Van Winckel_voedingjeugdgezondheidszorg 2014

10/3/2014
Voeding voor de gezonde
zuigeling
Voeding voor de gezonde
zuigeling en peuter
N. De Ronne (Kind en Gezin)
M. Van Winckel (U Gent)
03 oktober 2014 VM: “gewone” zuigelingenvoeding
• “Vragen op de raadpleging voor zuigelingen”
10 oktober 2014 VM: “voedingsproblemen zuigelingen”
Wordt aangevuld met “vaardighedentraining”
advies / indicaties verwijzing
jeugdgezondheidszorg
jeugdgezondheidszorg
Moeder, zwanger van tweede kind,
zelfstandige, heeft bij eerste kind enkele
weken borstvoeding gegeven (niet compatibel
met het werk), vraagt of dat nu echt de moeite
is om opnieuw slechts enkele weken
borstvoeding te geven.
1968
Schrijf kort op welke elementen je in je
antwoord zou verwerken (2 min), wissel
nadien je antwoord met elkaar uit (per twee
of drie, 5 min)
“Formula feeding has become so simple, safe and
uniformly succesfull that breastfeeding no longer
seems worth the bother.”
Hill LF, J pediatr 1968; 73: 161-2
2000
“All infants should be exclusively breastfed from
birth to about 6 months, and at least for the first 4
months.”
Guidelines for the WHO European Region 2000
jeugdgezondheidszorg
jeugdgezondheidszorg
Benefits of breastfeeding
for the infant
Why promote breastfeeding?
• new insights in (human) milk composition
human milk as a “functional food”
• benefits of breastfeeding: clinical evidence
from the industrialised world
• ? human milk contaminants ?
jeugdgezondheidszorg
(J ped gastroenterol nutr 2009)
• decreases the incidence or severity of
–
–
–
–
gastrointestinal infection
otitis media
lower respiratory infections
urinary tract infections
• decreases probably the incidence of
– overweight and obesity
– IDDM (Gerstein 1994:OR 1.63, 95%CI: 1.22-2.17)
– inflammatory bowel disease
jeugdgezondheidszorg
1
10/3/2014
Breast feeding and obesity (5-6 y)
Von Kries, 1999
Breastfeeding duration and obesity
Am J Epidemiol 2005 – meta-analysis
jeugdgezondheidszorg
jeugdgezondheidszorg
Benefits of breastfeeding
the mother
Moeder, voor de eerste keer zwanger, woont
in de buurt van een verbrandingsoven die
recent gesloten werd wegens té hoge uitstoot
van dioxines. Komt met de vraag of ze wel
borstvoeding zou geven…
• Decreases the incidence
– of premenopausal breastcancer
– of ovarian cancer
– osteoporosis
• ?Mental health and bonding? (Labbok, 1999)
Wat zou je antwoorden?
Schrijf kort de elementen in je antwoord op.
jeugdgezondheidszorg
jeugdgezondheidszorg
Contaminants in human milk
•
•
•
•
•
•
•
De Morgen, 29 april 2000:
” Moedermelk brengt dejeugdgezondheidszorg
gezondheid ernstige schade toe”
Medicinal drugs
Cosmetics/fragrances
Stimulants (alcohol, caffeine, nicotine)
Mycotoxins
Heavy metals
DDT: exported problem
Persistent organochloric substances
(eg Dioxins and PCB)
jeugdgezondheidszorg
2
10/3/2014
Contaminants in human milk
Przyrembel, adv exp med biol 2000
Contaminants in human milk
NOAEL
mg/kg/d
TDI
µg/kg/d
ESTIMATED DAILY INTAKE
mean
P 95
(µg/kg/d)
HCB
0.06
0.16
0.29
0.76
DIELDRIN
0.01
0.1
0.03
0.12
DDT
0.5
20
1.32
3.86
1
2.1
3.9
• Human milk as a bioindicator for the extent of
human contamination
NOAEL
• ADI/TDI =
safety factor
PCB’s
Acceptable Daily Intake / Tolerable Daily Intake
No Observed Adverse Effect Level
Implies chronic intake forjeugdgezondheidszorg
the whole lifespan
DIOXINES
50?
