Jaarverslag 2013 - Stichting Samenwerkingsverband Nationale

En Jaarverslag 2013
Inhoudsopgave
3
4
8
11
13
Voorwoord
Communicatie
Samenwerking
Financieel overzicht 2013
Interne zaken en bijlagen
Aprol 2014
Tekst: secretariaat SNP
Fotografie: beeldbank SNP
Contact: [email protected]
2
Voorwoord
2013 was een turbulent jaar voor het SNP én voor de
nationale parken: discussies over financiën,
organisatie (structuur), positie van de nationale
parken als uitvloeisel van de decentralisatie impuls
natuur, positie van de nationale parken in de
discussies over een nieuw Wet Natuurbescherming etc.
etc.
Voor het SNP is 2013 het laatste jaar waarbij sprake is
van financiële ondersteuning door het ministerie van
Economische Zaken. Het is ook het laatste jaar waarin
Jan-Willem Sneep als directeur werkzaam was voor het
SNP en het laatste jaar met een kantoor in den Haag.
Het SNP stopt natuurlijk niet, maar gaat letterlijk en
figuurlijk werkend vanuit een ander vertrekpunt in 2014
verder. Zowel het beschikbaar budget als de beschikbare
tijd, maken het noodzakelijk om vanuit een ander
perspectief te gaan werken. In 2014 gaan we ons daarom
vooral concentreren op kennisdeling, onderlinge
kennisuitwisseling en versterken van het merk Nationaal
Park.
Joke Kersten,
Voorzitter Samenwerkingsverband Nationale Parken
3
Communicatie
De dag van het Nationaal Park 26 mei
2013
Ieder jaar wordt eind mei in heel Europa de dag van het
nationaal park georganiseerd. Onder het motto “De smaak
van Nationaal Park” zijn er in alle Nederlandse
nationale parken activiteiten georganiseerd die
iedereen de gelegenheid gaven het betreffende nationaal
park “te proeven” : soms letterlijk door een
kookworkshop met producten uit het nationaal park of
presentaties van streekproducten, maar ook fiets- en
wandeltochten langs bijzondere/smaakvolle locaties. De
open dag werd een week lang in ieder provincie
aangekondigd via een spotje op de regionale tv, maar
ook facebook, twitter en posters werden volop benut.
Overzicht van open dag van
het nationaal park in
Europa
Streekproductenmarkt in Nationaal Park De Groote Peel
De dag van het Nationaal Park 25 mei
2014
Luisteren naar het geluid
van de natuur
4
De voorbereiding voor de open dag 2014 is in januari en
februari 2014 al in gang gezet. Met het ministerie van
EZ is overeengekomen dat de kosten gemaakt in januari
en februari in het bestedingenplan 2013 meegenomen
mogen worden. Thema voor 2014 is “er zit muziek in de
Nationale Parken”. Onze natuur zit namelijk vol muziek:
de wind over een uitgestrekt duinlandschap, het
geritsel van bossen, het stromen van beekjes, het getik
van de zwarte specht en het gezang van de bruinvis.
Alle bezoekers van de Dag van het Nationaal Park
krijgen een passend cadeautje: een unieke ringtone van
een ritmische mix van alleen natuurgeluiden.
Adviezen duobranding
(Bij oa Utrechtse Heuvelrug door Vincent van Baar)
De consequente toepassing van een huisstijl is niet
altijd eenvoudig, zeker wanneer verschillende
organisaties in een project samenwerken waarbij ieder
organisatie behoefte heeft aan zichtbaarheid. Dat
vraagt om een goede visie op duo-branding. Dat heeft in
2013 onder andere geleid tot een advies over toepassing
van duo-branding bij het nieuwe bezoekerscentrum van
het Nationaal Park Zuid-Kennemerland en een advies over
de toepassing van informatiezuilen buiten de grenzen
van het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug
Speciale uitgave NP-magazine
In november 2013 kwam een speciale uitgave van het NPmagazine uit. Naast de zorgen die verschillende
bestuurders uitspraken over de verminderde
verantwoordelijkheid van de rijksoverheid voor de
nationale parken, werd verder vooral in gegaan op de
kansen voor nationale parken als “sterk merk”
Project digitale kaarten
Nationaal Park de Oosterschelde was het eerste
nationaal park in Nederland dat een digitale kaart van
het gebied heeft laten ontwikkelen. Op de kaart staan
bijzondere locaties, bezoekerscentra, uitkijkpunten en
de nationaal park gastheren vermeld. Gezien de
positieve reactie heeft het SNP besloten opschaling van
dit concept naar alle nationale parken mogelijk te
maken. De kaart is gekoppeld aan de website van het
betreffende nationaal park, maar kan ook via een eigen
url gevonden worden.
