Jaarverslag en Jaarrekening 2013 Gemeente Laren 2 Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Inhoud Inhoud.............................................................................................................................. 3 Aanbieding................................................................................................................. 5 Financiële analyse ...................................................................................................... 6 JAARREKENING .............................................................................................................. 9 1.1 Balans per 31 december 2013 ............................................................................. 10 Toelichting op de balans 2013 .................................................................................... 12 Bouwrekeningen (balansspecificatie A) ...................................................................... 23 Overzicht reserve en voorzieningen (balansspecificatie B) ............................................ 25 Overzicht algemene reserve (balansspecificatie C) ....................................................... 26 Overzicht investeringen met maatschappelijk nut (balansspecificatie D) ......................... 27 1.2. Programmarekening ........................................................................................... 29 1.3 Incidentele baten en lasten ................................................................................... 31 Renterisiconorm ....................................................................................................... 33 Overzicht van de lopende investeringen ...................................................................... 34 SISA bijlage ............................................................................................................. 40 JAARVERSLAG .............................................................................................................. 42 PROGRAMMA 1. Bestuurszaken ............................................................................... 43 PROGRAMMA 2. Burgerzaken .................................................................................. 50 PROGRAMMA 3. Openbare orde en veiligheid ............................................................ 55 PROGRAMMA 4. Wegen, water en verkeer................................................................. 61 PROGRAMMA 5. Onderwijs ...................................................................................... 68 PROGRAMMA 6. Cultuur en recreatie ....................................................................... 75 PROGRAMMA 7. Maatschappelijke ondersteuning ...................................................... 82 PROGRAMMA 8. Volksgezondheid en milieu ............................................................. 90 PROGRAMMA 9. Bouwen en wonen ......................................................................... 97 PROGRAMMA 10. Grondexploitatie, dorpsvernieuwing en economische zaken ............105 PROGRAMMA 11. Algemene inkomsten en uitgaven ..................................................110 PROGRAMMA 12. Sociale zaken..............................................................................111 Algemene dekkingsmiddelen ....................................................................................116 Onvoorzien en incidenteel.........................................................................................123 Paragrafen .................................................................................................................126 Inleiding ..................................................................................................................127 A. Paragraaf Weerstands vermogen en risicomanagement ...........................................128 B. Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen .................................................................139 C. Paragraaf Financiering .........................................................................................144 D. Paragraaf Bedrijfs voering .....................................................................................146 E. Paragraaf Verbonden partijen................................................................................150 F. Paragraaf Grondbeleid .........................................................................................157 G. Paragraaf Lokale heffingen ...................................................................................159 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant..........................................................164 3 Jaarrekening 2013 Gemeente Laren 4 Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Aanbieding Aan de raad, Namens het College bied ik u hierbij aan het jaarverslag en de jaarrekening 2013 van de gemeente Laren aan. Dit jaarverslag geeft inzicht in het financiële reilen en zeilen en de activiteiten van de gemeente Laren in 2013. Deze jaarstukken zijn opgesteld conform de met de raad afgestemde programma indeling evenals op basis van de geldende Wet- en Regelgeving zoals vastgelegd in het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV). Het gecumuleerde saldo van de resultaten op de programma’s vanuit de gewone bedrijfsvoering bedraagt € 101.651,= negatief. Na de laatste begrotingswijziging in december 2013 was overigens nog een tekort gemeld van geprognotiseerd circa € 222.000,= negatief. Vanwege het niet uitgevoerd zijn van specifiek benoemde ac tiviteiten in 2013, dan wel als gevolg van het feit dat bepaalde overschotten geoormerkte gelden betreffen, wordt voorgesteld een bedrag van € 49.221 te herbestemmen en incidenteel toe te voegen aan de budgetten voor 2014 zodat de gewenste activiteiten alsnog uitgevoerd kunnen worden. Bij de financiële analyse is een specificatie opgenomen. Voorgesteld wordt om het tekort van € 150.872 (€ 101.651 plus € 49.221) te onttrekken aan de algemene reserve. Hiernaast wordt voorgesteld het niet uitgegeven bedrag in het Sociaal Domein ad € 57.553 toe te voegen aan de reserve decentralisatie ter ondersteuning verdere voorbereiding en implementatie in 2014 van het Sociaal Domein. Bij de jaarrekening 2012 zijn ook diverse budgetten overgeheveld naar 2013. Deze zijn in 2013 nog niet (volledig) besteed. Voorgesteld wordt om deze budgetten eveneens nogmaals over te hevelen naar 2014.Het betreft: - Bomen op de Brink Strategische visie Singer Laren Opstellen verlichtingsplan Idem Subsidie € € € € € € 21.861 16.731 79.000 3.544 -/- 2.363 118.773 Voor verdere inhoudelijke toelichting op het nadelige saldo en de gedetailleerde bestemming daarvan verwijzen wij u naar de hierachter opgenomen financiële analyse. Wij vertrouwen er op u met deze jaarstukken, en de bijgevoegde accountantsverklaring, in staat te hebben gesteld uw controlerende taak op hoofdlijnen te kunnen vervullen Het college van de gemeente Laren, Namens hen, Evert de Jong Portefeuillehouder financiën. 5 Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Financiële analyse Algemeen Volgens artikel 24 van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV 2004), bestaan de jaarstukken uit: het jaarverslag (programmaverantwoording en de paragrafen) en de jaarrekening (programmarekening en balans inclusief de toelichtingen) De programmaverantwoording en de programmarekening inclusief de toelichting hierop zijn geïntegreerd en worden per programma behandeld. De paragrafen en de balans inclusief de toelichting vormen een apart onderdeel van de jaarstukken. Saldo 2013 Een overzicht van de ontwikkeling van het saldo 2013 volgt hieronder: € Gerealiseerde baten en lasten per programma (nadelig) Gerealiseerde algemene dekkingsmiddelen (voordelig) Gerealiseerd resultaat voor bestemming reserves (nadelig) € € 13.579.862 Gerealiseerd saldo mutaties met reserves (voordelig) Gerealiseerd resultaat na bestemming (nadelig) 12.291.127 1.288.735 1.187.084 101.651 Voor de mutaties in de reserves wordt verwezen naar het programmaoverzicht en de toelichting van de balans. In het programmaoverzicht is aangegeven op welke programma’s de onttrekkingen c.q. toevoegingen betrekking hebben en in de balans is per reserve aangegeven waarvoor deze is aangewend. Verwerking van het rekeningsaldo Voor de verwerking van het saldo wordt uw raad het volgende voorstel gedaan. Nadelig saldo 2013: € 101.651 Voorstel resultaat bestemming 2013 overheveling exploitatie budget naar 2014: HOV project uren € 10.000 Aanwijzen monumenten € 14.221 Saneringsonderzoek Torenlaan € 25.000 Totaal over te hevelen budget tlv het rek eningresultaat 2013 € 49.221 Per saldo resulteert dit in een nadelig saldo van € 150.872 na overheveling van budgetten. Ten behoeve van de implementatie van het Sociaal Domein is in 2013 een bedrag van € 57.553 nog niet uitgegeven. Voorgesteld wordt om dit toe te voegen aan de Reserve Decentralisatie. Deze toevoeging houdt verband met het raadsvoorstel over de implementatie van het Sociaal Domein in de aprilraad. Een verdere toelichting is opgenomen bij programma 7 € 57.553 Per saldo resulteert € 208.425 nadelig saldo. De volgende budgetten die ten laste zouden komen van de algemene reserve worden overgeheveld naar 2013: 6 Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Voorstel resultaatbestemming 2013 overheveling budget ten laste van algemene reserve: Bomen op de Brink € 21.861 Strategische visie € 16.731 Singer Laren € 79.000 Laren Openbaar Verlichtingsplan € 3.544 Laren Openbaar Verlichtingsplan € 2.363 – Totaal over te hevelen budget tlv de algemene reserve: Korte analyse verschillen € 50.000,= Programma 1 5 6 7 12 12 Algemene dekkingsmiddelen Algemene dekkingsmiddelen Incidenteel Incidenteel € 118.773 Onderschrijding c. q. overschrijding van invloed op exploitatie Voordelig Pensioenvoorziening wethouders Asbest in het onderwijs Vrijval voorziening De Biezem Meeerkosten St. HvL Soza HBEL uitkeringen WMO voorzieningen Algemene uitkering Exploitatie gemeentehuis Toevoeging dubieuze debiteuren Vrijval tussenrekeningen Sociale Zaken Geraamd nadelig saldo Algemene dekkingsmiddelen dekking niet begrote meerkosten St. HvL 239.000 243.500 51.600 70.600 233.000 127.000 153.500 289.400 222.600 125.500 Diverse (niet gespecificeerde) mee- en tegenvallers Nadelig saldo Totaal 7 Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Nadelig 92.000 91.700 180.500 101.700 1.110.800 1.110.800 Toelichtende verklaringen van voor- en nadelen Op de betreffende programma’s worden bovengenoemde verschillen verder toegelicht, met dien verstande dat de cijfers kunnen afwijken van bovengenoemde cijfers omdat per individueel programma de uren en de afwijkingen ten opzichte van de reserves uit eraard wel degelijk van invloed zijn. Uren BEL Combinatie Onderstaand een weergave van de begrote en werkelijke productieve uren 2013 van de BEL Combinatie: Begroot Begroot gewijz. jaar 2013 jaar 2013 Laren 65.528 64.389 DVO gewijzigde begroting 2013 37,7% Realisatie in % jaar 2013 jaar 2013 64.714 Oorspronkelijk DVO 2013 Laren Realisatie 99,5% Registratie 2013 37,9% 37,5% Onderstaand een weergave van de begrote en werkelijke doorberekening uren (in euro’s): Laren Begroot jaar 2013 Realisatie jaar 2013 € 5.793.140 € 5.782.765 Verschil jaar 2013 € In % jaar 2013 -10.375 Controleverklaring De jaarrekening 2013 is gecontroleerd door Ernst & Young Accountants, De door dit accountantskantoor afgegeven controleverklaring is bij deze jaarrekening gevoegd. 8 Jaarrekening 2013 Gemeente Laren 99,8% JAARREKENING 9 Jaarrekening 2013 Gemeente Laren 1.1 Balans per 31 december 2013 ACTIVA 2013 2012 Vaste activa Immateriële vaste activa Kosten van onderzoek en ontwikkeling Totaal immateriële activa 6.800 6.800 1.800 1.800 13.853.300 6.688.900 20.542.200 13.159.600 6.792.500 19.952.100 2.468.400 2.480.900 1.591.300 4.059.700 1.553.100 4.034.000 24.608.700 23.987.900 2.628.500 2.627.200 285.200 2.913.700 271.800 2.899.000 2.469.100 14.500 1.435.300 3.918.900 2.523.800 5.900 1.729.700 4.259.400 49.900 54.700 49.900 54.700 443.000 879.500 7.325.500 8.092.600 31.934.200 32.080.500 Materiële vaste activa Investeringen met een economisch nut Investeringen met een maatschappelijk nut Totaal materiële vaste activa Financiele vaste activa Overige langlopende leningen Overige uitzettingen met een rentetypische looptijd van één jaar of langer (BNG bouwfonds) Totaal financiële vaste activa Totaal vastgelegde middelen Vlottende activa Voorraden Onderhanden werk, bouwgronden in exploitatie Nog niet in exploitatie genomen bouwgronden Grond- en hulpstoffen Totaal voorraden Uitzettingen met een rentetypische looptijd < 1 jaar Vorderingen op openbare lichamen Rekening-courantverhoudingen met niet financiële instellingen Overige vorderingen Totaal uitzettingen Liquide middelen Bank- en girosaldi Kortlopende uitzettingen Overlopende activa Overige nog te ontvangen bedragen en vooruitbetaalde die ten laste van de volgende jaren komen Totaal vlottende activa T otaal-generaal 10 Jaarrekening 2013 Gemeente Laren PASSIVA 2013 2012 Vaste Passiva Eigen vermogen: Algemene reserve Bestemmingsreserves Resultaat na bestemming Totaal eigen Vermogen Voorzieningen 8.023.000 2.470.300 -101.800 10.391.500 8.454.200 3.202.000 24.200 11.680.400 2.793.100 3.033.200 11.782.700 138.400 61.600 11.982.700 10.042.400 138.400 38.100 10.218.900 25.167.300 24.932.500 3.537.800 1.822.100 5.359.900 2.000.300 3.752.200 5.752.500 987.900 596.000 149.100 580.000 270.000 1.407.000 219.500 1.395.500 6.766.900 7.148.000 31.934.200 32.080.500 19.087.200 20.534.000 Vaste schulden met een looptijd > 1 jaar: Geldleningen Buitenl. Instel., fondsen, banken bedr.en over. sectoren Waarborgsommen Totaal vaste schulden Totaal vaste financieringsmiddelen Vlottende passiva Netto-vlottende schulden met een looptijd < 1 jaar Bank- en girosaldi Overige schulden Totaal netto-vlottende schulden Overlopende passiva verplichtingen opgebouwd in het begrotingsjaar, die in een volgend begrotingsjaar tot betaling komen de van EU, Rijk en provincies ontvagen voorschotbedragen voor specifieke uitkeringen ter dekking van lasten van volgende jaren overige vooruitontvangen bedragen die ten bate van volgende jaren komen Totaal overlopende passiva Totaal vlottende passiva T otaal-generaal Gewaarborgde geldleningen 11 Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Toelichting op de balans 2013 Algemeen Met de voorschriften van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV) is inhoud gegeven aan de informatievoorziening in het duaal bestuur en worden kaders geschetst voor een dualistische inrichting van begroting en jaarrekening van provincies en gemeenten. Deze BBV voorschriften en de verordening conform artikel 212 gemeentewet vormen de basis voor de balans en de toelichting hierop. Waarderingsgrondslagen Algemeen - de waarderingsgrondslagen zijn ongewijzigd ten opzichte van het vorige jaar. baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben het moment van afschrijven wordt voor de nieuwe investeringen bepaald door het moment van ingebruikname op gronden vinden geen verdere afschrijvingen plaats, tenzij sprake is van waardevermindering door slijtage rentetoerekening aan de investeringen vindt plaats op basis van de boekwaarde per 1 januari alle vorderingen en schulden zijn opgenomen tegen de nominale waarde, tenzij anders wordt vermeld. De gehanteerde waarderingsgrondslagen zijn gebaseerd op de “Financiële verordening 2011”. zoals die op 27 april 2011 is vastgesteld. Immateriële vaste activa Immateriële vaste activa betreffen kosten verbonden aan het sluiten van geldleningen en kosten van onderzoek en ontwikkeling ten behoeve van een bepaald actief. Deze worden gewaardeerd op het bedrag van de bestede kosten. De afschrijvingsmethode is lineair. Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden ingedeeld naar investeringen met economisch nut en investeringen met maatschappelijk nut. Economisch nut Materiële vaste activa met economisch nut zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs. De afschrijvingsmethodiek voor de materiële vaste activa is lineair. Maatschappelijk nut Materiële vaste activa met meerjarig maatschappelijk nut worden, onder aftrek van bijdragen van derden en onttrekking aan (bestemmings)reserves, geactiveerd en lineair afgeschreven. Hiervan kan bij raadsbesluit worden afgeweken. Voor de bestaande investeringen met maatschappelijk nut zijn geen reserves beschikbaar. Voor een detailoverzicht zie het overzicht investeringen met een maatschappelijk nut. 12 Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Financiële vaste activa De financiële vaste activa worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Er wordt niet op afgeschreven. Voorraden Onderhanden werk Waardering vindt plaats tegen historische kosten, verminderd met bijdragen, subsidies en verkoopopbrengsten. Gereed product en handelsgoederen Deze worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs. Vorderingen en schulden Vorderingen en schulden worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Voor openstaande vorderingen wordt een voorziening dubieuze debiteuren getroffen als volgt: voor Soza-debiteuren volgens opgave van de gemeente Huizen, gebaseerd op de ervaringscijfers van de huisaccountant van de gemeente Huizen voor belastingdebiteuren ongeacht de ouderdom wordt 10% van het saldo aan het eind van het jaar aangehouden voor overige vorderingen, met uitzondering van de vorderingen op openbare lichamen, op basis van een beoordeling van de periode waarover de vorderingen openstaan alsmede een individuele beoordeling van de vorderingen De debiteuren belastingen en overige debiteuren zijn per 31-12-2013 opnieuw gewaardeerd. Openstaande vorderingen tot en met het jaar 2008 zijn voor 100% voorzien i.v.m. verjaring van de vordering. Belastingdebiteuren vanaf 2009 zijn voor 10% voorzien. Voor overige debiteuren is onderstaande staffel toegepast en zijn deze vorderingen ook individueel beoordeeld. De periode indeling is als volgt: Ouderdom tot en met 60 dagen Ouderdom van 61 dagen tot en met 180 dagen Ouderdom van 181 dagen tot en met 210 dagen Ouderdom van 211 dagen en verder 13 Jaarrekening 2013 Gemeente Laren 5% niet invorderbaar 25% niet invorderbaar 40% niet invorderbaar 45% niet invorderbaar Activa Vaste activa Immateriële vaste activa Dit betreft de kosten voor de plantontwikkeling van het terrein Houtzagerij. Materiële vaste activa De specificatie en het verloop van de materiële vaste activa is als volgt: Boekwaarde 31-12-2012 Investering/ desinvestering Afschrijving Boekwaarde 31-12-2013 a. b. c. d. e. f. Gronden en terreinen Woonruimten Bedrijfsgebouwen Grond, weg en waterbouwk. werken Machines, apparaten en installaties Overige materiële vaste activa Totaal economisch nut 133.000 514.400 8.870.500 2.738.800 73.700 829.200 13.159.600 0 0 985.000 150.500 200 40.500 1.176.200 3.000 21.500 306.100 68.100 6.200 77.600 482.500 130.000 492.900 9.549.400 2.821.200 67.700 792.100 13.853.300 i. j. Grond, weg en waterbouwk. werken Machines, apparaten en installaties Totaal maatschappelijk nut 6.143.800 648.700 6.792.500 391.000 0 391.000 439.800 54.800 494.600 6.095.000 593.900 6.688.900 Totaal activa 19.952.100 1.567.200 977.100 20.542.200 De belangrijkste mutaties in 2013 zijn: Ad. c. Investeringen in gebouwen in project Warrekam en Schering en Inslag (WSI) ad. € 169.500. Uitbreiding politiepost € 37.200 en Raadhuis (project CMZD) € 778.300. Ad d. Voor objectmaatregelen en vervanging van stuwputten is € 56.500 geactiveerd. De overige € 94.000 heeft betrekking op het aandeel van de riolering in de wegreconstructies. Ad.f. Voor inrichting van het Brinkhuis en de raads/trouwzaal is € 40.500 geïnvesteerd. Ad. i. Voor reconstructie werkzaamheden aan wegen e.d. is € 318.000 geïnvesteerd en voor de buitenruimte WSI € 73.000. Een overzicht van de investeringen met maatschappelijk nut is in de balansspecificatie D opgenomen. 14 Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Financiële vaste activa Onder de financiële vaste activa zijn opgenomen de leningen aan verenigingen, stichtingen en aan de RK Parochie Sint Jan – Goede Herder en de achtergestelde rente van de Bouwfondsbelegging bij de Bank Nederlandse Gemeenten. Het verloop van de leningen aan verenigingen en stichtingen is als volgt Boekwaarde 31 december 2012: Verstrekking: Aflossing/vermindering: Boekwaarde 31 december 2013: € € € € 50.800 0 32.400 18.400 Het verloop van de lening aan de RK Parochie Sint Jan – Goede Herder, via de Pastor Hartman Stichting (PHS) is als volgt Boekwaarde 31 december 2012: € 2.430.100 Verstrekking: € 19.900 Aflossing: € 0 Boekwaarde 31 december 2013: € 2.450.000 De hoogte van de verstrekte lening is conform waarde in boekhouding van de PHS. De eindwaarde van de hoofdsom en de nog te ontvangen achtergestelde rente van de Bouwfondsbelegging bij de Bank Nederlandse Gemeenten bedraagt per 31 december 2020 € 1.930.276. Vlottende activa Voorraden De voorraden per 31 december 2013 kunnen als volgt worden gespecificeerd: Onderhanden werk (in exploitatie genomen) Co Bremanlaan 9, 11 en 13 * Plan Smeekweg (inclusief voorziening)* Boekwaarde 31 december 2013 € € € 1.772.800 855.700 2.628.500 Grond- en hulpstoffen Bibliotheek Boekwaarde 31 december 2013 € € 285.200 285.200 *) Het verloop van deze complexen is in balansspecificatie A opgenomen. Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar Vorderingen op openbare lichamen De belangrijkste vordering in het totaal van € 2.469.100 betreft de aangifte BCF over 2013 voor een bedrag van € 2.456.900. Door de belastingdienst wordt de aangifte BCF op 1 juli 2014 betaalbaar gesteld. Rek ening-courantverhoudingen met niet-financiële instellingen Dit betreft de rekening-courant met de BEL combinatie. 15 Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Overige vorderingen Bij de overige vorderingen is rekening gehouden met een voorziening voor dubieus. Voor de gehanteerde systematiek wordt verwezen naar de waarderingsgrondslagen. Een nadere specificatie van de post overige vorderingen is als volgt: 2013 Debiteuren Af: Voorziening dubieuze debiteuren Stand 31 december € 997.600 € 151.200 Debiteuren Sociale zaken Af: Voorziening dubieuze debiteuren Stand 31 december € 576.600 € 251.700 Debiteuren belastingen Af: Voorziening dubieuze debiteuren € 339.100 € 75.100 € 846.400 € 324.900 € 264.000 Totaal overige vordeningen € 1.435.300 Overlopende activa In de overlopende activa per 31 december 2013 van € 443.000 bevindt zich o.a. € 94.000 voor nog op te leggen precariorechten bovengronds over een overlopend deel uit 2012 en 2013, nog te ontvangen subsidies voor € 119.000 en diverse kleinere verrekeningen. 16 Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Passiva Vaste Passiva Eigen vermogen Toelichting reserves Volgens artikel 54 van de BBV moet de aard en de reden van elke reserve worden toegelicht. Toelichting vindt plaats voor die reserves die per ultimo 2013 aanwezig zijn. Algemene reserve Dit betreft een reserve voor algemene doeleinden. Positieve of negatieve exploitatieresultaten worden hier aan toegevoegd respectievelijk onttrokken. Het algemene beleid is dat de algemene reserve minimaal 20% van het jaarbudget moet bedragen, hiernaast vindt de Raad van Laren een extra buffer van 10% wenselijk. Het restant (de buffer Algemene reserve) kan worden ingezet voor éénmalige zaken. In 2013 is het batig rekeningsaldo van 2012 ad. € 24.200 toegevoegd aan de algemene reserve. Daarnaast is, conform de besluitvorming bij de jaarrekening 2012, € 230.400 (overhevelingsvoorstellen) onttrokken aan de algemene reserve. Ten behoeve van Singer is € 225.000 onttrokken Voor een gedetailleerd overzicht wordt verwezen naar het overzicht algemene reserve. (Balansspecificatie C) Bestemmingsreserves Reserve riolering Deze is ingesteld bij vaststelling van het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP), waarbij het saldo van de jaarlijkse rioolexploitatie verrekend. Uitgangspunt is kostendekkendheid van het product riolering. Ontstane overschoten/tekorten worden verrekend met de reserve. Voor 2013 was een onttrekking geraamd van € 125.900, doordat de kosten van riolering lager uitvielen kon € 18.200 worden toegevoegd. Reserve afvalstoffenheffing De rechten afvalstoffenheffing worden in principe kostendekkend geraamd. Een eventueel exploitatiesaldo worden met deze egalisatiereserve verrekend. Bij het vaststellen van de begroting 2013 is uitgegaan van 100% kostendekkendheid. Door met name de afrekening van de GAD over 2012 is een overdekking ontstaan van € 90.100. Dit bedrag is toegevoegd aan de reserve. Voor nadere toelichting verwijzen wij u naar de paragraaf “Lokale heffingen”. Reserve Decentralisatie Bij het vaststellen van de programmabegroting 2012 is de reserve decentralisatie ingesteld. Ultimo 12013 bedraagt de omvang van deze reserve € 183.800. In de programmabegroting 2014-2017 zijn stortingen en onttrekkingen geraamd waarbij ultimo 2017 nog € 1.600 in de reserve resteert Reserve Asielzoekerscentrum Crailo Het saldo in reserve bedraagt ultimo 2012 € 189.200. In deze jaarrekening is de reserve opgeheven en verwerkt in het rekeningresultaat. Reserve exploitatieresultaat Warrekam. Schering en Inslag In de raad van 23 september 2009 is o.a. besloten om € 1.700.000, ten laste van de algemene reserve, beschikbaar te houden voor toekomstige exploitatietekorten. Met de voorjaarsnota 2010 is naar aanleiding van dit besluit de begroting gewijzigd en is de bestemmingsreserve gevormd. 17 Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Door de gemeente Laren is in 2012, het laatste jaar voorafgaand aan de opstart van de daadwerkelijke exploitatie door de stichting Hart van Laren zelf, € 96.700 aan kosten gemaakt en ten laste van deze reserve gebracht. Voor 2013 is er € 297.000 ten laste van de reserve gebracht. Het aandeel van de stichting hierin bedraagt € 225.000 (voorlopig). Reserve informatieplan Ten behoeve van de uitvoering van het informatieplan door de BEL Combinatie is besloten om € 900.600 ten laste van de algemene reserve beschikbaar te stellen. In 2013 is € 142.100 onttrokken. Reserve voormalig personeel; Bij het vaststellen van de jaarrekening 2009 is besloten om € 1.450.000 toe te voegen aan de Reserve Pensioenvoorzieningen. In 2012 is een deel van deze reserve overgeheveld naar de Voorziening Pensioenen Ex-wethouders. Deze Reserve Pensioenvoorziening is omgezet Reserve Voormalig Personeel. Deze wordt nu aangewend om de kosten van FPUverplichtingen, wachtgelden en uitlooprangen te dekken. Voor 2013 is hieraan € 211.700 onttrokken. Reserve Re-integratie en participatie Met het raadsbesluit van 21 december 2011 is de reserve re-integratie en participatie ingesteld met als doel het participatiebudget 2011 optimaal te benutten. Resultaat na bestemming Dit betreft het rekeningresultaat na verwerking van reeds genomen besluiten over toevoegingen en onttrekkingen aan (bestemmings-)reserves. Voorzieningen Voorziening binnen- en buitenonderhoud Primair Onderwijs Voor het primaire onderwijs is er ingaande 2004 een nieuwe voorziening ingesteld. Hiermee zijn de lasten van zowel het binnen- als het buitenonderhoud van het primair onderwijs voor de komende jaren afgedekt. In 2013 is voor een bedrag van € 223.500 aan onderhoudslasten verantwoord. Daarnaast is een toevoeging van € 106.100 ten gunste van deze voorziening gebracht. Overigens gaan de vergoedingen in de Algemene Uitkering voor onderhoud schoolgebouwen vanaf 1 januari 2015 rechtstreeks naar de scholen zelf. In 2014 zal het deel voor het binnenonderhoud en het deel voor het buitenonderhoud worden bepaald. Onderhoudsvoorziening gemeentelijke gebouwen Het opstellen van onderhoudsplannen van de gemeentelijke gebouwen is vanaf 2004 uitbesteed aan een extern bureau. Dit bureau actualiseert jaarlijks alle gemeentelijke meerjarenonderhoudsplannen. In de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen is ingegaan op de status van de onderhoudsvoorzieningen. Voorziening De Biezem Ten behoeve van de financiële verplichtingen aan het voormalig zwembadpersoneel van de Biezem is een voorziening gevormd. Door het voorspoedige verloop van de arbeidsbemiddeling is deze voorziening verlaagd met € 300.000 welke vrijvalt in het daadwerkelijke beleidsproduct. Ten behoeve van het voormalig personeel is € 327.400 ten laste van de voorziening gebracht. Voorziening pensioenen ex-wethouders Deze voorziening is bestemd om aan de financiële verplichtingen aan de voormalige wethouders, welke niet elders zijn ondergebracht, te kunnen voldoen. Voorzieningen precariorechten Op dit moment bestaat er onzekerheid over de opgelegde aanslagen precario ondergrondse kabels en leidingen. Voorzichtigheidshalve is daarom voor 50% van de opgelegde aanslagen 2011, 2012 en 2013 een voorziening getroffen. Het verloop van de reserves en voorzieningen is opgenomen in balansspecificatie B. 18 Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Vaste schulden Loop Laatste Omschrijving tijd aflossing Lening BNG voor CMZD (ann) 25 2-1-2036 4,43% 2.052.400 0 49.700 2.002.700 BNG 40.106861 (lineair) 20 5-9-2031 3,82% 3.990.000 0 210.000 3.780.000 BNG 40.108366 (lineair) 10 22-5-2023 1,64% 0 2.000.000 0 2.000.000 NWB 1017175 1 23-12-2013 0,37% 4.000.000 0 4.000.000 0 NWB 5 23-12-2018 1,15% 0 4.000.000 0 4.000.000 10.042.400 6.000.000 4.259.700 11.782.700 Totaal langlopende leningen Rente Stand per Opname Aflossing 1 januari 2013 Stand per 31 december 2013 De volgende reserves zijn ultimo 2013 bij de gemeente belegd: Wbv. van Erfgooiers Stichtingskapitaal Singer Totaal € € € 2.200 136.200 138.400 Vlottende Passiva Overige Schulden De overige schulden (2013 € 1.822.100 ; 2012 € 3.752.500) bestaan uit het crediteurensaldo en de overige te betalen bedragen ultimo van het jaar. Onder overige schulden ultimo 2013 is een te betalen bedrag aan de BEL combinatie van € 1.377.300 tegenover € 2.251800 in 2012. Overlopende passiva Voor het onderdeel “de van EU, Rijk en provincies ontvangen voorschotbedragen voor specifieke uitkeringen ter dekking van lasten van volgende jaren” moet het verloop gedurende het jaar in een overzicht worden weergegeven. OVERZICHT ontvangen voorschotbedragen 2013 Saldo 31/12 2012 Toevoeging Onttrekking Saldo 31/12 2013 Participatiebudget BIS systeem BOS-impuls Pilot schuldhulpverlening Geluidsbelastingkaart Bodem/8oons Energiebesparing woningeigenaren Verlichtingsplan 516.600 5.100 5.400 4.800 39.900 4.200 0 4.000 0 0 0 0 16.900 0 25.100 0 440.400 5.100 0 4.800 3.600 0 15.400 3.600 76.200 0 5.400 0 53.200 4.200 9.700 400 Totaal 580.000 16.900 453.900 149.100 19 Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Gewaarborgde geldleningen Dit betreft zowel de directe garantstellingen als de tertiaire achtervangposities die Laren inneemt bij het WEW en WSW. Garanties op geldleningen Er lopen momenteel geen leningen waarvoor de gemeente direct garant staat. Tertiaire achtervang: Waarborgfonds Eigen woningen (WEW) Het risico met betrekking tot de in het verleden verstrekte gemeentegaranties ter bevordering van het eigen woningbezit is medio jaren ´90 afgekocht bij het WEW. Slechts voor de zogenoemde tertiaire achtervang (het door de gemeente verstrekken van renteloze leningen) wordt een beperkt financieel risico gelopen. De schuldrestanten bedroegen per 31 december 2013 € 478.200. Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) Daarnaast zijn diverse tertiaire achtervangposities ingenomen door Laren ten aanzien van de door het WSW gewaarborgde leningen aan woningbouwverenigingen. Het gaat hier om een totaalbedrag van € 18.613.400. Ook hier geldt geen direct gemeentelijk risico, maar lopen wij een zeer marginaal risico door het eventueel moeten verstrekken van renteloze leningen aan het WSW bij liquiditeitsproblemen van het WSW zelf. Niet uit de balans blijkende verplichtingen Verplichting Looptijd Jaarbedrag Levering gas/ electra Leerlingenvervoer 2014-2016 2011-2015 08/2011-07/2014 € 168.000 € 85.000 Ondertekening Contract 2013 2010 2011 Onderhoud groenvoorziening 2011-2014 € 216.000 2011 Gebiedsgericht grondwaterbeheer 2011-2021 € 16.000 2011 WOZ taxaties 2011-2014 € 21.000 2010 Plaatsen gemeentelijke advertenties 04/2013-03/2017 € 80.000 2013 Particuliere beveiliging 06/2013-2015 € 10.000 2013 Leveringsovereenkomst wegenzout 10/2012-09/2014 € 49,39 per ton 2012 Overeenkomst digitale dienstverlening BEL 04/2011-04/2014 € 2011 20 Jaarrekening 2013 Gemeente Laren 2.000 Overzicht stille reserves 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 Bezittingen gemeente Laren tbv Stille reserve Boekwaarde WOZ-waarde Verschil = Object 31-12-2013 1-1-2014 reserve € € € Gemeenteboerderij nr 29 (oudheidskamer) 0 339.000 339.000 Sporthal + zwembad ** 0 4.245.000 0 Ambtswoning 0 1.573.000 1.573.000 Gemeentehuis incl. deel renovatie 1.899.299 2.095.486 196.187 Stalling/kantoor Rollybus (Gr.Gerritsweg 2a) 0 46.000 46.000 Kinderdagopvangverblijf Humanitas 87.955 289.000 201.045 Hertenkamp (inclusief schuur) 0 82.000 82.000 Aula begraafplaats 36.224 155.000 118.776 Gemeentetoren Naarderstraat 0 105.450 105.450 Museum Hofland 0 317.198 317.198 Boerderij de Jong / gebouwen Sherpa + grond 439.113 859.000 419.887 Perceel grond Torenlaan / Co Bremanlaan 5.973 6.126 153 Gronden Co Bremanlaan 1.524.079 1.560.000 35.921 Gronden i.v.m. uitvoering in GREX Smeekweg 0 0 0 Totaal stille reserves verkooptermijn > 1jaar 3.992.643 11.672.260 3.434.617 Gemeenteboerderij nr 27 (boerderij) 0 976.000 976.000 Brandweerkazerne (G.Gerritsweg 2) 0 1.460.000 1.460.000 Huurwoningen brandweer (4, 4a 4b 4c) 358.897 974.000 615.103 Kerklaan 1 (monumentale woning) 365.394 800.000 434.606 Grond Gooiergracht (Eemnes) 53.630 613.000 559.370 Diverse (Engh)gronden 0 14.000 14.000 Volkstuinencomplex 2e Ruiterweg 0 130.000 130.000 Grond Tafelbergweg 49 0 42.000 42.000 Overige grondposities grondadministratie (deels) 278.550 776.140 497.591 Politiepost (in aanbouw) 210.256 277.000 66.744 Totaal verkooptermijn < 1jaar 1.266.726 6.062.140 4.795.414 Getaxeerde kunstbezittingen gemeente Laren 548.639 Totaal stille reserves verkooptermijn < 1jaar 1.266.726 6.062.140 5.344.052 TOTALE STILLE RESERVES LAREN 5.259.369 17.734.400 8.778.669 21 Jaarrekening 2013 Gemeente Laren WNT Het normenkader rondom de ‘’Wet Normering bezoldiging Topfunctionarissen Publieke en Semipublieke Sector (hierna WNT) is bekrachtigd in het Besluit van de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties van 26 februari 2014, nr. 2014-0000106049 en de Regeling van de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties van 26 februari 2014, nr. 2014-0000 104920. De Aanpassingswet WNT is als onderdeel van dit normenkader nog niet formeel aangenomen door de Eerste Kamer. Voor het opmaken van de jaarrekening is in lijn met de mededeling van de minister van BZK d.d. 12 februari 2014, gepubliceerd in de Staatscourant d.d. 18 februari 2014, de Aanpassingswet WNT wel als onderdeel van het normenkader gehanteerd. Ten aanzien van interim-functionarissen die geen topfunctie vervullen heeft de gemeente gebruik gemaakt van de mogelijkheid die de kamerbrief d.d. 27 februari 2014 van de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties biedt inzake de volledige openbaarmaking van deze functionarissen. Op basis van deze brief kán en hoeft de gemeente niet volledig te voldoen aan de verplichting voor openbaarmaking van deze interim-functionarissen zoals voorgeschreven in artikel 4.2 lid 2c van de Aanpassingswet WNT. Pensioenlasten Salaris Sociale Lasten w.g. Onkosten Dienstverband 83.436 7.370 14.313 0 Vast 66.569 7.353 11.419 285 Vast Naam Functie B.Coppens-van Nunen Gemeentesecretaris T. Zwemmer Griffier Formatie 36 uur 36 uur Naam E. de Bruijn E. Engels Formatie Loonkosten 36 uur 83.325 36 uur 4.830 Functie Gemeentesecretaris Gemeentesecretaris 22 Jaarrekening 2013 Gemeente Laren nvt nvt nvt nvt Dienstverband nvt externe vervanging nvt externe vervanging Periode Geheel 2013 Geheel 2013 Periode 1-1-2013 t/m 10-11-2013 11-11-2013 t/m 31-12-2013 Bouwrekeningen (balansspecificatie A) Grondexploitatie Co Bremanlaan Order: 700116 Geraamd t/m 2013 exploitatie Verantwoord t/m 2012 Verantwoord in 2013 Totaal verantwoord t/m 2013 Nog te realiseren 2014-2015 Kosten: Verwerving/aankoop grond Sloop en opruimen Milieu Bouwrijpmaken Woonrijpmaken Planontwikkelingskosten Voorbereiding en toezicht Heffingen, belastingen, onvoorzien Rente Prijsindexatie 1.478.264 47.560 2.900 105.721 130.515 312.440 12.956 5.100 242.565 11.541 1.478.264 27.660 0 0 0 152.940 12.956 2.941 147.227 0 0 25.888 3.670 0 0 17.099 4.535 232 51.564 0 1.478.264 53.548 3.670 0 0 170.039 17.490 3.173 198.791 0 0 -5.988 -770 105.721 130.515 142.401 -4.535 1.927 43.774 11.541 Totaal kosten 2.349.563 1.821.989 102.987 1.924.976 424.587 -2.350.370 -150.000 -2.200 0 0 0 0 -2.200 0 0 0 -150.000 0 0 0 0 -150.000 -2.200 0 -2.350.370 0 0 0 0 -2.502.570 -2.200 -150.000 -152.200 -2.350.370 -153.007 1.819.789 -47.013 1.772.776 -1.925.783 0 0 0 0 0 -153.007 1.819.789 -47.013 1.772.776 -1.925.783 Opbrengsten: Opbrengsten verkoop grond Prijsindexatie Exploitatiebijdragen Overige opbrengsten Parkeren Totaal opbrengsten Saldo Af: Voorziening Planvorming Netto boekwaarde 23 Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Grondexploitatie Plan Smeekweg Order: 700073 Totaal verantwoord t/m 2012 Uitgaven 2013 Totaal verantwoord t/m 2013 Nog te realiseren Prognose totaal exploitatiepl. Kosten: Boekwaarde t/m 2009 Verwerving/aankoop grond Sloop en opruimen Milieu Hoofdinfra (bovenw.voorz.) Bouwrijpmaken Woonrijpmaken Planontwikkelingskosten Heffingen, belastingen etc. Rente Voorbereiding en toezicht Tijdelijke/overige kosten 2.269.025 -44.890 0 0 0 0 87.099 14.445 0 115.264 70.173 23.481 0 0 0 0 0 0 901 3.375 822 32.120 11.112 0 2.269.025 -44.890 0 0 0 0 88.000 17.820 822 147.384 81.284 23.481 0 0 0 0 0 0 210.599 11.626 -822 -2.120 -11.112 10.000 2.269.025 -44.890 0 0 0 0 298.599 29.445 0 145.264 70.173 33.481 Totaal kosten 2.534.596 48.330 2.582.926 218.170 2.801.096 Opbrengsten: Opbrengsten verkoop grond Exploitatiebijdragen Subsidies en bijdragen Overige opbrengsten Bijdrage Algemene Dienst -1.210.650 0 -161.040 -69.500 0 0 0 0 0 0 -1.210.650 0 -161.040 -69.500 0 -1.040.000 0 -33.960 0 0 -2.250.650 0 -195.000 -69.500 0 Totaal opbrengsten -1.441.190 0 -1.441.190 -1.073.960 -2.515.150 1.093.406 48.330 1.141.736 -855.790 285.946 286.000 286.000 286.000 855.736 -1.141.790 -54 Saldo Af: Voorz.Planvorming Netto boekwaarde 1.093.406 24 Jaarrekening 2013 Gemeente Laren 48.330 Overzicht reserve en voorzieningen (balansspecificatie B) OVERZICHT RESERVES 2013 Saldo 31/12 2012 Algemene reserve: 905000 Algemene reserve 905101 905128 905127 905134 905135 905136 905138 905139 Bestemmingsreserves: Reserve Riolering Reserve Afvalstoffenheffing Reserve Decentralisatie Reserve AZC Crailo Reserve exploitatieresultaat WSI Reserve informatieplan Reserve voormalig personeel Reserve Reintegratie en participatie Totaal Reserves Toevoeging Onttrekking Saldo 31/12 2013 8.454.200 24.200 455.400 8.023.000 349.000 240.000 183.800 189.200 1.603.300 217.100 384.600 35.000 3.202.000 18.200 90.100 0 0 0 0 0 0 108.300 0 0 0 189.200 297.000 142.100 211.700 0 840.000 367.200 330.100 183.800 0 1.306.300 75.000 172.900 35.000 2.470.300 11.656.200 132.500 1.295.400 10.493.300 OVERZICHT VOORZIENINGEN 2013 Saldo 31/12 2012 906004 906012 906014 906020 906028 Voorz. binnen & buitenonderhoud PO Voorz. Voormalig personeel De Biezem Voorz. Pensioenen ex-wethouders Voorz. onderhoud gemeentelijke gebouwen Voorziening precariorechten Totaal Voorzieningen 25 Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Toevoeging Onttrekking Saldo 31/12 2013 1.245.300 1.098.900 416.300 195.700 77.000 106.100 0 20.800 133.900 594.000 223.500 627.400 21.000 223.000 0 1.127.900 471.500 416.100 106.600 671.000 3.033.200 854.800 1.094.900 2.793.100 Overzicht algemene reserve (balansspecificatie C) Stand algemene reserve per 1 januari 2013 Mutaties in de algemene reserve 2013 Af: 8.454.200 Bestemd in kader van voorstel jaarrekening 2012 Bestemmingsplannen Centrum Jeugd en Gezin Bomen op de Brink Buitenruimte brandweerkazerne Strategische visie Monumentenbeleid Beheersplan wegen Verlichtingsplan Onderzoek BEL-zwembad Singer Bij: Rekeningoverschot 2012 Af: Mutaties gedurende begrotingsjaar 2013 Singer -14.200 -69.900 -39.500 -25.200 -500 -3.500 -25.300 -9.000 -4.200 -39.000 24.100 -225.000 -431.200 Stand van de algemene reserve per 31 december 2013 8.023.000 Toekomstige mutaties in de algemene reserve Af: Restant beschikbaar voor het Gemeentelijk Rioleringsplan Reservering voor herplantingsplicht bomen Totaal toekomstige mutaties -4.900 -10.000 -14.900 ……….. Rekeningsaldo 2013 (nog te besluiten) Af: -208.400 In 2013 niet aangewende overgehevelde budgetten 2012 Bomen op de Brink Strategische visie Singer, incidentele bijdrage renovatie dak museum Verlichtingsplan -21.900 -16.700 -79.000 -1.200 Totaal -118.800 Toekomstige mutaties conform programmabegroting 2014 Bij: Af: Netto verkoopopbrengst brandweerwoningen Bijdrage Singer (2017) Hoogwaardig Openbaar Vervoer (HOV) (2014) 350.000 -2.000.000 -227.500 Totaal Stand inclusief toekomstige mutaties 26 Jaarrekening 2013 Gemeente Laren -1.877.500 5.803.400 Overzicht investeringen met maatschappelijk nut (balansspecificatie D) Objectnummer 124.001 124.005 124.009 124.011 124.014 124.015 124.016 124.017 124.028 124.034 124.035 124.036 124.037 124.038 124.039 124.040 124.041 124.042 124.043 124.044 124.045 124.046 124.047 124.048 124.049 124.050 124.051 124.052 124.053 124.054 124.055 124.056 124.057 124.058 124.059 124.060 124.061 124.062 124.063 124.064 124.065 124.066 124.069 124.070 124.071 124.072 124.073 124.079 124.080 Omschrijving Boekwaarde 31-12-2012 Reconstructie Dr. Holtmanweg 44.100 Reconstructie Oude Kerkweg 9.300 Aanleg voetpad Drift 2.100 Trottoir Engelsjan 200 Aanleg Mariekenspad 900 Reconstructie St. Janstraat Fase 3 11.100 Reconstructie Vredelaan 5.800 Reconstructie Oude Kerkweg (Klooster/Beyems) 700 Reconstructie Melkweg 2.100 Erfinrichting Nieuwewe 300 Reconstructie Melkweg/Schapendrift 30.600 Aanpassing kruisingsvlakken Graafland ca. 1.000 Parkeerhavens Oosterend/klein Laren 1.900 Reconstructie Naarderstraat 157.500 Reconstructie Torenlaan (incl. bomenplan) 93.700 Reconstructie Ruiterweg/Valk. Laantje/Paadje/Molen 84.500 Reconstructie Leemzeulder 3.600 Reconstructie Melkweg & Omgeving 71.800 Reconstructie Bij den Toren & Omgeving 33.800 Reconstructie Stad & Lande/ Erfgooiersdwarsweg 41.800 Reconstructie Zevenenderdrift/Zevenend 103.600 Reconstructie Barbiersweg/Eemnesserweg (totaal) 29.800 Reconstructie Akkerweg 11.400 Reconstructie Nieuwlarenweg 12.600 Reconstructie L. van de Tongelaan 29.900 Reconstructie Jagersweg/Jagerspad/T. Offermansweg 92.400 Reconstructie Raboes 106.800 Reconstructie wegen rondom Hamdorff 160.400 Reconstructie Veldhuijsenlaan 62.100 Reconstructie Tonny Offermansweg 100 Reconstructie Smeekweg & omgeving 134.200 Reconstructie Eemnesserweg 7.200 Reconstructie Goossen de Witstraat 44.200 Reconstructie Zijtak 158.200 Reconstructie Akkerhof 44.600 Parkeerterrein ´t Laer 13.000 Reconstructie van Wulfenlaan West 59.200 Aanp. Bermen (civ. Techn.) Vredelaan 12.800 Reconstructie Veldweg 77.800 Herinrichting hofjes 70.700 Reconstructie Bijenstand/Lucasweg 62.500 Reconstuctie Engweg/Van Wulfenlaan (2001) 154.100 Reconsructie Zevenend 66.400 Reconstructie Neuhuysweg 52.400 Rec. kruising Schapendrift + parkpltsen 95.700 Reconstructie Oud Laren 75.100 Reconstructie Zevenenderdrift 128.100 Reconstructies voetpaden 25.900 Reconstr. Hilversumse weg 168.300 27 Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Boekwaarde 31-12-2013 41.300 4.600 0 0 0 0 0 400 0 200 24.500 800 1.600 135.100 78.100 70.400 3.100 63.000 29.600 37.100 92.100 26.500 10.100 11.200 27.000 83.200 96.200 144.400 55.900 100 122.100 6.600 40.500 145.000 40.900 11.900 54.200 11.800 71.800 65.300 58.000 143.000 62.000 49.100 89.700 70.100 119.600 24.300 158.400 Objectnummer 124.081 124.082 124.083 124.084 124.085 124.086 124.088 124.089 124.090 124.091 124.092 124.093 124.094 124.095 124.096 124.099 124.100 124.101 124.102 124.103 124.107 124.108 124.110 124.111 124.112 124.109 124.002 124.097 124.098 126.001 126.002 126.003 126.004 126.005 126.006 126.007 126.008 126.009 126.010 126.012 126.022 Omschrijving Haakse parkeerplaatsen St. Jansstraat Bomenplan Torenlaan Reconstructie Jan Hamdorfflaan Reconstructie Warrekam / Schietspoel Herinrichting voorterrein gemeentehuis Reconstruct.Inslag, Schering & Weversweg Reconstructiewerkzaamheden Ruiterweg Reconstructie Zingerskamp Reconstructie Naarderstraat Parkeerterrein Schapendrift Herstrating Jordaan Reconstructie Koloniepad Reconstructie Zonnedauw Reconstructie Frans Langeveldlaan Opwaarderen voet/fietspaden Reconstructie Houtweg Opwaarderen voet-/fietspaden 2010 Centrumplan Laren (brinkplan 3) Reconstructie Henri Polakweg Aanpassen bushaltes 700148 Buitenruimte WSI Reconstructie Heideveldweg Reconstructie Blaricummertollaan Rec. Heideveldw.