1 – 4pgWHO TEQ 52 pg
125 pg
jeugdgezondheidszorg
PERSISTENT ORGANOCHLORINE
SUBSTANCES
TEF:
Toxic Equivalent Factor
jeugdgezondheidszorg
Mean dioxin level in human milk in Germany
H. Przyrembel, adv exp med biol 2000
jeugdgezondheidszorg
Effect of perinatal exposure
to PCBs and dioxins
Lanting 1998, Patandin 1999
• 6 year follow-up of 418 children
• 209 FF, 209 BF (at least 6 weeks)
• Prenatal exposure: maternal and cord
plasma levels of PCB and dioxins
• Postnatal exposure: breast milk levels of
PCB and dioxins
jeugdgezondheidszorg
jeugdgezondheidszorg
3
10/3/2014
Effect of perinatal exposure
to PCBs and dioxins
Effect of perinatal exposure
to PCBs and dioxins
Koopman-Esseboom 1996, Lanting 1998, Patandin 1999
• 18 months: prenatal exposure negative effect on
neurological condition, cognitive development
unaffected
• 42 months: prenatal exposure negatively
associated with cognitive score. Effect greatest in
FF group.
• 72 months (n=376): prenatal exposure negatively
associated with cognitive development. Effect
greatest in FF group.
• Human milk adds to “body burden”
• 42 months: PCB BF = 4 x PCB FF
• Extrapolation:
Exclusive breastfeeding for 1 yr contributes
for 1/20 to lifelong body burden
• Long-term studies needed to determine
clinical relevance
jeugdgezondheidszorg
jeugdgezondheidszorg
Dioxins in human milk
conclusion
• In-utero exposure is of greater concern
than postnatal exposure via human milk
• No meaningful adverse effects observed
with exposure through breastfeeding
• Positive effects of breastfeeding, even
contaminated
No need to restrict breastfeeding
Stop environmental contamination
jeugdgezondheidszorg
jeugdgezondheidszorg
Evolutie van de melkvoeding 0-24 md
24M
0,5
12,9
12M
85,2
3,9
0,9
6M
Reden tot stopzetting borstvoeding 0-12 mdn
55,0
50,4
89,9
15,5
0,0
3M
Noch borstvoeding
noch kunstvoeding
Kunstvoeding
71,6
38,9
0,0
1M
49,5
Borstvoeding
4,1
27-52 w eken 10,2
(N=49)
85,7
14-26 w eken 11,6
(N=277)
19,4
7-13 w eken
83,8
0-6 w eken
Lichamelijke klachten bij het
kindje
3,4
Redenen bij de moeder
1,0
Redenen in de omgeving
77,2
(N=294)
59,8
4,7
30,5
68,5
(N=292)
0,0
0M
38,9
0
20
40
0%
69,1
60
80
jeugdgezondheidszorg
20%
40%
60%
80%
100%
100
jeugdgezondheidszorg
4
10/3/2014
Voorkomen van lichamelijke ongemakken bij de
moeder
in de eerste en derde maand
Borstontsteking 0,0
1,4
0,7
Tepelkloven
• Melkverlies, stuwing, pijn bij het zuigen en tepelkloven
zijn de meest voorkomende ongemakken maar kunnen
vaak voorkomen worden.
12,9
2,4
Pijn bij het zuigen
25,3
16,4
Stuw ing
49,7
30,9
Vermoeidheid
10
• In elke leeftijdscategorie wordt “te weinig melk” als
reden tot staken van borstvoeding weergegeven. In veel
gevallen is dit een verkeerde perceptie.
34,5
23,3
Melkverlies
0
 Lichamelijke klachten bij de moeder zijn een belangrijke
reden om borstvoeding te staken in de eerste 6 weken.
20
30
54,4
40
50
BORSTVOEDING ONDERSTEUNEN
60
BELANGRIJKE TAAK K en G
1 maand (N=443)
3 maand (N=288)
jeugdgezondheidszorg
jeugdgezondheidszorg
Mémé komt met moeder mee naar de
consultatie. Ze uit haar bedenkingen ivm
kunstvoeding voor zuigelingen. “Zo duur,
waarvoor is dat nodig, mijn kinderen zijn
allemaal groot geworden met maïzenapap
(indien W.VL.: babeurre)”
Schrijf kort de elementen op waarom je het
niet eens kan zijn met deze uitspraak. Wat
zijn de verschillen tussen koemelk en
moedermelk en kunstmelk?
