Kerkinformatie
nummer 224 • april 2014
Geloven
met icon
en
Evangelisch-Altreformierte Kirchen springlevend •
Elke gemeente een eigen app! • Afscheid van DISK
2|
Internetnieuwtjes
Religie in
Amsterdam
Bert ter Schegget
Belijdeniscadeau
www.ghterschegget.nl
www.symbolique-plus.nl
Prof. dr. G.H. ter Schegget (1927-2001)
was een spraakmakende en inspirerende
theoloog en hoogleraar christelijke
ethiek in Leiden. De stichting die zijn
intellectuele nalatenschap beheert,
heeft nu op deze website al zijn boeken
digitaal beschikbaar gesteld, zodat
nieuwe generaties er kennis van kunnen
nemen. Delen van zijn archief worden
later bijgeplaatst. Binnen de pdf’s kun
je met Ctr+F zoeken op woorden in
de tekst.
Geloofsbelijdenis afleggen is persoonlijk ja zeggen tegen God. Veel
jongeren krijgen bij zo’n bijzonder
moment een geschenk als herinnering.
Op de website van Symbolique+ vindt
u cadeaus met een symbolische waarde
die u als ouder(s), partner of kerkenraad
kunt geven. Bijvoorbeeld een engel
als teken van hoop en bescherming of
een 'dode' woestijnroos die met water
altijd weer tot leven komt. Zie ook de
advertentie achterin dit nummer.
Persoonlijke bijbel-app
Kerk en gehandicapten
www.degelovigestad.nl
Onder de noemer De Gelovige Stad hebben diverse
culturele en religieuze instellingen in Amsterdam
een online platform gecreëerd over religie en
geloofsbeleving. Volgens de organisatoren zijn
steeds meer mensen op zoek naar zingeving en
verdieping, ook in het hectische Amsterdam. Waar
kunnen ze die inspiratie vinden en wat heeft de
stad hun allemaal te bieden?
De website biedt een overzicht van locaties en
evenementen in de hoofdstad waar op religieuze
en/of artistieke wijze wordt nagedacht over zingeving
en religie. Een jaar lang, tot maart 2015, is doorlopend
een gevarieerd aanbod van tentoonstellingen,
evenementen, lezingen, workshops en activiteiten
voor jong en oud te vinden. Deelnemers aan het
initiatief zijn onder andere de Protestantse Kerk
Amsterdam, het Amsterdam Museum, het Bijbels
Museum, Museum Ons’ Lieve Heer op Solder,
het Joods Cultureel Kwartier, Cultuurlijn1102,
Nieuwwij.nl, Soka Gakkai International Nederland
en de Vrije Academie.
Het online platform zal zich verder vullen met
bijdragen uit heel Amsterdam. Met de samenwerking
willen de betrokken partijen het Amsterdamse publiek
inspireren en de kans geven om meer te leren over
andere vormen van religie en de geloofsbeleving van
hun stadsgenoten.
Een website voor uw gemeente:
te moeilijk? Te duur? Niet haalbaar?
Kijk eens op www.protestantsekerk.net!
www.onbeperktgeloven.nl
www.bible-fit.nl
De gratis app Bible-Fit helpt de gebruiker om bijbelteksten en -verhalen
te vinden die aansluiten bij gebeurte­
nissen en gevoelens. De gebruiker kan
nieuwe thema’s en teksten toevoegen.
Zo wordt het meer een persoonlijke
uitgave. De app is voorzien van een
gratis bijbeleditie. Er is nu ook een
Engelse versie beschikbaar voor de
iPhone. De Nederlandse editie en
Android versie verschijnt in mei 2014.
Hoe kun je verstandelijk gehandicapten
betrekken bij geloof en gemeente?
Over dit thema is onlangs een nieuwe
website gestart door twee pastores in
de gehandicaptenzorg. De site geeft
informatie en tips over communicatie
en rouwbegeleiding, tips voor huisbezoek, verhalen vertellen, verwijzingen
naar boeken en website. Handig voor
ambtsdragers, catecheten en iedereen
die zich inzetten voor een volwaardige
plaats van verstandelijk gehandicapten
in de kerk.
Colofon Kerkinformatie 224 – april 2014 ISSN 1380-460X
Kerkinformatie verschijnt elf keer per
jaar als officieel orgaan van de
Protestantse Kerk in Nederland.
Algemeen adres
Dienstenorganisatie Protestantse Kerk
in Nederland, Joseph Haydnlaan 2a,
3533 AE Utrecht, Postbus 8504,
3503 RM Utrecht,
telefoon (030) 880 18 80,
e-mail: [email protected].
Kerkinformatie • april 2014
Abonnementenadministratie
Abonnementsprijs e 20,- per jaar;
buitenland e 27,50. Vanaf 35 ex.:
e 17,50 per jaar. U kunt zich als
abonnee opgeven en afmelden bij
de Abonnementen-administratie
Kerkinformatie, Postbus 8504,
3503 RM Utrecht,
telefoon (030) 880 17 25,
[email protected]
Dit blad is voor visueel gehandicapten
in aanpaste leesvorm verkrijgbaar.
Voor nadere informatie CBB,
Postbus 131, 3850 AC Ermelo,
telefoon (0341) 56 54 99.
Redactie-adres
Kerkinformatie, Postbus 8504, 3503
RM Utrecht, telefoon (030) 880 14 17
(di, wo, do). E-mail: [email protected]
Advertenties: zie achterin aan het begin
van de advertentierubriek.
Redactie
Rian Binnendijk (hoofdredacteur),
Janet van Dijk, Sandra Haverman
(beeldadviezen), Marloes NouwensKeller, Marieke Riedemann, Henk van
IJken en Frans Rozemond (eindredactie).
Basis vormgeving
ReproVinci, Schoonhoven
Opmaak
Ladenius Communicatie B.V., Houten
Druk De Groot Drukkerij, Goudriaan
Kerkinformatie op internet
www.pkn.nl/kerkinformatie
Overname van artikelen wordt op
prijs gesteld, mits met bronvermelding.
Overname van foto’s in overleg.
|
Inhoud
Ten geleide
Frans Rozemond
eindredacteur Kerkinformatie
4
Kunst en geloof
Iconen: Het beeld komt terug in het geloof
8
Uitleencollectie
Zendingserfgoed brengt zending dichterbij
9
Evenement
The Passion in Groningen
10
Gemeente
Gratis proefperiode app voor elke gemeente
11
Communicatie
Dag van de Communicatie op drie locaties
14
Buitenland
Evangelisch-altreformierte Kirche:
‘De scharnierfunctie ligt ons wel’
16
kerk in actie
In de communicatie over hun geloof
hebben christenen altijd beelden gebruikt. In dit nummer zien we daar
mooie voorbeelden van: voorwerpen
uit de zendingsgeschiedenis en –
moderner – de nieuwe app van de
Protestantse Kerk, die de landelijke
website van de Protestantse Kerk
nog dichterbij brengt.
Verder vertelt dr. Alfred Bronswijk
over geloofscommunicatie via iconen.
Religieuze kunst mag zich al vele jaren
in grote belangstelling verheugen.
Musea en tentoonstellingen trekken
veel bezoekers. Vrij nieuw is volgens
Bronswijk de persoonlijke aandacht
voor de spiritualiteit van iconen.
‘Het specialistische niveau van verzamelaars en musea wordt aangevuld
met mensen die zelf iets met iconen
willen doen, die ook zelf iconen willen
maken. Kloosters houden retraites
met iconen. Landelijk groeien de
iconen-schildergroepjes.
Sommige kerkenraden gaan op
bezinningsexcursie naar het ikonenmuseum in Kampen. Ze horen daar
van directeur Harm van Biesum dat
iconen geloofsobjecten zijn. Nauw
verbonden met de Oosters Orthodoxe
Kerk en haar liturgie. Feitelijk horen
ze thuis in een kerkgebouw, in een
eredienst, of daar waar geloven
wordt beleefd. Voor de Orthodoxie
is geloven per definitie vanuit het
zien. ‘Daarom kunnen iconen binnen
onze moderne kijkcultuur voor goede
dwarsverbindingen zorgen.’
3
Kerk in Actie
Afscheid van DISK – wie gaat verder?
17 Bezinning
Dagboek tussen Pasen en Pinksteren
18
Hoezo Zending?
‘Zending vraagt je je comfortzone te verlaten’
20
JOP
Karaktervorming: je bent jong en je bent eh... christen?
22
Servicepagina
De website voor de ouderling
23
Kerk en theoloog
Klaas Spronk: ‘Geïnspireerd door het Oude Testament’
bi
j
Rubrieken
d
e
6 Kroniek
co
ve
rfot
12
Mensen (inclusief predikantswisselingen)
13
Daar in Utrecht
26 Collecten
o
27 Bijbelteksten Taizé
28 Advertenties
Landelijk groeien groepjes iconenschilders. Jan Verdonk uit Amster­dam
begon er zelfs een speciale opleiding in (www.iconenschool.nl). Meer over de
toegenomen interesse in de spiritualiteit van iconen op p. 4-5. Foto: Sandra Haverman.
Kerkinformatie • april 2014
4|
Iconen - verstilling, schoonheid en spiritualiteit
Het beeld terug in het geloof
eloof
Kunsm
en
nsg
teen
Toegegeven: een hype is het nog niet. Toch springt het wél in het oog. We hebben
het dan over de groeiende belangstelling voor iconen. Zowel in de museale sfeer,
als ook in religieuze groepen en de kerken neemt de interesse toe. Wat steekt achter
deze nieuwe aandacht voor de eeuwenoude geloofskunst? Wat trekt gelovigen en
a-religieuze mensen zo aan in dit kleurrijke, maar in onze ogen vaak zo ongewone
schilderwerk?
Strikt genomen zijn iconen beschilderde
planken, klein of groot. Soms, als draagbare reis-icoon, zijn ze in brons gegoten.
Maar altijd zijn het afbeeldingen van
personen. Allereerst natuurlijk van Christus. Vervolgens van Maria, apostelen en
bijbelse gestalten. Maar ook kerkheiligen
en engelen zijn present. Iconen hebben
hun habitat in het Oosters Orthodox
christendom.
Verstilling
Op iconen wordt alles weergegeven in
een opvallend stereotype stijl, waarin het
gebruikelijke perspectief én de voor ons
zo gewone ruimtewerking van licht en
schaduw ontbreken. Omgeving, bergen,
stad - het wordt allemaal haast abstract
uitgebeeld. Trouwens, niet de individuele
expressie van de schilder is van belang.
Het geloof en de kerkelijke traditie is bij
de iconen maatgevend.
Belangstelling
Neemt de belangstelling voor iconen
toe? Onno Maurer, directeur van
Museum Flehite, Amersfoort, ziet
het als een beweging die al enige
decennia gaande is. Niet voor niets
organiseert dit museum nu voor de
vijfde (!) keer de tentoonstelling
'Stralende Schoonheid'. Tussen Pasen
en Pinksteren, van 12 april tot 9 juni
2014, worden weer bijzondere Russische iconen aan het publiek getoond.
'Het religieuze sentiment speelt bij
onze bezoekers stellig een grote rol’,
meent Maurer, die met name veel
protestanten bij deze tentoonstellingen
opmerkt. Maar ook niet-religieuze
mensen komen er op af. Ook zij worden getroffen. 'Iconen hebben een
spiritueel magnetisme in zich’, vindt
Maurer. 'De liefdevolle wijze waarop
ze zijn gemaakt, de gewijde stilte die
ze uitstralen, het verhaal er achter
- in iconen raakt de vinger van de
tijd je aan', zegt de directeur.
Kerkinformatie • april 2014
Paas-icoon van de opgestane Christus. Verklaring: H. ANACTACIC betekent: de Opstanding.
OWN om het hoofd van Christus betekent: ‘de Zijnde’. Daarboven J.C XC: de Griekse
afkorting van de naam Jezus Christus. Foto: Jan Verdonk.
Goud - in de westerse schilderkunst ná
1500 in onbruik geraakt - flonkert op
iconen de beschouwer royaal tegemoet.
Alsof onze ogen gelokt moeten worden
om af te reizen naar hogere sferen. En
dat is ook de bedoeling van deze oude,
unieke kerkelijke kunst - verstilling, meditatie en persoonlijke Godsontmoeting.
Nagenoeg altijd kijkt de afgebeelde persoon je aan, met een blik die méér ziet
dan het gewone…
|
Visuele cultuur
Ligt er een verklaring achter de hoge
bezoekersaantallen van tentoonstellingen
en het toenemende gebruik van iconen
in groepen? 'In onze tijd is institutioneel
geloof afgekalfd. Oude visies keert men
de rug toe. Maar het spirituele willen
mensen niet opgeven. Tegelijk leven we
in een visuele cultuur. Iconen bieden
werelden van stilte en van diepe betekenis. En ze bieden dit alles visueel aan. Zo
is het beeld weer terug in het geloof, in
de breedste zin', legt mevrouw Desirée
Krikhaar uit. Zij, kunsthistorica, is de
drijvende kracht achter de zeer succesvolle iconen-tentoonstellingen, georganiseerd door Museum Catharijneconvent,
Utrecht, zoals: Iconen uit Macedonië
(2011), Goddelijke Inspiratie (2013) en
Oost ontmoet West (2013).
De hier, maar ook elders in ons land
getoonde iconen hebben veelal een
Russische herkomst, weet Krikhaar. In
het jaar 988 ging de Russische vorst
Wladimir over tot het christendom, hiertoe in Constantinopel geïnspireerd door
het Oosters Orthodoxe, of Byzantijnse
type van het christendom. Toen het
Byzantijnse Rijk in 1453 bezweek onder
het moslimgeweld, werd Rusland de
leidende erfgenaam van de Oosters
Orthodoxie en de daarbij horende iconentraditie. Tot op vandaag.
Nederland had van oudsher goede banden met Rusland. Midden vorige eeuw
kwam een eerste belangstellingsgolf
voor iconen op gang. In ons land waren
mensen die iets met Rusland hadden.
Prachtige collecties kwamen hier tot
stand. De communisten wilden onze
guldens wel. 'Na “glasjnost” en de open
grenzen intensiveerde dit enorm’, aldus
Krikhaar. ‘Tentoonstellingen werden
mogelijk met Russische samenwerking.
Kijk naar de Hermitage, Amsterdam.
De publieksbelangstelling groeide mee.
Een tweede golf dus'.
Naast de musea
Op dit moment is er een derde beweging
volop gaande. Het specialistische niveau
van verzamelaars en musea wordt aangevuld met een veelkleurigheid aan
mensen die zelf iets met iconen willen
doen, die ook zelf iconen willen maken.
Kloosters houden retraites met iconen.
Landelijk groeien de iconen-schildergroepjes. Het blad 'Eikonikon' en de
gelijknamige website vormen min of
meer het orgaan voor groepen en mensen die de specifieke spiritualiteit of de
artisticiteit van de iconen zoeken.
Zo zijn er ook tal van stilte- en meditatiegroepen bij hun samenkomsten een
icoon centraal plaatsen. Bijvoorbeeld
in 'Het huis op het Spui', het centrum
voor spiritualiteit van de Evangelisch-
Deelnemer aan een schildergroep van de iconenschool van Jan Verdonk te Amsterdam
(www.iconenschool.nl). Foto: Sandra Haverman.
Lutherse Gemeente in Amsterdam. Een
plaats waar kerkelijk of niet, gelovig en
ongelovig samen zoekt naar zin en verdieping. 'We hebben ook een stiltegroep,
die min of meer een geestelijke voorbereiding is op het schilderen van iconen
een dag later', vertelt Thom Breukel,
die het ene én het andere leidt. Ook bij
de landelijke groepen van Vacare - het
groeiende platform voor meditatief leven
in de Protestantse Kerk - is regelmatig
een icoon als aandachtsobject aanwezig.
Waardevolle aanvulling
'Laatst hadden we een complete kerkenraad van een protestantse gemeente in
ons museum. Ze wilden met elkaar,
tussen de iconen in, een hele bezinnings­
dag houden. Prachtig! Ze wilden zich
daarbij voeden met de sfeer en de verstilling van onze iconen'. Aan het woord
Harm van Biesum, directeur van het
Ikonenmuseum te Kampen. In zijn visie
bieden iconen, vanuit geloofsoogpunt,
een waardevolle aanvulling op bijbel en
prediking.
Hij benadrukt dat iconen in principe
geen museumstukken zijn. Ze zijn niet
bedoeld voor louter esthetisch genoegen.
