De Mazda MX-5 bestaat 25 jaar. Dat vieren we in

IJSRACEN IN EEN MAZDA MX-5
reportage
Sneeuw
Tekst Peter Hilhorst Fotografie Martijn Bravenboer
ballen
gevecht
De Mazda MX-5 bestaat 25 jaar. Dat vieren we in ijskoud Rusland, op een reusachtige ijstaart tijdens de MX-5 Ice Race.
BAM! Een flinke dreun op de schouder
maakt me wakker. De beuk wordt uitgedeeld
door Dmitry Chumak en was hoognodig na twee uur
slaap door een late aankomst in Rusland. Hij is mijn
instructeur voor de MX-5 Ice Race, mental coach en
volgens eigen zeggen een kampioenenmaker in elke
vezel van zijn lichaam. Een man blakend van het zelfvertrouwen en een professioneel rallynavigator in het
ERC, zo benadrukt hij. Maar ook een stereotype Russische macho. Kale kop, stoppelbaard, zware aftershave, een groot horloge en een véél te strak namaakshirt van een bekend Italiaans merk. Het staat Dmitry
perfect. Mijn ‘njet’ op zijn vraag of ik race-ervaring
heb op ijs, is precies waar hij op hoopte. Hij begint
36 |
www.autovisie.nl
onmiddellijk te strooien met oneliners, uitgesproken
in een Engels met loodzwaar Russisch accent. Zijn
meest aanstekelijke: “I will show you some skills”.
De vermoeidheid is verdwenen en maakt plaats voor
gonzende opwinding. Slapen is de komende maanden zonde van mijn tijd, als ik hem moet geloven.
Vandaag wordt een nietige redacteur begraven en
staat er een racegod op. De Mazda MX-5 Ice Race 2014
wordt, kortom, een gedenkwaardig evenement.
De zegetocht onder aanvoering van Dmitry zal
plaatsvinden even buiten Ekaterinburg, zo’n tweeduizend kilometer ten oosten van Moskou. Het is een
miljoenenstad, waarvan de buitenwijken lijken op
www.autovisie.nl
| 37
reportage IJSRACEN IN EEN MAZDA MX-5
de motor en de daaruit volgende gewichtsverplaatsing op
de neus de achterzijde licht wordt gemaakt. Lift-off oversteer
dus. Een flukse stuurbeweging is vervolgens genoeg om de
achterzijde uit te laten waaieren, waardoor de neus fanatiek naar binnenduikt. Soms met zo’n enthousiasme dat je
moet corrigeren met tegenstuur en gas om niet ruim voor
het clipping point een sneeuwwal te rammen. Zo maak je
flinke schuivers. De eerste paar keer moet ik even slikken
als ik bij meer dan 100 km/h de auto uit balans breng en de
binnenkant van een bocht in de zijruit zie verschijnen. Dat
is spannend, maar het moeilijkste zijn de korte bochten,
waarin de lastwissel minder effectief is. Daarin komt het op
fijne stuurmanstechniek aan. In dat geval is het noodzaak
om een oud Fins gebruik te hanteren: met de linkervoet
remmen, terwijl de rechter het gaspedaal blijft indrukken.
Zo houden de voorwielen tractie, blijven ze onder druk en
gehoorzaamt de Mazda de stuurcommando’s het beste.
In langzame, korte bochten is dit een prima aanpak, want
zodra de exit zichtbaar is, kom je in zo’n recht mogelijke lijn
een begraafplaats van de Sovjet-Unie, met grauwe flatgebouwen als grafzerken. Deze vierde stad van Rusland is
vernoemd naar de geliefde van tsaar Peter de Grote. Ze ligt
diep verscholen in de Oeral, ook wel de poort naar het nog
onherbergzamere Siberië genoemd. Een prachtig decor voor
een 25-jarig jubileumfeest van de meest verkochte roadster ter wereld. Binnen niet al te lange tijd rolt de miljoenste
MX-5 van de productieband. Zover is het nog niet, maar
die mijlpaal moet bespoedigd worden door deze ijsrace. Dit
feest wordt gehouden op initiatief van de Russische Mazdaimporteur. Het Japanse merk doet het uitstekend in het
reusachtige land en wil zich nog meer in de kijker spelen.
Om de wedstrijd een internationaal tintje te geven, doen er
ook teams uit Oekraïne, Australië, Engeland, Italië, Kroatië,
Servië en Nederland mee. De Nederlandse driekleur wordt
vertegenwoordigd door uw verslaggever en drie collegajournalisten.
