K-lok on tour: KIEZEN VOOR HET JUISTE STATUUT

KIEZEN VOOR HET
JUISTE STATUUT
Vergoedingswijzen
in de creatieve sector
Christine Nozaradan
STUK, Leuven – 16 december 2014
Statuut?
Beroepsactiviteit
Werknemer
Zelfstandige
Ambtenaar
2
Statuut?
Artistieke
activiteit
Werknemer
Zelfstandige
Ambtenaar
3
Statuut?
Artistieke
activiteit
Werknemer
Zelfstandige
4
Artistieke
activiteit
Werknemer
Zelfstandige
5
Artistieke
activiteit
Werknemer
arbeidsovereenkomst
Zelfstandige
1bis
6
Artistieke
activiteit
Werknemer
arbeidsovereenkomst
rechtsreeks
Zelfstandige
1bis
via SBK
7
Artistieke
activiteit
Werknemer
arbeidsovereenkomst
rechtsreeks
Zelfstandige
1bis
via SBK
8
Werknemer (AOK)
werk – loon – gezag
Rechtstreeks
Inhoud arbeidsovereenkomst:
• Mondeling, schriftelijk?
• AOK bepaalde duur
• AOK onbepaalde duur
• AOK bepaald werk?
• AOK voltijds, deeltijds?
9
Werknemer (AOK)
werk – loon – gezag
Rechtstreeks
Checklist arbeidsovereenkomst:
o Gegevens werkgever/werknemer
o Begin- en eventueel einddatum
o Functie, uit te voeren werk
o Plaats tewerkstelling
o Werkrooster
o Bezoldiging (+ eventuele voordelen): taakloon?
o Andere arbeidsvoorwaarden
opmaken in tweevoud en ondertekenen
10
Werknemer (AOK)
werk – loon – gezag
Rechtstreeks
Voorwaarden:
o Minimumregels CAO
o Belangrijkste PC: 304 (vermakelijkheidsbedrijf), 303
(filmbedrijf) en 227 (audiovisuele sector)
o Loon: barema’s CAO (vb. podiumkunsten en muziek)
11
Werknemer (AOK)
werk – loon – gezag
Rechtstreeks
Verplichtingen werkgever:
o Dimona-aangifte
o Verzekering arbeidsongevallen
o Loonsberekening
o Inhouden en doorstorten bedrijfsvoorheffing en sociale
bijdragen
o Uitbetaling nettoloon
o Afleveren van sociale documenten (oa. C4, …)
12
Werknemer (AOK)
werk – loon – gezag
Via een Sociaal Bureau voor Kunstenaars (SBK)
Werkwijze:
o Interimkantoor
o Doet dienst als werkgever en neemt ook de werkgever
zijn verplichtingen over
o Zelf nog steeds opdrachten zoeken!
o Is steeds een arbeidsovereenkomst
13
Werknemer (AOK)
werk – loon – gezag
Via een Sociaal Bureau voor Kunstenaars (SBK)
Opdrachtgever
factuur
SBK
vergoeding als werknemer
Kunstenaar
14
Werknemer (AOK)
werk – loon – gezag
Via een Sociaal Bureau voor Kunstenaars (SBK)
Kostprijs:
van het factuurbedrag wordt afgetrokken:
BTW (0-6 à 21 %)
Commissie (%)
SZ Werkgever (min. 32,44%)
brutoloon
SZ Werknemer (13,07%)
Bedrijfsvoorheffing (11,01%)
Bedrag op rekening
15
Artistieke
activiteit
Werknemer
arbeidsovereenkomst
rechtsreeks
Zelfstandige
1bis
via SBK
16
Werknemer (1bis)
artistiek werk – loon – opdracht
o voor 2003: geen specifieke bepalingen voor kunstenaars
Als zelfstandige beschouwd
Weinig tot geen sociale bescherming
o Vanaf 2003 (gewijzigd 2013):
“kunstenaarsstatuut” in art. 1bis wet SZ
17
Werknemer (1bis)
artistiek werk – loon – opdracht
Al wie:
Artistieke prestaties levert
Tegen betaling van een loon
Werknemer
In opdracht
Geen arbeidsovereenkomst kon afsluiten
Opdrachtgever
visum
Werkgever
18
Werknemer (1bis)
artistiek werk – loon – opdracht
Artistieke prestatie?