Het zijn geloofsobjecten. Nauw verbonden met de Oosters Orthodoxe Kerk en
haar liturgie. Feitelijk horen ze thuis in
een kerkgebouw, in een eredienst, of
daar waar geloven wordt beleefd. Voor
de Orthodoxie is geloven per definitie
vanuit het zien. 'Daarom kunnen iconen
binnen onze moderne kijkcultuur voor
goede dwarsverbindingen zorgen',
volgens van Biesum. Openbare lagere
scholen uit de regio bezoeken het Kamper
museum en komen daar in aanraking met
de bijbel en met de christelijke boodschap
en denkwereld.
Ook plaatselijke gemeenten
De belangstelling voor de wereld van de
iconen - Russisch, Grieks of Byzantijns toont vandaag een stijgende lijn. Ook
kerkelijke gemeenten dragen hier aan bij.
Zij doen dat onder andere door iconenverkooptentoonstellingen te houden, bijvoorbeeld ten bate van diaconaal werk in
de Oekraïne. Door lezingen of door het
organiseren van eigen schildergroepen.
Bij dit alles is natuurlijk goede informatie
onmisbaar. Denk alleen maar aan de
achtergronden, de geschiedenis, de
symboliek, of de bijbelse samenhangen.
En dan is er ook nog zoiets als de Oosters Orthodoxe kerkgeschiedenis. Want
iconen zijn niet ontstaan in een vacuüm.
De iconen hebben het oude christendom
en de vroege liturgie tot leven geroepen
in de kerk van het Oosten.
Drs. Alfred C. Bronswijk
theoloog en publicist en was werkzaam als
buitenland-pastor, in het radio-pastoraat,
het onderwijs en de kerken.
Meer weten?
Een goede introductie, plus een handleiding voor kerkelijke gesprekken
over iconen, is het boekje verschenen
in de Toer-reeks van het Protestants
Centrum voor Toerusting en Educatie;
Alfred C. Bronswijk, Geloven op
ooghoogte, Iconen - geschiedenis,
schoonheid, betekenis. Boeken­
centrum 2012. Zie ook de website
www.iconenschool.nl.
Kerkinformatie • april 2014
5
6|
Kroniek
‘Moeten we het over
familie hebben?’
Ik schrok toen ik als beginnend preses hoorde dat het
In de kerk moet je met jouw verhalen terechtkunnen,
thema voor de ethische bezinning die in de november-
zonder dat je bang hoeft te zijn veroordeeld te worden.
synode zou plaatsvinden al vastgesteld was. Familie?
De kerk is een plek om verhalen te delen en zo het sa-
‘Rustig maar, het wordt geen nota met spruitjeslucht’,
menleven te leren. Tot dat delen van verhalen wil de
stelde de scriba me gerust. In de maanden daarna
ethische bezinning oproepen.
heeft die eerste schrik me bepaald bij de vraag waarom
wij als synode eigenlijk komen met een jaarlijks terug-
Ik ben, kortom, mijn eerste schrik voorbij. Op een goede
kerende ethische bezinning. Wat verwachten we van
manier aangesneden is een onderwerp als ‘familie’ juist
een dergelijk gesprek in de synode en van de brochure
iets om het met elkaar in de kerk over te hebben. Bij
die na dat gesprek aan gemeenten aangeboden wordt?
het samenleven in Gods naam hoort het immers dat
In de visienota van de Protestantse Kerk in Nederland
mensen met elkaar iets delen van wat er ten diepste
hebben we de kerk omschreven als dé plaats om te
in hen omgaat.
leren wat samenleven is. Dat moeten we van God
leren, voegt de visienota daaraan toe. Maar hoe leer
Dankbaarheid, verdriet, verantwoordelijkheidsgevoel
je van God?
en verwarring verdienen het om in verhalen gedeeld
te worden. Wanneer we verhalen delen, breken die
Het onderwerp ‘familie’ raakt gevoelige snaren. Wat
verhalen ook open en herkennen we vaak beter hoe
heeft de kerk daarover te zeggen? Welke uitspraken
God in deze verhalen oplicht. In het delen van verhalen
staan er in de brochure over patchworkgezinnen,
herkennen wij elkaar ook als van God gegeven. In de
zorgplicht, homoseksualiteit, happy singles, gouden
kerk hebben we weet van God die ons kent en door-
bruiloften? Wie het boekje ‘Familie als gegeven. Leven
grondt. Dat voorkomt snelle oordelen. Dat helpt om
in een web van relaties.’ ter hand neemt, merkt dat
het leven in al zijn nuances te leren verstaan. Dat
het hier niet over gaat. Er worden geen oordelen
daagt ons uit om blijvend gericht te zijn op samenleven
geveld, maar er wordt gespreksstof aangeleverd.
zoals God het bedoelt.
Familie. Op de één of andere manier is iedereen af-
Niet om een paar boude uitspraken te doen reikt de
komstig uit een familie. Dat is een gegeven waar elk
Protestantse Kerk in Nederland een boekje voor ethische
mens mee te maken heeft. Of je jouw familie nu kent,
bezinning aan. ‘Familie als gegeven. Leven in een web
of niet. Of je nauwe banden met hen onderhoudt, of
van relaties’ wil eraan bijdragen dat wij mensen elkaar
niet. Of je levensverhaal geschreven wordt binnen de
als van God gegeven beschouwen en ervaren.
context van één familie, of van meerdere. Je komt
als mens ergens vandaan en schrijft met jouw leven
Karin van den Broeke
een volgend stuk van het verhaal waarin je binnen-
preses van de generale synode
gekomen bent. Juist omdat familie onontkoombaar
is, raakt het thema vaak aan onze diepste emoties.
Tegen de heersende beelden in, is het er ons als
De brochure ‘Familie als gegeven’ is te downloaden via
Protestantse Kerk in Nederland niet om begonnen om
www.pkn.nl > Werkvelden > Geestelijke vorming >
oordelen uit te spreken op dit terrein. Integendeel.
Vorming en toerusting > ethische bezinningen.
Kerkinformatie • april 2014
|
• berichten
• Synode spreekt over ambtsvragen
In april bespreekt de generale synode
onder meer een aantal vragen rondom
het ambt en over de binnenlandse oecumene. De kleine synode, die vooral
over beheerszaken vergadert, buigt zich
over de voortgang van de nieuwbouw
van het Roosevelthuis/Hydepark.
Kleine synode 23 april
Aan de vooravond van de generale
synode houdt de kleine synode onder
meer een brainstorm over toekomstige
beleidsthema’s. Daarnaast wordt de
stand van zaken rondom de nieuwbouw
van het Roosevelthuis en Hydepark
gepresenteerd. Tevens wordt afscheid
genomen van een aantal leden van de
kleine synode .
Generale synode 24-25 april
In november 2013 hield de synode een
verkennende bespreking over het ambt.
Insteek waren zeven knelpunten rond
het ambt. ‘Ambten zijn een gave van
God aan de kerk’, aldus synodescriba
Arjan Plaisier. ‘En toch zitten we er
mee. Om ambtsdrager te zijn. Om
ambtsdragers te vinden. Hoe blijf je geïnspireerd, ook als met minder mensen
en minder geld het werk gedaan moet
worden? Voel je je geroepen of geronseld?’ In de komende april-synode staat
het onderwerp weer op de agenda.
Scriba Plaisier heeft de opmerkingen uit
de novembervergadering verwerkt in
zeven brieven over het ambt. De brieven zijn gericht aan de gemeente, de
kerkenraad, de ouderling en diaken, de
predikant, de classis, de bisschoppenconferentie en de missionair werker.
Zeven keer over het ambt, vanuit zeven
verschillende perspectieven. Het zijn
brieven waarin het gesprek wordt aangegaan, brieven die willen inspireren,
bemoedigen en richting willen wijzen.
Na het verwerken van de reacties van
de synode worden deze brieven mogelijk verzonden aan de gemeenten om
het gesprek in de gemeenten te stimuleren. In april 2016 zal het onderwerp
terugkomen in de generale synode.
Andere agendapunten generale
synode:
• Kerkordewijzigingen, onder meer met
betrekking tot de pioniersplekken.
•Bezinnende bespreking over
binnenlandse oecumene.
•Samenwerking tussen Kerk in
Actie en ICCO.
•Presentatie statistische gegevens
2013.
•Verkiezing leden kleine synode en
een moderamenlid.
Synode TV
De agenda’s van beide synoden zijn te
vinden via www.pkn.nl/synode. De
openbare zittingen zijn te bekijken via
www.pkn.nl. De publieke tribune bezoeken kan ook: Congreshotel De Werelt, Westhofflaan 2, 6741 KH Lunteren,
tel. (0318) 48 46 41. •
Foto: [email protected]
• F orse prijsverlaging Liedboek Online
Liedboek BV heeft de tarieven voor een
licentie op Liedboek Online met ingang
van 1 maart 2014 met de helft verlaagd.
Met deze licentie kunnen kerkelijke gemeenten onbeperkt liederen uit het
Nieuwe Liedboek afdrukken in een liturgie en vertonen met een beamer. De
verschuldigde auteursrechten zijn daarmee automatisch geregeld. Voor een
gemeente met gemiddeld 200 à 250
kerkgangers bijvoorbeeld komen de
jaarlijkse licentiekosten voor Liedboek
Online nu op € 275,- per jaar uit. De
tariefaanpassing geldt met terugwerkende kracht tot juli 2013.
Behalve een algemene tariefverlaging
biedt BV Liedboek ook een nieuwe
licentiemogelijkheid aan voor gemeenten
die slechts op beperkte schaal liederen
uit het Nieuwe Liedboek willen afdrukken
of presenteren via een beamer. Met
deze beperkte licentie kan voor € 55,per jaar de liederenschat van het Nieuwe
Liedboek onbeperkt worden ingezien
en zijn 60 downloads mogelijk.
Tegemoetkoming
De tariefverlaging is onder meer het gevolg van gesprekken van de Protestantse
Kerk met BV Liedboek. Een aantal gemeenten en classicale vergaderingen
hadden bij de generale synode bezwaar
gemaakt tegen de door hen als hoog
ervaren tarieven van Liedboek Online.
Met de tariefaanpassing hoopt de uitgever aan de bezwaren tegemoet te
komen en de drempel voor de introductie
van het Nieuwe Liedboek te verlagen.
Het Nieuwe Liedboek is de vervanger
van het Liedboek voor de kerken uit
1973. De Generale Synode van de Protestantse Kerk heeft het Nieuwe Liedboek in 2013 vrijgegeven ter beproeving
door de gemeenten van de kerk.
Meer informatie over de tarieven en
gebruiksvoorwaarden van Liedboek
Online zijn te vinden op de website
www.liedboek.nu. •
• Jubileumviering
Protestantse Kerk
Dit jaar bestaat de Protestantse Kerk
in Nederland tien jaar. Op 1 mei 2004
verenigden de Nederlandse Hervormde
Kerk, de Gereformeerde Kerken in
Nederland en de Evangelisch-Lutherse
Kerk in het Koninkrijk der Nederlanden
zich officieel tot de Protestantse Kerk
in Nederland. Dit tweede lustrum krijgt
aandacht op zondag 14 september
2014 tijdens een speciale kerkdienst
in De Fontein in Nijkerk. Het thema
van deze kerkdienst sluit aan bij de
Startzondag van 2014: vieren en verbinden. De dienst is gericht op de
toekomst van de Protestantse Kerk
en wordt bewust gehouden in een
nieuw kerkgebouw (2011).
Kerkinformatie • april 2014
7
8|
Zendingserfgoed brengt
zending dichterbij
lectie
Uitlem
ln
se
co
en
en
Een tentoonstelling, een schilderij bij de
preek, of een hongerdoek aan de wand. Het
in Zuidland bewaarde zendingserfgoed biedt
vele mogelijkheden om zending op een andere
manier dichtbij de gemeente en het grote
publiek te brengen.
Een aantal gemeenten heeft al goede
ervaringen met een tentoonstelling van
Zendingserfgoed. Zo organiseerde de
ZWO-groep in Zuidland een wereldmaaltijd over het thema ‘verbondenheid
tussen Afrika en Nederland’. Bijna vijftig
mensen kwamen opdagen. Naast een
Hollandse pot stonden Afrikaanse gerechten op het menu. Tussen de gangen
door presenteerde het Zendingserfgoed
een collectie snij- en knipkunst van de
kunstenaar Ndimby uit Madagascar en
landbouwgereedschap van de Pokotstam uit Kenia. Ook de wereldzendingsconferentie in Brazilië en het werk van
de GZB in Kenia passeerden de revue.
Een eindje verderop, in de ontvangstruimte van de Zuidlandse Welkomkerk,
hingen vijf geweven wandkleden uit China
met Bijbelse voorstellingen. De kleuren
spatten bij wijze van spreken van de pas
geschilderde muren. De predikant vertelde dat een echtpaar uit de gemeente
hier onlangs zijn huwelijksjubileum vierde
en hoe de feestgangers vol belangstelling
de kleden hebben bekeken.
Naarden en Brielle
In de Grote Kerk van
Naarden prijkt tijdens
de Veertigdagentijd het
hongerdoek Leven onder
de regenboog uit Haïti,
ter beschikking gesteld
door Zendingserfgoed.
Het werd in 1982 gemaakt door de Haïtiaanse
kunstenaar Jacques
Chéry. En in De Sjoel,
de voormalige synagoge van Brielle,
konden geïnteresseerden en toevallige
passanten drie weken lang een tentoonstelling van christelijke schilderkunst in
authentiek Balische stijl bewonderen.
In elf kleurige schilderijen werd hier het
leven van Jezus uitgebeeld.
Bovenstaande voorbeelden laten zien
wat de collectie Zendingserfgoed kan
betekenen voor plaatselijke gemeenten,
predikanten, ZWO-groepen en kunstcommissies van kerken. Van leerhuis
tot illustratie bij de dienst, van tijdelijke
Jezus en de Samaritaanse vrouw. Chinees
wandkleed geweven door Tujia vrouwen;
ontwerp He Qi. Foto: Collectie zendingserfgoed
tentoonstelling tot materiaal bij een avond
over het zendingswerk. Iets voor uw
gemeente?
Kijk op www.zendingserfgoed.nl of mail
naar [email protected]
Huub Lems
medewerker zendingserfgoed
• berichten
• VVP over de Heilige Geest
De Vereniging van Vrijzinnige Protestanten (VVP) heeft een handreiking opgesteld om predikanten en gemeenteleden te inspireren in hun spreken over
de Heilige Geest. Volgens de VVP is de
Geest voor velen een lastig begrip en
wordt er daarom vaak over gezwegen.
‘Dat is jammer omdat de Geest juist zo
veel betekenis en kracht heeft.’ In de
handreiking Laat maar waaien, moderne
gedachten over de Heilige Geest dagen
Kerkinformatie • april 2014
elf vrijzinnige voorgangers hun lezers
uit om woorden te zoeken voor de
Geest. In een openingsbijdrage schrijft
synodepreses Karin van den Broeke dat
het geloof niet over objectieve waar­
heden moet gaan en dat juist de Geest
haar helpt bij een andere manier van
geloven. De tekst bevat discussievragen
en is daardoor zeer geschikt voor gesprekskringen. De handreiking is gratis
te downloaden: www.vrijzinnig.nl >
Publicaties > Laat maar waaien. Via
deze website is ook een gedrukt exemplaar te bestellen à € 2,-. •
• Geloof heeft een kerk nodig
‘Ik ga niet meer naar de kerk, maar ik
geloof nog wel’ is een veelgehoorde
opmerking.
Hebben mensen de kerk nodig om te
geloven? Volgens ds. Harald Overeem
wel. Je geloof is gebaat bij de regelmaat
van de kerkgang, zegt hij in zijn onlangs
verschenen boekje Om te geloven heb ik
de kerk nodig. Juist omdat we God niet
zomaar tegenkomen in het dagelijkse
leven. Overeem vertrekt bij de stelling:
Binnen de kerk is heil te vinden. ‘Als we
de kerk nodig hebben om te geloven,
dan roept dit om een kerk die het waarmaakt dat zij een vindplaats van heil is.’
Harald Overeem was jarenlang docent
en mentor aan bijbelschool de Wittenberg in Zeist. Sinds 2010 is hij predikant
in de Protestantse Gemeente te Boskoop.
In dit boekje gaat het hem niet om een
dogmatisch vertoog of om de vraag
naar nieuwe vormen of experimenten.
Het is meer een belijdenis: ‘Ik geloof in
de kerk.’ De vragen achterin het boek zijn
|
9
The Passion in Groningen
Groningen is in 2014 het decor van The Passion. Na driemaal randstad is deze stad in
het Noorden gastheer van het muzikale evenement over de gevangenneming Jezus,
zijn lijden én opstanding. De vierde editie van The Passion wordt op donderdag 17
april uitgevoerd in de binnenstad en op andere karakteristieke plekken in de stad.
meente Groningen, Vrije Baptisten Gemeente Groningen en het Oecumenisch
diaconaal-pastoraal centrum De Open
Hof Groningen.