-Veldw-Oosterend-Leemzeulder Reconstructies wegen jaarschijf 2013-2014 Reconstructie PC vd Brinkweg Renovatie Coeswaerde (vijver Brink) Zingerskamp Reconstructie Houtweg Openbaar verlichtingsplan (fase 7) Energie zuinige lampen Vervanging armaturen openbare verlichting Vervangingsplan armaturen 1997 Uitvoering verlichtingsplan Centrumplan openbare verlichting Wijkverlichting fase 4/2001 Wijkverlichting fase 5/2002 Verlichting achter geluidscherm A1 Verlichtingsplan fase 6 (2003) Kruispunt Eemnesserwet/Blar. Tollaan Krachtstroominstallatie op de Brink Totaal 28 Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Boekwaarde 31-12-2012 167.800 2.500 83.200 200.000 2.600 302.600 44.200 82.200 330.000 219.800 25.100 107.000 45.900 201.000 61.800 130.400 49.300 490.500 105.900 24.200 529.200 -900 5.600 33.000 126.000 15.000 62.400 41.200 88.200 18.400 11.400 12.400 112.200 103.500 59.700 95.300 10.900 85.800 11.300 39.600 Boekwaarde 31-12-2013 157.900 2.100 78.300 187.800 1.800 285.800 41.900 77.900 453.600 208.800 23.900 102.000 43.700 191.700 58.900 125.200 47.300 400.300 104.400 0 602.300 -900 20.300 207.900 19.400 160.700 12.000 59.700 39.500 82.700 14.400 9.700 11.000 102.000 94.100 55.100 88.500 10.100 80.100 9.900 36.300 6.792.500 6.688.900 1.2. Programmarekening Program m a Resultaat vóór bestemming P ROG011. B estuurszaken Saldo rekening Ram ing 2012 Lasten 2013 Verschil realisatie en ram ing Realisatie Lasten 2013 Baten 2013 Saldo 2013 Baten 2013 Saldo 2013 2013 3.549.288 2.881.967 50.717 2.831.250 2.992.693 33.365 2.959.328 -128.078 544.685 851.641 210.300 641.341 841.323 187.853 653.470 -12.129 1.297.294 1.443.023 94.880 1.348.143 1.447.306 88.803 1.358.503 -10.360 1.891.616 2.096.487 35.755 2.060.732 2.077.057 35.464 2.041.593 19.139 716.400 778.396 94.000 684.396 816.735 95.213 721.522 -37.126 P ROG06 6. Cultuur en recreatie 3.436.233 2.781.560 421.216 2.360.344 2.441.613 612.935 1.828.678 531.666 P ROG07 7, M aatschappelijke o ndersteuning 2.334.536 3.374.790 910.903 2.463.887 3.442.591 854.898 2.587.693 -123.806 780.023 895.743 91.680 804.063 909.945 134.300 775.645 28.418 P ROG09 9. B o uwen en wo nen 321.016 2.958.635 2.354.699 603.936 2.833.933 2.324.605 509.328 94.608 P ROG10 10. Gro ndexplo itatie, do rpsvern. en eco n 112.081 1.651.645 1.907.206 -255.561 528.541 762.673 -234.132 -21.429 -602.503 295.459 790.995 -495.536 328.215 773.111 -444.896 -50.640 854.772 2.657.918 1.672.880 985.038 2.638.410 1.705.003 933.407 51.631 P RP A 01Financiering 0 2.073.742 2.073.742 0 2.153.260 2.153.260 0 0 P RP A 02 Vastgo edbeheer 0 1.345.252 1.345.252 0 1.522.156 1.522.156 0 0 -12.538.166 385.090 12.790.312 -12.405.222 490.706 12.781.833 -12.291.127 -114.095 -55.152 -11.690 32.792 -44.482 246.818 357.095 -110.277 65.795 2 .6 4 2 .12 3 2 6 .4 5 9 .6 5 8 2 4 .8 7 7 .3 2 9 1.5 8 2 .3 3 0 2 5 .7 11.3 0 2 2 4 .4 2 2 .5 6 7 1.2 8 8 .7 3 5 2 9 3 .5 9 4 P ROG02 2. B urgerzaken P ROG03 3. Openbare o rde en veiligheid P ROG04 4. Wegen, water en verkeer P ROG05 5. Onderwijs P ROG08 8. Vo lksgezo ndheid en milieu P ROG1111. A lgemene inko msten en uitgaven P ROG12 12. So ciale zaken P RP O01A lgemene dekkingsmiddelen P RP O02 Onvo o rzien en incidenteel Totaal Voor toelichting op de verschillen wordt verwezen naar de desbetreffende programma’s. Programma Saldo rekening 2012 Raming Lasten 2013 Verschil realisatie en raming Realisatie Baten 2013 Saldo 2013 Lasten 2013 Baten 2013 Saldo 2013 2013 Toevoegingen / onttrekkingen aan reserves PRPO01Algemene dekkingsmiddelen Totaal -2.642.123 89.152 1.671.482 -1.582.330 132.432 1.319.516 -1.187.084 -395.246 -2.642.123 89.152 1.671.482 -1.582.330 132.432 1.319.516 -1.187.084 -395.246 29 Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Saldo rekening Programma Mutaties reserves Raming 2012 Verschil realisatie en raming Realisatie Lasten 2013 Lasten 2013 Baten 2013 Saldo 2013 Baten 2013 Saldo 2013 2013 Resultaat na bestemming PROG011. Bestuurszaken -1.227.859 0 380.412 -380.412 0 358.165 -358.165 -22.247 0 0 0 0 0 0 0 0 -42.662 0 0 0 0 0 0 0 -8.317 0 88.441 -88.441 0 59.499 -59.499 -28.942 PROG02 2. Burgerzaken PROG03 3. Openbare orde en veiligheid PROG04 4. Wegen, water en verkeer PROG05 5. Onderwijs 0 0 19.400 -19.400 0 0 0 -19.400 -1.412.037 65.000 720.103 -655.103 0 604.066 -604.066 -51.037 -96.673 0 0 0 0 0 0 0 0 0 71.900 -71.900 0 69.900 -69.900 -2.000 -38.375 0 178.074 -178.074 108.280 14.734 93.546 -271.620 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 PROG12 12. Sociale zaken 0 0 189.000 -189.000 0 189.000 -189.000 0 PRPA01Financiering 0 0 0 0 0 0 0 0 PRPA02 Vastgoedbeheer 0 0 0 0 0 0 0 0 183.800 24.152 24.152 0 24.152 24.152 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 -2.642.123 89.152 1.671.482 -1.582.330 132.432 1.319.516 -1.187.084 -395.246 0 26.548.810 26.548.811 0 25.843.734 25.742.084 101.650 -101.651 PROG06 6. Cultuur en recreatie PROG07 7, M aatschappelijke ondersteuning PROG08 8. Volksgezondheid en milieu PROG09 9. Bouwen en wonen PROG10 10. Grondexploitatie, dorpsvern. en econ PROG1111. Algemene inkomsten en uitgaven PRPO01Algemene dekkingsmiddelen PRPO02 Onvoorzien en incidenteel M utaties reserves Totaal Korte analyse verschillen € 50.000,= Programma 1 5 6 7 12 12 Algemene dekkingsmiddelen Algemene dekkingsmiddelen Incidenteel Incidenteel Onderschrijding c. q. overschrijding van invloed op exploitatie Voordelig Pensioenvoorziening wethouders Asbest in het onderwijs Vrijval voorziening De Biezem Meeerkosten St. HvL Soza HBEL uitkeringen WMO voorzieningen Algemene uitkering Exploitatie gemeentehuis Toevoeging dubieuze debiteuren Vrijval tussenrekeningen Sociale Zaken Geraamd nadelig saldo Algemene dekkingsmiddelen dekking niet begrote meerkosten St. HvL 239.000 243.500 51.600 70.600 233.000 127.000 153.500 289.400 222.600 125.500 Diverse (niet gespecificeerde) mee- en tegenvallers Nadelig saldo Totaal 30 Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Nadelig 92.000 91.700 180.500 101.700 1.110.800 1.110.800 1.3 Incidentele baten en lasten Prog. Omschrijving Raming 2013 Raming 2013 vóór wijziging na wijziging € € Realisatie 2013 € Verschil € 1 1 Investeringen informatieplan**) Onderzoek BEL-zwembad*) 142.120 142.120 4.700 142.120 4.160 0 540 4 4 4 4 4 Bijdrage HOV *) Beheersplan wegen *) Extra onderhoud verkeersregelinstallaties Verlichtingsplan *) Buitenruimte brandweerkazerne *) 250.000 22.500 25.315 10.000 4.640 30.000 0 25.315 2.780 1.804 25.166 22.500 0 7.220 2.836 4.834 5 5 Opleidingspakket en meubilair Integraal huisvestingsplan *) 13.041 13.041 19.400 0 0 13.041 19.400 6 6 6 6 6 6 Singer *) Singer *) Monumentenbeleid *) Bomen op de Brink *) Sluiting Zwembad De Biezem *) Invoering decentralisaties 304.000 304.000 213.453 17.757 61.387 0 89.585 225.000 39.000 3.536 39.526 32.032 79.000 174.453 14.221 21.861 0 57.553 8 Centrum Jeugd en Gezin *) 69.900 69.900 0 9 9 Bestemmingsplannen *) Strategische visie *) 38.500 17.274 14.191 524 -24.309 -16.750 10 Kadastrale inmeting 10.000 10.000 7.452 -2.548 alg.dek Algemene reserve *) 350.000 0 0 0 1.556.246 1.093.572 632.506 373.852 50.000 50.000 18.235 31.765 350.000 0 0 0 32.792 289.420 32.792 -289.420 0 724.000 142.120 809.426 142.120 189.000 448.122 142.120 189.000 -361.304 0 0 1.266.120 1.223.338 1.119.689 -618.959 Totaal lasten 1 Detachering personeel 3 Verkoop brandweerwoningen inc inc 10.000 387.500 89.585 Afwikkeling oude posten sociale zaken Liquidatieuitkering OVVO alg.dek Algemene reserve *) alg.dek Reserve ICT **) alg.dek Vrijval reserve Crailo Totaal baten 31 Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Bijlagen 32 Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Renterisiconorm Renterisico op de vaste schuld voor het jaar 2013 Berekening renterisico op de vaste schuld Op deze staat dient eenmaal per jaar over het voorgaande jaar het renterisico op de vaste schuld te worden gerapporteerd. Het gaat hierbij om het renterisico van het gehele openbaar lichaam, inclusief bedrijven en andere takken van dienst. Deze staat wordt jaarlijks als onderdeel van de financieringsparagraaf bij het jaarverslag naar de toezichthouder verzonden. Bij het bepalen of een lening tot de vaste schuld gerekend kan worden, dient rekening te worden gehouden met de gehanteerde derivaten. Uitgangspunt hierbij is dat het resultaat van de onderliggende lening en het derivaat telt. Een lange variabelrentende lening (bv. 3-maands rente) waarop een derivaat wordt afgesloten, met als gevolg een vaste rente (langer dan 1 jaar vast), heeft een rentetypische looptijd langer dan 1 jaar en dienst dus tot de vaste schuld te worden gerekend. Bedrag x € 1.000 2013 0 0 0 (1a) (1b) (2) Renteherziening op vaste schuld o/g Renteherziening op vaste schuld u/g Renteherziening op vaste schuld (1a-1b) (3a) (3b) (4) Nieuw aangetrokken vaste schuld Nieuw uitgezette lange leningen Netto nieuw aangetrokken vaste schuld (3a-3b) 6.000 0 6.000 (5) Betaalde aflossingen 4.260 (6) Herfinanciering (laagste van 4 en 5) 4.260 (7) Renterisico op de vaste schuld (2+6) 4.260 (8) Renterisiconorm 4.600 (9a) Ruimte onder renterisiconorm (8-7) (9b) Overschrijding renterisiconorm (7-8) 340 0 Berekening renterisiconorm (10) Begrotingstotaal per 1/1 (11) Het bij min.beschikking vastgesteld perc. (12) Renterisiconorm: (10x11:100) 33 Jaarrekening 2013 Gemeente Laren 23.000 20,00% 4.600 Overzicht van de lopende investeringen 34 Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Overzicht lopende investeringen 2013 (Laren) Project 700119 700129 700130 700131 Omschrijving Verbouwing gemeentehuis Raadsbesluit 28-10-2009 24-02-2010 29-06-2011 26-06-2013 Aanbouw Binckhorst 30-06-2010 Aanbouw College De Brink 30-06-2010 Verbouwing Warrekam 30-06-2010 29-06-2011 Inkomensoverdrachten provincie 700132 700141 Verbouwing Schering en Inslag Aanpassen bushaltes 30-06-2010 26-10-2011 18-12-2013 Bijdrage provincie Bijdrage provincie 18-12-2013 Raming Wijziging nummer 50.000 2.050.000 317.000 450.000 2.867.000 05-2009 4-2010 12-2011 6-2013 345.000 408.189 753.189 5-2010 105-2012 50.000 328.356 378.356 5-2010 105-2012 1.205.000 21.280 -164.000 694.077 -789.046 967.311 5-2010 10-2011 105-2011 105-2012 105-2012 245.000 775.535 1.020.535 5-2010 226.512 60.200 -219.062 -43.500 24.150 15-2011 11-2013 15-2011 11-2013 Besteed t/m 2012 Besteed 2013 Bij-/aframing 2013 Restant krediet 2.066.436 610.016 190.548 703.189 23.547 26.454 328.356 50.000 1.656.357 238.239 -689.046 967.311 -90.500 147.739 -689.596 21.280 -164.000 694.077 -9.500 -147.738 970.535 -1.793 51.793 284.993 1.725 -260.680 -901 24.313 824 -60.206 60.200 42.519 -43.500 -987 700148 Buitenruimte WSI 18-12-2013 700151 Reconstructie PC vd Brinkweg 18-12-2013 175.000 164.000 237.000 28.000 604.000 105-2011 105-2011 105-2012 11-2013 234.400 -20.000 214.400 105-2012 11-2013 529.252 73.000 168.072 50.569 -4.240 15.650 17.398 700152 Interieur raadzaal/trouwzaal 27-06-2012 94.000 4-2012 36.788 31.052 26.160 700153 Discussie-, audio en videoinstallatie 27-06-2012 58.500 3-2012 64.064 201 -5.765 700154 Reconstructie Blaricummertollaan 26-09-2012 30.000 214.000 244.000 6-2012 105-2013 7.851 20.770 215.379 273.500 -58.700 -52.500 -22.500 139.800 105-2012 11-2013 105-2012 11-2013 135.188 79.653 290.985 489.348 150.000 930.333 105-2012 105-2013 105-2013 700155 Uitbreiding politiepost brandweerkazerne 18-12-2013 18-12-2013 700157 Rec. Heideveldw.-Veldw.-Oosterend-Leemz. -32.500 102.688 37.153 58.660 -58.700 -10.000 10.000 -40 46.487 246.297 637.550 9.454 -9.454 168.308 19.242 -42.500 700158 Inrichting Brinkhuis 15 jarig 72.423 105-2012 72.423 700159 Inrichting Brinkhuis 10 jarig 453.375 105-2012 453.375 700160 Intichitng Schering & Inslag 101.299 105-2012 101.299 700161 Inrichitng Aanbouw De Brink 13.358 105-2012 13.358 700162 Casco begane grond voorz. Raadhuis 187.550 5-2013 26-06-2013 700163 Rec. Wegen jaarschijf 2013-2014 69.000 105-2013 24.498 700165 Objectmaatregelen (rioolren.) GRP 56.240 105-2013 3.071 700166 Voorbereidingskrediet BEL-zwembad 10.000 7-2013 7.161 T OT AAL 25-09-2013 9.258.818 6.655.794 1.451.865 44.502 19.144 72.313 2.839 34.794 1.185.953 Overzicht af te sluiten investeringen 2013 (Laren) Project 700096 Omschrijving Raadsbesluit Reconstructie Naarderstraat 24-06-2009 26-09-2012 700139 Centrumplan Laren |(Brinkplan 3) Inkomensoverdracht Provincie 700140 Reconstructie Henri Polakweg 18-12-2013 700149 Objectrenovaties GRP 2011 700164 Stuwputten (2x) riolering 2013 T OT AAL 38 Jaarrekening 2013 Gemeente Laren 25-09-2013 Raming 248.650 210.000 25.000 483.650 Wijziging nummer Besteed 2013 Bij-/aframing 2013 Restant krediet 4-2009 6-2012 909.000 -399.000 510.000 105-2011 105-2011 24.000 115.000 24.000 -21.018 141.982 105-2011 105-2011 105-2012 11-2013 112.480 105-2012 50.000 7-2013 1.298.112 Besteed t/m 2012 339.854 142.957 -839 819.802 -319.200 500.602 6.543 -79.800 -73.257 -82.655 141.187 795 84.659 22.547 -5.274 30.856 -19.144 123.898 -107.912 1.066.302 0 0 0 SiSa bijlage verantwoordingsinformatie 2013 op grond van artikel 3 van de Regeling informatieverstrekking sisa Ontvanger C7C Juridische grondslag Nummer BZK Specifieke uitkering Departement SISA bijlage Investering stedelijke vernieuwing (ISV) II Hieronder per regel één beschikkingsnummer en in de kolommen ernaast de Provinciale beschikking verantwoordingsinformatie en/of verordening Besteding (jaar T) ten laste van provinciale middelen I N D I C A T O R E N Overige bestedingen (jaar T) Cumulatieve bestedingen ten laste van provinciale middelen tot en met (jaar T) Deze indicator is bedoeld voor de tussentijdse afstemming van de juistheid en volledigheid van de verantwoordingsinformatie Project-gemeenten (SiSa tussen medeoverheden) Aard controle n.v.t. Indicatornummer: C7C / 01 1 2008/28716 Smeekweg Kopie beschikkingsnummer Aard controle R Indicatornummer: C7C / 02 SZW G1 SZW G1A Alle gemeenten verantwoorden hier het totaal (jaar T-1). (Dus: deel Openbaar lichaam uit SiSa (jaar T-1) regeling G1B + deel gemeente uit (jaar T-1) regeling G1C-1) na controle door de gemeente. € 175.000 € 2.287.242 Eindverantwoording Ja/Nee Activiteiten stedelijke vernieuwing (in aantallen) Activiteiten stedelijke vernieuwing (in aantallen) Activiteiten stedelijke vernieuwing (in aantallen) Afspraak Realisatie Toelichting afwijking Alleen in te vullen na afloop project Alleen in te vullen na afloop project Alleen in te vullen na afloop project Aard controle n.v.t. Indicatornummer: C7C / 08 G2 Aard controle D1 Indicatornummer: C7C / 09 Aard controle R Indicatornummer: G1 / 02 0,00 Het totaal aantal geïndiceerde inwoners per gemeente dat een dienstbetrekking heeft of op de wachtlijst staat en beschikbaar is om een dienstbetrekking als bedoeld in artikel 2, eerste lid, of artikel 7 van de wet te aanvaarden op 31 december (T-1); Aard controle n.v.t. Indicatornummer: C7C / 11 Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G1 / 03 Nee Het totaal aantal inwoners dat is uitgestroomd uit het werknemersbestand in (jaar T-1), uitgedrukt in arbeidsjaren; inclusief deel openbaar lichaam Aard controle R Indicatornummer: G1A / 02 Het totaal aantal gerealiseerde arbeidsplaatsen voor geïndiceerde inwoners in (jaar T-1), uitgedrukt in arbeidsjaren; Het totaal aantal gerealiseerde begeleid werkenplekken voor geïndiceerde inwoners in (jaar T-1), uitgedrukt in arbeidsjaren; inclusief deel openbaar lichaam inclusief deel openbaar lichaam Aard controle R Indicatornummer: G1A / 03 Aard controle R Indicatornummer: G1A / 04 Aard controle R Indicatornummer: G1A / 05 18,25 Baten (jaar T) algemene bijstand (exclusief Rijk) 1,61 Besteding (jaar T) IOAW 15,68 0,00 Baten (jaar T) IOAW (exclusief Besteding (jaar T) IOAZ Rijk) Baten (jaar T) IOAZ (exclusief Rijk) Gemeente Gemeente Gemeente Gemeente Gemeente I.1 Wet werk en bijstand (WWB) I.2 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW) I.2 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW) I.3 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ) I.3 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ) Aard controle R Indicatornummer: G2 / 02 Indicatornummer: G2 / 01 Aard controle R Indicatornummer: G2 / 03 € 1.089.353 Besteding (jaar T) Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen € 14.724 Baten (jaar T) Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen € 79.094 Baten (jaar T) WWIK (exclusief Rijk) Gemeente Gemeente Gemeente I.4 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen) (Bbz 2004) I.4 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen) (Bbz 2004) I.6 Wet werk en inkomen kunstenaars (WWIK) Aard controle R Indicatornummer: G2 / 07 € 5.788 Aard controle D1 Indicatornummer: C7C / 10 Aard controle n.v.t. Indicatornummer: C7C / 06 In 2010 is per abuis de cumulatieve stand van 2009 overgenomen (€ 175.000 en € 2,135,643) terwijl er geen kosten waren. In 2012 zijn ook nog kosten (€ 4.541) tlv provincie opgebracht terwijl de subsidie van € 175.000 al was volgeboekt. Met deze cumulatie (2013) zijn de cumulatieve totalen rechtgezet. Nee Het totaal aantal inwoners dat Volledig zelfstandige uitvoering is uitgestroomd uit het Ja/Nee werknemersbestand in (jaar T), uitgedrukt in arbeidsjaren Zie de toelichting in de invulwijzer voor hulp bij het invullen en de mogelijke consequenties van een verkeerde keuze Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G1A / 01 SZW Aard controle n.v.t. Indicatornummer: C7C / 05 € 48.329 inclusief deel openbaar lichaam 1 0417 (Laren) Gebundelde uitkering Besteding (jaar T) algemene op grond van artikel 69 bijstand WWB_gemeente 2013 Gemeente Alle gemeenten verantwoorden hier het I.1 Wet werk en bijstand gemeentedeel over (WWB) (jaar T), ongeacht of de gemeente in (jaar T) geen, enkele of alle taken heeft uitbesteed aan een Openbaar lichaam opgericht op grond van de Wgr. Aard controle R Aard controle n.v.t. Indicatornummer: C7C / 04 Toelichting afwijking Deze indicator is bedoeld voor de tussentijdse afstemming van de juistheid en volledigheid van de verantwoordingsinformatie €0 Aard controle n.v.t. Indicatornummer: C7C / 07 1 2008/28716 Smeekweg Wet sociale Het totaal aantal geïndiceerde werkvoorziening inwoners van uw gemeente dat (Wsw)_gemeente 2013 een dienstbetrekking heeft of op de wachtlijst staat en Wet sociale beschikbaar is om een werkvoorziening (Wsw) dienstbetrekking als bedoeld in artikel 2, eerste lid, of artikel Alle gemeenten 7 van de wet te aanvaarden op verantwoorden hier het 31 december (jaar T) gemeentedeel over (jaar T), ongeacht of er in (jaar T) geen, enkele of alle inwoners Aard controle R werkzaam waren bij Indicatornummer: G1 / 01 een Openbaar lichaam 0,00 o.g.v. de Wgr. Wet sociale Hieronder per regel één werkvoorziening gemeente(code) uit (jaar T-1) (Wsw)_totaal 2012 selecteren en in de kolommen ernaast de Wet sociale verantwoordingsinformatie voor werkvoorziening (Wsw) die gemeente invullen Aard controle R Indicatornummer: C7C / 03 Cumulatieve overige bestedingen tot en met (jaar T) Aard controle R Indicatornummer: G2 / 08 €0 Aard controle R Indicatornummer: G2 / 04 Zie de toelichting in de invulwijzer voor hulp bij het invullen en de mogelijke consequenties van een verkeerde keuze. Aard controle R Indicatornummer: G2 / 09 €0 40 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Aard controle R Indicatornummer: G2 / 05 €0 € 34.951 Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2 / 10 Ja Aard controle R Indicatornummer: G2 / 06 €0 SZW G3 Besluit Besteding (jaar T) bijstandverlening levensonderhoud gevestigde zelfstandigen 2004 zelfstandigen (exclusief Bob) (exclusief levensonderhoud beginnende zelfstandigen)_gemeent e 2013 Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz) 2004 Alle gemeenten verantwoorden hier het gemeentedeel over (jaar T), ongeacht of de gemeente in (jaar T) geen, enkele of alle taken heeft uitbesteed aan een Openbaar lichaam opgericht op grond van de Wgr. SZW G5 Wet participatiebudget (WPB)_gemeente 2013 Wet participatiebudget (WPB) Alle gemeenten verantwoorden hier het gemeentedeel over (jaar T), ongeacht of de gemeente in (jaar T) geen, enkele of alle taken heeft uitbesteed aan een Openbaar lichaam opgericht op grond van de Wgr. Besteding (jaar T) kapitaalverstrekking (exclusief Bob) Aard controle R Indicatornummer: G3 / 01 € 97.903 Baten (jaar T) Bob (exclusief Rijk) Aard controle R Indicatornummer: G3 / 02 Aard controle R Indicatornummer: G3 / 03 Aard controle R Indicatornummer: G3 / 08 Besteding (jaar T) aan onderzoek als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004 (exclusief Bob) Aard controle R Indicatornummer: G3 / 04 € 6.976 € 3.250 € 10.305 Besteding (jaar T) aan Volledig zelfstandige uitvoering uitvoeringskosten Bob als Ja/Nee bedoeld in artikel 56 Bbz 2004 Zie de toelichting in de invulwijzer voor hulp bij het invullen en de mogelijke consequenties van een verkeerde keuze. Aard controle R Indicatornummer: G3 / 07 €0 Het aantal in (jaar T) bij een ROC ingekochte contacturen Baten (jaar T) levensonderhoud Baten (jaar T) gevestigde zelfstandigen kapitaalverstrekking (exclusief (exclusief Bob) (exclusief Rijk) Bob) (exclusief Rijk) Besteding (jaar T) Bob Aard controle R Indicatornummer: G3 / 05 Aard controle R Indicatornummer: G3 / 06 € 17.328 €0 Waarvan baten (jaar T) van educatie bij roc’s Besteding (jaar T) Regelluw Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G3 / 09 Ja €0 Let op: Dit is de enige gelegenheid om verantwoording af te leggen over deze taakuitvoering Let op: Deze verantwoording kan niet door een gemeenschappelijke regeling worden uitgevoerd, ongeacht de keuze van de gemeente bij indicator G5/02 Aard controle D1 Indicatornummer: G5 / 01 182 Volledig zelfstandige uitvoering Besteding (jaar T) Ja/Nee participatiebudget Waarvan besteding (jaar T) van Baten (jaar T) (niet-Rijk) educatie bij roc's participatiebudget Dit onderdeel is uitsluitend van toepassing op gemeenten die in (jaar T-1) duurzame plaatsingen van inactieven naar werk hebben gerealiseerd en verantwoord aan het Rijk De zelfstandige uitvoering betreft de indicatoren G5/03 tot en met G5/07 Zie de toelichting in de invulwijzer voor hulp bij het invullen en de mogelijke consequenties van een verkeerde keuze Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G5 / 02 Ja Aard controle R Indicatornummer: G5 / 03 € 168.709 Aard controle R Indicatornummer: G5 / 04 € 29.110 41 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Aard controle R Indicatornummer: G5 / 05 € 20 Aard controle R Indicatornummer: G5 / 06 €0 Aard controle R Indicatornummer: G5 / 07 €0 JAARVERSLAG 42 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren PROGRAMMA 1. Bestuurszaken Wat willen we bereiken Visie Een rechtmatig, democratisch, open, doeltreffend en doelmatig bestuur met visie, binnen de wettelijke (en door de raad gestelde) kaders Doelstelling 1 Handelen van bestuur en organisatie laten volgen uit de strategische visie van de gemeente Doelstelling 2 De bewoners dicht bij beleid en bestuur te brengen door intern en extern actief, klantvriendelijk en respectvol te communiceren Doelstelling 3 Om de visie te kunnen realiseren regionale samenwerkingsverbanden aangaan en hier uitvoering aan geven Doelstelling 4 Uitbouw van een bestuurskrachtige gemeente door verdere ontwikkeling van de BEL-samenwerking. Doelstelling 5 Digitale informatie-voorziening en dienstverlening van de gemeente ontwikkelen binnen de landelijke richtlijnen en aansluitend op de behoefte van de bewoners Doelstelling 6 Adequate financiële en beleidsmatige ondersteuning van raad en college door een professionele staf en een goed functionerende planning en control cyclus Beleidskaders Relevante beleidskaders - Rechtspositiebesluit wethouders - Rechtspositiebesluit burgemeester - Rechtspositiebesluit raad en commissieleden - Algemene Wet bestuursrecht - Verplaatsingskostenbesluit 43 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren 1989 - Reisregeling binnenland - Reisbesluit binnenland - Reglement van Orde gemeenteraad - Verordening voorziening wethouders, raads- en commissieleden - Verordening op ambtelijke bijstand en de fractieondersteuning - Verordening raadscommissies - Verordening commissies bezwaarschriften - Inspraakverordening Laren - Nota communicatie - Delegatiebesluit - Gedragscode Burgemeester, wethouders en raadsleden - Ambtsinstructie voor de griffier - Verordening Rekenkamercommissie - Klachtenregeling gemeente Laren - Coalitieprogramma 2010-2014 - Nota burgerparticipatie 2007 2008 2011 2003 2008 2004/2006 1998 2008 2005 2008 2010 2011 Ontwikkelingen Samenwerking in de regio Het rapport “Meer samen; samen méér” dat in het kader van de herijking van de regionale samenwerking binnen het gewest Gooi en Vechtstreek is opgesteld, heeft in 2013 geleid tot de aanpassing van de structuur van het bestuur van het gewest, en tot aanpassing van de Gemeenschappelijke Regeling (GR). De nieuwe GR regio Gooi en Vechtstreek is daarmee tot stand gekomen. Naar aanleiding van het door provincie en rijk aangezwengelde proces herindeling in Gooi en Vechtstreek, heeft de ingezette adviseur in 2013 vier varianten van verdere toekomstige samenwerking geschetst. De provincie heeft elke gemeente gevraagd om haar visie op de varianten te geven. De gemeenten in de Gooi en Vechtstreek en de betrokken provincie(s) hebben hierover gerapporteerd. Naar aanleiding van deze rapportage heeft het rijk twee adviseurs aangesteld, die onderzoek doen naar het meest gewenste en het te realiseren scenario op de korte en (middel)lange termijn. De regio heeft in het kader van de decentralisaties in het sociale domein ook een project voor de deelnemende gemeenten gestart. Doel is om samen aan de gestelde uitdaging te gaan voldoen. Wat hebben we bereikt en wat hebben we daar voor gedaan in 2013? Doelstelling 1: Handelen van bestuur en organisatie laten volgen uit de strategische visie van de gemeente Tweede helft 2012 starten met bestuursopdracht Strategische Visie, streven vaststellen in 2013 De strategische visie is in 2013 na vele besprekingen en aanpassingen tot een volwassenheid gekomen. Besluitvorming hierover is te verwachten in 2014. Doelstelling 2: De bewoners dicht bij beleid en bestuur te brengen door intern en extern actief, klantvriendelijk en respectvol te communicere n Voortzetting van het 1x per 2 weken publiceren van gemeentelijk nieuws en (wettelijk) verplichte publicaties in het Larens Journaal 44 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Gemeentelijk nieuws en de wettelijke bekendmakingen zijn tweewekelijks gepubliceerd in het Larens Journaal. Implementatie van de nota ‘Burgerparticipatie in de BEL-gemeenten, gemeente Laren’ De uitvoering van de nota Burgerparticipatie vindt plaats bij diverse trajecten, waaronder die van groenbeheer. Bekendmaking van de agenda’s en besluitenlijsten van commissies, gemeenteraad en het college van B&W Maandelijks worden de agenda’s, verslagen, stukken en besluitenlijsten van commissies en gemeenteraad gepubliceerd in het Larens Journaal en op de gemeentelijke website. De besluitenlijst van het college van b&w publiceren wij wekelijks op de gemeentelijke website. Actualiseren van de gemeentelijke website intensiveren De actualiteit van de gemeentelijke website is bewaakt. De vindbaarheid van informatie is een punt van aandacht dat wij in 2014 oppakken. Indicatoren bij Doelstelling 2 Aantal uitgaven Larens Journaal Rekening 2012 - Begroting 2013 26 Rekening 2013 26 Doelstelling 3: Om de visie te kunnen realiseren regionale samenwerkingsverbanden aangaan en hier uitvoering aan geve n Doelstelling 4: Uitbouw van een bestuurskrachtige gemeente door verdere ontwikkeling van de BEL-samenwerking Uitvoering geven aan de in 2011 vast te stellen /vastgestelde nota Strategische Verbindingen Verdere professionalisering door het uitvoeren van de aanbevelingen in het kader van de bestuurskrachtmeting Het college heeft in de Dienstverleningsovereenkomst (DVO) 2013 afspraken over de kwaliteitseisen inzake dienstverlening van de BEL naar de gemeente Deelname aan de volgende samenwerkingsverbanden (gemeenschappelijke regelingen) * SOZAHBEL * Gewest Gooi en Vechtstreek * Werkvoorzieningschap Gooi- en Vechtstreek etc. (zie de verdere uitwerking in de paragraaf verbonden partijen) Actief participeren van bestuurders Laren in het bestuur van de samenwerkingsverbanden Dit is onder continue aandacht van het college. Dit is onder continue aandacht van het college. De DVO 2013 is met de grootste zorg en regie tot stand gekomen. Gedurende het jaar zijn er in overleg met de BEL Combinatie bijstellingen op de gevraagde activiteiten geweest. Doel was het totaalbedrag van de DVO als bovengrens intact te houden. De gemeente Laren neemt actief deel in alle gemeenschappelijke regelingen. De gemeente Laren neemt vanuit het college actief deel in alle besturen van alle gemeenschappelijke regelingen. Doelstelling 5: Digitale informatievoorziening en dienstverlening van de gemeente ontwikkelen binnen de landelijke richtlijnen en aansluitend op de behoefte van de bewoners Stroomlijnen van processen en het op orde In 2013 zijn de postprocessen hebben van informatiesystemen, met gebruik (ingaand/uitgaand), de bestuurlijke processen van slimme en betrouwbare ICT-oplossingen. en de vergunning- en handhavingsprocessen 45 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren gedigitaliseerd. Uitvoeren van het Informatieplan BEL Combinatie 2010-2013 met daarin de volgende programma’s, zie uitgebreide omschrijving in de paragraaf bedrijfsvoering. Actueel houden van de website Het Informatieplan 2010–2012 is eind 2012 afgerond en geëvalueerd. Wij hebben u hierover eind 2012 geïnformeerd tijdens een gezamenlijke raadsbijeenkomst. Het Informatieplan 2013 is vervolgens vastgesteld door het algemeen bestuur van de BEL Combinatie en in uitvoering genomen. Wij hebben de resultaten daarvan gepresenteerd in een gezamenlijke raadsbijeenkomst op 17 december 2013. De belangrijkste resultaten zijn: - een verbetering van de dienstverlening door de implementatie van het Medewerkersportaal dat het postproces en een aantal e-diensten ondersteunt; - de invoering van Squit voor het ondersteunen van het vergunningen- en handhavingsproces; - de implementatie van Babs en i-Babs ter ondersteuning van de bestuurlijke processen. Indicatoren bij Doelstelling 5 Rekening 2012 Positie ranglijst gemeente websites advies.overheid Aantal bezoekers per maand website - Begroting 2013 - Rekening 2013 Top 80 4.100 Doelstelling 6: Adequate financiële en beleidsmatige ondersteuning van raad en college door een professionele staf en een goed functionerende planning en control cyclus Planning en Control: Volwaardige algemene beschouwingen bij de Kadernota Bij de Kadernota 2013 hebben de fracties de politieke algemene beschouwingen gehouden. Bij de begrotingsbespreking is nog slechts een (korte) aanvullende beschouwing gehouden. Uitdiepen opzet enkele programma’s uit de programmabegroting Dit is in 2013 niet gerealiseerd, wordt in 2014 ter hand genomen. Het implementeren van prestatieindicatoren Daar waar prestatie-indicatoren te geven zijn die meerwaarde bieden zijn deze vermeld. In 2014 wordt gewerkt aan een goed stelsel van kengetallen en indicatoren die in alle op te leveren P&C-documenten worden opgenomen. 46 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Het introduceren van een verplichtingen-administratie en een contractenregister (onderdeel informatieplan) De eerste uitrol van de verplichtingenadministratie is met veel hobbels gepaard gegaan en daarmee tijdelijk stilgelegd. Het contractenregister is in opbouw, maar door het omvangrijke aantal onderwerpen nog niet voor 100% gerealiseerd. Uitvoering geven aan het Griffieplan 2013 Het Griffieplan 2013 is conform planning uitgevoerd, inhoudelijke schriftelijke rapportage gebeurt via het Jaarplan Griffie 2014. Griffie: Bestuursstaf: Doorontwikkeling van de functie van beleidsregisseur binnen het BEL model: focus op SMART formuleren van opgaven (bestuursopdrachten, begroting De functie van beleidsregie is aan constante doorontwikkeling onderhevig. Dat komt ook vanwege de verdere doorontwikkeling van projectmatig werken en de opdrachtgever/opdrachtnemerrollen. Wat heeft het gekost? In onderstaande tabel zijn de baten en lasten opgenomen die aan het programma verbonden zijn. Realisatie 2012 Raming 2013 vóór wijziging Raming 2013 na wijziging Realisatie 2013 Afwijking realisatie t.o.v. raming 2013 3.560.071 2.527.395 2.881.967 2.992.693 -110.726 Baten 10.783 59.105 50.717 33.365 17.352 Saldo 3.549.288 2.468.290 2.831.250 2.959.328 -128.078 Raming 2013 voor wijziging Raming 2013 na wijziging Realisatie 2013 Afwijking realisatie t.o.v. begroting Lasten Specificatie doelstellingen Lasten Veteranendag 10.000 10.000 8.023 1.977 Totaal lasten doelstellingen 10.000 10.000 8.023 1.977 Baten Detachering personeel 50.000 50.000 18.235 31.765 Totaal baten doelstellingen 50.000 50.000 18.235 31.765 -40.000 -40.000 -10.212 -29.788 Saldo doelstellingen 47 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Specificatie mutaties reserves Afwijking Raming Raming realisatie 2013 voor 2013 na Realisatie t.o.v. wijziging wijziging 2013 begroting Onttrekking aan: Algemene Reserve Onderzoek BEL-zwembad 0 4.700 4.160 540 Reserve voormalig personeel 257.600 233.592 211.885 21.707 Reserve ICT 142.120 399.720 142.120 380.412 142.120 358.165 0 22.247 0 0 0 0 399.720 380.412 358.165 22.247 Toevoeging aan: Saldo mutaties reserves Toelichting diverse afwijkingen Het programma Bestuurszaken laat een nadelig saldo zien van € 128.100. Onderdeel van deze afwijking betreft een nadeel op de uren van de BEL Combinatie ad € 42.400. Het overige nadelige saldo van € 85.700 wordt voornamelijk veroorzaakt door afwijkingen op de onderstaande kostenplaatsen: College burgemeester en wethouders Op de kostenplaats College burgemeester en wethouders is sprake van een nadeel van € 85.000. Dit nadeel wordt met name veroorzaakt door een tweetal verrekening m.b.t. hogere pensioenpremies wethouders dan waarmee in de begroting rekening is gehouden. Er is in 2013 een bedrag bijgestort vanwege de lage rentestand (en de daarmee verbonden rentetoerekening) in de opbouw als ook als gevolg van minder opgebouwd pensioen dan toekomstig benodigd is. N € 85.000 Samenwerkingsverbanden De kostenplaats samenwerkingsverbanden laat een nadeel zien van bijna € 33.000. Deels wordt dit veroorzaakt door een hogere bijdrage voor het regionaal archief en een door de BEL Combinatie, conform afspraak, in rekening gebracht bedrag ten behoeve van het realiseren van de opgelegde te realiseren bezuinigingen. N € 32.900 Voormalig personeel De kostenplaats voormalig personeel is met een bedrag van ruim € 45.000 onderschreden, hetgeen voornamelijk voortvloeit uit een fors voordeel met betrekking tot de uitvoering van de FPU-regeling. V € 45.200 Voor wat betreft de overige kostenplaatsen die onderdeel uitmaken van het programma Bestuurszaken is sprake van geringere afwijkingen die per saldo € 13.000 nadelig zijn. 48 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Aansluiting programma met de producten Product Omschrijving PR001.00 Bestuursorganen Bestuursondersteuning college PR002.00 van B&W PR005.00 Bestuurlijke samenwerking Bestuursondersteuning raad en PR006.00 rekenkamer Totaal programma Rekening 2012 624.272 Begroting 2013 699.547 Werkelijk Niet 2013 Wettelijk wettelijk 768.470 2.216.984 511.130 1.841.487 55.940 1.855.587 88.882 196.902 3.549.288 234.276 2.831.250 246.389 2.959.328 49 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren PROGRAMMA 2. Burgerzaken Wat willen we bereiken Visie Een correcte en efficiënte dienstverlening aan de bewoners van Laren. Doelstelling 1 In standhouden en waar mogelijk verbeteren van het niveau van de dienstverlening tegen zoveel als mogelijk kostendekkende tarieven. Doelstelling 2 De basisregistraties zijn op orde. Doelstelling 3 85% van de gemeentelijke producten zijn gedigitaliseerd. (landelijke doelstelling) Doelstelling 4 Stimulering van de deregulering. 