Jongerenwerk met lef! Jaarverslag 2013

S t i c h t i n g
D o c k - I J s t e r k
J o n g e r e n w e r k
Jongerenwerk met lef!
Jaarverslag 2013
Van Beuningenplein
Cremerzz
't Landhuis
Volta Houtmanhoek
jaarv e r s l a g IJd o ckz z 2 0 1 3
www.IJ dockzz.n l
2
Va n B eu n i n g en p lei n , C r em er zz, ‘t L a n d h u i s , Volta & H ou tm a n h oek
Inhoudsopgave
H o o d f s t u k Pa g i n a
Voorwoord3
Verantwoordelijkheid nemen, dát leren ze
5
Flying IJdockerzz helpen zichzelf vooruit
7
Dwars door alle hokjes heen
9
Méér dan een theatervoorstelling
12
Breekijzer15
Win-winsituatie18
Hoor je wat je zegt?
21
We doen bijna alles zelf
24
Samen kunnen we meer!
26
Medewerkers IJdockzz
29
Colofon31
jaarv e r s l a g IJd o ckz z 2 0 1 3
www.IJ dockzz.n l
Voorwoord
In dit jaarverslag 2013 van Stichting Dock-IJsterk Jongerenwerk,
werknaam IJdockzz, kunt u negen inspirerende interviews
lezen met jongerencoaches, jongeren, buurtbewoners en
professionele partners. Samen geven zij u een impressie van
het IJdockzz-jongerenwerk in stadsdeel West in Amsterdam.
Ze laten u zien hoe IJdockzz werk maakt van haar ambitie,
het organiseren van kwalitatief sterk jongerenwerk:
‘Jongerenwerk met lef,
met als uitgangspunt
de kracht van de jongere zelf!’
Het jongerenwerk van IJdockzz gaat uit van de eigen kracht
en de actieve bijdrage van jongeren zelf. We investeren in de
wederzijdse binding tussen de jongere en de samenleving
en we organiseren de verbinding met informele netwerken,
partnerorganisaties en specifiek de jeugdzorg en het onderwijs.
Dat doen we vanuit een preventief signalerende rol.
Wederkerigheid is steeds het uitgangspunt: de samenleving
doet wat voor de jongere, de jongere doet wat terug voor
de samenleving. >>
3
Va n B eu n i n g en p lei n , C r em er zz, ‘t L a n d h u i s , Volta & H ou tm a n h oek
jaarv e r s l a g IJd o ckz z 2 0 1 3
4
www.IJ dockzz.n l
Va n B eu n i n g en p lei n , C r em er zz, ‘t L a n d h u i s , Volta & H ou tm a n h oek
IJdockzz biedt met vier locaties in Amsterdam-West een
kunnen doen. Denk bijvoorbeeld aan jongeren met psycho-
activiteitenprogramma dat gebaseerd is op het Amsterdams
sociale problematiek of jongeren met een beperking. Om
Jongerenwerk Nieuwe Stijl. Onder begeleiding van een jonger-
deze jongeren te bereiken is het traditionele doel, het bieden
encoach bedenken en plannen jongeren zelf hun activiteiten.
van ontmoeting en ontspanning, een randvoorwaarde.
Ook de voorbereiding, uitvoering en evaluatie ligt in hun
eigen handen. Het programma van IJdockzz is gericht op
Heldere visie
talentontwikkeling, omgangsvormen, vroegtijdige signalering
Iedere jongere moet kennis kunnen maken met diverse talent-
van problemen, gedragsbeïnvloeding, schoolloopbaan en
gebieden. Jongeren moeten kunnen ontdekken waar zij goed
zinvolle vrijetijdsbesteding. Het activiteitenprogramma wordt
in zijn, dit kunnen oefenen en vervolmaken. Die overtuiging is
rond de vraag van jongeren en bewoners per buurt opgebouwd.
het vertrekpunt in ons werk. Waarom? Omdat dit bijdraagt aan
IJdockzz werkt met ouders, professionals, buurtbewoners en
het ontwikkelen van eigenwaarde, een persoonlijke identiteit,
getrainde (meestal oudere) jongeren.
zingeving en doorzettingsvermogen. Investeren in de ontplooiing van jongeren vergroot hun toekomstkansen. Het verkleint
Mooie opdracht
achterstanden en helpt ze op te groeien tot volwaardige burgers
IJdockzz investeert op (ped)agogische wijze in jongeren, zodat
in onze samenleving.
zij in staat zijn hun plek in de maatschappij te verwerven en
De negen interviews in dit jaarverslag laten zien hoe het
te integreren in diezelfde maatschappij. We zijn er voor alle
IJdockzz-jongerenwerk stadsdeel West in de praktijk vorm krijgt
jongeren van 10 tot 23 jaar in Amsterdam-West, ongeacht
en hoe we daarmee voor jongeren én hun omgeving het verschil
geloof, sekse, etniciteit of seksuele voorkeur. Binnen de
maken. Bijvoorbeeld voor Momin, die als Flying IJdockerzz meer
doelgroep van 10 tot 23-jarigen richten we ons met name op
zelfvertrouwen heeft gekregen en verantwoordelijkheid heeft
meiden en op jongeren van 10 tot 16 jaar.
leren dragen. “Zonder de Flying IJdockerzz zou ik een
Extra aandacht is er voor de meest kwetsbaren en voor
hangjongere zijn geweest”, zegt hij. “Dan zou ik niet om
jongeren die problemen hebben of problemen veroorzaken.
anderen hebben gegeven. Nu respecteer ik mezelf en de rest.”
In de praktijk richt het jongerenwerk zich vooral op jongens en
meisjes uit de lagere sociaaleconomische milieus die problemen
ondervinden bij het volwassen worden en daardoor niet mee
Wij wensen u veel inspiratie bij het lezen van dit jaarverslag! •
IJdockzz organiseert aandacht,
liefde en mogelijkheden,
jaarv e r s l a g IJd o ckz z 2 0 1 3
www.IJ dockzz.n l
5
Va n B eu n i n g en p lei n , C r em er zz, ‘t L a n d h u i s , Volta & H ou tm a n h oek
Verantwoordelijkheid nemen,
dát leren ze
Jongens en meiden
die zich in ruil voor een
aantrekkelijk zakcentje
inzetten voor de buurt.
Dat is in één zin het zakgeldproject van IJdockzz.
Het zakgeldproject is er
voor jongeren vanaf 12
jaar. Wie meedoet, belooft
zich een half jaar voor zijn
‘baan’ in te zetten, werkt
niet meer dan vijf uur per
week en verdient € 2,55
per uur. De vijftig beschikbare ‘vacatures’ in 2013,
twintig meer dan in 2012,
waren snel vervuld.
Opnieuw moest er een
wachtlijst worden ingesteld.
>>
Romeo Plukker
jaarv e r s l a g IJd o ckz z 2 0 1 3
6
www.IJ dockzz.n l
Va n B eu n i n g en p lei n , C r em er zz, ‘t L a n d h u i s , Volta & H ou tm a n h oek
“Het is mooi om te zien hoe graag ze aan de slag willen en hoe
Visitekaartje
serieus de meesten hun baantje nemen”, zegt jongerencoach
Flying IJdockerzz zijn jongeren die net iets ouder zijn (15+) en
Romeo Plukker. “Ze zijn trots op de verantwoordelijkheid die ze
waarvan de jongerencoaches weten dat ze meer verantwoorde-
krijgen en dat ze mogen meedoen in de maatschappij.”
lijkheid kunnen dragen. “Meestal zijn het jongeren die we al
Voor het zakgeldproject gingen de jongeren onder meer aan
langer kennen. Als ze in ons jongerencentrum aan het werk
de slag bij speeltuinvereniging ASV Bilderdijk en verschillende
gaan, zien we ze ook echt als collega’s. Ze krijgen een T-shirt
kinderdagverblijven. In het nieuwe buurtrestaurant Next to Volta
met ons logo en ze mogen met onze computers werken. De
vonden zes jongeren een plek. Romeo: “Daar bereiden ze onder
bedoeling is dat ze zelf met initiatieven komen en zelfstandig
leiding van een professionele kok nu elke woensdag een heerlijk
activiteiten met jongeren opzetten. Daarvoor kunnen ze bij ons
driegangenmenu voor buurtbewoners. De jongeren stellen zelf
budget aanvragen. Natuurlijk houden wij een oogje in het zeil en
de gerechten samen. Bovendien zijn ze zelf verantwoordelijk
kunnen ze altijd rekenen op onze back-up.”
voor de promotie van het restaurant en de ontvangst van de
Logisch dat de Flying IJdockerzz een rolmodel zijn voor de
Als jongerencoach heb ik een
gasten. Next to Volta is dé plek voor jongeren die willen weten
jongeren met wie ze werken. Want wie wil zo’n mooie carrière
kennismakingsgesprek met de
hoe het is om in de horeca te werken.”
nou niet? Met de Flying IJdockerzz krijgt het Welzijn Nieuwe
jongere, ben ik aanwezig bij het
Stijl vorm. “Neem de schoonmaakactie op het Cremerplein die
‘sollicitatie-gesprek’ en houd ik
Belangrijke lessen
ze met een groep van acht of tien jongeren op touw hebben
vervolgens met de jongere en
Romeo ziet de jongeren door het zakgeldproject groeien.
gezet”, geeft Romeo als voorbeeld. “Voor zoiets weten de
de opdrachtgever contact. Gaat
“Verantwoordelijkheid nemen en discipline kunnen opbrengen.