Missionaire tips
The Passion wordt op 17 april op Nederland 1 om 20.30 uur uitgezonden.
Jan Dulles van de Nederpopgroep 3J’s
vertolkt de rol van Jezus. Tv-presentator
Meer weten?
De deelnemende organisaties zijn:
diaconie wijkgemeente Nieuwe Kerk
Groningen, Kerkgenootschap Zevendedags Adventisten, Doopsgezinde Ge-
een hulpmiddel om met elkaar gedachten
en ideeën uit het boek te bespreken.
Harold Overeem, Om te geloven heb ik
de kerk nodig, 96 p., € 9,95, ISBN:
9789033800498. •
Beau van Erven Dorens is dit jaar de
verteller. Waarschijnlijk kijken er weer
meer dan een miljoen mensen naar de
Passion. Voor gemeenten is dit een
mooie kans om het paasverhaal bespreekbaar te maken voor mensen die
dit verhaal niet goed kennen.
Marloes Nouwens-Keller
voorlichter Protestantse Kerk
Foto: © Willem Jan de Bruin
Op www.pkn.nl zijn tips te vinden hoe kerken het gesprek over The Passion op gang
kunnen brengen. www.pkn.nl > Actueel > Evenementen > 40dagentijd en Pasen.
• Conferentie Charismatische
Werkgemeenschap
De Charismatische Werkgemeenschap
Nederland houdt eind mei haar voorjaarsconferentie in Delden. Thema zal
zijn ‘Een Geest van overvloed’, naar het
gelijknamige boek van Graham Tomlin,
decaan aan het St. Mellitus College in
Londen, die ook als spreker zal optreden.
Hoe moet je je de overvloedige Geest
voorstellen? Wat betekent dit voor de
dynamiek en de praktijk van de gemeente en samenleving? Wat betekent
dit voor de gaven van de Geest? Andere
sprekers: Lia Benschop, Nelleke van
Wettum (over de rol van de Geest in
hun leven) en Benno van den Toren,
hoogleraar Interculturele theologie aan
de Protestantse Theologische Universiteit in Groningen (over de christelijke
identiteit in een wereld vol godsdiensten
en hoe de Geest zich hierin manifesteert).
Op vrijdag is er een speciale theologenlunch. Er is ruimte voor 1500 deelnemers.
Voor kinderen, tieners en jongeren zijn
eigen programma’s en er is een crèche
voor baby’s en peuters. Plaats: Conferentiecentrum De Kroeze Danne te Delden.
Tijd: woensdag 28 mei t/m zondag 1 juni
2014. Meer informatie: www.cwn-cwj.nl,
e-mail: [email protected] of tel. (0184)
66 20 48. •
Kerkinformatie • april 2014
Evenement
Vijf kerkelijke organisaties, waaronder de
diaconie van de protestantse wijkgemeente Nieuwe Kerk in Groningen, organiseren
in het kader van The Passion een agapèmaaltijd voor dak- en thuislozen. De organisatoren willen op deze manier invulling
geven aan de traditionele avondmaalsviering op witte donderdag.
De dak- en thuislozen van de stad worden
voor deze maaltijd uitgenodigd. De kerken
in Groningen nemen elk een deel van
de kosten voor hun rekening. Tijdens
de maaltijd zal het paasverhaal verteld
worden. Daarnaast is er een tentoonstelling van foto’s van ’Het laatste avondmaal’, vormgegeven door dak- en thuislozen. Als het mogelijk is wordt deze
maaltijd gehouden langs de route van
de processie die tijdens de uitzending
van The Passion plaatsvindt.
10 |
Gratis proefperiode app
voor elke gemeente
te
en
en
es
gm
en
em
Op verzoek van een aantal plaatselijke gemeenten heeft de Protestantse Kerk een app
ontwikkeld waarop elke gemeente kan aanhaken. Met de app Protestant kan elke
gemeente een eigen app maken met lokale nieuwsberichten, een agenda van lokale
activiteiten, foto’s, video’s etc. Een simpele en moderne manier om als kerk naar buiten
toe te communiceren.
In een aantal gemeenten wordt al naar
de app uitgekeken. ‘Wij gaan hem gebruiken voor het contact met studenten
en jongeren in de protestantse wijk­
gemeente Amsterdam Zuidoost, zegt
Wolter Koolstra, lid van de werkgroep
communicatie. ‘In ons kerkblad staan
vaak activiteiten die pas over enkele
weken plaatsvinden. Jongeren plannen
niet zover vooruit. In de app horen en
zien ze wat er vandaag of morgen plaatsvindt. Ze worden zo bij de gemeente
betrokken op een manier die bij hen
past: op korte termijn en via de mobiel
die ze toch altijd bij zich hebben.’
Wie in Emmen woont kan kiezen voor
de app van de Grote Kerk. Lammert
Jonkers van de commissie Publiciteit
van deze gemeente: ‘Wij zijn kerk voor
alle inwoners van Emmen en omgeving,
gelovig of niet. Deze app geeft de mogelijkheid om snel informatie uit te wisselen over diensten, lezingen, concerten
en tentoonstellingen.’ Om de apps van
de (wijk)gemeenten zit een ‘schil’ voor
landelijke informatie van de Protestantse
Kerk, met onder meer nieuws en een
activiteitenagenda. Overigens kunnen
gebruikers de app zo instellen dat zij bij
opstarten altijd eerst het nieuws van
hun eigen wijk­gemeente zien.
Hoe werkt het?
In de week na Pasen ontvangen
contact­personen van kerkenraden,
via het mailadres dat bij het landelijk
dienstencentrum bekend is, een inlogcode waarmee ze hun app kunnen
personaliseren. Tot 1 juli 2014 is het
gebruik gratis. Gemeenten die daarna
doorgaan betalen € 100,- voor een jaarabonnement. Zij krijgen service en
technisch onderhoud van de app. Met
het oog op toekomstige uitbreidingen
is de ontwikkelaar benieuwd naar
reacties van gebruikers.
Vragen over dit bericht? Stuur een mail
naar [email protected].
Marloes Nouwens-Keller
voorlichter Protestantse Kerk
Foto: Marieke Viergever
• berichten
•
Godsdienst op openbare
basisscholen
Over het protestants godsdienstig
vormingsonderwijs op openbare basisscholen (PC GVO) is onlangs een nieuwe
brochure verschenen. Ingegaan wordt
op de wettelijke basis en het waarom van
GVO, wat het inhoudt en hoe het onderwijs op dit moment georganiseerd is.
Daarnaast is er aandacht voor het visiedocument ‘Krijtlijnen van PC GVO’, de
diverse lesmethoden en de toegevoegde
waarde ten opzichte van het onderwijs
Kerkinformatie • april 2014
dat de openbare basisschool zelf aanbiedt.
Verder aandacht voor de samenwerking
van GVO met scholen en kerken, en de
professionele kwaliteiten van de docenten die GVO-lessen geven. De brochure
sluit af met verwijzingen naar meer informatie en de wetsartikelen die van
belang zijn voor de organisatie van het
vormingsonderwijs in de praktijk.
De brochure kan gedownload via
www.pcgvo.nl of in gedrukte vorm gratis
besteld worden via deze website. •
• Muzikaal Kerktheater
Het klankspel Vaya con Dios is geen
musical, maar een muzikaal kerktheater,
dat in achttien liederen de levensweg
van mensen bezingt. De Bijbels geïnspireerde liederen zijn soms meditatief en
ontroerend, dan weer speels, humoristisch, confronterend, compleet met rap-
muziek. Ze worden verbonden door
korte uit te spreken teksten. Geschikt
voor breed publiek, kerkdiensten of
andere bijeenkomsten en te dowloaden
via de geheel vernieuwde website:
www.muzikaalkerktheatervayacondios.nl
• Spaanse camping geeft
korting aan voorgangers
Predikanten die in augustus op de
camping El Delfin Verde aan de Costa
Brava in Noord-Spanje willen voorgaan in
de kerkdienst, kunnen een flinke korting
krijgen op hun campingkosten. Er worden
voorgangers gezocht voor de zondagen
3, 10 en 17 augustus 2014. De directie
van de camping geeft een tegemoet­
koming in de totale verblijfskosten als
zij hun caravan, vouwwagen of tent op
deze camping neerzetten. El Delfin Verde
ligt net buiten het pittoreske stadje Tor-
|
11
Dag van de Communicatie
op drie locaties
Op drie locaties organiseert de Protestantse
Kerk dit jaar een Dag voor de Communicatie.
Welkom is iedereen die meer wil weten over
communicatie, om die kennis in te zetten voor
de communicatie in eigen gemeente. Het
programma bestaat voornamelijk uit workshops
en onderlinge ontmoeting.
Ontmoeting
Uit evaluaties van eerdere dagen blijkt
dat de ontmoeting met communicatiemensen uit andere gemeenten enorm
gewaardeerd wordt. Om aan die wens
gehoor te geven, wordt er voldoende
tijd voor ontmoeting in het programma
opgenomen. Bovendien is er ruimte
beschikbaar waar gemeenten hun materiaal kunnen
presenteren en tegelijkertijd kunnen zien wat
andere gemeenten zoal
maken.
Communicatie
In workshops leren de deelnemers hoe
ze een goed communicatieplan kunnen
maken, hoe ze media-aandacht kunnen
krijgen en met de pers om moeten gaan,
wat sociale media voor rol kan spelen in
de communicatie van de gemeente, hoe
je een wervende website maakt, hoe je
het kerkblad verder kunt verbeteren, hoe
goede fotografie bijdraagt aan de communicatie en hoe je de beamer het beste
kunt inzetten in de eredienst. Ook zijn er
workshops speciaal gericht op communicatie en op jongeren en communicatie
en diakenen.
Aanmelden
De dagen van de communicatie vinden plaatsen in Heerenveen (14
juni), Utrecht (21 juni)
en Dordrecht (28 juni).
De kosten zijn € 25,- per
persoon (incl. koffie/thee,
lunch en materialen).
Inschrijven kan via
www.pkn.nl/dvdc.
Marloes NouwensKeller
voorlichter Protestantse Kerk
Tekening www.pittigpreken.nl
roella de Montgrí (Mas Pinell), ongeveer
60 km. voorbij de Frans-Spaanse grens,
tussen de plaatsen l'Estartit en Pals. De
diensten worden buiten gehouden. Een
orgel en geluidsversterking zijn aanwezig.
Op topzondagen trekken de diensten
circa 500 kerkgangers. Informatie:
www.eldelfinverde.com, Aart Batenburg,
tel. 06-10 52 40 19, e-mail
[email protected]. •
• ‘Waar staat de
Verrijzeniskerk?’
Als er geen kerkdienst in het eigen gebouw wordt gehouden, dan moet dat
duidelijk op de kerkdeur gezet worden.
Dat schrijft Kerkinformatie-lezer B. Flobbe
uit Delfzijl aan de redactie. Volgens hem
schieten veel kerken daarin tekort, vooral
in vakantietijd. Flobbe: ‘Als wij ’s zomers
in Nederland op vakantie gaan, willen
we ‘s zondags natuurlijk graag naar de
kerk. Vaak gaan we dan op zaterdag al
even kijken waar we moeten zijn. De
dorpskerk heb je meestal zo gevonden,
maar dan begint het. Veel wijkgemeenten
houden ’s zomers gecombineerde kerkdiensten. Kom je op zondag bij de Dorpskerk, hangt daar een briefje dat de dienst
elders wordt gehouden. Soms lees je
alleen maar: ‘Dienst in Verrijzeniskerk’.
Tja, maar waar staat die dan weer? Als
je geluk hebt, weet een voorbijganger
het. Of je vindt het op een plattegrond.
Maar helaas: daar worden lang niet alle
kerken met hun naam aangegeven,
hooguit met een kruisje. De heer Flobbe
roept scriba’s, websiteredacteuren en
kosters op: ‘Als u aangeeft dat er elders
kerkdienst is, noem dan ook de straat of
wijk. Postcode mag ook van Tomtom!’ •
Kerkinformatie • april 2014
12 |
Predikantswisselingen
me n s e n
M
Beroepen
te Besoyen (Waalwijk-West, hervormd), ds. G.J. Codée te De
Bilt; te Capelle aan den IJssel (hervormd wijk West), ds. A.
Bloemendal te Groot-Ammers; te Giessendam/Neder-Hardinxveld (hervormd wijk 3), ds. H.J. Lam te Ridderkerk; te Houten
(hervormd), ds. P. Baas te Zalk en Veecaten; te Lochem, ds. J.W.
Drost te Druten, die dit beroep heeft aangenomen; te Nijkerk
(hervormd wijk 3), proponent M.K. de Wilde te Ridderkerk; te
Ouderkerk aan den IJssel (hervormd), ds. H.J.T. Lubbers te
Nieuwe Tonge en Herkingen; te Putten (hervormd wijk 2),
ds. L. de Wit te Bleskensgraaf; te Sneek, ds. E.J. Hefting te
Hoogeveen; te IJsselmuiden-Grafhorst (hervormd, De Hoeksteen), ds. G.J. van Beek te Ridderkerk; te Nijverdal (Bond
van Vrije Ev. Gemeenten), ds. L. van Weijen te Doetinchem;
te Wyckel in combinatie met Sloten, ds. W.M. Schinkelshoek
te Oosterwierum (Easterwierrum).
Aangenomen
naar Sneek in combinatie met Ysbrechtum, Tirns en Tjalhuizum,
ds. E.J. Hefting te Hoogeveen; naar Ternaard, ds. G.J. van der
Togt te Hoogeveen; naar Valkenswaard (deeltijd) en Veldhoven
(deeltijd), beroepen door de synode via de mobiliteitspool
proponent M.L. van de Bunt te Kampen; naar Utrecht (door de
synode, als predikant met bijzondere opdracht ten dienste van
de stichting Epafras), ds. P.R. Middelkoop te Doetinchem (tot
en met 2009 justitiepredikant en reeds werkzaam voor Epafras);
naar Wierden (gereformeerd), ds. P.W. Dekker te Meppel; naar
Zoutkamp, proponent A.W. Baan te Winsum; de benoeming tot
hoogleraar systematische theologie en genderstudies, deeltijd,
beroepen door de synode, ds. H.E. Zorgdrager te Leersum.
Bedankt
voor Nieuwerkerk aan den IJssel (hervormd), ds. H.J. van der
Veen te Sliedrecht; voor IJsselmuiden-Grafhorst (hervormd
wijk 1), ds. L. de Wit te Bleskensgraaf.
Beroepbaar
ds. M.H. Vastenhout (tot half mei werkzaam als seminarie-docent
voor de GZB in Mexico), e-mail: [email protected].
Overleden
20 januari prof.dr. D.C. Mulder (geb. 5 oktober 1919); 7 februari ds. W. Schenk (geb. 17 mei 1927); 14 februari ds. M.
van den Bosch (geb. 13 september 1929).
Wilt u berichten over predikantswisselingen en beroepbaarstellingen doorgeven aan het Synodesecretariaat?
Postbus 8399, 3503 RJ Utrecht, e-mail: [email protected]
Daarnaast kunnen deze berichten doorgegeven worden
aan Persbureau Scheps, Slagvink 7, 3906 AE Veenenaal,
[email protected]
• berichten
Boekje over Hemelvaart
‘Met zonder Jezus’
Hemelvaart is voor veel mensen maar
moeilijk uit te leggen. We herdenken dat
Jezus veertig dagen na zijn opstanding
is opgevaren naar God, zijn vader in de
hemel. Maar hoe moeten we dat precies
opvatten? En wat valt aan dit feest te
beleven? Het boekje ‘Met zonder Jezus
– over Hemelvaart’ helpt om dit feest
wat dichterbij te brengen.
Nergens zonder God
Er zijn niet zoveel tradities bij Hemelvaart.
Misschien is dat een van de redenen
waarom dit feest niet zo binnenkomt.
Een vrije donderdag is fijn en kerkdiensten
worden op Hemelvaartsdag ook volop
gehouden, maar wat neem je verder
mee van deze feestdag? ‘Dauwtrappen
spreekt me als concept erg aan’, schrijft
missionair pionier Petra de Nooy in het
boekje, ‘maar als praktijk om 6.00 uur
’s ochtends beduidend minder. Laten
we zoeken naar bijpassende tradities.’