50 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Beleidskaders Relevante beleidskaders - Burgerlijk Wetboek - Gemeentewet - Wet GBA - Wet rechten burgerlijke stand - Vreemdelingenwet - Verordening Gemeentelijke Basisadministratie Persoonsgegevens - Gemeentelijk reglement Burgerlijke Stand - Kieswet 2009 2010 Ontwikkelingen KCC (Klant Contact Centrum) In 2014 wordt fase 4 van het Antwoord©-concept voltooid. Dit betekent dat het KCC het eerste aanspreekpunt wordt voor alle primaire klantcontacten via het telefoonnummer 14 035. Het KCC voert de regie op dit primaire klantcontact en kan zo ook de hieraan gekoppelde servicenormen monitoren. Fase 4 van Antwoord© is de fase waarin het KCC continue verbetering van de dienstverlening aan burgers als een vanzelfsprekendheid ziet en waarin de basis wordt gelegd voor goede ketensamenwerking. Het KCC komt dichter bij de burger te staan, handelt proactief en experimenteert met kanaalsturing, randvoorwaardelijk voor 100% digitale dienstverlening in 2017. Fase 4 kenmerkt zich door: meer zelfbediening door burgers (self service); de persoonlijke internetpagina als middelpunt van de dienstverlening; het loslaten van primair klantcontact door de vakafdelingen; overschakelen van zaakdenken naar klantdenken; systemen en administraties die echt op orde zijn. mGBA (Modernisering GBA) In 2013 zijn voorbereidingen getroffen voor de invoering van de BRP (Basisregistratie Personen). De wetgeving is per 6 januari 2014 van kracht. De BRP is onderdeel van de modernisering GBA (mGBA). Deze modernisering houdt in dat er één landelijke basisregistratie komt waarop individuele gemeenten aangesloten zijn. Via burgerzakenmodules maken ze gebruik van de landelijke voorziening. De hele gemeentelijke organisatie krijgt hiermee te maken. Gemeenten blijven in deze opzet verantwoordelijk voor de kwaliteit van hun persoonsgegevens. Voor de verdere ontwikkeling van de mGBA volgt de gemeente de planning van Dimpact. Er is bijgedragen aan het programma van eisen voor de benodigde burgerz akenmodules. Vooralsnog heeft de BEL Combinatie zich aangemeld voor de aansluiting van de mGBA in 2015/2016. De BRP is onderdeel van het Stelsel van basisregistraties. Andere basisregistraties die zijn of worden opgebouwd, zijn onder andere de BAG en de BGT. In 2014 ontwikkelen wij een visie op hoe een slimme inrichting van de basisregistraties kan leiden tot betere kwaliteit van de gegevens en optimalisatie van de primaire processen. Audit burgerzaken De gemeente heeft voortdurend aandacht voor de kwaliteit van de reisdocumenten en de BRP (opvolger van de GBA). Tot en met 2012 werd de controle van de reisdocumenten intern uitgevoerd. Dat gebeurde door het invullen van “het Beveiligingsnet”. Dit was een invulprogramma dat het ministerie van Binnenlandse Zaken aan de gemeenten ter beschikking stelde. De uitkomst hiervan werd gecommuniceerd met het college. De kwaliteit werd getoetst door een externe audit. 51 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Het ministerie van Binnenlandse Zaken besloot een nieuw – jaarlijks - evaluatie-instrument te introduceren, waarbij het rijk en de gemeenten een duidelijke rol hebben. Daarop is een kwaliteitsmonitor ontwikkeld die gemeenten ondersteunt bij het uitvoeren van de kwaliteitszorg voor de gegevens en processen. Deze kwaliteitsmonitor is een website voor gemeenten in een besloten internetomgeving. In 2013 heeft de Afdeling Publiek deze monitor voor de eerste keer ingevuld voor de reisdocumenten. De resultaten zijn gerapporteerd aan het college en aan het ministerie. In 2014 vindt deze zelfevaluatie opnieuw plaats, ook voor de BRP. Het ministerie kan de inhoudelijke kwaliteit van de gegevens en het proces op afstand monitoren. Ook wordt er jaarlijks een steekproef bij een aantal gemeenten afgenomen. Verkiezingen In 2014 zijn er twee verkiezingen, die worden georganiseerd door de afdeling Publiek. Het gaat om de gemeenteraadsverkiezingen en om de verkiezingen voor het Europese Parlement . Wat hebben we bereikt en wat hebben we daar voor gedaan in 2013? Doelstelling 2.1: In standhouden en waar mogelijk verbeteren van het niveau van de dienstverlening tegen zoveel als mogelijk kostendekkende tarieven Doorontwikkelen van een klantencontactcentrum (KCC) bij de BEL Combinatie en realiseren digitale dienstverlening gekoppeld aan punt 2.3 In 2013 heeft het KCC zich verder ontwikkeld door taakuitbreiding. Het gaat onder andere om het uitreiken van documenten, zoals rijbewijzen en paspoorten (dit gebeurt dagelijks aan de receptie) en alle telefonie van de Vergunningenlijn. Daarnaast worden de digitale aanvragen door de afdeling Publiek behandeld. In 2013 is toegewerkt naar fase 4 van Antwoord©. In fase 4 zal het KCC van de gemeente het volledige eerste aanspreekpunt worden voor alle klantcontacten. Het KCC voert de regie op al het primaire klantcontact en kan zo ook de hieraan gekoppelde servicenormen monitoren. Dit alles krijgt zijn beslag in 2014. Indicatoren bij Doelstelling 2.1 Oordeel burgers openingstijden Oordeel burgers wachttijden Oordeel burger over duidelijkheid informatie Oordeel burger klantvriendelijkheid Oordeel burger deskundigheid personeel Totaal oordeel inwoners over burgerzaken Aantal huwelijken/registraties ** Aantal aangiften BS (geboorten, erkenningen, overlijden, echtscheidingen) Aantal uittreksels GBA Aantal uittreksels burgerlijke stand Aantal paspoorten Paspoortbijschrijvingen Aantal identiteitskaarten Aantal identiteitskaarten jeugdtarief Aantal rijbewijzen Verklaring omtrent gedrag 52 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Rekening 2012 7,1 8,8 8,5 8,8 8,8 8,4 60 261 529 455 1.866 0 664 924 202 Begroting 2013 7.0 8,0 8,0 8,0 8,0 8,0 50 200 Rekening 2013 7.6 8.8 8.9 9.1 8.9 8.6 64 305 800 550 1.400 0 565 100 1.150 180 472 468 1.638 0 491 81 855 193 Doelstelling 2.2: De basisregistraties zijn op orde In 2013 zal er een audit op de BAG plaatsvinden. De BAG-audit is uitgesteld naar september 2014. Indicatoren bij Doelstelling 2.2 Voldoende bij oordeel GBA audit Er is géén audit of audit voorbereiding in 2013 Rekening 2012 x Begroting 20123 x Rekening 2013 nvt Doelstelling 2.3: 65% van de gemeentelijke producten is gedigitaliseerd (landelijke doelstelling) Wordt volledig aan voldaan in 2013 na implementatie van WABO middels Dimpact Indicatoren bij Doelstelling 2.3 Aan deze norm is in 2013 voldaan, met de implementatie van Wabo middels Dimpact. Rekening 2012 82,2% Percentage behaald van doelstelling Begroting 2012 100% Rekening 2013 100% Doelstelling 2.4: Stimulering van deregulering Uitvoering geven aan gedereguleerde APV Het doel is om de activiteiten die de gemeente heeft te verminderen, en om de verantwoordelijkheid waar mogelijk meer bij de burger te leggen; dit om kosten te besparen. De financiële besparing is behaald, maar de feitelijke takenvermindering is nog niet op alle gewenste werkterreinen gerealiseerd. De doelstelling wordt in het eerste kwartaal van 2014 verder opgepakt. Wat heeft het gekost? In onderstaande tabel zijn de baten en lasten opgenomen die aan het programma verbonden zijn. Realisatie 2012 Raming 2013 vóór wijziging Raming 2013 na wijziging Realisatie 2013 Afwijking realisatie t.o.v. raming 2013 Lasten 746.486 745.399 851.641 841.323 10.318 Baten 201.801 226.100 210.300 187.853 22.447 Saldo 544.685 519.299 641.341 653.470 -12.129 53 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Toelichting diverse afwijkingen Het programma Burgerzaken laat een nadelig saldo zien van € 12.100. Voor een gedeelte wordt dit veroorzaakt door een nadeel wat betreft de uren van de BEL Combinatie van € 6.000. Het overige nadelige saldo van € 6.100 wordt voornamelijk veroorzaakt door een afwijkingen op de onderstaande kostenplaats: Reisdocumenten In de tweede helft van het jaar heeft de stijging in aanvragen zich niet verder ontwikkeld waardoor de inkomsten en afdracht significant lager zijn. N € 13.900 Voor wat betreft de overige kostenplaatsen is sprake van diverse geringere afwijkingen, die per saldo € 7.800 voordelig zijn. Aansluiting programma met de producten Product Omschrijving PR003.00 Burgerzaken Baten secretatieleges PR004.00 burgerzaken Totaal programma Rekening 2012 671.004 Begroting 2013 774.741 -126.319 544.685 -133.400 641.341 54 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Werkelijk Niet 2013 Wettelijk wettelijk X 774.293 -120.823 653.470 X PROGRAMMA 3. Openbare orde en veiligheid Wat willen we bereiken Visie Organiseren van een goede openbare orde en veiligheid voor de Larense inwoners en ondernemers alsmede voor hen die Laren bezoeken. Doelstelling 1 Handhaven van de openbare orde in Laren Doelstelling 2 Bevorderen van de veiligheid in Laren Doelstelling 3 De gemeente beschikt over een goed voorbereide en goed geoefende rampenbestrijding en crisisbeheersing Beleidskaders Relevante beleidskaders Algemene Plaatselijke Verordening Laren Integraal Veiligheidsplan 2011-2015 (meerjarenbeleidplan) Uitvoeringsplan Integrale Veiligheid 2013 Uitstallingen-, standplaatsen- en evenementenbeleid Gemeentewet Regionaal Crisisplan Gemeenschappelijke Regeling Veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek Bedrijfsplan Gemeentelijke Kolom Uitvoeringsplannen Gemeentelijke Kolom Programmabegroting Veiligheidsregio Gooi- en Vechtstreek 2012 2010 2012 2008 2012 2013 2010 2011 2013 Ontwikkelingen Wijziging gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek De negen gemeenten in de Gooi en Vechtstreek nemen op basis van een gemeenschappelijke regeling deel aan de Veiligheidsregio. Deze is bij de oprichting vastgesteld. In deze eerste versie stond vermeld dat de kostenverdeelsystematiek in 2013 geëvalueerd zou worden. Deze evaluatie leidde tot aanpassingen in de toekomstige kostenverdeling, waardoor de bijdrage van de gemeente Laren jaarlijks met € 248.395 wordt verlaagd. Deze herverdeling wordt gefaseerd over drie jaar ingevoerd. 55 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Drank- en Horecawet In het samenwerkingsverband Gooi en Vechtstreek is het toezicht op de nieuwe Drank - en Horecawet tot stand gekomen. Hiervoor is Hilversum als centrumgemeente aangewezen. Wat hebben we bereikt en wat hebben we daar voor gedaan in 2013? Doelstelling 3.1: Handhaven openbare orde in Laren Integraal handhaven op het gebied van openbare orde en veiligheid, alle betrokken instanties stemmen hun handhavingsbeleid op elkaar af Veel overleggen in regioverband en samenwerkingovereenkomsten hebben geresulteerd in integraal handhaven. Onder meer de totstandkoming van de RUDOmgevingsdienst Flevoland en Gooi en Vechtstreek (waarin veel partners samenkomen, zoals gemeenten en provincie) en de samenwerking regio Gooi en Vechtstreek in het toezicht van de Drank- en Horecawet. De Boa’s en de leden van het politiewijkteam Blaricum-Laren zijn in de wijk, die direct aanspreekbaar zijn op openbare orde- en veiligheidsvraagstukken die er ter plaatse leven. Herkenbare inzet van de Boa’s en politiewijkteam waaronder de wijkagenten Het politiewijkteam Blaricum-Laren werkt wijken informatiegericht. Het wijkteam is frequent in het dorp aanwezig geweest (netwerk, bereikbaar en zichtbaar) en aanspreekbaar voor bewoners. Indicatoren bij Doelstelling 3.1 Rekening 2012 Oordeel inwoners (IVM), belangrijkste problemen (schaalscore 0-10): 1. Fysieke verloedering 2. Sociale overlast 3. Dreiging 4. Overlast vermogensdelicten 5. Verkeersoverlast 3,7 1,2 0,8 2,7 4,2 1,4 Begroting 2013 Rekening 2013 Meting wordt in 2013 gehouden Meting is gehouden in 2013, resultaten volgen in maart 2014 Doelstelling 3.2: Bevorderen veiligheid in Laren Het Uitvoeringsplan Integrale Veiligheid 2012 evalueren en een Jaarverslag 2012 opstellen Het Jaarverslag 2012 is in januari 2013 door het college vastgesteld en in februari 2013 behandeld in de commissievergadering. Uitvoeren jaarschijf 2013 van het Integraal Veiligheidsplan (IVP): a. Inkoop particuliere beveiliging (op basis van convenant Particuliere Beveiliging) ten aanzien van de actuele veiligheidsproblematiek b. Inzet van Burgernet c. Het cameratoezicht evalueren d. Buurtpreventie voorzien van nieuwe Attentieborden a. In 2013 is er zoals in het convenant Particuliere Beveiliging afgesproken is voor een kleine € 10.000 aan beveiligingsuren ingezet. Ook waren er elk kwartaal evaluatiegesprekken en is het informatieuitwisselingprotocol op niveau van politie MN getrokken. b. In 2013 zijn er in totaal 10 Burgernetacties vanuit de meldkamer van de politie uitgezet. In totaal is 10,1% van de inwoners Burgernetdeelnemer. In 2013 steeg de aanwas met 17,5%. c. In maart 2013 is het cameratoezicht geëvalueerd. In nauwe afstemming met het 56 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Openbaar Ministerie en de politie besloot de burgemeester om het cameratoezicht te continueren met ten minste twee jaar. d. Dit jaar zijn de twee laatste buurtpreventieverenigingen (BPV) aangeschreven voor de vervanging van de borden. Bij één BPV zijn de borden in overleg vervangen. Bij de andere BPV worden de borden begin volgend jaar vervangen. Daarmee zijn alle BPV’s voorzien van nieuwe borden. Indicatoren bij Doelstelling 3.2 Rekening 2012 Oordeel inwoners Integrale Veiligheidsmonitor (IVM), beoordeling woonbuurt op aspect veiligheid. 7,0 Begroting 2013 Meting wordt in 2013 gehouden Rekening 2013 Meting is gehouden in 2013, resultaten volgen in maart 2014 Doelstelling 3.3: De gemeente beschikt over een goed voorbereide en goed geoefende rampenbestrijding en crisisbeheersing Oefenen van diverse rampenbestrijdingsprocessen, zodat praktische ervaring wordt opgedaan De oefeningen zijn in 2013 alleen op bestuurlijk niveau gehouden. Vorig jaar is de hele gemeentelijke crisisorganisatie geoefend. Dat gebeurde middels een oefening samen met alle hulpdiensten (systeemtest) met het Tergooi Ziekenhuis. Vanuit de Veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek zullen de gemeentelijke processen vereenvoudigd worden en draaiboeken aangepast worden. Dit in het kader van de nieuwe Wet Veiligheidsregio’s Dit proces is gereed. In december 2013 keurde de Veiligheidsregio de nieuwe organisatiestructuur van het proces ‘Bevolkingszorg’ (voorheen gemeentelijke crisisorganisatie) goed. Als gevolg van landelijke en regionale ontwikkelingen (o.a. Regionaal Crisisplan) zal de structuur van de gemeentelijke crisisorganisatie wijzigen. Dit heeft gevolgen voor functies en samenstelling van teams. Op moment dat de wijzigingen in de structuur (voor beide regio's) bekend zijn, zal de gemeentelijke organisatie hier nader over geïnformeerd worden. Het streven is om de crisisorganisatie in de beide veiligheidsregio's eenduidig in te richten. Vervolgens zal een opleiding- en oefenplan 2013 worden uitgewerkt De Veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek gaat intensieve samenwerking aan met de Veiligheidsregio Flevoland. In 2013 is een voorstel gemaakt over de invulling van de nieuwe vastgestelde organisatiestructuur door de beide regio’s. De daadwerkelijke invulling is nog niet bekend. Pas als duidelijkheid bestaat over de concrete invulling kan de crisisorganisatie worden geïnformeerd. Indicatoren bij Doelstelling 3.3 Geactualiseerde en herziene draaiboeken Opleidingen, Trainingen en Oefeningen uitgevoerd volgens het OTO 2011-2013 plan Jaarlijks een actuele Dienstverleningsovereenkomst (DVO) 57 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Rekening 2012 x - Begroting 2013 x x Rekening 2013 x x x x Wat heeft het gekost? In onderstaande tabel zijn de baten en lasten opgenomen die aan het programma verbonden zijn. Realisatie 2012 Raming 2013 vóór wijziging Raming 2013 na wijziging Realisatie 2013 Afwijking realisatie t.o.v. raming 2013 1.446.503 1.467.605 1.443.023 1.447.306 -4.283 Baten 149.209 517.080 94.880 88.803 6.077 Saldo 1.297.294 950.525 1.348.143 1.358.503 -10.360 Lasten Specificatie doelstellingen Raming 2013 voor wijziging Raming 2013 na wijziging Realisatie 2013 Afwijking realisatie t.o.v. begroting Lasten Totaal lasten doelstellingen 0 0 0 0 Baten Verkoopopbrengst b randweerwoningen 350.000 0 0 0 Totaal baten doelstellingen 350.000 0 0 0 -350.000 0 0 0 Saldo doelstellingen 58 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Specificatie mutaties reserves Raming Raming 2013 voor 2013 na wijziging wijziging Afwijking Realisatie realisatie 2013 t.o.v. begroting Onttrekking aan: 0 0 0 0 350.000 0 0 0 350.000 0 0 0 350.000 0 0 0 Toevoeging aan: Algemene Reserve Verkoopopbrengst brandweerwoningen Saldo mutaties reserves Toelichting diverse afwijkingen Het programma Openbare orde en veiligheid laat een nadelig saldo zien van € 10.400. Voor een gedeelte wordt dit veroorzaakt door een voordeel wat betreft de uren van de BEL Combinatie van € 11.200. Het overige nadelige saldo van € 21.600 wordt voornamelijk veroorzaakt door afwijkingen bij de onderstaande kostenplaatsen: Brandweergebouwen Wat betreft de brandweergebouwen is per saldo sprake van een nadeel van € 31.000. Dit incidentele nadeel vloeit voort uit de doorbelasting kostenplaats Vastgoedbeheer. Hier is overschrijding ontstaan vanuit bijkomende werkzaamheden aan de BRW kazerne die aan het licht kwamen bij de inbouw van de politiepost Laren – Blaricum. N € 31.000 Veiligheid en criminaliteit Er is dit jaar een evaluatierapport opgesteld over het gebruik van het cameratoezicht in Laren. De bedoeling was om alle aanbevelingen ook dit jaar uit te voeren, echter door o.a. technische redenen is dit niet gebeurd. Wel is een deel van de aanbevelingen uitgevoerd, zoals het verplaatsen van het uitkijkstation, verandering van de locatie van de flexibele camera en het afregelen van de camera’s voor een beter gebruikersresultaat. De vervolgacties worden volgend jaar uitgevoerd. V € 32.500 Parkeerboetes: ondanks dat de raming bij de Zomernota 2013 al met € 25.000 is verlaagd, blijven de opbrengsten uit o.a. de parkeerovertredingen nog fors achter ten opzichte van de begroting. Als gevolg van een nieuwe meldingssystematiek dient de administratie afhandeling van proces verbalen tegenwoordig door de boa's zelf te worden gedaan. Dit neemt onevenredig veel tijd in beslag en heeft dus effect op de uren die buiten gelopen kunnen worden. Hierdoor zijn in 2013 minder bonnen uitgeschreven. N € 19.300 APV Onder andere als gevolg van de invoering van de nieuwe Drank- en horecawet zijn exploitatievergunningen aangevraagd en hebben er Bibob-toetsingen plaatsgevonden. Daardoor zijn meer leges ontvangen. Daarnaast is geen gebruik gemaakt van de kennis van bureau Bibob. V € 15.200 59 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Opsporing en ruiming conventionele explosieven De rijksbijdrage in de algemene uitkering is doorbetaald aan de provincie. Verzuimd is om de rijksbijdrage als zodanig te oormerken op deze kostenplaats. N € 27.900 Voor wat betreft de overige kostenplaatsen die onderdeel uitmaken van het programma Openbare orde en veiligheid is sprake van geringere afwijkingen die per saldo € 8.900 voordelig zijn. Aansluiting programma met de producten Product Omschrijving PR120.00 Brandweer en rampenbestrijding PR140.00 Openbare orde en veiligheid Opsporing conventionele PR160.00 explosieven Totaal programma Rekening 2012 1.014.582 282.712 Begroting 2013 1.027.067 321.076 Werkelijk Niet 2013 Wettelijk wettelijk 1.047.413 X 283.202 X 0 1.297.294 0 1.348.143 27.889 1.358.504 60 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren X PROGRAMMA 4. Wegen, water en verkeer Wat willen we bereiken Visie Een goed functionerend, veilig en duurzaam verkeer- , vervoer- en watersysteem in Laren. Daarnaast een mooi, vitaal, schoon, veilig en groen Laren. Doelstelling 1 In standhouden en verbeteren van het aanbod en stimulering van het gebruik van het openbaar vervoer in Laren. Doelstelling 2 Verbeteren van de verkeersveiligheid, verkeersleefbaarheid en bereikbaarheid. Doelstelling 3 Efficiënte en effectieve verlichting van de openbare ruimte met oog voor de aspecten verspilling, duurzaamheid, energiebesparing, verkeersveiligheid en sociale veiligheid Doelstelling 4 Doelmatig en efficiënt beheer van het wegennetwerk. Doelstelling 5 Een goed onderhouden openbare ruimte. Doelstelling 6 Het bevorderen van betrokkenheid van de bewoners bij hun leefomgeving. 61 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Beleidskaders Relevante beleidskaders Wegen en verkeersmaatregelen: Wegenverkeerswet Wet personenvervoer Taxiwet Uitvoeringsplan wegen Laren 2013 en verder Gladheidbestrijdingsplan 2010-2015 Groenbeleidsplan Boswet Flora en faunawet Parkeren: Gemeentewet Wet Mulder administratief rechtelijke heffingen Parkeerverordening wegsleepverordening Groen: Groenstructuurplan 1994 2013 2011 2010 1998 2007 2009 2009 Ontwikkelingen Verkeerlichtinstallatie Tergooi Ziekenhuizen De verkeerslichten bij Tergooi Ziekenhuizen worden in 2014 vervangen. Een deel van de voorbereiding vond plaats in 2013. Het vervangen gebeurt vanwege de komst van de natuurbrug die Rijkswaterstaat aanlegt. In overeenkomsten met alle betrokken wegbeheerders ter plaatse wordt de vernieuwing en het beheer gefinancierd en geregeld. De overeenkomst met Rijkswaterstaat is in 2013 getekend. De overige overeenkomsten volgen in 2014. Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT) De Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT) wordt dé gedetailleerde grootschalige basiskaart (digitale kaart) van heel Nederland, waarin op een eenduidige manier de ligging van alle fysieke objecten zoals gebouwen, wegen, water, spoorlijnen en (landbouw)terreinen is geregistreerd. Hierbij moet voldaan worden aan de wettelijke verplichtingen van de Wet Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT). De Wet BGT benoemt de gemeente als één van de verantwoordelijke zeven bronhouders. Dit betekent dat de gemeente vóór 1 januari 2016 alle mutaties in de zichtbare topografie van het gemeentelijke beheergebied volgens wettelijk protocollen moet uitvoeren. Deze protocollen gaan over zaken als tijdigheid in de mutatieverwerking, voorgeschreven nauwkeurigheden in de objectvorming, geborgde kwaliteit en beschikbaarheid voor de gehele overheid. De BEL Combinatie is in opdracht van de drie gemeenten in 2013 gestart met de invulling van deze wettelijke verplichting. Gestart is met de opbouw van bestanden voor de BGT en BOR (beheer openbare ruimte), met die van de gemeente Eemnes als pilot. In 2014 worden BGT- en BOR-bestanden voor de gemeenten Laren en Blaricum opgebouwd. 62 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Wat hebben we bereikt en wat hebben we daar voor gedaan in 2013? Doelstelling 4.1: Instandhouden en verbeteren van het aanbod en stimulering van het gebruik van het openbaar vervoer in Laren Voorbereiden op de komst van de HOV busbaan tussen Huizen en Hilversum via Blaricum, Laren en Eemnes De planning voor de aanleg van de HOV lijn is 2015 en 2016. In 2017 moet de HOV lijn operationeel zijn. De bestuursovereenkomst hiervoor is voorbereid en zal in 2014 worden ondertekend. Doelstelling 4.2: Verbeteren van de verkeersveiligheid, verkeersleefbaarheid en bereikbaarheid Het in combinatie met groot onderhoud voortzetten van het duurzaam veilig inrichten van het wegennet Bij elke wegreconstructie zijn de landelijke richtlijnen voor het duurzaam veilig inrichten zo goed mogelijk toegepast. Uitvoeren van de gladheidbestrijding conform het gladheidbeleidsplan Gladheidsbestrijding is uitgevoerd conform beleid. Indicatoren bij Doelstelling 4.2 Rekening 2012 Totaal aantal ongelukken (excl. Rijkswegen) Waarvan binnen de gemeente met slachtoffers (excl. Rijkswegen) Totaal aantal ongelukken op de Rijkswegen Waarvan op de Rijkswegen met slachtoffers - Begroting 2013 - Rekening 2013 - - - - De landelijke registratie is onvolledig, waardoor de statistieken niet correct zijn. Doelstelling 4.3: Efficiënte, effectieve, veilige en duurzame openbare verlichting Uitvoering geven aan het beheer en onderhoud van de openbare verlichting binnen de beschikbare budgetten In 2013 wordt het gezamenlijke beleids- en beheerplan openbare verlichting van de drie gemeenten gemaakt. Het plan betreft periode van 2014 - 2018. Zaken zoals duurzaam, milieu, toekomstvisie. LED-verlichting en beheer en onderhoud worden hierin verwoord Indicatoren bij Doelstelling 4.3 Lichtmasten Onderhoud is volgens plan én binnen de beschikbare budgetten verlopen. Het beleids- en beheerplan openbare verlichting 2015-2024 wordt in januari 2014 ter besluitvorming aan het college aangeboden. Rekening 2012 2.900 Begroting 2013 2.900 Rekening 2013 2.931 Doelstelling 4.4: Doelmatig en efficiënt beheer van het wegennetwerk Medio 2012 wordt een nieuw beheerplan wegen afgerond en aan de gemeenteraad voor vaststelling aangeboden. De uitvoering van de maatregelen uit dit plan vindt plaats vanaf 2013 63 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren In juni 2013 is het Uitvoeringsplan wegen Laren 2013 en verder vastgesteld. Dit document is de voorloper van een compleet beheerplan. Via een memo is de raad geïnformeerd. Focus op een goed onderhoud van fietspaden en trottoirs Het Uitvoeringsplan wegen Laren 2013 en verder gaat in op de problematiek van het op kwaliteit houden van voet- en fietspaden. Het uitgangspunt is om de fiets- en voetpaden plaatselijk te herstellen. Bij een reconstructie worden voetpaden optimaal en duurzaam aangelegd. In 2013 worden de in 2012 voorbereide reconstructies van de Heideveldweg, Veldweg en Oosterend afgerond. De reconstructies zijn in mei 2013 aanbesteed. De Veldweg is in 2013 gereed gekomen. De reconstructie van het Oosterend is in 2013 voor 50% uitgevoerd (volledig gereed maart 2014). De reconstructie van de Heideveldweg is gestart in oktober 2013, hetgeen een bewuste keuze was omdat de bomen dan in rust zijn en dus zo goed mogelijk worden ontzien bij de ondergrondse werkzaamheden. Van de jaarschijf van 2013 is ook een gedeelte van de Leemzeulder (Raboes-Julianaoord) vernieuwd. Samen met Blaricum wordt de bestuursopdracht reconstructie Blaricummertollaan / Eemnesserweg afgerond. De uitvoering van de bestuursopdracht bevindt zich in de tweede fase. De ’0+’-variant (behoud breedte rijbaan, van 50 km naar 30 km, uitsterfconstructie bomen etc.) is uitgewerkt en uitvoeringstechnisch voorbereid. De raad heeft ingestemd met het definitief ontwerp. De uiteindelijke reconstructie vindt plaats in 2014. Indicatoren bij Doelstelling 4.4 Rekening 2012 Begroting 2013 Rekening 2013 320.000 200.000 120.000 11.000 m1 80.000 m1 Aantal m2 wegen - Klinkers( ca. 39km gem. 5m br. ) - Asfalt ( ca. 25 km gem. 5m br. ) Lengte fietspaden in meters 320.000 195.000 125.000 11.000 m1 320.000 195.000 125.000 11.000 m1 Lengte voetpaden in meters 80.000 m1 80.000 m1 Doelstelling 4.5: Een goed onderhouden openbare ruimte In het 2e kwartaal 2011 heeft de Europese aanbesteding van het groenonderhoud plaatsgevonden. De uitvoering van de maatregelen loopt tot en met 31-12-2014 door In de door de raad goedgekeurde bezuinigingen is een bezuiniging opgenomen van € 15.000 op de post straatreiniging. Deze wordt opvangen door het niet meer mechanisch reinigen van het centrum op zaterdagavond (wel inhuur Tomingroep) Het werk wordt conform bestek en mutaties hierop uitgevoerd. Het lopende contract is verlengd tot en met 31 december 2016. Planmatig (machinaal) vegen van wegen Circa 3,5 dag per week is de veegmachine ingezet voor het vegen van de wegen in de gemeente. Planmatig legen van prullenbakken Uitvoering gebeurt volgens planning. 64 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Deze bezuiniging is opgenomen in de begroting en is gerealiseerd. Vanwege de bezuiniging is het centrum op zaterdagavond niet meer handmatig gereinigd door de Tomingroep. Wel is geveegd met de veegmachine van de BEL Combinatie. Zwerfvuil verwijderen met extra aandacht voor de omgeving van prullenbakken. Tevens zwerfvuil verwijderen uit de Coeswaerd Alle overige werkzaamheden die bijdragen aan een verzorgd straatbeeld (zoals opruimen dumpingen, rechtzetten bermpalen, onderhoud aan straatmeubilair, etc. Uitvoering gebeurt volgens planning. De werkzaamheden zijn uitgevoerd naar aanleiding van de MOR-meldingen en eigen waarnemingen. Indicatoren bij Doelstelling 4.5 Rekening 2012 304.766 5.745 87.223 217.543 Aantal m2 openbaar groen Aantal bomen Sierplantsoen in m2 Grasvelden in m2 Begroting 2013 304.766 5.743 87.223 217.543 rekening 2013 304.766 5.726 87.223 217.543 Doelstelling 4.6: Het bevorderen van betrokkenheid van de bewoners bij hun leefomgeving Veranderingen / aanpassingen in de openbare ruimte communiceren met de bewoners (weggebruikers) op basis van de Nota Burgerparticipatie In november 2013 was er een presentatie met de gezamenlijke raden. Besloten is om een plan van aanpak op te stellen voor de burgerparticipatie. Afdoen van meldingen binnen de afgesproken ambitietermijn Gemiddeld is circa 85% van de binnengekomen meldingen binnen de afgesproken termijn afgehandeld. Indicatoren bij Doelstelling 4.6 Rekening 2012 Oordeel inwoners (IVM) Bekendheid servicelijn/ meldpunt % Ja Oordeel inwoners (IVM) Tevredenheid over afhandeling melding % (zeer) tevreden Aantal meldingen openbare ruimte Afhandeling meldingen met urgentie binnen 24 uur Afhandeling/ terugkoppeling meldingen zonder urgentie binnen 2 weken * Begroting 2013 31 Rekening 2013 * * 51 * * * * 1.400 100% 100% ** 100% 85% * Meting is gehouden in 2013, resultaten volgen in maart 2014. ** In overleg met Dimpact zijn deze gegevens volgend jaar beschikbaar. Wat heeft het gekost? In onderstaande tabel zijn de baten en lasten opgenomen die aan het programma verbonden zijn. Realisatie 2012 Raming 2013 vóór wijziging Raming 2013 na wijziging Realisatie 2013 Afwijking realisatie t.o.v. raming 2013 1.945.087 2.204.305 2.096.487 2.077.057 19.430 Baten 53.471 27.330 35.755 35.464 291 Saldo 1.891.616 2.176.975 2.060.732 2.041.593 19.139 Lasten 65 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Specificatie doelstellingen Raming 2013 voor wijziging Lasten Bijdrage HOV onderhoud verkeersregelinstallaties Totaal lasten doelstellingen Raming 2013 na wijziging Realisatie 2013 Afwijking realisatie t.o.v. begroting 250.000 10.000 260.000 22.500 10.000 32.500 0 6.449 6.449 22.500 3.551 26.051 0 0 0 0 260.000 32.500 6.449 26.051 Baten Totaal baten doelstellingen Saldo doelstellingen Specificatie mutaties reserves Raming Raming 2013 voor 2013 na wijziging wijziging Afwijking Realisatie realisatie 2013 t.o.v. begroting Onttrekking aan: Algemene reserve HOV Verlichtingsplan Verlichtingsplan subsidie Beheersplan wegen Buitenruimte brandweerkazerne Opwaarderen bushaltes 250.000 0 0 0 0 0 250.000 22.500 10.051 -8.425 25.315 30.000 9.000 88.441 0 5.411 3.607 25.315 25.166 0 59.499 22.500 4.640 -12.032 0 4.834 9.000 28.942 0 0 0 0 250.000 88.441 59.499 28.942 Toevoeging aan: Saldo mutaties reserves Toelichting diverse afwijkingen Het programma Wegen, water en verkeer laat een voordelig saldo zien van € 19.100. Voor een gedeelte wordt dit veroorzaakt door een nadeel wat betreft de uren van de BEL Combinatie van € 53.100. Het overige voordelige saldo van € 72.200 wordt voornamelijk veroorzaakt door de afwijkingen op de onderstaande kostenplaatsen: 66 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Onderhoud wegen, straten en pleinen Het onderhoud is lager uitgevallen en er is een hogere degeneratievergoeding ontvangen. V € 12.200 Verkeersmaatregelen In de begroting is een post opgenomen voor kleine verkeersmaatregelen. In 2013 zijn echter slechts enkele kleine werkzaamheden uitgevoerd. V € 16.900 Openbaar vervoer In 2013 is een bedrag opgenomen voor inhuur personeel. De werkelijke kosten worden verrekend met de bijdrage van het HOV project. De uren zijn gemaakt door de BEL Combinatie. V € 22.500 Voor wat betreft de overige kostenplaatsen die onderdeel uitmaken van het programma Wegen, water en verkeer is sprake van geringere afwijkingen die per saldo € 20.600 voordelig zijn. Aansluiting programma met de producten Product Omschrijving PR210.00 Wegen, straten en pleinen PR211.00 Verkeersmaatregelen PR212.00 Openbaar vervoer PR214.00 Parkeren PR240.00 Waterkeringen Totaal programma Rekening 2012 1.629.424 126.151 5.878 119.893 10.270 1.891.616 67 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Begroting 2013 1.673.881 162.780 50.041 158.916 15.114 2.060.732 Werkelijk Niet 2013 Wettelijk wettelijk X 1.740.490 141.254 X 25.368 X 133.728 X 753 n.v.t. n.v.t. 2.041.593 PROGRAMMA 5. Onderwijs Wat willen we bereiken Visie Het bevorderen van deelname van jeugdigen aan de samenleving en hen in staat stellen zich voor te bereiden op een volwaardige deelname aan de samenleving als volwassenen. Doelstelling 1 Zorgen voor voldoende, adequate huisvesting van het basisonderwijs veilig bereikbaar voor de kinderen in Laren. Doelstelling 2 Stimuleren van de participatie van jeugdigen in de woon- en leefomgeving. Doelstelling 3 Het verzorgen van extra voorzieningen voor de schoolgaande jeugd. Doelstelling 4 Het tot stand brengen van een veilige en stimulerende omgeving van peuterspeelzalen en kinderdagverblijven en de risico’s op een taal- en of ontwikkelingsachterstand te verminderen. Beleidskaders Relevante beleidskaders Gemeenschappelijke regeling educatie nota jeugdbeleid ‘Jong Laren’ (RH) notities uitwerking jeugdbeleid ‘Jong Laren’ en ‘Jong leren’ (RH) Verordening leerlingenvervoer (MT) Beleidsnota Peuterspeelzaalwerk/VVE (RH) Verordening materiële financiële gelijkstelling basisonderwijs Integraal huisvestingsplan Verordening procedure overleg lokaal onderwijsbeleid Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs Nota Jeugd en Jongerenwerk (RH) 68 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren 1998 2007 2009 2012 2011 2012 2009 2010 2009 2009 2012 Ontwikkelingen Stimuleren van de participatie van jeugdigen in de woon- en leefomgeving De gemeente Laren deed in 2013 ervaring op met een nieuwe werkwijze in jeugd- en jongerenwerk. Activiteiten vinden niet plaats vanuit een vaste locatie, maar ambulant. Dat wil zeggen dat de jongerenwerker proactief afstapt op jongeren, buurtbewoners, winkeliers en organisaties. Daarnaast organiseert de jeugd- en jongerenwerker samen met de jongeren een aantal activiteiten. Deze werkwijze wordt ook in 2014 voortgezet. Handhaven wettelijke eisen kinderopvang en peuterspeelzalen Op 19 november 2013 stelde het college van b&w van de gemeente Laren een aangepast handhavingsbeleid kinderopvang en peuterspeelzalen voor de gemeenten in de regio Gooi & Vechtstreek vast. Het is een actualisatie van het bestaande handhavingsbeleid, met daarin de laatste wijzigingen in wet- en regelgeving per 1 januari 2013. Doorontwikkelen beleid voor- en vroegschoolse (VVE) educatie in samenwerking met Blaricum en Eemnes De Inspectie OCW heeft het VVE-beleid in Eemnes en Blaricum beoordeeld. Conclusie is dat er ontwikkelpunten zijn op een aantal onderdelen. Deze ontwikkelpunten gelden ook voor Laren. Op 12 december 2013 is dit afgestemd met betrokken partijen: GGD Gooi en Vechtstreek, de peuterspeelzalen en openbare basisschool De Ploeg. Belangrijkste ontwikkelpunt is de overgang naar de basisschool, het meten van de VVE-resultaten en inzicht krijgen in het zogenoemde non-bereik (waar zijn de VVE-geïndiceerde peuters ingeschreven?). Asbest In de maanden november en december 2013 hebben er op de vijf basisscholen in Laren asbestinventarisaties plaatsgevonden. Bij vier scholen heeft dit geleid tot aanbevelingen en acties met betrekking tot de bevindingen die aangetroffen zijn (hierbij was overigens geen sprake van bevindingen die directe actie noodzakelijk maakten). Bij één school, de Larense Montessorischool (LMS), is zowel in de kelderruimte als op delen van de zolder asbest aangetroffen. Het feit dat op zolder recent kinderen geweest zijn en er mogelijk sprake van verspreiding van asbestvezels was, heeft geleid tot het onmiddellijk sluiten van de school. In de kerstvakantie zijn vervolgens maatregelen genomen om tot een goed beheersbare situatie te komen. Een gecertificeerd asbestverwijderingsbedrijf heeft de volgende werkzaamheden uitgevoerd: Het asbesthoudende vloerzeil (toepassing 4 uit de asbestinventarisatierapportage) in de kelder van de school is gesaneerd. Vanaf het eerste luik naar de cv-ketel is een zogenoemde corridor gebouwd. De corridor is een luchtdichte afscherming om in geval van een storing aan de cv-ketel veilig onderhoud mogelijk te maken. De door de ouders blijvend gevoelde ongerustheid was voor het bestuur van Villa Primair, en daarmee ook van het stichtingsbestuur van de school, de aanleiding de sanering van de zolders toch zo snel mogelijk te laten uitvoeren, en niet te wachten tot de zomervakantie. Het bestuur van Villa Primair heeft besloten om naar aanleiding van dit advies over te gaan tot voorbereidingen voor het saneren van de twee zolders waar asbest is aangetroffen (vanaf maandag 20 januari 2014). De voorgenomen sanering duurt circa 12 weken. De kosten voor onderzoek ad € 43.961 worden ten laste gebracht van de voorziening binnen en buitenonderhoud Primair Onderwijs. Dit vloeit voort uit het feit dat de gemeente Laren, via de Samenwerkingsovereenkomst met het Primair Onderwijs, verantwoordelijk is voor het binnenonderhoud. De gemeente Laren ontvangt hiervoor van de schoolbesturen het budget. In het kader van de 'Samenwerkingovereenkomst Beheerscommissie onderhoud basisscholen' hebben de schoolbesturen het zogenoemde gebouwenonderhoud van de vijf basisscholen overgedragen aan de gemeente Laren. De gemeente Laren laat zich hierover adviseren door de Beheerscommissie onderhoud basisscholen. De kosten voor uitvoering van de gedeeltelijke 69 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren sanering ad € 10.415 worden ten laste gebracht van de post 484302 Leemkuil 2-4 Montessorischool 2013. Op deze post zal hierdoor een overschrijding plaatsvinden. De BEL Combinatie heeft vanaf week 50 tot en met week 52 in totaal 422 uur besteed aan deze problematiek. Hiermee is een bedrag gemoeid van € 41.307. Wat hebben we bereikt en wat hebben we daar voor gedaan in 2013? Doelstelling 5.1: Zorgen voor voldoende, adequate huisvesting va n het basisonderwijs veilig bereikbaar voor de kinderen in Laren Uitvoeren Meerjaren Onderhouds Plan (MOP) De uitvoering van het MOP is belegd bij Arec. Alle onderhoudsactiviteiten lopen volgens planning. Uitvoeren Integraal Huisvestingsplan (IHP) Mede rekening houdend met de overdracht van de huisvestingsvoorzieningen is opdracht gegeven om een IHP op te zetten. Hierbij wordt de huisvestingvoorziening voor de overdracht in kaart gebracht. Opstellen programma en overzicht voorzieningen huisvesting onderwijs Voor Laren zijn er twee aanvragen voor huisvesting binnen gekomen: 1. KBS Binckhorst Sint Jan: eerste inrichting onderwijsleerpakket en eerste inrichting meubilair. 