Als smakelijke opwarmer voor de hoofdrace in de MX-5
mag de Mazda3 delen in de feestvreugde. Uitgerust met een
150 pk sterke tweeliter die via een zestrapsautomaat naar de
voorwielen worden geleid en uiteraard voorzien van banden
met spikes. Geen koppelingspedaal, want de linkervoet
krijgt een andere taak, waarover straks meer. De hatchback
dient als trainingsvoertuig voor het bijna zes kilometer
lange ijscircuit. Dat is wel nodig ook, want het is lastig om
langs de piste goede referenties te vinden om rempunten
mee te markeren. Ja, er ligt sneeuw, heel veel sneeuw. Maar
reclameborden, hekjes of curbstones die als herkenningspunten kunnen dienen, zijn er niet. Het eerste gedeelte van
het circuit is bloedsnel met vooral linkerknikken die bijna
vol gas zijn te nemen, daarna volgt een technischer stuk met
een serie bochten van meer dan 180 graden. Bochten die je
op asfalt in de tweede versnelling zou nemen, maar op ijs
zomaar twee versnellingen hoger pakt om tractie te vinden.
de bocht uit. Uiteraard in een hoge versnelling om tractie
te vinden.
Het klinkt eenvoudig in een paar zinnen, maar het is worstelen, zoekend naar de grip, de lijn en de rempunten. De
ene bocht voel ik me Sébastien Loeb, de volgende een ongeduldige stakker. Gelukkig zit Dmitry op de passagiersstoel
om me naar een wereldtijd te praten. Hij kletst honderduit,
maar geeft nauwelijks aanwijzingen. Daarentegen start hij
een verhaal over zijn prestaties als navigator in het Europese
rallykampioenschap. Hij is de bijrijder van Vasily Gryazin
in een Ford Fiesta S2000 en ze hebben mooie resultaten
gescoord. Uitermate boeiend, maar als ik vraag om tips om
mijn rondetijd te verbeteren, zwijgt hij. Niet omdat ik
nou zo geweldig aan het sturen ben, want mijn
tijd is goed voor een plek in het middenveld.
Het is geen onwil van Dmitry, maar hij weet
het simpelweg niet. Zo blijkt even later
Links:
als ik naast hem mag plaatsnemen in de
Instructeur Dmitry
Chumak legt uw verslaggever uit hoe je hard op
ijs gaat. Onder: de start
van de Mazda3-ijsrace.
‘Instructeur Dmitry: ‘I will show you some skills.’
Volgens eigen zeggen is hij een uitmuntend
ijsracer én een kampioenenmaker’
Voorwielaandrijving en een ijscircuit; dat moet onderstuur in het kwadraat opleveren! Wel, dat is met de juiste
bevelen aan de Mazda3 zeker niet het geval. De kunst
Het ijscircuit
is namelijk de neus binnen zien te krijgen. Daar komt
is zo’n zes kilomemeer bij kijken dan in een achterwielaandrijver, die
ter lang. Een rondje
zich met gasgeven naar de binnenzijde van een
duurt in de Mazda’s
minder dan vier minuten.
bocht laat drijven. Insturen op ijs in een voorwielHet ijs heeft een dikte
aandrijver doe je eigenlijk vooral door de lastwissel
van 2 meter. Bij 80 cente gebruiken. In snelle bochten is het voldoende om
timeter dikte kan er
gas te lossen zodat door de remmende werking van
een Boeing 747 op
38 |
www.autovisie.nl
landen.
www.autovisie.nl
| 39
reportage IJSRACEN IN EEN MAZDA MX-5
hotseat en hij het even voor gaat doen. “I will show you some
skills”, herhaalt hij nog eens. Het wordt een memorabele
rit, vooral door het gevloek van Dmitry. Hij verprutst bocht
na bocht en raakt steeds gefrustreerder. Zeker als hij wordt
ingehaald door een deelnemer. Een paar illusies armer stap
ik uit, vooral hot geworden door de stoelverwarming. Dmitry excuseert zich en trekt het smoezenboek der coureurs
open. Vandaag is zijn dag niet en het ijs is veel gladder dan
gisteren, toen hij wel als een Sojoez ging.
Na het vermakelijke voorspel in de Mazda3 dient de
hoofdrace in de jarige roadster zich aan. Mijn teamgenoten
willen dat ik start, omdat twee seizoenen in de Nederlandse
MaX5 Cup enige competitie-ervaring heeft opgeleverd.
Hoewel dit de meest recente MX-5 is met 160 pk uit een
tweeliter en een zesbak, voelt het als thuiskomen. Na een
grondige renovatie weliswaar, want de cupracer was gebaseerd op de eerste generatie MX-5. Voor de rest is het één
grote flashback dankzij de rolkooi, het met suède beklede
racestuur en de nauwsluitende kuipstoel. De ijsracer heeft
banden met spikes, een sperdifferentieel, een aangepast
onderstel, en nog steeds de vertrouwde mooie balans.