Dierlijke melken alternatieven voor
moedermelk ?
KJ
Moedermelk
lactose eiwit
(g)
(g)
297
30/70
vet
(g)
C 18:2
(g)
3.1-4.6 0.3-0.6
Volle KM
272
4.8
3.5
80/20
3.5
0.092
Halfvolle KM
205
4.8
3.5
80/20
1.5
0.06
Magere KM
146
4.8
3.5
80/20
0.1
0.0002
Geitenmelk
300
4.2
3.7
80/20
3.9
0.002
jeugdgezondheidszorg
jeugdgezondheidszorg
PROTEIN FRACTION OF MILK
2. Human whey
Dierlijke melken alternatieven voor
moedermelk ?
Na
K
(mg) (mg)
3. Human whey
(mature)
Ca
(mg)
Fe
(mg)
P
(mg)
FZ
(µg)
4. Human casein
Moedermelk
17
51
32
.03
14
5.2
5. Human casein
Volle KM
49
152
119
.05
92
5.9
(mature)
Halfvolle KM
49
152
119
.05
92
5.9
6. Bovine casein
Magere KM
49
152
119
.12
92
5.0
7. Bovine whey
Geitenmelk
42
181
127
.05
109
0.8
Kunz et al., Clinics in
perinatology 1999
jeugdgezondheidszorg
6.8 1.1-1.5
cas/lact
Ascorbinezuur vitamine C is geen vitamine voor de koe
jeugdgezondheidszorg
5
10/3/2014
Geadapteerde zuigelingenvoeding
Gouden standaard voor
KUNSTVOEDING
=
BORSTGEVOEDE ZUIGELING
=
wetenschappelijke aanbevelingen
– Nationale raad voor de voeding
– ESPGHAN
wettelijke richtlijnen
– Belgisch staatsblad 27/09/93
– Europese directieven 14/05/91
moedermelk
jeugdgezondheidszorg
jeugdgezondheidszorg
Consensus VVK
De startvoedingen
vb. Enfamil 1
Nan pro 1
Nutrilon 1
Novalac 1
Wei- of lactalbumine-overwegende
startvoedingen worden als
“tweede keuze alternatief na borstvoeding”
aanbevolen.
jeugdgezondheidszorg
jeugdgezondheidszorg
Ouders komen met een zuigeling van 3 weken
oud, 3.5 kg, drinkt 6 x 110 ml Nan pro 1,
vragen om een méér verzadigende melk
omdat hij vaak vroeger dan “zijn uur” wakker
wordt.
Ouders komen met een zuigeling van 3 weken
oud, 3.5 kg, drinkt 6 x 110 ml Nan 1, vragen
om een méér verzadigende melk omdat hij
vaak vroeger dan “zijn uur” wakker wordt.
1. Een caseine-overwegende melk is méér
verzadigend, overschakeling naar Guigoz1 kan
voorgesteld worden
2. De hoeveelheid per fles kan beter verhoogd
worden
3. Kan niet antwoorden
1. Een caseine-overwegende melk is méér
verzadigend, overschakeling naar Guigoz1 kan
voorgesteld worden
2. De hoeveelheid per fles kan beter verhoogd
worden
3. Kan niet antwoorden
jeugdgezondheidszorg
jeugdgezondheidszorg
6
10/3/2014
SOORT
START-FLESVOEDING
Wat is verzadiging?
• Trage maaglediging?
• Stoppen met drinken na een kleinere
hoeveelheid?
• Langere tussenperioden tussen twee
voedingen?
