EIGENAREN EN BEWONERS VAN BEBOUWDE PERCELEN

Tholen Stad
Schakerloo
EIGENAREN EN BEWONERS
(pachters en huurders)
VAN BEBOUWDE PERCELEN
in de
POLDERS VAN THOLEN
en
SCHAKERLOO
Inleiding
<<< *** >>>
Eigenaren en bewoners (pachters en huurders) van bebouwde percelen in de Polders van Tholen en Schakerloo
door J.J. en D.J van de Velde.
1
Het onderzoek heeft betrekking op de eigenaren en bewoners (pachters en huurders) van
bebouwde percelen staande en gelegen in de polders van de voormalige stad en
gemeente Tholen.
Tholen I
- Schakerloo deel 1 en 2
Eigenaren en bewoners (pachters en huurders) van bebouwde percelen staande en
gelegen in de Polder van Schakerloo.
Tholen II
- Tholen deel 1, 2, 3 en 4
Eigenaren en bewoners (pachters en huurders) van bebouwde percelen staande en
gelegen in de
Broodeloospolder en Polder Al te Cleijn, Deurloo- Razernij- en Vrou Belypolder,
Oud Strijenpolder en 1500 Gemetenpolder.
- Tholen deel 5
Eigenaren en bewoners (pachters en huurders) van bebouwde percelen staande en
gelegen in de
Dalemsepolder, Nieuwlandpolder, Puit- en Peukepolder en
Broek- en Roolandpolder.
- Tholen deel 6.
Eigenaren en bewoners (pachters en huurders) van bebouwde percelen staande en
gelegen aan de Eendracht buiten de wallen.
<<< *** >>>
Dank zijn wij verschuldigd aan de archiefdienst van de gemeente Tholen voor de
jarenlange bereidwillige medewerking, met name door de oud archivaris J.P.B.
Zuurdeeg, zijn opvolger F. van de Kieboom en hun medewerkers.
© Hoogerheide 2014
J.J. van de Velde
Hoogerheide
drs. D.J. van de Velde
Den Haag
Eigenaren en bewoners (pachters en huurders) van bebouwde percelen in de Polders van Tholen en Schakerloo
door J.J. en D.J van de Velde.
2
Het eiland Schakerloo in het begin van zijn bestaan.
Inleiding Tholen I
- Schakerloo deel 1 en 2
Schakerloo in vogelvlucht. Staande op de zeedijk van de Polder Schakerloo, op de
plaats waar eens het veerhuis annex herberg van het overzetveer naar Reimerswaal moet
hebben gestaan, kijkend in oostelijke richting naar het dorp Schakerloo of Oudeland met
zijn reeds lang verdwenen kerk met toren, in het midden van de polder over de oude
Veerweg richting de buurtschap Stenen Kruis met zijn omstreeks 1955 afgegraven
(molen)berg en de molenberg aan de Kerkweg die in 1939 is afgegraven in het kader
van de werkverschaffing, meer naar het westen in de richting van de met de verkaveling
verdwenen Nieuweweg waar de buurtschap Westdorp heeft gelegen.
Aan de hand van het veldboek van Tholen uit 1728 en de transporten van Schakerloo
vanaf 1640 en de belasting kohieren van 1599-1625 vonden we aanwijzingen voor 5
verdwenen hofsteden of hoefjes, verder nog 2 percelen met funderingsresten van een
boerderij of huizen. Samen met de Kettinghoeve en hofstede De Gortzak komen we op
negen bebouwde percelen in het Westdorp, maar mogelijk is er nog meer bebouwing
geweest.
Hierna wandelend over de hoogte van het dorp Oudeland, tot en met de 17e eeuw de
Hoochstraat genoemd, langs de plaatsen waar het brandspuithuisje, een school en
winkel, het Dorpshuis en 2 herbergen hebben gestaan, langs de vate en de begraafplaats.
De begraafplaats die sinds 2004 voor begraven is gesloten. Wat ons rest zijn een 30-tal
grafmonumenten. Twee oude grafzerken vallen op, zij zijn slecht leesbaar, een van de
fam. Floey, landbouwers wonende sinds 1587 op de hofstede Weltevreden gelegen in
Mosselhoek en een van de fam. Pleune / Van der Steen, landbouwers, won. op het dorp
Schakerloo.
Verder zien we de namen Braal, Deurloo, Geluk, Hage, Jansen, Moeliker, van Stee,
Stoutjesdijk, van de Velde en Verkerke. Zij zijn er geboren, hebben er geleefd, gewerkt
en zijn er ook begraven. Waar hebben al deze mensen en van hen die er zijn begraven
en waarvan geen grafmonumenten meer aanwezig zijn, gewoond. We willen het graag
weten, vastleggen om voor het nageslacht te bewaren.