Flying IJdockerzz jongeren veel makkelijker te porren dan wij.
alles nog steeds goed? Na afloop
Dat leren ze. Op tijd komen en je op tijd afmelden als je een
Met prikkers en vuilniszakken gingen ze het plein op. ‘Leuk
van het traject is er ook nog een
keertje echt niet kunt. Of zonder zeuren een opdracht uitvoeren
dat die kinderen dit doen’, reageerde een oudere dame die
evaluatiegesprek. Zo is er met
die je eigenlijk niet leuk vindt. Vooral voor degenen die dit van
met haar kleinkind op het plein aan het spelen was. De Flying
jongeren vaak veel meer mogelijk
huis uit niet meekrijgen zijn dat belangrijke lessen.”
IJdockerzz zijn dus in meerdere opzichten ons visitekaartje.”
dan mensen denken.” •
Sommigen doen het zo goed dat hun ‘werkgever’ ze niet meer
kwijt wil. Dat gold bijvoorbeeld voor Romy en Marlon, die als
Goede begeleiding
zakgeldjongeren meehielpen in het Kinderkookkafé. “Twee keer
Vliegt er dan nooit een jongere uit de bocht? “Natuurlijk wel”,
een half jaar op één plek is het maximum”, aldus Romeo, “maar
beaamt Romeo. “Maar het gaat veel vaker wel dan niet goed.
hier klikte het zo goed dat we zijn gaan praten. Nu werken ze er
Zo hoeven we in het zakgeldproject maar zelden afscheid van
als Flying IJdockerzz.”
een jongere te nemen. Daar investeren we dan ook goed in.
jaarv e r s l a g IJd o ckz z 2 0 1 3
www.IJ dockzz.n l
7
Va n B eu n i n g en p lei n , C r em er zz, ‘t L a n d h u i s , Volta & H ou tm a n h oek
Flying IJdockerzz helpen zichzelf vooruit
In het keukentje van jongerencentrum Cremerzz op het
Cremerplein hangt Momin Imdad
(15) een beetje onderuitgezakt
op zijn stoel. Op de keukentafel
voor hem laat hij een vuist vol
pinda’s rollen. Nonchalant gooit
hij ze één voor één in zijn mond.
Zijn relaxte houding past bij
het imago dat hij zich aanmeet
met zijn kleding: zijn baseballpet heeft hij achterstevoren op
en boven zijn hippe afzakbroek
steekt zijn boxershort een flink
eind uit. Waarom zou Momin
ook niet relaxed zijn? Dit is
zijn stek. In Cremerzz is hij de
betrouwbare rechterhand van
de jongerencoaches.
Dus ja, daar wil hij best even
over vertellen. >>
jaarv e r s l a g IJd o ckz z 2 0 1 3
8
www.IJ dockzz.n l
Va n B eu n i n g en p lei n , C r em er zz, ‘t L a n d h u i s , Volta & H ou tm a n h oek
Momin komt al bijna drie jaar bij Cremerzz. Als bezoeker keek
je met kinderen moet omgaan. Geduldig zijn, dat is nummer
hij er films en deed hij er mee met pleinsport, zoals basketbal en
één. Ook heb ik geleerd hoe je in een team moet werken en
rugby. Sinds een jaar is hij één van de Flying IJdockerzz, die in
dat je jezelf moet blijven. Vroeger als ik in een groep kwam en
ruil voor een aantrekkelijk zakcentje zelf allerlei activiteiten met
iemand zag die cool was, dan deed ik hem na. Dat vond ik toen
kinderen organiseren. “De kinderen mogen iets verzinnen en wij
logisch, maar nu realiseer ik me dat dat niet goed is.”
Cookzz begeleid door flying
ijdocker Priscilla.
helpen ze om het uit voeren”, legt hij uit. “Een tafelvoetbaltoernooi of een gala bijvoorbeeld. Of het kerstdiner dat we hier
We zijn toch allemaal een mens?
hebben gehad. Dat diner hebben wij als Flying IJdockerzz
Veel van de dingen die Momin zich als Flying IJdockerzz eigen
eigenlijk zelf verzonnen, maar we hebben het met z’n allen
heeft gemaakt, komen hem thuis en op school goed van pas.
uitgevoerd en dat ging heel goed. ’s Ochtends hebben we
“Ik durf nu veel beter voor mezelf op te komen”, vertelt hij.
ingekocht en ’s middags hebben we gekookt. We hadden een
“Bijvoorbeeld als iemand me discrimineert. Dan zeg ik nu:
driegangenmenu met twee tussengerechten. Het hoofdgerecht
‘En wat ben jij dan? We zijn toch allemaal een mens?’ Dat
was nasi en kip en de kinderen moesten zelf iets voor de tussen-
durfde ik vroeger helemaal niet.”
gerechten meenemen. Er was een kerstboom, er waren
Doordat Momin als Flying IJdockerzz verantwoordelijkheid heeft
kaarsjes en alles was versierd. Het was echt gezellig. De ouders
leren dragen, lukt dat ook op school beter. Langzamerhand gaat
mochten ook meekomen en er waren wel veertig mensen.”
het daardoor met zijn opleiding vmbo-economie de goede kant
op. Oké, af en toe vliegt hij nog wel eens uit de bocht, maar
Geduldig zijn, dat is nummer één
toch: “Doordat ik m’n huiswerk maak, gaat het beter. Ik wil niet
Als Flying IJdockerzz krijgt hij een grote verantwoordelijkheid,
blijven zitten!”
vindt Momin. Neem de disco die ze al zeven of acht keer
Ook merkt Momin op dat hij veel minder geld uitgeeft aan
hebben georganiseerd. Daar moeten ze budget voor aanvragen,
kleding. “Ik kan nu veel beter met mijn eigen geld omgaan.
inkopen voor doen, hapjes voor maken en flyers voor
Sparen, zeg maar. Of dat je je moeder een beetje geld geeft.
verspreiden. Die disco’s waren allemaal een groot succes en
Niet dat ik haar tienduizend euro geef, maar als ik het had,
hangjongere zijn geweest. Dan
dat kwam vooral doordat ze er als Flying IJdockerzz iedere keer
had ik het haar zeker gegund.”
zou ik niet om anderen hebben
veel energie in stopten. Alleen dan wordt het ook echt iets,
gegeven. Nu respecteer ik mezelf
weet hij.
Nu respecteer ik mezelf
en de rest. Ik ben trots op m’n
Met de activiteiten die Momin met de kinderen organiseert helpt
Momin groeit door zijn werk als Flying IJdockerzz en hij heeft
team en de kinderen waar we
hij hen én zichzelf vooruit. “Ik heb hier bijvoorbeeld geleerd hoe
er duidelijk plezier in. “Zonder de Flying IJdockerzz zou ik een
mee werken!” •
jaarv e r s l a g IJd o ckz z 2 0 1 3
9
www.IJ dockzz.n l
Va n B eu n i n g en p lei n , C r em er zz, ‘t L a n d h u i s , Volta & H ou tm a n h oek
Dwars door alle hokjes heen
Vijf organisaties die werken
met gezinnen, kinderen en
jongeren, verenigd in één
pand. Dat is De Houtmanhoek. Het idee ontstond in
2012, toen IJdockzz,
Het Pedagogium en
De Opvoedpoli verhuisplannen hadden. Futuro en
De Care-Express kwamen
er ook bij. “Het unieke is
niet zozeer dat we onder
één dak zitten”, zegt Jelle
Daalderop van de Opvoedpoli, “als wel de integrale
manier waarop we hier
vanaf mei 2013 samenwerken. Dwars door alle
hokjes heen.” >>
IJsterk /
Het Pedagogium
Futuro
De Care-Express
IJdockzz/Volta
De Opvoedpoli
De Houtmanhoek
jaarv e r s l a g IJd o ckz z 2 0 1 3
www.IJ dockzz.n l
10
Va n B eu n i n g en p lei n , C r em er zz, ‘t L a n d h u i s , Volta & H ou tm a n h oek
In De Houtmanhoek stellen de organisaties niet hun eigen
bieden die nodig is. Ze waarderen de professionele ruimte die
waarvoor omslachtige procedures
expertise, maar de vraag centraal. De verschillende profes-
ze daarvoor krijgen. Daalderop: “De medewerkers gaan bij
bestaan. Het omgekeerde, een
sionals kunnen snel en efficiënt overleggen en trekken waar
elkaar te rade en ze schakelen graag elkaars expertise in.
goede de-escalatie, levert soms
nodig samen op. “Dat is de kern van de aanpak”, aldus
Hun gereedschapskist is enorm uitgebreid en daar zijn ze volop
ook nog problemen op. Denk
Daalderop, “en daarmee bieden we het hoofd aan de
mee aan het experimenteren.
bijvoorbeeld aan een jongere met
versnipperde aanpak die in ons werk is ontstaan.”