Na een korte training is het tijd om de startpositie in te
nemen. Mijn hart bonkt in mijn keel, mijn ademhaling gaat
versneld, mijn ogen zijn gebrand op de starter en de pook
staat in twee. Dan zwaait de vlag omhoog en het veld van
negen auto’s komt in beweging. In slowmotion, want iedereen heeft doorspinnende achterwielen. Motoren vliegen in
de toeren en sneeuw spat op. Zodra de auto rolt, kan de pook
naar drie. De rechtervoet oefent steeds meer druk uit op
het pedaal en ik duik een gat in tussen de auto’s voor mij. Ik
win een plek en glijd in de primitieve racetrance. Winnen,
winnen en nog eens winnen! Ten koste van veel. Mijn start
is goed, maar daarna wordt het chaos. Mijn voorruit slaat
dicht door opspattend water en sneeuw. De ruitenwisserknop gaat om en ik hoor licht gezoem van het wissermotortje, maar de ruit blijft vrijwel ondoorzichtig. De remlichten
van mijn voorliggers gaan aan, ik rem ook en krijg een beuk
op mijn rechterachterwiel van Team Oekraïne. Vervolgens
ontstaat een waas van sneeuw, water en krachttermen.
Omwille van spectaculaire videobeelden heeft cameraman Martijn Bravenboer de MX-5 namelijk volgehangen
met camera’s. Zijn opzet is geslaagd, zoals u kunt zien op
Autovisie TV. Maar de ruitenwisser is tussen de zuignappen van twee GoPro’s ingeklemd, waardoor die muurvast
ligt op de voorruit. Er zit niets anders op dan door te rijden
en vooral uit de spray van mijn voorliggers te blijven. De
eerste twee ronden rijd ik hoofdzakelijk op de remlichten
van andere deelnemers. Zodra het veld uit elkaar wordt
getrokken, begint het zicht terug te komen. Dan wordt
Spikes op de
het weer spelen met de achterwielaandrijving en het
zijkanten van het
fijne weggedrag van de MX-5. Sturen doe je op ijs heel
loopvlak, omdat daar
weinig in de roadster, de koersverandering wordt
het gewicht van de auto
vrijwel altijd geïnitieerd door het gas- of rempedaal
in bochten op leunt. Het
te gebruiken. Door even te liften roteert de auto en
onderstel is soft afgedoor te remmen kun je hem nog verder naar binnen
stemd om tractie te
vinden op de gladde
krijgen. Het stuurwiel gebruik je om te corrigeren en
ondergrond.
het gaspedaal om na het insturen de binnenkant van
de bocht te raken. Gas erop en de neus wordt naar binnengedrukt. Niet te veel, want dwarsgaan voor de apex kost
tijd. Je moet de auto vooral laten rollen en heel netjes rijden.
Net als op het asfalt eigenlijk en dat is soms moeilijk. Enerzijds omdat ik driften het mooiste vind wat je kunt doen met
‘De koersverandering op ijs wordt vrijwel altijd
geïnitieerd door het gas- of rempedaal’
Links: Koud krijg je
het niet aan boord,
want het naakte staal
van de transmissietunnel
geeft warmte af.
Rechts: rijderswissel
in de pitstraat.
een auto, anderzijds omdat gripverlies soms
onvermijdelijk is. Zelfs als je korte bochten in
vier uitaccelereert, is 160 pk nog te veel voor de
achterwielen. Maar zolang je het eerste gedeelte
van de bocht zonder al te veel te glijden doorkomt,
is het geen ramp om te powersliden richting de exit. Not
done op asfalt, want dan stook je binnen een paar ronden je
banden op, maar op ijs is het functioneel.
Glijden op ijs is – net als normaal racen – uit je comfortzone stappen. Hoe hard durf je te pushen? Hoe comfortabel
is het om in de slip te raken bij ruim 100 km/h? Hoe groot
zijn de ‘ballen’ in dit sneeuwgevecht? Hoe meer rondjes ik
maak, hoe meer ik richting mijn limiet kom. Ook qua rijtijd,
want na een krap half uur geef ik het stuur met één plaatsje
winst over aan mijn teamgenoot. We eindigen de MX-5 Ice
Race als derde in het landenklassement. Een mooie opsteker
na een geweldig evenement, waarin de MX-5 zich weer van
zijn beste kant heeft laten zien. Al 25 jaar is het een feestnummer, daar heeft hij geen jubileum voor nodig. En
Dmitry? Die juicht het hardst van allemaal, omdat ‘zijn
jongens’ een beker hebben gewonnen. Uiteraard dankzij
hem en de skills die hij heeft laten zien… 40 |
www.autovisie.nl
www.autovisie.nl
| 41

Download Report