Eigenaren en bewoners (pachters en huurders) van bebouwde percelen in de Polders van Tholen en Schakerloo
door J.J. en D.J van de Velde.
3
De ontstaans geschiedenis van Schakerloo is reeds in 1794 door J. Ermerins en in 1896
door A. Hollestelle beschreven.
Naar de bewoners en hun behuizing is echter nog weinig onderzoek verricht, vandaar
dat we het plan hebben opgevat de eigenaren, pachters en huurders van de bebouwde
percelen in de polders van Tholen en Schakerloo te achterhalen.
Het vaststellen van de eigenaren leverde in veel gevallen geen probleem maar wel veel
werk op, van de huurders en pachters zijn er echter voor 1811 maar weinig
archiefstukken te vinden.
In enkele gevallen is het in de 17e en 18e eeuw niet mogelijk gebleken de overgang van
opeenvolgende eigenaren van een perceel vast te stellen wegens het ontbreken van
bronnen.
Als basis voor ons onderzoek hebben we de kadastrale leggers van 1832 als startpunt
genomen, van 1832 hebben we naar het heden toegewerkt en vervolgens hebben we van
1832 naar het verleden gezocht met als basis de belastingkohieren van 1601 en 1624.
De looprichting van de belastinggaarder gaf een duidelijk beeld van de volgorde van de
bebouwde percelen. De volgnummers in ons onderzoek volgen dan ook de looprichting
van de belastinggaarder uit 1601:
Schakerloo: Noordzijde Schakerloo (Oudelandsedijk, Dorp Schakerloo met Hoogstraat,
Oudelandsedijk, Kortedijk, Zeedijk, Veer, Veerweg, Kerkweg, Buurtschap Westdorp,
Kettingsdijk, Buurtschap Stenen Kruis en Beulweg.
Tholen: Deurloopolder, Vrouw Belia, Mosselhoek, Mosselhoekseweg, Polder Al te
Cleijn, Zwarteweg, Oudelandsedijk, Postweg / Rechte Tolweg, Luchtenburgseweg, Dee
/ Vrouwendijk, Verreeweg, Zoutendam, Kadijk, Roolandsedijk, Moerdijk, Oostdijk
(Watervlietsedijk, Molenvlietsedijk), Singel, Postweg tot Stadszicht. Oud Strijenpolder,
Dalemsepolder, Nieuwland, Puit- en Peukepolder, Rooland- en Broekpolder.
Van oudsher is het gehele eiland Tholen een landbouwgebied geweest, in elke polder
stonden vele kleine hoeven c.q. hoefjes en hier en daar een huis. Op het eind van de 16e
eeuw en het begin van de 17e eeuw zijn er heel veel landbouwbedrijfjes verdwenen, de
oorzaak moeten we zoeken in de vele oorlogshandelingen in de tachtigjarige oorlog
1568-1648 en dijkdoorbraken die veel schade hebben veroorzaakt. De schaalvergroting
heeft toen reeds zijn intrede gedaan.
Na vele jaren van afwisselende rijkdom en armoede zien we echter dat er vanaf ca. 1950
opnieuw grote veranderingen hebben plaats gevonden. Veel arbeiders zoeken werk in
fabrieken elders en in de havens van Rotterdam. Dit heeft mede een versnelde
mechanisatie van de landbouw teweeg gebracht. We zien dat vanaf die tijd de bevolking
vanuit de polders verhuist naar de dorpen en de stad. De in de polders gelegen huizen
worden verkocht, veelal aan mensen van elders.
Het aantal inwoners in de polders is in de loop van de tijd door schaalvergroting ook
verminderd. De polder Schakerloo zal echter in zijn bestaan nooit meer dan ca. 200
inwoners hebben geteld.
Verder is de inrichting van de polder in de 50er jaren van de 20e eeuw ingrijpend
veranderd als gevolg van de herverkaveling. Vele originele en kenmerkende aspecten
van het landschap zijn daardoor verloren gegaan.
Volgens het register van eigendom uit 1806 bedraagt de omvang van de Polder van
Schakerloo - inclusief domeinlanden en vronen - 1134 gemeten en 39 roeden (thans
Eigenaren en bewoners (pachters en huurders) van bebouwde percelen in de Polders van Tholen en Schakerloo
door J.J. en D.J van de Velde.
4
circa 441 ha). In 1641 wordt het Ambacht van Schakerloo genoemd groot 1184 gemeten
en 100 roeden.