De eerste gezamenlijke training is al geweest. Meer dan ze tot
een angststoornis die is uitbe-
De achterliggende filosofie is dat problemen zelden alleen
nu toe konden, zoeken ze naar creatieve oplossingen voor de
handeld door een psycholoog of
komen en oplossingen ook niet. Daalderop: “Neem een jongere
klant. Dat is de winst.”
orthopedagoog en die gebaat is
bij een warme overdracht naar een
met wie het op school niet goed gaat, die een laag zelfbeeld
heeft en van wie de onderwijsbegeleider vermoedt dat hij ADHD
Harde noten
opvoedadviseur of jongerencoach.
heeft. Dan wil je snel een psychiater die een diagnose stelt.
Toch zal Daalderop de laatste zijn die zegt dat er geen harde
“Vooral bij op- en afschalen is het
En je wilt snel een jongerencoach die aan de slag gaat met
noten meer te kraken zijn. Want zo logisch en eenvoudig de
een voortdurende uitdaging om
de talentontwikkeling van de jongere. ADHD’ers hebben vaak
aanpak aan de voorkant lijkt, zo ingewikkeld is het om die aan
aan alle regels te voldoen.” >>
creatieve talenten die het zelfbeeld kunnen versterken, maar die
de achterkant te organiseren. “Aan de achterkant hebben we
op school nauwelijks worden aangesproken. Het mooie van de
bijvoorbeeld te maken met GGZ-richtlijnen en jeugdzorgindi-
samenwerking in De Houtmanhoek is dat we die verschillende
caties”, schetst Daalderop, “terwijl er in het onderwijs en het
expertises direct kunnen inzetten. Zonder de wachtlijsten waar
welzijnswerk nog weer andere regels gelden om met iemand
klanten zo moe van worden en zonder dat zij van loket naar
aan de slag te kunnen.”
loket hoeven.”
De grootste beperking levert volgens hem de inrichting van het
systeem. “Dat nog is gebaseerd op wantrouwen in plaats van
Verademing
vertrouwen”, licht hij toe, “en op productieafspraken in plaats
Veel klanten ervaren de aanpak in De Houtmanhoek volgens
van ontzorgen. Bovendien wordt ons te vaak voorgeschreven
Daalderop als “een verademing”. Ook bij de professionals is het
hoe we iets moeten doen en worden we nog te weinig
draagvlak groot. “Wat me vooral opviel is de volledige vanzelf-
afgerekend op wat we met klanten en in de wijk bereiken. Dat
sprekendheid waarmee ze ermee aan de slag zijn gegaan. ‘Dit
belemmert ons, want dit sluit niet aan bij de integrale manier
is toch wat we al jaren willen?’, reageerde een van hen.”
waarop wij werken.”
De hulpverleners snappen waarom het draait: klanten die met
In de praktijk blijkt vooral de snelle inzet van zwaardere expertise
een vraag binnenkomen zo snel en efficiënt mogelijk alle hulp
nog lastig. Dat geldt bijvoorbeeld voor een psychiatrisch consult,
Jelle Daalderop
jaarv e r s l a g IJd o ckz z 2 0 1 3
www.IJ dockzz.n l
11
Va n B eu n i n g en p lei n , C r em er zz, ‘t L a n d h u i s , Volta & H ou tm a n h oek
Decentralisatie biedt kansen
Daalderop merkt dat de beleidsmakers bij de gemeente en het
stadsdeel positief reageren op de manier van werken in De
Houtmanhoek. “Zij willen ons graag faciliteren”, constateert hij,
“al zie ik tegelijkertijd dat ze moeite hebben om daarvoor ruimte
te vinden in de bestaande wet- en regelgeving.”
De decentralisatie van de zorg in 2015 ziet Daalderop dan
ook als een kans. “Op die decentralisatie anticiperen we in De
Houtmanhoek uitstekend, ook al is onze aanpak vooral ontstaan
vanuit de praktijk, omdat het logisch is om zo te werken. In
2014 zullen we bij de overheid nog beter voor het voetlicht
brengen hoe we werken, en een sterke aansluiting zoeken bij de
nieuwe beleidslijnen. Met als uiteindelijk doel dat de klant altijd
Frank van den Hoff
Marjan Muis
kan rekenen op de gecoördineerde hulp die nodig is.”
Het initiatief voor De Houtmanhoek is genomen door Jelle
Daalderop (De Opvoedpoli), Marjan Muis (Het Pedagogium) en
Wie werken er in De Houtmanhoek samen?
Frank van den Hoff (IJdockzz). De samenwerking ging in 2013
van start. De officiële opening van De Houtmanhoek vindt begin
2014 plaats. •
IJdockzz Jongerenwerk:
Futuro:
talentontwikkeling voor jongeren
advies en voorlichting voor jongeren bij
De Opvoedpoli:
het vinden van een stage of opleiding
begeleiding, diagnostiek en behandeling
De Care-Express:
voor gezinnen en kinderen
diagnostiek, behandeling en praktische
IJsterk, Het Pedagogium:
hulp voor jongeren tussen 12 en 15 jaar
opvoed- en opgroeiondersteuning voor
ouders en kinderen
jaarv e r s l a g IJd o ckz z 2 0 1 3
www.IJ dockzz.n l
12
Va n B eu n i n g en p lei n , C r em er zz, ‘t L a n d h u i s , Volta & H ou tm a n h oek
Méér dan een theatervoorstelling
In 2013 maakte IJdockzz in
samenwerking met ‘Theater na
de Dam’ voor de tweede keer
een theatervoorstelling met
jongeren. De voorstelling gaf
verdieping aan de herdenking op
4 mei. In het kader van ‘Theater
na de Dam’ waren er in 2013 in
totaal 35 voorstellingen over de
Tweede Wereldoorlog, op 31
plekken in het land. Uitgangspunt voor de voorstelling van
de IJdockzz-jongeren waren de
verhalen van buurtbewoners uit
Amsterdam-West, die de oorlog
als kind hadden meegemaakt.
>>
jaarv e r s l a g IJd o ckz z 2 0 1 3
13
www.IJ dockzz.n l
Va n B eu n i n g en p lei n , C r em er zz, ‘t L a n d h u i s , Volta & H ou tm a n h oek
In ‘Bij anderen thuis’ lieten de jongeren zien hoe het was om
In gesprek
in de oorlog iemand in huis te hebben of juist zelf bij anderen
Jongeren die aan de voorstelling meededen konden rekenen
te moeten wonen. Denk bijvoorbeeld aan een onderduiker of
op de professionele begeleiding van theaterdocent Hanna
een stadskind dat in de Hongerwinter werd ondergebracht op
Timmers. “Hanna bracht ze in korte tijd allerlei theatervaardig-
het platteland. Na de bejubelde voorstelling van een jaar eerder
heden bij en liet ze vooral ontdekken hoe je van een waar
(‘Toen het oorlog was’, over kind zijn in Amsterdam-West in de
gebeurd verhaal een goede voorstelling maakt.”
oorlog) was de belangstelling groot. “Binnen twee dagen waren
In het gesprek dat de jongeren met de ouderen voerden zag
we uitverkocht”, zegt projectleider Marit Vreeswijk.