2. KBS Binckhorst Sint Jan: verbetering binnenklimaat. Hierbij is een bedrag beschikbaar gesteld ten laste van het onderhoudsfonds PO. Afstemmingsoverleg met schoolbesturen en directieleden betreffende de onderwijshuisvesting Er is structureel directieoverleg met de scholen over de huisvesting en andere onderwijsthema’s. Structureel wordt tweemaal per jaar een OOGO (Op Overeenstemming Gericht Overleg) ingepland met de schoolbesturen. Doelstelling 5.2: Stimuleren van de participatie van jeugdigen in de woon- en leefomgeving De gemeente geeft invulling aan haar regierol op het gebied van jeugdbeleid en neemt het initiatief tot activiteiten in het kader van de coördinatie en ondersteuning, waaronder: - Uitvoeren straatwerk door jeugd- en jongerenwerker - Actief deelnemen aan signaleringsoverleg 12- / 12+ - Verzorgen sluitende ketenaanpak met diverse benodigde instanties rondom probleemjeugd - Actief uitdragen van het positief jeugdbeleid 70 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Vier keer per jaar zijn betrokken partijen (gemeente, politie, jeugd- en jongerenwerker, LMHC en SV Laren ’99, College De Brink en Laar en Berg) bijeen gekomen om signalen te inventariseren en problemen op te lossen. Ook in 2013 is de zogenoemde shortlist ingevuld. Dit om te analyseren of er in Laren sprake is van hinderlijke, overlastgevende en/of criminele groepen. Dit bleek in 2013 niet het geval. Politie, jeugd- en jongerenwerk participeren binnen het signaleringsnetwerk 12- en 12+. In dit netwerk zitten de volgende partijen: maatschappelijk werk, politie, jongerenwerk, onderwijs, consultatiebureau, GGD en de leerplichtambtenaar. Het signaleringsnetwerk 12- en 12+ is hoofdzakelijk gericht op risicojongeren van 12+. Dit overleg vindt periodiek plaats en wordt georganiseerd vanuit de gemeente Huizen. Het overleg 12- functioneert niet meer: er kwamen geen aanmeldingen, deelnemers verkondigen dat ze elkaar weten te vinden in zaken waar ze met elkaar (gaan) samenwerken. Er zijn in 2013 positieve ervaringen opgedaan met een speciale manier van jongerenwerk van Versa Welzijn. Er is niet gewerkt vanuit een vaste locatie, maar ambulant. Dat wil zeggen dat de jongerenwerker proactief afstapt op jongeren, buurtbewoners, winkeliers en organisaties. Hierdoor zijn er in 2013 voor en door de jongeren zelf diverse activiteiten georganiseerd. Indicatoren bij Doelstelling 5.2 Oordeel inwoners (IVM): zijn er goede voorzieningen voor jongeren? (% helemaal mee eens) Rekening 2012 25% Begroting 2013 25% Rekening 2013 25% Doelstelling 5.3: Het verzorgen van extra voorzieningen voor de schoolgaande jeugd Uitvoering geven aan de verordening Leerlingenvervoer Vanaf de vaststelling van de verordening in 2012, zijn de afstandscriteria nauwkeurig gehanteerd. Deze zomer was een piekperiode. De aanvragen voor schooljaar 2013-2014 zijn beoordeeld en afgestemd op de individuele situaties van leerlingen. Tijdens het jaar zijn wijzigingen (in vervoer, declaratie, nieuwe aanvragen etc.) verwerkt. Ook is er contact gehouden met de vervoerder Connexxion. Bekostiging van schoolzwemmen, verkeerseducatie en de Anne Frank krant op basis van de verordening Materiële Financiële Gelijkstelling (MFG) Alle scholen hebben gebruik gemaakt van de geboden voorziening de Anne Frank Krant. Het schoolzwemmen is per 1 augustus 2013 gestopt. Uitvoering van de Leerplichtwet door het Regionaal Bureau Leerplicht (RBL) De resultaten over schooljaar 2012-2013 zijn opgenomen in het jaarverslag van het RBL dat al eerder aan de raad is aangeboden. Aanbieden van schoolmaatschappelijk werk Qinas voert voor de gemeente het schoolmaatschappelijk werk voor het VMBO uit. 71 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Indicatoren bij Doelstelling 5.3 Rekening 2012 Aantal leerlingen basisonderwijs Aantal leerlingen dat gebruik maakt van leerlingenvervoer (o.g.v. verordening schooljaar 2011-2012) Oordeel klanttevredenheidonderzoek leerlingenvervoer Jaarverslag RBL, hierin staat per gemeente hoeveel kinderen er bereikt zijn 997 31 Begroting 2013 1.022 26 Rekening 2013 1.004 24 n.v.t. n.v.t. positief n.b. - 2.064 Doelstelling 5.4: Het tot stand brengen van een veilige en stimulerende omgeving van peuterspeelzalen en kinderdagverblijven en de risico’s op een taal- en of ontwikkelingsachterstand te verminderen Handhaven wettelijke eisen kinderopvang en peuterspeelzalen Alle organisaties zijn in 2013 geïnspecteerd op basis van risicogestuurd toezicht. Daar zijn afspraken over gemaakt met de GGD. Er was handhaving op basis van het handhavingsbeleid. In Laren loopt één handhavingzaak die op 16 december 2013 is behandeld bij de Rechtbank Utrecht. Door ontwikkelen beleid Voor- en Vroegschoolse educatie (VVE) in samenwerking met Laren en Eemnes In 2013 is met GGD, peuterspeelzalen en basisscholen gesproken over aanscherping van het VVE-beleid. Zie ook wat hierover is opgemerkt onder ‘Ontwikkelingen’. Bekostiging van leesonderwijs en allochtone leerlingen op basis van de verordening MFG Het beschikbaar gestelde budget wordt verdeeld over de scholen die gebruik maken van deze regeling. In 2013 heeft één school een aanvraag ingediend en gebruikgemaakt van dit budget. Indicatoren bij Doelstelling 5.4 Controles kwaliteit kinderopvang door GGD Aantal VVE peuters Indicatoren bij doelstelling 5.4 Kinderdagverblijven en kindplaatsen BSO’s en kindplaatsen Peuterspeelzalen en kindplaatsen Gastouders en kindplaatsen 72 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Rekening 2012 100% - Begroting 2013 100% 9 Rekening 2013 100% 11 Rekening 2012 4 / 177 7 / 185 3 / 80 25 / 85 Begroting 2013 4 / 177 6 / 160 3 / 80 27 / 91 Rekening 2013 4 / 177 6 / 160 3 / 80 27 / 91 Wat heeft het gekost? In onderstaande tabel zijn de baten en lasten opgenomen die aan het programma verbonden zijn. Realisatie 2012 Raming 2013 vóór wijziging Raming 2013 na wijziging Realisatie 2013 Afwijking realisatie t.o.v. raming 2013 Lasten 821.879 751.199 778.396 816.735 -38.339 Baten 105.479 87.000 94.000 95.213 -1.213 Saldo 716.400 664.199 684.396 721.522 -37.126 Raming 2013 voor wijziging Raming 2013 na wijziging Realisatie 2013 Afwijking realisatie t.o.v. begroting Specificatie doelstellingen Lasten Budget opleidingspakket en meubilair 13.041 19.176 6.135 13.041 Totaal lasten doelstellingen 13.041 19.176 6.135 13.041 0 0 0 0 13.041 19.176 6.135 13.041 Baten Totaal baten doelstellingen Saldo doelstellingen Specificatie mutaties reserves Raming Raming 2013 voor 2013 na wijziging wijziging Afwijking Realisatie realisatie 2013 t.o.v. begroting Onttrekking aan: Algemene reserve Integraal huisvestingsplan 0 19.400 0 19.400 0 19.400 0 19.400 0 0 0 0 0 19.400 0 19.400 Toevoeging aan: Saldo mutaties reserves 73 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Toelichting diverse afwijkingen Het programma Onderwijs laat een nadelig saldo zien van € 37.100. Voor een gedeelte wordt dit veroorzaakt door een nadeel wat betreft de uren van de BEL Combinatie van € 8.300. Het overige nadelige saldo van € 28.800 wordt voornamelijk veroorzaakt door de afwijkingen op de onderstaande kostenplaatsen: Leerlingenvervoer Op deze post is een voordeel behaald als gevolg van een daling van het aantal leerlingen dat gebruik maakt van het leerlingenvervoer. Deze daling wordt veroorzaakt door een striktere hantering van de verordening. V € 13.200 Huisvesting bijzonder basisonderwijs Het Integraal Huisvestingsplan wordt pas uitgevoerd in 2014; het geraamde budget 2013 kan vrijvallen (in de begroting 2014 is met deze uitgave ook al rekening gehouden), dit resulteert in een voordeel van € 24.000. Daarentegen is vanuit de kostenplaats Vastgoedbeheer, onderdeel alle scholen tezamen, sprake van een nadeel van ruim € 74.000, mede veroorzaakt door de boeking van BEL uren t.b.v. asbestproblematiek inzake de Montessorischool. Op de kostenplaats als geheel is sprake van een nadeel van ruim € 52.000. N € 52.200 Voor wat betreft de overige kostenplaatsen die onderdeel uitmaken van het programma Onderwijs is sprake van geringere afwijkingen die per saldo € 10.200 nadelig zijn. Aansluiting programma met de producten Product Omschrijving Rekening 2012 Openbaar PR420.00 basisonderwijs,excl.huisvesting Openbaar basisonderwijs, PR421.00 huisvesting Bijzonder PR422.00 basisonderwijs,exclhuisvesting Bijzonder PR423.00 basisonderwijs,huisvesting PR443.00 Bijzonder voortgezet onderwijs Gemeenschappelijke lastenbaten PR480.00 onderwijs Totaal programma 74 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Begroting 2013 Werkelijk 2013 Niet Wettelijk wettelijk 14.589 12.156 10.032 X 135.763 140.059 127.416 X 51.039 22.324 15.281 X 115.025 233.392 156.175 223.204 207.911 226.981 X X 166.592 716.400 130.478 684.396 133.901 721.522 X PROGRAMMA 6. Cultuur en recreatie Wat willen we bereiken Visie Onze inwoners in staat stellen om optimaal gebruik te maken van faciliteiten om gezond te bewegen, te ontmoeten, te recreëren en te ontspannen. Doelstelling 1 Stimuleren van deelname aan sport en bewegingsactiviteiten en recreatie in Laren Doelstelling 2 Stimuleren van een klimaat waarin kunst- en cultuuruitingen kunnen floreren Doelstelling 3 Een goed verdeeld aanbod van speelvoorzieningen in de buitenruimte Doelstelling 4 Een goed onderhouden openbaar groen Doelstelling 5 Herkenning en bescherming van de cultuurhistorische schoonheid en het authentieke dorpse karakter van Laren 75 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Beleidskaders Relevante beleidskaders Nota Kunst en Cultuur Evenementenbeleid Sportnota: bewegen, een leven lang! Algemene subsidieverordening Laren Monumentenwet 1988 Monumentenverordening Laren 2012 Verordening bescherming beeldbepalende panden Groenbeleidsplan 2008 2008 2010 2011 2011 2004 1998 Ontwikkelingen Wat hebben we bereikt en wat hebben we daar voor gedaan in 2013? Doelstelling 6.1: Stimuleren sport en recreatie in Laren Stimuleren van deelname aan sport en bewegingsactiviteiten overeenkomstig eigen keuze en aanleg Deelname aan sporten wordt op diverse manieren gestimuleerd. Bijvoorbeeld via het Jeugdsportfonds Laren als ook het gezondheidsprogramma Gooi in Beweging. Speciale aandacht voor achterstandsgroepen Speciale aandacht voor jongeren en gehandicapten, middels het Jeugdsportfonds en de gehandicaptensport. In 2013 waren er 12 aanvragen voor het Jeugdsportfonds, wat meer is dan verwacht voor het eerste jaar. Aanbieden van optimale en gevarieerde mogelijkheden om te kunnen sporten en bewegen Het voorzieningenniveau wat betreft sporten en bewegen voor inwoners in Laren is hoog. Er zijn diverse sportverenigingen en welzijnsinstellingen die samen een gevarieerd sport- en bewegingsaanbod hebben. Voorwaarden scheppen voor gezonde, goed functionerende en (financieel) zelfstandige sportverenigingen De gemeente is bereid om sportverenigingen te ondersteunen in vraagstukken die belangrijk zijn om zelfstandig te blijven functioneren. Stimuleren van topsport en daarmee bijdragen aan de passieve sportbeleving De gemeente is altijd bereid om het gesprek aan te gaan met verenigingen en individuen die topsport bedrijven, met als doel hen te faciliteren in hun sport. Voorbereiden sluiten zwembad de Biezem conform plan van aanpak met eventuele verlenging openstelling De door de gemeente genomen beslissing inzake sluiting van zwembad de Biezem is uitgevoerd per 15 juni 2013. Door SBL is zwembad daarna verder geëxploiteerd. Deze ontwikkeling wordt betrokken bij de ontwikkelingen rondom het BEL-zwembad. Bij positieve besluitvorming over een nieuw te realiseren BEL-zwembad door te werken aan stap 3 van de bestuursopdracht oftewel de Nadat zowel behoefte als haalbaarheid is aangetoond, besloot de gemeenteraad van Laren in mei 2013 om een BEL-zwembad te 76 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren uitwerking van een businesscase Indicatoren bij Doelstelling 6.1 Aantal sportclubs bouwen op de plek van het huidige zwembad. De gemeenteraden van Eemnes en Blaricum hebben een structurele bijdrage toegezegd vanaf 1 januari 2014. De gemeente Laren werkt aan de opdrachtverlening voor de realisatie van het nieuwe BEL-zwembad. Rekening 2012 12 Begroting 2013 12 Rekening 2013 12 Doelstelling 6.2: Stimuleren van een klimaat waarin kunst- en cultuuruitingen kunnen floreren Uitvoering bestuursopdracht Singer Laren, samen verder In 2013 heeft Singer Laren verder gewerkt aan het ontwerp voor een nieuw theater. Er is een intentie- en een subsidieovereenkomst opgesteld. Deze wordt begin 2014 afgerond. Kunsteducatie op basisscholen stimuleren, middels diverse programma’s In samenwerking met het Singer ontvangen leerlingen van de basisscholen in Laren kunsteducatie. Op de website van de gemeente komt meer aandacht voor de culturele evenementen in Laren Organiseren exposities samen met de BELKunstcommissie Culturele evenementen worden aangekondigd op de gemeentelijke website. Onderhoud van gemeentelijk kunstbezit Dit wordt stelselmatig uitgevoerd. In stand houden van de bibliotheekvoorziening middels het beschikbaar stellen van een subsidie Bevorderen deelname en toegankelijkheid vrije verkeer van informatievoorziening De bibliotheek Laren is uitgeroepen tot de beste kleine bibliotheek van Nederland. Evenwichtig, pluriform en kwalitatief hoog aanbod van informatie en uit het bibliotheekwerk voortvloeiende activiteiten De bibliotheek Laren is uitgeroepen tot de beste kleine bibliotheek van Nederland. Dat komt mede dankzij een evenwichtig, pluriform en kwalitatief hoog aanbod van informatie en dankzij de andere activiteiten die de bibliotheek organiseert. Indicatoren bij Doelstelling 6.2 Aantal leden bibliotheek (totaal) Aantal jeugdleden bibliotheek % jeugdigen bevolking dat lid is Er worden minimaal 6 exposities per jaar gehouden in samenwerking met de BELKunstcommissie. Wordt uitgevoerd en extra bevorderd door de toegankelijke inrichting en openingstijden van de nieuwe bibliotheek. Rekening 2012 2.800 1.200 53 Begroting 2013 2.800 1.200 53 Rekening 2013 3.000 1.150 51 Doelstelling 6.3: Een goed verdeeld aanbod van speelvoorzieningen in de buitenruimte Inspecties en reparaties van de speelvoorInspecties zijn twee keer gehouden en aan de zieningen uitvoeren volgens het Attractiebesluit hand van deze inspecties worden de 77 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren speeltoestellen gerepareerd. Indicatoren bij doelstelling 6.3 Oordeel inwoners over speelplekken (IVM): Zijn er goede speelplekken voor kinderen? % (helemaal) mee eens Aantal speelterreinen Aantal speeltoestellen Aantal trapveldjes Rekening 2012 Begroting 2013 13 42 3 60% 13 42 3 Rekening 2013 * 13 42 3 * Meting is gehouden in 2013, resultaten volgen in maart 2014. Doelstelling 6.4: Een goed onderhouden openbaar groen In het 1e kwartaal 2011 heeft de Europese Het werk is uitgevoerd conform bestek en de aanbesteding van het groenonderhoud plaatsmutaties hierop. Het lopende contract is gevonden. De uitvoering van de maatregelen loopt verlengd tot en met 31 december 2016. door tot en met 31-12-2014 In de bezuinigingsronde 2012 is door de Raad De bezuiniging van € 21.000 op de maaigoedgekeurd een bezuiniging op openbaar groen frequentie is uitgesteld tot 31 december 2013. van € 56.000. Deze bezuiniging wordt gevonden in (collegebesluit 2011). De bezuiniging van een lagere maaifrequentie (€ 21.000) en een lager € 35.000 is wel gerealiseerd. onderhoudsniveau (€ 35.000) Indicatoren bij doelstelling 6.4 Aantal m2 openbaar groen Aantal bomen Sierplantsoen in m2 Grasvelden in m2 Bos en natuur in m2 Rekening 2012 304.766 5.745 87.223 217.543 - Begroting 2013 304.766 5.743 87.223 217.543 - Rekening 2013 304.766 5.726 87.223 217.543 - Doelstelling 6.5: Herkenning en bescherming van de cultuurhistorische schoonheid en het authentieke dorpse karakter van Laren Uitvoering van de “Bestuursopdracht Laren De monumentwaardigheid van circa 50 panden monumenten en beeldbepalende panden”, vast- is onderzocht. Het college heeft besloten om 34 gesteld door de gemeenteraad op 21 december panden in procedure te brengen om aan te 2011: wijzen als gemeentelijk monument. - Onderzoek naar de monumentwaardigheid van circa 50 panden op quickscanlijst; - opstellen van redengevende omschrijvingen Vanaf 2012 t/m 2016: De eerste tranche van de aanwijzing van 10 aanwijzen als gemeentelijk beschermd panden is afgerond. Eén pand zal niet worden monument van monumentwaardig bevonden aangewezen als monument, mede naar panden aanleiding van de ingediende zienswijze. Beeldbepalende panden opnemen in bestemBeeldbepalende panden worden opgenomen in mingsplannen en als bijlage bij de welstandsde welstandsnota en niet in de bestemmingsnota voegen; verzekeren van een hoger plannen. beschermingsniveau ook voor deze panden Voor panden in de welstandsnota geldt een verscherpt welstandsniveau. In november 2013 is de lijst van beeldbepalende panden in de welstandsnota geactualiseerd. 78 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Indicatoren bij doelstelling 6.5 Rekening 2012 Aantal aanwijzingen als gemeentelijk monument Begroting 2013 - Rekening 2013 9 10 Wat heeft het gekost? In onderstaande tabel zijn de baten en lasten opgenomen die aan het programma verbonden zijn. Realisatie 2012 Raming 2013 vóór wijziging Raming 2013 na wijziging Realisatie 2013 Afwijking realisatie t.o.v. raming 2013 4.007.538 2.817.499 2.781.560 2.441.613 339.947 Baten 571.305 211.091 421.216 612.935 -191.719 Saldo 3.436.233 2.606.408 2.360.344 1.828.678 531.666 Raming 2013 voor wijziging Raming 2013 na wijziging Realisatie 2013 Afwijking realisatie t.o.v. begroting Lasten Specificatie doelstellingen Lasten Technisch afkoppelen zwembad Begeleiding personeel zwembad Extra incidentele bijdrage Singer 2012 – renovatie dak museum Totaal lasten doelstellingen 150.000 67.500 0 0 0 0 0 0 304.000 521.500 304.000 304.000 225.000 225.000 79.000 79.000 0 0 0 0 521.500 304.000 225.000 79.000 Baten Totaal baten doelstellingen Saldo doelstellingen 79 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Specificatie mutaties reserves Afwijking Raming Raming Realisatie realisatie 2013 2013 voor 2013 na t.o.v. wijziging wijziging begroting Onttrekking aan: Algemene reserve Technische afsluiting de Biezem Salarissen de Biezem (nu in voorziening opgenomen) Begeleiding de Biezem (nu in voorziening opgenomen) Monumenten algemeen Singer – incidenteel budget 2012 renovatie dak museum Singer – restant incidenteel budget 2011 veiligheid e.d. Bomen op de Brink Jan Hamdorff-prijs 170.000 0 0 0 413.000 0 0 0 67.500 0 0 17.757 0 3.536 0 14.221 304.000 304.000 225.000 79.000 0 0 213.453 61.387 5.000 39.000 39.526 0 174.453 21.861 5.000 954.500 720.103 604.066 116.037 0 0 0 0 954.500 720.103 604.066 116.037 Toevoeging aan: Saldo mutaties reserves Toelichting diverse afwijkingen Het programma Cultuur en recreatie laat een voordelig saldo zien van € 531.700. Voor een gedeelte wordt dit veroorzaakt door een voordeel wat betreft de uren van de BEL Combinatie van € 74.800. Het overige voordelige saldo van € 456.900 wordt voornamelijk veroorzaakt door afwijkingen op de onderstaande kostenplaatsen: De Biezem Als gevolg van een herberekening van de gevormde voorziening voormalig personeel (bij de jaarrekening 2012) kon er een groter bedrag aan de exploitatie worden toegevoegd dan de geraamde € 61.000. Daardoor is er een positief resultaat geboekt op het zwembad. V € 182.000 Amateuristische kunstbeoefening Er is op deze kostenplaats een voordeel ontstaan door het niet volledig benutten van het budget voor incidentele subsidies. Bovendien is de Jan Hamdorff-prijs niet uitgereikt. V € 8.300 Monumenten Het traject om panden aan te wijzen als gemeentelijk monument is nog niet afgerond. Dit verloopt in tranches vanaf 2013 tot en met 2015. Voorgesteld is het bedrag over te hevelen naar 2014. V € 14.200 80 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Musea Er is een onderschrijding op het budget van € 253.500 welke wordt veroorzaakt door de voor 2011 en 2012 beschikbaar gestelde incidentele budgetten. Voorgesteld wordt een bedrag van € 79.000 via een collegevoorstel over te hevelen naar 2014, in verband met nog te maken kosten voor het museum (renovatie dak). Het resterende bedrag ad € 174.453 wordt vanuit de Algemene Reserve overgeheveld naar een afzonderlijke Reserve vervanging en onderhoud Singer. V € 253.500 Landschap en natuurbehoud De bijdrage aan het GNR is vanwege een taakstellende bezuiniging € 4.041 lager uitgevallen. Daarnaast is er € 10.208 aan compensabele BTW terugontvangen. V € 14.000 Media (lokale omroep) De geraamde extra inkomsten uit de verhuur van locaties voor zendmasten worden pas in 2014 gerealiseerd. Er hebben zich vooralsnog geen gegadigden gemeld; sterker nog: op 1 locatie is een gebruiker vertrokken. N € 17.100 Openbaar groen Het project ‘’bomen op de Brink’’ is in 2013 niet afgerond. Het resterende bedrag wordt overgeheveld naar 2014. V € 21.900 Voor wat betreft de overige kostenplaatsen die onderdeel uitmaken van het programma Cultuur en recreatie is sprake van geringere afwijkingen die per saldo € 19.900 nadelig zijn. Aansluiting programma met de producten Product PR530.00 PR531.00 PR540.00 PR541.00 PR550.00 Omschrijving Sport Groene sportvelden Kunst Monumenten en musea Natuurbescherming Openbaar groen en PR560.00 openluchtrecreatie Overige recreatieve PR580.00 voorzieningen Totaal programma Rekening 2012 1.598.638 2.015 54.774 724.582 70.300 Begroting 2013 219.027 1.460 52.877 1.008.349 102.066 974.809 980.643 949.058 X 11.115 3.436.233 -4.078 2.360.344 9.729 1.828.677 X 81 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Werkelijk Niet 2013 Wettelijk wettelijk 30.623 X 26.654 X 30.942 X 701.482 X 80.189 X PROGRAMMA 7. Maatschappelijke ondersteuning Wat willen we bereiken Visie Ondersteuning van onze burgers zodat zij, zoveel als mogelijk, zelfstandig mee kunnen doen in de samenleving. Doelstelling 1 Het bevorderen dat mensen met een beperking zo lang mogelijk in hun eigen woonomgeving kunnen blijven meedoen in de maatschappij. Doelstelling 2 Het verzorgen van een vraaggestuurd voorzieningen- en ondersteuningsaanbod op het gebied van gezondheid, welzijn en maatschappelijke dienstverlening. Doelstelling 3 Het bevorderen van sociale samenhang en gemeenschapszin. . 82 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Beleidskaders Relevante beleidskaders Beleidsplan WMO Nota mantelzorgbeleid Wmo-mantelzorg uitvoeringsplan Startnotitie vrijwilligerswerk Integratienota Wmo visie Gooi en Vechtstreek 2012-2014 Sociaal cultureel werk in laren 2012 tot en met 2016 “Samen zorgen voor cohesie” WMO verordening Visie CMZD Visie CJG 2012-2015 2010 2011 2008 2011 2010 2009 2009 Ontwikkelingen Decentralisaties in het sociaal domein In 2013 is samen met de gemeenten in de regio intensief gewerkt aan de voorbereidingen op het sociaal domein. De decentralisatie van de Awbz/Wmo, de Jeugdwet en de Participatiewet stelt onze gemeente voor een grote uitdaging, die wij enkel in regionaal verband goed kunnen oppakken. In 2013 stonden de beleidsvoorbereidingen centraal, alsmede de keuze van samenwerkingspartners en het zo goed mogelijk anticiperen op de onderhanden zijnde wetgevingstrajecten op rijksniveau. Richtinggevende keuzes voor het beleid zijn gemaakt. Deze zullen verder vorm worden gegeven in 2014. 2014 zal ook in het teken staan van de voorbereiding op de daadwerkelijke implementatie en het gedetailleerd uitwerken van de uiteindelijk nog te publiceren wetten en wetswijzigingen. Het bevorderen van sociale samenhang en gemeenschapszin In 2013 is met Versa Welzijn gesproken over het welzijnswerk. Als gevolg van de decentralisaties is het noodzakelijk dat het welzijnswerk in de pas loopt met deze nieuwe ontwikkelingen binnen het sociaal domein. In 2013 is een bestuursopdracht vastgesteld, is een nieuwe welzijnsvisie vastgesteld en zijn afspraken voor 2014 gemaakt. In 2014 wordt de bestuursopdracht verder uitgewerkt. Doorontwikkelen beleid Voor- en Vroegschoolse educatie in samenwerking met Blaricum en Eemnes Het beleid voor- en vroegschoolse educatie is vastgesteld voor de periode 2011-2014. In 2014 zal beoordeeld moeten worden hoe het VVE beleid na 1 januari 2015 vorm gegeven gaat worden. Wat hebben we bereikt en wat hebben we daar voor gedaan in 2013? Ondersteuning van onze burgers zodat zij, zoveel als mogelijk, zelfstandig mee kunnen doen in de samenleving. Het bevorderen van de (financiële) zelfredzaamheid en maatschappelijke participatie van een ieder die niet in eigen middelen van bestaan kan voorzien en het stimuleren van werkgelegenheid in Laren 83 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Doelstelling 7.1: Het bevorderen dat mensen met een beperking zo lang mogelijk in hun eigen woonomgeving kunnen blijven meedoen in de maatschappij Diverse activiteiten en bijeenkomsten met aandacht voor de thema’s bewegingsstimulering, valpreventie, depressiepreventie, preventie eenzaamheid, de bevordering van vrijwilligerswerk en ondersteuning van mantelzorgers Voorbereidingen treffen op de overheveling van de functie begeleiding van de Awbz naar de Wmo Bevorderen van (h)erkenning van mantelzorgers door middel van een publiciteitscampagne Doorontwikkeling van het Wmo-loket Indicatoren bij Doelstelling 7.1 Publicaties mantelzorg in Larens Journaal Huisbezoek 75+ WWZ ouderen, bereik (personen) Dit is een doorlopende taak, waarbij het Wmoloket de komende jaren een leidende taak moet krijgen. In 2013 is de persoonsvolgende financiering voor mantelzorgondersteuning doorontwikkeld. Zowel regionaal als lokaal wordt er in nauwe samenwerking met de Wmo-raad, (toekomstige) cliënten en aanbieders hard gewerkt aan de decentralisatie van AWBZtaken. Daarnaast zijn er overeenkomsten met andere zorgverleners om samen “proeftuinen” te bemensen. Deze hebben als doel dat de consulenten al kennismaken met mensen en problemen die in 2015 naar de gemeente komen. Dit betreft doorlopende aandachtsgebieden van de Wmo-consulenten. Er is regelmatig aandacht voor mantelzorgers in het Larens Journaal en het Platform mantelzorgondersteuning. Ook dit betreft een doorlopende zaak. De kanteling, keukentafelgesprekken en het PVB zijn in 2012 ingesteld. Het PVB is daadwerkelijk in de subsidie 2013 met Versa geëffectueerd. Rekening 2012 3 n.b. 50-75 Begroting 2013 4 65 600 Rekening 2013 2 n.b. n.b. Doelstelling 7.2: Het verzorgen van een passend voorzieningenaanbod op het gebied van volksgezondheid, welzijn en maatschappelijke dienstverlening Gekantelde Wmo-verordening per 1-1-2013 Er is een gekantelde verordening 2013. Uitvoering geven aan de (beleids)doelstellingen uit de Wmo-beleidsnota, waarbij met name prestatieveld 1 een sterke lokale inkleuring vergt (inclusieve samenleving, sociale samenhang/rol buurtcentra, armoede, eenzaamheid) Dit is een doorlopende taak. Voorbereiding op de decentralisatie van de jeugdzorg. In de regionale proeftuinen wordt er binnen de loketten samengewerkt met medewerkers van Bureau Jeugdzorg (BJZ). Dit heeft als doel dat de consulenten zich kunnen voorbereiden op de jeugdproblematiek en de nieuwe decentralisatietaken per 2015. 84 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren In het kader van een inclusieve samenleving zijn er regionale en lokale bijeenkomsten georganiseerd. In oktober 2013 was er een specifiek BEL-contact van zorgaanbieders, welzijnsorganisaties en huisartsen. Doorontwikkelen Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) Het Centrum voor Jeugd en Gezin werd in april 2013 geopend. Een dagdeel per week is de CJG-consulent aanwezig. Daarnaast worden er op verzoek afspraken gemaakt. Opening Centrum voor maatschappelijke zorg en dienstverlening (CMZD) Dit is in 2013 geopend: het heet nu Raadhuis. Indicatoren bij Doelstelling 7.2 Aantal bezoekers Wmo-loket Aantal afgelegde huisbezoeken door Wmo-consulent Aantal keukentafelgesprekken Basisbereik maatschappelijk werk Rekening 2012 n.b. 155 n.b. n.b. Begroting 2013 500 150 40 - Rekening 2013 n.b. n.b. n.b. n.b. Doelstelling 7.3: Het bevorderen van sociale samenhang en gemeenscha pszin Vrijwilligersbeleid Waardering: jaarlijkse prijsuitreiking Wally Moesprijs en aanmoedigingsprijs tijdens de openingsavond van de Larense Inmarkt en het verstrekken van een vrijwilligersverzekering voor alle vrijwilligers In 2013 was er een pilot vrijwilligersavond tijdens de openingsavond van de Larense Inmarkt. Er was geen prijsuitreiking, maar meer interactie onderling. De vrijwilligersverzekering is gerealiseerd. Stimulering: promotie van vrijwilligerswerk, deelname aan NLDoet en ondersteuning maatschappelijke stage in beperkte mate door Versa Er is meer toezicht op de inzet van Versa Welzijn. Evaluatie van de inzet van Versa inzake de maatschappelijke stage vindt plaats, zeker gezien de opheffing van de rijksvergoeding hiervoor in 2015. Versterking: ondersteuning van vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties door continuering van de subsidiering van het vrijwilligerssteunpunt bij Versa Er was een evaluatie van het effect van de ondersteuning van vrijwilligers door vrijwilligerssteunpunt Versa Welzijn. De koppeling zorg-vrijwilligers wordt steeds meer een persoonsvolgende financiering. Daardoor is er een gedeeltelijk afbouw van de subsidiering van het vrijwilligerssteunpunt. Sociaal cultureel werk Uitvoering en monitoring van prestatieafspraken met Versa In het kader van het aanscherpen van de afspraken met Versa Welzijn is in 2013 globaal gekeken naar de door Versa Welzijn geleverde prestaties. Opstellen en aanscherpen prestatieafspraken 2013 (2014) In 2013 is hierover veelvuldig met Versa Welzijn gesproken. Een en ander heeft geleid tot nieuwe afspraken met ingang van 2014. Ontplooien en ontwikkelen van nieuwe activiteiten in het nieuw te openen cultuurhuis (WSI-project) In 2013 zijn er in het Brinkhuis afspraken gemaakt over de invulling van het (welzijns)aanbod met alle betrokken partijen, waaronder de Beheerstichting Hart van Laren, Versa Welzijn, Bibliotheek Huizen Laren Blaricum, de muziekschool en College De Brink. 85 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Jeugdbeleid In het kader van het jeugd- en jongerenwerk openstellen van een ontmoetingsruimte op twee dagdelen per week in de kantine van de tafeltennisvereniging In 2013 bleek dat dit geen reële optie is. Als alternatief is gekeken naar de mogelijkheid het gebouwtje van Parcival te bestemmen als ontmoetingsruimte voor jongeren. Dat leidde in 2013 niet tot een gewenst resultaat. Daardoor heeft Versa Welzijn meer ingezet op het ambulante jeugd- en jongerenwerk. Indicatoren bij Doelstelling 7.3 Rekening 2012 6,4 Begroting 2013 6,4 Rekening 2013 n.b. n.b. 40 n.b. n.b. 10 Meting is gehouden in 2013, resultaten volgen in 2014 door versa. Idem Idem opgeheven 80 80 n.b. 20 25 Oordeel Inwoners (IVM) inzake sociale cohesie woonbuurt (schaalscore 0-10) Vacatures op vacaturebank vrijwilligers Vervulde vacatures Bezoeken organisaties t.b.v. deskundigheidsbevordering vrijwilligerswerk Aantal bezoekers van de ontmoetingsruimte voor jongeren per week: twee keer per week 40 jongeren. Vakantieactiviteiten kinderwerk Wat heeft het gekost? In onderstaande tabel zijn de baten en lasten opgenomen die aan het programma verbonden zijn. Realisatie 2012 Raming 2013 vóór wijziging Raming 2013 na wijziging Realisatie 2013 Afwijking realisatie t.o.v. raming 2013 2.884.999 3.113.250 3.374.790 3.442.591 -67.801 Baten 550.463 701.378 910.903 854.898 56.005 Saldo 2.334.536 2.411.872 2.463.887 2.587.693 -123.806 Lasten 86 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Specificatie doelstellingen Raming 2013 voor wijziging Lasten Verlaging WMO uitvoeringskosten Transitiekosten AWBZ Invoeringskosten AWBZ In-/uitvoeringskosten Jeugdzorg Totaal lasten doelstellingen Raming 2013 na wijziging Realisatie 2013 Afwijking realisatie t.o.v. begroting -50.000 35.400 0 35.400 0 4.647 0 30.753 15.800 38.400 15.800 38.400 5.317 18.720 10.483 19.680 54.200 54.200 24.037 30.163 0 0 0 0 54.200 54.200 24.037 30.163 Baten Totaal baten doelstellingen Saldo doelstellingen Specificatie mutaties reserves Raming 2013 voor wijziging Onttrekking aan: Reserve WSI Toevoeging aan: Reserve WSI Saldo mutaties reserves Afwijking Raming realisatie 2013 na Realisatie t.o.v. wijziging 2013 begroting 0 118.506 297.004 -178.498 0 118.506 297.004 -178.498 0 65.000 0 65.000 0 65.000 0 65.000 0 183.506 297.004 -113.498 Toelichting diverse afwijkingen Het programma Maatschappelijke ondersteuning laat een nadelig saldo zien van € 123.800. Voor een gedeelte wordt dit veroorzaakt door een voordeel wat betreft de uren van de BEL Combinatie van € 3.800. Het overige nadelige saldo van € 127.600 wordt voornamelijk veroorzaakt door afwijk ingen op de onderstaande producten: Ouderenwerk 87 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Bij het opstellen van de beschikking voor de subsidie Ouderenwerk is de door Versa ingediende verzoek (nota) niet geheel conform overgenomen in de begroting 2013. Dit is na het opstellen van de begroting wel gecorrigeerd richting de subsidiant, maar niet meer in de begroting verwerkt. N € 17.000 Maatschappelijke zorg In de aprilraad is/wordt door u het voorstel behandeld over de implementatie van het Sociaal Domein. In dit voorstel is een bedrag opgenomen van € 52.299 als voorlopige dekking voor de inhuur van een projectleider (collegebesluit van 29 oktober 2013). Bij het samenstellen van deze jaarrekening bleek, rekening houdende met het collegebesluit, een overschot op de transitie en invoeringsgelden van € 5.254. Voorgesteld wordt om het totale bedrage van € 57.553 voor de decentralisatie te storten in de Reserve Decentralisatie. V € 57.553 De kosten van de BES voor het gebruik (om niet) door Versa zijn abusievelijk niet begroot; dekking van deze kosten kan net niet geheel plaatsvinden via de onderschrijding op de uitvoeringskosten van de Wmo. N € 20.000 Maatschappelijke zorg subsidies Diverse subsidies zijn van het lumpsum regime overgegaan op persoonsvolgend budget. Hierdoor is een voordeel ontstaan. V € 19.800 Sociaal cultureel werk De overschrijding wordt vooral veroorzaakt door de afrekening van het sociaal cultureel en jeugd- en jongerenwerk 2012. Daarnaast is er een extra subsidie bedrag ad € 5.000 toegekend. N € 15.300 Schuldhulpverlening De overschrijding op de kostenplaats Schuldhulpverlening hangt samen met het feit dat de door de economische crisis er meer gedaan wordt. Hierdoor zijn de kosten hoger zijn uitgevallen dan waarmee in de begroting rekening is gehouden. N € 10.700 Huishoudelijke hulp (WMO) Wat betreft de post Huishoudelijke hulp (WMO) is sprake van een voordeel van € 52.100. Dit voordeel wordt voor een belangrijk deel veroorzaakt door lagere uitgaven inzake het onderdeel persoonsgebonden budget huishoudelijke verzorging in combinatie met een hogere eigen bijdrage huishoudelijke verzorging. V € 52.100 Verstrekkingen-, woonvoorzieningen- en subsidies WMO De kostenplaatsen verstrekkingen-, woonvoorzieningen- en subsidies WMO laten per saldo een voordeel zien van ruim € 70.000. Dit voordeel wordt voor een belangrijk deel veroorzaakt door lagere uitgaven inzake de onderdelen vervoersvoorziening- en rolstoelen gehandicapten. V € 70.600 Per saldo geven bovenstaande posten een voordeel van € 115.900 welke niet verrekend worden met het tekort op het Sociaal Cultureel Hart van Laren, aangezien dit tekort separaat verrekend wordt met de hiervoor ingesteld bestemmingsreserve WSI (via programma algemene dekkingsmiddelen). In de verantwoording van dit programma zelf wordt dit voordelige saldo echter ogenschijnlijk daar wel mee verrekend, echter dit is het gevolg van voorschriften volgende uit het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) over wijze van verwerken resultaten. 88 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Sociaal Cultureel het Hart van Laren In de begroting is rekening gehouden met een gesaldeerd tekort (BES en gemeente) van € 118.500 en een ontvangst van de bibliotheek in verband met afwikkeling brand/ict investering van € 65.000. Het tekort en de verrekening met de bibliotheek worden verrekend met de reserve exploitatie WSI. Het resultaat op deze kostenplaats is € 297.000 nadelig. Door de verrekening met de reserve exploitatie WSI heeft dit geen invloed op het rekeningresultaat. Het verschil met de raming bedraagt € 243.500 (zijnde het gemelde tekort van € 297.000 + de nog niet ontvangen schadebijdrage bibliotheek ad € 65.000 -/- het gecumuleerde begrote tekort ad € 118.000). Dit wordt veroorzaakt door: de afrekening met de bibliotheek van € 65.000 heeft (nog) niet plaatsgevonden in 2013; de bijdrage aan de beheerstichting is voor € 154.200 hoger opgenomen; o.a.de storting in de voorziening onderhoud en onderhoudskosten voor rekening van de verhuurder van circa € 25.000 waren niet geraamd. Het nadelig saldo van de beheerstichting was primitief geraamd op € 71.424. Eind 2013 is er een bijgestelde prognose ontvangen met een geraamd tekort van € 225.635. Dit geraamde tekort is in deze jaarrekening verwerkt. Bij het samenstellen van de jaarrekening was het definitieve tekort nog niet bekend, de beheerstichting is nog bezig met het samenstellen van de jaarrekening welke na accountantscontrole aan de gemeente Laren zal worden aangeboden. N € 243.500 Hierbij overigens nogmaals vermeld dat dit tekort separaat bij de verwerking van het resultaat wordt verrekend met de reserve WSI. Voor wat betreft de overige kostenplaatsen die onderdeel uitmaken van het programma Maatschappelijke ondersteuning is sprake van geringere afwijkingen die per saldo € 18.800 nadelig zijn. Aansluiting programma met de producten Product Omschrijving PR510.00 Openbaar bibliotheekwerk PR511.00 Vormings en ontwikkelingswerk PR612.00 Inkomensvoorzieningen Maatschappelijke begeleiding en PR620.00 advies PR622.00 Huishoudelijke verzorging PR623.00 Participatiebudget PR630.00 Sociaal-cultureel werk PR650.00 Kinderdagopvang PR652.00 Voorzieningen gehandicapten Totaal programma Rekening 2012 239.051 47 0 Begroting 2013 238.853 0 0 Werkelijk Niet 2013 Wettelijk wettelijk X 237.650 X 0 X 0 385.788 582.652 0 345.303 111.535 670.160 2.334.536 512.261 590.337 0 304.961 97.087 720.388 2.463.887 499.069 544.141 0 566.039 90.957 649.838 2.587.694 89 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren X X X X X X PROGRAMMA 8. Volksgezondheid en milieu Wat willen we bereiken Visie Een duurzame, schone, veilige en gezonde leefomgeving en gezonde inwoners van Laren Doelstelling 1 Een duurzame gemeente Doelstelling 2 Een nette en schone openbare buitenruimte Doelstelling 3 Verminderen van de geluidshinder in de woongebieden Doelstelling 4 Verminderen van CO2 uitstoot Doelstelling 5 Verminderen en verduurzamen energieverbruik Doelstelling 6 In stand houden en vergroten biodiversiteit Doelstelling 7 In standhouden Begraafplaats Laren.. Doelstelling 8 Het bevorderen van de gezondheid en een gezonde leefstijl van Larense inwoners. 