘Alfa, gaan we
straks nog naar de supermarché?’
Esther vertelt het laatste met een klaterende lach. Die hechte vriendschappen,
door dik en dun, ook tussen de kinderen
van hun gezinnen onderling, zijn haar veel
waard. “Ik weet nog dat ik dacht: kijk dit
nou. Een paar jaar geleden zaten we nog
op de toneelschool en nu spelen onze kinderen met elkaar. Als een grote familie.
Wat een rijkdom.”
En dan staat Stefan weer naast ons. “We
moeten gaan,” zegt het bescheiden alfamannetje. De man van wie Esther weet dat
ze altijd op hem kan bouwen.
In het door Esther geschreven en geregisseerde
Op een mooie Pinksterdag vertelt een man (Stefan
de Walle) over een stormachtige relatie en het
noodlot dat hem trof. Vanaf 21 mei tot eind juni op
tournee in Nederland.
www.estherscheldwacht.nl
www.nationaletoneel.nl
Esther Scheldwacht (46) schreef,
en speelde, eerder de lovend ontvangen solovoorstelling De sunshine show over een Thaise travestiet
die op zoek is naar zijn verloren
zoon. Ze speelt regelmatig indrukwekkende rollen bij het Ro Theater
(Branden, Bossen) en maakte in
2008 samen met haar twee broers
de Indische trilogie.

Download Report