Marit mooie dingen ontstaan. “Jongeren luisteren graag naar
mensen die de oorlog nog hebben meegemaakt, zeker als het
‘Bij anderen thuis’
in hun eigen buurt is. Dat maakt de geschiedenis tastbaar. Vaak
De voorstelling vond plaats bij buurtbewoners thuis. Een gids
hangen de jongeren aan hun lippen. Ouderen zijn blij met die
loodste het publiek in kleine groepjes van woning naar woning,
aandacht en vaak erg trots op de jongere die in de voorstelling
waar het telkens in een nieuwe scene terechtkwam. Op die
hun verhaal vertolkt. Het wordt ‘hun’ jongere. Omgekeerd is
manier wisten de jonge theatermakers de titel van hun stuk
de oudere niet langer ‘het oudje’ dat de jongeren wel eens op
letterlijk voelbaar te maken. Wie zijn woning voor de twee
straat zien, maar iemand die ze kennen. Ze hebben een ervaring
opvoeringen op 4 en 5 mei had opengesteld, kreeg in totaal
die ze delen.”
maar liefst 150 mensen over de vloer.
De ouderen over wie de voorstelling ging, zaten zelf in het
Logistieke uitdaging
publiek. “Dat riep veel reacties en belangstelling op”, aldus
Waar Marit en Hanna het eerste jaar nog veel moeite moesten
Marit. “Onderweg naar een volgende scene raakten mensen uit
doen om acteurs te vinden, ging het dit jaar een stuk makkelijker.
het publiek, jong én oud, volop met elkaar in gesprek.”
“Het eerste jaar konden we de jongeren nog niet laten zien wat
Na afloop serveerde een actieve club buurtbewoners in cultureel
we nou precies wilden. Toen hebben we op een gegeven
jongerencentrum Volta voor iedereen een maaltijd. Marit: “Dat
moment echt met onze handen in het haar gezeten: hoe krijgen
was een aardappelsoep waarvoor het publiek tijdens een van
we ze zo ver dat ze willen meedoen? Dit jaar maakten ze
de scenes zelf de aardappels had geschild. Zo’n soep kon in de
elkaar enthousiast en hadden we heel snel twintig acteurs en
oorlog ook bereid zijn, dus mensen keken elkaar al snel vragend
figuranten bij elkaar.” Ook het vinden van ouderen die hun ver-
aan: ‘Hoe vind jij dat nou proeven, zo’n oorlogssoep?’”
haal wilden doen verliep soepel. >>
jaarv e r s l a g IJd o ckz z 2 0 1 3
www.IJ dockzz.n l
14
Va n B eu n i n g en p lei n , C r em er zz, ‘t L a n d h u i s , Volta & H ou tm a n h oek
“Te soepel zelfs”, zegt ze, “want na een oproep in de Staatskrant en Het Parool stond de telefoon roodgloeiend. Al die
ouderen wilden meteen hun verhaal doen en dat waren dus
allemaal gesprekken die wel even duurden. Door de hoorn
heb ik hele mooie, heftige en onvoorstelbare verhalen gehoord.
Die kun je niet zomaar afkappen.”
Naast Marit en Hanna waren er twee hbo-stagiaires die zich als
regie- en productieassistent inzetten om de voorstelling tot een
succes te maken. “Ook zij hebben er heel veel tijd inzitten, want
de uitdaging bleef enorm. Alleen logistiek gezien al, want zorg
er maar eens voor dat zo’n estafette-voorstelling met vijftien
buurtbewoners en locaties, tien ouderen, twintig acteurs en
figuranten en 150 man publiek vlekkeloos verloopt.”
Warme reacties
Met de tweede succesvolle ‘Theater na de Dam’-voorstelling
is het theaterbloed bij de jongeren echt gaan borrelen, want in
december verzorgden ze met buurtbewoners ook een theatrale
kerstmaaltijd. Marit: “Je kunt dus zeggen dat we een echte
theaterlijn hebben ingezet.”
Energie krijgt ze vooral van de warme reacties op de voorstellingen. Bijvoorbeeld van de oudere dame die over ‘Bij anderen
thuis’ zei: “Ik vond het ontroerend om te zien hoe die twee
meiden mij daar uitbeeldden. Het was behoorlijk heftig en
ik werd tot tranen toe geroerd. Ze hebben het zo realistisch
gedaan, ik moest er echt van huilen!” Een bezoeker reageerde
op Facebook: ‘Heel bijzonder mensen. Geweldig concept: hoe
dichtbij kun je komen. Volgend jaar weer?’ Reken maar! •
jaarv e r s l a g IJd o ckz z 2 0 1 3
www.IJ dockzz.n l
15
Va n B eu n i n g en p lei n , C r em er zz, ‘t L a n d h u i s , Volta & H ou tm a n h oek
Breekijzer
Sterk verouderde woningen,
veel verborgen armoede,
buurtbewoners die langs
elkaar heen leven en een
groep criminele jongeren die
het voor het zeggen heeft
op straat. Jarenlang was
Landlust in Bos en
Lommer geen fijne buurt om
te wonen. In april 2012 ging
er een buurtpraktijkteam aan
de slag. Teamleider Ron de
Groot, tevens projectleider
jeugd en overlast, speelt een
belangrijke rol bij het doorbreken van de problematiek.
“Een breekijzer” noemen
actieve buurtbewoners hem.
IJdockzz kreeg in 2013 de
opdracht het Jongerenwerk
Nieuwe Stijl in Landlust in
te voeren. Langzaam zien
bewoners het tij keren. >>
Ron de Groot
jaarv e r s l a g IJd o ckz z 2 0 1 3
16
www.IJ dockzz.n l
Va n B eu n i n g en p lei n , C r em er zz, ‘t L a n d h u i s , Volta & H ou tm a n h oek
Gevraagd naar de problematiek van Landlust schetst Ron een
ze geen melding meer durfden te doen. De politie ontbrak het
verrassende geschiedenis. “Kijk”, wijst hij vanuit de ruilwinkel
daardoor aan informatie om adequaat op te treden. Toen zijn
aan de Willem de Zwijgerlaan naar buiten. “Hier werd in de jaren
we breder gaan kijken. Hoe kunnen we het toezicht op straat
’30 de strokenbouw in Nederland geïntroduceerd, met voor die
aanscherpen en welke krachten in de buurt kunnen we
tijd ruime en lichte woningen. Landlust gold toen als een toon-
mobiliseren om het tij te keren?”
beeld van vooruitgang. Sport en cultuur werden gestimuleerd.
Zo richtten de schoolmeesters van de vier scholen aan het Karel
Brede aanpak
Doormanplein samen een korfbalvereniging op. Alles ter verhef-
Met het Buurtpraktijkteam Karel Doormanplein hebben
fing van de arbeider.”
professionals, bewoners en ondernemers de handen
Hoe anders is de situatie nu. Met de komst van de eerste
ineengeslagen om de jarenlange overlast en gevoelens van
gastarbeiders begon het karakter van de blanke arbeidersbuurt
onveiligheid te doorbreken. Het Karel Doormanplein moet weer
te veranderen. Anno 2014 telt Landlust 127 nationaliteiten (op
een plek worden waar iedereen graag komt. Een waarderend
3400 huishoudens) en is het de meest gemêleerde buurt van
onderzoek ligt aan de basis voor de aanpak. Ron: “Met de
Amsterdam. Ron: “Zelfs in New York wonen nergens zoveel
bewoners zijn we gaan kijken: wat weet je van de buurt, wat wil
nationaliteiten op een postzegel als hier. Veel groepen zijn echter
je behouden, wat wil je veranderen en wie kan zich daar voor
onzichtbaar en er heerst veel verscholen armoede.
inzetten? Daar zijn vijf thema’s uitgekomen waar we met
Zowel financieel als sociaal. Sommige mensen hebben zoveel
gerichte acties aan werken: onzichtbare groepen zichtbaar
problemen dat het ze niet meer lukt om op een normale manier
maken, de armoedecirkel doorbreken, de sociale cohesie
mee te doen in de maatschappij. Meerdere welzijnsorganisaties
bevorderen, netwerken versterken en verbinden en het gezag
hebben hier in de afgelopen decennia geen grip op kunnen
terugbrengen.”
krijgen. De problematiek bleek te heftig en de ontwikkeling en
Hefboom voor verandering bleek jongerencentrum New Society.
de onder-steuning van de welzijnsorganisaties te gering.”
“Dat was jarenlang een gesloten bunker op het plein”, aldus Ron.