Anthonie Geluk schrijft in zijn boekje over Schakerloo in het jaar 1848: ”Schakerloo
wordt bewoond door 32 huisgezinnen met een bevolking van 147 personen, gehuisvest
in 24 woningen. Van de hoofden dezer 32 huisgezinnen, zijn er 4 landbouwer, 6
zogenaamde koeboeren, een vletschipper en dijkwerker, een horlogiemaker, een
herbergier en winkelier, een dijkbaas, twee dijkwerkers en vijftien landarbeiders. Van
de 147 inwoners waren er 17 Rooms Katholiek en de overigen behoorden tot de
Protestantse Kerk”.
Volgens Geluk werd er in de 19e eeuw ook nog kermis gehouden op het dorp Oudeland
en in de Zierikzeesche Courant kwamen we nog een vermelding tegen van een
veemarkt.
Tholen, 19 april 1875. “Als naar gewoonte werd heden de jaarlijkse verkoping door de Societeit Ceres, op
het voormalige dorp Schakerloo gehouden, hetwelk daar een ongewone drukte gaf.
De markt was vrij druk bezocht door kopers en verkopers; in het begin was er trage kooplust, die zich
evenwel in de meeste artikelen later herstelde. Paarden werden niet aangevoerd. Rundvee was nog al aan
de lijn en ging tot fikse prijzen redelijk wel van de hand. De aangevoerde schapen ruimden grotendeels
tot goede prijzen vlug op. Varkens, biggen, bokken en geiten, apen en ezels waren niet aangevoerd,
ofschoon wel op de plaats voorhanden. Moderne paardentuigen en ijzerwerk gingen tot redelijke prijs
goed van de hand en ruimde al het aangevoerde van deze artikelen goed op. Hooi en mest tot hoge
prijzen. Alles liep als gewoonlijk rustig af” (Uit de Zierikzeesche Courant 22 april 1875).
In 1946 waren er in Schakerloo de volgende bebouwde percelen:
19 arbeiderswoningen, waarvan 2 met landbouwschuur; 6 hoefjes, waarvan de
eigenaren geen of 1 à 2 paarden en een paar koeien bezaten; 1 woning met winkel; 2
schuurtjes (oude woningen); 1 losstaande landbouwschuur en 3 hofsteden. Er waren
totaal ca. 85 bewoners.
Na circa 1970 waren de winkel en de hoefjes niet meer als zodanig in gebruik, wat is
overgebleven waren 27 woningen en 4 hofsteden nl. Landzicht, Vlaamshoek,
Kettinghoeve en nog een nieuw gebouwde hofstede aan de Ceresweg.
In de middeleeuwen was er nog geen sprake van huisadressering en ook straatnamen
kende men nog nauwelijks. We komen in die tijd wel uithangtekens of uithangborden en
huisnamen tegen, die meestal verwezen naar het beroep of de geslachtsnaam van de
bewoner. Met de komst van steeds meer stenen huizen komt de gevelsteen in zwang.
Deze gevelsteen met huisnaam werd meestal ingemetseld boven de hoofdingang.
Ook in Schakerloo zijn deze aanduidingen gevonden:
Huisnamen:
In het jaar 1601 bij de ”Ontfanck van ‘t schougelt” in Schakerloo:
- Jan Dierycxssen, een huis genaamd “De Drye Conynghe” met 4 schouwen; en
- Adriaen Vergratens, een huis genaamd “Den Duyrniet” met twee schoukens.
Transporten Schakerloo 30 juni 1677 en 14 april 1685:
- een schuur en erve, genaamd “Pronckenburgh”.
Uithangbord:
Jan Soeteman is op 14 januari 1660 eigenaar van een huis en erve en tapperij, staande in
Schakerloo, waar hij tegenwoordig in woont, alwaer uijthangt “Prins Willem”
Eigenaren en bewoners (pachters en huurders) van bebouwde percelen in de Polders van Tholen en Schakerloo
door J.J. en D.J van de Velde.
5
Gevelsteen:
In de noordelijke gevel van het huis van de hofstede “Kettinghoeve” is een steen
gemetseld met de inscriptie “THUYS - VERMUYDEN”. De steen is drie lagen hoog
en 9½ strekkende steen lang. Hij zal bij de bouw in de 17e eeuw zijn aangebracht.
Burgemeester Struve verkoopt op 19 juli 1600 aan de stad Tholen een huis te
Schakerloo om dienst te gaan doen als dorpshuis, ook wel ’s-Heerenhuijs genoemd.
Het Dorpshuis diende als woning voor de schoolmeester en als school met 1
schoollokaal, dit lokaal zal tevens hebben gediend als kamer voor de schepenen om er
rechtshandelingen te verrichten.
Op 13 februari 1622 wordt Jan Adriaan Cornelisse aangesteld tot schoolmeester van
Schakerloo. Hij krijgt tot bewoning toegewezen “’s-Heeren Huijs”.