5
SNP Kids site
Spelletjes omgebouwd tot een app en digibord
Op www.nationaalpark.nl/kids kunnen kinderen van 4 tot
12 jaar alles leren over planten en dieren in onze
nationale parken. Elk nationaal park heeft zijn eigen
spel. Kunnen kinderen de juiste vogel aan een
vogelgeluid koppelen? Hoe verzamel je met een kano zo
veel mogelijk bevers en welke verschillen ontdekken ze
tussen twee plaatjes van de vuurtorens van
Schiermonnikoog? Wie alle spellen succesvol doorloopt,
krijgt een natuurexpert-diploma.In 2013 vonden op de
site ca. 18.000 unieke bezoeken plaats, waarmee het
bezoek ongeveer stabiel is in vergelijking met 2012.
De site www.nationaalpark.nl had in 2013 ca. 120.000
bezoekers, waarvan ca. 80.000 unieke bezoekers.
Landschapsveilingen
De 20 nationale parken vormen de parels van de
Nederlandse natuur. De kerndoelen van de nationale
parken behelzen niet alleen het beheer van de natuur,
maar ook onderzoek, communicatie, educatie en
recreatie. De financiering voor de “plus” in de
nationale parken staat onder druk. Nationale parken
zijn hard aan het werk om alternatieve
financieringsvormen te ontwikkelen. Vanuit het
Samenwerkingsverband Nationale Parken is die
ontwikkeling in 2013 onder andere ondersteund door de
financiering van het concept “landschapsveiling”. De
pilot heeft een aantal ervaringen opgeleverd:
1. gezien de economische situatie van dit moment is
de ruimte bij veel bedrijven om op deze wijze te
participeren beperkt
2. naast het financiële aspect is het verwerven van
goede contacten met het bedrijfsleven een
belangrijke “nevenvangst” van het organiseren van
een landschapsveiling
3. er is een enorm spectrum aan te veilen
onderwerpen denkbaar: onderzoeksprojecten,
excursies, toeristische infrastructuur.
6
Bijeenkomst European Section Low
Countries
De Europarc Sectie Lage Landen is eind 2012 opgericht.
De activiteiten voor 2013 zijn met name gericht op de
uitbouw van de sectie. Daartoe is in 2013 een
bijeenkomst in den Haag georganiseerd waarbij de
belangstelling bij de nationale landschappen in
Nederland en de regionale landschappen in Vlaanderen is
gepeild. Resultaat van de bijenkomst is dat die
belangstelling er is en dat de sectie in 2014 verder
zal worden uitgebouwd.
7
Samenwerking
Samenwerking met Nationale Landschappen
Net als het SNP werkt het Servicenet Nationale
Landschappen -de koepelorganisatie van nationale
landschappen in Nederland- in een sterk veranderende
omgeving. Daartoe is in 2012 een informele samenwerking
gestart die in 2013 –naast de eerder genoemde
samenwerking in het kader van de Europarc Low Countries
section- een vervolg heeft gekregen in verschillende
gezamenlijke activiteiten:
Werken aan sterke merken
Op 19 december 2013 organiseerde het SNP in
samenwerking met het Servicenet Nationale Landschappen
en het Nederlands Bureau voor Congressen en Toerisme de
bijeenkomst “werken aan sterke merken”. Tijdens de
bijeenkomst zijn werkafspraken gemaakt om een betere
marketing van de nationale landschappen en de nationale
parken te realiseren. De bijeenkomst zal in 2014 een
vervolg krijgen.
Project Postcode Loterij
In 2012 is gewerkt aan het opstellen van een
gezamenlijke Postcode Loterij aanvraag “Nationale
Parken en Nationale Landschappen, samen investeren in
de mooiste gebieden van Nederland”. In de aanvraag
waren ruim 40 projectvoorstellen opgenomen rond thema’s
zoals duurzame ontwikkeling, recreatie en beleving,
financiering en economie en marketing/promotie. Helaas
bleek in februari 2013 dat de aanvraag niet werd
gehonoreerd. Uiteindelijk maakte het bestuur van de
Postcode Loterij de keuze om uitsluitend de aanvragen
van bestaande beneficianten te honoreren.