Helemaal uit de hand liep het in jongerencentrum New Society
“Dus ben ik begonnen om hier elke dag om 9.00 uur de rolluiken
aan het Karel Doormanplein, waar een groep overlastgevende
omhoog te doen. Dat liet de buurt zien: er gebeurt wat.”
en deels criminele jongeren de dienst uit ging maken. De
Anderhalve maand later begon hij overdag, als er geen
gemeente investeerde in het jongerenwerk, maar werken met
jongerenactiviteiten waren, mensen het pand binnen te halen
rolmodellen en vanuit een basis van vertrouwen ging niet meer.
die iets voor de buurt konden betekenen. Zo werd er een
Ron: “Op het plein voelden buurtbewoners zich zo bedreigd dat
theatergroep opgezet, startte buurtbewoner Wim Smit er >>
jaarv e r s l a g IJd o ckz z 2 0 1 3
17
www.IJ dockzz.n l
Va n B eu n i n g en p lei n , C r em er zz, ‘t L a n d h u i s , Volta & H ou tm a n h oek
met IJdockzz kickbokslessen voor kinderen en vond Saloua el
zien de bewoners het tij langzaam keren. “We zijn er nog niet”,
moment zien als het eens niet
Jaouhari er een plek voor haar activiteiten met Marokkaanse
benadrukt Ron, “maar de positieve krachten krijgen de
uitpakt zoals gedacht.”
vrouwen en haar weekendschool. Vrijwilligers van Ouderen-
overhand. Daar levert IJdockzz sinds september 2013 een
IJdockzz is in Landlust niet in een
netwerk, opgestart door Emmy Lucasse, gingen de kinderen op
bijdrage aan.”
gespreid bedje gekomen. Zo is
het jongerencentrum kort nadat
de weekendschool voorlezen.
Ron: “Toen ik New Society voor het eerst binnenkwam, weer-
Landlust Nieuwe Stijl
IJdockzz in Landlust aan de slag
spiegelde het pand de staat van het jongerenwerk. Er zaten
IJdockzz geeft het jongerenwerk in Landlust een nieuw gezicht.
ging, dichtgegaan voor renovatie.
gaten in de muren, de lampen waren kapot en er was werkelijk
Ron: “We zochten een partij die geen geschiedenis heeft in
Daarom werkt IJdockzz vooralsnog
geen stoel die geen kapotte zitting of leuning had. Maar naar-
de buurt, die de focus op 8 tot 13-jarigen kan leggen en die
vanuit de Narcis-Queridoschool.
mate er meer en meer buurtbewoners kwamen, werd het
tegelijkertijd niet terugschrikt voor de 14 tot 18-jarigen. Ook
“Zelf had ik voorgesteld om de
moeilijker voor de jongeren om het pand uit te wonen. Ze
met de probleemjongeren onder hen moet je als jongerencoach
activiteiten te verspreiden over
merkten: shit, mijn broertje, mijn moeder en mijn tante komen
iets kunnen.”
drie locaties in de buurt, maar
hier ook. Uiteindelijk was het voor de groep die stal en dingen
Belangrijke opdracht is het introduceren van het Welzijn Nieuwe
deze samenwerking is veel
sloopte niet langer interessant om nog te komen.”
Stijl in Landlust. “We willen graag dat IJdockzz de bewonersparti-
slimmer. Voor buurtbewoners en
cipatie op gang brengt door ouders en andere buurtbewoners
partnerorganisaties is het veel
Kerend tij
bij de activiteiten te betrekken. Goed gebruikmaken van het
duidelijker waar je zit. En het
De openingstijden voor jongeren werden beperkt en de
informele netwerk en sterk samenwerken met netwerkpartners
contact met de school is zinvol.
overlastgevers verhuisden naar het plein. Ook daar werden ze
als ABC is de crux. Teveel organisaties in Landlust zitten nog op
Daar zitten de kinderen die straks
echter aangepakt. Ron: “De nieuwe toezicht-houder had een
een eiland en IJdockzz kan verbindend werken door het Welzijn
ook in het nieuwe jongerencentrum
duidelijke opdracht: ga de confrontatie aan en vraag zo nodig
Nieuwe Stijl uit te dragen.”
komen. ” •
direct back-up van de politie. Met de verwijdering van een hek
Rons ervaring in andere buurten is dat de jongerencoaches van
hebben we ze bovendien hun favoriete hangplek op het plein
IJdockzz dit uitstekend kunnen. “Welzijn Nieuwe Stijl is voor
ontnomen. Nu is de groep uit elkaar gevallen. De echt criminele
IJdockzz geen nieuw begrip meer. De jongerenwerkers kijken
jongens zijn niet meer in de lead. Een kleine groep meelopers
met een brede blik wat er nodig is, welke clubs en mensen in
wil hun positie overnemen, maar die krijgt nauwelijks speel-
de buurt daarbij een rol kunnen spelen en helpen hen vooruit.
ruimte. Justitie heeft de jongens in beeld, de buurtregisseur kent
Ik zie ook veel bereidheid om van elkaar te leren. Niet bang zijn
ze en de straatcoaches zitten er bovenop.”
om te experimenteren, maar samen nieuwe dingen willen
In Landlust, waar zich ook de kracht van renovatie doet gelden,
uitproberen en het als een leer-
jaarv e r s l a g IJd o ckz z 2 0 1 3
www.IJ dockzz.n l
18
Va n B eu n i n g en p lei n , C r em er zz, ‘t L a n d h u i s , Volta & H ou tm a n h oek
Win-winsituatie
Ze kunnen moeilijk stilzitten,
vinden het leuk om mensen
vooruit te helpen en zien graag
dat bewoners in de Landlustbuurt het goed met elkaar
hebben. Voor dat laatste
zetten Saloua el Jaouhari en
Anita Bronotte zich dan ook met
tomeloze energie in. Sinds ze
elkaar in 2012 op het buurtfeest
in Landlust ontmoetten, trekken
de twee actieve buurtbewoners
samen op. “We proberen
mensen op een kleine manier
samen te brengen”, zegt Anita.
“Bijvoorbeeld door ouderen te
laten voorlezen op de weekendschool die Saloua heeft
opgericht. Daar krijgen buurtkinderen van 5 tot 11 jaar een
steuntje in de rug. Die extra
aandacht kunnen veel kinderen
in Landlust goed gebruiken.” >>
Saloua el Jaouhari
Emmy Lucasse
jaarv e r s l a g IJd o ckz z 2 0 1 3
19
www.IJ dockzz.n l
Va n B eu n i n g en p lei n , C r em er zz, ‘t L a n d h u i s , Volta & H ou tm a n h oek
Sinds het buurtfeest in 2012, waarop verschillende organisa-
nemers en professionals samen om de jarenlange overlast en
aan begonnen omdat kickboks-
ties en groepen uit Landlust bewust bij elkaar werden gebracht,
gevoelens van onveiligheid te doorbreken. “Ron is de sleutel”,
leraar Wim een man is. “Toen ben
zien Saloua en Anita hun buurt er langzaam op vooruitgaan.
aldus Saloua, “zonder hem waren we nooit zover gekomen.”
ik zelf met die kickbokslessen gaan
“Ideaal is het nog lang niet”, aldus Anita, “maar het is al wel een
meedoen, zodat er een volwassen
stuk leuker geworden. Neem de zomeractiviteiten die we in de
Goede samenwerking
vrouw in de groep zat en die
vakantie op het Karel Doormanplein hebben georganiseerd. Een
Saloua en Anita proberen buurtbewoners op een “kleine”
meiden met mij mee konden.
beetje zoals het hippe Strand West, met allemaal leuke dingen.
manier samen te brengen, maar ze doen dit wel op veel
Wims vrouw is ook gaan kick-
Er was een hele grote zandbak, je kon beachvolleyballen en
verschillende manieren. Bijvoorbeeld met het hardloopclubje
boksen en toen dat eenmaal
er stonden parasols en tafeltjes. Voor de kinderen was er een
‘De vrouwen van Landlust’, met laagdrempelige opvoedhulp
vertrouwd was ben ik ermee
waterglijbaan en stonden er kinderbadjes, de ouderen kregen
(in samenwerking met Spirit!), met nordic walking voor
gestopt. Sommige van die meiden
allemaal een teiltje om hun voeten in af te koelen. Het was heel
55-plussers en met een gezonde lunch voor kinderen op de
zitten nu ook bij Girlzz en kook-
gemoedelijk en saamhorig, écht leuk. Een van de hangjongeren
Mansveltschool. Voor de weekendschool van Saloua is zelfs
lessen van IJdockzz.” >>
die voor zoveel overlast in de buurt hebben gezorgd zag zijn
een aparte stichting opgericht. Vrijwilligers van het Ouderen-
broertje met een handdoek naar het plein gaan. ‘Wat ga jij
netwerk, opgericht door Emmy Lucasse, komen de kinderen
doen?!’, vroeg hij. ‘Ik ga zwemmen!’, zei zijn broertje. Toen zijn
op de weekendschool voorlezen en ondernemen leuke dingen
die jongens ook komen kijken. Maar dit keer kwamen ze niet om
met hen en hun moeders.
ongein uit te halen. Het was gewoon gezellig.”