o Geen definitie in RSZwet
artikel 1bis: prestaties van artistieke aard
VISUM: Commissie Kunstenaars
o Definitie in de werkloosheidsreglementering
"de creatie en/of uitvoering of interpretatie van artistieke
oeuvres in de audiovisuele en de beeldende kunsten, in de
muziek, de literatuur, het spektakel, het theater en de
choreografie“
19
Werknemer (1bis)
artistiek werk – loon – opdracht
Artistieke prestatie?
o Activiteit en niet persoon
o Steeds behandeling in concreto, nl. afhankelijk van de feiten
20
Artistieke
activiteit
Werknemer
arbeidsovereenkomst
rechtsreeks
Zelfstandige
1bis
via SBK
21
Artistieke
activiteit
Werknemer
arbeidsovereenkomst
rechtsreeks
1bis
Zelfstandige
hoofdberoep
bijberoep
via SBK
22
Zelfstandige
geen gezag – in opdracht of niet
Verplichtingen zelfstandige:
o Ondernemingsnummer aanvragen
o Aansluiting bij sociaal verzekeringsfonds:
kwartaalbijdragen
(Acerta, Xerius, Partena, Zenito, …)
o BTW (aanrekenen, aangifte, doorstorten)
o Voorafbetalingen (Personenbelasting)
o Verklaring zelfstandige activiteit?
23
Zelfstandige
geen gezag – in opdracht of niet
Voorwaarden bijberoep:
o Principe:
• minstens halftijds werken als werknemer (19/38e)
• andere regels indien onderwijs
• vervangingsinkomen
o Met bijberoep gelijkgesteld
• minder dan 6.742,06 euro netto omzet/jaar
• als:
- student jonger dan 25 jaar
- personen ten laste van de gehuwde partner
- weduwe of weduwnaar met overlevingspensioen
24
Artistieke activiteit
Werknemer
1bis
aok
rechtstreeks
via SBK
Zelfstandige
hoofdberoep
bijberoep
25
kostenvergoeding
Artistieke activiteit
Werknemer
1bis
aok
rechtstreeks
via SBK
Zelfstandige
hoofdberoep
bijberoep
26
KVR
reël
vrijwilliger
kostenvergoeding
Artistieke activiteit
Werknemer
1bis
aok
rechtstreeks
via SBK
Zelfstandige
hoofdberoep
bijberoep
27
Kostenvergoeding
Kleine vergoedingsregeling (KVR):
Enkel voor artistieke prestaties in opdracht
Vrij van sociale zekerheid en belastingen
=> bouw je geen “rechten” mee op
Maxima (122,21€/d., 2444,21€/j., 30d/j. en max. 7d
opeenvolgend voor zelfde opdrachtgever)
Kunstenaarskaart “verklaring op eer”
28
Kostenvergoeding
Vrijwilligersvergoeding:
Zowel artistiek als niet-artistiek in opdracht
Maxima (32,71€/d., 1.308,38€/j.)
Reële kosten:
Terugbetaling tegen bewijs
29
KVR
reël
vrijwilliger
occasioneel
kostenvergoeding
Artistieke activiteit
Werknemer
1bis
aok
rechtstreeks
via SBK
Zelfstandige
hoofdberoep
bijberoep
30
Occasionele prestatie
niet in opdracht
o Niet regelmatig
Wat is regelmatig?
Feitelijk gegeven
o Geen SZ
o Belasting in principe 33%
Volgt algemeen tarief belastingen
Mogelijkheid kosten aan te geven
31
KVR
reël
vrijwilliger
occasioneel
kostenvergoeding
auteursrechten
Artistieke activiteit
Werknemer
1bis
aok
rechtstreeks
via SBK
Zelfstandige
hoofdberoep
bijberoep
32
KVR
reël
vrijwilliger
occasioneel
kostenvergoeding
auteursrechten
Artistieke activiteit
Werknemer
1bis
aok
rechtstreeks
via SBK
Zelfstandige
hoofdberoep
bijberoep
33
Auteurs- en naburige rechten
o Auteursrecht: originele creatie
o Naburige rechten: uitvoering, producent
o Morele en vermogensrechten
o Overdracht
Steeds overeenkomst vereist!