• …
2%
2%
6%
13%
63%
jeugdgezondheidszorg
jeugdgezondheidszorg
AANTAL
VOEDINGSWISSELINGEN
1%
1%
VOEDINGSWISSELINGEN
(zonder wissel borst naar fles)
0%
6%
wei overwegend
caseïne overwegend
HA melk
AR melk
soja melk
andere
14%
6%
5%
17%
11%
18%
1
2
3
4
5
6
7
8
11
0
531 WISSELINGEN
• 164 OPVOLGMELK
• 367 ANDERE WISSELINGEN
13%
naar AR melk
binnen zelfde type
wei naar caseine
naar HA
andere
9%
45%
13%
20%
35%
jeugdgezondheidszorg
jeugdgezondheidszorg
REDEN VOOR
VOEDINGSWISSEL
WIE BESLIST OVER
VOEDINGSWISSEL?
• 189 van borst naar fles
• 164 opvolgmelk
• 367:
– 28% : regurgitaties
– 20%: “honger, niet verzadigd”
– 8%: huilbuien, krampen
– rest: rash, diarrhea, constipatie, smaak
jeugdgezondheidszorg
•
•
•
•
•
•
Kind en Gezin
Eigen initiatief
Kinderarts
Apotheker
Vrienden
Huisarts
37%
28%
27%
4%
3%
1%
jeugdgezondheidszorg
7
10/3/2014
Voedingsveranderingen op leeftijd 2 mdn
11%
2% 2% 1%
1991-1993
57%
27%
8%
4%
1%
(N
1997
35%
19%
1997
33%
0
1
2
3
4
5
0
1
2
3
4
5
Een baby van 5 weken drinkt 5 flessen van
120 ml kunstvoeding. Ze weegt nu 4.5 kg en
woog bij geboorte 3.4 kg. Dit is geen goed
schema, zij kan beter 6 flessen drinken en
heeft zeker 150 ml/kg/d nodig
1. Juist
2. Onjuist
3. Weet niet
Raes M, Hellinckx E, Van Braband A, Verstraeten K, Gillis Ph, Alliët Ph. Voedingspraktijken bij
zuigelingen : zijn we aan verandering toe ? Tijdschr Geneesk 2001; 57:62-68.
jeugdgezondheidszorg
Een baby van 5 weken drinkt 5 flessen van
120 ml kunstvoeding. Ze weegt nu 4.5 kg en
woog bij geboorte 3.4 kg. Dit is geen goed
schema, zij kan beter 6 flessen drinken en
heeft zeker 150 ml/kg/d nodig
1. Juist
2. Onjuist
3. Weet niet
jeugdgezondheidszorg
Een zuigeling kan zelf bepalen hoeveel en hoe
vaak hij/zij drinkt, op voorwaarde dat
verzorgers adekwaat hongersignalen en
verzadiging herkennen en op voorwaarde dat
hij/zij zich normaal ontwikkelt
1. Juist
2. Onjuist
3. Weet niet
jeugdgezondheidszorg
jeugdgezondheidszorg
Lore, 10 weken
• Tweede geborene van een tweeling
• GG: 2500 g (huidig gewicht: 4800 g)
• Doorverwezen voor gastroscopie/pHmetrie
wegens voedselweigering, sterk
toegenomen in laatste weken. Behandeling
met Zantac zonder resultaat.
jeugdgezondheidszorg
• Borstvoeding, niet gelukt
• Start met Nan Pro 1, wegens regurgiteren:
Nan AR
• Af en toe lastig, huilen vnl. ‘s avonds
• Start Gaviscon, later Zantac, zonder
resultaat
• Drinkt zeer wisselend, moeder forceert vaak
jeugdgezondheidszorg
8
10/3/2014
Zuigeling die fles weigert
GEVOLG VAN
NEGATIEVE SENSATIE
GEASSOCIEERD MET
VOEDING
Het is een erg warme zomer. In dat geval
heeft een zuigeling in de eerste
levensmaanden naast moedermelk of
kunstvoeding, zeker ook wat extra water
nodig.
1. Juist
2. Onjuist
3. Weet niet
jeugdgezondheidszorg
jeugdgezondheidszorg
Extra water bij borstvoeding?