Toegegeven, af en toe is het wel wat veel. “Soms ben ik
gesloopt”, bekent Anita. “Maar dan bel ik Saloua en dan ga
Meer contact
ik er toch weer voor.” De komst van IJdockzz naar Landlust
In Landlust beginnen bewoners weer wat meer contact met
geeft verlichting merken ze allebei. Saloua: “IJdockzz doet ook
elkaar te krijgen en minder langs elkaar heen te leven. Dat
dingen. We krijgen hulp en we vullen elkaar aan. Zo is IJdockzz
Saloua en Anita zelf een flinke steen aan die verandering
met buurtbewoner Wim Smit kickbokslessen voor jongeren
bijdragen staat buiten kijf, al zullen ze dat niet snel zeggen.
gestart. Omdat ik veel kinderen ken die wel willen sporten maar
Anita: “Dat het hier ten gunste verandert, komt ook door de
dit niet kunnen omdat er thuis geen geld voor is, heb ik de
renovatie. Er komen meer tweeverdieners die dingen voor hun
werving gedaan. Aan die kickbokslessen doen nu zeker veertig
buurtje willen doen.” De instelling van het buurtpraktijkteam is
jongens mee.”
volgens Saloua ook van grote invloed geweest. In dit team, dat
De samenwerking ging nog verder toen Saloua merkte dat er
wordt geleid door Ron de Groot, werken bewoners, onder-
ook meiden waren die wel wilden kickboksen, maar er niet
jaarv e r s l a g IJd o ckz z 2 0 1 3
www.IJ dockzz.n l
20
Nieuw gezicht
Dat IJdockzz nieuw is in de Landlustbuurt, heeft volgens Anita
voordelen. “Een nieuw gezicht dwingt respect af en de medewerkers zijn professionals die heldere regels hanteren en
jongeren goed kunnen aanspreken. “Het is een win-winsituatie”,
vat Saloua samen. “Jij bent de vrijwilliger die het leuk vindt om
te doen en IJdockzz kan het aansturen.”
Langzaam zien de dames bewoners in de Landlustbuurt het
beter met elkaar krijgen. Waar zij voor 2014 van dromen?
“Dat we nog meer met elkaar en voor elkaar doen”, zegt Saloua.
“Nou”, merkt Anita op, “het lijkt de kerstboodschap wel.”
Maar ze is het er roerend mee eens. •
Anita Bronotte
Va n B eu n i n g en p lei n , C r em er zz, ‘t L a n d h u i s , Volta & H ou tm a n h oek
jaarv e r s l a g IJd o ckz z 2 0 1 3
www.IJ dockzz.n l
21
Va n B eu n i n g en p lei n , C r em er zz, ‘t L a n d h u i s , Volta & H ou tm a n h oek
Hoor je wat je zegt?
In september 2012 werd Marlijn
Groen locatiecoördinator bij
IJdockzz op het Van Beuningenplein. Belangrijke opdracht: het
invoeren van Welzijn Nieuwe
Stijl. “Dat zaadje is geplant en
begint nu te ontkiemen. Meiden
snappen het wat eerder dan
jongens is mijn ervaring.”
In 2013 was Marlijn vanuit
IJdockzz ook medeorganisator
van het Speak Up!-jongerendebat
in Amsterdam-West over
diversiteit. Als het gaat om
homoseksualiteit blijkt er nog
veel te winnen. Dat merkt ze
ook op het Van Beuningenplein.
>>
Marlijn Groen
jaarv e r s l a g IJd o ckz z 2 0 1 3
22
www.IJ dockzz.n l
Va n B eu n i n g en p lei n , C r em er zz, ‘t L a n d h u i s , Volta & H ou tm a n h oek
Op het Van Beuningenplein bedenken en organiseren de
meiden van de meidenclub voor 10 tot 13-jarigen alles zelf. De
een komt graag wat eerder om een activiteit voor te bereiden,
de ander blijft liever wat langer om na afloop de boel aan te
vegen. Twee actieve meiden hebben het voortouw, een
jongerencoach faciliteert de groep. “Vooral bij de twee die de
lead nemen zie ik veel potentie om bij toekomstige activiteiten
een spin in het web te zijn”, aldus Marlijn. “Zij trekken nu ook al
een meidenclub voor 7 tot 9-jarigen. Aan ons de taak om die
twee goed te begeleiden en vast te houden.”
Marlijn ziet de jongens op het Van Beuningenplein soms met
wat jaloerse blikken naar de meiden kijken. “De jongens willen
graag een disco en vragen me wel eens: ‘Wanneer mogen wij
nou?’ Dan zeg ik: ‘Als je het zelf wil organiseren dan kan het
hoor. Kijk naar de meidengroep van Dunya en Achlam. Zo werkt
Veilige plek
het.’ Wat ik de jongeren probeer bij te brengen is dat niet alles
Dat de meiden in het jongerencentrum op het Van Beuningenplein een eigen plek hebben weten te
gratis kan, en dat we de kosten kunnen drukken als ze er zelf
vinden is winst. “Vaak is een jongerencentrum een jongenscentrum, maar dat is bij ons gelukkig niet zo.
ook wat voor doen. Dan zet ik graag een jongerencoach in om
Die meiden kunnen hier echt hun ei kwijt, want ze kennen de jongerencoach die hen begeleidt (Kaoutar
ze te begeleiden en kunnen de jongeren die het organiseren
Zouitni) door en door. Bovendien is zij jongerencoach bij Streetcornerwork, dus als er iets aan de hand
gratis meedoen. Meiden snappen dat eerder merk ik.”
is zijn de lijntjes kort. In 2013 is Kaoutar ook een groep meiden in de Zeeheldenbuurt gaan begeleiden.
Voor het invoeren van Welzijn Nieuwe Stijl heb je een lange
Die meiden zijn iets ouder en komen elke week samen in buurtkamer Parlarie. Een buurtbewoner zag
adem nodig, aldus Marlijn. “Het gaat goed hoor, want jongeren
dat deze meiden een plek zochten en via ABC Alliantie zijn ze met ons in contact gekomen.”
blijken bijvoorbeeld best bereid om te fluiten bij voetbal of te
Met de meiden op het Van Beuningenplein hoopt Marlijn in 2014 een nieuwe stap te zetten. “We willen
schminken bij een buurtactiviteit. Alleen hoe we ze het beste
verwendagen met hen organiseren in een verzorgingscentrum in de buurt. Dat plan ligt klaar en hoeven
kunnen enthousiasmeren om structureel en op eigen initiatief
we alleen nog maar uit te voeren. Denk aan cupcakes uitdelen bij de koffie. Of aan wat oudere meiden
dingen te ondernemen, dat is nog wat zoeken. Iets wat heel
die een kappersopleiding volgen en die ouderen een haarwasbeurt geven. Daarmee leggen we echt een
goed werkt is een moeder of vader die meehelpt. Dat is een
verbinding naar de buurt. Veel meiden vinden het leuk om verzorgend bezig te zijn, terwijl ouderen juist
goed voorbeeld voor ze.”
erg van die aandacht kunnen genieten.” >>
jaarv e r s l a g IJd o ckz z 2 0 1 3
www.IJ dockzz.n l
23
Va n B eu n i n g en p lei n , C r em er zz, ‘t L a n d h u i s , Volta & H ou tm a n h oek
Speak Up!
Hoe heikel het kan zijn werd in 2013 op het Van Beuningenplein
Los van het meidenwerk organiseerde IJdockzz in 2013 samen
pijnlijk duidelijk. Daar lukte het om de treiterijen van jongeren
met Connect het Speak Up!-jongerendebat in Amsterdam-West,
tegen een homoseksuele buurtbewoner te stoppen. De buurt-
over diversiteit. Het debat was een initiatief van COC Nederland
bewoner werd zelfs vrijwilliger bij kinderactiviteiten in het
en stadsdeel West. Er kwamen ongeveer vijftig jongeren uit alle
jongerencentrum. In de weken daarop bleven echter steeds
hoeken van het stadsdeel op af. Aan de paneldiscussie deden
meer kinderen weg. Marlijn: “Dat heeft me de schellen van
onder andere een Marokkaanse jongen en een lesbische
de ogen doen vallen. Het deed me beseffen dat je er nog niet
moslima mee. Marlijn: “Wat me vooral raakte is dat die
bent als je de dialoog met jongeren succesvol bent aangegaan.
