Trends BTW Handboek

SPECIALISTEN VINDEN BTW - VERHOGING GEEN SLECHT IDEE
'Hogere btw is een sociaal
rechtvaardige belasting'
De verhoging van de btw is een interessant idee, menen specialisten. Ze wijzen
ook op het falende antifraudebeleid van de btw-administratie.Diejaagt op de kleine
vissen en laat de haaien zwemmen. De Belgische schatkist verrijkt zich zo ten koste
van de logistieke sector. HAHSBROCKMAHS, FOTOCRAFIETHOMASDEBOEVER
en verhogingvan de btw is
perfect te verdedigen, als die
maatregel wordtgecompenseerd door een vermindering
van de lasten op arbeid. Dat
zeggen de btw-specialisten die Trends
omde tafel bracht. EY-fiscalist Bart Buelens en de advocaten Sophie Clocheret
(Baker & McKenzie),Henri Vandebergh
(Vandebergh, Smeets) en Wim Panis
E
14 12 .JL' NI 201~ I WWW.TREHDS.SE
(Stibbe) schrevenookallenmeeaan het
BTW-Handboek van Larcier, datonlangs
van depe1·sen rolde(zie kadersh1kDekat
vindt haar jongen niet terug).
Dekansisgrootdatuwboekgauwachterbaald is, nu België voor een grondige fiscaJe hervorming staat. De Buropese Unie, de OESO en ook minister
vanFinanciënKoenGeenspleitenwor
een verschuiving van de belasting op
arbeid naar die op consumptie. Critici
noemen dat asociaal, omdat gezinnen
die minder verdienen relatief harder
getroffen worden.
HENRI VANDEBERGH. "De btw is een cor-
recte belasting. Je betaalt enkel als je geld
uitgeeft Ze is bovendien voor iedereen
gelijk. Iemalld die rijk is, geeft inuuers
meer geld uit Vermogende burgers dra-
gen zo relatief meer bij. Ik weet niet of
dat nu hetgeval is."
WIM PANIS. "Bi nnen de btw is er ook
ruimte voor een sociale correctie. Er zijn
verlaagde tarieven voor levensnoodzakelijke goederen en diensten. zoals kraanijeswater, geneesmiddelen, groenten en
fruit"
BART BUELENS. "Een verschuiving van
de lasten op arbeid naar het belasten van
consumptie heeft ookeen gunstigeimpact
op onzeconcurrentiepositie, omdatproducten dangoedkoper geproduceerd kunnen worden in België."'
SOPHJECLOCHERET. "Bovendien leiden
de lagere lasten op hun bew-t mogelijk
tot meer uitgaven en dus hogere btwinkomsten. De btw is ook redelijk beheersbaar, omdat je haar als burger perfect kan vermijden door minder teconswneren."
vANDEBERGH. "De verhogingvan de btw
in het kader van een brede hervorming
is dus een goede manier om de economie
te stimuleren."
In België komtvolgens de statistieken
wel relatief veel btw-&aude voor. Hoe
komt dat?
om de fraudeplegers te vervolgen. Dan
vordert de Belgische fiscus de betaling
van de ontdoken btw van een onschuldige tussenpersoon. Dat gebeurt geregeld bij Antwerpse expediteurs. Zo spekken btw-carrousels de Belgische schatkist. Het is een belasting bij Belgische
ondernemers op de doon'oer van goederen. Pijnlijk voor een land dat zich profileert als logistiek centmm van Euro pa."
CLOCHERET. "De rechtspraak bepaalt dat
iemand niet alleen veroordeeld kan worPAN IS. "Omdat de fiscus van buitenlandse den als hij weet heeft van een btw-carfraude ook een Belgisch probi eem maakt. rousel, maar ook wanneer hij het redeZo pakt de administratie vaak onwetende lijkerwijze 'had moeten weten'. Die redeBelgische tussenschakels in btw-car- nering kan behoorlijk ver gaan. Wie bijrousels (zie Btw-carrousel:simpel ensneO voorbeeld zonder enige referentie veel
hard aan. De criminelen die de constructie goederen van een nieuwe leverancier
hebben opgezet, blijven dikwijls buiten afi1eemt, loopt al een risico."
schot. Zij genieten nochtans van hetvoor- BUELENS."Stel dateen ondememergoeddeel van de fraude.
koop inkoopt Een mooie deal, denkt hij.