Leo Fijen, hoofd omroep RKK, ging
Hemelvaart beter begrijpen naarmate
Kerkinformatie • april 2014
hij ouder werd. ‘Dan heb je wat meer
meegemaakt: je hebt verdriet gehad, bent
onrechtvaardig behandeld, bedrogen
misschien, alleen gelaten… Net zoals de
leerlingen bij de hemelvaart van Jezus.
Ze moesten het voor hun gevoel toen
helemaal alleen doen.’ Voor Fijen is het
ultieme van Hemelvaart ‘dat je alleen
wordt gelaten maar ontdekt dat je niet
aan je lot wordt overgelaten, dat je toch
bij de hand wordt genomen’.
Vanaf Hemelvaart gaat alles op de manier
van Jezus, meent emerituspredikant
Piet de Jong. ‘Nooit meer is God zonder
Jezus en nergens onder de hemel zijn
we zonder God. Een kerkdienst op
Hemelvaart is dan ook een must. Veel
zingen, veel trompetten, en dan naar
buiten. Kijk om je heen. De hemel is
God. Vanaf Hemelvaart raakt God ons
aan met de handen van Jezus.’
Janet van Dijk
communicatieadviseur in de Protestantse
Kerk
Bestellen
In het boekje tien persoonlijke bij­
dragen over Hemelvaart en gebeden,
gedichten en andere teksten waaronder een kort overzicht hoe Hemelvaart in de loop der eeuwen (in de
kerk) is gevierd. Te bestellen via
www.pkn.nl/webwinkel, bestellingen@
pkn.nl of (030) 880 13 37. Hardcover
uitgave. Prijs € 6,50.
|
13
Daar in Utrecht ...
Is er een kloof tussen gemeenten en dienstenorganisatie? Het is goed om daar alert op te zijn, want ‘Utrecht’ werkt voor en
namens alle gemeenten in de Protestantse Kerk. Veel medewerkers van de dienstenorganisatie zijn niet alleen actief voor de
landelijke kerk, maar ook voor hun plaatselijke kerkelijke gemeente. In deze rubriek vertellen ze daarover. Deze maand deel 22:
Wielie Elhorst (45).
‘De kerk geeft me rust’
motivatie
Wielie Elhorst is medewerker JOP
Producten & Ontwikkeling (specialist
catechese), predikant in algemene dienst
voor het landelijk jeugdwerk en promovendus catechetiek, verbonden aan de
Protestantse Theologische Universiteit.
In zijn woonplaats is hij lid van de Oranjekerk, een wijkgemeente van de Protestantse Kerk Amsterdam. Hij zingt er in de
cantorij, is voorzitter van de PR-commissie
en is betrokken bij de catechese.
Waarom koos je voor de Oranjekerk?
‘De eerste keer dat ik in de Oranjekerk
kwam, werd het 100-jarig bestaan gevierd. Mij viel meteen op wat een open,
gastvrije gemeente dit is. Ik wist meteen:
hier ga ik niet meer weg. De Oranjekerk
past bij mijn idee van een kerk als plek
waar mensen zorg hebben voor elkaar
en zich inzetten voor gerechtigheid.
De kerk is de enige continue factor in
mijn leven. De basis staat er vast: de kerk
is er altijd en er wordt altijd hetzelfde
verhaal verteld. Dat geeft me rust die ik
goed kan gebruiken.’
Wat doe je in de PR-commissie?
‘De eerste twee jaar heb ik geen vrijwilligerstaken op me genomen. Dat was
een bewuste keuze: ik wilde eerst de tijd
nemen om de gemeente te leren kennen.
Daar kwam verandering in toen ik terloops
opmerkte dat het kerkblad wel iets aan
de vormgeving mocht doen. Zat ik binnen
de kortste keren in de PR-commissie!
Aan die taak zou ik zelf nooit gedacht
hebben, maar het bevalt me prima.
De PR-commissie richt zich op rand- en
buitenkerkelijken en heeft daarmee een
missionair karakter. Met onze activiteiten
zoeken we zoveel mogelijk aansluiting
bij er al gebeurt in de wijk, meestal samen
met de buurtwerker en de diaconaal
werker. De Oranjekerk biedt bijvoorbeeld
ruimte aan het BioBetonFestival, een
jaarlijks evenement in De Pijp. Het festival is bedoeld voor buurtbewoners, om
de buurt, elkaar, kunstenaars en organisaties beter te leren kennen. Een mooie
kans voor de Oranjekerk om zichtbaar
Foto: Marieke Viergever
te zijn in de buurt en mensen met elkaar
en met God te verbinden.’
Waar komen werk en kerk samen?
‘Naast de PR-commissie ben ik betrokken
bij de catechese. We gebruiken de methode Basics van JOP. Catechese heeft
een link met mijn werk voor de dienstenorganisatie en met mijn promotiestudie.
Een mooie combinatie, want Basics is
de praktische verdiepingsslag.
Het is event-catechese, in bijeenkomsten
van zo’n drie uur. We eten samen en
daarna volgt de inhoud. We gaan bijvoorbeeld in op de betekenis van het Avondmaal, bakken zelf het brood en maken
zelf de gebeden. Niet alleen horen,
maar ook zelf ervaren, dat is de kern.’
‘En tenslotte zing ik met plezier in de
cantorij. Daar vervul ik verder geen taken,
al bemoei ik me zo nu en dan wel met
het repertoire. Enige invloed uitoefenen
kan ik niet laten, dat zit in me. Maar het
gaat me vooral om het samen zingen
en om de muziek. Dit zo samen beleven
maakt kerk-zijn voor mij compleet.’
Irene Versnel
communicatiemedewerker Protestantse Kerk
> Zie ook p. 20-21.
Kerkinformatie • april 2014
14 |
Evangelisch-altreformierte Kirche na tien jaar:
‘De scharnierfunctie ligt ons wel’
Buitenland
‘We staan met één been in Nederland en één in Duitsland.’ Zo omschrijven drie
vertegenwoordigers van de Evangelisch-altreformierte Kirche (EAK) hun kerkgemeenschap vlak over de grens. Tien jaar geleden ging de EAK een associatie­
overeenkomst aan met de toen net gevormde Protestantse Kerk in Nederland. Wie
zijn de Duitse ‘gereformeerden’ en hoe los of vast is hun band met Nederland?
De pastorie waar het gesprek plaatsvindt, ligt maar een paar kilometer over
de grens bij Coevorden, in het Duitse
dorp Laar. Dr. Gerrit Jan Beuker, secretaris van de synode van de Evangelischaltreformierte Kirche in Niedersachsen,
is hier predikant, in een gemeente met
ruim tweehonderd leden. Ds. Gerold
Klompmaker, voorganger in Bad Bentheim en voorzitter van de EAK, schuift
ook aan, evenals ds. Tammo Oldenhuis.
Hij is predikant in Emlichheim en afgevaardigde namens de EAK naar de synode
van de Protestantse Kerk.
Alle drie spreken ze vloeiend Nederlands,
al is Oldenhuis de enige die geboren
en getogen is in Nederland. Beuker en
Klompmaker leerden het Nederlands
deels door de liederen die ze als kind
in de kerk zongen, en later tijdens hun
predikantsopleiding in Kampen. Een bijzonder en, zo ervaren ze zelf, relatief
onbekend fenomeen in het kerkelijk
landschap: een klein Duits kerkgenootschap met overduidelijke banden met
Nederland.
Wie zijn de evangelisch-altreformierten?
Het kerkgenootschap ontstond tussen
1838 en 1860 uit groepen gelovigen
die zich losmaakten uit de Evangelischreformierte Kirche. Iets later dan de
Nederlandse Afscheiding (1834), maar
De kerk in Laar.
Kerkinformatie • april 2014
met dezelfde aanleiding: de leer in de
‘reformierte’ (hervormde) kerk werd te
vrijzinnig bevonden. Hendrik de Cock,
voorman van de Nederlandse Afscheiding,
kwam in de beginjaren regelmatig de
grens over om de altreformierten een
hart onder de riem te steken of om een
kind te dopen. ‘Liefst bij donker, want tot
1848 was het verboden om altreformiert
te zijn en werden kerkgangers achter
slot en grendel gezet’, zegt Oldenhuis.
Moeilijke keuze
De altreformierten bleven in Duitsland
een vrij klein gezelschap: alleen langs
de grens, grofweg tussen Delfzijl en Enschede, werden gemeenten opgericht
- al sloot zich veel later, in 1983, nog de
Kohlbrugge-gemeente uit Wuppertal
aan bij de EAK. Gezien de duidelijke
overeenkomsten met de Gereformeerde
Kerken in Nederland lag het voor de hand
contact over de grens te zoeken. Vanaf
1923 was er nauwe samenwerking: de
EAK werd onderdeel van de Gereformeerde Kerken, met behoud van volledige zelfstandigheid.
Toen het Samen op Weg-proces in
Nederland vorderde aan het eind van de
twintigste eeuw, kwam de EAK voor de
keuze te staan: wel of niet meegaan in
de verenigde kerk? Een moeilijke keuze,
want de banden waren weliswaar sterk,
maar praktische en inhoudelijke bezwaren
waren er ook. ‘We konden steeds moeilijker met de Nederlandse kerkorde in
Duitsland terecht’, vertelt Beuker. ‘Regelingen rond pensioenen en arbeidsconflicten waren lastig in Duitsland toe te
passen.’ Ondertussen waren bovendien
de banden in Duitsland aangehaald.
Klompmaker: ‘Vanaf de jaren twintig tot
en met de jaren zeventig, tachtig, waren
we erg op Nederland gericht. Daarna
kregen we meer en meer contact met de
Evangelisch-reformierte Kirche. Het lag
eigenlijk voor de hand die weg verder in
te slaan.’ De gulden middenweg werd
vanuit de Protestantse Kerk (toen nog: in
wording) aangedragen: de EAK kon de
aansluiting bij de Gereformeerde Kerken
verruilen voor een wat ‘lossere’ associatieovereenkomst. Dat schiep meer ruimte
voor eigen regelingen en nauwere samenwerking met kerken in Duitsland.
|
Zending
De associatieovereenkomst is inmiddels
tien jaar oud. In die tien jaar zijn de banden
met de Evangelisch-reformierte Kirche
(ERK), de Duitse ‘moederkerk’, inderdaad
aangehaald. Zo is er kanselruil en geldt
de kerkorde van de ERK in die situaties
waarin de eigen kerkorde van de EAK
niet voorziet. Die eigen kerkorde is er
overigens pas sinds 2001; tot die tijd
liftte de EAK mee op de kerkorde van
de Gereformeerde Kerken in Nederland.
De band met Nederland is ondertussen
ook nog steeds warm. Enerzijds door
zendingscontacten in Indonesië, die de
EAK in nauwe samenspraak met Kerk
in Actie invult. Beuker: ‘Zendingswerk
is heel belangrijk binnen de EAK. Dat is
met name in de jaren vijftig ontstaan, toen
het door de Indonesische onafhankelijkheid gevoelig lag om Nederlanders uit te
zenden naar Indonesië. De Gereformeerde
Kerken hebben toen de EAK gevraagd
een grotere rol in het zendingswerk te
spelen, en zo hebben we tot op de dag
van vandaag nauwe banden overzee.
Eens in de vier jaar gaat een groep EAKleden naar Indonesië, en iedere vier jaar
komt een groep daarvandaan hier.’
Daarnaast hebben de Protestantse Kerk
en de EAK wederzijdse afgevaardigden
naar elkaars synoden. In Oldenhuis, die
jarenlang predikant was in Nederland
en pas op latere leeftijd in de EAK
werkzaam werd, vond de EAK de ideale
afgevaardigde naar de synoden van de
Protestantse Kerk. Uitgangspunt is dat
de afgevaardigden zich niet ‘bemoeien’
met zaken waarvan hun eigen kerk de
gevolgen niet merkt. Toch verveelt Oldenhuis zich nooit tijdens de synodevergaderingen. ‘De afgelopen jaren zijn de
gesprekken op de synode erg inhoudelijk.
Zaken als geloofswaarden, solidariteit,
catechese of onze relatie tot de islam
zijn voor beide kerken relevant.’ Klompmaker, die eerder afgevaardigde was,
maakte juist veel vergaderingen mee die
over kerkordelijke en financiële zaken
gingen. ‘Ik meldde me geregeld even af,
omdat ik niet wilde meestemmen over
zaken waarvan de gevolgen mij niet
aangingen.’
Dr. Gerrit-Jan Beuker, ds. Tammo Oldenhuis en ds. Gerold Klompmaker. Foto’s: Annet Jonker.
Jeugd
Hoeveel overeenkomsten er ook zijn
met Nederland, verschillen zijn er ook.
Oldenhuis wijst op de royale kerkelijke
bijdrage waarmee EAK-leden hun eigen
kerkelijk leven mogelijk maken. De kerk
heeft geen inkomsten uit de in Duitsland gebruikelijke kerkbelasting, waarmee andere kerkgenootschappen hun
bestaan grotendeels financieren. Ook
de deelname van jongeren verschilt van
de Nederlandse situatie. ‘Meer dan 95
procent van de jongeren neemt deel
aan de catechisatie. En vrijwel iedereen
doet belijdenis op z’n achttiende.’
Toch kampt ook de EAK met krimp, zij
het minder dan de Protestantse Kerk in
Nederland. De drie predikantsstudenten
die er op dit moment zijn, zijn niet voldoende om de vacatures voor de komende jaren op te vullen. Wellicht komt de
oplossing vanuit de Protestantse Kerk
of de Evangelisch-reformierte Kirche.
De EAK houdt in ieder geval de banden
met beide kerken warm. Beuker: ‘Wij
werken letterlijk op de grens. Heer, ai
maak mij uwe wegen, zingen de ouderen
hier nog moeiteloos mee, al hebben we
al sinds 1971 een eigen Liedboek samen
met de ERK. De banden met Nederland
zijn warm, die koesteren we.’ De drie
EAK-vertegenwoordigers zouden graag
de banden met Nederland, om te beginnen in de eigen grensregio, weer
wat intensiever maken. Klompmaker:
‘De scharnierfunctie ligt ons wel.’
Berber Bijma
freelance journalist
De EAK in cijfers
• 6800 leden
• 15 predikanten
• 14 gemeenten
•1 afgevaardigde naar de generale
synode van de Protestantse Kerk
(en omgekeerd ook)
Meer informatie op
www.altreformiert.de
Kerkinformatie • april 2014
15
16 |
DISK verdwijnt,
maar de opdracht blijft
Kerk in Actie
Voor het Landelijk Bureau DISK is er genoeg werk te doen, maar de werkorganisatie
komt geld tekort om dit werk te kunnen blijven uitvoeren. Daarom zal DISK, tijdens
een ‘vaarwelbijeenkomst’ op 16 mei van dit jaar in de Bergkerk in Amersfoort, zijn
opdracht teruggeven aan de kerken.
‘Dit overvalt me niet’, zegt de directeur
van DISK, Hub Crijns. ‘Door kerkelijke
krimp vervallen de diaconale functies als
eerste. ’Maar, vult mededirecteur Trinus
Hoekstra aan, ‘op het moment dat ik hierover vertelde tijdens een ambtsdragersdag over de economische crisis in
Gorcum, reageerden veel predikanten,
ouderlingen en diakenen geschrokken.’
Oecumenisch
Hoewel de organisatie DISK op termijn
zal verdwijnen, is tegelijkertijd duidelijk
dat een deel van de activiteiten doorgaat.
Zo zal Trinus Hoekstra bij Kerk in Actie
activiteiten blijven verrichten binnen het
project geloof, arbeid en economie.
Daarbij zal worden samengewerkt met
de Raad van Kerken in Nederland. ‘Het
materiaal voor viering en gesprek met
suggesties voor onder andere bid- en
dankdag, zal bijvoorbeeld in de vorm
van een katern of als themanummer
van Oecumenisch Bulletin worden uitgebracht’, vertelt Trinus Hoekstra.
Het project SchuldHulpMaatje helpt
mensen uit de schulden en werkt er,
samen met degene om wie het gaat,
aan om toekomstige schulden te voorkomen. Dit project gaat zelfstandig verder. Er is nog geen duidelijkheid over
de voortzetting van de Arme Kant van
Nederland/EVA, de interkerkelijke werkgroep die namens de kerken campagne
voert tegen verarming en verrijking.
Netwerken
Tot nu toe werkte DISK eraan om niet
alleen het binnenkerkelijke diaconale werk
te ondersteunen, maar waren er ook netwerken buiten de kerken. DISK is bijvoorbeeld medeorganisator van de KHV
(Kerken, Humanisten en Vakcentrales)conferentie, een tweejaarlijks bestuurdersoverleg over werk en sociale zekerheid.