Toekomst nationale parken
De nationale parken zijn volop in beweging. Budget,
organisatievorm, wijze van informatie uitwisseling,
bestuurlijke/ politieke/ juridische inbedding van de
nationale parken, hoe invulling te geven aan een
(blijvend) sterk merk etc. zijn onderwerpen die iedere
partij die betrokken is bij nationale parken
bezighoudt. Op 17 oktober werd daarom tijdens een
inspirerende dag in een bijzondere omgeving een
toekomstperspectief voor de Nationale Parken geschetst.
Daarnaast leverde de dag veel input op voor de koers
voor het SNP in de komende periode.
8
Europarc Conferentie 2013
Aan de jaarvergadering van de Europarc Federation in
Debrecen, Hongarije namen ruim 300 leden deel uit 34
landen. Naast de viering van het 40-jarig bestaan van
de Federatie was er een uitgebreid programma met
workshops en lezingen rond het thema “geïntegreerd
beheer van beschermde natuurgebieden“. Daarnaast vond
de Algemene Ledenvergadering plaats, waar op helaas
teleurstellende wijze werd vergaderd over de
totstandkoming van een nieuwe organisatie. In 2014 zal
hierover nog een utgebreide ledenraadpleging
plaatsvinden.
Politieke / bestuurlijke activiteiten
(IPO, Tweede Kamer, nieuwe Wet Natuurbescherming)
In 2013 is opnieuw veel tijd en aandacht besteed aan
de positie van de nationale parken en het SNP. Als
gevolg van de Decentralisatie Impuls vindt in veel
nationale parken een heroriëntatie plaats met
betrekking tot de bestuurlijke organisatie en het
beschikbare budget. Ook voor het SNP heft deze
heroriëntatie uiteraard gevolgen. 2013 was het laatste
jaar waarin sprake was van financiële ondersteuning van
het SNP door het ministerie van Economische Zaken. Op
grond van de nieuw ontstane situatie heeft in november
2013 een studiedag plaatsgevonden waarin met de
voorzitters en secretarissen van alle nationale parken
uitvoerig is gesproken over de toekomstige opzet van
het SNP. Tijdens die bijeenkomst is besloten dat het
SNP zich met name gaat richten op kennisdeling,
kennisvermeerdering en versterking van het merk
nationaal park.
In de richting van het Interprovinciaal Overleg is
samen met het Servicenet Nationale Landschappen ingezet
op financiële ondersteuning van beide organisaties. Dit
heeft in de Bestuurlijke IPO werkgroep Vitaal
Platteland geleid tot een positieve grondhouding.
Schriftelijk is vervolgens aan alle provincies verzocht
hier door middel van een financiële bijdrage ook
concreet invulling aan te geven.
In 2013 is diverse malen contact geweest met Tweede
Kamerleden. Uiteindelijk heeft dit in november 2013
geleid tot een motie over de nationale parken in de
Tweede Kamer die met een ruime meerderheid is
aangenomen. In de motie wordt de Staatssecretaris van
het Ministerie van Economische Zaken opgeroepen de
internationale verantwoordelijkheid voor nationale
parken te blijven invullen en waarmaken.
9
Het SNP maakt deel uit van de zogenaamde Groene
Coalitie. Doel van de Coalitie is om bij de
totstandkoming van de nieuwe Wet Natuurbescherming zorg
te dragen voor een adequate bescherming van natuur en
landschap. Voor de nationale parken zal dat leiden tot
het concreet benoemen van het stelsel van nationale
parken in de nieuwe wet. Feitelijk is dat een
aanzienlijke verbetering ten opzichte van de huidige
situatie. Tot op dit moment is de enige juridische
basis voor het stelsel va nationale parken een
ministeriële regeling op grond waarvan de nationale
parken zijn aangewezen
10
Financieel overzicht
2013
Voor de uitvoering van het werkplan 2013 heeft het
ministerie van Economische Zaken een bijdrage
beschikbaar gesteld van maximaal € 250.000,-. Hieronder
treft u het jaaroverzicht 2013 aan en een overzicht van
de kosten ten laste van de subsidiebeschikking 2013.