Ook nadat de stad het huis in 1688 verkocht bleef de naam ’s-Heerenhuijs eraan
verbonden.
De namen van de hofsteden in Schakerloo komen we voor het eerst in de 18e c.q. 19e
eeuw tegen o.a.: “Landzicht, Vlaamshoek, ‘s-Lands Keet, Gortsack, Kettinghoeve en
Stenen Kruis”. Bij de bevolking waren nog bekend de hofstede “Op het Dorp” en het
huis “De Driehoek”.
Andere bekende gebouwen waren: De kerk met toren (in de 16e en begin 17e eeuw
afgebroken); 2 molens (16e eeuw afgebroken); het rechthuis of dorpshuis (in 1688
verkocht); de school, herbergen, winkels en brandspuithuis op het dorp; veerhuis annex
herberg aan de zeedijk. Zij zijn allen verdwenen.
De wegen in Schakerloo hadden allen een naam en ook op het Dorp Schakerloo
kwamen we in de archieven namen tegen als Hoochstraat (begin 17e eeuw) later ’sHeerenweg en gelegen aan de straete, hiermee wordt de weg over het Oudeland
bedoeld, later ook wel de Hoogte genoemd.
Verder kwamen we tegen gelegen aan een Achterweg, met de Achterweg wordt bedoeld
de weg gelegen achter de percelen Oudeland 1 t/m 9 tot de vate.
Verder liep de Schokweg, ook wel Schotweg genoemd van (mog. de Oudelandsedijk tot
de vate en van), de vate tot de Veerweg. (De Schokweg gelegen tussen de vate en de
Veerweg is bij de verkaveling in 1955 verwijderd).
Voor 1968 waren in de Polder van Schakerloo de volgende namen bekend:
Stenen Cruijssendijk, later (Stenen) Straatweg en Postweg; Oudelandsedijk; Kortendijk;
Kettingsdijk; Kerkweg met de zijwegen Molenweg, Buitenpostweg en Halsweg;
Veerweg met zijweg Baslandwegje; Nieuweweg met zijweg Noordweg; Schokweg;
Beulweg en Vissershoekseweg.
Het Dorp Schakerloo werd ook het Oudeland genoemd en in het noorden van de polder
lag de buurtschap Stenen Kruis.
Verder heeft in het zuid-westen van Schakerloo aan de Nieuwe weg nog de buurtschap
Westdorp gelegen, deze buurtschap heeft bestaan uit minstens 7 hofsteden of hoefjes en
op 2 percelen mogelijk een hoefje of enkele huizen.
De genoemde hofsteden of hoefjes zullen kleine zelfvoorzienende gezinsbedrijfjes zijn
geweest waarop slechts een karig loon kon worden verdiend.
De Polder Schakerloo en de Buurtschap Westdorp in het bijzonder hebben erg geleden
tijdens de Allerheiligenvloed in 1570, terwijl in 1576 de dijk bij het Westdorp door de
Staatsen nog is doorgestoken. Mogelijk is de bebouwing van de aanwezige hofsteden en
Eigenaren en bewoners (pachters en huurders) van bebouwde percelen in de Polders van Tholen en Schakerloo
door J.J. en D.J van de Velde.
6
huizen in Westdorp zodanig beschadigd dat de meesten niet meer zijn opgebouwd. Zie
ook Westdorp bij de bebouwde percelen.
“Inzonderheid zwaar werden ook hier de gevolgen van den Allerheiligenvloed van 1570. Zoowel de
Deurloo- of de Broodeloospolder, braken daardoor in en hierdoor verkreeg de vloed weder vrijen toegang
tot deze bedijking.
Geheel Schakerloo stroomde diep onder water; de bevolking was gedwongen haar haardsteden te
verlaten; geen levend wezen bevond zich meer in diens gebied, en veel schade werd aan huizen en erven
toegebracht. Ook de waterkeering had door den golfslag zoozeer geleden, dat eene geheele verbetering
daarvan noodzakelijk bevonden werd.
Weinig tijds daarna ondervond men tegenspoed van een gansch andere kant. Door de Staatschen werd de
zeedijk in 1576 tegenover het Westdorp doorgestoken en de hoeve in de nabijheid daarvan bestaande, en
door de voorzaten van zekeren Mels Janss bewoond, verbrand. Uit de rekening “van het sterfhuis van
Frans Rezen, blijkt dat voornoemde Mels in 1591 nog een aanzienlijk bedrag te betalen had, waarvan de
voldoening in de laatste twaalf jaren was uitgebleven, als gevolg van de vele schade, die hij, zoo door den
brand, als door de bevloeiing des polders geleden had.