"Stel dat goederen via de Antwerpse Uiteindelijk blijkt hij de laatste schakel
haven direct naar een bedrijf in Frank- van een btw-carrousel. De btw die hij
rijk worden vervoerd. België kan er geen betaalde, is nietdoorgestort In dat geval
btw op heffen. Later blijkt dat er fraude kan de koper worden beboet voor fouten
in het spel is. De Franse bestemmeling van een van de eerdere leveranciers in
heeft de btw niet aangegeven en brengt de keten."
de goederen in een zwart circuit. Vaak PANTS. "Ik ken het geval van een multikomt de fiscus in het buitenland te laat national die nauwgezet alle klanten en
De jacht op deldeine
vissen is open,
terwijl de haaien
n1ogen blijven
zwe1nmen.
WWW.TRI!t4D$.1R I I~.Jl"NI2014 1fi
~
VISIE RONDETAFEL BTW
~
operaties tegen het licht houdt om te vermijden dar hij betrokken geraaktbij btwfraude. Dat gebettrt via een doorgedreven IT-systeem en een speciale compliance-cel. Maar er zijn duizenden transacties en een fraudeur was toch door de
mazen van het net geglipt. Het bedrijf
kreeg, volledig onterecht, een boete. Maar
de multinational besloot die niet aan re
vechten, want hij wilde absoluut niet in
de kranten genoemd worden als een
medeplkhtigein een btw-carrousel. België maakt er zich met deze manier van
fraudebestrijding gemakkelijk van af.''
CLOCHERET. "Gelukkig komt de Europese rechtspraak meer en meer tussen-
"In het definitieve
stelsel moeten de
28lidstaten op
elkaar vettrouwen
voor de correcte
inningvan de brnr.
Daar wringt het
schoentje"
Sophie Clocherel
beide. Onlangs is België op de vingers
getiktvooreen te ruime hoofdelijke aansprakelijkheid in de interne wetgeving."
in 1993 werd in een overgangsregeling
van drie jaar voorzien om alle lidstaten
de kans te geven dat stelsel in te voeren.
Twintigjaar laterstaan we nog nergens.''
Hoe moeten we btw-fraude dan wel
aanpakken?
BUELENS. "Het is nietgemakkelijk. Btw-
fraude kan je zo goed als onmogelijkproactief tegengaan. Het btw-stelsel zelf is
de oorLaak van fraude. Door de jaren heen
zijn er almaar meersystemen ingevoerd,
waardoor gaten in de btw-hef6ngontstaan. Door de toepassingvan btw-vrijstellingen en verleggingen van de belasting, moet de btw dikwijls pas aan het
einde vnn de distributieketen in een keer
worden betaald. Zo wordt het voor cri-
16 12.) l'Nl 201+ I WWW.TREHDS.SE
ruinel en mogelijk de bn.v op de volledige
transactieprijs te verduisteren. Mocht
men btw heffen op elke transactie in de
economische keten, dan kon enkel met
die kleinere bedragen worden gefraudeerd."
VANDEBERGH. "Zo'n manier van btwheffing stemttrouwens het best overeen
met het basisstelse!, dat ooit moet worden ingevoerd. Bij de grote hervomling
Waarom blijft het meer fraudegevoe-
lige overgangssysteem voor de btwheffing dan behouden?