Deze subsidiebeschikking heeft met instemming van het
ministerie van Economische Zaken betrekking op de
periode 1 januari 2013 tot 1 april 2014 en is
gecontroleerd door MTH Accountants B.V. te Steenwijk.
Jaaroverzicht 2013
11
Kosten ten laste van
subsidiebeschikking 2013
12
Interne zaken
Het DB-SNP kwam in 2013 zesmaal bijeen, het AB-SNP kwam
in 2013 tweemaal voor een reguliere vergadering bijeen
met -zoals gebruikelijk- deelname door voorzitters en
adviseurs.
Daarnaast kwamen de secretarissen driemaal bijeen.
Verder vond de eerder genoemde bijzondere vergadering
in Fort Vechten met als thema “toekomst nationale
parken” plaats met deelname door voorzitters,
secretarissen en adviseurs.
Personele wijzigingen
De belangrijkste personele wijziging in 2013 was –in
verband met het bereiken van de pensioengerechtigde
leeftijd- het vertrek van Jan Willem Sneep als
directeur van het SNP.
Naast de wijzigingen in het functioneren van het SNP
als gevolg van nieuwe omstandigheden (andere positie
nationale parken, sterke terugloop SNP budget door
beëindiging van financiële steun van het ministerie van
EZ) loopt de capaciteit van het SNP fors terug, omdat
er helaas geen financiële mogelijkheden zijn om de
vacature die is ontstaan door het vertrek van Jan
Willem Sneep opnieuw in te vullen.
Jan Willem Sneep
Hans Schiphorst zal de dagelijkse gang van zaken van
het SNP gedurende twee dagen per week voortzetten.
13
Bijlage 1
Samenstelling Voorzittersoverleg / AB, DB en
secretarissenoverleg SNP per 31-12-2013
(De DB functies zijn tussen haakjes aangegeven)
Nationaal Park
NBEL Drentsche Aa
NP De Âlde Feanen
NP De Biesbosch
NP Drents-Friese Wold
NP Duinen van Texel
NP Dwingelderveld
NP De Groote Peel
NP De Maasduinen
NP Lauwersmeer
NP Loonse en Drunense
Duinen
NP De Meinweg
NP
NP
NP
NP
Oosterschelde
Sallandse Heuvelrug
Schiermonnikoog
Utrechtse Heuvelrug
NP Weeribben-Wieden
GP De Zoom-Kalmthoutse
Heide
NP Zuid-Kennemerland
NP Veluwezoom
ADVISEURS
Ministerie van EZ
Federatie Part. Grondbezit
IVN
Staatsbosbeheer
Vereniging Natuurmon.
De Landschappen
14
Voorzittersoverleg / AB
dhr. H. Oosterveld
dhr. G. Gerbrandy
dhr. M. Hoefeijzers
dhr. K. Vriesman (lid DB)
dhr. J.J.M. Tindemans
mw. R. Oomen-Ruyten
Dhr. P.A. van Vugt
Secretarissenoverleg
dhr. K. Folkertsma
dhr. J. Haitsma
dhr. P. Martens
mw. C. Scholten
mw. M.Burger
Mw. C. Scholten
dhr.J.J.M. Pouw
dhr. J.J.M. Pouw
Dhr. C. Eenkema
mw. A. van den Bogert
mw. J.W. Kersten
(voorzitter AB-SNP,
voorzitter DB-SNP)
dhr. S.W.G.M. Kramer
dhr. C.A.C.J. Oomen
dhr. J.J. de Graeff
Dhr. Th.E.M. Wijte
(penningmeester SNP en lid
DB-SNP)
dhr. C.J. van Liere
dhr. G.J.J.M. van der
Westen
mw. A.Emmens-Knol
dhr. G. van Ommering
dhr.W.J.P. van Notten
dhr. J. de Jong
dhr. S. Thysen
dhr. T. Wams
Dhr. H. Bartelink
mw. A.E. Korteweg
dhr. P. Niens
dhr. K. Bik
mw. R. Zwart
dhr.P. Niens
mw. B. van Eeckhoutte
mw. C. Lever
Dhr. W. Knol
Dhr. F. de Jong