De gevolgen van de vorige ramp was men in zake de bebouwing van den grond dus nog niet te boven
gekomen, toen ’s polders akkers opnieuw aldus voor jaren in hunne vruchtbaarheid werden gekrenkt”.
Uit Geschiedkundige beschrijving van Tholen en omstreken door A. Hollestelle.
Bij besluit van de Gemeenteraad van Tholen d.d. 30 oktober 1967 zijn voor de Polder
Schakerloo ingaande 1 juni 1968 de volgende straatnamen vastgesteld. Postweg,
Oudelandsedijk, Kortendijk, Ceresweg, Oudeland (voor het dorp), Veerweg, Kerkweg,
Gortzakweg, Kettingdijk en Stenenkruisweg.
In Tholen en Schakerloo komen we vanaf 1738 bij de huisschatting en in 1786 bij de
huisschatting en het register van eigendom een doorlopend huisnummer tegen, in
Schakerloo begint de nummering met nr. 429 en in het jaar 1753 met nr. 425.
Omstreeks het jaar 1810 begint de nummering in Schakerloo met nr. 477 en kort daarna
wordt er een wijkletter aan toegevoegd, voor Schakerloo is dat de letter F.
In 1907 heeft iedere wijk zijn eigen nummering te beginnen met nummer 1.
De officiële adressering is tot 1968 echter steeds Schakerloopolder + huisnummer (tot
ca. 1931 met wijkltr.). In de praktijk was de adressering voor niet ambtelijke stukken
echter Oudeland, Oudelandsedijk, Kerkweg, Stenen Kruis, Postweg, en Kettingsdijk.
Bevolkingssamenstelling
Na de hervorming aan het eind van de 16e eeuw beleed de bevolking van het eiland
Tholen in meerderheid het Protestantse geloof.
Een aantal personen, in het bijzonder in Tholen, Schakerloo en Oud Vossemeer, bleven
het Roomse geloof trouw, of keerden na verloop van tijd hier weer naar terug.
Om hun geloof te belijden moesten zij echter naar de kerk in Lepelstraat onder de
parochie Halsteren.
Door de parochie Halsteren werden voor Tholen kerkmeesters en armmeesters
aangesteld. In 1760 was Reinier Ooms voor Tholen kerkmeester en in 1746 was Gabriël
Anthonisse Loije en in 1749 Jan Cornelisse van Klein Zundert armmeester in
Schakerloo.
In de doop- trouw- en begraafboeken van de Rooms Katholieke Kerk in Lepelstraat,
parochie Halsteren zijn de personen aangetekend die in Schakerloo woonden.
Het vermoeden bestaat echter dat de overledenen op Schakerloo werden begraven maar
dat de begrafenisdienst / requiemmis in Halsteren werd gehouden, zodat om die reden
de overledenen ook aldaar in het begraafboek zijn opgenomen. Het is opvallend dat in
het begraafboek van Halsteren haast geen kinderen zijn opgenomen, mogelijk werd voor
hen geen begraafdienst gehouden.
Eigenaren en bewoners (pachters en huurders) van bebouwde percelen in de Polders van Tholen en Schakerloo
door J.J. en D.J van de Velde.
7
-------------------
Foto genomen tijdens de inundatie in 1944 vanaf de toren te Tholen.
Rechts boven de voormalige buiten meestoof aan de Postweg
Inleiding Tholen II
In Tholen deel II betreft het in hoofdzaak gebouwen, hofsteden en woonhuizen die vrij
en verspreid staan in de genoemde polders.
Naast de hofsteden en huizen behandelen we in het kort de volgende items:
Deel 1.
- 2 geïnundeerde polders n.l. de Broodeloospolder en polder Al te Klein;
- Deurloo’s kaaitje, een landbouwhaven met een weegbrug;
- Mosselhoek waar naast de reeds bestaande hofsteden, een meestoof en 5 huizen
(knechtswoningen) worden gebouwd;
- Oudelandse voetpad ofwel ’t Oulands padje, een oud kerkpad, gelegen tussen de
Zwarteweg en de Postweg;
- stoomgemaal aan de Eendracht;
- molenberg aan de Molenweg thans Hertenkamp.
Eigenaren en bewoners (pachters en huurders) van bebouwde percelen in de Polders van Tholen en Schakerloo
door J.J. en D.J van de Velde.
8
Deel 2.
- de RK begraafplaats met kapel;
- de Buiten Meestoof aan de Straatweg of Postweg, waar een negental woningen
worden gebouwd naast de twee reeds bestaande woningen.
De meestoof en de huizen zijn eind 20e eeuw afgebroken waarna de percelen zijn
opgegaan in een nieuwbouwwijk;
- tolhuis aan de Postweg, later café De Tol.