90 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Beleidskaders Relevante beleidskaders Nota Milieubeleid 2013-2016 Milieuprogramma 2013 Uitvoeringsprogramma klimaatbeleid 2010-2013 Geluidsnota (geactualiseerde versie nog niet vastgesteld) Verordening op het beheer en het gebruik van de gemeentelijke begraafplaats Beleidplan WMO/WPG (Openbare Gezondheidszorg) 1992 2013 2012-2015 Ontwikkelingen Wat hebben we bereikt en wat hebben we daar voor gedaan in 2013? Doelstelling 8.1: Een duurzame gemeente Begin 2013 wordt het nieuwe milieubeleidsplan 2013-2016 vastgesteld met bijbehorend uitvoeringsprogramma. Duurzaamheid is een belangrijke pijler in dit beleidsplan. Het milieubeleidsplan vormt het kader voor de jaarlijks op te stellen milieuprogramma’s Het milieubeleidsplan 2013-2016 is in mei 2013 door de raad vastgesteld. In het milieubeleidsplan zijn de klimaat- en duurzaamheidsambities opgenomen die de komende 4 jaar worden ingevuld. Op basis van het milieubeleidsplan heeft de raad op 27 november 2013 het milieuprogramma voor 2014 vastgesteld. Doelstelling 8.2: Een nette en schone openbare buitenruimte Onkruidbestrijding met hete lucht Voor het machinaal vegen van de wegen wordt gebruik gemaakt van een veegmachine. Inzet van de veegmachine vindt plaats middels een veegschema De prullenbakken worden middels een planning geleegd Zwerfvuil wordt verwijderd. Extra aandacht wordt besteed aan de omgeving van prullenbakken waar een verhoogde kans op zwerfvuil is. Tevens wordt het zwerfvuil verwijderd uit de Coeswaerd Alle overige werkzaamheden die het straatbeeld negatief beïnvloeden zoals scheve bermpalen, losliggende tegels, etc. Dit is uitgevoerd volgens plan. Dit is uitgevoerd volgens plan. Dit is een continu proces dat volgens planning plaatsvindt. Dit is een continu proces dat uitgevoerd wordt door de Tomin-groep en medewerkers van de buitendienst. De uitvoering verloopt in relatie tot de beschikbare capaciteit en budgetten. Doelstelling 8.3: Verminderen van de geluidshinder in de woongebieden In 2013 wordt (in gewestelijk verband) op grond van de Europese richtlijn omgevingslawaai een geluidactieplan opgesteld Overleg Rijkswaterstaat (RWS) over mogelijkheden toepassen dubbellaags ZOAB A27 91 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Het actieplan geluid is op 16 juli 2013 door het college vastgesteld. In december 2013 was het kosten-batenonderzoek gereed. Begin 2014 is er bestuurlijk overleg met RWS, waarna de raad definitief kan besluiten. Doelstelling 8.4: Verminderen van CO2 uitstoot Uitvoeren activiteiten uit het Uitvoeringsprogramma klimaatbeleid In samenwerking met negen gemeenten uit de regio Gooi en Vechtstreek is de regionale website EnergieBesparenGenV gelanceerd. Ook is er een bedrijvenplatform opgericht. Doel is om in drie jaar tijd 4.000 woningen in de regio te verduurzamen. De Nacht van de Nacht bij het Spookbos is goed bezocht. De groepen 7 en 8 van de basisscholen hebben energieke lessen gehad van NME Spookbos. Daarnaast kunnen inwoners van Laren vanaf 1 oktober 2013 subsidie aanvragen voor energiebesparende maatregelen aan hun woning. Doelstelling 8.5: Verminderen en verduurzamen energieverbruik In 2012 wordt het beleidsplan openbare verlichting opgesteld Het beleids- en beheerplan openbare verlichting 2015-2024 wordt in januari 2014 ter besluitvorming aan college aangeboden. In het beleidsplan is de toepassing van ledverlichting als ambitie opgenomen. Doelstelling 8.6: Instandhouden en vergroten biodiversiteit Het stimuleren van gebruik van ecologisch verantwoord gekapt c.q. alternatieven voor (hard)hout. Laren heeft geen bruggen en beschoeiingen waar hardhout voor gebruikt wordt. Hardhouten bankplanken worden vervangen door gerecycled kunststof. Het in samenwerking met de gemeente Hilversum realiseren van ecologische verbindingszone tussen Anna’s Hoeve en de Larense Wasmeren, dit is gekoppeld aan de realisatie van de HOV Het in stand houden en zo mogelijk verbeteren van habitats voor zeldzame dieren en planten De ontwikkeling van deze zone hangt samen met de concrete realisatie van de HOV. Deze verkeert nu in het onderzoeksstadium. De materiële uitvoering van deze taak ligt in handen van de grootste beheerder van natuurgebied in Laren: het Goois Natuur Reservaat. Daarnaast is begonnen met de bouw van het ecoduct over de A1 (Crailo). Doelstelling 8.7: Begraafplaats Laren Uitvoeren onderhoud binnen beschikbare uren. Naar aanleiding van bezuinigingen op onderhoud begraafplaats is het onderhoud op een lager niveau komen te liggen Er was een onderzoek waaruit blijkt dat het huidige onderhoudsniveau onder druk ligt door tekort aan arbeidsinzet. Het college heeft besloten vrijwilligers te werven. Uitwerken plan van aanpak om in enkele In december 2013 stelde de raad het voorstel 92 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren jaarschrijven naar kostendekkendheid van de begraafplaats te komen kostendekkendheid vast. De begraaftarieven worden in een periode van 3 jaar kostendekkend gemaakt. Momenteel is de begraafplaats niet kostendekkend. De beheersverordening is hier op aangepast. Verrichten van applicatiebeheer begraafplaatsadministratiepakket (Trobit) Dit is ingevoerd en wordt bijgehouden. De voormalige achterstanden zijn ingelopen. Behandelen aanvragen in het kader van de wet op de lijkbezorging Behandelen aanvragen begrafenis op onvermogen In 2013 zijn er geen aanvragen binnengekomen. Verloopt volgens het beleid dat door het college is vastgesteld. Behandelen aanvragen monument Dit verloopt volgens procedure. Verzorgen van uitgifte van graven Dit verloopt volgens procedure. Voeren van de begraafplaatsadministratie Dit verloopt volgens procedure. Begeleiden van begrafenissen Dit verloopt volgens procedure. Doelstelling 8.8: Openbare Gezondheidszorg Benoeming lokale speerpunten: Preventieve ouderengezondheidszorg: Preventie van eenzaamheid en depressie onder 55-plussers De gemeente subsidieert instellingen bij faciliteiten voor ontmoeting en participatie; faciliteiten die gericht zijn op het bestrijden van eenzaamheid en depressie. Bevorderen van gezond gewicht Het project Gooi in Beweging wordt gecontinueerd. Aanpak riskant alcoholgebruik onder jongeren Het project Samen aan de Slag tegen riskant alcoholbeleid wordt wegens succesvolle resultaten gecontinueerd. Preventief jeugd(zorg)beleid Jeugdzorg/ CJG ontwikkeling Het CJG wordt doorontwikkeld nu rijkstaken rondom de jeugdzorg worden overgeheveld naar de gemeente Laren. Gezondheidsaspecten bestuurlijke beslissingen Bij elke beslissing worden gezondheidsaspecten meegenomen. Wat vinden we nog meer belangrijk? Tabaks- en drugspreventie Verbinding tussen 0de en 1e lijn stimuleren (geïndiceerde preventie): roken, alcohol, overgewicht en bewegen, depressie volwassenen en ouderen Mantelzorgondersteuning Valpreventie ouderen. 93 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren - Er is tabak- en drugspreventie uitgevoerd met de GGD. - Project Raedelijn voor verbinding 0e en 1e lijn, alle genoemde onderwerpen van belang in subsidierelaties met diverse instellingen. - Diverse organisaties besteden aandacht aan mantelzorgers. - Onderdeel van beweegaanbod en informatieaanbod van diverse gesubsidieerde instellingen. In het Beleidsplan WMO/WPG 2012- 2015 is het lokale gezondheidsbeleid voor de periode 2012-2015 verwerkt en zal samen met het 4 jaren Wmo-beleidsplan het Welzijnsbeleid van Laren bepalen Dit is uitgevoerd. Vanwege de decentralisaties in het sociaal domein (jeugdzorg en Wmo) wordt op diverse vlakken nieuw beleid gemaakt. Dit beleid wordt in de loop van 2014 aan de raad voorgelegd. Wat heeft het gekost? In onderstaande tabel zijn de baten en lasten opgenomen die aan het programma verbonden zijn. Realisatie 2012 Raming 2013 vóór wijziging Raming 2013 na wijziging Realisatie 2013 Afwijking realisatie t.o.v. raming 2013 Lasten 895.975 785.060 895.743 909.945 -14.202 Baten 115.952 65.000 91.680 134.300 -42.620 Saldo 780.023 720.060 804.063 775.645 28.418 Raming 2013 voor wijziging Raming 2013 na wijziging Realisatie 2013 Afwijking realisatie t.o.v. begroting Specificatie doelstellingen Lasten Verlaging tekort b egraafplaats -33.000 0 0 0 Totaal lasten doelstellingen -33.000 0 0 0 0 0 0 0 -33.000 0 0 0 Baten Totaal baten doelstellingen Saldo doelstellingen 94 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Specificatie mutaties reserves Afwijking Raming Raming realisatie 2013 voor 2013 na Realisatie t.o.v. wijziging wijziging 2013 begroting Onttrekking aan: Algemene reserve Centrum voor Jeugd en Gezin Rattenbestrijding 0 0 0 69.900 2.000 71.900 69.900 0 69.900 0 2.000 2.000 0 0 0 0 0 71.900 69.900 2.000 Toevoeging aan: Saldo mutaties reserves Toelichting diverse afwijkingen Het programma Volksgezondheid en milieu laat een voordelig saldo zien van € 28.400. Voor een gedeelte wordt dit veroorzaakt door een nadeel wat betreft de uren van de BEL Combinatie ad € 29.500. Het overige voordelige saldo van € 57.900 wordt voornamelijk veroorzaakt door afwijkingen op de onderstaande kostenplaatsen: Jeugdgezondheidszorg uniform deel Er is een onderschrijding op de kosten. Dit komt voort uit het feit dat er anders omgegaan wordt met de daadwerkelijke verantwoording van de kosten van het loket dan begroot. De verwerking van de huurkosten is op product vastgoed (CMZD) verantwoord. Er worden geen huurkosten meer aan de GGD in rekening gebracht voor het CJG-loket in dit product omdat het loket nu in CMZD gevestigd is en daar dus verantwoord wordt. V € 20.900 Jeugdgezondheidszorg maatwerk deel De taak logopedie is bij de GGD beëindigd per 1 januari 2012. De hoogte van de frictiekosten waren op dat moment nog niet bekend en zou later mogelijk worden afgerekend. Deze frictiekosten ad € 15.494 zijn in 2013 verantwoord. Tevens is op deze post de subsidie vangnet jeugd plus inzet CJG-loket verantwoord. N € 18.200 Milieu Het betreft hier het voorbereidingskrediet om onderzoek te doen naar de omvang van de bodem / grondwaterverontreiniging aan de Torenlaan. Dit onderzoek wordt begin 2014 uitgevoerd. Een overhevelingsvoorstel is opgesteld. V € 25.000 Voor de uitvoering van het klimaatbeleid was in 2013 een budget beschikbaar van € 12.500. Hierop is een voordeel ontstaan van € 6.722, doordat de kosten voor de ingeplande en uitgevoerde werkzaamheden lager zijn dan vooraf is ingeschat. V € 6.700 Voor een vergunningtraject aan het Zevenend is expertise ingehuurd van het Service Bureau Gemeenten. N € 10.600 95 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Er zijn diverse subsidiebedragen ontvangen (waaronder energie, geluidkartering) van provincie en rijk. V € 11.500 Begraafrechten Achterstanden in de administratie zijn ingelopen. In de zomernota 2013 is de raming verhoogd; per einde jaar blijken de inkomsten echter nog hoger te zijn dan op dat moment is ingeschat. V € 16.800 Voor wat betreft de overige kostenplaatsen die onderdeel uitmaken van het programma Volksgezondheid en milieu is sprake van geringere afwijkingen die per saldo € 5.800 voordelig zijn. Aansluiting programma met de producten Product Omschrijving PR711.00 Ambulancevervoer PR714.00 Openbare gezondheidszorg Jeugdgezondheidszorg, uniform PR715.00 deel Jeugdgezondheidszorg, PR716.00 maatwerkdeel PR723.00 Milieubeheer PR724.00 Lijkbezorging PR732.00 Baten begraafplaatsrechten Totaal programma Rekening 2012 12.489 118.749 Begroting 2013 11.755 112.584 296.756 369.384 341.050 12.764 231.472 205.234 -97.441 780.023 16.438 184.215 215.687 -106.000 804.063 39.002 171.836 227.090 -122.816 775.645 96 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Werkelijk Niet 2013 Wettelijk wettelijk 11.755 X 107.728 X X X X X X PROGRAMMA 9. Bouwen en wonen Wat willen we bereiken Visie Een goede ruimtelijke ordening, een goed functionerende woningmarkt en integrale handhaving Doelstelling 1 Structuurvisie: behoud en versterking van de beeldkwaliteit van Laren, van haar karakter en identiteit als fraai, groen en kleinschalig dorp Doelstelling 2 Actuele bestemmingsplannen die het authentieke karakter van Laren beschermen Doelstelling 3 Integraliteit tussen de verschillende handhavingsgebieden Doelstelling 4 Een op de toekomstige behoefte afgestemd aanbod van woonvormen Doelstelling 5 Verbeteren huidig niveau van dienstverlening Doelstelling 6 Doelmatig organiseren van de rioleringszorg tegen acceptabele kosten Doelstelling 7 Het efficiënt en kostenbewust (laten) afvoeren van huishoudelijke afvalstromen 97 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Beleidskaders Relevante beleidskaders Wet ruimtelijke Ordening Besluit op ruimtelijke Ordening Bouwbesluit Huurprijzenwet woonruimte Huurwet Wet op de stads- en dorpsvernieuwing Leegstandswet Woningwet Huisvestingswet Wet bevordering eigen Woningbezit Besluit woninggebonden subsidies Monumentenwet 1988 Ruimtelijke structuurvisie Laren 2008-2023 Kaderplannen beschermd dorpsgezicht Afwijkingenbeleid Bouwverordening Bestemmingsplannen Huisvestingsverordening Gooi en Vechstreek Convenant woonruimteverdeling Gooi en Vechtstreek Woonvisie Laren Welstandsnota gemeente Laren Verordening bescherming beeldbepalende panden Monumentenverordening Laren 2012 Verordening straatnamen en huisnummering Verordening straatnaamcommissie Gemeentelijk Rioleringsplan 2012-2017 Integraal Handhavingsbeleid Omgevingsrecht 2010-2014 Gewestelijke afspraken met GAD afvalstromen huishoudelijk afval 2010 2010 2008 2004 2011 2007 2008 2008 2011 2010 2004 2011 2010 2010 2013 2010 2002 Ontwikkelingen Regionale Uitvoeringsdienst OFGV (RUD-OFGV) De in januari 2013 gestarte RUD-OFGV heeft een paar werkzaamheden van de gemeente overgenomen, te weten milieutaken. In 2014 worden contouren van kwaliteit en flexibiliteit zichtbaar. Er kan dan voor worden gekozen om meerdere taken te beleggen bij de dan volgroeide RUD, zoals taken rondom vergunningverlening van bouwactiviteiten en handhavingsactiviteiten. Zeker met de toenemende eisen van het rijk aan kwaliteit, deskundigheid en snelheid kan de RUD een goed alternatief zijn. Lokale kennis blijft echter een noodzaak. Taken overhevelen kan pas bij valide borging in overweging genomen worden. Wabo De ontwikkeling van de nieuwe Omgevingswet is in volle gang. Het concept is er al en de wet treedt naar verwachting in 2017-2018 in werking. De daaruit voortvloeiende criteria komen ten laste van de RUD, maar pas als volledige aansluiting bij de RUD is gerealiseerd. Voorloper is de nota VTH waarin kwaliteitseisen per 1 januari 2015 staan. Hiervoor komt het eerste kwartaal 2014 een notitie. Toezicht- en handhavingsbeleid De bezuiniging op het bouwtoezicht van begin 2013 is sterk merkbaar gebleken, onder meer in minder controles en meer handhavingsverzoeken. Daarnaast is er extra toezicht op evenementen uitgevoerd en kampt het toezicht op de openbare ruimte met een grotere vraag. Er wordt een notitie geschreven over de (on)balans tussen bestaande wet - en regelgeving en de capaciteit voor handhaving. 98 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Het juridische handhavingstraject is verscherpt. Ook hier zijn de effecten van beperking (bezuiniging) capaciteit merkbaar. Het zijn de wat kleinere en gemiddelde vergunningen die verhoudingsgewijs (kijkende naar leges) meer kosten. Voor het bereiken van kostendekkende marktleges heeft het college een notitie vastgesteld. Kern is dat de – in de laatste jaren- geboden korting van 10% is komen te vervallen en dat er minder toezichturen zijn voor de marktmeester. Dit betekent dat over 2014 de markt kostendekkend is. Welstandscommissie De nieuwe nota welstand is eind 2013 vastgesteld. Vergunningen In juni 2013 is het programma Squit ingevoerd. De informatie daarin wordt ontsloten via andere indicatoren, zodat vergelijking met de jaren daarvoor niet zonder meer mogelijk is. Waar nodig en mogelijk zijn historische cijfers met de huidige in overeenstemming gebracht, om zo het verloop in jaren te kunnen visualiseren. Wat duidelijk naar voren komt is een stijgende lijn van het aantal bouwvergunningen de laatste jaren. Wat hebben we bereikt en wat hebben we daar voor gedaan in 2013? Doelstelling 9.1 Structuurvisie: behoud en versterking van de beeldkwaliteit van Laren, van haar karakter en identiteit als fraai, groen en kleinschalig dorp Verdiepen/herijken en Wabo-proof maken De herziene welstandsnota is in werking welstandsnota getreden en hiermee Wabo-proof. Intensiveren monumentenbeleid (zie programma Cultuur, waar de kostenplaats is ondergebracht) Indicatoren bij Doelstelling 9.1 Verdiepen/herijken welstandsnota Het onderzoek naar de mogelijk aan te wijzen gemeentelijke monumenten is afgerond. De aanwijzingsprocedure van de eerste tranche is afgerond. Rekening 2012 x Begroting 2013 x Rekening 2013 x Doelstelling 9.2: Actuele bestemmingsplannen In 2013 wordt het bestemmingsplan Laren Het bestemmingsplan Laren West is in 2013 West vastgesteld, hiermee is de actualisatie vastgesteld door de raad. Er zijn 9 beroepen van de bestemmingsplannen afgerond ingesteld bij de Raad van State. De zitting wordt afgewacht. Voor 2013 staat de start van de herziening van het bestemmingsplan Zevenend gepland Indicatoren bij Doelstelling 9.2 bestemmingsplan Laren West vastgesteld De bestuursopdracht voor het bestemmingsplan Zevenend/Postiljon 2015 is door de raad vastgesteld. Rekening 2012 - Begroting 2013 - Rekening 2013 x Doelstelling 9.3: Integraliteit tussen de verschillende handhavingsgebieden Uitvoering geven aan het vastgestelde Veel overleggen in regioverband en integrale handhavingsbeleid samenwerkingovereenkomsten hebben geresulteerd in integraal handhaven. 99 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Bijvoorbeeld de totstandkoming van de RUDOmgevingsdienst Flevoland en Gooi en Vechtstreek (waarin veel partners samenkomen, zoals gemeenten en provincie) en de samenwerking binnen de regio Gooi en Vechtstreek in het toezicht op de Drank- en Horecawet. Door middel van een aanpassing in stijl van handhaven (meer mondelinge communicatie voorafgaand aan juridische handhaving) voorkomen van bezwaar- en beroepprocedures De haalbaarheid van zowel vergunningen- als handhavingstrajecten wordt altijd op meerdere criteria getoetst, met als doel een winwinsituatie. Mediation (zie hieronder) is hierin een succes. Er wordt meer gebruik gemaakt van Mediation Mediation is een succes gebleken. Een groot aantal - vooraf ingeschatte - lange trajecten van bezwaar- en beroep is hierdoor voorkomen. Opstellen Uitvoeringsprogramma 2013 Het Handhavingsuitvoeringsprogramma 2013 is opgesteld en uitgevoerd. Indicatoren bij doelstelling 9.3 Rekening 2012 262 Aantal Wabo omgevingsvergunningen (alles) Aantal omgevingsvergunningen (kap) Aantal omgevingsvergunningen (inrit, aanleg, sloop) Aantal APV-vergunningen Aantal vergunningen D&H wet Aantal standplaatsvergunningen Aantal verkeersontheffingen Aantal zaken bij cie. Bezwaar aangaande Laren vervallen 195 28 24 136 48 Begroting 2013 60 115 200 58 10 50 - Rekening 2013 305 112 272 33 40 79 38 Doelstelling 9.4: Een op de toekomstige behoefte afgestemd aanbod van woonvormen In 2012 is de achterstand in de rijkstaakstelling In 2013 is een positief saldo in de taakstelling huisvesting statushouders weggewerkt. In gerealiseerd (+2). Dat wil zeggen dat er meer 2013 zal erop worden toegezien dat de statushouders zijn gehuisvest dan strikt nodig achterstand niet opnieuw ontstaat is om de taakstelling te halen. In 2012 zijn prestatieafspraken met de corporaties gemaakt op basis van de lokale Woonvisie die eveneens in dat jaar werd vastgesteld. In 2013 zullen de prestatieafspraken worden geïmplementeerd en bewaakt en zal uitvoering aan de Woonvisie worden gegeven Indicatoren bij Doelstelling 9.4 Aantal geplaatste statushouders 100 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Met de besturen van de woningbouwverenigingen is overleg gevoerd over de implementatie van de prestatieafspraken. Wat betreft de uitvoering hebben de woningbouwverenigingen onder meer verantwoording afgelegd over de afspraak ‘30% couleur locale woningaanbiedingen’. Rekening 2012 6 Begroting 2013 8 Rekening 2013 8 Doelstelling 9.5: Verbeteren kwaliteit van dienstverlening Verdere implementatie van de WABO waarbij Het OLO (Omgevingsloket Online) is al er sprake is van één integrale omgevingsgeruime tijd beschikbaar en wordt veelvuldig vergunning, verleend door één bevoegd gezag. gebruikt door burger en bedrijf, wat een De gemeente is het digitale en fysieke loket verbetering is voor beide partijen. voor de burger met betrekking tot aanvragen Verdere acties tot versnelling van het proces voor de omgevingsvergunning waaronder alles digitaal en een verschuiving van werkzaamheden naar de frontoffice worden in 2014 op haalbaarheid onderzocht en als mogelijk gerealiseerd. Indicatoren bij Doelstelling 9.5 Toezichtacties vergunninggericht (HH-plan) Toezichtacties objectgericht (HH-plan) Toezichtacties gebiedsgericht (HH-plan) Klachten (HH-plan) Rekening 2012 1.050 uren 622 uren 2.447 uren 150 uren Begroting 2013 1.450 uren 675 uren 3.155 uren 100 Rekening 2013 4.767 uren getal niet uit te splitsen naar genoemde producten Doelstelling 9.6: Doelmatig organiseren van de rioleringszorg tegen acceptabele kosten Invulling geven aan de maatregelen uit het GRP De uitvoering heeft plaatsgevonden 2012-2017 en het uitvoeringsprogramma riolering conform het Uitvoeringsprogramma GRP 2013 2013. Als extra maatregel zijn er twee stuwputten gerenoveerd. Daarnaast is er een inhaalslag geweest op het reinigen en inspecteren van de riolering. Indicatoren bij Doelstelling 9.6 Aantal pompinstallaties Aantal bergbezinkbassins Rekening 2012 13 1 Begroting 2013 13 1 Rekening 2013 13 1 Doelstelling 9.7: Het efficiënt en kostenbewust (laten) afvoeren van huishoudelijke afvalstromen Overleg met GAD over inzameling huishoudelijk afval (tevens klachten en meldingen) Er was overleg met GAD in aanwezigheid van de portefeuillehouder. Besproken werden de inzameling en de klachtafhandeling. Inzameling huishoudelijk Klein Gevaarlijk Afval De inzameling is verlopen via de milieucontracten van de GAD. Inzameling (zwerf-) kerstbomen De inzameling is uitgevoerd via de GAD. 101 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Wat heeft het gekost? In onderstaande tabel zijn de baten en lasten opgenomen die aan het programma verbonden zijn. Realisatie 2012 Raming 2013 vóór wijziging Raming 2013 na wijziging Realisatie 2013 Afwijking realisatie t.o.v. raming 2013 Lasten 2.781.501 2.937.920 2.958.635 2.833.933 124.702 Baten 2.460.485 2.661.799 2.354.699 2.324.605 30.094 Saldo 321.016 276.121 603.936 509.328 94.608 Raming 2013 voor wijziging Raming 2013 na wijziging Realisatie 2013 Afwijking realisatie t.o.v. begroting Specificatie doelstellingen Lasten Omgevingsdienst Flevoland G&V Frictiekosten BEL Combinatie OFGV Totaal lasten doelstellingen 93.744 45.000 138.744 93.744 45.000 138.744 92.700 45.000 137.700 1.044 0 1.044 Baten Bouwleges eenmalige grote projecten 75.000 0 0 0 Totaal baten doelstellingen 75.000 0 0 0 Saldo doelstellingen 63.744 138.744 137.700 1.044 102 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Specificatie mutaties reserves Afwijking Raming Raming realisatie 2013 voor 2013 na Realisatie t.o.v. wijziging wijziging 2013 begroting Onttrekking aan: Algemene reserve Bestemmingsplannen Strategische visie 0 0 35.000 17.274 14.191 543 20.809 16.731 125.800 125.800 125.800 178.074 0 14.734 125.800 163.340 Reserve rioolrechten 0 0 18.195 -18.195 Reserve afvalstoffenheffing 0 0 0 0 90.085 108.280 -90.085 -108.280 125.800 178.074 123.014 55.060 Reserve rioolrechten Toevoeging aan: Saldo mutaties reserves Toelichting diverse afwijkingen Het programma Bouwen en wonen laat een voordelig saldo zien van € 94.600. Voor een gedeelte wordt dit veroorzaakt door een nadeel wat betreft de uren van de BEL Combinatie ad € 14.000. Daarentegen resulteren de kapitaallasten in een voordeel van € 33.600, doordat de werkzaamheden die geraamd zijn in de investeringsplanning later zijn uitgevoerd of nog in uitvoering zijn. Het overige voordelige saldo van € 75.000 wordt voornamelijk veroorzaakt door afwijkingen op de onderstaande kostenplaatsen: Riolering (beleid en onderhoud) De werkzaamheden voor het Basis rioleringsplan (BRP) zijn opgestart en gedeeltelijk uitgevoerd (voordeel € 19.600). Afrekeningen 2010 t/m 2013 geeft een voordeel van € 15.600. Voorts vloeit uit de stelpost kapitaallasten investeringsplanning een voordeel van € 23.100 voort. V € 58.300 Afvalstoffenheffing Opbrengst afvalstoffenheffing is ruim € 18.000 hoger dan begroot en wordt verrekend met de reserve. V € 18.200 Rioolrecht Opbrengst rioolrecht is ruim € 34.000 lager dan begroot en wordt verrekend met de reserve. N € 34.300 Bestemmingsplannen Op de kosten van bestemmingsplannen (uitbestede werkzaamheden en rechtskundig advies) is een voordeel behaald. Daarnaast is er ook nog voordeel behaald door werkzaamheden middels een exploitatieovereenkomst bij derden in rekening te brengen. Hiertegen over staat lagere opbrengsten overige leges (niet zijnde bouwleges) omdat er minder verzoeken om planwijziging of vrijstelling zijn ingediend dan waarmee rekening was gehouden. V € 45.200 103 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Bouwleges Er is uiteindelijk toch alsnog een onderschrijding van € 17.500 op de opbrengsten bouwleges ontstaan, ondanks de al forse aframing bij de technische begrotingswijziging in december 2013 ad € 307.100. N € 17.500 Voor wat betreft de overige kostenplaatsen die onderdeel uitmaken van het programma Bouwen en wonen is sprake van geringere afwijkingen die per saldo € 5.100 voordelig zijn. Aansluiting programma met de producten Product Omschrijving PR721.00 Afvalverwijdering en verwerking PR722.00 Riolering en waterzuivering PR725.00 Baten afvalstoffenheffing PR726.00 Baten rioolrechten PR810.00 Ruimtelijke ordening PR822.00 Vergunningen verlening PR822.01 Vergunningen handhaving PR822.02 Overig volkshuisvesting PR823.00 Leges bouwvergunningen Totaal programma Rekening Begroting 2012 2013 873.997 917.052 671.203 710.658 -1.203.605 -1.177.600 -839.630 -867.700 303.135 299.832 433.286 347.946 198.763 529.943 192.403 82.805 -308.536 -239.000 321.016 603.936 104 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Werkelijk Niet 2013 Wettelijk wettelijk X 914.512 X 571.307 X -1.195.753 X -833.443 X 254.639 X 432.994 X 542.962 X 43.643 X -221.533 509.328 PROGRAMMA 10. Grondexploitatie, dorpsvernieuwing en economische zaken Wat willen we bereiken Visie Een goed aanbod van woonruimten en bedrijfsruimten in een aantrekkelijke omgeving met het bijbehorende voorzieningenniveau Doelstelling 1 Het uitvoeren van projecten om te kunnen voldoen aan de vraag naar nieuwe woningen en het bijbehorende voorzieningenniveau Doelstelling 2 Een uitgebalanceerde economische structuur in Laren 105 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Beleidskaders Relevante beleidskaders Wet Ruimtelijke Ordening Besluit op ruimtelijke Ordening Nota grondexploitatie Exploitatieverordening Welstandsnota Laren Verordening Marktgelden Standplaatsenbeleid Wet ISV 2010 2010 2009 1989 2010 2009 2004 2004 Ontwikkelingen Wat hebben we bereikt en wat hebben we daar voor gedaan in 2013? Doelstelling 10.1: Het uitvoeren van projecten om te kunnen voldoen aan de vraag naar nieuwe woningen en het bijbehorende voorzieningenniveau Ontwikkeling Co Bremanlaan In 2012 is de aanbestedingsprocedure afgerond. Bij een geslaagde aanbestedingsprocedure wordt het plan in 2013 gerealiseerd Het project is aanbesteed. De ontwikkelaar heeft het plan verder uitgewerkt naar een definitief ontwerp. De verkoop van de woningen is gestart. Als 70% van de woningen is verkocht, start de bouw. De verkoop is in 2013 gestart en loopt door in 2014. Ontwikkeling Tarciciusschool Bij de voormalige Tarciciusschool zal sociale woningbouw gerealiseerd gaan worden door de woningbouwvereniging Laren. Voor dit project wordt mogelijk ook een deel van een groenstrook van de gemeente gebruikt De woningbouwvereniging heeft in 2013 plannen voor de herontwikkeling van de voormalige school gemaakt. Ook heeft de woningbouwvereniging een participatietraject met omwonenden gestart. Dit traject heeft tot aanpassingen van het plan geleid. In de loop van 2014 wordt het plan aan de gemeenteraad voorgelegd. Houthandel e.o. Voor deze gronden zal medio 2013 een plan worden ontwikkeld De raad heeft in 2013 een bestuursopdracht vastgesteld voor het maken van een stedenbouwkundige visie. In de opdracht stond dat de visie ontwikkeld moet worden in overleg met de omwonenden. De visieontwikkeling is in 2013 afgerond. De raad neemt begin 2014 een besluit. De woningbouwvereniging heeft in 2013 aangegeven de plannen niet (meer) te kunnen ontwikkelen. Er wordt daarom gekeken naar een alternatieve invulling voor het gebied en eventuele verrekening (deels) van gemaakte kosten door de woningbouwvereniging. De Woningbouwvereniging van Erfgooiers heeft al een oriënterend gesprek gehad met het college over de inpassing van woningen. De woningbouwvereniging heeft nog géén vervolgstappen ondernomen, mede vanwege het lastige economische klimaat. Woningbouw Smeekweg 2e fase Volgens de huidige planning zou de bouw in het najaar 2012 van start gaan en in 2013 worden afgerond. Het woonrijp maken zou in 2013/2014 plaatsvinden Sociale woningbouw nabij Ericaweg door woningbouwvereniging van Erfgooiers. In de omgeving van de Erfgooiersweg en Ericaweg zal sociale woningbouw ingepast gerealiseerd gaan worden door de aldaar actieve woningbouwvereniging. Dit project wordt door de woningbouwvereniging deels uitgevoerd op gronden erfpacht gemeente 106 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Doelstelling 10.2: Een uitgebalanceerde economische structuur in Laren In overleg met de Larense ondernemers Laren heeft geen gezamenlijke voortzetten van in 2012 ingezette activiteiten ondernemersvereniging. Daardoor heeft het waaronder keurmerk veilig ondernemen, het college geen direct overleg meer met de ondernemersfonds en versterking van de ondernemers. Wel waren er separaat aantrekkingskracht van Laren gesprekken met ondernemers over door hen gevoelde misstanden en wensen. Waar mogelijk zijn oplossingen geboden. Continue evaluatie en beoordelen tariefstelling marktactiviteiten, gezien de toenemende kosten. Uitgangspunt is kostendekkendheid Indicatoren bij Doelstelling 10.2 Onderzoek en kostendekkend maken markt(en) Eind 2013 is de notitie “Kostendekkendheid Markt” besproken met de marktcommissie en nadien besloten door het college. Het tarief is nagenoeg gelijk gebleven, maar de 10% korting is vervallen. Hierdoor komt het marktbudget - kijkend naar kosten en baten - in 2014 in balans. Rekening 2012 X Begroting 2013 X Rekening 2013 X Wat heeft het gekost? In onderstaande tabel zijn de baten en lasten opgenomen die aan het programma verbonden zijn. Realisatie 2012 Raming 2013 vóór wijziging Raming 2013 na wijziging Realisatie 2013 Afwijking realisatie t.o.v. raming 2013 Lasten 1.384.589 2.752.743 1.651.645 528.541 1.123.104 Baten 1.272.508 2.674.055 1.907.206 762.673 1.144.533 Saldo 112.081 78.688 -255.561 -234.132 -21.429 Specificatie doelstellingen 107 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Raming 2013 voor wijziging Raming 2013 na wijziging Realisatie 2013 Afwijking realisatie t.o.v. begroting Lasten Kadastrale inmeting 10.000 10.000 7.452 2.548 Totaal lasten doelstellingen 10.000 10.000 7.452 2.548 0 0 0 0 10.000 10.000 7.452 2.548 Baten Totaal baten doelstellingen Saldo doelstellingen Toelichting diverse afwijkingen Het programma Grondexploitatie, dorpsvernieuwing en economische zaken laat een nadelig saldo zien van € 21.400. Voor een gedeelte wordt dit veroorzaakt door een voordeel wat betreft de uren van de BEL Combinatie van € 49.800. Het overige nadelige saldo van € 71.200 wordt voornamelijk veroorzaakt door afwijkingen op de onderstaande kostenplaatsen: Marktgelden Onder andere als gevolg van een korting die werd gegeven op het tarief van de marktgelden is de begrote opbrengst niet behaald. Ten opzichte van de begroting is er dus een nadeel. N € 10.400 Stads- en dorpsvernieuwing De strategische visie is niet afgerond in 2013; dit staat nu gepland voor 2014. Voor het budget is een overhevelingsvoorstel opgesteld. V € 16.700 Co Bremanlaan Exclusief de uren van de BEL Combinatie is op kostenplaats Co Bremanlaan sprake van een nadeel van € 25.000 door hogere kapitaallasten alsmede hogere voorbereidingskosten. N € 25.000 Bouwgrondexploitaties algemeen Als gevolg van te laag geraamde budgetten diverse kosten en een lagere huuropbrengst is er een nadeel gerealiseerd. N € 24.000 Smeekweg Exclusief de uren van de BEL Combinatie is op kostenplaats Smeekweg een nadeel ontstaan van € 13.800 als gevolg van toegerekende rente welk niet meer begroot was vanuit uitgangspunt dat project in 2013 reeds tot afronding zou zijn gekomen. N € 13.800 Bibliotheek Exclusief de uren van de BEL Combinatie is op kostenplaats Bibliotheek sprake van een nadeel van € 14.500. N € 14.500 108 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Aansluiting programma met de producten Product Omschrijving PR310.00 Economische zaken PR311.00 Marktgelden PR330.00 Nutsvoorzieningen PR821.00 Stads- en dorpsvernieuwing PR830.00 Bouwgrondexploitatie algemeen Totaal programma Rekening 2012 111.242 -62.381 22.679 60.504 -19.963 112.081 109 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Begroting 2013 80.193 -75.640 18.323 45.230 -323.667 -255.561 Werkelijk Niet 2013 Wettelijk wettelijk X 77.964 X -65.290 X 18.695 X 34.132 X -299.634 -234.133 PROGRAMMA 11. Algemene inkomsten en uitgaven Algemeen In dit programma zijn de baten en lasten opgenomen die niet direct aan een ander programma zijn toe te rekenen. Dit betreft bijvoorbeeld het resultaat van het liquiditeitsbeheer en de verantwoording van de toegerekende en ontvangen rente op langlopende leningen. Ook worden onder dit programma de kosten verantwoord waarvan de opbrengsten opgenomen zijn onder algemene dekkingsmiddelen Beleidskaders Relevante beleidskaders Treasurystatuut 2011 Wat heeft het gekost? In onderstaande tabel zijn de baten en lasten opgenomen die aan het programma verbonden zijn. Realisatie 2012 Raming 2013 vóór wijziging Raming 2013 na wijziging Realisatie 2013 Afwijking realisatie t.o.v. raming 2013 Lasten 297.422 266.772 295.459 328.215 -32.756 Baten 899.925 770.995 790.995 773.111 17.884 Saldo -602.503 -504.223 -495.536 -444.896 -50.640 Aansluiting programma met de producten Product Omschrijving PR911.00 Liquiditeitsbeheer PR914.00 Treasury PR930.00 Uitvoering wet WOZ Lasten heffing/invor. PR940,00 gem.belastingen Totaal programma Rekening 2012 -6.663 -830.130 218.021 Begroting 2013 3.000 -760.995 222.616 16.269 -602.503 39.844 -495.535 110 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Werkelijk Niet 2013 Wettelijk wettelijk X 12.425 X -772.939 X 232.947 X 82.672 -444.895 PROGRAMMA 12. Sociale zaken Wat willen we bereiken Visie Het bevorderen van de (financiële) zelfredzaamheid en maatschappelijke participatie van onze burgers die niet in eigen middelen van bestaan kan voorzien en het stimuleren van werkgelegenheid in Laren Doelstelling 1 Uitvoering van het beleid inzake inkomensondersteuning binnen de wettelijke kaders waarbij aandacht is voor klantvriendelijkheid, efficiency, rechtmatigheid en het bestrijden van fraude Doelstelling 2 Voorkomen en/of verminderen van bijstandsafhankelijkheid van mensen die kunnen werken. De toename van het aantal bijstandsuitkeringsgerechtigden ligt in 2013 10% lager dan het landelijk gemiddelde Doelstelling 3 Terugdringing van sociale uitsluiting en het deelnemen aan het maatschappelijk leven bevorderen Doelstelling 4 Tijdige signalering en bestrijding van armoede in samenwerking met organisaties die zich richten op de bestrijding van armoede Doelstelling 5 Het bevorderen van zelfredzaamheid en maatschappelijke participatie van volwassen analfabeten, allochtonen, ouderen, jonge moeders en langdurig werklozen 111 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Beleidskaders Relevante beleidskaders “De kortste weg naar (duurzaam) werk” betreffende reintegratieactiviteiten Bedrijfsplan Participatiecentrum Werkplan Meewerken “Beleidsplan Hoogwaardig Handhaven” betreffende handhaving en fraudebestrijding “Minimabeleid Huizen – Eemnes – Blaricum, evaluatie en herziening” betreffende het (financiële) minimabeleid Beleidsplan Schuldhulpverlening 2007 2009 2011 2004 2013 2011 Ontwikkelingen De Participatiewet is opnieuw uitgesteld. Vanaf 1 januari 2015 treedt de Participatiewet in werking. Het doel van de wet is om meer mensen, ook mensen met een arbeidsbeperking, aan de slag te krijgen. De gemeente wordt vanaf die datum verantwoordelijk voor mensen met arbeidsvermogen die ondersteuning nodig hebben. Deze mensen zitten nu in de WWB en de Wsw. De personen met een Wajong uitkering blijven bij het UWV. De gemeente heeft voor de nieuwe doelgroep dezelfde taken als voor mensen met een bijstandsuitkering, namelijk het bieden van ondersteuning gericht op arbeidsinschakeling en, waar nodig, inkomensondersteuning. In de regio Gooi & Vechtstreek is in 2013 hard gewerkt om te komen met een Participatievisie die past bij de nieuwe Participatiewet. In 2014 zal deze visie aan u worden voorgelegd. Het voorkomen van schulden en het vroeg signaleren van betalingsproblemen staan de komende jaren centraal in het schulden- en armoedebeleid van het kabinet. Het huidige schuldhulpbeleid van de gemeente is hier op ingericht. Het bijzondere bijstand beleid is herijkt en toekomstbestendig ingericht. Tevens is het minimabeleid in 2013 gemoderniseerd. Met deze ontwikkelingen heeft de gemeente zich adequaat op de nabije toekomst voorbereid. Wat hebben we bereikt en wat hebben we daar voor gedaan in 2013? Doelstelling 12.1: Uitvoering van het beleid inzake inkomensondersteuning binnen de wettelijke kaders waarbij aandacht is voor klantvriendelijkheid, efficiency, rechtmatigheid en het bestrijden van fraude Rechtmatige verstrekking van uitkeringen op De rechtmatige verstrekkingen worden getoetst grond van de WWB en aanverwante door juridische kwaliteitsmedewerkers en regelingen Interne controle. Uitgangspunt is dat foutscores vroegtijdig worden gesignaleerd en aangepast. Zodoende kan Bezwaar & Beroep voorkomen worden, hetgeen bijdraagt aan klantgericht werken. Indicatoren bij Doelstelling 12.1 Onderzoeken Fraudepreventiemedewerker Onderzoeken sociale recherche Opgelegde maatregelen (sancties) 112 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Rekening 2012 39 1 11 Begroting 2013 30 2 12 Rekening 2013 43 0 9 Doelstelling 12.2: Voorkomen en/of verminderen van bijstandsafhankelijkheid van mensen die kunnen werken. De toename van het aantal bijstandsuitkeringgerechtigden ligt in 2013 10% lager dan het landelijk gemiddelde Het gemeentelijk werkbedrijf MEEWERKEN zal in 2013 tenminste vijf uitkeringsgerechtigden intensief begeleiden Eind 2013 worden 19 inwoners uit Laren bemiddeld / begeleid door MEEWERKEN. Indicatoren bij Doelstelling 12.2 Rekening 2012 209 Begroting 2013 170 Rekening 2013 262 * 55 27 75 22 71 32 Aanvragen WWB - waarvan toegekend Besluiten tot beëindiging WWB - waarvan wegens werkaanvaarding Aanvragen langdurigheidtoeslag 39 24 31 6 33 40 32 16 8 40 21 21 16 4 43 - aantal werkers SW - inwoners bij werkverbanden elders 20 0 18 2 Niet-werkende werkzoekenden ingeschreven bij het (CWI) op 31-12 WWB 65- op 31-12 - waarvan langer dan 3 jaar in uitkering * Per 30/11/2013 (aantallen december 2013 nog niet bekend) Doelstelling 12.3: Terugdringing van sociale uitsluiting en het deelnemen aan het maatschappelijk leven bevorderen Terugdringing van sociale uitsluiting en het deelnemen aan het maatschappelijk leven bevorderen voor uitkeringsgerechtigden zal worden gerealiseerd door: In 2013 zijn 3 mensen minder dan begroot tenminste 15 mensen in een traject te opgenomen in MEEDOEN, dit komt doordat de hebben opgenomen binnen MEEDOEN. afstand tot de arbeidsmarkt groter bleek. Dit is een vermindering wegens het teruglopend participatiebudget. Om de mate van participatie van de klanten van Meedoen inzichtelijk te maken zal het meetinstrument “De Participatieladder” worden ingezet. Indicatoren bij Doelstelling 12.3 Aantal deelnemers aan het traject “Meedoen” Verstrekkingen categoriale bijzondere bijstand Verstrekkingen individuele bijzondere bijstand De klanten van MEEDOEN zijn ingedeeld op de Participatieladder en aan de hand van de voortgang bewegen zij op de ladder. Dit instrument zal ingezet worden voor alle bijstandsgerechtigden. Rekening 2012 17 56 375 Begroting 2013 15 110 250 Rekening 2013 12 101 300 Doelstelling 12.4: Tijdige signalering en bestrijding van armoede in samenwerking met organisaties die zich richten op de bestrijding van armoede Verbeteren integrale aanpak armoedeproblematiek op het individuele niveau en binnen de wettelijke mogelijkheden handhaven van het huidige niveau aan minimaregelingen 113 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Samen met de voedselbank is in 2013 een eerste stap gezet om uit te zoeken of een WMO gesprek ingezet kan worden bij mensen die langer dan 3 maanden afhankelijk zijn van de voedselbank. Eind 2013 zijn de minimaregelingen verruimd. Uitvoering beleidsplan schuldhulpverlening 2012-2015 Indicatoren bij Doelstelling 12.4 Uit de cijfers van 2013 blijkt dat de inzet van het loket als zeeffunctie succesvol blijkt. Ondanks de voortdurende crisis en meer meldingen bij het loket blijft de doorverwijzing naar de Kredietbank voor schuldregeling nagenoeg stabiel. Rekening 2012 Aanvragen schuldhulpverlening Schuldregeling Budgethulp (preventie) Verklaringen WSNP 6 2 13 0 Begroting 2013 7 7 13 5 Rekening 2013 9 5 15 0 Doelstelling 12.5: Het bevorderen van zelfredzaamheid en maatschappelijke participatie van volwassen analfabeten, allochtonen, ouderen, jonge moeders en langdurig werklozen In samenwerking met de regiogemeenten zorg dragen voor het aanbod van alfabetiseringscursussen en opleidingen voor volwasseneneducatie en inburgering. Indicatoren bij Doelstelling 12.5 Aantal deelnemers alfabetiseringscursussen Via de gemeenschappelijke regeling educatie is voor 2013 een regionaal cursusaanbod voor volwasseneneducatie samengesteld en ingekocht bij het MBO college Hilversum. Bij het vormgeven van het aanbod is rekening gehouden met de bezuiniging, nieuwe wet- en regelgeving alsmede de vraag vanuit cursisten. Vanaf 1 januari 2013 zijn inburgeraars zelf verantwoordelijk voor hun inburgering. De inburgeraars met een status verkregen vóór 1 januari 2013 blijven een verantwoording voor de gemeente. Hiervan hebben de asielgerechtigden allemaal een aanbod gekregen vanuit de gemeente. Rekening 2012 n.b. Begroting 2013 7 16 11 0 10 Aantal gestarte inburgeringprogramma’s Aantal beëindigde inburgeringprogramma’s Rekening 2013 Nog niet bekend 4 8 Wat heeft het gekost? In onderstaande tabel zijn de baten en lasten opgenomen die aan het programma verbonden zijn. Realisatie 2012 Raming 2013 vóór wijziging Raming 2013 na wijziging Realisatie 2013 Afwijking realisatie t.o.v. raming 2013 Lasten 2.587.065 2.405.855 2.657.918 2.638.410 19.508 Baten 1.732.293 1.461.500 1.672.880 1.705.003 -32.123 Saldo 854.772 944.355 985.038 933.407 51.631 114 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Aansluiting programma met de producten Product Omschrijving PR61000 Bijstandsverlening PR61100 Werkgelegenheid PR614.00 Minimabeleid PR621.00 Vreemdelingen Totaal programma Rekening 2012 668.833 96.345 115.827 -26.233 854.772 Begroting 2013 827.655 9.000 140.663 7.720 985.038 Werkelijk Niet 2013 Wettelijk wettelijk X 805.276 X 6.436 X 113.973 X 7.720 933.405 Specificatie mutaties reserves Afwijking Raming Raming realisatie 2013 voor 2013 na Realisatie t.o.v. wijziging wijziging 2013 begroting Onttrekking aan: Reserve Integratie 25.937 0 0 0 Reserve Crailo 0 25.937 189.000 189.000 189.000 189.000 0 0 0 0 0 0 25.937 189.000 189.000 0 Toevoeging aan: Saldo mutaties reserves Toelichting diverse afwijkingen Het programma Sociale zaken laat een voordelig saldo zien van € 51.600. Dit saldo wordt voornamelijk veroorzaakt door afwijkingen op de onderstaande kostenplaatsen: Het totale resultaat op bijstandsverlening komt tot stand door onderstaande 2 producten alsmede diverse kleinere verschillen onder deze titel: - Bijstandsverlening algemeen Het voordeel op de kostenplaats Bijstandsverlening algemeen hangt grotendeels samen met een voordeel inzake Sociale uitkeringen van € 129.000 onder verrekening van een niet begrote reservering van € 75.000. V € 48.100 - Besluit zelfstandigen Het nadeel op de kostenplaats Besluit zelfstandigen wordt grotendeels veroorzaakt door een nadeel met betrekking tot het onderdeel Overige diensten van € 14.800. Er zijn uitgaven gedaan ten behoeve van IMK-rapporten inzake de BBZ. N € 15.500 - Voor wat betreft de overige kostenplaatsen die onderdeel uitmaken van het programma Sociale zaken is sprake van geringere afwijkingen die per saldo € 7.700 nadelig zijn. N € 7.700 Minimabeleid Het voordeel op de kostenplaats Minimabeleid wordt met name veroorzaakt door voordelen met betrekking tot de Stelpost nieuw beleid (minder ingezet) en Inkomensoverdrachten. V € 26.700 115 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Algemene dekkingsmiddelen Wat willen we bereiken Visie Een financieel gezonde gemeente Doelstelling 1 Het financieel op orde krijgen en houden van de (meerjarige) gemeentelijke financiën Doelstelling 2 Gemeentelijke lastendruk voor de burgers zo laag mogelijk houden Doelstelling 3 Een goedkeurende accountantsverklaring voor getrouwheid en rechtmatigheid Doelstelling 4 De interne organisatie en de Planning & Control cyclus van de gemeente is op orde Beleidskaders Relevante beleidskaders OZB-verordening Verordening precariorechten Verordening hondenbelasting 116 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren 2012/13 2012/13 2012/13 Ontwikkelingen Algemene uitkering uit het gemeentefonds Voor de berekening van het de algemene uitkering uit het gemeentefonds is uitgegaan van de juni-circulaire 2012. In de primitieve begroting is als algemene uitkering uit het gemeentefonds € 7.715.000 opgenomen. Dit is inclusief de verlaging van de algemene uitkering door sluiting van het asielzoekerscenrum Crailo. Hiervoor is rekening gehouden met een verlaging van € 400.000. In de loop van 2013 bleek de verlaging voor 2013 gunstiger uit te vallen. Uiteindelijk is ervoor het uitkeringsjaarjaar 2013 in totaal € 7.873.800 ontvangen. Precariobelasting De verordening precariobelasting op ondergrondse kabels en leidingen is in juni 2011 vastgesteld door de raad. Ten aanzien van de invoering zijn de volgende zaken relevant: - de Tweede Kamer heeft reeds eerder (december 2010) een motie aangenomen om precario op ondergrondse kabels en leidingen af te schaffen. - minister Donner heeft recent middels een brief aan de Tweede kamer aangekondigd om een wetsvoorstel voor te bereiden om precario af te schaffen. Het is nog niet bekend in welk jaar dit zal zijn, maar gezien het te volgen wetgevingstraject handhaven wij de begrote opbrengsten voor de komende jaren.. - met de kabelmaatschappijen (m.n. electriciteit en gas) is nog geen overeenstemming over de aanslagoplegging en de lengte van de kabels en leidingen op . Voor 2013 is een aanslag opgelegd van € 717.000. 