PANIS. "In het definitieve stelsel moet de
btw-administratie van de lidstaatvan de
leverancier de aangerekende bn.v doorstorten naar de Lidstaten waar de klanten gevestigd zijn. Dar vergt een intense
samenwerking tussen debelastingadmi-
BTW-CARROUSEL: SIMPEL EN SNEL
In een btw-carrousel verkoopt een onderneming
goederen aan een ander
bedrijf, vaak een filiaal van
dezelfde groep in een ander
land. De btw wordt wel gerecupereerd, maar niet betaald. De vennootschap die
de btw recupereert, wordt
leeggehaald. De goederen
worden snel verkocht,
meestal onder de markt-
waarde. Na een tijd gaat de
lege vennootschap uiteraard failliet. Dan is het te
laat, de criminelen zijn er
met hetgeld vandoor.
De fraude is mogelijk omdat de belastingadministratie op de aangiiten van ondernemingen vertrouwt.
De fiscus stort het te recupereren bedrag snel omdat
anderstransacties tussen
ondernemingen verstoord
dreigen te worden.
Een btw-carrousel is simpel, maar komt uiteindelijk
altijd aan het licht. Daarom
werken de criminelen
meestal met stromannen
en nepbed rijven. "Bij btwcarrouselskomt de controleur bijna per definitie te
laat", zegt Bart Buelens
van EV.
nistraties van de Emopese lidstaten. Dan
wordt de samenwerking zo sterk als de
zwakste schakeL"
CLOCHERET. "In het definitieve stelsel
moeten de 28lidstaten op elkaar vertrouwen voor de co rrecre inning van de
btw. Daar wringt het schoen~e."
Is de Belgische fiscale administratie
voldoende uitgerust om fraude op te
sporen?
BUELENS. ''Niet als ze geïsoleerd werkt.
De fiscus roeit met de riemen die hij heeft.
Nu pakt de administratie kleine misbmiken op microniveau aan, maar laat
"De verhogingvan
de btw in het kader
van een brede
hervonning is dus
een goede 1nanier
om de econo1nie
te stimuleren"
Hem·i \ 'cmdeber.qh
'DE OVERHEID MISBRUIKT DE FISCALE WETGEVING'
"De overheid maakt zich
schuldig aan een vorm van
fiscaal misbruik", poneert
de Limburgse fiscalist Henri Vandebergh. Een overheid moet btw betalen voor
bepaalde goederen en
diensten, maar kan die niet
recupereren omdat zegeen
btw-plichtige is. "Maar
overheden halen allerlei
trucs uit om toch btw te
kunnen recupereren", weet
Vandebergh. "Het Waals
Gewest heeft destijds bijvoorbeeld de vennoot-
schap Sofico opgericht om
de btw-last op wegwerkzaamheden te beperken.
Defederaleoverheid betaalt dan mee de rekening
van een gewestproject."
Ook allerhande structuren
van publiek-private samenwerking (pps) worden opgericht om de btw te kunnen recupereren. "Dat is inderdaad een merkwaardig
randje aan de btw", aldus
Bart Buelens (EV). "Elk beleidsniveau tracht zo veel
mogelijk te doen met zijn
schaarse middelen. Btw besparen door de oprichting
van aparte vennootschappen is een van de mogelijkheden. Het is geen geheim
dat ook gemeentebesturen
net daarom projecten uit·
voeren via autonome gemeentebedrijven. Dat
maakt optimalisaties mo·
gelijk. Het is handig dat je
maar 6 procent heft op een
inkomticket voor een
zwembad, terwijl je 21 procent van de aankoopprijs
kan recupereren:
ze veel zware fraude Iiggen. Fiscale operaties in internationale groepen komen
bij controles amper aan bod. Het is een
technisch systeem met veellek ken, dat
de staat veel geld kost Fraude is een fenomeen dat internationaal moet worden
aangepakt. De fiscus focust te veel op
kleine dossiers, zoals dat van de firmawagens. Er zijn heus wel fundamentelere problemen."
CLOCH.ERET. "Een controleur gaat soms
naar een onderneming, ziet aan de bedrijfspoort de BMWs endeAudi's staan,
verzamelt een paar documenten en geeft
een boete van 3000 euro omdat het privégebruik van de bedrijfswagen onderschatzou zijn. Hoe maatschappelijk relevant is dat? Intussen laat de fiscus fraudemechanismen liggen."