Trinus Hoekstra: ‘Voorafgaand aan de
laatste bijeenkomst heb ik met de synodepreses van de Protestantse Kerk, Karin van
den Broeke, besproken wat een kerkelijke
invalshoek zou kunnen zijn bij het dagthema: Hoe gaan we met de crisis om?’
Behalve een kenniscentrum en een platform van de kerken was DISK ook een
organisatie die ruim veertig jaar lobbyde
bij de overheid. In het armoedeonderzoek
Kerkinformatie • april 2014
Trinus Hoekstra en Hub Crijns.
‘Armoede in Nederland 2013’ presenteerden de kerken de armoedeaanpak van
lokale diaconieën en parochies aan de
media en DISK sprak de overheid aan
op haar verantwoordelijkheid. Zoals
Hub Crijns kort samenvat: ‘Als een van
de veroorzakers van de toenemende
armoede moet u zich schamen.’
Hub Crijns is door het bestuur van DISK
aangesteld om de afbouw van de werkorganisatie op een verantwoorde manier
te laten verlopen. Dit jaar zal afscheid
worden genomen van de werkorganisatie
en haar acht personeelsleden. Volgend
jaar volgt de overdracht van de goederen
en zal het kantoor in Den Bosch sluiten.
Daarna zal in overleg met alle kerkgenootschappen worden besproken of de
stichting een rol kan blijven spelen om
de pastorale en diaconale aandacht
voor werkenden en werklozen binnen
de kerken te ondersteunen.
Doorgeven
Het motto van de bijeenkomst waarmee op 16 mei de afbouw van de werkorganisatie begint, ‘Bewerken, bewaren
en doorgeven’, geeft aan dat de verantwoordelijkheid voor arbeid en pastoraat
aan de kerkelijke gemeenten en parochies
wordt overgedragen. Volgens Hub Crijns
en Trinus Hoekstra is arbeid is in onze
samenleving zo belangrijk en wezenlijk
dat aandacht ervoor ook echt thuis hoort
in het basispastoraat. ‘Met die insteek
heeft DISK kerken altijd ondersteund en
uitgedaagd.’
Henk van IJken
communicatiemedewerker Kerk in Actie
Wat is DISK?
DISK (Dienst in de Industriële Samenleving vanwege de Kerken) werd op
5 juni 1972 opgericht als oecumenisch samenwerkingsverband van het
toenmalige protestantse industriepastoraat en het katholieke bedrijfsapostolaat, tegenwoordig arbeidspastoraat genoemd. In de Stichting
landelijk bureau DISK werken zeven
kerken samen. Het landelijk bureau
had als taak het ondersteunen van
het netwerk Arbeidspastoraat DISK,
het toerusten en activeren van kerken
rond arbeid, zorg en inkomen en het
deelnemen aan het publieke debat
hierover. Op 16 mei zal DISK haar
opdracht teruggeven aan de kerken
tijdens een ‘vaarwelbijeenkomst’ in
Amersfoort.
|
17
Voor de vijftig dagen tussen Pasen en Pinksteren
Dagboek met Arjan Plaisier
‘Vijftig dagen in overvloed en overgave’ is de titel van het dagboek dat is ontleend
aan het geloofsboek dat Arjan Plaisier, scriba van de Protestantse Kerk, schreef.
‘Het dagboek is ontstaan omdat niet iedereen zo’n stevig boek als Overvloed en
overgave lezen zal, terwijl ik mensen zou willen aansporen dat wel te doen’, zegt
Nynke Dijkstra-Algra die het initiatief nam tot dit dagboek.
Liefdesverklaring aan God
Arjan Plaisier schreef zijn boek als weerwoord tegen enerzijds de verlegenheid
rond God en geloven en anderzijds het
geloof als een set van waarheden zonder
vreugde en vrijheid. ‘Maar ten diepste
is het geschreven vanuit ontroering en passie’, zegt hij.
‘Het is een liefdesverklaring aan de God van de
overvloed en daarom
een pleidooi voor geloof als overgave. Niet
iedereen komt natuurlijk toe aan het lezen
van een boek van tweehonderd pagina’s. Toen
Nynke mij voorstelde met
een laagdrempelige uitgave
van dit boek te komen, was ik
daar oprecht blij mee. Het dagboek
dat ontstaan is, biedt vijftig ‘partjes’
aan en maakt het beter behapbaar.’
Bezinning
Nynke Dijkstra las ‘Overvloed en overgave’ vorig jaar in de zomervakantie,
aan het strand en in de duinen. ‘Het
boek raakte me omdat het met hartstocht is geschreven’, vertelt ze. ‘Het is
inhoudelijk diepgaand, en een boek
met passie. Sterk vind ik dat het ook
een voorbeeld is van het vinden van
nieuwe taal voor de eeuwenoude be­
lijdenis van de kerk. Persoonlijk, maar
gedragen door traditie. Met veel ruimte
voor schoonheid en kunst, poëzie en
muziek. Ik las regelmatig losse citaten
voor aan mijn huisgenoten. Dat ging
heel gemakkelijk: veel alinea’s kunnen
‘op zichzelf’ gelezen worden. Dat bracht
me op de gedachte van een toegankelijker versie in de vorm van een dagboek.’
‘Ik las regelmatig
losse citaten
voor aan mijn
huisgenoten’
Met elkaar in gesprek
Bij het selecteren van de citaten voor
het dagboek bedacht Nynke er liederen
en lezingen bij. ‘In eerste instantie
dacht ik aan een persoonlijk dagboek,
voor op je nachtkastje. Maar eigenlijk
vind ik de inhoud ook heel geschikt
voor bijvoorbeeld vergaderopeningen
of geloofsgesprekken in kleine kring.
Daarom heb ik ook bezinningsvragen
en suggesties voor
gebed toegevoegd.’
‘Ik denk dat de teksten de lezer kunnen
helpen op zijn of haar
geloofsweg’, meent Arjan.
‘Een beeld, een woord, een
zin kan iets oproepen en inspiratie
geven. De citaten kunnen, samen met
de bijbeltekst, de gebedssuggestie en
de vraag, een trigger zijn om met elkaar
in gesprek te gaan over God en geloof.’
Tussen Pasen en Pinksteren
De lezer kan het dagboek op elke wille­
keurige dag beginnen, en het is ook
geen enkel probleem om eens een dag
over te slaan. Ook praktisch gezien niet,
het boek bevat een leeslint. Maar voor
wie het prettig vindt om het jaar in te
delen in perioden van bezinning is de
tijd tussen Pasen en Pinksteren, precies
vijftig dagen, een geschikte periode
om het dagboek te lezen. En wie weet
wordt de lezer op grond van dit dagboek nieuwsgierig naar het hele boek.
Janet van Dijk
communicatieadviseur in de Protestantse Kerk
‘Vijftig dagen in overvloed en overgave, dagboek met Arjan Plaisier’,
uitgave van de Protestantse Kerk,
heeft een leeslint en een mooie
linnenlook afwerking. Te bestellen
via www.pkn.nl/webwinkel, [email protected] en (030) 880 13 37.
Prijs € 6,95.
Kerkinformatie • april 2014
18 |
Hoezo Zending?
Zending is een woord dat bij velen vragen oproept. Is dat nog wel belangrijk? Waarom doet de Protestantse Kerk nog steeds
aan zending? In een korte serie gaat Kerkinformatie op zoek naar de huidige praktijk van zending en laat de mensen aan het
woord die namens onze kerk in het buitenland werken. In dit tweede artikel komen ds. Pier Magré (Kameroen van 1963 tot
1972) en Jasper Maas (Ghana, vanaf 2011 tot heden) aan het woord.
‘Zending vraagt je
je comfortzone te verlaten’
Voor Pier Magré (80) was zending in de jaren zeventig van de vorige eeuw vooral
een kwestie van ‘doen’. Voor Jasper Maas (29) is zending in deze tijd: ‘Met een open
houding willen leren van elkaar, willen leren wat Gods missie van bevrijding, herstel
en verzoening in deze wereld tijd inhoudt.’
Ds. Pier Magré kreeg begin jaren zestig
de uitnodiging om te helpen bij de opbouw van de kerk in Kameroen. ‘De
Evangelische Kerk van Kameroen, die
was ontstaan uit het vroegere zendingswerk, had via de Raad voor de Zending
artsen, verpleegkundigen, leraren en
predikanten uitgenodigd om te helpen
bij de opbouw van de kerk en haar werk.
Wij, mijn vrouw en ik, waren daar met
anderen graag voor beschikbaar.’
Kerkopbouw
‘Ik was als boventallige toegevoegd aan
de kerkelijke werkers in het departement
Bamboutos. Daar vroeg de lokale kerk mij
om de evangelisten in de hele provincie
te coachen bij hun werk, vooral bij de
prediking. Iedere week werkten we op
drie verschillende plaatsen een uur of
vijf zes aan het voorbereiden van een
preek en deden het een en ander aan
algemene vorming. Geen van die evangelisten had de lagere school afgemaakt.
Daarnaast dacht en werkte ik mee in
de verschillende lokale, provinciale en
landelijke kerkvergaderingen. In de provincie gaf ik catechisatie aan de onderwijzers van de kerk en het personeel
van het rooms-katholieke ziekenhuis.
Bovendien organiseerde ik in dorpen
bijeenkomsten waar ik de dorpelingen
de verhalen van Oude en Nieuwe Testament vertelde.’
Pier Magré assisteerde ook drie tot vier
predikanten bij hun bediening van de
sacramenten in de hele provincie. En
hij hielp mee bij de bouw van een kerk.
‘Er was niet meer dan een gebouw van
modder en riet voor de school en de
kerk samen.’
‘In de derde periode van drie jaren
werd ik in de grotere stad Nkongsamba
Kerkinformatie • april 2014
Pier Magré. Foto: Gerrit Groeneveld
|
geplaatst om iedere zondag voor de
leerlingen van de zestien middelbare
scholen - die zelf ook een kerkenraad
vormden - voor te gaan in hun kerkdiensten. Samen met de rooms-katholieke schoolpastor organiseerde ik bijeenkomsten met film, bijvoorbeeld over
de Wereldraad van Kerken. Ik hield ook
lezingen over allerlei onderwerpen.’
Rijke blanken
‘Gaandeweg leerden we de mensen beter
te begrijpen en ontdekten we wat hun
problemen waren. Zo konden
we steeds beter assisteren
bij tal van zaken, kerkelijke en zakelijke. Voor
ons zelf was het een
probleem dat wij als
‘rijke blanken’ met
een ‘mooi’ huis en
een auto aan arme
mensen het evangelie zouden kunnen
verkondigen. Een leerling van de hoogste klas
van het lyceum in Nkongsamba vroeg me eens glim­
lachend: “U bent toch gekomen om
met ons het kostbaarste dat u bezit te
delen, het evangelie? Waarom niet ook
de minder kostbare rest?”
Al met al zijn we dankbaar dat we daar
negen jaren hebben mogen meeleven
en meewerken. We zouden die ervaring
niet graag missen’, zegt Pier Magré.
zending wel om een stap verder te
gaan en uit je comfort zone te stappen.
De voetsporen van Jezus leiden je al
snel naar ongemakkelijke situaties die
om opoffering vragen. In ons trainingscentrum voor kerkelijk werkers in
Noord-Ghana organiseren wij Engels­
talige cursussen, waarmee we over het
algemeen een doelgroep bereiken van
goed opgeleide studenten. We gaan
bewust een stap verder door te zoeken
naar manieren om ook gemeenteleiders
te bereiken die normaal gesproken buiten
de boot zouden vallen. Juist bij
deze groep bestaat trainen
meer uit vragen en luisteren dan uit spreken.
Door dicht bij mensen
en hun levensvragen
en tradities te komen,
herken je de impact
van geloven. Tijdens
deze training van een
week heb ik het idee
dat onze ontmoetingen
en gesprekken er van beide
kanten toe doen. Dat komt in
de buurt van zending.’
‘Het gaat
om Gods missie
van verzoening in
deze wereld’
Ongrijpbaar
Jasper Maas zal zichzelf niet snel
‘zendeling’ noemen. ‘Dat woord lijkt
te stammen uit een tijd dat zending
als eenrichtingsverkeer gezien werd:
Het verschil tussen zending in de jaren
zeventig van de vorige eeuw en deze
tijd komt tussen de regels door naar
voren in de verhalen van Pier Magré
en Jasper Maas. Pier was in de tijd dat
hij zich voor het zendingswerk inzette
meer een spil en aanjager. Jasper is
nu meer dienstbaar aan de missionaire
agenda van de kerk die niet vanuit Nederland maar door de plaatselijke kerk
zelf wordt bepaald. De protestantse
gemeenten in Zeeland zijn betrokken
bij het werk van Jasper Maas. Hij komt
Jasper Maas in Ghana: ‘dienstbaar aan de missionaire agenda van de kerk die niet vanuit
Nederland maar door de plaatselijke kerk zelf wordt bepaald.’
van “zendeling” naar “ontvanger”. Het
verrast mij steeds weer hoe ongrijpbaar
zending is en hoe het juist alle kanten
op werkt. Zending is voor mij Gods
missie van bevrijding, herstel en ver­
zoening in deze wereld.’
‘Hoewel je niet ver weg hoeft, vraagt
geregeld naar Nederland, doet mee aan
de Kerk in Actie Werelddagen en zet
zich in voor het vertalen van wat hij
meemaakt in Ghana naar de Nederlandse
kerken. Door deze uitwisseling kunnen
de kerken in Ghana en Nederland elkaar opbouwen.
Jasper Maas, zijn vrouw Mary Jarga en
hun dochter Samatha.
Een glimp van genade
‘Een bijzonder kenmerk van het christelijk
geloof is dat het op een unieke manier
vorm krijgt in iedere cultuur’, merkt
Jasper Maas op. ‘Een belangrijk speerpunt van zending is in mijn opvatting
mensen uit te dagen vanuit hun eigen
cultuur en identiteit op zoek te gaan naar
de kern van geloven en de uitingen die
daarbij horen. Soms moet je daarbij oude
patronen in het denken over zending en
kerk-zijn doorbreken.
Een ongetrouwd meisje in een van de
dorpsgemeenten was zwanger geraakt.
Haar familie joeg haar het huis uit en in
de kerk was ze ook niet meer welkom.
Een week na de geboorte van haar
zoontje zocht ik haar op om de ‘naming
ceremony’ uit te voeren. Toen ik het
jongetje in mijn armen nam om voor
hem te bidden, zag ik haar een traan
van haar wang vegen. Zodra ik haar
hutje uitkwam, hoorde ik enkele mensen
zeggen: “waarom is de pastor gekomen
om dit kind een naam te geven?”
Die ochtend had ik het verhaal van Jezus’
ontmoeting met Zacheüs uit Lucas 19
besproken tijdens een dagopening op
het trainingscentrum. Ik moest denken
aan vers 7: “En allen die dit zagen zeiden
morrend tegen elkaar: Hij is het huis
van een zondig mens binnengegaan...”
Een maand later pakte de vader van het
meisje tijdens een zondagse dienst zijn
kleinzoon voor het eerst vast en hij
hield hem trots omhoog. Ik voelde me
gelukkig om daarbij te zijn en een glimp
van genade te mogen opvangen. Om
Gods missie van herstel, bevrijding en
verzoening van dicht bij mee te maken.’
Gerrit Groeneveld
freelance journalist
Kerkinformatie • april 2014
19
20 |
JOP is jeugdorganisatie van de
Protestantse Kerk in Nederland
HH/Sabine Joosten
Karaktervorming en catechese
Je bent jong en je bent eh...
christen?
Karaktervorming? Is dat voor de invulling van catechese aan jongeren niet wat zwaar
op de hand? Ooit was dit begrip inderdaad een ander woord voor ‘deugdzaamheid’.
Dat lijkt nu verouderd en onbruikbaar. Toch is er reden genoeg om als gemeente eens
stil te staan bij de actuele betekenis van karaktervorming voor jonge gemeenteleden.
Je kunt het begrip ‘karaktervorming’ van verschillende kanten aanvliegen. Van oudsher hoort het bij de ontwikkeling
van een deugdzaam leven. De oude Grieken kenden het al
zo. Tegenwoordig speelt het begrip een rol in het gesprek
over de opvoeding van kinderen of in het debat over wat het
betekent een goed burger te kunnen zijn in de samenleving.
Als we spreken over christelijke karaktervorming dan stellen
we de vraag hoe je eigenlijk een christelijk leven leidt. Waaraan is in je houding en in de praktijk van het leven te zien dat
je een christen bent? Die vraag is niet alleen relevant voor
jongeren, natuurlijk, maar voor de hele gemeente.