In opdracht: steeds gedeeltelijk vergoeding
34
Auteurs- en naburige rechten
fiscaal
o Roerend inkomen tot 57.080 euro/bruto
(AJ 2015)
15% roerende voorheffing
Wel aan te geven in belastingen
o Kostenforfait
50% tot 15.220 euro
25% tot 30.440 euro
o Geen sociale bijdragen, tenzij …
35
KVR
reël
vrijwilliger
occasioneel
kostenvergoeding
auteursrechten
Artistieke activiteit
Werknemer
1bis
aok
rechtstreeks
via SBK
Zelfstandige
hoofdberoep
bijberoep
36
Fiscale gevolgen?
37
Fiscale gevolgen
o Auteurs- en naburige rechten: apart belast
(15% roerende voorheffing, forfaitaire kosten)
o Occasionele prestatie: apart belast
(33% belastingen, werkelijke kosten)
o Werknemer en/of zelfstandige: algemene
belastingstarieven
(25 à 50% belastingen, forfaitaire en/of werkelijke
kosten)
o BTW: alleen voor zelfstandigen
(21%, 6%, vrijstellingen, kleine onderneming)
38
Sociaalrechtelijke gevolgen?
39
KVR
reël
vrijwilliger
occasioneel
kostenvergoeding
auteursrechten
Artistieke activiteit
Werknemer
1bis
aok
rechtstreeks
via SBK
Zelfstandige
hoofdberoep
bijberoep
40
Artistieke
activiteit
Werknemer
arbeidsovereenkomst
rechtstreeks
Zelfstandige
1bis
hoofdberoep
bijberoep
via SBK
arbeidsrecht
sociale zekerheid werknemer
SZ zelfstandige
41
Arbeidsrecht
arbeidsovereenkomst
o Individuele arbeidsrecht
• het sluiten van het arbeidsovereenkomst (aanwerving,
vormvereisten, soorten, inhoud, enz.)
• tewerkstelling (plichten werkgever ivm loon, arbeidsongevallen,
overuren, arbeidsreglement, enz.), aansprakelijkheid, schorsing
(vakantie, feestdagen, arbeidsongeschiktheid, enz.)
• ontslag (vormen, opzeggingstermijnen en –vergoedingen,
sociale documenten, enz.)
o Collectieve arbeidsrecht
• collectieve arbeidsovereenkomsten (CAO’s)
• loonbarema’s
42
Sociale zekerheid
Werknemer vs. Zelfstandigen plichten
Werknemer
Zelfstandige
Per tewerkstelling
22% netto-inkomen 3 jaar
geleden
Werkgeversbijdrage:
- min. 32,44%
- bovenop brutoloon
Hoofdberoep
- min. 659,61 euro/kwartaal
Werknemersbijdrage
Bijberoep
13,07% brutoloon
- min. 72,97/kwartaal
- geen bijdragen als minder
dan 1423,90 euro netto/jaar
43
Sociale zekerheid
Werknemer vs. Zelfstandigen rechten
Werknemer
Zelfstandige
Ziekteverzekering
Gezinsbijslag
Uitkering
arbeidsongeschiktheid
Pensioen
Arbeidsongevallen &
beroepsziekte
Vakantiegeld
Werkloosheidsuitkering
Ziekteverzekering
Gezinsbijslag
Uitkering
arbeidsongeschiktheid
Pensioen
44
Sociale zekerheid
Werknemer vs. Zelfstandigen rechten
Werknemer
Zelfstandige
Ziekteverzekering
Gezinsbijslag
Uitkering
arbeidsongeschiktheid
Pensioen
Arbeidsongevallen &
beroepsziekte
Vakantiegeld
Werkloosheidsuitkering
Ziekteverzekering
Gezinsbijslag
Uitkering
arbeidsongeschiktheid
Pensioen
45
Sociale zekerheid
Werkloosheidsreglementering
een aantal specifieke regels voor artiesten
1. Toegang:
•
Gewone regel: aantal gewerkte dagen
•