Niet nodig
Extra water voor pasgeborenen
en zuigelingen
mogelijk gevaarlijk
• Sachdev (1991) Sri Lanka
– 45 gezonde voldragen mannelijke babies
– gerandomiseerd: 23 exclusief BV, 22 extra water
– 34 - 41°C, relatieve vochtigheid <50%
– geen verschil in urinair output, urine en serum
osmolaliteit, rectale temperatuur
– melk- én vochtinname hoger bij exclusieve BV
(274 versus 210 ml, en 274 versus 233 ml)
• bevestigd bij oudere baby’s (1 - 6 mnd) in Pakistan, India,
Thailand, Ghana, Cameroen
Cave waterintoxicatie
Keating, 1991
Vanapruks 1989
jeugdgezondheidszorg
jeugdgezondheidszorg
Het is een erg warme zomer. In dat geval
heeft een zuigeling in de eerste
levensmaanden naast moedermelk of
kunstvoeding, zeker ook wat extra water
nodig.
Toevoegen van meel aan de laatste fles, kan
vanaf de leeftijd van 3 maanden aanbevolen
worden om te zorgen dat de baby doorslaapt
1. Juist
2. Onjuist
3. Weet niet
1. Juist
2. Onjuist
3. Weet niet
jeugdgezondheidszorg
jeugdgezondheidszorg
9
10/3/2014
Toevoegen van meel aan de laatste fles, kan
vanaf de leeftijd van 3 maanden aanbevolen
worden om te zorgen dat de baby doorslaapt
1. Juist
2. Onjuist
3. Weet niet
Uitsluitend borstvoeding of uitsluitend
kunstvoeding volstaat als voeding in de eerste
zes levensmaanden.
1. Juist
2. Onjuist
3. Weet niet
jeugdgezondheidszorg
Uitsluitend borstvoeding of uitsluitend
kunstvoeding volstaat als voeding in de eerste
zes levensmaanden.
jeugdgezondheidszorg
Mijn baby van 6 maanden weigert fruitpap te
eten, wat kan ik doen?
Schrijf kort op welke elementen je in je
antwoord zou verwerken (1 min), wissel
nadien je antwoord met elkaar uit (per twee
of drie, 2 min)
1. Juist
2. Onjuist
3. Weet niet
jeugdgezondheidszorg
jeugdgezondheidszorg
Fruitpap kan gerust vervangen worden door
“peuterpetitgervais”, dat is zoeter en zal dus
gemakkelijker geaccepteerd worden.
Fruitpap kan gerust vervangen worden door
“peuterpetitgervais”, dat is zoeter en zal dus
gemakkelijker geaccepteerd worden.
1. Juist
2. Onjuist
3. Weet niet
1. Juist
2. Onjuist
3. Weet niet
jeugdgezondheidszorg
jeugdgezondheidszorg
10
10/3/2014
Ouders met een zuigeling van 4 maanden
komen met de vraag of ze niet mogen
overschakelen naar een tweede leeftijdsmelk,
ze hebben de indruk dat hun baby niet meer
zo verzadigd is.
Ouders met een zuigeling van 4 maanden
komen met de vraag of ze niet mogen
overschakelen naar een tweede leeftijdsmelk,
ze hebben de indruk dat hun baby niet meer
zo verzadigd is.
1. Akkoord
2. Niet akkoord
3. Weet niet
1. Akkoord
2. Niet akkoord
3. Weet niet
jeugdgezondheidszorg
jeugdgezondheidszorg
De aard van de “beikost” is cultureel bepaald.
Er is geen reden waarom eerst fruitpap en
nadien pas groentenbrij zou gestart worden.
De aard van de “beikost” is cultureel bepaald.
Er is geen reden waarom eerst fruitpap en
nadien pas groentenbrij zou gestart worden.
1. Juist
2. Onjuist
3. Weet niet
1. Juist
2. Onjuist
3. Weet niet
jeugdgezondheidszorg
jeugdgezondheidszorg
Vanaf de leeftijd van 6 maanden is
overschakeling naar een tweede leeftijdsmelk
hoe dan ook nodig
Vanaf de leeftijd van 6 maanden is
overschakeling naar een tweede leeftijdsmelk
hoe dan ook nodig
1. Juist
2. Onjuist
3. Weet niet
1. Juist
2. Onjuist
3. Weet niet
jeugdgezondheidszorg
jeugdgezondheidszorg
11
10/3/2014
Ouders vertellen blij dat ze eindelijk
gevonden hebben hoe ze hun baby
groentenbrij kunnen laten eten: door er telkens
appelmoes bij te mengen. Dit is een goede
oplossing.