Kerkinformatie • april 2014
De basis is Gods liefde
Valt christelijke karaktervorming samen met de wens jongeren te ondersteunen tot het leiden van een deugdzaam christelijk leven? Nee. Dat zou namelijk betekenen dat je een voor
iedereen geldende code zou kunnen ontwikkelen, die aangeeft wat een christelijke houding en wat christelijk gedrag
precies is. De praktijk van het christendom leert dat dat niet
bestaat. Christelijke karaktervorming begint met de erkenning dat het wezen van wie wij zijn niet in onszelf rust, maar
in Christus. De basishouding van een christen is er daarom
één van overgave en verwachting. Eenvoudiger gezegd: het
|
Oudere gemeenteleden hoeven geen superchristenen te zijn, maar wel 'voorbeeldig' voor jonge gemeenteleden. Foto: Vitalii Nesterchuk
begint met de erkenning dat er een God is, die je liefheeft en
die door Jezus Christus heeft laten zien dat die liefde voor
mensen meer dan voldoende is. Die liefde heeft het werk al
gedaan, zou je kunnen zeggen. Je hoeft er niets voor te
doen. Het wordt je geschonken.
‘Ze zullen u herkennen aan uw liefde’
Valt er dan niet meer te zeggen over christelijke karakter­
vorming? Zeker wel. Al is Gods liefde genoeg en mogen
christenen een bevrijd bestaan leiden, zij zijn wel op elkaar
en op andere mensen aangewezen en de liefde van God
onderscheidt hen ook. In het Evangelie naar Johannes kunnen
we lezen dat Jezus zegt dat buitenstaanders de leerlingen
zullen herkennen aan hun onderlinge betoon van liefde (Joh.
31: 35). Dat is essentieel voor volgelingen van Jezus Christus
en dus ook voor de gemeente van nu. Het klinkt mooi en bijna
logisch, maar dat is het allerminst. Het blijkt steeds weer opnieuw geoefend te moeten worden. Die houding moeten ook
christenen zich steeds weer opnieuw eigen maken. Oudere
gemeenteleden hoeven hierin geen ‘superchristenen’ te zijn
of te worden, maar ‘voorbeeldig’ voor jongere gemeenteleden
zouden zij wel moeten willen zijn.
Christelijke deugden
Onderling liefdebetoon: het klinkt nog een beetje vaag... In
de loop van het ontstaan van de christelijke gemeente is dit
verder ingevuld, zou je kunnen zeggen. Paulus spreekt bijvoorbeeld in zijn Brief aan de Galaten over de vrucht van de
Geest die is: liefde, vreugde en vrede, geduld, vriendelijkheid
en goedheid, geloof, zachtmoedigheid en zelfbeheersing
(Gal. 5:13-26). Paulus schrijft hier geen regels voor, maar hij
maakt duidelijk dat wie de vrijheid van het leven van een
Minisymposium op 10 april 2014
Het begrip ‘christelijke karaktervorming’ en de betekenis
ervan voor de catechese zal worden ve rkend tijdens een
minisymposium op donderdag 10 april in Utrecht. De
organisatie van het symposium is in handen van JOP en
staat onder leiding van Wielie Elhorst (specialist catechese).
Sprekers zijn prof. dr. Herman Paul, bijzonder hoogleraar
secularisatiestudies aan de Rijksuniversiteit Groningen en
dr. Jos de Kock, godsdienstpedagoog en universitair
docent catechetiek aan de Protestantse Theologische
christen door de liefde van God erkent, als het ware niet anders
kan dan zo gaan leven. Je zou hier kunnen spreken over
‘christelijke deugden’. Ook verschillende andere brieven in
het Nieuwe Testament kennen dergelijke opsommingen. Zij
spreken niet het laatste woord over wat een christen is, maar
zij kleuren dat als het ware in.
Catechese
Is aandacht voor christelijke karaktervorming iets voor catechese aan jongeren? Ja, maar dan alleen als zij in de praktijk
van het leven van de gemeente mensen tegen­komen in wie
zij, om het met Paulus te zeggen, de vrucht van de Geest
kunnen herkennen en die hen uitnodigen die houding ook te
oefenen en uit te proberen. Dat is spirituele vorming waaraan
jongeren veel kunnen hebben, misschien zelfs zoveel dat zij
zichzelf ook christen zouden willen gaan noemen. De oorzaak
zou kunnen zijn dat zij herkennen dat die vrucht van de Geest
geen last is, maar een weerkaatsing van de liefde van God
zelf, die ook hun leven wil dragen. Een bijkomend voordeel is
dat christelijke karaktervorming als aanbod goed aansluit bij
de ervaring van individualiteit onder jongeren. Het is een uitnodiging om aan jezelf te werken, jezelf te ontwikkelen, te
groeien. In de kerk weten we dat dat nooit gaat zonder de
Ander en ook niet zonder een wezenlijke betrokkenheid op
andere mensen, dichtbij en veraf, letterlijk en figuurlijk. Als
zodanig komt aandacht voor dit begrip dan ook tegemoet
aan het belang dat jongeren hechten aan relationaliteit en
relevantie, juist als het gaat om geloven en om waar de kerk
voor wil staan.
Wielie Elhorst
specialist Catechese bij JOP (zie ook p. 13)
Universiteit en onderzoeker bij het Onderzoekscentrum
voor Jeugd, Kerk en Cultuur. Tijdens het symposium zullen
ook twee praktijkvoorbeelden van christelijke karakter­
vorming worden gepresenteerd en besproken met de
betrokkenen. Iedereen die betrokken is of zich betrokken
voelt bij catechese, is welkom. Het symposium wordt
gehouden in het Protestants Landelijk Dienstencentrum
in Utrecht, van 13.30-17.00 uur.
Aanmelden via: [email protected] onder vermelding van
‘Minisymposium christelijke karaktervorming’.
Kerkinformatie • april 2014
21
22 |
Servicepagina
De website van de Protestantse Kerk wil onder meer ambts- en taakdragers ondersteunen. Maar de kerk is breed en de
ene plaatselijke gemeente is de andere niet. Daardoor lijkt de website soms ingewikkeld. Hoe vind je wat je zoekt? In de
komende maanden geeft Kerkinformatie bij elke taak in de gemeente een overzicht van wat de website biedt. Handig om
bij de hand te houden.
De ouderling op de website
Persoonlijke ontwikkeling
Cursus ‘Nieuwe ambtsdrager’ en
andere cursussen
In drie dagdelen krijgen de deelnemers
aan de cursus ‘Nieuwe ambtsdrager’
zicht op het belang van een duidelijke
visie op het ambt. Zij krijgen informatie
over de kerkordelijke regels rond het
ambt en de structuur van de kerk,
evenals de specifieke taken en verantwoordelijkheden van de verschillende
ambten. De deelnemers leren hoe zij de
taken uit kunnen voeren die verbonden
zijn met het ambt in de gemeente. Ook
krijgen zij informatie over het ambtelijke
werk op lokaal, regionaal en landelijk
niveau. Deze en andere cursussen
voor ouderlingen zijn te volgen via
www.pkn.nl/pcte.
Inhoudelijke ondersteuning
Actief in de kerk
Ouderlingen hebben als lid van de kerkenraad een bijzonder mooie taak: zij zijn
verantwoordelijk voor de opbouw van
de gemeente. Zij dragen de zorg voor de
gemeente als gemeenschap. Zij zorgen
ervoor - met vorming en toerusting dat de gemeente haar pastorale en
missionaire roeping kan vervullen.
Meer hierover via www.pkn.nl > Actief
in de kerk > Werken > Ouderling
Gemeenteopbouw
Gemeenteopbouw richt zich op het
functioneren van de plaatselijke geloofsgemeenschap in haar omgeving. Het
richt zich niet op een specifiek werkveld
zoals catechese, pastoraat of diaconaat,
maar betreft het functioneren van de
geloofsgemeenschap als geheel.
Materialen ter ondersteuning van de
gemeenteopbouw, zoals bijvoorbeeld
bronnen voor beleid en communicatie,
maar ook belangrijke thema’s als ‘Kerk
en Dertigers 2.0 en Samenwerken met
andere gemeenten’ zijn te vinden via
www.pkn.nl > Werkvelden >
Gemeenteopbouw
Vorming en Toerusting
De ouderling dient er, samen met de
andere ouderlingen, voor te zorgen dat
de leden van de gemeente buiten de
kerkdiensten toegerust kunnen worden
voor hun taak. Er dient gelegenheid te
zijn om met elkaar over geloofszaken te
praten. Materiaal ter ondersteuning van
deze taak is te vinden via www.pkn.nl >
Werkvelden > Geestelijke vorming >
Vorming en toerusting
Pastoraat
De kerk is bij uitstek de plek waar men
‘omziet naar elkaar’. Dat gebeurt in vele
ontmoetingen - in het kerkgebouw zelf
en zeker ook in het pastoraat. Denk bij-
voorbeeld aan ouderen in de wijk, zieken
of mensen in een moeilijke situatie,
echtscheiding of werkloosheid. De ouderling vervult hierin een belangrijke
rol. Informatie ter ondersteuning van dit
werkveld, zoals bijvoorbeeld pastorale
handreikingen, is te vinden via
www.pkn.nl > Werkvelden > Pastoraat
Advies op allerlei gebied door
gemeenteadviseurs
Gemeenteadviseurs bieden advies en
begeleiding op maat aan, voor elke gemeente die daar behoefte aan heeft. Zij
zijn de schakel tussen de plaatselijke
gemeente en de dienstenorganisatie.
www.pkn.nl Over ons >
Gemeenteadviseur
Marloes Nouwens-Keller
voorlichter Protestantse Kerk
Ouderlingenblad
Niet op de website, maar wel het
lijfblad van menige ouderling: het
Ouderlingenblad. Maandblad voor
pastoraat en gemeenteopbouw.
Deskundigen belichten thema’s
die spelen in het pastoraat, ambt,
liturgie en het leiding geven aan
de gemeente. Een veelgelezen tijdschrift binnen het kerkenwerk.
Ouderlingenblad helpt u te praten
en te luisteren bij uiteenlopende
situaties als ziekte, levensoriëntatie
en relatieproblemen.
http://www.kok.nl/tijdschriften/
ouderlingenblad.
Vragen:
Servicedesk Protestants Landelijk
Dienstencentrum: [email protected],
tel. (030) 880 1880.
Foto: HH/Sabine Joosten
Kerkinformatie • april 2014
|
Kerk en theoloog
Aan de Protestantse Theologische Universiteit in Amsterdam en Groningen worden predikanten opgeleid. Wie geven daar les?
Wat is hun specialisme? En hoe staan ze in de kerk? Een serie interviews, deze maand met: dr. Klaas Spronk, hoogleraar Oude
Testament.
‘Geïnspireerd door
het Oude Testament’
‘Het mooiste van oudtestamentisch onderzoek is dat je de inspiratie ontdekt van
de schrijvers van de bijbelboeken’, zegt dr. Klaas Spronk (56), hoogleraar Oude
Testament aan de Protestantse Theologische Universiteit. Zijn weblog heet dan ook
Het Oude Testament als bron van inspiratie.
‘Mijn keuze voor het Oude Testament kwam door de inspirerende
lessen Hebreeuws van prof. dr J.C. de Moor in mijn eerste jaar
als student in Kampen. In 1986 was hij ook mijn promotor.’
Over het bestuderen van het Oude Testament zegt Spronk
‘dat de tekst zichzelf moet kunnen bewijzen in de zin van:
Nu snap ik wat de schrijver bewogen heeft. Zo kom je bij de
bron van inspiratie. Theologie is belangrijk met het oog op de
vraag waar wij onze inspiratie vandaan halen. Daar heb je de
bijbel voor nodig.’
Verbinding
‘Mijn specialisme is de godsdiensthistorische kant. In mijn
proefschrift behandel ik voorstellingen over het leven na de
dood. De Egyptenaren wisten precies hoe het na de dood
zou gaan. Het Oude Testament is daar heel terughoudend in.
Je hebt niet meer nodig dan te geloven dat God er voor jou
wil zijn en blijven.
Ik ben (gereformeerd) predikant geweest in Monnickendam
en Culemborg en geestelijk verzorger in een verpleeghuis. Je
bent dan voortdurend bezig de verbinding te leggen tussen
de kerk en de wereld daarbuiten. Binnen de PthU gaat het
daar ook over en dan toegespitst op de relatie tussen geloof
en wetenschap.
Bijbelgebruik
Als adviseur van de synode viel me op dat in allerlei rapporten
de bijbel er tamelijk obligaat bij wordt gehaald. Daarna gaat
men over tot de orde van de dag. Ik zie het als mijn taak om
de bijbel beter tot zijn recht te laten komen.
Bij een vergelijking van het pro-Palestijnse Kairosdocument
en de als reactie daarop geschreven brochure Onopgeefbaar
Verbonden viel me op dat hoe extremer de standpunten zijn,
hoe meer de bijbel wordt geciteerd, maar altijd als bevestiging
van het eigen standpunt. We zouden de bijbel meer de kans
moeten geven om ons juist tegen te spreken en zo op andere
gedachten te brengen.
Een mooi voorbeeld daarvan vind ik het verhaal over de verspieders in Jozua 2. De eerste persoon die ze tegenkomen, is
een hoer maar heel gelovig. Dat geeft een onverwacht positief
beeld van de vijand. Even later is er sprake van Achan, uit de
vooraanstaande stam van Juda, die juist erg tegen valt. Zo
transformeert de bijbel het beeld van vriend en vijand.
In mijn onderzoek besteed ik veel aandacht aan de geschiedenis
van de uitleg en aan de invloed van de contekst op de bijbel-
Foto: Herman Stöver Fotografie
lezer. Afhankelijk van het land waar je woont en de traditie
waarin je staat, leg je de tekst uit.
Kerkdienst
Ik ga vaak voor in kerkdiensten. In de voorbereiding op mijn
preek kan ik soms dankbaar gebruik maken van de doordeweekse colleges waarin ik studenten hoop te kunnen bij­
brengen hoe je wetenschappelijk verantwoord de preek kunt
voorbereiden binnen de schaarse tijd van een predikant.
Ik vind de belangstelling voor bijbelvertalingen in Nederland
geweldig. Tijdens de bespreking van de NBV op de synode
heb ik erop gewezen dat geen enkele vertaling ideaal of heilig
is, de Statenvertaling niet en de NBV ook niet. Een vertaling
moet heldere uitgangspunten hebben. We mogen ook niet
vergeten dat de bijbel uit een heel andere tijd en een heel
andere wereld afkomstig is. Elke vertaling heeft vertolkers
nodig die weet hebben van de grondtekst.’
Dirk Visser
freelance journalist
Weblog van prof. Klaas Spronk: kspronk.wordpress.com
Kerkinformatie • april 2014
23
24 |
• D i e n s t g e h e i m e n
• berichten
• Cursussen en studiedagen
PCTE
Jezelf klein maken voor de
grote God
Vraag: Soms zegt de dominee plechtig
‘Laten wij ons voor God verootmoedigen’.
Wat betekent dat eigenlijk?
Antwoord: Het moment van verootmoediging in de eredienst is het moment
waarop je als mens beseft dat je voor
de heilige God staat. In de kerk komen
we immers niet zomaar samen voor een
aardige bijeenkomst – we verschijnen
voor Gods aangezicht. We ontmoeten
God. Daar hoort een bepaalde houding
bij, en die wordt gekenmerkt door ‘ootmoed’. Het is als Mozes die de schoenen
van zijn voeten moet doen voor de
brandende braamstruik.
Hieronder staat het overzicht van de
cursussen en activiteiten van het
Protestants Centrum voor Toerusting
en Educatie (PCTE) in de komende
maanden. Aanmelding en nadere
informatie over cursusinhoud, ook
over het aanvragen van een cursus
op maat voor de eigen gemeente:
www.pkn.nl/pcte.
Als predikanten en kerkelijk werkers
punten kunnen halen in het kader
van de Permanente Educatie (PE)
staat dat erbij vermeld. Vragen?
PCTE, Postbus 8504, 8503 RM
Utrecht, tel (030) 880 1558,
e-mail: [email protected].