Specifieke regel: omzetting taakloon
46
Sociale zekerheid
Werkloosheidsreglementering
een aantal specifieke regels voor artiesten
2. Bedrag:
2.1. Berekening:
• Gewone regel: laatste loon
• Specifieke regel: optelling taaklonen
2.2. Evolutie:
• Gewone regel: degressiviteit
• Specifieke regel: behoud / terugkeer
47
Sociale zekerheid
Werkloosheidsreglementering
een aantal specifieke regels voor artiesten
3. Evaluatie zoekgedrag:
•
Gewone regel: criteria passende diensbetrekking
•
Specifieke regel: ander beroep niet passend
48
Sociale zekerheid
Werkloosheidsreglementering
een aantal specifieke regels voor artiesten
4. Combinatie artistieke activiteit:
•
Als loontrekkende (cumulregel taakloon en/of 1bis)
•
Niet als loontrekkende:
•
•
•
Zelfstandige in bijberoep en/of auteursrechten:
inkomensgrens 4.190,16 € netto (C1-artiest)
KVR: daguitkering valt weg
Vrijwilliger: behoud daguitkering indien toelating RVA
49
KVR
reël
vrijwilliger
occasioneel
kostenvergoeding
auteursrechten
Artistieke activiteit
Werknemer
1bis
aok
rechtstreeks
via SBK
Zelfstandige
hoofdberoep
bijberoep
50
KVR
reël
vrijwilliger
occasioneel
kostenvergoeding
auteursrechten
Artistieke activiteit
Werknemer
Zelfstandige
hoofdberoep
1bis
aok
bijberoep
visum
rechtstreeks
via SBK
51
kunstenaarskaart
KVR
reël
vrijwilliger
occasioneel
kostenvergoeding
auteursrechten
Artistieke activiteit
Werknemer
Zelfstandige
hoofdberoep
1bis
aok
bijberoep
visum
rechtstreeks
via SBK
52
Combineren?
53
KVR
reël
vrijwilliger
occasioneel
kostenvergoeding
auteursrechten
Artistieke activiteit
Werknemer
1bis
aok
rechtstreeks
via SBK
Zelfstandige
hoofdberoep
bijberoep
54
KVR
reël
vrijwilliger
occasioneel
kostenvergoeding
auteursrechten
Artistieke activiteit
Werknemer
1bis
aok
rechtstreeks
via SBK
Zelfstandige
hoofdberoep
bijberoep
55
KVR
reël
vrijwilliger
occasioneel
kostenvergoeding
auteursrechten
Artistieke activiteit
Werknemer
1bis
aok
rechtstreeks
via SBK
Zelfstandige
hoofdberoep
bijberoep
56
KVR
reël
vrijwilliger
occasioneel
kostenvergoeding
auteursrechten
Artistieke activiteit
Werknemer
1bis
aok
rechtstreeks
via SBK
Zelfstandige
hoofdberoep
bijberoep
57
KVR
reël
vrijwilliger
occasioneel
kostenvergoeding
auteursrechten
Artistieke activiteit
Werknemer
1bis
aok
rechtstreeks
via SBK
Zelfstandige
hoofdberoep
bijberoep
58
KVR
reël
vrijwilliger
occasioneel
kostenvergoeding
auteursrechten
Artistieke activiteit
Werknemer
1bis
aok
rechtstreeks
via SBK
Zelfstandige
hoofdberoep
bijberoep
59
Vragen?
• Neem eens kijkje op onze website: www.kunstenloket.be
• Of maak een afspraak bij een consulent voor persoonlijk of telefonisch advies:
02/204 08 00 of www.kunstenloket.be/contact
• Blijf bij! Schrijf je in op onze newsletter en blijf op de hoogte van onze
infosessies en nieuwtjes.
• Volg ons! www.facebook.com/kunstenloket & www.twitter.com/Kunstenloket
60