Deel 3 en 4.
- de aanleg van de Vrouwendijk in 1676;
- twee verdwenen buitenhuizen genaamd Groot Verree en Watervliet;
- de verdwenen kleine buurtschap de Capelboom;
- de reeds lang bestaande buurtschap Molenvliet, nu ingeklemd tussen een snelweg en
de stadsuitbreiding van Tholen, heeft ooit bestaan uit een viertal hoefjes en enkele
huizen;
- een verdwenen lijnbaan cq touwbaan aan de Singel / Ten Ankerweg;
Deel 5.
- een verdwenen lijnbaan cq touwbaan in de Dalemsepolder;
- algemene begraafplaats Tholen.
-------------------
Eigenaren en bewoners (pachters en huurders) van bebouwde percelen in de Polders van Tholen en Schakerloo
door J.J. en D.J van de Velde.
9
Fragment van de kaart van Hattinga uit 1744.
Eigenaren en bewoners (pachters en huurders) van bebouwde percelen in de Polders van Tholen en Schakerloo
door J.J. en D.J van de Velde.
10
Indeling Polder van Schakerloo t/m de invoering van het Kadaster in 1832
De oudst bewaard gebleven Overloper of Veldboek van Tholen en Schakerloo met de
annex polders is van het jaar 1728 (GA Tholen inv.nr. 107).
De erbij behorende veldkaarten met nummering zijn helaas verloren gegaan.
De Polder van Schakerloo is opgedeeld in hoeken en de hoeken zijn opgedeeld in
hoeknummers, de hoeknummers bestaan uit meerdere percelen bouw- of weiland.
Schakerloo
-
Den Kleinen Kerkhoek
’t Noord Eijnde van den Zuijdhoek
’t Zuijd Eijnde van den Zuijdhoek
Jan Jacobshoek
Den Grooten Kerkhoek
Den Hals
Het Slijk
Den Hoek voor’t Westdorp
Heijn Moershoek
Cruijshoek
Coppen Coenshoek
Den Noort
De Hollekens
Het Riethoeksken
Gaulooshoek
Mattheushoek
Arent Waarshoek
Vissershoek
Den Grooten Heijn Kempenhoek
Pier Wittenhoek
Scheetegaar
Den Molenhoek
Vlaamshoek
Den Kleijnen Heijn Kempenhoek
Beulshoek
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
6
28
35
26
19
13
15
7
17
10
4
13
10
9
27
10
4
24
27
18
31
26
32
12
17
-------------------
Eigenaren en bewoners (pachters en huurders) van bebouwde percelen in de Polders van Tholen en Schakerloo
door J.J. en D.J van de Velde.
11
Indeling Polders Tholen t/m de invoering van het Kadaster in 1832
De Polders van Tholen zijn opgedeeld in hoeken en de hoeken zijn opgedeeld in
hoeknummers, de hoeknummers bestaan uit meerdere percelen bouw- of weiland.
1500 Gemetenpolder:
- Vrouw Belij
- Mosselhoek
- Het Spaart voor’t Oudeland
- Den Molenhoek
- Het Stoofhoeksken
- Jan Jansenhoek
- Kerkhoek
- Lemgillishoek
- Den Kleijnen Wilhannenhoek
- Den Grooten Wilhannenhoek
- Claas Hannenhoek
- Het Cleijn Ambagt
- Stormboshil
- Het Oost eijnde van den Soutenpolder
- Het West eijnde van den Soutenpolder
- Lutteldijk
- Verré
- Het Oude Kerkhof
- Striephoek
- Scheedulve
- Den Leegen (lage) Welhoek
- Den Opper Welhoek
- Het schoor agter Watervliet
Deurloopolder
- Cleijn Deurloo
- Groot Deurloo
Rasernijpolder
- Rasernije
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
8
54
10
27
5
19
41
18
3
29
12
23
17
30
21
31
35
17
42
24
12
10
1
nr. 1 t/m 10
nr. 11 t/m 23
nr. 1
t/m 2
Polder Al te Cleijn
- Al te Cleijn
nr. 1
t.m 8
Polder Oud Strien
- Oud Strien
nr. 1
t/m 6
-------------------
Eigenaren en bewoners (pachters en huurders) van bebouwde percelen in de Polders van Tholen en Schakerloo
door J.J. en D.J van de Velde.
12
Indeling Polders Tholen t/m de invoering van het Kadaster in 1832
De Polders van Tholen zijn opgedeeld in hoeken en de hoeken zijn opgedeeld in
hoeknummers, de hoeknummers bestaan uit meerdere percelen bouw- of weiland.