Cursus Nieuwe ambtsdragers
8 april, Zwolle
U kunt zich inschrijven voor de
volgende cursussen en activiteiten
(alleen de startdatum is vermeld):
Training Zinvol visiteren I
(punten PE 0,5)
26 september, Utrecht
Cursus Pastoraat
6 mei, Gouda
Training Zinvol visiteren II
(punten PE 0,5)
20 juni, Doorn
Cursus Kerkrentmeesters
13 mei, Colijnsplaat
Cursus Armoede in Nederland
12 mei, Nieuwerkerk aan den IJssel
Cursus Scriba
19 mei, Barendrecht
Cursus ZWO
7 mei, Hengelo
Training Begeleiden van
rouwgroepen (punten PE: 0,75)
25 september, Utrecht
Terugkomdag Begeleiden van
Rouwgroepen (punten PE: 0,25)
1 oktober, Houten
Cursus Nieuwe liedboek
2 april, Barendrecht
Training Conflicthantering I
(punten PE 0,75)
6 mei, doorn en Utrecht
Training Conflicthantering II
(punten PE 0,5)
7 november, Utrecht
Ootmoed is een vorm van nederigheid.
Dat klinkt misschien negatiever dan het
bedoeld is. Ootmoed is eerbiedig buigen,
jezelf klein maken voor de grote God.
Het is dan ook een vorm van schuld­
belijdenis: je belijdt voor God wat je
hebt gedaan en nagelaten, gezegd en
verzwegen, en doet daarmee meteen
een beroep op Gods genade in Jezus
Christus. Je maakt een diepe buiging
voor God, totdat Hij zegt: sta maar op.
Verootmoediging is dus niet bedoeld
om elkaar in de put te praten en somber
te maken, of de mens te kleineren en te
vernederen aan het begin van de dienst.
Het gaat om het besef van de heiligheid
van God. Voor zijn majesteit maken wij
even pas op de plaats, en terecht, want
wij steken onheilig af tegenover zijn
heiligheid. En dan geldt: wie zich vernedert, zal (door God) verhoogd worden.
Daarom volgt er na de verootmoediging
steeds een ruime verkondiging van
Gods genade!
Kees Baggerman
lid van de werkgroep eredienst
Heeft u een vraag over de eredienst?
Stel deze via [email protected]
Kerkinformatie • april 2014
Foto: Frank Muller/HH
• Notitie over protestantse
geestelijke verzorging
De plaats van de geestelijke verzorging
in instellingen voor de gezondheidszorg
is volop onderwerp van gesprek. De
bezuinigingen in veel zorginstellingen
baren zorgen, maar zeker ook de onderschatting en onderwaardering van de
geestelijke verzorging. De geestelijk
verzorger – werkzaam in ziekenhuizen
en andere zorginstellingen – heeft een
bijzondere positie. Zij of hij staat terzijde.
Terzijde van de patiënt en diens relaties,
en terzijde van de medewerkers,
leidinggevenden en bestuurders van
de instellingen.
De Werkgroep Pastoraat en Gezondheidszorg, onderdeel van de dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk,
schreef voor geestelijk verzorgers en
bestuurders in de zorg en in de kerk de
notitie ‘Terzijde’. Daarin geeft zij een
theologische, maatschappelijke en ker-
|
• Va n a f d e w e r k v l o e r
Wie zijn de mensen in je
gemeente?
Training Presentatie voor
predikanten en kerkelijk werkers
(punten PE 0,5)
Training voor predikanten de kerkelijk werkers om de eigen presentatie
te verbeteren.
Houten: 14 mei, 28 mei, en 18 juni.
Drachten: 7 oktober, 21 oktober en
4 november
Verdiepingsdag voor Meditatiebegeleiders (punten PE 0,25)
Verdiepingsdag voor predikanten,
kerkelijk werkers, pastores en vrij­
willigers die een meditatiegroep
begeleiden of het overwegen te
gaan doen.
15 mei Leeuwarden
Zorg voor de Ziel (punten PE 2,5)
Jaargang van zes keer een tweedaagse groepsretraite in Maarssen.
De jaargang start in 2015: 2-3 maart,
13-14 april, 18-19 mei, 14-15
september, 12-13 oktober, 16-17
november.
Werkweek voor Liturgie en Kerkmuziek
De Werkweek voor liturgie en kerkmuziek vindt dit jaar plaats van 15
t/m 18 juli 2014 wederom in voormalig
seminarie Bovendonk te Hoeven.
kelijke visie op protestantse geestelijke
verzorging in de zorg in de 21e eeuw.
‘Terzijde’ gaat onder meer in op de
maatschappelijke en kerkelijke relevantie
van geestelijke verzorging, op de relatie
tussen kerk en geestelijk verzorgers,
en op de kerkelijk werker als geestelijk
verzorger. De notitie loopt uit op een
aantal aanbevelingen aan diegenen in
de Protestantse Kerk die betrokken zijn
bij de geestelijk verzorgers werkzaam
vanuit deze kerk.
De notitie is te vinden op www.pkn.nl/
pastoraat > handreikingen.
•
tudiedag over theoloog
S
J.T. Bakker
Op vrijdag 11 april wordt in Groningen
(PThU) een studiedag gehouden over
de theologie van prof. dr. Jan Taeke
Bakker (1924-2012). Als hoogleraar in
Kampen viel hij op door een intense
aandacht voor samenleving en cultuur.
Jan Bakker was leerling van de VUtheoloog Gerrit Berkouwer en levenslang in gesprek met zijn studievriend
Harry Kuitert. Een gepassioneerd theoloog, zoekend naar wat vandaag ge-
Het thema is “Gezegend ben je!”
Er wordt stilgestaan bij het mysterie
van zegenen. Ook zal er veel gezongen worden uit het liedboek 2013.
Kerkmuzikaal is er voor dit thema
materiaal in overvloed en ook liturgisch vormt het thema een dankbaar
onderwerp.
Voor deze inspirerende muzikale
week kunnen kerkmusici, (ervaren)
cantorij- en koorzangers, gemeenteleden, lectoren, predikanten en
kerkelijk werkers zich aanmelden. Er
kan, net als vorig jaar, gekozen worden uit diverse hoofd-en bijvakken.
zegd moet worden. Gevormd door
Luther, Barth, Miskotte, Noordmans,
Iwand, Metz en vele anderen ontwikkelde hij een vragende theologie, die
zich bewust was van de schokgolf van
twintigste-eeuwse politieke en sociale
gebeurtenissen. Aandacht krijgen: de
relatie tot Bakkers leermeesters en tijdgenoten belicht (G.W. Neven; G.C. den
Hertog), Bakkers uitleg van het Credo
(A. van der Kooi, J. Muis, K. Zwanepol,
H.E. Zorgdrager) en Bakkers fascinatie
voor het werk van de Engelse prediker
en dichter John Donne (J.H. van der
Laan). De dag wordt afgesloten met
een lezing van E.P.N.M. Borgman die
Bakkers gesprek met de katholieke traditie verkent. De lezingen en workshops
zoeken een antwoord op de vraag: hoe
gaf Bakker vorm aan theologische vernieuwing in een periode van maatschappelijke en kerkelijke verandering
en wat is daarvan de actuele betekenis?
Wat waren zijn drijfveren en wat voor
theologie paste daarbij? Plaats en tijd:
PThU, Oude Ebbingestraat 25, Groningen,
10.15-16.00 uur. Kosten (inclusief lunch)
€ 30,--. Aanmelden (voor 4 april):
via onze website of klikt u hier.
Als gemeenteadviseur probeer ik gemeenten met raad en daad terzijde te
staan. Cursussen zijn daar een goed
middel bij: in (meestal) drie bijeenkomsten
gaan de deelnemers met elkaar een proces aan waarbij ze veel van elkaar leren.
De nieuwe cursus ‘nieuwe wegen in het
pastoraat’ bijvoorbeeld helpt gemeenten
op zoek te gaan naar verbreding en verdieping. Onlangs begon ik deze cursus
met 15 deelnemers uit vier gemeenten.
Nadenkend over wat de kern van pastoraat is, constateerden we dat overal in
de gemeente pastoraat plaatsvindt. Er is
informele zorg, aandacht en onderlinge
ontmoeting. Ook aan gesprekskringen
of een filmavond kan een pastorale kant
zitten. Maar hebben we hierbij de hele
gemeente in het vizier?
Een belangrijk onderdeel van de cursus
was het verkennen van de context. Een
opdracht die ik elke kerkenraad kan
aanbevelen. Dit ‘huiswerk’ draaide om
de vraag: wie zijn de mensen in je gemeente? Aan de hand van onder meer
leeftijdscategorieën, leefomstandigheden
en betrokkenheid brachten we in kaart
welke groepen te onderscheiden zijn. Al
snel werd concreet welke groepen niet
(vaak) in de kerk komen en ook niet bezocht worden. Interessant was dat de
vraag naar pastoraat zo meer missionair
werd. Hoe komen we in contact met
mensen die niet of anders betrokken
zijn, wat zijn hun vragen en behoeften?
De laatste avond gaf ik de deelnemers
de opdracht een soort profielschets te
maken van iemand uit een bepaalde
doelgroep. Hiermee werd helder welke
initiatieven bij deze groep aan zouden
sluiten en in welke vorm. Tot slot verkenden we de mogelijkheid van een
bezoekproject: op bezoek met de vraag
‘wat houdt jou bezig?’
De nieuwe wegen in het pastoraat zijn
nog niet geplaveid, maar de deelnemers
kunnen nu zelf op weg.
Nelleke Drop
gemeenteadviseur in de classes Nijmegen
en Apeldoorn (m.u.v. stad Apeldoorn)
Kerkinformatie • april 2014
25
26 |
• collecten
Pionieren in een cafékelder
‘Twintigers vallen echt tussen wal en schip. Ik wilde iets voor hen doen, maar dan
buiten de kerkmuren. De kerk heeft voor jongeren een heel hoge drempel.’ Sinds de
zomer van 2012 draait de pioniersplek ‘Twintigers Woerden’ onder leiding van Mirjam Oosterhoff-de Bruijn (32).
Het was eerst wel zoeken hoe de doelgroep te bereiken, vertelt Mirjam. ‘In de
kaartenbak van protestants Woerden
zitten ongeveer duizend mensen in de
leeftijd van achttien tot begin dertig,
maar hoe bereik je die als ze niet in de
kerk komen? Ik heb ingezet op de sociale
media. Dat lukte goed. Gelukkig maar.
In het begin dacht ik: straks komt er
niemand… We zijn nu veel verder. Nu
nemen de twintigers zelf anderen mee,
dat is ontzettend leuk om te zien.’
Het eerste jaar deed Mirjam alles zelf,
nu zijn er acht jongeren die haar helpen
met het voorbereiden van de activiteiten.
‘Ze boden dat zelf aan en dat is fijn, ze
zijn nu ook meer eigenaar van het project.’
Twintigers Netwerk organiseert activiteiten die twintigers laten stilstaan bij
henzelf en de wereld waarin ze leven,
en is een plek om nieuwe mensen te
leren kennen. Bij ‘Twintigers Zinzoekers’
staat het gesprek centraal; wat zijn hun
antwoorden op bepaalde vragen?
‘Twintigers De Verdieping’ gaat over
het vorm geven aan je christenzijn: aan
de hand van een boek, een bijbelboek of
losse thema's helpen twintigers elkaar
om te groeien in geloof.
Mirjam: ‘Ik hoop dat Twintigers Woerden
een vaste plek wordt voor jongeren waar
ze een positief gevoel bij hebben. En wie
Mirjam Oosterhoff-de Bruijn. Foto: Dio van Maaren
weet zet ik nog eens iets dergelijks op
voor dertigers.’
pioniersplek in Woerden en andere pioniersplekken van de Protestantse kerk.
Informatie over deze en andere pioniers­
plekken op www.pkn.nl/missionair >
pionieren > pioniersplekken, en
www.twintigerswoerden.nl.
De collecte Missionair Werk en Kerkgroei op 4 mei 2014 is bestemd voor de
Janet van Dijk
Collecte Missionair Werk en Kerkgroei 4 mei 2014
Op zondag 4 mei is de landelijke collecte bestemd voor het programma Missionair
Werk en Kerkgroei van de Protestante Kerk. Centraal staat de pioniersplek
‘Twintigers Woerden’, die in 2012 gestart is onder leiding van Mirjam Oosterhoff.
Mirjam had als jongerenwerker in Woerden gemerkt dat twintigers tussen wal
en schip vallen en wilde iets voor hen doen. Via de sociale media kwam ze in
contact met de doelgroep. De activiteiten van deze pioniersplek bestaan uit
ontmoeting, zin zoeken en verdieping. De locatie is een kelder in een café in
het centrum van Woerden, die gratis ter beschikking wordt gesteld. Daar ontmoeten jongeren elkaar en zijn ze samen op zoek naar God; daar vormen ze
een kerk. De ondersteunende kerken in Woerden zijn enthousiast, want Mirjam
Oosterhoff bereikt mensen die anders niet bereikt worden.
De opbrengst van de collecte is bestemd voor deze en andere pioniersplekken van
de Protestantse Kerk. Kijk voor het collectefilmpje op www.pkn.nl/steunons!
Toon deze op 4 mei aan uw gemeenteleden en ze hebben direct een beeld bij
deze pioniersplek. Op de website vindt u ook een poster, korte toelichting en
collecteafkondiging.
Kerkinformatie • april 2014
communicatieadviseur in de Protestantse Kerk
|
Bijbelteksten april 2014
Deze teksten zijn gekozen uit de lezingen die in het gezamenlijk gebed in Taizé
worden gebruikt. Taizé is een oecumenisch klooster in Frankrijk. De teksten zijn
kort genoeg om verschillende keren per dag herlezen te worden, voor een tijd van
persoonlijk of gemeenschappelijk gebed. Zo is men door dit rooster te gebruiken
verbonden met de wereldoecumene.
di 1
Jezus zei tot de door hem genezen
vrouw: Uw geloof heeft u gered;
ga in vrede. (Lucas 8: 43-48)
wo 2 De Heer zegt: Wees niet bang
voor de hoon van mensen, stoor
je niet aan hun spot. Ik ben het
die jullie troost. Hoe kun je dan
bang zijn voor een sterveling?
(Jesaja 51: 4-12)
do 3 Jezus kwam naar zijn leerlingen
toe, lopend over het meer. Ze
raakten in paniek en schreeuwden
het uit van angst. Meteen sprak
Jezus hen aan: Blijf kalm! Ik ben
het, wees niet bang!
(Matteüs 14: 22-33)
vr 4
za 5
zo 6
Jakobus schreef: Gelukkig is de
mens die in de beproeving staande
blijft. Hij zal als lauwerkrans het
leven ontvangen, zoals God heeft
beloofd aan iedereen die hem
liefheeft. (Jakobus 1: 12-18)
za 12 Door toedoen van de dienaar van de
Heer slaagde wat de Heer wilde. Na
het lijden dat hij moest doorstaan,
zag hij het licht en werd met kennis
verzadigd. (Jesaja 52: 13 - 53: 12)
zo 13 De talloze mensen die voor Jezus
uit liepen en achter hem aan kwamen, riepen luidkeels: Hosanna
voor de Zoon van David! Gezegend
hij die komt in de naam van de
Heer. Hosanna in de hemel!
(Matteüs 21: 1-11)
ma 14Jezus zegt: Wie zijn leven geeft
omwille van mij, die zal het
vinden, maar wie zijn leven verliest omwille van mij, die zal het
behouden. (Matteüs 10: 38-39)
Hoed degenen waarvoor u de
verantwoordelijkheid hebt – niet
gedwongen maar vrijwillig, zoals
God dat wil en met belangeloze
toewijding. (1 Petrus 5: 1-4)
di 15 Christus is voor allen gestorven
opdat de levenden niet langer voor
zichzelf zouden leven, maar voor
hem die voor hen is gestorven en
is opgewekt. (2 Korintiërs 5: 13-17)
Jezus zegt: Ik ben de opstanding
en het leven. Wie in mij gelooft
zal leven, ook wanneer hij sterft.
(Johannes 11: 1-45)
wo 16Paulus schreef: We hebben het
zwaar te verduren gehad, boven
onze krachten. Dat liet ons be­
seffen dat we niet op onszelf
moeten vertrouwen, maar alleen
op de God die de doden opwekt.
(2 Korintiërs 1: 8-11)
ma 7 Jezus ging zitten met zijn leerlingen om zich heen. Hij onderrichtte hen en zei: Gelukkig wie
nederig van hart zijn, want voor
hen is het koninkrijk van de hemel.
(Matteüs 5: 1-12)
di 8
vr 11 De dood is niet door God gemaakt.