Ouders vertellen blij dat ze eindelijk
gevonden hebben hoe ze hun baby
groentenbrij kunnen laten eten: door er telkens
appelmoes bij te mengen. Dit is een goede
oplossing.
1. Juist
2. Onjuist
3. Weet niet
1. Juist
2. (eerder) onjuist
3. Weet niet
jeugdgezondheidszorg
Probleem met acceptatie
lepelvoeding
• FORCEER NOOIT
• Kijk maaltijdschema na (honger? )
• Probeer alternatieven (ingedikte melk?)
jeugdgezondheidszorg
Een groentenbrij bestaat uit twee keer zoveel
groenten als aardappelen, en 30 tot 50 g vlees,
met wat vetstof.
• Juist
• Onjuist
• Weet niet
jeugdgezondheidszorg
jeugdgezondheidszorg
Een groentenbrij bestaat uit twee keer zoveel
groenten als aardappelen, en 30 tot 50 g vlees,
met wat vetstof.
Het vlees in de groentenbrij wordt best
gekookt en niet gebakken.
• Juist
• Onjuist
• Weet niet
1. Juist
2. Onjuist
3. Weet niet
jeugdgezondheidszorg
jeugdgezondheidszorg
12
10/3/2014
Kant en klare babymaaltijden zijn te verkiezen
boven zelfbereide maaltijden.
1. Juist
2. Onjuist
3. Weet niet
Een fruitpap bestaat uit twee of drie stukken
fruit waarbij koek geplet wordt. Tot de leeftijd
van 6 maanden is glutenvrije koek nodig.
1. Juist
2. Onjuist
3. Weet niet
jeugdgezondheidszorg
jeugdgezondheidszorg
Glutenvrij :
zeker tot 4 maand,
niet langer dan 7 maand ?
Wanneer introductie gluten?
•
• Epidemiologische gegevens (vergelijking
Zweden – Denemarken)
• Darmbarrière uitgerijpt op 6 maand
• Prospectief onderzoek: voordeel indien
introductie gluten nog tijdens BV?
RCT:
–
–
–
–
•
Pasgeborenen met eerstegraadverwant met coeliakie (n = 832)
Glutenintroductie op 6 maanden (groep A) versus 12 maanden (B)
Serologische screening op 15, 24, 36 m en 5, 8 en 10 j
Indien positieve serologie: dunne darmbiopsie
Resultaat
– 36 m: positieve serologie A > B (16% versus 7%, p=0,002)
prevalentie coeliakie A>B (12% versus 5%, p = 0,01)
– 5 j en ouder: positieve serologie A = B (21% versus 20%)
prevalentie coeliakie A = B (16% versus 16%)
• Late introductie stelt het verschijnen van coeliakie uit,
maar voorkomt de ziekte niet.
(NEJM 2014; 371: 1295 – 1303)
jeugdgezondheidszorg
jeugdgezondheidszorg
Wanneer introductie gluten?
Een baby van 8 maanden weigert nog uit de
fles te drinken. Hij drinkt uit een beker. De
ouders vragen om gewone koemelk te geven,
omdat dat nu veel makkelijker is.
• RCT, dubbelblind, placebogecontroleerd
– Pasgeborenen met HLA-DQ2 of DQ8 én eerstegraadsverwant met coeliakie (n=944)
– Van 16 tot 24 weken: 100 mg gluten versus placebo
– Opvolging tot 36 m na geboorte
• Resultaat
– Géén verschil tussen beide groepen (identieke prevalentie coeliakie 5,9% versus 4,5%)
– Borstvoeding had géén significante invloed op het ontwikkelen van coeliakie of op het
effect van de interventie (al of niet exclusief tot 6 maanden // al of niet tijdens introductie
van gluten)
1. Akkoord
2. Niet akkoord
3. Weet niet
(NEJM 2014; 371: 1304-15)
jeugdgezondheidszorg
jeugdgezondheidszorg
13
10/3/2014
Opvolgmelk versus koemelk
• Preventie ijzergebrek(sanemie)
Een baby van 12 maanden drinkt nog 4 of 5
keer per dag borstvoeding, krijgt een fruithap
en een middagmaaltje.