50% van deze oplegging is toegevoegd aan de voorziening precariorechten. Hiernaast wordt er ook nog precario (bovengronds) geheven. Op dit onderdeel moeten nog definitieve aanslagen voor (deels) 2012 en 2013 worden opgelegd (zie ook balans overlopende activa). Saldo financieringsfunctie Het saldo financieringsfunctie vertoont over de jaren grote fluctuaties. Dit wordt met name veroorzaakt door de interne en externe financiering van de investeringswerken en projecten. Deze post moet in samenhang worden gezien met het resultaat van het liquiditeitsbeheer en treasury onder programma 11 en met het resultaat op beleggingen. In de paragraaf C financiering wordt hier nader op ingegaan. Wat hebben we bereikt en wat hebben we daarvoor gedaan in 2013? Doelstelling A.1: Het financieel op orde krijgen en houden van de (meerjarige) gemeentelijke financiën Invulling geven aan de taakstelling in de Bij kadernota 2014 zijn bezuinigingen begroting die zijn opgenomen voor het jaar aangepast. Deze zijn verwerkt in 2013 en verder programmabegroting 2014. De ontwikkelingen inzake het rijksbeleid (o.a. Zowel in de kadernota als in de begroting wordt Algemene Uitkering, decentralisatie van taken) rekening gehouden met de actuele stand van nauwgezet volgen. zaken. Wel is sprake van grote onzekerheden in het financiele beeld als gevolg van ontwikkelingen op nationaal en europees niveau. Het college neemt besluiten naar aanleiding van de voorstellen van de BELCombinatie over de opgelegde bezuinigingstaakstelling voor 117 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren 2013 en verder Indicatoren bij Doelstelling A.1 Rekening 2012 Sluitende begroting Positief oordeel van de provincie inzake financieel toezicht Ja Ja Begroting 2013 Ja Ja Rekening 2013 Doelstelling A.2: Gemeentelijke lastendruk voor de burgers zo laag mogelijk houden Het is gelukt de OZB, leges en belastingen in de kadernota 2013 slechts op basis inflatiecorrectie te laten stijgen. Doelstelling A.3: Een goedkeurende accountantsverklaring voor getrouwheid en rechtmatigheid Het uitvoeren van interne controles op de primaire processen Het opstellen van de jaarrekening conform het De jaarrekening 2012 is in maart/april gereed Besluit Begroting en Verantwoording. gekomen en voorzien van een goedkeurende accountantsverklaring. Follow up geven aan de bevindingen van de Interimcontrole heeft plaatsgevonden in het accountant najaar van 2013. De follow-up hiervan is daarna gestart. De belangrijkste bevindingen 2012 hebben inmiddels follow up gekregen. Indicatoren bij Doelstelling A.3 Goedkeurende accountantsverklaring bij jaarrekening inzake getrouwheid en rechtmatigheid Rekening 2012 Ja Begroting 2013 Ja Rekening 2013 Doelstelling A.4: De interne organisatie en de Planning & Control cyclus van de gemeente is op orde Het optimaliseren van de Planning & Controlcyclus met extra aandacht voor tussentijdse informatievoorziening en prestatie-indicatoren Het college ziet i.o.m. het DB actief toe op de verdere ontwikkeling van de BEL Combinatie. Dienstverlening, marktconforme tarieven, professionele standaards, projectmatig werken en een bedrijfskundige outputgerichte benadering zijn daarbij uitgangspunt. Wat heeft het gekost? In onderstaande tabel zijn de baten en lasten opgenomen die aan het programma verbonden zijn. Realisatie 2012 474.242 Realisatie 2013 Afwijking realisatie t.o.v. raming 2013 -148.896 Baten 16.004.007 14.029.134 14.461.794 14.101.350 360.444 Saldo 15.180.290 13.614.052 13.987.552 13.478.212 -509.340 118 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren 415.082 Raming 2013 na wijziging 623.138 Lasten 823.717 Raming 2013 vóór wijziging Specificatie Realisatie 2012 Lasten Beleggingen/liquiditeitsbeheer Precariorechten Saldi kostenplaatsen Storting in reserves Begrotingsoverschot/rekeningsaldo Totaal lasten Baten Algemene uitkering Beleggingen/liquiditeitsbeheer Saldi kostenplaatsen OZB opbrengsten Hondenbelasting Precariorechten Bijdragen uit reserves Saldo Raming 2013 na wijziging 1.493 199.125 224.436 374.511 3.627 4.690 368.750 350.000 89.152 24.152 61.455 11.650 823.717 415.082 8.436.080 90.460 7.715.620 92.500 60.657 3.777.400 84.000 543.000 1.755.957 3.616.811 68.180 775.841 3.016.635 Begrotingstekort/rekeningsaldo Totaal baten Raming 2013 voor wijziging Realisatie 2013 Afwijking realisatie t.o.v. begroting 4.846 358.875 126.985 132.432 -156 9.875 -126.985 -43.280 0 11.650 474.242 623.138 -148.896 7.715.620 92.500 105.657 3.791.750 70.000 780.500 1.671.482 7.948.138 92.607 94.668 3.775.228 71.856 799.337 1.319.516 -232.518 -107 10.989 16.522 -1.856 -18.837 351.966 234.285 234.285 16.004.007 14.029.134 14.461.794 14.101.350 360.444 -15.180.290 -13.614.052 -13.987.552 -13.478.212 -509.340 119 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Specificatie mutaties reserves Afwijking Raming Raming realisatie 2013 voor 2013 na Realisatie t.o.v. wijziging wijziging 2013 begroting Onttrekking aan: Algemene reserve Rekeningresultaat Technische afsluiting de Biezem Salarissen de Biezem Begeleidinig de Biezem Singer Singer HOV Onderzoek BEL-zwembad Beheersplan wegen Verlichtingsplan Verlichtingsplan subsidie Monumentenbeleid Centrum voor Jeugd en Gezin Bestemmingsplannen Strategische visie Integraal huisvestingsplan Bomen op de Brink Buitenruimte brandweerkazerne Opwaarderen bushaltes Rattenbestrijding Jan Hamdorff-prijs 0 170.000 413.000 67.500 304.000 0 250.000 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 24.152 0 0 0 304.000 213.453 22.500 4.700 25.315 10.051 -8.425 17.757 69.900 35.000 17.274 19.400 61.387 30.000 9.000 2.000 5.000 24.152 0 0 0 225.000 39.000 0 4.160 25.315 5.411 3.607 3.536 69.900 14.191 543 0 39.526 25.166 0 0 0 Reserve voormalig personeel 257.600 233.592 211.885 0 0 0 0 79.000 174.453 22.500 540 0 4.640 -12.032 14.221 0 20.809 16.731 19.400 21.861 4.834 9.000 2.000 5.000 0 21.707 0 118.506 297.004 -178.498 25.937 0 0 0 0 189.000 189.000 0 Reserve rioolrechten 125.800 125.800 0 125.800 Reserve ICT 142.120 142.120 142.120 0 1.755.957 1.671.482 1.319.516 351.966 0 350.000 24.152 0 24.152 0 0 0 Reserve WSI overschot brand 0 65.000 Reserve Rioolrechten 0 0 90.085 -90.085 Reserve Afvalstoffenheffing 0 0 89.152 18.195 132.432 -18.195 -43.280 1.755.957 1.760.634 1.451.948 308.686 Reserve WSI Reserve integratie Reserve Crailo Toevoeging aan: Algemene Reserve Rekeningresultaat Verkoop brandweerwoningen Saldo mutaties reserves 120 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren 65.000 Toelichting diverse afwijkingen Het programma Algemene dekkingsmiddelen laat een nadelig saldo zien van € 509.300. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door navolgende oorzaken: Begrotingsoverschot/tekort/rekeningsaldo Het begrotingstekort/rekeningresultaat was geraamd op € 222.600. De realisatie is niet via dit programma verwerkt maar als resultaten van de daadwerkelijke programma’s verwerkt. Algemene uitkering (voordeel baten € 232.500) De hogere uitkering van € 232.500 wordt voor € 74.300 veroorzaakt door nabetalingen over voorgaande jaren. Over het uitkeringsjaar 2013 is € 158.200 meer ontvangen dan geraamd. Dit wordt met name veroorzaakt door de gunstigere afwikkeling van het aandeel van het Asielzoekerscentrum in de algemene uitkering. Saldi van kostenplaatsen (nadeel lasten € 127.000) Dit nadeel wordt veroorzaakt doordat het gemeentehuis/CMZD nog niet conform de ramingen is geëxploiteerd. Met name de huuropbrengsten bleven achter op de ramingen. Dit is met name veroorzaakt doordat huurders pas in april 2013 het Raadhuis konden gaan gebruiken en vanaf april 2013 dus huur hebben betaald. Daarnaast zijn enkele huurders de eerste maanden wegens andere huurverplichtingen vrijgesteld van de betaling van huur. Tevens is de voorklant van het Raadhuis pas ingaande september 2013 verhuurd. Hiernaast zijn er in het 1 e jaar van gebruik wat extra aanloopkosten ontstaan. Vanaf 2014 zal de exploitatie van het Raadhuis conform planning zijn. Bijdragen uit reserves (nadeel baten en lasten € 395.200) Doordat werkzaamheden nog niet (volledig) zijn uitgevoerd, welke wel waren geraamd, en daarnaast ook lagere lasten met zich meebrachten is er circa € 382.900 minder onttrokken aan de reserves. De onttrekkingen aan de algemene reserve zijn echter nog niet begroot in 2012 maar in de programmabegroting 2013. Aan de bestemmingsreserve WSI is € 178.500 meer onttrokken dan geraamd, als gevolg van een groter negatief resultaat in het daadwerkelijke eerste jaar van exploitatie. Voor de reserve rioolrechten was een onttrekking geraamd van € 125.800. Bij het doorrekenen van de definitieve cijfers over 2013 is het een storting van € 90.100 geworden. Deze storting wordt deels mede veroorzaakt door de terugbetaling GAD over het jaar 2012. Aansluiting programma met de producten Product PR913.00 PR921.00 PR931.00 PR932.00 PR937.00 PR939.00 PR960.00 PR980.00 PR990.00 Omschrijving Overige financiële middelen(beleggingen) Algemene uitkering gemeentefonds Baten OZB-gebruikers Baten OZB-eigenaren Baten hondenbelasting Baten precariobelasting Saldi van kostenplaatsen Mutaties met reserves Saldo rekening na bestemming Totaal programma Rekening 2012 -88.967 Begroting 2013 Werkelijk 2013 -87.810 -87.761 -8.436.080 -7.715.620 -295.019 -312.500 -3.321.792 -3.479.250 -68.180 -70.000 -576.716 -411.750 224.436 -105.657 -2.642.124 -1.582.330 24.152 -222.635 -7.948.138 -304.199 -3.471.029 -71.856 -440.462 32.317 -1.187.084 15.180.290 13.987.552 13.478.212 121 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Niet Wettelijk wettelijk X X X X X X X X X 122 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Onvoorzien en incidenteel Algemeen Onvoorzien Het in dit onderdeel opgenomen budget onvoorzien is bedoeld om uitgaven in een jaar waarvoor géén budget voorzien was, maar wel noodzakelijk en niet te vermijden zijn alsnog te kunnen doen om de noodzakelijke activiteiten daarmee te kunnen uitvoeren. Incidentele baten en lasten Baten en lasten met een incidenteel karakter en/of niet zijn toe te rekenen aan een specifiek product worden hier verantwoord. Stelposten Ramingen welke nog een nadere invulling behoeven worden hier geraamd. Bij realisatie van deze invulling worden de ramingen overgeheveld naar de desbetreffende producten. Ontwikkelingen Onvoorzien De post onvoorzien is een administratieve begrotingspost waarop in principe niet wordt geboekt. Uitgaven welke gedekt worden uit de post onvoorzien worden bijgeraamd bij de desbetreffende producten. Op de post onvoorzien mag vanuit voorschriften vanuit het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) niet rechtstreeks geboekt worden. In 2013 zijn er derhalve géén kosten direct geboekt op dit product, de kosten welke via besluitvorming College ten laste van dit product zouden komen zijn op de operationele beleidsproducten verantwoord (hierbij kan gedacht worden aan kosten voor grondwatersanering). Door het niet boeken op onvoorzien valt deze vrij in het rekeningresultaat en dekt daarmee de eventuele overschrijding op de andere beleidsproducten af.. Incidentele lasten en baten Forfataire deel BCF Door de BEL combinatie worden kosten in rekening gebracht welke zijn belast met BTW. Voor een aantal activiteiten is de BTW niet te verhalen bij het BTW Compensatiefonds (BCF). Voor de voormalige hulpkostenplaatsen werd uitgegaan van het zogenaamde forfatairepercentage. Dit percentage is ook gebruikt om het niet compensabele deel te berekenen. Voor 2012 bedraagt dit € 6.500 tegen € 60.400 in 201. BEL Combinatie overhead Conform afspraak is door de BEL Combinatie het deel overheadkosten in niet afgenomen uren verrekend met de gemeenten. Aanvulling en vrijval voorziening dubieuze debiteuren Bij het samenstellen van de jaarrekening worden de debiteuren beoordeeld op verhaalbaarheid. De waarderingsgrondslagen hiervoor zijn opgenomen in de toelichting op de balans. Voor 2013 is op basis van deze grondslagen een aanvulling van € 153.500 aan de voorziening dubieuze debiteuren noodzakelijk gebleken. Vrijval oude posten sociale zak en Bij de overgang van sociale zaken Laren naar SOZAHBEL is een aantal nog te verrekenen posten opgenomen. Deze oude posten en ook nieuwere verrekeningen met het rijk zijn in de loop van de jaren gemuteerd. In overleg met SOZAHBEL is het saldo opnieuw bepaald. Hierdoor kan € 289.400 vrijvallen 123 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Stelposten Ink oopsamenwerk ing Van de geraamde post van € 100.000 is circa € 25.000 direct door de gemeente Laren gerealiseerd en op de stelpost verminderd. Een bedrag van € 31.400 is ontvangen van de BEL Combinatie als verrekening inkoopvoordeel. Wat heeft het gekost? In onderstaande tabel zijn de baten en lasten opgenomen die aan het programma verbonden zijn. Realisatie 2012 Raming 2013 vóór wijziging Raming 2013 na wijziging Realisatie 2013 Afwijking realisatie t.o.v. raming 2013 Lasten 246.453 301.483 -11.690 246.818 -258.508 Baten 301.605 0 32.792 357.095 -324.303 Saldo -55.152 301.483 -44.482 -110.277 65.795 124 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Specificatie Realisatie 2012 Lasten Onvoorzien Incidentele lasten (diversen) ** Forfataire deel BCF ** BEL Combinatie overhead ** BEL Combinatie projecten 2010/2011 ** Toev. voorz. Dubieuze debiteuren ** Advieskosten brand Bibliotheek 45.800 60.400 77.700 33.700 64.600 10.100 Stelposten (diversen) ** BEL Combinatie flexibele uren ** BEL Combinatie DVO 2012/2013 ** Besparing Soza HBEL ** Inkoopsamenwerking ** OGON Totaal lasten Raming 2013 voor wijziging Realisatie 2013 13.300 50.000 210.100 228.600 -50.000 -100.000 -33.000 246.500 Raming 2013 na wijziging 301.500 -13.300 -3.400 66.500 26.800 -3.400 16.500 26.800 153.500 153.500 -75.000 -11.700 Afwijking realisatie t.o.v. begroting 75.000 243.400 255.100 289.400 289.400 32.800 0 31.400 31.400 Baten Incidentele baten (diversen) ** Vrijval oude posten sociale zaken ** Belastingteruggave ** Slotuitkering brand Bibliotheek 13.400 288.200 32.800 Stelposten ** Verrekening inkoopvoordeel met BEL Totaal baten 301.600 0 32.800 353.600 320.800 Saldo -55.100 301.500 -44.500 -110.200 -65.700 Aansluiting programma met de producten Product Omschrijving PR922.01 Onvoorziene uitgaven PR922.02 Incidentele baten en lasten PR922.02 Stelposten Rekening 2012 Totaal programma 125 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren -55.150 -55.150 Begroting 2013 13.310 17.208 -75.000 -44.482 Werkelijk 2013 Niet Wettelijk wettelijk X -78.844 X -31.433 X -110.277 Paragrafen 126 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Inleiding 127 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren A. Paragraaf Weerstandsvermogen en risicomanagement 1.1 Algemeen In 2012 is er een voorstel vastgesteld door de Raad van Laren om te komen tot een verdere verdieping aan het risicomanagement van de gemeente Laren. De gemeente wil op een gestructureerde wijze risico’s beheersen en eventuele risico’s bewust nemen. Om die reden is het van belang om inzicht te hebben in eventuele grote financiële tegenvallers die bij de risico’s horen en het beschikbare weerstandvermogen wat aanwezig is om deze risico’s op te vangen. Conform het Besluit Begroting en Verantwoording komt in deze paragraaf de volgende informatie aan de orde: 1.2 Het beleid inzake weerstandscapaciteit en de risico’s 1.3 Inventarisatie van de risico’s 1.4 Inventarisatie van de weerstandcapaciteit 1.5 Confrontatie risico’s met beschikbaar weerstandsvermogen. 1.2 Beleid inzake weerstandscapaciteit en de risico’s Het beleid is vastgelegd in de “Nota Risicomanagement en weerstandsvermogen Blaricum, Eemnes, Laren en BEL Combinatie”. Deze nota is door het college vastgesteld. Begrippen In de nota zijn de volgende begrippen gedefinieerd: Begrip Weerstandscapaciteit Risico’s Weerstandsvermogen Risicomanagement Beheersmaatregelen Toelichting Dit zijn de middelen en de mogelijkheden waarover een gemeente beschikt of kan beschikken om niet begrote kosten te dekken. Een risico is een kans op het optreden van een positieve danwel negatieve gebeurtenis van materieel belang die niet voorzien is in de begroting van enig jaar. Dit is de relatie tussen de weerstandscapaciteit en de risico’s die zich binnen de gemeente kunnen manifesteren Het identificeren en kwantificeren van risico’s en het bepalen van activiteiten die de kans van optreden van de risico’s en/of de gevolgen van de risico’s beheersbaar houdt. Het stelsel van maatregelen en procedures die worden genomen om de onderkende risico’s te ondervangen danwel om de opkomende risico’s te signaleren en het effect hiervan te beperken. Cyclische aanpak Gekozen is voor een cyclische aanpak bij het risicomanagement. In de nota risicomanagement zijn de volgende fasen beschreven: Fase Activiteiten Fase 1: Het vastleggen van de kaders in de nota risicomanagement en Kaderstelling en weerstandsvermogen strategie Fase 2: Inventariseren van de potentiële risico’s en deze vastleggen in een Risico-analyse risicokaart. Een samenvatting van het resultaat wordt in deze paragraaf weergegeven. Per risico wordt inzicht gegeven in de kans dat een risico zich voordoet (verdeeld in 5 klassen) en het inschatten van het financiële gevolg (verdeeld in 5 klassen). De kans vermenigvuldigt met het financieel gevolg bepaald de risico-score. Fase 3: Om de risico’s af te dekken worden beheersmaatregelen gedefinieerd en Beheersmaatregelen. wordt een risico-eigenaar benoemd. Voor het omgaan met risico’s zijn een aantal basisstrategieën: Accepteren, reduceren, elimineren of overdragen/verzekeren 128 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Fase 4: Monitoren en toetsen Fase 5: Toezicht en toetsen Fase 6: Continue verbetering In deze fase wordt informatie verstrekt, worden ontwikkelingen in beeld gebracht en resultaten beoordeeld. Risico’s worden (mede in het kader van interne controle) in verband gebracht met de beheersmaatregelen en het beschikbare weerstandvermogen. Op basis van (tussentijdse) resultaten kan beleid en methodiek worden bijgesteld. Rolverdeling De volgende actoren hebben een rol bij risicomanagement: De raad stelt het beleid vast en stelt de paragraaf weerstandsvermogen in de begroting en jaarrekening vast. Het college ziet toe op een juiste uitvoering van risicomanagement en de verantwoording daarover. Het management en het ambtelijk apparaat van de gemeente is verantwoordelijk voor de uitvoering van het risicomanagement waarbij het identificeren van de risico’s en het uitvoeren van beheersmaatregelen de kern vormt. Ratio weerstandsvermogen Om het weerstandsvermogen in relatie tot de risico’s te kunnen beoordelen is een ratio weerstandsvermogen gedefinieerd: Beschikbare weerstandscapaciteit Benodigde weerstandscapaciteit = Ratio weerstandsvermogen De gemeente streeft er naar om deze ratio boven de 2 te houden. Dat betekent dat de gekwantificeerde risico’s minimaal dubbel gedekt worden door het aanwezige weerstandsvermogen. 1.3 Inventarisatie van de risico’s Bij de inventarisatie van de risico’s zijn 21 risico’s geïdentificeerd. Hieronder worden alle risico’s met een geschat financieel effect van € 20.000 of meer genoemd en toegelicht die tot het moment van aanbieden van de begroting bekend zijn. Het financieel effect is berekend door de kans te vermenigvuldigen met het ingeschatte financiële gevolg. ‘KANS’ klasse 1 2 3 4 5 Financieel gevolg Kwantiteit Klasse 10% 30% 50% 70% 90% 1 2 3 4 5 geldgevolg € 2.000 € 20.000 € 100.000 € 180.000 € 1.000.000 Hierbij is onderscheid gemaakt in structurele financiële gevolgen en incidentele financiële gevolgen. 129 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren PRG Risico Omschrijving risico Beheersmaatregel Bestuur Wachtgeld wethouders Voorziening wachtgelden. Jaarlijkse actualisatie Bestuur Te weinig invloed als kleine gemeente op begroting en plannen van gemeenschappelijke regelingen Bestuur Werkorganisatie Wethouders tot 65 jaar hebben na beëindiging van het wethouderschap recht op wachtgeld. Risico doet zich voor op moment van eventuele ziekte, collegecrisis en bij het einde van de raadsperiode 20142018 Doordat Laren slechts een beperkt stemrecht heeft, kan zij majeure ontwikkelingen niet tegen houden. Hierbij is het van belang dat Laren zich sterk blijft profileren in de verschillende Algemene en Dagelijkse Besturen (AB en DB). Risico niet realiseren opgelegde taakstellende bezuinigingen Openbare Orde en Veiligheid Rampen Risico dat op grondgebied van Laren zich een ramp voordoet Vergunning en Handhaving Centralisatie omgevingsdiens ten via de Regionale Uitvoeringsdien st Bouwen en wonen Grondexploitati e Per 1 januari 2013 is de regionale uitvoeringsdienst van start. Dit heeft consequenties gehad voor de financiële positie van de gemeente en het gewest. Door RUD zijn meerjarenramingen met bezuinigingen opgesteld. Bij een actief grondbeleid loopt een gemeente, dus ook Laren, risico’s (zie ook paragraaf grondbeleid). Voor het jaar 2013 zijn er naast het project Bremanpark géén grondexploitaties actief in uitvoering geweest waar de gemeente direct risico loopt, waardoor dit risico als gering geschat mag worden. Dit project kent vooralsnog een positief projectresultaat. Voor risico inzake GREX plan Smeekweg is reeds een 130 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Risicoscore 2*4 Fin effect structureel Tijdig reageren op begrotingen van gemeenschappelijke regelingen door gezamenlijk optreden van de Gooise gemeenten. 2*3 € 30.000 Monitoren van de ontwikkelingen inzake de taakstellende bezuinigingen d.m.v. rapportages Verzekeringen en adequate crisisbeheersingsorga nisatie, waardoor gevolgen beperkt kunnen worden Actief deelnemen aan ambtelijke en bestuurlijke werkgroepen in regionaal verband. 3*4 € 90.000 Om de risico’s in de grondexploitatie te kunnen monitoren zijn actuele exploitatieopzetten noodzakelijk en ook opgesteld. Voor verliezen in de grondexploitatie die als onafwendbaar moeten worden beschouwd, wordt in het jaar dat ze zich voordoen een voorziening getroffen. Fin effect incidenteel € 54.000 1*5 € 100.000 1*3 € 10.000 €0 PRG Bouwen en Wonen Bouwen en Wonen Sociale zaken Sociale zaken Risico Planschade Bodemverontreiniging Decentralisatie Jeugdzorg, AWBZ, Regeling onderkant arbeidsmarkt Open-einde regelingen Omschrijving risico voorziening ingesteld en vergroot bij jaarrekening 2012. Het risico van planschade is momenteel beperkt. Vooraf wordt op basis van een inschatting bepaald wat de eventueel mogelijke planschade zou kunnen zijn. Deze schade dient verdisconteerd te worden in bijv. de aankoop van de grond. Planschade blijft daardoor een financiële risicofactor. In Laren valt hierbij momenteel te denken aan tankstation Willenborg. Bij herontwikkeling van binnenstedelijke locaties is er kans op het aantreffen van bodemverontreiniging. Daarnaast geeft het Vijzelgemaal tezamen met het stroomgebied van de Gooiergracht extra risico’s. In het buitengebied /boswordt de gemeente soms geconfronteerd met illegale stort van gevaarlijke stoffen. De kosten komen dan voor rekening van de gemeente Beheersmaatregel Risicoscore Voor elke wijziging van een bestemmingsplan moet een inschatting van mogelijke planschade opgenomen worden. 1*5 € 100.000 Fin effect incidenteel 1*4 € 30.000 3*5 € 500.000 Deze inschatting van schade zal in de aankoopprijs van de grond opgenomen moeten worden. Bodembeleid moet up-to-date zijn. Afstemming met betrokkenen inzake de afhandeling van de verontreiniging van de gronden RWZI voor verkoop. In het regeerakkoord en bestuursakkoord is het voornemen opgenomen om te komen tot ingrijpende hervormingen in de sociale zekerheid, Jeugdzorg en AWBZ / WMO. De gemeenten krijgen hierin een andere rol en nieuwe taken. Zowel ten aanzien van de financiering als ten aanzien van de uitvoeringsaspecten zijn grote onzekerheden. Deze transitie van de jeugdzorg is in gewestelijk verband opgepakt in samenwerking met de gemeente Huizen. Ontwikkelingen nauwgezet volgen en waar mogelijk op anticiperen. In de berekening van de algemene uitkering is rekening gehouden met een gemiddeld scenario. Mede door de economische crisis neemt het aantal aanvragen op diverse verstrekkingen toe. Adequate monitoring ontwikkeling aanvragen. Zorgen voor voldoende sturingsinformatie. Bezien of SZW de regeling ten aanzien van het eigen risico niet gaat wijzigen. Eventuele aanspraak bij WWB op aanvullende uitkering 131 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Fin effect structureel 2*5 € 300.000 PRG Risico Omschrijving risico Beheersmaatregel Werk en inkomen Kwijtschelding m.b.t. gemeentelijke belastingen Door de economische crisis kan de het beroep op schuldkwijtschelding toenemen. Dit risico is gelet op de huidige crisis en de toename van de werkloosheid niet ondenkbeeldig. Goede inschatting aantal kwijtscheldingen MMaatschappelijke dienstverlening WMO verstrekkingen Cultuur en recreatie BEL Zwembad Alg. dekking Garanties Sociale woningbouw De WMO verstrekkingen betreffen een open einde regeling. De verstrekking van huishoudelijke hulp, vervoermiddelen, rolstoelen, woonvoorziening worden jaarlijks geraamd op basis van de uitgaven van achterliggende jaren. In enig jaar kunnen de lasten echter de begrote bedragen overschrijden, zonder dat dit door de gemeente beïnvloedt kan worden. In 2013 is het onderzoek naar realisatie van een BEL zwembad afgerond. Vanuit het onderzoek, welke gezamenlijk met de SBL is uitgevoerd en waarop een second opinion is uitgevoerd en verwerkt, blijkt dat realisatie binnen de randvoorwaarden mogelijk is. Besluitvorming zal in 2014 moeten plaats vinden. In de (meerjaren)begroting is alvast rekening gehouden met het aandeel van de gemeente Laren in de exploitatiekosten van een BEL zwembad. Na de overdracht van het gemeentelijk woningbedrijf aan de aan de plaatselijke woningbouwverenigingen zijn ook leningen onder dit woningbezit overgenomen door de WbV’s. Deze leningen heeft de gemeente Laren 100% als 2e achtervang gewaarborgd. Het betreft, inclusief nieuw aangegane waarborgen een bedrag van circa € 21 miljoen. De algemene uitkering vertegenwoordigt een belangrijk deel van de Alg. dekking Algemene uitkering uit gemeentefonds 132 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Risicoscore 2*3 Fin effect structureel € 30.000 Inzetten op het vraaggestuurde gesprek met de klant waarbij de kracht van de omgeving optimaal benut wordt. 3*4 € 90.000 De besluitvorming in de gemeenteraad voorzien van een adequate financiële onderbouwing, financiering en dekkingsvoorstel. 2*3 € 30.000 Monitoring van financiële ontwikkelingen aan de hand van jaarrekening en begroting. Risico is als klein aan te merken, de 1e borginstelling (het WSW) heeft een grot vermogen, echter de omvang kan groot zijn bij voordoen. 1*5 Bewaking en actualisatie van de parameters die de 3*3 Fin effect incidenteel € 100.000 € 50.000 PRG Bedrijfsvoering Bedrijfsvoering Bedrijfsvoering Risico Aansprakelijkhe id Rechtmatigheid Belastingen Omschrijving risico Beheersmaatregel gemeentelijke inkomsten. Belangrijke factoren bij de berekening van de hoogte van deze uitkering zijn het precieze aantal inwoners en woningen, de gevolgen van overheveling van specifieke uitkeringen en de netto rijksuitgaven. Negatieve budgettaire effecten komen onmiddellijk ten laste van de exploitatie. Gezien de noodzaak op rijksniveau om te bezuinigen, zal de gemeente gekort gaan worden op de algemene uitkering. Het risico bestaat dat de korting groter is dan waar bij de berekening van de algemene uitkering rekening mee is gehouden Burgers en/of bedrijven kunnen de gemeente aansprakelijk stellen wegens het bijvoorbeeld niet functioneren van riool (wateroverlast), werkzaamheden die (wel of niet) worden uitgevoerd door gemeentelijk personeel die overlast of schade veroorzaken, onvoldoende handhaven, onvoldoende onderhoud aan wegen, trottoirs, fietspaden etc. met schade voor burgers als gevolg Bij de uitvoering van taken in opdracht van andere overheden kan het zijn dat de gemeente die taken in het oordeel van de accountant niet rechtmatig uitvoert. Dat kan leiden tot het terugvorderen van een deel van de ontvangen gelden, terwijl terugvordering van de door de gemeente al uitgegeven middelen vaak lastig zal zijn. Dit betreft m.n. uitgaven in het kader van Sociale Zaken en Educatie. hoogte van de algemene uitkering bepalen. In de begroting 2013 is geanticipeerd op een meerjarige korting op het gemeentefonds door uit te gaan van een gemiddeld scenario en verlaging van het accres in 2014 en 2016. Rechtmatigheid hiervan wordt getoetst d.m.v. de aanlevering van de zgn. SiSa-bijlage.. Bij de toepassing van de belastingwetgeving (BTW, Loonheffing etc.) kunnen 133 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Risicoscore Fin effect structureel Fin effect incidenteel Berichtgeving uit Den Haag inzake ontwikkeling gemeentefonds nauwlettend volgen. Adequate beheersmaatregelen en goede onderhoudsplannen Adequaat reageren op brieven, vragen en klachten van burgers en bedrijven 1*3 € 10.000 Een goede verankering van rechtmatigheid in de organisatie van de BEL Combinatie en goede interne controle (monitoring) op de naleving. 2*3 € 30.000 Door P&C (BTW) en P&O (Loonheffing) goed volgen van wijzigingen 2*4 € 54.000 Aansprakelijkheidsver zekering. PRG Risico Omschrijving risico Beheersmaatregel verschillen van inzicht en/of interpretatie ontstaan of kunnen de regels onjuist worden toegepast. Dit kan leiden tot een naheffing van de zijde van de fiscus. Gelet op de steeds wijzigende regels kan de gemeente een naheffing opgelegd krijgen (incl. boete) in de belastingregels. Risicoscore Fin effect structureel Afstemmen met belastingdienst inzake horizontaal toezicht o.b.v. met hen te maken fspraken. Bedrijfsvoering BEL combinatie De BEL combinatie heeft in de begroting 2014 een aantal risico’s opgenomen die ook van toepassing zijn voor de gemeente Laren: -Taakstellende bezuiniging waarvan de voorstellen nog ingevuld moeten worden. Risico is dat taakstelling niet wordt gehaald. -Uren van de BEL Combinatie worden doorbelast op basis van werkelijke uren - Risico’s automatische processen Investeren in P&C cyclus BEL combinatie. 3*4 € 90.000 Alg. dekking Wet HOF (Houdbare Overheidsfinanc iën Risico bestaat er uit dat als er sprake is van overschrijding van het toegestaan aandeel in het EMU-saldo er het daaropvolgende jaar een korting zal plaatsvinden op het gemeentefonds. Begroting zodanig opstellen dat er geen overschrijding plaatsvindt op de referentiewaarde van de gemeente. 1*4 € 18.000 Sociale zaken Toename tekorten bij de werkvoorziening “Het Schap” onder de Tomingroep Door de voorziene instroom van veel nieuwe medewerkers in “het Schap”, mede door de hogere toelatingscriteria bij het CWI, met een lage productiviteit, en een toename vanwege intensivering reintegratietrajecten komt de verdiencapaciteit van de Tomingroep B.V. en “het Schap” verder in het gedrang. Hiernaast ziet het er naar uit dat de taakstelling door de overheid opgelegd leidt tot een neerwaartse bijstelling op de hiermee verbonden rijkssubsidie per subsidiabele Equivalente (SE) (ad € 27.000,=). Tevens ziet het er naar uit dat door de overheid ook de loonindexering niet meer vergoed gaat worden. Door het uitblijven van extra werk is er géén compensatie mogelijk van de toenemende Het risico kan zich voordoen dat deze tekorten (deels) aan de deelnemende gemeenten (in totaliteit 11 gemeenten) in rekening gebracht gaan worden (vanaf 2015 of wellicht iets later) indien er géén of te late bijsturing op de bedrijfsvoering mogelijk is. Daarnaast is er door de rijksoverheid een grote decentralisatie aangekondigd in het kader van nieuwe Wetgeving in het kader van het Sociale Domein waardoor mede de activiteiten en bekostiging van de SW- bedrijven naar de gemeenten gelegd wordt. Het risico 1*2 € 20.000 134 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Fin effect incidenteel PRG Risico Omschrijving risico Beheersmaatregel kosten en afnemende rijksbijdrage hetgeen een risico voor “het Schap” betekent. Dit zou kunnen betekenen dat het huidige negatieve exploitatieresultaat van circa € 1,8 miljoen, welke geëgaliseerd wordt door een bijdrage vanuit de Tomingroep BV, groter gaat worden. hieruit volgend is vooralsnog niet in te schatten. Totaal risico’s 135 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Risicoscore Fin effect structureel Fin effect incidenteel € 748.000 € 978.000 Aan dit risico is exploitatietechnisch een risico te verbinden van theoretisch 0% tot 2016. Momenteel wordt geschat dat er wellicht vanaf 2016 een beroep op de gemeente gedaan kan worden haar bijdrage per Subsidiabele Equivalent (SE zijnde een werknemer met een SW-status) te verhogen. Risico ingeschat op max. € 21.000,=. 1.4 Inventarisatie van de weerstandscapaciteit De weerstandscapaciteit bestaat uit structurele weerstandscapaciteit en incidentele weerstandscapaciteit. Structurele weerstandscapaciteit De structurele weerstandscapaciteit (in de exploitatie) bestaat uit de volgende onderdelen: Nr. 1 2 3 4 5 Post Onroerende Zaakbelasting (onbenutte belastingcapaciteit) Rioolrechten Afvalstoffenheffing Leges en andere heffingen Onvoorzien Totaal structureel weerstandsvermogen Bedrag € 1.662.000 € 0 € 0 € 0 € 45.000 € 1.707.000 Toelichting 1. Onroerende zaakbelasting De onbenutte belastingcapaciteit zijn de extra structurele middelen die gegenereerd kunnen worden door de OZB te verhogen. De onbenutte belastingcapaciteit wordt berekend door de maximale belastingtarieven te vergelijken met de belastingtarieven in de gemeente. Voor de maximale belastingtarieven wordt gebruik gemaakt van de normen voor het zogenaamde artikel 12-beleid. Een gemeente met een artikel 12-status is een Nederlandse gemeente die onder financiële curatele is gesteld door het Rijk vanwege een structureel slechte financiële situatie. Deze gemeenten moeten hun tarieven verhogen tot een “redelijk peil eigen heffingen”, willen zij in aanmerking kunnen komen voor rijkssteun. De actuele normen voor dit artikel 12-beleid staan steeds in de circulaire Gemeentefonds Voor het jaar 2014 is dit percentage vastgesteld op 0,1651. Cat. Eigenaren woning Rekentarieven OZB 0,1651 Tarieven OZB gemeente Laren 0,1123 Het verschil van 0,0528% afgezet tegen de totale waarde van de woningen (€ 3.147.915.000) geeft een onbenutte capaciteit in 2014 van € 1.662.000. Theoretisch zou deze ruimte bieden voor een extra tariefsverhoging. Ultimo 2013 kan van dezelfde uitgangspunten uitgegaan worden. 2. Rioolrechten De rioolrechten zijn 100% kostendekkend, derhalve is er geen ruimte aanwezig om de rioolheffing te verhogen. 3. Afvalstoffenheffing De afvalstoffenheffing is nagenoeg 100% kostendekkend. Er is op dit moment geen ruimte aanwezig om de afvalstoffenheffing te verhogen. 4. Leges en andere heffingen De publieksleges, bouwleges e.d. zijn nagenoeg 100% kostendekkend. Er is op dit moment geen ruimte aanwezig om de leges te verhogen. 5. Onvoorzien In de begroting is een post onvoorzien voor incidentele uitgaven ad € 45.000 opgenomen. Er mag alleen van de post onvoorzien gebruik gemaakt worden als er sprake is van de drie O’s; Onvoorzienbaar, Onvermijdelijk en Onuitstelbaar. 