God vindt geen vreugde in de ondergang van enig levend wezen. Hij
heeft alles geschapen om het te
laten bestaan. (Wijsheid 1: 11-15)
Jezus wist dat zijn tijd gekomen
was en dat hij uit de wereld terug
zou keren naar de Vader. Hij had
de mensen die hem in de wereld
toebehoorden lief, en zijn liefde
voor hen zou tot het uiterste
gaan. (Johannes 13: 1-15)
wo 9 Mozes zei tot het volk: Wees niet
bang, wacht rustig af. Dan zult u
zien hoe de Heer vandaag nog zal
redden. (Exodus 14:5-31)
do 10 Jezus zei: De Vader zelf heeft jullie
lief, omdat jullie mij liefhebben
en geloven dat ik van God ben
gekomen. Nu verlaat ik de wereld
weer en ga ik terug naar de Vader.
(Johannes 16: 23-33)
do 17 Jezus zegt: Waarachtig, ik verzeker
u: als een graankorrel niet in de
aarde valt en sterft, blijft het één
graankorrel, maar wanneer hij
sterft draagt hij veel vrucht.
(Joh 12: 20-30)
vr 18 Aan het kruis riep Jezus met
luide stem: Mijn God, mijn God,
waarom hebt u mij verlaten?
(Marcus 15: 33-39)
za 19 Naar het lichaam werd Christus
gedood maar naar de geest tot
leven gewekt. Zo is hij gegaan om
het evangelie te verkondigen aan
hen die destijds zich niet lieten
overtuigen. (1 Petrus 3: 18-22)
zo 20 Bij het graf van Jezus zei de engel
tot de vrouwen: Wees niet bang,
ik weet dat jullie Jezus, de gekruisigde, zoeken. Hij is niet hier,
hij is immers opgestaan, zoals hij
gezegd heeft. (Matteüs 28: 1-10)
ma 21Paulus schreef: We zijn door de
doop in de dood van Christus met
hem begraven om, zoals Hij door
de macht van de Vader uit de dood
is opgewekt, een nieuw leven te
leiden. (Romeinen 6: 3-11)
di 22 U hebt niet voor een tastbare
werkelijkheid gestaan. Nee, u
staat voor de stad van de levende
God, voor de bemiddelaar van
een nieuw verbond, Jezus.
(Hebreeën 12: 18-24)
wo 23Paulus schreef: Wie zal ons
veroordelen? Christus Jezus, die
gestorven is, meer nog, die is
opgewekt en aan de rechterhand
van God zit, pleit voor ons.
(Romeinen 8: 31-39)
do 24 U bent met Christus uit de dood
opgewekt. Richt u dan op wat
boven is. U bent immers gestorven,
en uw leven ligt met Christus ver­
borgen in God. (Kolossenzen 3: 1-4)
vr 25 Jezus zond zijn leerlingen uit en zei:
Trek heel de wereld rond en maak
aan ieder schepsel het goede
nieuws bekend. (Marcus 16: 15-20)
za 26 Jezus zei: Wanneer ik van de
aarde omhooggeheven word, zal
ik iedereen naar mij toe halen.
(Johannes 12: 23-36)
zo 27 De opgestane Jezus zei tot zijn
leerlingen: “Ik wens jullie vrede!
Zoals de Vader mij heeft uitgezonden, zo zend ik jullie uit.” Na
deze woorden blies hij over hen
heen en zei: “Ontvang de heilige
Geest.” (Johannes 20: 19-23)
ma 28Neig mijn hart naar uw richtlijnen
en niet naar winstbejag. Laat mij
uw wegen gaan, en leven.
(Psalm 119: 33-40)
di 29 Genees mij, Heer, dan zal ik gezond zijn, red mij, dan zal ik veilig
zijn. Kon ik u niet altijd prijzen?
(Jeremia 17: 14-17)
wo 30Job zei tot God: ik sprak zonder
enig begrip, over wonderen, te
groot voor mij om te bevatten.
Ik had slechts over u gehoord,
maar nu heb ik u met eigen ogen
aanschouwd. (Job 42:1-6)
Kerkinformatie • april 2014
27
28 |
• advertenties
Advertenties
Kerkinformatie kent twee soorten advertenties:
vacatureadvertenties van kerkelijke gemeenten en
andere advertenties.
Vacatureadvertenties van gemeenten kunnen in
vier verschillende formaten geplaatst worden:
Klein (tot 65 woorden), Normaal (tot 130 woorden),
Groot (tot 260 woorden) en Zeer groot (tot 520
woorden/hele pagina). Voor deze formaten gelden
respectievelijk de volgende tarieven: € 174, € 348,
€ 698 en € 1.394. Het aantal woorden wordt
berekend met de functie ‘Woorden tellen’ onder
Extra in tekstverwerkingsprogramma Word.
Andere advertenties kunnen worden aangeboden
aan Marijanne Dubbink, tel. 06-30574768, e-mail:
[email protected].
Aanlevering advertenties
Per e-mail aan: [email protected]
(de kale tekst in een Word-bestand en logo’s
uitsluitend apart in een jpg-bestand) of in papieren
vorm per post aan: Kerkinformatie Advertenties
(F. Rozemond), Postbus 8504, 3503 RM Utrecht.
Uiterste aanleverdata
(zie ook www.pkn.nl/kerkinformatie)
Naam en logo’s
De afkorting PKN wordt zoveel mogelijk vermeden.
Wanneer het logo van de Protestantse Kerk wordt
gebruikt dient dat volledig (met vaste naamtekst) te
worden afgedrukt. Dit in verband met de optimale
en eenduidige werking ervan. Eigen varianten op
dit logo kunnen in Kerkinformatie worden geweigerd.
Andere eigen logo’s, beeldmerken, vignetten of
foto’s zijn uiteraard hartelijk welkom.
De advertentiepagina’s in Kerkinformatie worden
vanaf de dag van verschijnen tevens geplaatst
op www.pkn.nl > klik rechtsboven op: Vacatures.
De redactie van Kerkinformatie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van advertenties. Bij
de opmaak zal zoveel mogelijk rekening worden
gehouden met de wensen van de adverteerder.
Juninummer: 24 april
Juli-augustusnummer: 22 mei
Septembernummer: 24 juli
De Protestantse Gemeente te Dongen en Rijen zoekt een
Onze gemeentekarakteristiek:
• ‘kerk van het dorp’
• variatie in vieren
• team van twee predikanten en een kerkelijk werker
• er kan veel……
We zijn een eind op weg en willen graag verder. (De
volledige profielschets vind je op onze website.)
Daarom zoeken we een
predikant(e) voor 0,5 fte
• die lef en visie heeft,
•die boeiend, helder en spontaan, met toewijding Gods
boodschap voor de mens uitdraagt en daarbij de
actualiteit betrekt,
•Die kan bouwen aan een betrokken en inspirerende
kerkelijke gemeenschap, waar binnen jongeren en
ouderen tot hun recht komen.
•die vernieuwend en creatief is en gebruik maakt van
hedendaagse media en communicatiemiddelen,
Herken je een flink aantal van deze vaardigheden in jezelf
dan dagen we je uit te solliciteren.
Nieuwsgierig? Kijk op www.pgos.nl
Informatiepakket opvragen kan via de voorzitter van de
beroepingscommissie, Hugo de Zeeuw; [email protected]
of (0118) 46 27 33.
Je sollicitatie kun je tot uiterlijk drie weken na de verschijning
van dit blad naar bovengenoemd e-mailadres sturen.
Kerkinformatie • april 2014
inspirerende predikant
(m/v, 0.8 fte)
Wij zijn een pluriforme, gastvrije gemeente in Noord-Brabant.
Na een interim-periode willen we meer ruimte geven aan
inhoudelijke bezinning en uitstraling.
Wij zoeken een predikant die ons meeneemt op deze weg
van verdieping en vernieuwing.
U helpt ons de verbinding te vinden met God, elkaar en de
wereld. U bent zichtbaar en toegankelijk, communicatief
en samenbindend.
In de kerntaken van eredienst, pastoraat en toerusting hebt
u aandacht voor nieuwe vormen van aanpak.
Informatie over onze gemeente en de beroepingsprocedure
vindt u op www.protkerkdongen-rijen.nl of u kunt contact
opnemen met onze secretaris.
Uw reactie ontvangen we graag voor 19 april op
[email protected] of bij de
secretaris, mevr. Oosterwegel, Clara Wichmannstraat 7,
5122 KA Rijen, tel. 06-28 58 09 77.
|
Protestantse Gemeente
P ro t e s t a n t s e G e m e e n t e
’t Harde
’t Harde
29
Wegens vertrek van de huidige functionaris is bij de
Protestantse Gemeente te Naarden per 15 Juni 2014
plaats voor een
CANTOR (m/v)
De Naarder Cantorij telt plm. 25 leden, verleent 10 à 15
maal per jaar haar medewerking aan de zondagse kerkdiensten (kerkelijke feestdagen inbegrepen) en repeteert
wekelijks op maandagavond.
In haar ruim dertigjarig bestaan heeft de cantorij een breed en
gevarieerd (hoofdzakelijk vierstemmig) repertoire opgebouwd.
De cantorij ziet haar betrokkenheid bij de kerkdiensten gaarne
gecontinueerd onder leiding van een inspirerend kerkmusicus.
Voor nadere informatie kunt u zich wenden tot ds. L.J.Th.
Heuvelman, [email protected]
Sollicitaties kunt u richten aan Wybe Kooijmans,
[email protected], tot uiterlijk drie weken na het
verschijnen van deze advertentie.
Taakomschrijving:
•het leiden van de wekelijkse repetitie op maandagavond
•muzikale inbreng bij de voorbereiding en uitvoering van
10 à 15 kerkdiensten, hoofdzakelijk in de Grote of Sint
Vituskerk, in voorkomende gevallen in de Witte Kerk
• maakt deel uit van de Commissie Eredienst.
Kennis:
•goede kennis van liturgie, tijden en geschiedenis
•goed op de hoogte zijn van de kerkmuzikale praktijk,
van relevante ontwikkelingen in binnen-en buitenland
alsmede van het voorhanden zijnde repertoire
•goed thuis zijn in het Nieuwe Liedboek (2013) met zijn
brede inzetbaarheid.
Ervaring:
•ruime ervaring in het leiden van een liturgisch
functionerend koor
•het op stimulerende wijze leiden van de wekelijkse
repetities op maandagavond
•het op dito wijze leiden van het muzikale aandeel tijdens
de kerkdiensten
•het kunnen doen van gefundeerde voorstellen m.b.t.
het kerkmuzikaal invullen van verschillende soorten
kerkdiensten
• specialisatie koordirectie strekt tot aanbeveling
•achtergrond vanuit de Protestantse Kerk heeft de voorkeur
•dient in voorkomende gevallen het orgel of de piano te
kunnen bespelen.
Samenwerking:
•op collegiale wijze kunnen samenwerken met de
dienstdoende predikanten, beroepsorganist en
Commissie Eredienst.
Kerkinformatie • april 2014
30 |
• advertenties
Protestantse
Gemeente Nijverdal
zoekt voor een periode van maximaal drie jaar een
‘kerkelijk opbouwwerker’ (0,5 fte)
Een ongebruikelijke functie maar we zoeken dan ook
iemand voor een niet alledaagse taak. We bereiden ons
voor om geloofsgemeenschap te zijn met drie in plaats van zes
predikanten. Dat vereist zelfwerkzaamheid en nieuwe taken
en verantwoordelijkheden voor gemeenteleden.
Kunt u ons motiveren, stimuleren en toerusten
om dat waar te maken?
Kijk dan op onze website: www.pgnijverdal.nl/vacature
De C van
Cadeautje.
Wij snappen dat u voorzichtig met uw geld
omgaat en komen u graag tegemoet in deze
moeilijke tijden.
De Protestantse Gemeente te
Rossum-Hurwenen zoekt een
pastoraal medewerker (m/v)
Wij denken aan iemand die:
•in overleg met de predikant invulling geeft aan een
gedeelte van de pastorale werkzaamheden: bezoekwerk,
een paar keer per jaar voorgaan in het woonzorgcentrum
De Vaste Burcht en begrafenissen/crematies verzorgen.
•een theologische opleiding op HBO niveau heeft afgerond.
•zich kan vinden in het beleid en de visie van onze gemeente.
•meelevend lid is van de Protestantse kerk in Nederland.
•kan samenwerken met de predikant.
•een preekconsent heeft.
Aanstelling:
Voor 8 uur p/wk voor de duur van 1 jaar
Schriftelijke reacties kunt u voor 21 april 2014 sturen naar:
De Protestantse Gemeente te Rossum-Hurwenen
p/a: Ds. C.A. Davidse Kerkplein 2, 5328 EX Rossum,
tel. (0418) 64 89 62, e-mail: [email protected]
Zie ook onze website: www.pkn-rossum-hurwenen.com
Daarom nu gratis 2 weken het nd©.
Bel 0342 411711 of kijk op nd.nl/2weken
Het Nederlands Dagblad.
De krant met de C, van cadeautje en
van christelijk.
Protestantse Gemeente Anna Paulowna zoekt een
nd
predikant (m/v – 0,6-0,8fte)
de krant met de c
Dit aanbod geldt alleen als u de afgelopen 6 maanden geen (proef)abonnement
heeft gehad. Wij gaan zorgvuldig met uw gegevens om, zie hiervoor
De gemeente ziet uit naar een positieve, enthousiaste
kandidaat die in staat is te inspireren en een samenbindende
factor is binnen de gemeente.
www.nd.nl/privacy
SYMBOLIQUE
Een blijvende herinnering aan een bijzondere dienst...
S
ymbolique+ heeft geschenken
met een symbolische betekenis.
Het zijn zowel presentjes om uit te
delen als bijzondere cadeaus voor
een persoonlijk geschenk. Denk
bijvoorbeeld aan Pasen, belijdenis,
bevestiging, doop of Pinksteren.
Informatie: www.symbolique-plus.nl
Kerkinformatie • april 2014
De kandidaat
• neemt het voortouw in het jeugdwerk
• weet jonge gezinnen te betrekken
• maakt de gemeente zichtbaar in de maatschappij
• vertaalt de woorden van God naar deze tijd
• heeft aandacht voor de mensen in elke leeftijdsfase
• respecteert verschillende stromingen in de kerk
• heeft aandacht voor variatie in de liturgie
• gebruikt moderne communicatie- en presentatiemiddelen.
Vragen? Bel Harm Medema (06-38 90 78 02),
www.samenvaart.nl.
Spreekt bovenstaande u aan en wilt u graag wonen in een
weidse omgeving bij zee en strand, stuur dan uw reactie
en CV binnen 3 weken naar Mirjam Weijdema
([email protected]).
|
Veel kerkelijke gebouwen krijgen een nieuwe
functie: een klooster wordt een conferentieoord,
een kerkgebouw een medisch centrum, een pastorie wordt ingericht als museum. Zo lang deze
gebouwen geen commerciële functie krijgen, kan
Donatus ze (blijven) verzekeren. Dat is goed
nieuws, want Donatus verzekert al sinds 1852 kerken en kerkelijke gebouwen. Wij zijn een onderlinge verzekeringsmaatschappij en werken dus
zonder winstoogmerk. Onze leden ontvingen de
afgelopen tien jaar een premierestitutie van 40%.
Interesse? Kijk op onze website of vraag vrijblijvend de informatiefolder aan.
www.donatus.nl
tel. 073 - 5 221700
D o n a t u s v e r z e k e r t v e r t ro u w d
o ok al s een kerk geen kerk meer is
Panel Protestantse Kerk
De dienstenorganisatie is benieuwd naar de
mening van predikanten en andere ambtsdragers,
maar ook gemeenteleden die een cursus volgen,
producten afnemen of als donateur Kerk in Actie
steunen. Met deze informatie kan zij voortdurend
werken aan verbetering van de dienstverlening.
Wat vindt u?
U kunt het laten weten via het Panel Protestantse
Kerk. Wie zich laat inschrijven ontvangt een paar
keer per jaar een verzoek om een vragenlijst in te
vullen. Deelname is anoniem.
Informatie en aanmelden: www.pkn.nl/panel
Kerkinformatie • april 2014
31
Foto: istockphoto
Geef
t
e
h
m
o
!
k
r
e
w
jeugd
LAAT
VAN JE
HOREN!
PAASCOLLECTE
20 APRIL 2014
www.jop.nl

Brief PKN

Aanbiedingsbrief-Bijzondere-betrekkingen

OK-Persbericht OKD 2014-NL_.

ICONEN SCHILDEREN

Zondag 20 A 2014: Jes. 56 Mt 15,21

Nieuwsbrief Na een dikke maand in Rotterdam dan eindelijk mijn ee

A an w elke kan t sta jij? G eb ed

Versie 2.0 - Protestantsekerk.net

1. zondag 24 augustus 2014 Mt 4 handout

GIVE ME FAITH - Generation Praise Huizen