WWW.TREHDS.BE I I:!..Jl"NI2014 17
~
VISIE RONDETAFEL BTW
HOGERE BTW VOOR GERENOVEERDE GEBOUWEN
Sinds midden mei moeten promotoren op de verkoop van gerenoveerde gebouwen 21 in
plaats van 6 procent btw aanrekenen. Bij de verkoop van een
gerenoveerd pand is het toepasselijke tarief 21 procent,
maar sommige promotoren
omzeilden dat door de verkoop
van een oud krot en de aannemings overeenkomst voor de
renovatie van het pand in twee
contracten te gieten. Op de
eerste overeenkomst is 10 pro-
cent registratierechten verschuldigd. Op de renovatiewerken moet de aannemer slechts
6 procent btw aanrekenen.
De rulingcommissie kwalificeerde dat soort constructies al
als misbruik. "Het probleem
was dat lagere ambtenaren
soms wel meegingen in die redenering'', zegt Wim Pa nis, advocaat bij Stibbe. "Het voordeel
van de nieuwe regel is dat er
een einde kom t aan rechtsonzekerheid op het terrein. Pro-
~ VANDEBERGH. "Een en ander hangt ook
san1en met de manier van controleren.
De fiscale administratie pluist via data-
"Het btw-stelsel
zelf is de oorzaak
van fraude"
Burl Buelens
motoren worden nu gelijk behandeld."
Het doel van de lagere btw was
de bestrijding van stadskankers, diepromotoren kunnen
wegwerken. Is het standpunt
van de administratie dan wel
terecht? Volgensadvocaat
Henri Vandebergh is die vraag
de kern van de discussie over
de notie 'fiscaal misbruik'. "Een
fiscaal misbruik moet ingaan
tegen de bedoeling van een
wet", redeneert hij. "Dat is ont-
zettend moeilijk aan te tonen.
De wetgever voert een wet in
om bepaalde doelstellingen te
bereiken, bijvoorbeeld ondernemingen aantrekken via de
notionele-intrestaftrek of een
vrijstelling van bedrijfsvoorheffing. Maar de wet is amper
goedgekeurd of de administra tie begint op eigen houtje allerlei uitzonderingen in te voeren
of bijkomende voorwaarden te
stellen. Zo ondergraven ze het
doel van een wet."
mining de cijfers van bedrijven uit en
geeft centraal lichtlijnen. Zo trof ik een
controleur die me vroeg enkel de gegevens van de voordelen van aUe aard van
de bestuurders door te geven. Verbaasd
vroeg ik ofdat het enige was. Dat is alles
wat Brussel wil weten, was het antwoord.
Zo kan je toch geen efficiënte controle
doen? Een bedrijf kan zo rustigfrauderen, als het bereid is een boete te betalen voor pruUen. Vorig jaar werden de
vruchtgebruikconstructies aangepakt.
Vandaag zijn het de vrijsteUingen van
bedrijfsvoorheffing voor onderzoek en
ontwikkeling. Her en der schudt de fiscus war geld uit de zakken van de ondernemers. En de fraudeurs gaan hun gang."
Hier zitten nogal wat advocaten rond
de tafel. Sinds 1 ja.nuari 2014 betalen
uw klanten btw op de erelonen. Maakt
dat veel verschil voor bedrijfsadvocaten, wier klanten die meestal kunnen
recupereren?
PANIS. "Zeer zeker. Banken, verzekeringsmaatschappijen en ziekenhuizen,
bijvoorbeeld, kunnen de aangerekende
btw slec hts gedeeltel ij k ofnjet in aftrek
brengen. Hun factuur stijgt."
BUELENS. "Die 21procent zullen ze doorrekenen. Rechtsbijstandverzekeraars verhogen bijvoorbeeld hun premies." <!>
Lees ook blz. 6: Lagere loonlasten in plaats van
fiscale snoepjes
18 12.) L'Nl20L+ I WWW.TREHDS.SE
"België 1naakt
er zich 1net zijn
manier van btwfraudebestr\jding
ge1nakkelijk vanaf"
HïmPmris

Download Report