Dalemsepolder:
- Dalemsepolder Zuidzijde
- Dalemsepolder Noordzijde
nr. 1
nr. 1
t/m 52
t/m 30
Het Nieuwland:
- De Brootkiste of Heijn Buijshoek
- Colen Kruijsenhoek
- Den Schelphoek
- Den Galghhoek
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
t/m
t/m
t/m
t/m
De Peukepolder:
- De Peuke Zuidzijde
- De Vriendeloose
- De Peuke Noordzijde
nr. 1
nr. 1
nr. 1
t/m 39
t/m 17
t/m 30
De Puijtpolder:
- De Puijt
nr. 1
t/m 59
Den Broekpolder:
- Den Stelhoek
- Den Middelhoek
- Jan Pier Wittenhoek
- Schellekreeke
- Vlieghuijt
- Den Gasthuijshoek
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
27
15
16
23
34
44
Het Roodelandt:
- West Wallinge
- Den Achterhoek
- Den Voorhoek
- Den Middelhoek
- Den Raap
- Den Rietwelhoek
- Oost Wallinge
- Sluijshoek
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 1
nr. 34
nr. 46
nr. 1
nr. 35
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
t/m
25
25
33
33
45
52
34
48
8
31
27
38
-------------------
Eigenaren en bewoners (pachters en huurders) van bebouwde percelen in de Polders van Tholen en Schakerloo
door J.J. en D.J van de Velde.
13
De grootte van de hoeken bedraagt in 1728 incl. vronen:
- Schakerloopolder
1138 gemeten
3
roeden
- 1500 Gemetenpolder
incl. Vrouw Beliapolder
- Deurloopolder
- Rasernijpolder
- Polder Al te Cleijn
- Oud Strien
1660
144
4
19
149
gemeten
gemeten
gemeten
gemeten
gemeten
119½
86
220½
148
188½
roede
roeden
roede
roeden
roede
-
156
256
218
103
415
544
gemeten
gemeten
gemeten
gemeten
gemeten
gemeten
24
57
294
155
89½
77
roeden
roeden
roeden
roeden
roede
roeden
Dalemsepolder
Nieuwlandpolder
Peukepolder
Puijtpolder
Broekpolder
Roolandpolder
Tholen en Schakerloo totaal
-----------------------------------------4810 gemeten
262 roeden
-------------------
Bij de invoering van het Kadaster in 1832 worden de Polders ingedeeld in Secties en de
Secties opgedeeld in nummers.
Broekpolder
Roolandpolder
Sectie A met de nummers
Sectie B met de nummers
1 t/m 134
1 t/m 238
Peukepolder
Puijtpolder
Sectie C met de nummers
Sectie C met de nummers
1 t/m 127
”
Nieuwlandpolder
Dalemsepolder
Sectie D met de nummers
Sectie E met de nummers
1 t/m 127
1 t/m 118
Tholen Stad
Sectie F met de nummers
1 t/m 514
1500 Gemetenpolder
Sectie G blad 1 t/m 5 met de nummers 1 t/m 761
Deuroopolder
Razernijpolder
Sectie H met de nummers
Sectie H met de nummers
1 t/m 73
”
Schakerloo
Sectie I en de nummers
1 t/m 533
Oud Strijenpolder
Sectie K met de nummers
1 t/m 56
1
Eigenaren en bewoners (pachters en huurders) van bebouwde percelen in de Polders van Tholen en Schakerloo
door J.J. en D.J van de Velde.
14
Afkortingen en betekenissen
In de genealogie en in dit historisch onderzoek wordt in verband met de
overzichtelijkheid regelmatig gebruik gemaakt van afkortingen. Onderstaand zijn deze
afkortingen verklaard. Tevens zijn een aantal veelgebruikte begrippen en beroepen
nader toegelicht.
geb.
ged.
bel.
overl. ol.
begr. bg.
ber.
won.
att.
otr.
tr.
j.m. j.g.
j.d.
wed. van
wdnr. van
e.g. van
-
geboren
gedoopt
belijdenis, toetreding als lid van een Kerk
overleden
begraven
beroep
wonende
attestatie
ondertrouw
trouwen
jonge man / jong gezel (niet gehuwd of gehuwd geweest)
jonge dochter
“
weduwe van
weduwnaar van
echtgenote van
GA
RA
WK Wskmr.
NA
RAZE
inv.nr.
-
gemeente archief
rechterlijk archief
weeskamer archief
notarieel archief
rechterlijk archief Zeeland / Zeeuws Archief
inventarisnummer
£
s
gr / d
m
ƒ
€
-
pond Vlaams (vls.)
schelling
groten / deniers
myten
gulden
euro
ha
are
ca
- hectare
- are
- centiare
= 100 aren
= 100 ca
gem.
roede
- gemet
- roede
= 300 roeden
= 360 cm
tienden
- op een stuk land rustend recht krachtens welke de rechthebbende
aanspraak heeft op een tiende deel van de vruchten van het land.