136 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Incidentele weerstandscapaciteit De incidentele weerstandscapaciteit is het bedrag wat in de reservepositie vrij aanwendbaar is. In het onderstaande overzicht wordt de stand gegeven conform de jaarrekening 2013. Nr. Reserve Stand 31/12/2013 1 2 Algemene reserve Bestemmingsreserves (niet geoormerkt) Totaal reserves Stille reserves Totaal incidenteel weerstandsvermogen 8.023.400 35.000 8.058.400 5.344.052 13.402.452 3 Toelichting 1. Algemene reserve Deze reserve is bedoeld voor het opvangen van onvoorziene uitgaven voortvloeiende uit: opkomende verplichtingen calamiteiten het opvangen van rekeningtekorten 2. Vrij besteedbare deel van de bestemmingsreserves De bestemmingsreserves nemen een bijzondere plaats in. De raad heeft de bestemming van deze reserves vastgelegd. In die zin kunnen de saldi niet zondermeer bij het beschikbare weerstandsvermogen worden opgeteld. Anderzijds is de raad bevoegd om de bestemming van reserves te wijzigen. Bij grote calamiteiten, waarbij het vrij aanwendbare deel van de algemene reserve niet toereikend is, kan de raad besluiten ook bestemmingsreserves anders in te zetten. Voor de berekening van het weerstandsvermogen wordt voorgesteld alleen reserves mee te nemen die niet beklemd (vanwege rentetoerekening) of geoormerkt zijn. Dit betreft de volgende reserves: Reserve Reïntegratie en participatie € 35.000 € 35.000 3. Stille reserves De stille reserves betreffen een aantal onroerende zaken die (voor een groot deel) zijn afgeschreven. Per object wordt de WOZ-waarde (peildatum 1 januari 2014), gecorrigeerd met aanwezige boekwaarden vermeld: Daarnaast zijn er enkele specifieke aanpassingen uitgevoerd: - Sporthal + zwembad ** op nul gesteld i.v.m. huidige staat en toekomstige ontwikkelingen Gemeentehuis waardering opgehoogd naar huidige (boek)waarde investering Politiepost waardering opgehoogd naar huidige (boek)waarde investering Waardering Co Bremanlaan betreft enkel perceel reeds in bezit gemeente voor aankoop 2e deel 137 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 Bezittingen gemeente Laren tbv Stille reserve Boekwaarde WOZ-waarde Verschil = Object 31-12-2013 1-1-2014 reserve € € € Gemeenteboerderij nr 29 (oudheidskamer) 0 339.000 339.000 Sporthal + zwembad ** 0 4.245.000 0 Ambtswoning 0 1.573.000 1.573.000 Gemeentehuis incl. deel renovatie 1.899.299 2.095.486 196.187 Stalling/kantoor Rollybus (Gr.Gerritsweg 2a) 0 46.000 46.000 Kinderdagopvangverblijf Humanitas 87.955 289.000 201.045 Hertenkamp (inclusief schuur) 0 82.000 82.000 Aula begraafplaats 36.224 155.000 118.776 Gemeentetoren Naarderstraat 0 105.450 105.450 Museum Hofland 0 317.198 317.198 Boerderij de Jong / gebouwen Sherpa + grond 439.113 859.000 419.887 Perceel grond Torenlaan / Co Bremanlaan 5.973 6.126 153 Gronden Co Bremanlaan 1.524.079 1.560.000 35.921 Gronden i.v.m. uitvoering in GREX Smeekweg 0 0 0 Totaal stille reserves verkooptermijn > 1jaar 3.992.643 11.672.260 3.434.617 Gemeenteboerderij nr 27 (boerderij) 0 976.000 976.000 Brandweerkazerne (G.Gerritsweg 2) 0 1.460.000 1.460.000 Huurwoningen brandweer (4, 4a 4b 4c) 358.897 974.000 615.103 Kerklaan 1 (monumentale woning) 365.394 800.000 434.606 Grond Gooiergracht (Eemnes) 53.630 613.000 559.370 Diverse (Engh)gronden 0 14.000 14.000 Volkstuinencomplex 2e Ruiterweg 0 130.000 130.000 Grond Tafelbergweg 49 0 42.000 42.000 Overige grondposities grondadministratie (deels) 278.550 776.140 497.591 Politiepost (in aanbouw) 210.256 277.000 66.744 Totaal verkooptermijn < 1jaar 1.266.726 6.062.140 4.795.414 Getaxeerde kunstbezittingen gemeente Laren 1.5 548.639 Totaal stille reserves verkooptermijn < 1jaar 1.266.726 6.062.140 5.344.052 TOTALE STILLE RESERVES LAREN 5.259.369 17.734.400 8.778.669 Confrontatie risico’s met beschikbaar weerstandsvermogen In het volgende overzicht worden de hier bovenstaande risico’s in verband gebracht met het beschikbare weerstandsvermogen. Geinventariseerde risico’s Beschikbare weerstandscapaciteit Saldo Structureel € 0,8 mln € 1,7 mln Incidenteel € 1,0 mln € 13,4 mln +/+ € 0,9 mln +/+ € 12,4 mln De ratio kan met betrekking tot de incidentele posten als volgt berekend worden: Beschikbare weerstandscapaciteit € 12,4 mln Benodigde weerstandscapaciteit = Ratio weerstandsvermogen € 1,0 mln = 12 De norm is vastgesteld boven de 2 . De feitelijke uitkomst is daarmee boven de norm. 138 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren B. Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen Algemeen Het beheer van kapitaalgoederen is belangrijk, omdat het de publieke ruimte betreft en het direct invloed heeft op het leef-, woon- en werkklimaat van iedereen. Ten behoeve van de openbare ruimte heeft de gemeente Laren een groot aantal kapitaalgoederen in beheer. De kwaliteit en het onderhoudsniveau zijn bepalend voor het voorzieningenniveau binnen de gemeente. Het beheer van deze kapitaalgoederen brengt financiële consequenties met zich mee. Hierbij gaat het dan om de kosten van beheer en instandhouding van wegen, riolering, water, groen, speelvoorzieningen en gebouwen. Het beleid van de gemeente Laren voor het onderhoud van kapitaalgoederen is onder meer op genomen in de nota’s: Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP); Beleidsplan Openbare Verlichting; Groenbeleidsplan; Speelplan, speelvoorzieningen Laren. Kapitaalgoederen 98 km verharde wegen, fiets- en voetpaden 4.700 straatkolken 2.600 lantaarnpalen 500 verkeersborden 100 m beschoeiing vijver Brink 61 km riolering diameter 11 rioolgemalen 3 verkeersregelinstallaties 20 abri's 35 speeltoestellen Beheerssysteem Wegbeheersysteem Jaarlijks onderhoud Onderhoudscontract Jaarlijks onderhoud Jaarlijkse inspectie GRP Jaarlijks onderhoud Onderhoudscontract Uitbesteed onderhoud Jaarlijkse inspectie Vastgoedbeheer Onderhoud gemeentelijke gebouwen Jaarlijks wordt door een extern ingenieursbureau het meerjarenonderhoudsplan (M.O.P.) voor de gemeentelijke eigendommen geactualiseerd. In het kader van de bezuinigingsmonitor is in 2013 pro forma het contract met de huidige contractant opgezegd per 1-11-2014. In 2014 wordt hiervoor de aanbesteding in gang gezet. Bij deze aanbesteding wordt rekening gehouden met de op handen zijnde wijziging in de onderwijswetgeving waarbij de verantwoordelijkheid zowel het binnen als het buitenonderhoud bij de schoolbesturen komt te liggen Vanaf de begroting 2011 worden de gemiddelde bedragen aan onderhoud voor de desbetreffende jaren conform de onderhoudsplanningen met bijbehorende ramingen in de begroting verwerkt. Dit betreft de stortingen in de voorziening onderhoud gemeentelijke gebouwen. De werkelijke boekingen aan onderhoudslasten vinden plaats via deze voorziening. Door het werken met deze gemiddelde stortingen ontstaan er binnen een meerjarenbegroting geen verschillen tussen de jaarschijven. Uitgangspunt hierbij is wel dat de voorziening nooit negatief kan komen. 139 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Overzicht stortingen per object: Eemnesserweg 17b, voormalige gymzaal Eemnesserweg 19, gemeentehuis Hilversumseweg 51a, aula begraafplaats Stationsweg, hertenkamp Stationsweg 3, ambtswoning Naarderstraat 5, gemeentetoren Burgemeester van Nispenstraat 27-29, voormalig boerderij Smeekweg 102, voormalig boerderij Kerklaan 1, voormalig atelierwoning Mendes da Costalaan 28, kinderdagverblijf Brink 19, Eemnesserweg 15 en 17, WSI-project Totaal 2012 € 11.089 € € € € € 7.735 3.015 5.425 8.223 8.996 € 10.529 € 17.551 € 72.563 2013 € 11.089 € 50.000 € 7.735 € 3.015 € 5.425 € 8.223 € 8.996 € 9.300 € 10.529 € 17.551 € 11.350 € 143.213 In 2012 heeft geen storting gemeentehuis plaatsgevonden als gevolg van de verbouwing. Met ingang van 2013 zijn de ramingen bijgesteld voor storting voorziening onderhoud: Smeekweg 102, boerderij € 9.300 Brink 29, Eemnesserweg 15-17, WSI-project € 11.350 De gemiddelde storting bedraagt voor de jaren 2013-2017 € 143.213 per jaar. Ultimo 2013 bedraagt de voorziening € 106.500. Toelichting verschillen doorberekeningen vastgoedbeheer gemeentelijke gebouwen Eemnesserweg 19, Raadhuis Verhuur en Dienstverlening. De doorberekening vastgoedbeheer is per saldo ca. € 91.000 lager dan geraamd. Doordat de baten voor een heel jaar zijn geraamd waren, en de eerste verhuur pas per april 2013 gerealiseerd tot stand zijn gekomen, zijn de huren, ca. € 54.000, en vergoeding voor diensten, € 11.000, lager uitgevallen. Tevens hebben enkele huurders een tijdelijke huurperiode om niet gekregen i.v.m. dubbele lasten en opstartperiode. Hiernaast zijn de kapitaalslasten ca. € 24.000 hoger als gevolg van hogere investeringskosten als gevolg van achteraf toevoeging en activering kosten van het projectmanagement CMZD. Dit alles heeft m.n. te maken met het 1e jaar in gebruik zijn van het Centrum Maatschappelijke Zorg en Dienstverlening (CMZD), met daarbij ook tijdelijke kortingen op de huren. Kerklaan 1, voormalig atelierwoning Toon de Jong. De doorberekening vastgoedbeheer is ca. € 6.000 hoger dan geraamd. Het pand is in 2013 geheel gerenoveerd. De kosten daarvan zijn ten laste van de onderhoudsvoorziening gebracht en zijn binnen het daarvoor beschikbare budget gerealiseerd. De hogere doorberekening is een gevolg van het opnieuw in de markt zetten van de huurwoning. Onderhoud scholen (primair onderwijs) De gemeente werkt voor wat betreft het binnen- en buitenonderhoud van de vijf basisscholen met meerjaren-onderhoudsplannen. De plannen bestrijken een periode van 10 jaar. Jaarlijks worden de plannen geactualiseerd om een goed inzicht te behouden in de feitelijke onderhoudstoestand van de school. Ten behoeve van het onderhoud is een voorziening ingesteld. De stand op 31 december 2013 bedraagt € 1.128.100. De stortingen in deze voorziening worden contant gewaardeerd. De storting voor 2013 bedraagt € 106.100 Per 1 januari 2015 zullen de nu in de Algemene Uitkering opgenomen bijdragen voor onderhoud scholen rechtstreeks aan de scholen worden betaald. Toelichting verschillen doorberekeningen vastgoedbeheer scholen Eemnesserweg 17/17a, De Binckhorst. Als gevolg van lagere kosten jaarlijks onderhoud en een lagere verzekeringspremie is de doorberekening vastgoedbeheer ca. € 6.000 lager. Kerklaan 29, De Scheper. 140 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Als gevolg van lagere kosten jaarlijks onderhoud en een lagere verzekeringspremie is de doorberekening vastgoedbeheer ca. € 6.000 lager. Leemkuil 2-4, Montessorischool. De geconstateerde asbestverontreiniging heeft in 2013 een overschrijding veroorzaakt in de doorberekening vastgoedbeheer met ca. € 91.000. De saneringskosten bedroegen ca. € 50.000 en waren niet voorzien. Evenmin de hierbij benodigde extra inzet van de begeleiding door de BEL Combinatie welke hebben geleid tot een overschrijding van ca. € 41.000. In 2014 is verder nog de daadwerkelijke verwijdering van het asbest te voorzien ten bedrage van circa € 200.000. Oud Blaricummerweg 21a, Gooische School. Als gevolg van lagere kosten jaarlijks onderhoud en een lagere verzekeringspremie is de doorberekening vastgoedbeheer ca. € 5.000 lager. Langsakker 4, Laar & Berg. De gemeentelijke heffingen waren ca. € 6.000 hoger dan geraamd. Kerklaan 6, De Brink. De gemeentelijke heffingen, € 2.000, en hogere verzekeringspremie, € 4.000, hebben een hogere doorbelasting vastgoedbeheer van ca. € 6.000 tot gevolg. RIOLERING Naam beheersplan GRP 2012 – 2017 Naam Voorziening Te onderhouden kapitaalgoederen: Actualisatie 2018 Het gehele gemeentelijk rioolstelsel, inclusief bergbezink- en overstortvoorzieningen en de drukriolering, inclusief alle pompgemalen en bijbehorende zaken. De gemeente Laren heeft 69 kilometer vrijverval riolering in beheer. Daarnaast zijn er 11 rioolgemalen, met ongeveer één kilometer persleiding, circa 4.700 straatkolken en één bergbezinkvoorziening in beheer. De lokale overheid heeft de taak om doelmatig en tegen maatschappelijk aanvaardbare kosten invulling te geven aan de watertaken. Het Gemeentelijke Rioleringsplan (GRP) is één van de instrumenten om hier op een transparante manier inzicht in te geven. Het plan: 1. maakt inzichtelijk welke doelen Blaricum op rioleringsgebied wil behalen. 2. anticipeert waar nodig, op relevante (beleid)ontwikkelingen en geeft de samenwerking en samenhang aan met andere beleidsvelden en andere overheden. 3. geeft invulling aan de zorg voor hemelwater in relatie tot de rioleringszorg. 4. biedt een kader voor invulling van de grondwaterzorg. 5. maakt duidelijk welke kostendekking nodig is om de financiering van de zorg voor afvalwater, hemelwater en grondwater te kunnen waarborgen in de planperiode 2012-2017. In de Wet milieubeheer (art. 10.33) is de gemeentelijke zorgtaak voor inzameling en transport van stedelijk afvalwater beschreven. In de hieruit afgeleide Waterwet is vastgelegd hoe de gemeentelijke zorgplichten voor huishoudelijkafval-, regen- en grondwater (art.3.5 en 3.6) worden ingevuld. Er is een wettelijke planverplichting voor het opstellen van een gemeentelijk rioleringsplan (Wm art. 4.22). De voor de gemeente Laren vastgestelde (beleids)uitgangspunten zijn opgenomen in het GRP 2012-2017. Op basis van de beleidskaders uit het GRP wordt elk jaar een uitvoeringsprogramma gemeentelijke watertaken opgesteld (UP GRP). Hierbij wordt nader beschreven welke activiteiten in het betreffende jaar uitgevoerd zullen worden. De totale geraamde kosten in 2013 voor het regulier onderhoud, exploitatie en advieswerk bedragen € 711.000. Dit is inclusief uren BEL Combinatie en kapitaallasten (rente en afschrijving). In 2013 is totaal uitgegeven € 577.000. Doel: Beleidskader: Financiële situatie begrotingsjaar: Jaar vaststelling 141 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren 2013 Daarnaast worden de investeringen (rioolvervangingen) geactiveerd, inclusief de BEL uren. . Naam beheersplan Naam Voorziening Te onderhouden kapitaalgoederen: Doel: Beleidskader: Financiële situatie begrotingsjaar: . Naam beheersplan Naam Voorziening Te onderhouden kapitaalgoederen: Doel: Beleidskader: Financiële situatie begrotingsjaar: WEGEN Regulier- en groot onderhoud Jaar vaststelling n.v.t Actualisatie 2012 De gehele grijze inrichting van het gemeentelijk openbaar gebied, te weten: wegen (asfalt-, half- en elementenverhardingen), fiets- en voetpaden, pleinen, parkeerplaatsen, tunnels etc. De gemeente Laren heeft circa 70 km wegen in haar beheer. Bij het onderhoud van de wegen wordt onderscheid gemaakt tussen het algemeen (reguliere) onderhoud en groot onderhoud investeringen (reconstructies). Het reguliere onderhoud wordt gefinancierd met middelen vanuit de lopende exploitatie. Onder dit onderhoud vallen beperkte en vaak plaatselijke reparaties van de woonstraten en fiets- en voetpaden. Het groot onderhoud omvat meer ingrijpende werkzaamheden waarbij vaak de riolering ook wordt vernieuwd. In 2014 wordt het beheerplan wegen opgesteld. Goed beheer en onderhoud van het wegennet in Blaricum op basis van het vastgesteld beheerplan wegen en de nationale normen en CROW richtlijnen. Het beleidskader wordt bepaald door enkele wetten, zoals de Wegen en Verkeerswet, Wet Herverdeling Wegenbeheer en de Wet Milieubeheer. Er is ook een relatie met andere beleidsterreinen, zoals riolering (gezamenlijke aanleg), verkeersveiligheid, milieu, sociale veiligheid, ruimtelijke ordening, groenvoorzieningen etc. De reguliere onderhoudswerkzaamheden worden gefinancierd uit de jaarlijkse exploitatiebegroting. De totale geraamde kosten in 2013 bedragen € 1.461.000. Dit bedrag is inclusief uren BEL Combinatie en kapitaallasten (rente en afschrijving). In 2013 is totaal uitgegeven € 1.531.000. Openbare Verlichting Beleidsplan Openbare Verlichting Jaar vaststelling 1997 Actualisatie n.v.t. Gemeente Laren heeft in totaal circa 2.800 lantarenpalen in haar beheer. De meeste lichtmasten dateren uit jaren tachtig. De afgelopen decennia is relatief klein aantal lichtmasten vervangen met een nieuwe mast. Alleen tijdens de wegreconstructies worden de lichtmasten naar behoefte vervangen. Ook bij de grote schade worden de masten vervangen. Een goede openbare verlichting (OVL), die de gewenste sociale veiligheid en de verkeersveiligheid waarborgt, met focus op de energiebesparing en kostenreductie. Het beheer en onderhoud van de OVL uitvoeren conform de kaders uit het beleidsplan en het onderhoudsprogramma. In 2014 wordt een nieuw beleids- en beheerplan voor de planperiode van 2015-2024 voor de vaststelling aan de gemeenteraad aangeboden. Beleidskaders voor het onderhoud van de OVL zijn in het beleidsplan opgenomen. In het algemeen wordt gebruik gemaakt van de stalen lichtmasten met SON verlichting (hoogdruk natrium in plaats van hoogdruk kwiklampen), die een goudgele lichtkleur geeft. De buurt- en straatwegen worden verlicht door verlichting met een witte lichtkleur (2 x TLS 20 wat). De busroutes worden verlicht met SON 80 W met een gelikmatiger lichtniveau. De reguliere onderhoudswerkzaamheden worden gefinancierd uit de jaarlijkse exploitatiebegroting. De totale geraamde kosten in 2013 bedragen € 231.000. Dit is inclusief uren BEL Combinatie en kapitaallasten (rente en afschrijving). In 2013 is totaal uitgegeven € 231.000. 142 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren GROEN Naam beheersplan Naam Voorziening Te onderhouden kapitaalgoederen: Doel: Beleidskader: Financiële situatie begrotingsjaar: Groenbeleidsplan Jaar vaststelling 1998 Actualisatie De gehele groene inrichting van het gemeentelijk openbaar gebied, te weten: hagen, heesters, gazons, ruwgras, plantsoen, bosplantsoen, perken, bermen etc. Het groenbeleidsplan bevat een voorgestelde groenstructuur en beheersvisie en dient als leidraad voor een verdere meer gedetailleerde uitwerking van het groenbeleid. Het onderhoud van het openbaar groen vindt plaats op basis van het groenbeleidsplan. Op basis van dit groenbeleidsplan is er een groenbeheersplan opgesteld. Deze bestekken zijn in 2010 geactualiseerd ten behoeve van de aanbesteding die in 2011 heeft plaatsgevonden. Het onderhoud van het openbaar groen wordt zowel door derden als in eigen beheer uitgevoerd. De door derden uit te voeren werken zijn opgenomen in drie onderhoudsbestekken. Voor zowel de groenvoorzieningen als de begraafplaats zijn werkpakketten opgesteld. In deze werkpakketten wordt aangegeven welke beheerseenheden met welke percentage en frequentie behandeld c.q. onderhouden worden. Tevens is een differentiatie aangebracht in de schillen rond het centrum. Voor openbaar groen is in de begroting een bedrag opgenomen van € 909.000. Aan groenonderhoud is € 835.000 (inclusief personeel BEL) uitgegeven. SPEELPLAATSEN Naam beheersplan Naam Voorziening Te onderhouden kapitaalgoederen: Doel: Beleidskader: Financiële situatie begrotingsjaar: Jaar vaststelling Actualisatie Alle gemeentelijke speelplaatsen Een goede onderhoudsstaat van de speelplaatsen in relatie tot de benodigde budgetten voor het uitvoeren van het onderhoud. Er is geen speelplaatsenplan opgesteld. De speelplaatsen zijn in 2008 en 2009 vrijwel allemaal gerenoveerd In 2013 is aan speeltoestellen € 7.000 uitgegeven, ten behoeve van inspecties en onderhoud. De jaarlijkse lasten van het onderhoud worden ten laste gebracht van de exploitatie. 143 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren C. Paragraaf Financiering Inleiding De paragraaf financiering bevat de verantwoording van hetgeen aan beleidsvoornemens bij de begroting ten aanzien van het risicobeheer van de financieringsportefeuille is opgenomen. De kaders hiervoor zijn opgenomen in de wet FIDO, in het gemeentelijk treasurystatuut, zoals dat in oktober 2011 is vastgesteld en de in 2001 vastgestelde Notitie garantieverlening/verstrekken van geldleningen aan derden. Treasurybeleid Per 1 januari 2001 geldt de wet FIDO (Financiering Decentrale Overheden). Het belangrijkste uitgangspunt van de wet FIDO is het beheersen van risico’s. Dat uit zich in een tweetal randvoorwaarden. De eerste is dat het aangaan en verstrekken van leningen alsmede het verlenen van garanties alleen zijn toegestaan voor de uitoefening van de publieke taak. De tweede houdt in dat uitzettingen en derivaten een prudent karakter moeten hebben en niet gericht zijn op het genereren van inkomsten door het lopen van overmatige risico´s. Verder uit het beheersen van risico’s zich in de kasgeldlimiet en renterisiconorm. Beide beogen de renterisico´s te begrenzen die verbonden zijn aan financiering door middel van achtereenvolgens korte schuld en lange schuld. Aanvullend op de wettelijke bepalingen is er een treasurystatuut waarin het treasurybeleid verder is uitgewerkt. De doelstellingen in het treasurystatuut zijn gericht op: Beschermen van de organisatie tegen ongewenste financiële risico’s; Aantrekken van gelden tegen zo laag mogelijke kosten en aanvaardbare condities; Optimaliseren van het renteresultaat. Vanwege de harmonisatie is het treasurystatuut in 2009 geactualiseerd. Najaar 2011 is het treasurystatuut nogmaals herzien in verband met wettelijke wijzigingen als gevolg van de kredietcrisis (gericht op vermindering beleggingsrisico’s overheden). Schatkistbankieren De wet Schatkistbankieren is december 2013 aangenomen door de Eerste Kamer. Daarvoor waren al de werkzaamheden in gang gezet om deze wet uit te voeren. Voor de BEL Combinatie en de gemeenten betekent dit dat overtollige liquiditeiten niet meer belegd mogen worden, maar moeten worden overgeboekt naar een ‘schatkist’rekening bij het Rijk. Dit gebeurd met ingang van 1 januari 2014. Voor Laren heeft dit de komende jaren geen effect voor de begroting omdat er geen vrijvallende en/of begrote beleggingen zijn voorzien. Renterisiconorm Teneinde de gemeente niet met onnodige renteschommelingen te confronteren voor de externe financiering, heeft de wetgever de renterisiconorm geïntroduceerd. De renterisiconorm houdt in dat maximaal 20% van het begrotingstotaal in enig jaar voor herfinanciering in aanmerking komt. Voor de komende jaren zal er mogelijk wel financiering moeten worden aangetrokken. Op de bestaande leningportefeuille is de komende jaren behoudens de afloss ingen geen herfinanciering van toepassing en leidt daarmee ook niet tot een renterisico. Kasgeldlimiet De kasgeldlimiet is een percentage van de omzet (het totaal van de gemeentebegroting), dat de ruimte aangeeft voor korte financiering (leningen met een looptijd van maximaal 1 jaar). Als norm heeft het rijk als percentage 8,5 vastgesteld. Als de vlottende schuld de 8,5% overschrijdt, moet de kortlopende schuld worden omgezet naar een langlopende schuld. De norm voor de kasgeldlimiet ligt rond de 1,5 miljoen. Wanneer kasgeld wordt aangetrokken, wordt rekening gehouden met deze limiet. Financieringsbehoefte In de jaren 2011 en 2012 is een aantal grotere investeringen gestart, zoals de verbouwing van het gemeentehuis (project CMZD), het Brinkhuis en de locatie Schering & Inslag (project WSI) en daarnaast ook nog het Bergbezinkbassin. Door deze projecten steeg de financieringsbehoefte eind 2012 tot tien miljoen euro. Dit jaar is daar nog zo’n twee miljoen bijgekomen, deels uit restant financiering van de eerder genoemde investeringen en deels vanwege nieuwe 144 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren investeringen. Voor de nieuwe financieringsbehoefte is een tien jarige lening van twee miljoen aangetrokken. Eind 2013 heeft nog een herfinanciering plaatsgevonden voor een lening van vier miljoen. Er is hiervoor een lening van vier miljoen voor vijf jaar aangetrokken. Renteresultaat Over de aangetrokken leningen is een rente verschuldigd van € 272.000. De rente hiervoor is opgenomen in de begroting. Aan renteopbrengsten is een bedrag van 92.000 euro ingeboekt, dit is afkomstig van een (langlopende) uitgezette lening bij de BNG (Bank Nederlandse Gemeenten). 145 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren D. Paragraaf Bedrijfsvoering Gemeentelijke bedrijfsvoering De gemeentelijke bedrijfsvoering heeft als reikwijdte de gemeentelijke organisatie zijnde de ambtelijke staf van Laren en bestaat uit de gemeentesecretaris met bestuurssec retariaat, beleidsregie en control. De operationele gemeentelijke taken worden uitgevoerd door de BEL Combinatie. Hiervoor heeft de gemeente Laren een Dienstverleningsovereenkomst (DVO) met de BEL Combinatie gesloten. Hierin zijn de begrote uren opgenomen van de diverse afdelingen die in 2013 besteed zouden worden aan de activiteiten t.b.v. Laren. De DVO 2013 is door het college vastgesteld . De uitwerking van de DVO in 2013 laat een onderschrijding van het totale budget zien van € 37.134, hetgeen een onderschrijding van 0,64% van het budget geeft. Voor de verder financiële verantwoording wordt verwezen naar de paragraaf verbonden partijen. Uitgangspunten bedrijfsvoering De burger verwacht van de gemeente dat de gelden rechtmatig, doelmatig en doeltreffend besteed worden en dat de gemeente een betrouwbare partner voor de burgers is en transparant handelt. Deze verwachtingen zijn de leidraad voor de bedrijfsvoering in 2013 geweest en ook als zodanig ter uitvoering genomen. De bedrijfsvoering ondersteunt de uitvoering van de programma’s. Het welslagen van de programma’s is zodoende in belangrijke mate afhankelijk van de kwaliteit van de bedrijfsvoering. Er is ook een samenhang tussen het programma Bestuur en de paragraaf Bedrijfsvoering. Het programma Bestuur richt zich met name op de relatie tussen burger en gemeente. De paragraaf bedrijfsvoering richt zich op de reguliere, operationele kaders voor de bedrijfsvoering. HRM beleid/BEL Academie/Kerncompetenties In 2013 is verder vorm en inhoud gegeven aan de BEL Academie. Er zijn diverse inspiratiesessies, opleidingen en pizzasessies georganiseerd om bij te dragen aan de verdere ontwikkeling van het vakmanschap van onze medewerkers. Er is verder invulling gegeven aan de vier kernwaarden Publiek ondernemerschap, Openheid, Professionaliteit en Samenwerken en een groot deel van de medewerkers heeft de 4 kernwaarden beleefd door het volgen van de workshop ‘Kerncompetenties, van papier naar beleven’. Een mooie ontwikkeling waar we als organisatie trots op mogen zijn! Ook zijn de kerncompetenties gekoppeld aan de HRM-cyclus door middel van integratie in het WOP-formulier. Grote mijlpaal in 2013 is de introductie van de Innovatieprijs! Laura Zimmerman mag zich een jaar lang winnaar van de Innovatieprijs! noemen en haar innovatie, de BEL-app, ontwikkelen. Sunrise Review De Sunrise Review, de combinatie van bezuinigingen en kwaliteitsverbetering, is in 2013 verder ingezet. Er zijn in de Sunrise Review in totaal 4 scenario’s geschetst, waarvan er inmiddels 2 (nagenoeg) zijn gerealiseerd. De bezuinigingstaakstelling inzake Sunrise 1 (‘pragmatische insteek’) ad € 200.000 is behaald. Sunrise 2 (‘smaller en dieper’) is bijna afgerond: de investering op strategische formatie heeft namelijk grotendeels plaatsgevonden. Deze heeft kunnen plaatsvinden door bezuinigingen op formatie bij management en staf én door een keuze te maken binnen de niet-wettelijke taken. Een aantal vacatures op strategisch niveau blijkt echter moeilijker invulbaar te zijn dan voorzien en dit zal in 2014 verder opgepakt worden. Scenario 3 (‘ Digitaal is de toekomst’) en scenario 4 (‘Samenwerken en specialisatie’) worden in 2014 e.v. verder uitgewerkt. De eind 2012 door de raden beschikbaar gestelde eenmalige impuls ten behoeve van afvloeiing en ontwikkeling personeel is in 2013 succesvol ingezet voor het oplossen van een aantal moeilijke personeelsdossiers (voormalig personeel). Dit heeft geresulteerd in het terugbrengen van het aantal bovenformatieve medewerkers naar 1,0 Fte per 31-12-2013. 146 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Informatieplan 2013 en verder Het informatieplan 2013 e.v. heeft een planhorizon tot en met 2015. Binnen het Informatieplan 2013 e.v. is sprake van een viertal programma’s, waarvan er 3 actief zijn. Te weten: 1. Programma Dienstverlening 2. Programma Basisregistraties 3. Programma Proces, Informatie en Regie Het vierde programma betreft de informatievoorziening rondom de decentralisatie van het sociaal domein. Vanwege een ruimere scope wordt dit programma in 2014 buiten het informatieplan uitgevoerd. 1. Programma Dienstverlening Wabo – implementatie SquitXO De ingebruikname van de applicatie SquitXO voor vergunningen en handhaving is gereed. De volgende stap is het implementeren van het onderdeel voor mobiele handhaving. Hiermee kunnen toezichthouders op locatie digitaal werken. Antwoord 4 en Post Digitaal Antwoord 4 Antwoord© Fase 4 is de fase waarin het klantcontactcentrum continue verbetering van de dienstverlening aan burgers als een vanzelfsprekendheid ziet en waarin de basis wordt gelegd voor goede ketensamenwerking. De volgende mijlpalen zijn gerealiseerd: officiële documenten zijn zonder afspraak tijdens onze openingstijden af te halen bij het afgiftepunt bij de receptie; de persoonlijke internetpagina is in gebruik genomen. Fasegewijs wordt het 'mijn loket' in 2014 gevuld met zaken en contacten van en met onze burgers; de volgende e-diensten Subsidieverlening, Leerlingenvervoer en Contractbeheer zijn ontwikkeld en in gebruik genomen in 2013 en 2014. In 2014 wordt verdere uitvoering gegeven aan het versterken van de regierol van het KCC bij de informatieverstrekking aan burgers en bedrijven. Zaakgericht werken Dit betreft het digitaal inboeken en verwerken van de inkomende en uitgaande post in het medewerkerportaal van de Atos e-Suite. Het postproces is operationeel bij alle afdelingen van de BEL Combinatie en de griffies en de bestuurssecretariaten. Dit project wordt effectief ingezet voor de verdere implementatie van zaakgericht werken. 2. Programma Basisregistraties (m)GBA De modernisering van de GBA (mGBA) heeft landelijk vertraging opgelopen. Met de hieraan gerelateerde implementatie van de nieuwe Burgerzaken modules kan medio 2014 een aanvang worden genomen. BAG/WOZ De voorbereidingen voor de koppeling van de objecten in beide basisregistraties is in het vierde kwartaal uitgevoerd. In 2014 wordt de koppeling uitgevoerd en ook de verplichte aansluiting van de WOZ op de landelijke voorziening die voorziet in informatie aan toegelaten afnemers. Opbouw BGT+ De invoering van de BGT is een wettelijke verplichting vanuit het stelsel van basisregistraties en bestaat uit een aantal vast te registreren objecten en een aantal vrij toe te voegen objecten. De komst van de BGT biedt de mogelijkheid de beheerobjecten in de openbare ruimte integraal en nauwkeurig in beeld te brengen. Voor optimaal beheer van de openbare ruimte dienen de eigenschappen en mate van kwaliteit van de te beheren objecten gekoppeld aan de BGT geïntegreerd te worden in een beheersysteem voor de openbare ruimte (BOR). Het project BGT+ bestaat dus uit de productie van de BGT met daaraan gekoppeld het in gebruik nemen van een systeem voor het beheer van de openbare ruimte (BOR). De opbouw van de BGT is in 2013 gestart en wordt medio 2014 afgerond. 147 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren 3. Programma Proces, Informatie en Regie Harmoniseren financiële administratie en vervangen financieel pakket De financiële administraties van de BEL gemeenten zijn niet eenduidig ingericht. Doel is om de te inrichtingen te uniformeren en de financiële applicaties te harmoniseren om daarm ee de efficiency te vergroten. In 2013 zijn de eerste voorbereidingen getroffen. De uitvoering vindt in 2014 plaats. Digitaliseren Bestuurlijke stukkenstroom Het digitaliseren inclusief accorderen van de bestuurlijke stukkenstroom van de opdrachtgeving, ambtelijke creatie, goedkeuring tot de bestuurlijke vaststelling middels het systeem Babs. Alle ambtelijke en bestuurlijke gremia van de BEL-gemeenten vallen hier onder. Het project is in 2013 grotendeels afgerond op een aantal kleinere aanpassingen na. Organiseren van de regie-organisatie De regie-organisatie heeft als doel om in regie te komen en te blijven op het terrein van informatiemanagement. Dit is een continue proces. Afgelopen jaar is met de komst van de informatiemanager en een senior gegevensbeheerder een weer impuls gegeven aan de reeds in gang gezette professionalisering van de regie-organisatie. Bedrijfsvoering: A3-cirkel is BEL-breed doorgevoerd De financiële besturing van de organisatie vindt plaats via de Planning & Control-cyclus. De beleidsmatige besturing van de bedrijfsvoering vindt plaats door het zgn. BEL-brede A3jaarplan dat goedgekeurd wordt door het Algemeen Bestuur van de BEL Combinatie. Belangrijke kwaliteitsimpuls in 2013 was dat, naast het BEL-brede jaarplan alle zes afdelingen een eigen A3jaarplan maakten waarin zij aangaven hoe de organisatiedoelstellingen gerealiseerd zouden worden. Deze A3-jaarplannen zijn in de Werk- en Ontwikkelplannen naar het niveau van de individuele medewerkers vertaald. Ook zijn de zeven A3-jaarplannen allemaal in Pepperflow opgenomen, zodat de voortgang ook gerapporteerd kon worden door de verschillende actienemers. In 2013 is gebleken dat dit rapporteren over de voortgang nog niet in de haarvaten van de organisatie zit en duidelijk moeite kost. Toch is het gelukt om ieder kwartaal vanuit de voortgangsrapportages van de afdelingen over de realisatie van het BEL-brede jaarplan te rapporteren richting DB en AB. Dit jaarverslag vormt de laatste rapportage over 2013 en hiermee wordt de A3-cyclus over 2013 afgesloten. Servicenormen De BEL Combinatie rapporteert twee keer per jaar over de resultaten op de servicenormen. In de zomernota via een uitgebreid overzicht van de resultaten op alle servicenormen en bij de jaarrekening door een beschrijving te geven van de meest in het oog springende resultaten van het afgelopen jaar. Voor 2013 geldt dat het grootste deel van de servicenormen is gerealiseerd: De Wabo- en APV-vergunningen worden voor meer dan 97% binnen de daarvoor gestelde wettelijke termijnen afgehandeld. De wachttijden aan de publieksbalies bij een afspraak zijn minimaal. Inwoners krijgen ruim op tijd bericht van het te verlopen reisdocument. Digitaal bestelde en betaalde producten worden binnen 5 werkdagen geleverd. Over heel 2013 is de telefoon in het KCC (klantcontactcentrum) in 64,7% van de gevallen binnen 20 seconden beantwoord, norm is 80%. De tendens is licht dalend. In 2014 zal de realisatie van deze norm een speerpunt zijn van het KCC. Opgemerkt dient te worden dat op het aanbod van telefoon geen invloed is uit te oefenen, er zijn altijd piekmomenten in het aanbod met invloed op de realisatie van de norm. Daarnaast is het niet meetbaar welk percentage wel binnen 80% wordt gerealiseerd. In de postprocessen is ingeregeld dat de klant altijd een ontvangstbevestiging krijgt. Deze norm wordt in meer dan 95% gehaald. 148 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren In de tweede helft van 2013 is gestart met zaakgericht werken via het medewerkerportaal van Dimpact. Uit de cijfers blijkt dat de doorlooptijd van deze zaken steeds sneller is. De gemiddelde doorlooptijd van alle zaken samen is afgenomen van 30 dagen tot 12 dagen. Hierbij geldt dat er per zaaktype een andere afhandeltermijn geldt. In 2014 zal per zaaktype op basis van de daaraan verbonden servicenorm / afhandeltermijn gemeten kunnen worden. Effect hiervan is meer zicht op de norm per zaak voor de (aan)vragen van inwoners. De basis hiervoor is in 2013 gelegd. Van de 1.907 meldingen openbare ruimte (MOR) welke via het KCC binnen zijn gekomen is door de totale afdeling Aanleg & Beheer gemiddeld 74% binnen de vastgestelde termijn afgehandeld. Hierbij scoort de buitendienst hoger dan dit gemiddelde en de binnendienst lager. Via het team buitendienst zijn proactief 453 activiteiten ondernomen in de openbare ruimte, een serviceniveau van 100%. Door deze proactieve houding van de medewerkers van de buitendienst zal het aantal meldingen door de inwoners in 2014 kunnen dalen. Binnen het team openbare ruimte is een centraal aanspreekpunt aangesteld die actief stuurt op afhandeling door de medewerkers binnen de afdoeningterm 149 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren E. Paragraaf Verbonden partijen Algemeen Met ´verbonden partijen´ worden rechtspersonen bedoeld waarmee de gemeente Laren een bestuurlijke relatie heeft en waarin de gemeente Laren tevens een financieel belang heeft . Met financieel belang wordt bedoeld dat de gemeente middelen ter beschikking heeft gesteld die ze kwijt is in geval van faillissement van de verbonden partij en/of in geval van financiële problemen bij de verbonden partij verhaald kunnen worden op de gemeente. Een bestuurlijk belang houdt in dat de gemeente op enigerlei wijze zeggenschap heeft, hetzij omdat de gemeente een zetel in het bestuur heeft, hetzij omdat ze mee kan stemmen. Het aangaan van banden met derde partijen komt voort uit het publieke belang. Verbindingen met derde partijen is een manier om een bepaalde publieke taak uit te voeren. Dit betekent dat deze partijen veelal beleid uitvoeren dat ook door de gemeente zelf gedaan zou kunnen worden, maar om allerlei redenen aan deze partijen wordt ´overgelaten´. De kaderstellende en controlerende taak blijft wel bij de gemeente liggen. Deze laatste taak is vanuit de financieel controlerende oogpunt belangrijker aan het worden, mede door de vanuit de Single Information / Single Audit (SiSa) aangescherpte Wet- en regelgeving. Als beleid streven wij er naar het aantal verbonden partijen beperkt te houden, uit oogpunt van transparantie van bestuur en uit oogpunt van risicobeheersing en – beperking. Er kunnen echter altijd goede redenen bestaan voor het aangaan van een verbonden partijconstructie. In dat geval behoeven deze verbonden partijen expliciete goedkeuring door de raad. Hieronder treft u aan een beknopte lijst van gemeenschappelijke Regelingen en participaties waarin de gemeente Laren deelneemt. Daarna zal per GR / Participatie een verder toelichting gegeven worden. Lijst van gemeenschappelijke regelingen waarin de gemeente Laren deelneemt: Gemeenschappelijke regeling Regio Gooi en Vechtstreek – voormalige Gewest Gooi en Vechtstreek GR Veiligheidsregio (GR VGV) Doel deelname Efficiencyvoordeel door schaalvergroting. Onvoldoende capaciteit in eigen huis. Kennis. Efficiencyvoordeel door schaalvergroting. Kennis Gemeentelijke bevolkingszorg ((GHOR) via GR VGV Efficiencyvoordeel door schaalvergroting. Kennis Rioolwaterzuiveringsinstallatie Gooiergracht en vijzelgemaal Eemmeer Tomingroep Efficiencyvoordeel. Kennis. Regionaal Bureau Leerlingzaken (RBL) Efficiencyvoordeel en voldoen aan Wet- en regelgeving Gemeenschappelijke regeling uitvoering sociale zaken (SoZa H-BEL) Efficiencyvoordeel en voldoen aan Wet- en regelgeving Efficiencyvoordeel en voldoen aan Wet- en regelgeving 150 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Deelnemers Blaricum, Bussum, Hilversum, Laren, Huizen, Muiden, Naarden, Weesp en Wijdemeren Financieel belang € 1.376.444 Blaricum, Bussum, Hilversum, Laren, Huizen, Muiden, Naarden, Weesp en Wijdemeren Blaricum, Bussum, Hilversum, Laren, Huizen, Muiden, Naarden, Weesp en Wijdemeren Blaricum, Laren € 971.526 Blaricum, Bussum, Hilversum, Laren, Huizen, Muiden, Naarden, Weesp Wijdemeren en Almere Blaricum, Bussum, Hilversum, Laren, Huizen, Muiden, Naarden, Weesp en Wijdemeren Blaricum, Eemnes (deels), Huizen en Laren € 7.351 € 34.310 €0 € 21.004 € 730.475 apparaatskosten Gemeenschappelijk orgaan Volwasseneneducatie Gooi & Vechtstreek *** Kennisconcentratie en efficiencyvoordeel Centrum Indicatiestelling Zorg Efficiencyvoordeel. Kennis. Beter kunnen voldoen aan wet en regelgeving Kennisconcentratie, efficiencyvoordeel en behoud zelfstandigheid Efficiencyvoordeel. Kennis. Beter kunnen voldoen aan wet en regelgeving Gemeenschappelijke regeling BEL Gemeenschappelijke Regeling Omgevingsdienst Flevoland en Gooi & Vechtstreek Blaricum, Bussum, Hilversum, Laren, Huizen, Muiden, Naarden, Weesp en Wijdemeren Blaricum, Bussum, Hilversum, Laren, Huizen, Muiden, Naarden, Weesp en Wijdemeren Blaricum, Eemnes, Laren Geldstromen lopen rechtstreeks via SoZa HBEL in Huizen Geldstromen lopen rechtstreeks via SoZa HBEL in Huizen € 5.811.811 Blaricum, Bussum, Laren Hilversum, Huizen, Muiden, Naarden, Weesp, Wijdemeren, 6 gemeenten Flevoland en provincie Flevoland, N-H. € 93.744 Lijst met stichtingen, waarin de gemeente participeert: Stichting Gooisch Efficiencyvoordeel en Natuurreservaat kennisconcentratie De Provincie NoordHolland (25%), A’dam (10%) en de 6 Gooise gemeenten Blaricum, Bussum, Hilversum, Huizen, Naarden en Laren (65%) nemen deel in de uitbesteding van het natuurbeheer Hiernaast participeert de gemeente ook nog via de GR HBEL in stichting Villa Primair. REGIO GOOI EN VECHTSTREEK - VOORMALIGE GEWEST GOOI EN VECHTSTREEK De Regio Gooi en Vechtstreek (het voormalige Gewest) is een samenwerkingsverband in de regio Gooi en Vechtstreek. Het gewest voert regionale taken uit, ontwikkelt beleid en behartigt de belangen van de negen regiogemeenten (Blaricum, Bussum, Hilversum, Huizen, Laren, Muiden, Naarden, Weesp en Wijdemeren) die ze gezamenlijk willen oppakken of afstemmen. Het gewest heeft als centrale opdracht van de gemeenten om ervoor te zorgen dat in Gooi en Vechtstreek een evenwichtige en harmonische ontwikkeling plaatsvindt. Er lopen vele regionale initiatieven op terrein van ICT, inkoop, milieu, Wet Maatschappelijke Ondersteuning, toerisme, RO, economie en de sociale diensten. Het gewestbestuur heeft een totaaloverzicht van de vele vormen van intergemeentelijke samenwerking die de regio kenmerkt. Vast te stellen is dat alle beleidsterreinen van de gewestgemeenten te maken hebben met een vorm van regionale afstemming of samenwerking. De totale organisatie omvat ruim 320 FTE aan functies uitgevoerd door 370 personeelsleden. Bestuur, directie en medewerkers van het gewest werken bij de uitvoering nauw samen met de bestuurlijke en ambtelijke vertegenwoordigers van de gemeenten. Uitgangspunt hierbij is de regionale belangen op een zo goed mogelijke manier te behartigen. Daarnaast moet het gewest, vanuit de gemeentelijke belangen een zo efficiënt en goedkoop samenwerkingsverband zijn, gezocht wordt naar alternatieven in de uitvoerende werkzaamheden om de lasten te verlagen. Het gewest heeft in het kader van de eventuele vorming van de zogenaamde G4 ( fusie van de gemeenten Bussum, Naarden, Weesp en Muiden), of wellicht andere combinaties, een onderzoek opgestart vanwege veranderende belangen van de deelnemende gemeenten. Het door het gewest uitgebrachte rapport herijking regionale samenwerking “Meer samen; samen meer”. Na recente instemming met dit rapport is gestart worden met de uitwerking hiervan. Na het afketsen van deze mogelijke fusie heeft het gewest een adviseur in de arm genomen om te komen tot eventuele verdere samenwerking / fusie in Gooi en vechtstreek. In april 2013 is de eindrapportage aan bet bestuur van het gewest en de deelnemende gemeenten aangeboden. In 151 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren € 76.500 het eerste halfjaar 2014 zal dit wellicht leiden tot verder onderzoeken naar samenwerking c.q. fusies. De ontwikkelingen in de Gooi & Vechtstreek hebben mede aanleiding gegeven tot heroriëntatie van de positie van het geweest alsmede de bestuurlijke invulling hiervan. Dit heeft gersulteerd in wijziging van de Gemeenschappelijke Regeling en daarmee de hernaming van GR Gewest naar GR Regio Gooi & vechtstreek. Hiernaast is het gewest de trekker in het traject decentralisaties Sociaal Domein in het Gooi en (deels) de Vechtstreek. In 2014 zullen er in aanloop naar 1 januari 2015 (ingangsdatum decentralisaties vanuit het Rijk) nog veel werkzaamheden verricht moeten worden om een goede overgang mogelijk te maken. Het is het streven van de rijksoverheid bij de meicirculaire de gedecentraliseerde budgetten bekend te maken aan de gemeenten. Bestuurlijk belang Het algemeen bestuur heeft 9 leden (de burgemeesters van deelnemende gemeenten). Het dagelijks bestuur bestaat uit 3 leden waaronder de regiovoorzitter. Financieel belang De bijdrage van de gemeente Laren in de begroting 2013 aan het Gewest Gooi- en Vechtstreek bedroeg in totaal € 1.376.444,=. De realisatie heeft € 1.372.891,= bedragen en bestaat uit: - Algemene Dienst Regionaal Economisch Stimuleringsplan Regionaal UrgentieBureau Wonen, welzijn en zorg Regionale Ambulancevoorziening Gewestelijke Gezondheids Dienst Gewestelijke Afvalstoffen Dienst € 49.164 € 10.500 € 10.772 € 7.862 € 11.755 € 378.734 € 904.104 GEM EENSCHAPPELIJKE REGELING VEILIGHEIDSREGIO GOOI- EN VECHTSTREEK De regionale brandweer is een gemeenschappelijke regeling waarin deelnemen de gemeenten Blaricum, Bussum, Hilversum, Huizen, Laren, Muiden, Naarden, Weesp en Wijdemeren en is gepositioneerd onder de Veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek. De samenwerking heeft tot doel een meer doelmatige, georganiseerde en gecoördineerde preventie en hulpverlening bij ongevallen en rampen in het verzorgingsgebied te bewerkstelligen. Zij heeft onder andere de navolgende taken: het instellen en in stand houden van een regionale brandweeralarmcentrale, het aanschaffen en beheren van gemeenschappelijk materieel, het voorbereiden van coördinatie bij de rampenbestrijding, het verzamelen en evalueren van gegevens t.b.v. de waarschuwing en alarmering van de bevolking door middel van het sirenenet in geval van een ramp of van ernstige vrees voor het ontstaan daarvan, het verkennen van gevaarlijke stoffen en het verrichten van ontsmetting, het adviseren van besturen van de deelnemende gemeenten op het gebied van: - brandpreventie en bluswatervoorziening; - voorbereidende maatregelen t.b.v. de brandbestrijding en –beperking in bepaalde objecten; - het aanschaffen van materieel. De daadwerkelijke startdatum van de Regionale Brandweer is op 1 januari 2009 geweest, hetgeen betekende dat al het personeel, beroeps maar ook de vrijwilligers, als ook al de direct benodigde materialen naar de regionale brandweerorganisatie zijn overgegaan. De regionale brandweer heeft de resterende boekwaarden van de ingebrachte activa aan de deelnemende gemeenten vergoed. De huisvesting is bij de gemeenten achter gebleven en wordt om niet tot en met 2013 door de regionale brandweer gehuurd. Deze huurconstructie is door recente wijziging in Wet- en regelgeving rondom het BTW Compensatiefonds voor een deel van de brandweerkazernes in de regio niet afdoende meer. De Veiligheidsregio heeft na aantrekken van de benodigde financiering 5 kazernes overgenomen waarbij de hiermee gemoeide jaarlijkse lasten aan de desbetreffende gemeenten in rekening gebracht zullen gaan worden. Hiermee wordt voldaan aan de nieuwe Wetgeving dat de Veiligheidsregio’s verantwoordelijk zijn voor de (voormalige) gemeentelijke brandweertaken. De overdracht is met name geweest voor die 152 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren gemeenten die de brandweerkazerne nog in hun eigendom hadden en deze kazerne na 2003 gerealiseerd is. Hiernaast is de zogenoemde Gemeentelijke Veiligheidskolom als aandachtspunt onder deze GR gepositioneerd als bijkomende losse activiteit. Bestuurlijk belang Het algemeen bestuur heeft 9 leden en 9 plaatsvervangers. De gemeente Laren is met 1 lid vertegenwoordigd in het bestuur. Financieel belang Jaarlijks geeft de gemeente Laren een bijdrage aan de regionale brandweer en de veiligheidskolom. Voor 2013 is er aan bijdrage betaald aan de regionale brandweer van € 956.425,=, conform begrote bijdrage (in 2012 was dit € 962.735,=). Voor de Veiligheidskolom, die ook bij de Veiligheidsregio mee begroot wordt, was een bedrag van € 34.310,= welke in werkelijkheid ook betaald is. GOOIERGRACHT EN VIJZELGEMAAL EEMMEER Deze gemeenschappelijke regeling (Blaricum en Laren) draagt zorg voor het exploiteren en het onderhouden van de riolering Gooiergracht en het Vijzelgemaal aan het einde van voornoemde gracht. In 2004 zijn besprekingen met het hoogheemraadschap gestart met als doel de opheffing van de gemeenschappelijke regeling en overdracht van eigendommen en taken. Het is de intentie van alle partijen om de voorbereiding voor de opheffing van de gemeenschappelijke regeling daadwerkelijk af te ronden met als voormalige opheffingsdatum 1 januari 2012. Hiertoe zijn er accountantsverklaringen op de jaarrekening 2005-2009 opgesteld waarna de GR zonder aanvullende kosten geliquideerd kan worden in de laatste vergadering van het Algemeen Bestuur. Dit is echter vanwege onduidelijkheid inzake bezit gronden welke overgedragen moeten worden nog niet gerealiseerd. Tevens is er in het kader van de overdracht aandacht voor eventuele bodemveront reiniging welke voor de overdracht aangepakt en gesaneerd dient te worden. Bestuurlijk belang Van het algemeen bestuur is een lid van het College van B&W Blaricum voorzitter en de gemeentesecretaris van Blaricum secretaris. Verder maakt 1 raadslid deel uit van het algemeen bestuur. Laren is met eenzelfde aantal leden vertegenwoordigd. Financieel belang De laatste bijdrage aan de GR die betaald is, in 2010, heeft € 16.000,= bedragen. W ERKVOORZIENINGSCHAP TOMINGROEP De gemeenschappelijke regeling ´Werkvoorziening Tomingroep` voorziet in de uitvoering van de Wet sociale werkvoorziening. De Tomingroep voert wettelijke taken uit namens de gemeenten in de regio. De hoofddoelstelling is het aanbieden van werkgelegenheid onder aangepaste omstandigheden aan personen die kunnen en willen werken, maar die door een persoonlijke oorzaak (tijdelijk) geen kans hebben op een baan in het reguliere bedrijfsleven. Het werkvoorzieningschap Tomingroep, ook wel bekend als ‘het Schap”, is een deelneming onder de Tomingroep B.V. Deze heeft in de afgelopen jaren de ontstane negatieve exploitatieresultaten van ‘het Schap” conform afspraak voor haar rekening genomen (tekorten variërend van circa 1 miljoen tot meer recentelijk 1,8 miljoen). Vanuit de voorziene decentralisatie van de financiën voor deze activiteiten, tijdelijk “on hold” gezet maar naar verwachting wordt deze decentralisatie in de toekomst weer opgepakt (verwachting 1 januari 2015), naar de deelnemende gemeente verbonden aan bijvoorbeeld WSW werkzaamheden (inclusief de daarbij aangekondigde 10% taakstellende bezuiniging) zal de tekortbijdrage vanuit de Tomingroep BV gaan toenemen. Door de Tomingroep BV is aangegeven dit de komende jaren naar alle waarschijnlijkheid nog wel te kunnen verwerken (2016 is als laatste jaar genoemd) echter dit kan niet tot in de lengte der dagen door de BV opgevangen worden. Bestuurlijk belang 153 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren In het bestuur hebben al 11 deelnemende gemeenten zitting. Bovendien zijn er twee externe adviseurs aan het bestuur toegevoegd. Vanuit Laren neemt 1 vertegenwoordiger deel in het bestuur van de Tomingroep. Financieel belang De gemeentelijke bijdragen aan de Tomingroep zijn sinds 1992 gehandhaafd op € 408,40 per persoon per jaar. Sinds 1994 is er sprake van een verkoopkorting wanneer deelnemende gemeenten werk uitbesteden bij de Tomingroep. Deze verkoopkorting kan oplopen tot € 408,40 per persoon, zodat er per saldo geen sprake hoeft te zijn van een gemeentelijke bijdrage. Deze verrekening wordt achteraf gedaan. Op basis van de begroting van de Tomingroep is de bijdrage van Laren op € 7.351,= uitgekomen (€ 8.168,= in 2012) voor 18 medewerkers die werkzaam zijn in de Sociale Werkvoorziening. De gegeven “winstwaarschuwing” door de Tomingroep vanwege teruglopende omzet in het werkvoorzieningenschap maar ook in de BV Tomingroep, en oplopende kosten ten behoeve van “het Schap”, zorgt ervoor dat de aanvulling door Tomingroep BV onder druk komt te staan. Een deel van toekomstige tekorten van “het Schap” zouden dan op de deelnemende gemeenten afgewenteld kunnen gaan worden waarbij Laren rekening moet houden met een toename in kosten van circa € 20.000,=. REGIONAAL BURO LEERLINGZAKEN (RBL) Het RBL draagt zorg voor de uitvoering van de gemeentelijke taken als zijnde bedoeld in de Leerplichtwet 1969. Daarnaast geeft het bureau uitvoering aan de regeling Regionaal Meldings Centrum. In de regel wordt het bureau ingeschakeld door een school indien het vermoeden bestaat van ongeoorloofd schoolverzuim van leerplichtige leerlingen of leerlingen met een leerlingenovereenkomst. Ook biedt het bureau kortdurende maatschappelijke zorg aan of zoekt naar oplossingen. Indien nodig wordt verwezen naar hulpverlenende instanties. Het regionaal bureau geeft ook voorlichting aan ouders, jongeren en instellingen over de leerplicht en de mogelijkheden binnen het onderwijs en stimuleert jongeren hun schoolcarrière af te sluiten met een startkwalificatie (diploma). Bestuurlijk belang Het algemeen bestuur heeft 10 leden en evenzoveel plaatsvervangers. De gemeente Laren is met 1 lid en zijn/haar plaatsvervanger vertegenwoordigd. Financieel belang De bijdrage van de gemeente Laren aan de RBL is in 2013 begroot op € 23.871,= (na begrotingswijziging) a.g.v. een leerlingaantal van 1.698 op basis van een (toegenomen) tarief van € 12,37 per leerling. De werkelijke bijdrage heeft € 23.176,= bedragen. GEM EENSCHAPPELIJKE REGELING UITVOERING SOCIALE ZAKEN (SOZA H-BEL) Sinds 2002 werken de gemeenten Huizen, Eemnes en Blaricum samen voor de uitvoering van de WWB en aanverwante sociale wetgeving. Daarbij is Huizen de centrumgemeente. Voor deze (maatwerk-) samenwerkingsvorm is tussen de gemeenten afgesproken dat Blaricum en Eemnes bijdragen in de apparaatskosten van Huizen. Vanaf 2008 heeft ook Laren zich bij “SoZa HBEL” aangesloten. In feite betreft het hier een zogenaamde “Lege GR”; de werkorganisatie is de afdeling Sociale Zaken van de gemeente Huizen die tevens de werkzaamheden verbonden aan de Wet Maatschappelijk Ondersteuning (WMO) ondersteunen. Bestuurlijk belang De portefeuillehouder met Sociale Zaken heeft zitting in het bestuurlijk overleg. Financieel belang Jaarlijks worden de apparaatskosten die de gemeente Huizen maakt voor Laren voor de uitvoering van sociale zaken vergoed. In 2013 gaat dit om een vergoeding van € 730.475,=. Het kostenaandeel in de apparaatskosten is gebaseerd op het aandeel van Laren in de totale activiteiten volgende uit de ABW en WMO. Voor Laren is het aandeel in zowel het aantal ABW uitkeringen (+12) als ook de WMO beschikkingen (+88) gestegen. Door voornamelijk het verder stijgen van aanvragen en beschikkingen in zowel Huizen als Laren stijgen de apparaatskosten voor met name de WMO-activiteiten sterk. 154 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren - Gemeenschappelijk orgaan Volwasseneneducatie Gooi & Vechtstreek *** De benodigde gelden samenhangend met de uitvoering van de uitkeringen vallende onder de ABW en de WMO en lopen rechtstreeks via de uitvoerende afdeling SoZa van de gemeente Huizen. Deze gelden worden door SoZa HBEL ter beschikking gesteld aan het ROC op basis gevraagde opleidingen door volwassenen en direct via de gemeenten aan het ROC betaald. - Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) De benodigde gelden samenhangend met de uitvoering van de uitkeringen vallende onder de ABW en de WMO en lopen rechtstreeks via de uitvoerende afdeling SoZa van de gemeente Huizen. Dit geldt wordt ingezet in het kader van onderzoeken naar de zorgvraag van cliënten. GEM EENSCHAPPELIJKE REGELING W ERKORGANISATIE GEMEENTEN BLARICUM, EEMNES EN LAREN De Gemeenschappelijk Regeling BEL Combinatie is 1 januari 2008 operationeel geworden waarbij per dezelfde datum al het operationele en beleidsmakende personeel van de gemeenten in dienst van de gemeenschappelijke regeling getreden. Bij de gemeenten zelf is een kleine staf met de gemeentesecretaris, beleidsregisseurs en een controller achtergebleven. Door de BEL Combinatie worden de gezamenlijke werkzaamheden voor de drie deelnemende (gezamenlijk circa 29.000 inwoners) met een personeelbestand van 180 FTE uitgevoerd (benchmark vergelijkende gemeente qua inwonertal circa 220 FTE). Bestuurlijk belang Het Algemeen Bestuur van de gemeenschappelijke regeling bestaat uit de bestuurders van de drie gemeenten en heeft volledige zeggenschap hierin. Het Dagelijks Bestuur wordt gevormd door de drie burgemeesters van de gemeenten tezamen met de directeur van de BEL. Financieel belang De drie gemeenten staan financieel garant voor de werkorganisatie. Door de gemeente Laren is bij de werkorganisatie via een dienstverleningsovereenkomst een werkpakket ter waarde van € 5.811.811,= in 2013 gegund. Gedurende het jaar 2013 is dit bijgesteld naar € 5.793.092,=. De daadwerkelijke realisatie heeft € 5.782.765,=. (2012 was dat € 5.767.419,= en in 2011 € 5.835.164,=). Op de door de BEL Combinatie ingediende begroting was door de Raad van Laren een zienswijze ingediend waarin aandacht gevraagd werd voor de bezuinigingstaakstelling 2013. GEM EENSCHAPPELIJKE REGELING OMGEVINGSDIENST FLEVOLAND & GOOI EN VECHTSTREEK De OFGV is op 11 juni 2012 opgericht door de gemeenten Almere, Blaricum, Bussum, Dronten, Hilversum, Huizen, Laren, Lelystad, Muiden, Naarden, Noordoostpolder, Urk, Weesp, Wijdemeren en Zeewolde, de Provincie Flevoland en de Provincie Noord-Holland. Deze 17 partijen zijn overeengekomen de taken op het gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving uit het omgevingsrecht te bundelen in één regionale uitvoeringsdienst. Met een totaal aantal medewerkers van 137,4 fte ontstaat een robuuste organisatie die in staat is de aken op een hoog kwaliteitsniveau en uniform in het hele gebied uit te voeren. Door de gemeenten Blaricum en Laren zijn de milieutaken voor Vergunningverlening en Handhaving taken overgedragen aan de OFGV. Op 1 januari 2013 is de OFGV operationeel geworden door instroom van de voormalig gemeentelijke medewerkers. De nieuwe organisatie heeft in 2013 met name in het teken gestaan van het samenbrengen van de diverse disciplines/organisaties, het stroomlijnen van de processen, uniformiteit aanbrengen in de diverse producten en creëren van een bedrijfscultuur. De dienst voert activiteiten uit ten behoeve van de vergunningverlening in de diverse deelnemende gemeenten en voert, daar waar benodigd, controles uit volgens plan en treed op wanneer daar aanleiding toe is. Op bestuurlijk vlak is er veel aandacht besteed aan de bij aanvang vermeende onjuiste inbreng van personeel met de daarbij behorende lasten. In beginsel leek de personele lasten de begroting ver te overstijgen, echter door een gereduceerde invulling van het personeelsbestand, zonder daarbij afbreuk te doen aan de overeengekomen dienstverlening, is deze overschrijding voorkomen. 155 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Bestuurlijk belang Het algemeen bestuur van de gemeenschappelijke regeling bestaat uit 17 bestuurders van alle deelnemers en heeft volledige zeggenschap hierin. Financieel belang Door de gemeente Laren is bij de OFGV een begroot werkpakket ten bedrage van € 93.744 neergelegd. Dit werkpakket was gebaseerd op de lasten van de deelnemende gemeenten. De daadwerkelijke afrekening 2013 heeft € 92.700,= bedragen. STICHTING GOOIS NATUURRESERVAAT In 1932 is door de Gooise gemeenten (Blaricum, Bussum, Huizen, Laren, Naarden en Hilversum) samen met de provincie Noord-Holland en de gemeente Amsterdam de stichting Goois Natuurreservaat opgericht. Het statutaire doel van de Stichting Goois Natuurreservaat is: De instandhouding van het natuurschoon in ´t Gooi door de verkrijging van de daar gelegen terreinen, om deze ten eeuwigen dagen ongeschonden als natuurreservaat te behouden; Het publiek door vrije toegang tot die terreinen onder eventueel te stellen bepalingen, het genot van dat natuurschoon te verzekeren. De gemeente Amsterdam heeft aangegeven dat zij uit het GNR wil treden De discussie die hierbij ontstaan is betreft het feit dat de stichting eigenlijk géén uittreedbepalingen kent, uittreden is volgens het GNR eigenlijk niet mogelijk. Na een eerste behandeling voor de rechtbank is gebleken dat de gemeente Amsterdam niet zomaar kan uittreden, de gemeente Amsterdam heeft nu nog de mogelijkheid om dit voor een hogere rechtbank te brengen. Amsterdam wil uittreden onder betaling van een minimale (3 jaartermijnen bijdrage) afkoopsom terwijl de overige participanten van het GNR aangeven dat dit slechts zal kunnen tegen het betalen van en aanzienlijk afkoopsom op basis van de 10% participatiebijdrage van de gemeente Amsterdam in het GNR. Bestuurlijk belang Het bestuur bestaat uit leden van de verschillende gemeenteraden, colleges van B&W, en van Gedeputeerde Staten en Provinciale Staten van Noord-Holland. Het algemeen bestuur heeft 17 leden en evenzoveel plaatsvervangers. De gemeente Laren is met 1 lid en zijn/haar plaatsvervanger vertegenwoordigd. Deze vertegenwoordiger zit tevens in het dagelijks bestuur van de Stichting Goois Natuurreservaat. Deze situatie ondergaat logischerwijs veranderen gezien de wens van uittreden van de gemeente Amsterdam. Financieel belang De Stichting Goois Natuurreservaat wordt via een vastgestelde verdeelsleutel door de deelnemende gemeenten gesubsidieerd. In 2013 is de bijdrage voor de gemeente Laren begroot op € 76.500,= (cf. 2012 en 2011). De daadwerkelijke afrekening is € 62.480,= geweest (inclusief verrekening BTW compensatie). 156 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren F. Paragraaf Grondbeleid Algemeen Onder grondbeleid verstaan we het gehele instrumentarium dat de gemeente ter beschikking staat om de ruimtelijke, en deels ook economische doelstellingen te realiseren. De resultaten op grondexploitaties en de financiële risico’s zijn van groot belang voor de algemene financiële positie van de gemeente. Grondbeleid van de gemeente Laren In Laren is de nog te vergeven ruimte zeer schaars, met weinig ruimte voor ontwikkelingen. Het grondbeleid voor de gemeente, vastgelegd in de nota Grondbeleid die in oktober 2009 door de raad is vastgesteld, is vooral gericht op de regisserende functie van de gemeente. De gemeente heeft een belangrijke taak op het gebied van het behoud van de leefbaarheid en het karakter van de gemeente en de versterking van de aanwezige kwaliteit. Hiermee wordt een vervolgstap gezet in de intensivering van het gemeentelijk grondbeleid als ook eerder aangegeven In het programma Herstel Brinkdorp Laren. Voor het grondbeleid zijn de doelstellingen als volgt geformuleerd: 1. het tijdig mogelijk maken van het maatschappelijk en door de gemeente gewenste ruimtegebruik, hoofdzakelijk door het actueel maken en houden van de bestemmingsplannen 2. het realiseren van nieuwe ontwikkelingen tegen aanvaardbare maatschappelijke offers met een rechtvaardige verdeling van kosten en opbrengsten; 3. het bevorderen van de kwaliteit van de openbare werken en de openbare ruimte; 4. het beleid moet, gezien de taakstelling van het bestuur en de beperkte ruimte voor ontwikkelingen, uitdrukkelijk gericht zijn op een zeer sterke regisserende rol van de gemeente; In het kader van grondbeleid zijn drie typen projecten te onderscheiden: 1. projecten met een gemeentelijke grondexploitatie (actieve rol) 1A- Voor de projecten Warrekam Schering & Inslag en Smeekweg is in 2010 de (financiële) beheersing verder geprofessionaliseerd. Daardoor lag voor de komende jaren een uniforme opzet voor de exploitaties die het gemakkelijk maakt de wettelijke verplichte jaarlijkse actualisatie van de grondexploitaties uit te voeren. In 2013 is de exploitatie Warrekam, Schering & Inslag definitief financieel afgesloten. Het project Smeekweg is nog steeds onderhanden, hier zijn wel enkele ontwikkelingen gaande, deze zullen pas in 2014 tot verdere uitwerking komen. 1B-. Voor het project Co Bremanlaan is na ontwikkeling van een volwaardig stedenbouwkundigplan en bestemmingsplan een projectontwikkelaar gevonden die het project “gekocht” heeft. Na verkoop van 70% van de te realiseren woningen zal de projectontwikkelaar het project overnemen en de financiële verplichtingen aan de gemeente voldoen. Wat betreft het project Houtzagerij / Bibliotheek is / zal nog een keuze gemaakt moeten worden in de verder ontwikkelstrategie. Deze vorm van ontwikkeling heeft kenmerken van een actieve en faciliterende rol. 2. projecten met een kostenverhaal (faciliterende rol) De grondexploitatiewet biedt gemeenten de gelegenheid om gemeentelijke kosten te verhalen op een initiatiefnemer en/of grondeigenaar, wanneer de gemeente bij een ontwikkeling geen eigen grondbezit heeft. De gemeente gaat er allereerst vanuit het kostenverhaal privaat te regelen, met een zogenaamde anterieure overeenkomst. Een Larens model voor zo’n overeenkomst, bruikbaar bij nieuwe initiatieven, is in 2010 ontwikkeld. Als het project vooraf niet haalbaar blijkt, zal de gemeente gebruik maken van de mogelijkheid om samen met het bestemmingsplan een exploitatieplan in procedure te brengen, waarbij het kostenverhaal publiekrechtelijk wordt afgedwongen. In Laren bijvoorbeeld project van de woningbouwverenigingen op Tabakspaadje en het project inbreien woningen Erfgooiersweg / Kloosterweg. 157 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren 3. Voorbereidingskrediet Dikwijls is het zo dat in de aanloop naar het openen van een grondexploitatie, reeds gemeentelijke kosten worden gemaakt, bijvoorbeeld om de haalbaarheid van een ontwikkeling te onderzoeken, een ontwikkelstrategie te bepalen of contractering voor te bereiden. De budgetten die hiervoor nodig zijn worden door de gemeenteraad gevoteerd in de vorm van een voorbereidingskrediet. Deze kosten worden in een later stadium opgenomen in een gemeentelijke grondexploitatie of worden teruggehaald middels koste 158 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren G. Paragraaf Lokale heffingen Algemeen Het overzicht lokale heffingen heeft betrekking op de belastingen en op de heffingen. De lokale lasten zijn een integraal onderdeel van het gemeentelijk beleid. Een overzicht van de lokale heffingen en daarmee dus meer inzicht is daarom van belang voor de raad. Leges Leges is de heffing, die de gemeente in rekening brengt voor door haar verleende diensten. De burger betaalt alleen leges als de gemeente daarvoor een specifieke dienst heeft verleend. Omdat de gemeente geen onderneming is met een winstoogmerk , mag de opbrengst van alle leges niet meer zijn dan de daarvoor gemaakte kosten. Let wel, het betreft dan het totaal van alle leges en niet van een individuele post! Laren kent sinds jaren een kostendekkendheid voor leges van ± 70% . Naar aanleiding van de invoering van de WABO (oktober 2010), waardoor vele vergunningen door één omgevingsvergunning zijn vervangen, heeft een verdere uniformering van de leges in de drie BEL-gemeenten plaatsgevonden. Het streven was deze uniformering nog verder toe te passen en zo te komen tot één tarieventabel voor de drie BEL-gemeenten. Dat is deels gelukt, de legesheffing op bouwzaken zijn nog per gemeente afwijkend. Voor de tarieven 2013 in de legesverordening werd uitgegaan van een stijgingspercentage van 1,75%, met uitzondering van die tarieven die van rijkswege zijn gemaximaliseerd. Hiervoor wordt het maximale bedrag opgenomen. Overzicht van de heffingen en leges op hoofdlijnen. Totale inkomsten uit belastingen, tarieven en leges Werkelijk Werkelijk Begroting Begroting Werkelijk 2011 2012 2013 na wijziging 2013 Verschil Niet gebonden Onroerende zaakbelastingen 3.275.827 3.616.809 3.777.400 3.791.750 3.775.228 -16.522 Gebonden Precario 192.497 775.841 780.500 780.500 799.336 18.836 Rioolrechten 644.556 839.630 867.700 867.700 833.442 -34.258 1.166.543 1.203.605 Afvalstoffenheffing 1.177.600 1.177.600 1.195.753 18.153 Graf- en begraafrechten 74.024 97.441 65.000 106.000 122.816 16.816 Hondenbelasting 69.802 68.180 84.000 70.000 71.856 1.856 Leges bouwvergunningen/welstandstoezicht 540.682 325.429 566.100 259.000 237.838 -21.162 Leges paspoorten / rijbewijzen 178.349 163.966 186.000 180.000 151.525 -28.475 22.026 15.402 22.100 17.000 17.503 503 125.397 103.905 110.459 109.759 134.287 24.528 Leges burgerlijke stand Overige leges en heffingen Onroerende zaakbelastingen In 2013 zijn de WOZ-waarden vastgesteld naar waardepeildatum 1 januari 2012. De inkomsten voor 2013 bedragen € 3.775.228; geraamd was in 2013 een opbrengst van € 3.791.750. Bij de berekening van de totale opbrengsten voor de onroerend zaakbelasting eigenaren woningen is uitgegaan van een stijging van circa 3% voor 2013 (aandeel inflatiecorrectie hierin is 1,75%). Bij de eigenaren en gebruikers van de niet-woningen is voor 2013 rekening gehouden met een stijging van de opbrengsten van circa 9%. Afvalstoffenheffing Het beleid ten aanzien van de afvalstoffenheffing is dat de heffing kostendekkend moet zijn. Eventuele meevallers en tegenvallers worden verrekend met de tariefsegalisatiereserve afvalstoffenheffing. 159 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Doordat na de invoering van het BTW-compensatiefonds bij de berekening van de tarieven voor de afvalstoffenheffing geen rekening is gehouden met de BTW, liggen hierdoor de tarieven onder het niveau van kostendekkendheid. Om het effect van de afvalstoffenverwijdering en -heffing voor de begroting budgettair neutraal te laten verlopen, zijn jaarlijkse onttrekkingen uit de reserve afvalstoffenheffing noodzakelijk. Het tarief 2013 is gelijk gebleven aan het tarief 2012. De stand van de reserve afvalstoffenheffing begin 2013 bedraagt € 240.000. Er wordt € 90.100 toegevoegd (geraamd was een toevoeging van € 1.400). De stand per ultimo 2013: € 330.100. Afvalstoffenheffing Werkelijk 2012 907.052 172.340 1.079.392 Begroot 2013 965.129 202.677 1.167.806 Werkelijk 2013 903.871 189.813 1.093.684 Eigen dienst/BEL-uren 16.914 1.096.306 8.371 1.176.177 11.654 1.105.338 Opbrengsten 1.203.605 1.177.600 1.195.753 Tekort/Overschot Verloop reserve 240.012 -107.300 -1.423 -90.415 Dekkingspercentage 109,79% GAD BTW sub-totaal 21% -90.415 330.427 Stijging 100,12% 108,18% -2,16% 1,54% Rioolrechten Ook bij de berekening van de rioolrechten speelt het onder de afvalstoffenheffing genoemde BTW-effect, echter in veel mindere mate dan bij afvalstoffenheffing. De oorzaak hiervan is dat de lasten vooral gevormd worden door rente en afschrijving op investeringen. Het tarief voor 2013 is niet verhoogd, maar gelijk gebleven aan het tarief 2012. De stand van de reserve riolering begin 2013 bedraagt € 414.800. Er wordt € 18.200 toegevoegd (geraamd was een onttrekking van € 125.800). De stand per ultimo 2013:€ 433.000. Riolering Werkelijk 2012 671.203 150.846 822.049 Begroot 2013 742.096 167.774 909.870 Werkelijk 2013 571.305 173.572 744.878 BTW kosten derden Totaal kosten 83.363 905.412 83.595 993.465 70.370 815.247 Opbrengsten 839.630 867.700 833.443 65.782 125.765 -18.195 Totale kosten Straatreiniging sub-totaal Tekort/Overschot Verloop reserve 414.804 Dekkingspercentage Stijging 18.195 433.000 92,73% 160 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren 87,34% 3,34% 102,23% -3,95% Kwijtschelding De gemeente volgt voor haar kwijtscheldingsbeleid de landelijk, door de rijksoverheid, gehanteerde normen voor het netto besteedbaar inkomen (=100% bijstandsnorm). De leidraad invordering geldt hiervoor als basis. Hiervoor maakt de gemeente gebruik van de diensten van het Inlichtingenbureau van de VNG. Deze helpt gemeenten bij het toetsen of iemand die vorig jaar geen gemeentelijke belastingen hoefde te betalen, ook dit jaar in aanmerking komt voor kwijtschelding. Het Inlichtingenbureau doet dit met behulp van de gegevens van de gemeentelijke sociale dienst, UWV, de Belastingdienst en de RDW. Op basis van de resultaten kan worden geschat of de inwoner meer betalingscapaciteit-/vermogen heeft of niet. Heeft de inwoner niet meer betalings capaciteit of -vermogen, dan kan de gemeente de belasting automatisch kwijtschelden. Zo krijgen burgers minder te maken met administratieve rompslomp, kunnen kwijtscheldings verzoeken sneller worden afgehandeld en wordt goed gebruik gemaakt van inkom ensondersteunende maatregelen. Cijfers over 2013 Geautomatiseerde kwijtschelding (via toets Inlichtingenburo) 86 - waarvan automatisch toegewezen 63 - waarvan automatisch afgewezen 23 Handmatige aanvragen - waarvan toegekend - waarvan afgewezen Gedeeltelijke kwijtschelding 60 38 20 2 Marktgelden Op basis van de gerealiseerde uitkomst kosten/baten weekmarkt is deze over 2013 nagenoeg kostendekkend. Er is een tekort gerealiseerd van € 1.000. Hondenbelasting De tarieven voor de hondenbelasting zijn met 1,75% worden verhoogd. De opbrengst is € 71.856; geraamd is € 70.000. Begraafrechten Voorgesteld is om de tarieven te verhogen met het inflatiepercentage van 1,75%. Tevens is in 2013 onderzocht om een zo hoog mogelijke kostendekkenheid te realiseren door middel van extra tariefsaanpassingen en kostenbeheersing. In december is een voorstel in de raad behandeld en vastgesteld. De tarieven voor begraven worden in een periode van 4 jaar kostendekkend gemaakt. De tarieven voor het onderhoud van graven worden bij verlenging van de grafhuur en bij nieuwe uitgifte van graven naar een kostendekkend niveau gebracht. Precariobelasting De tarieven voor de precariobelasting bovengronds zijn met 1,75% verhoogd. De tarieven op de ondergrondse kabels en leidingen zijn gehandhaafd op het tarief 2012. Korte schets huidige stand van zaken vanuit historische ontwikkeling bezien: De verordening precariobelasting op ondergrondse kabels en leidingen is in juni 2011 vastgesteld door de raad. Ten aanzien van de invoering zijn de volgende zaken relevant: - de Tweede Kamer had al eerder (december 2010) een motie aangenomen om precario op ondergrondse kabels en leidingen af te schaffen. - minister Donner heeft door middel van een brief aan de Tweede kamer aangekondigd om een wetsvoorstel voor te bereiden om precario af te schaffen. Het is nog niet bekend in welk jaar dit zal zijn, maar gezien het te volgen wetgevingstraject handhaven wij de begrote opbrengsten voor 2011, 2012, 2013 en 2014. 161 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren - met de kabelmaatschappijen (m.n. elektriciteit en gas) is nog geen definitieve overeenstemming over de haalbaarheid van de heffing en juiste lengte van de kabels en leidingen staan ter discussie bij de aanslagoplegging. Er loopt inmiddels een tweede juridische procedure. De rechter is bij het behandelen van het beroep in september 2013 meegegaan in de redenering van de gemeente. De belastingplichtige heeft Hoger Beroep ingesteld; in de loop van 2014 zal het Hoger beroep betreffende de heffing worden behandeld en zal er duidelijkheid komen op het gebied van de juistheid van de aanslagoplegging. Overzicht lokale lastendruk: Laren OZB woningen Eigenaar WOZ-waarde maal OZB niet-woningen Gebruiker WOZ-waarde maal Eigenaar WOZ-waarde maal Rioolrecht Eenpersoonshuishouden Meerpersoonshuishouden Meer dan 500m3; per 100m3 tot 10.000m3 Meer dan 500m3; per 100m3 vanaf 10.000m3 Afavlstoffenheffing Eenpersoonshuishouden Meerpersoonshuishouden Hondenbelasting per hond voor een tweede en daarop volgende Publiekszaken Rijbewijs Paspoort Identiteitskaart Uittreksel bevolkingsregister 2011 2012 2013 0,0825% 0,0942% 0,1032% 0,1119% 0,1390% 0,1136% 0,1593% 0,1272% 0,1784% € 62,28 € 123,84 € 84,84 € 165,60 € 84,84 € 165,60 € 69,75 € 94,92 € 94,92 € 46,75 € 63,60 € 63,60 € 187,44 € 278,04 € 193,08 € 283,32 € 193,08 € 283,32 € 65,40 € 80,04 € 81,36 € 40,00 € 48,50 € 40,00 € 8,50 € 41,00 € 50,35 € 41,90 € 9,00 € 89,88 € 40,00 € 52,00 € 43,80 € 8,00 162 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Afwijkingen begroting Totale inkomsten uit belastingen, tarieven en leges Werkelijk Werkelijk Begroting Begroting Werkelijk 2011 2012 2013 na wijziging 2013 Verschil Niet gebonden Onroerende zaakbelastingen 3.275.827 3.616.809 3.777.400 3.791.750 3.775.228 -16.522 Gebonden Precario 192.497 775.841 780.500 780.500 799.336 18.836 Rioolrechten 644.556 839.630 867.700 867.700 833.442 -34.258 1.166.543 1.203.605 1.177.600 1.177.600 1.195.753 18.153 16.816 Afvalstoffenheffing Graf- en begraafrechten 74.024 97.441 65.000 106.000 122.816 Hondenbelasting 69.802 68.180 84.000 70.000 71.856 1.856 Leges bouwvergunningen/welstandstoezicht 540.682 325.429 566.100 259.000 237.838 -21.162 Leges paspoorten / rijbewijzen 178.349 163.966 186.000 180.000 151.525 -28.475 22.026 15.402 22.100 17.000 17.503 503 125.397 103.905 110.459 109.759 134.287 24.528 Leges burgerlijke stand Overige leges en heffingen Onroerende zaakbelastingen Voor de begroting was rekening gehouden met een stijging van 3% van de totale opbrengsten. Omdat de waardedaling lager uitviel dan verwacht, is de wekelijke opbrengst toegenomen met 4,4% ten opzichte van 2012. Precariobelasting In 2011 is in Laren, evenals in Blaricum, de ondergronds precario ingevoerd. Voor 2012 bedroeg de opbrengst € 717.000. Vanwege de lopende juridische procedure wordt 50% van de opbrengst naar een voorziening geboekt. Rioolrechten De tarieven zijn gelijk gebleven en daarmee ook de opbrengst. Omdat het begrote budget uit 2012 is overgenomen, wat toen ook te hoog was, is er een tekort op de begroting. Graf- en begraafrechten Er heeft in 2013 een inhaalslag plaatsgevonden op de verlengingen en er is een tarief ingevoerd voor het onderhoud van de graven. Dit zorgt voor een fors hogere inkomst ten opzichte van 2012 en hoger dan verwacht na de begrotingswijziging. Bouwleges De bouwleges is bij de zomernota al fors afgeraamd, maar ook dit was nog niet voldoende. De bouwactiviteiten bleven sterk achter bij de verwachtingen. Leges paspoorten/rijbewijzen Bij de zomernota was al wel een daling voorzien in het aantal paspoorten en andere aanvragen bij burgerzaken. Voor rijbewijzen en paspoorten was dit nog niet voldoende. In lijn met de andere BEL gemeenten zien we ook hier ten opzichte van 2012 een terugloop in de aanvragen. 163 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de gemeente Laren Verklaring betreffende de jaarrekening Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit verslag opgenomen jaarrekening 2013 van de gemeente Laren gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2013 en de programmarekening over 2013 met de toelichtingen, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen, alsmede de SiSa-bijlage. Verantwoordelijkheid van het college van burgemeester e n wethouders Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Laren is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening in overeenstemming met het in Nederland geldende Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten en de Beleidsregels toepassing Wet normering bezoldiging topfunctionarissen in de publieke en semipublieke sector (WNT), alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, in overeenstemming met het in Nederland geldende Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten. Deze verantwoordelijkheid houdt onder meer in dat de jaarrekening zowel de baten en lasten als de activa en passiva getrouw dient weer te geven en dat de in de jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen. Rechtmatige totstandkoming betekent in overeenstemming met de begroting en met de relevante wet- en regelgeving, waaronder gemeentelijke verordeningen en de Beleidsregels toepassing WNT. Het college van burgemeester en wethouders is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening en de rechtmatige totstandkoming van baten, lasten en balansmutaties mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden, het Besluit accountantscontrole decentrale overheden en de “Beleidsregels toepassing WNT” inclusief het controleprotocol WNT. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. 164 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, alsmede voor de rechtmatige totstandkoming van baten, lasten en balansmutaties, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de gemeente. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en de gebruikte financiële rechtmatigheidscriteria en van de redelijkheid van de door het college van burgemeester en wethouders van de gemeente gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. De bij onze controle toegepaste goedkeuringstolerantie bedraagt voor fouten 1% en voor onzekerheden 3% van de totale lasten en toevoegingen aan reserves. Op basis van Artikel 2 lid 7 BADO is deze goedkeuringstolerantie door de Gemeenteraad bij raadsbesluit van 25 september 2013 vastgesteld. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. Oordeel betreffende de jaarrekening Naar ons oordeel geeft de jaarrekening van de gemeente Laren een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van zowel de baten en lasten over 2013 als van de activa en passiva per 31 december 2013 in overeenstemming met het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten en de “Beleidsregels toepassing WNT”. Voorts zijn wij van oordeel dat de in deze jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties over 2013 in alle van materieel belang zijnde aspecten rechtmatig tot stand zijn gekomen in overeenstemming met de begroting en met de relevante wet - en regelgeving, waaronder gemeentelijke verordeningen en de “Beleidsregels toepassing WNT”. Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge Artikel 213 lid 3 onder d van de Gemeentewet vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening. Amsterdam, xx mei 2014 Ernst & Young Accountants LLP w.g. R. Ellermeijer RA 165 Concept Jaarrekening 2013 Gemeente Laren
© Copyright 2024 ExpyDoc