Marokkaanse jongen zei niet gediscrimineerd te willen worden,
Jongeren worden ook beïnvloed door wat hun ouders zeggen.
maar gerespecteerd als mens. Terwijl hij dat zelf niet op bleek
En als dat haaks staat op wat wij jongeren willen bijbrengen,
te kunnen brengen voor de lesbische moslima naast hem in het
dan is het water naar de zee dragen.” De buurtbewoner is
panel. Dat maakte me er nog sterker van bewust dat we in het
gestopt met zijn vrijwilligerswerk. Marlijn: “We zullen dus
jongerenwerk moeten blijven spiegelen: ‘Hoor je wat je zegt?
ook met de ouders in dialoog moeten. Dit is echt een thema
Vind je dat dit alleen voor jezelf geldt of ook voor een ander?’”
waarmee we worstelen en iets mee moeten gaan doen.” •
Op het jongerendebat werd homoseksualiteit een niet-beladen
onderwerp, waarover je het met elkaar kunt hebben.
“Ze leerden dat je het niet overal mee eens hoeft te zijn, als
je maar wel zorgt dat je je mening beargumenteert. We hadden
er ook een heel goed nagesprek over. Dat gesprek moeten
we blijven voeren, want homoseksualiteit is nog te vaak een
heikel punt.”
jaarv e r s l a g IJd o ckz z 2 0 1 3
www.IJ dockzz.n l
24
Va n B eu n i n g en p lei n , C r em er zz, ‘t L a n d h u i s , Volta & H ou tm a n h oek
We doen bijna alles zelf
T-shirts pimpen, cupcakes
versieren, nagels lakken en
haren vlechten. Op de woensdagmiddag draait het op de
meidenclub in het jongerencentrum op het Van Beuningenplein maar om één ding: leuke
meidendingen. Jongens komen
er dan eventjes niet in. Achlam
Ibrahimi (10) en Maryem Labboui
(10) zijn er eigenlijk altijd.
“Het is gezellig en ik heb er
nieuwe vriendinnen gemaakt”,
vertelt Maryem. >>
Achlam
Dunya
Maryem
jaarv e r s l a g IJd o ckz z 2 0 1 3
www.IJ dockzz.n l
25
Va n B eu n i n g en p lei n , C r em er zz, ‘t L a n d h u i s , Volta & H ou tm a n h oek
In september 2013 startte jongerencoach Kaoutar Zouitni naast
het heel mooi weer. We hebben ook gezwommen, want we
leiden. Wat Achlam vooral merkt is
de meidengroep voor meiden van 10 tot 13 jaar ook een groep
zaten bij het meertje in het park. Het was leuk om een keer iets
dat Kaoutar de kinderen af en toe
voor 7 tot 9-jarigen. Hoe dat zo kwam? “Nou”, vertelt Achlam,
buiten te doen. We hadden heel veel lekkere dingen te eten en
verbetert. “Dan zegt ze bijvoor-
“Die kleintjes stonden elke woensdag voor het raam te kijken
te drinken en het was heel gezellig.”
beeld dat het niet ‘de bord’ maar
wat wij aan het doen waren. Ze wilden zó graag meedoen.
Voor Achlam springt vooral het haren vlechten eruit. “Die dag
‘het bord’ is.” En af en toe vindt ze
Toen zijn we gaan bedenken wat we voor ze konden doen.”
gingen we eerst naar de winkel om nephaar te kopen. Dat was
het ook heel handig dat Kaoutar
Zo kwam er een ‘grote’ en een ‘kleine’ meidenclub. Achlam en
heel grappig, want dat nephaar gingen we invlechten in ons
er is. “Bijvoorbeeld als we iets
haar vriendin Dunya (10) trekken de kar bij de kleine meiden-
eigen haar en toen hadden we ineens heel lang haar in allerlei
kwijt zijn in de kast, want dan
groep, want zij hebben er een verantwoordelijke taak op zich
kleuren. Paars, blauw en roze. Dat was heel mooi!”
weet zij het meestal snel te
genomen. Samen met de kleine meiden bedenken ze wat ze
vinden.” En misschien is het ook
gaan doen en met jongerencoach Kaoutar zorgen ze er
We bedenken alles samen
fijn voor de gezelligheid dat zij
vervolgens voor dat alles goed gaat. Ook Maryem helpt wel
Wat de meiden doen, bepalen ze zelf. “We bedenken alles
erbij is? “Ja, dat zeker!”, roept ze
eens mee. Zo organiseren ze op de woensdagmiddag eerst de
samen”, zegt Maryem, “en het meeste doen we helemaal zelf.”
met Maryem in koor. •
kleine meidengroep, om daarna gezellig mee te doen met hun
Zo werkt het ook op de kleine meidenclub. Achlam: “Je moet
eigen grote meidengroep.
goed luisteren en ze de kans geven om dingen te doen die ze
zelf willen. Soms zijn dat andere dingen dan wij doen. Poppen-
Picknicken, dat was het allerleukste
kleren maken bijvoorbeeld. Dan nemen ze hun Barbies mee en
De meidenclubs hebben een educatief karakter, bijvoorbeeld
daar maken ze dan kleertjes voor. Dat doen wij niet, want met
omdat jongerencoach Kaoutar de meiden leert om elkaar
Barbies spelen wij eigenlijk niet meer.”
positieve feedback te geven. Of omdat ze hun spreekvaardig-
De kleintjes hebben het er erg naar hun zin en Achlam is maar
heid Nederlands verbetert door hen te corrigeren of nieuwe
wat trots op ze. “Het meest trots ben ik dat ze zo goed samen-
woorden te leren. Maar voor Achlam en Maryem is hun eigen
werken. Ze geven elkaar de kans en vechten niet, ook niet als
‘grote’ meidenclub vooral een plek waar je met vriendinnen
de ene een stift wil en de ander ook.”
onder elkaar kunt zijn en leuke dingen kunt doen. “Picknicken
De samenwerking met Kaoutar gaat volgens Achlam ook heel
in de zomer in het Westerpark, dat was wel het allerleukste”,
goed. “Ze is grappig en we maken meestal heel veel lol.”
vindt Maryem. “Toen hebben we eerst een planning gemaakt
Achlam staat haar mannetje in de kleine meidengroep en ze
en bedacht wat we allemaal moesten kopen. We hadden ook
vindt het helemaal niet moeilijk om de groep te leiden. Bijna
een plan voor als het slecht weer zou zijn, maar gelukkig was
ongemerkt helpt Kaoutar haar om alles in goede banen te
jaarv e r s l a g IJd o ckz z 2 0 1 3
www.IJ dockzz.n l
26
Samen kunnen we meer!
Voor kinderen in de
Spaarndammerbuurt is Ad
van Deventer een begrip.
Want wie heeft er nu nog
niet gehoord dat je bij hem
gratis kunt waterfietsen en
kanoën? Het enige wat Ad
van je vraagt is dat je een
zwemvest aandoet en dat
je zwemdiploma A hebt.
In december 2012 was Ad
ook initiatiefnemer voor
de Jeugdraad. Daarvan
werden de eerste resultaten
in 2013 zichtbaar. >>
Ad van Deventer
Va n B eu n i n g en p lei n , C r em er zz, ‘t L a n d h u i s , Volta & H ou tm a n h oek
jaarv e r s l a g IJd o ckz z 2 0 1 3
www.IJ dockzz.n l
27
Va n B eu n i n g en p lei n , C r em er zz, ‘t L a n d h u i s , Volta & H ou tm a n h oek
Op een drukke zomerdag zijn er op Ads boot in de Noordtgracht
werking die Ad graag vaker ziet. “Samen kunnen we veel meer”,
wel meer dan twintig kinderen. Ouders weten de boot te vinden
legt hij uit, “en samen zien we ook veel meer. Vandaar dat ik ook
als leuke locatie voor een kinderfeestje en ook basisscholen
zo gepleit heb voor de Jeugdraad die in december 2012 op mijn
maken dankbaar gebruik van de faciliteiten die Ad met stichting
initiatief is gestart. Daar steken we de koppen bij elkaar.”
Watersportcentrum Westerpark - Spaarndammerhout biedt.
Zo telde hij van april tot en met oktober 2013 ruim 2500
Jeugdraad geeft buurt ogen en oren
bezoekertjes.