- stuk land gelegen naast een dijk of een voormalige kreek, veelal
van mindere kwaliteit, waarvoor geen statenlasten verschuldigd
waren.
- een tot ca. 1880 veel voorkomend gewas, gebruikt als grondstof
voor de bereiding van rode kleurstof.
vroon
mede, meekrap
= 20 schellingen = 6 gulden
= 12 groten
= 24 myten
= ƒ 2,20
Eigenaren en bewoners (pachters en huurders) van bebouwde percelen in de Polders van Tholen en Schakerloo
door J.J. en D.J van de Velde.
15
schepen
diaken
landman
particuliere
boerenmeid
arbeider
arbeidster
boerenknecht
-
gemeentelijk bestuurder
kerkelijk ambt
boer, landbouwer
zonder beroep / huisvrouw
dienstmeid / dienstbode
landarbeider / veldarbeider
landarbeidster
landbouwersknecht, verrichtte werkzaamheden op de boerderij
waarbij paarden werden gebruikt.
Bronnen
Rechterlijk en notarieel archief Tholen en Schakerloo, waaronder:
Kohier dubbele 100e penning Tholen 1624, 1685, 1707 en 1738 (Tholen. Raze inv.nr. 5221).
Registers van transporten onroerend goed en hypotheken:
o.a. Archief Schakerloo
Gerechtsrol
Raze inv.nr. 5889
1655 - 1792
Schepenakten Raze inv.nr. 5890
1641 - 1760
Schepenakten Raze inv.nr. 5891
1760 - 1796/97
Minuten
Raze inv.nr. 5892
1758 - 1775
Minuten
Raze inv.nr. 5893
1776 - 1796
Registers van de weeskamer Tholen.
Administratief bestuurlijk archief Tholen, waaronder: Stadsrekening Tholen 1586/87.
Kohier van de 10e penning over de Stad en lande van Tholen 1543.
Belastingkohieren 1599 - 1625. (Zeeuws Archief Rek.kmr. Zld., inv.nr. D 66840 e.v.).
Kohier van schouwgeld over de jurisdictie van Tholen en Ambacht van Schakerloo 1601.
Kohieren van huisschatting 1738, 1753 en 1784-1786 (Tholen. GA inv.nr. 2590).
Registers van eigendom ca. 1784-1806, 1806 en 1810 (Tholen. GA inv.nr. 85).
Oorgeld der paarden, Tholen 1730-1806 (Tholen. GA inv.nr. 293; bewerkt door J.J. van de
Velde).
Lijst bewoners Tholen en Schakerloo 27 maart 1797.
De brandweer van Schakerloo 1872-1935 (Tholen. GA inv.nr. 2086; bewerkt door J.J. van de
Velde).
Begraafplaats Schakerloo. Lijst van graven en grafnummers (Ned. Herv. Kerk Tholen 1953;
bewerkt en aangevuld door J.J. van de Velde).
Gem. Tholen, Register van de Huisnummering, 3 delen, ca. 1907-1940 (Tholen. GA inv.nrs.
1538A 1907-1920, 1538B 1918-1930, 1538C 1930-1940).
Gezondheidscommissie van de Gem., o.a. Tholen-buiten in 1905 (Tholen. GA inv.nr. 68).
Kadastrale leggers en kaarten Tholen 1832 - 1964.
Doop-, trouw- en begraafboeken.
Bevolkingsregisters / Burgerlijke Stand.
Eigenaren en bewoners (pachters en huurders) van bebouwde percelen in de Polders van Tholen en Schakerloo
door J.J. en D.J van de Velde.
16
Literatuur
A. Delahaye. De parochie van Halsteren tot 1830, 1974.
J. Ermerins. Enige Zeeuwse Oudheden van o.a. Tholen en de Heerlijkheid Schakerloo.
Veere 1794.
A. Geluk J.Azn. Het voormalig dorp Schakerloo, 1848.
A. Geluk J.Azn. Reimerswaal in haren bloei en ondergang, 1877.
E. de Graaf. Huisnamen en -opschriften in Zeeland, 2005.
A. Hollestelle. Geschiedkundige beschrijving van Tholen en omstreken, 1896.
A. Romeijn. De Stadsregering van Tholen, 2001.
J.P.B. Zuurdeeg. Diverse publicaties in boekvorm en in de Eendrachtbode.
<<<<**>>>>
Eigenaren en bewoners (pachters en huurders) van bebouwde percelen in de Polders van Tholen en Schakerloo
door J.J. en D.J van de Velde.
17

Download Report