Dit is een volwaardige voeding, ook al
vertoont de groeicurve een afbuiging sinds de
leeftijd van 6 maanden.
• Vermijden overmatige eiwitinname
• Juist
• Onjuist
• Weet niet
jeugdgezondheidszorg
GROEICURVEN
jeugdgezondheidszorg
G
Het verdient aanbeveling om tot de leeftijd
van drie jaar een groeimelk te geven in plaats
van gewone koemelk
BIJ EXCLUSIEF BV
• Initieel snellere G toename, na 3
m minder snelle
• Lengtegroei: gemiddeld iets
lager
L
1. Juist
2. Onjuist
3. Weet niet
•Hoofdomtrek: gemiddeld iets
hoger
HO
Rood: borstvoeding
Zwarte stippels: klassieke curven
jeugdgezondheidszorg
jeugdgezondheidszorg
KUNSTVOEDINGEN
KUNSTVOEDINGEN
• STARTMELK
– Wei-eiwitoverwegend, lactose
– Caseine-overwegend, al of niet lactose
• HYDROLYSAAT
– Partieel
– Doorgedreven
• INGEDIKTE MELK
– Johannesbroodboompitmeel (vezel)
– zetmeel
jeugdgezondheidszorg
•
•
•
•
•
•
“Hybride” MELKEN
SOJAMELKEN
SEMI-ELEMENTAIRE MELKEN
TWEEDE LEEFTIJDSMELK
GROEIMELK
PREMATURENMELK
jeugdgezondheidszorg
14
10/3/2014
Met groeimelk
minder snel onevenwichtige voeding
indien overmatige melkinname
bij te weinig gevarieerde voeding
Excuus voor weinig gevarieerde voeding??
Als een peuter van 12 maanden overschakelt
naar gewone koemelk, is volle melk te
verkiezen boven half-volle melk.
1. Juist
2. Onjuist
3. Weet niet
jeugdgezondheidszorg
jeugdgezondheidszorg
Een peuter van 12 maanden weigert brokjes in
het middagmaal, alles wordt verder heel fijn
gemixt anders wordt het uitgespuwd.
Zij kan een koekje knabbelen.
Weigering van brokjesvoeding?
Wat is je advies ?
Neem 1 min om het te noteren, en 2 min om
het met je buren uit te wisselen
• Start op de gepaste leeftijd (« kritische
perioden in ontwikkeling »)
• Geef geen brokjes in puree, maar liever
zachte brokjes (aardappel) apart
• Laat zuigeling brokjes zelf in de mond
brengen
FORCEER NIET
jeugdgezondheidszorg
jeugdgezondheidszorg
Voedingsschema
Ouders komen ten einde raad op consultatie:
hun zoontje van twee eet zeer slecht (geen
ontbijt, zeer kieskeurig vaste voeding, drinkt
meer dan 1 l fristi per dag en eet koeken).
Normaal klinisch onderzoek.
0 – (4) 6 mnd
BV
KV
« melk »
Vanaf (4) 6 mnd
lepelvoeding
• Fruit
• Groenten/vlees
9 – 12 mnd
• brokjes
• beker
jeugdgezondheidszorg
Op vraag
Structuur
Wat is je advies? Hoe breng je het aan?
Neem 2 min om zelf te noteren, 5 min om uit
te wisselen
jeugdgezondheidszorg
15
10/3/2014
Algemeen advies
• Een gezond kind laat zich niet verhongeren
OUDER BEPAALT
WAT
WANNEER
KIND BEPAALT
HOEVEEL
jeugdgezondheidszorg
Slecht etende peuter
• Vaste maaltijdstructuur
• Geen beloning (koek, petit gervais,…)
indien slecht eten
• Bord niet te vol leggen (1/4 van wat je
denkt nodig te zijn….)
• NIET méér dan 500 ml melk
• GEEN STRIJD
• Eten is iets vanzelfsprekend
jeugdgezondheidszorg
jeugdgezondheidszorg
16