In de Jeugdraad zitten actieve buurtbewoners zoals Ad aan
Spelenderwijs leren de kinderen bij Ad hoe ze het samen
tafel met medewerkers van IJdockzz, Jeugd in West en IJsterk.
gezellig kunnen houden, getuige ook de spelregels die bij de
Met de Jeugdraad willen ze de oren en ogen voor jongeren in
loopplank hangen. ‘Als we binnenkomen, groeten we elkaar’,
de buurt zijn. “Wat willen jongeren nu eigenlijk zelf”, vraagt Ad
is de eerste regel. Kinderen met problemen kunnen binnenlopen
zich af, “en hoe kunnen wij onze handen ineenslaan om ze
op het Jeugdspreekuur dat Ad in samenwerking met politie-
daar bij te helpen?” In 2013 kwam de Jeugdraad acht keer bij
bureau Houtmankade houdt. “Meestal is het een kwestie van
elkaar om daarover te praten. Zeker in het begin was het nog
luisteren en aandacht geven”, zegt hij, “maar soms is er echt
zoeken naar de juiste weg, maar inmiddels worden de eerste
iets aan de hand. Dan zijn de lijnen met de buurtregisseur en
resultaten zichtbaar.
de stadsdeelmedewerker voor jeugd en veiligheid kort.
Een paar kinderen zijn zo noodgedwongen zelfs al onder
De Toverbal weer open!
toezicht komen te staan.”
Sprekend voorbeeld is de heropening van De Toverbal op
het Suikerplein, eind 2013. Eerder dat jaar ging deze gratis
Versier je waterfiets
buitenspeelclub dicht. De beheerder was langdurig ziek en geld
Samen met Marit Vreeswijk van IJdockzz organiseerde Ad op
voor vervanging was er niet. De Jeugdraad was dé plek waar
een mooie zomerdag in 2013 ‘Versier je waterfiets’. Ad stelde de
duidelijk werd hoezeer de speelclub werd gemist. De schommels
waterfietsen beschikbaar terwijl Marit voor posters en materialen
hingen er nog, maar de kinderen misten de skelters, de skeelers,
voor de versiering zorgde. Allebei enthousiasmeerden ze in hun
het stoepkrijt en al het andere leuke speelgoed om mee te
eigen netwerk kinderen om mee te doen. Er kwamen er zo’n
spelen. Even bij De Toverbal naar binnen wippen om te plassen
veertig en de dag was een doorslaand succes. Niet alleen omdat
kon ook niet meer. Ouders misten vooral het toezicht, want juist
de kinderen een onvergetelijke dag hadden, maar ook omdat
daardoor lieten zij hun kinderen met een gerust hart spelen op
Ad en Marit elkaar goed aanvulden. Het was de soort samen-
het plein. Een alternatief was er in de wijde omtrek niet. >>
Marit Vreeswijk
jaarv e r s l a g IJd o ckz z 2 0 1 3
www.IJ dockzz.n l
28
Va n B eu n i n g en p lei n , C r em er zz, ‘t L a n d h u i s , Volta & H ou tm a n h oek
Dat werd via de Jeugdraad effectief aangekaart. Kon dit nou
Klaar-overs bij de Paulusschool
echt niet anders? Zo kwam De Toverbal terug.
“De Jeugdraad is vooral nuttig omdat we er sneller en beter mee
Ook de bezoekers van de jongereninloop in de Tienerwinkel in
in de gaten hebben wat er in de buurt speelt”, vat Ad samen.
de Spaarndammerstraat hebben via de Jeugdraad een stem
“Bovendien geeft de raad ons kracht. We zetten eerder onze
gekregen. De inloop moest door bezuinigingen sluiten, maar was
schouders samen ergens onder, doordat we in de Jeugdraad
wel een populaire hangout. Waar kunnen deze jongeren voortaan
allemaal zeggen: dáár moet iets aan gebeuren!”
terecht, vroeg men zich in de Jeugdraad af. Zo ontstond het idee
Bijzonder te spreken is Ad wat dat betreft over de manier
van de huiswerkkamer. Dat moet een plek worden waar je rustig
waarop de verkeersveiligheid bij de Elisabeth Paulusschool
je huiswerk kunt maken en waar je vooruit geholpen wordt met
wordt verbeterd. “Daar is een zebrapad met stoplichten”, vertelt
vragen en ideeën. Een fijne stek waar je je thuis kunt voelen. De
hij, “maar je schrikt als je ziet hoeveel auto’s er door rood rijden.
huiswerkkamer kan van start zodra er computers zijn en er een
Ook dat hebben we in 2013 met de Jeugdraad gesignaleerd en
coördinator is. Een mooie locatie in de buurt is al gevonden: bij
effectief aangekaart. In februari 2014 gaan er klaar-overs aan de
IJdockzz in de Houtmanhoek.
slag. Het mooie is dat dit daklozen zijn die dit tegen een kleine
vergoeding willen doen. Als klaar-over doen ze iets zinvols en
kunnen ze een beetje structuur aan hun leven geven. Zo snijdt
het mes aan twee kanten.” •
jaarv e r s l a g IJd o ckz z 2 0 1 3
www.IJ dockzz.n l
29
Va n B eu n i n g en p lei n , C r em er zz, ‘t L a n d h u i s , Volta & H ou tm a n h oek
Medewerkers IJdockzz
Frank van den Hoff
Ivica Kosavic
Meggie van Keeken
Mustapha Amri Operationeel manager
Beheerder/geluidstechniek Volta
Beheerder
Jongerencoach
[email protected]
[email protected]
[email protected]
06 28 90 39 16
Jacqueline Hulleman
06 34 88 18 01
Jongerencoach
Marit Vreeswijk
Geert van der Beek
[email protected]
Jongerencoach
Paul Teijmant
Beheerder
06 43 54 36 63
[email protected]
Barmedewerker
[email protected]
06 28 72 02 00
06 10 36 32 90
Jorn van Heesch
Rida Jaray
Locatiecoördinator
Marlijn Groen
Jongerencoach
Hafid Boujrissa
[email protected]
Locatiecoördinator [email protected]
Jongerencoach
06 43 54 34 09
06 20 41 28 22
06 38 82 69 88
[email protected]
06 43 54 30 86
[email protected]
Kaoutar Zouitni
Robin Polak
Jongerencoach
Mohamed El Boulahfati
Jongerencoach
Han Holthuizen
[email protected]
Locatiecoördinator
[email protected]
A.I. Operationeel manager
06 34 88 17 98
[email protected]
06 16 38 11 44
[email protected]
06 34 88 18 00
06 48 98 30 65
Libby Oyarzun
Robin van der Willigen
Jongerencoach
Mohamed Kichou
Ismail Ouachour
[email protected]
Jongerencoach
Jongerencoach
06 81 61 25 02
[email protected]
Romeo Plukker
06 43 54 37 18
Jongerencoach
[email protected]
06 34 88 17 99
Geluidstechniek/Kok Volta
[email protected]
06 39 29 20 88
jaarv e r s l a g IJd o ckz z 2 0 1 3
www.IJ dockzz.n l
30
Va n B eu n i n g en p lei n , C r em er zz, ‘t L a n d h u i s , Volta & H ou tm a n h oek
Stagiair
Vrijwilliger
Hayat Aajoud
Anissa Onasser
Anass Bouazza
Jaap Terweij
Emre Celik
Agnes Heutz
Jannes Nijdam
Franti Mares
Anita Bronotte
Jasper Rovers
Milio Goldstein
Carol Poye
Nesrine Achlal
Tebogo Dors
Emmy Lucasse
Pascal Altink
Farida Ammara
Ruby Lansu
Stagiair/Vrijwilliger
Hanin Redouan
Saloua el Jaouhari
Nicolien Polichronakis
Hassan El Abdelloui
Wim Smit
Hassan Kodad
Zeyu Zhu
Het jongerenwerk van IJdockzz in West werd mede mogelijk gemaakt door de enthousiaste medewerking
van buurtbewoners, moeders, vaders en vrijwilligers.
jaarv e r s l a g I J d o ckz z 2 0 1 3
www.IJdoc k zz.n l
31
Colofon
Jaarverslag 2013
Samenwerkingspartners
Stichting DOCK-IJsterk Jongerenwerk (IJdockzz)
IJdockzz Jongerenwerk wordt gefinancierd door het stadsdeel West,
mei 2014
de gemeente Amsterdam, fondsen en deelnemersbijdragen.
www.ijdockzz.nl
Raad van Bestuur
Ronald van Rooden
Jan Hoefsloot
[email protected]
Tekst
Jos Sinnema, tekstschrijver
[email protected]
Fotografie
Nosrat Mansouri
[email protected]
Vormgeving
josschoonis.com