Setting the stage for death

Wetsvoorstel verruiming vergoeding
letsel- en overlijdensschade
Bijeenkomst NIS 5 juni 2014
Esther Pans
[email protected]
Opbouw presentatie
- Achtergrond
- Inhoud voorstel zorgkosten
- Inhoud voorstel affectieschade
- Conclusie
Achtergrond wetsvoorstel
-
Verwerping wetsvoorstel door Eerste Kamer in 2010;
-
In Europa alleen NL en DUI geen vergoeding affectieschade;
-
Staatssecretaris V&J lanceert nu nieuw wetsvoorstel;
-
Wetsvoorstel regelt vier onderwerpen:
1. Vergoeding zorgkosten bij letsel;
2. Affectieschade
3. Voeging strafproces naasten/nabestaanden
4. Beslag en overgang van de vordering tot smartengeld
Voorstel vergoeding zorgkosten bij letsel
Aanvulling art. 6:96 lid 2 BW met ‘sub d’:
2. Als vermogensschade komen mede voor vergoeding in aanmerking: (…)
‘d. redelijke kosten die een gekwetste in verband met zijn letsel maakt voor een
redelijke verzorging, verpleging en huishoudelijke hulp.’
Achtergrond: art. 8 EVRM (family life) + bevordering mantelzorg.
Beperkingen art. 6:107 BW
Kern: de derde heeft alleen recht op vergoeding van de kosten die
de gekwetste zou hebben gemaakt indien hij professionele hulp had
ingeschakeld.
+
Hoge Raad: het inschakelen van deze professionele zorg moet
‘normaal en gebruikelijk’ zijn
Beperkingen art. 6:107 BW
Niet normaal en gebruikelijk om professionele zorg in te schakelen:
- Vrouw die haar man gedurende de laatste 6 weken van zijn leven
verzorgt (HR 6 juni 2003, NJ 2003, 504 (Krüter)
- Ouders die vakantiedagen hadden opgenomen om ernstig
gewond kind in ziekenhuis te bezoeken (HR 28 mei 1999, NJ
1999, 564 (Johanna Kruidhof).
Beperkingen art. 6:107 BW
Gederfde inkomsten van een naaste die minder gaat werken om
zorg te kunnen verlenen aan de gekwetste kan slechts aanspraak
maken op de ‘uitgespaarde zorgkosten’, niet de inkomstenderving.
Politiek: deze wettelijke beperkingen beginnen te knellen. Centraal
uitgangspunt MvT: handhaving van de wijze waarop de gekwetste
voorheen leefde, niet opdringen ander levenspatroon.
Vergoeding zorgkosten
Dubbele redelijkheidstoets art. 6:96 lid 2 BW ook van toepassing op
zorgkosten:
• Wijze waarop in de redelijke zorgbehoefte wordt voorzien;
• Omvang van de daarmee gepaard gaande kosten.
Vergoeding zorgkosten
1. Naaste verzorgt gekwetste met minder ernstig, tijdelijk letsel;
Aanspraak op vergoeding ter hoogte van uitgespaarde, professionele
hulp ex art. 6:96 lid 2 (ben.)/6:107 (ouders) BW
2. Naaste verzorgt gekwetste met ernstig en blijvend letsel;
Hoe nauwer de persoonlijke relatie hoe eerder de gederfde
inkomsten voor compensatie in aanmerking komen.
3. Niet-werkende bekende verzorgt de gekwetste;
Recht op vergoeding kosten, ook als bekende niet werkt.
Conclusie zorgkosten
Op hoofdlijnen goed voorstel
Omgang rechter met:
- dubbele redelijkheidstoets
- voortzetten oude
levensstandaard
Wetsvoorstel affectieschade
Toekenning vergoeding immateriële schade naasten bij:
• Overlijden, art. 6:108 lid 3 BW
• Ernstig en blijvend letsel (algemeen: 70% b.i.), art. 6:107 lid 1
sub b BW
• Bijzondere gevallen: restgroep op grond van impact letsel
(MvT)
Wetsvoorstel affectieschade
Restgroep op grond van impact letsel (Amvb):
Voorbeelden: coma, ernstige karakter- en gedragsveranderingen, algeheel
verlies van het vermogen tot spreken, ernstige afasie, ernstige aantasting van
het geheugen, ernstig of algeheel verlies van zintuigen, letsels die een erstige
verstoring van het menselijk contact tot gevolg hebben (ernstige brandwonden),
letsel waardoor het slachtoffer nagenoeg volledig hulpafhankelijk wordt.
Kring van gerechtigden affectieschade
- de niet van tafel en bed gescheiden echtgenoot of gereg. partner;
- de levensgezel van de gekwetste of overledene die duurzaam met
deze een gemeenschappelijke huishouding voert of voerde;
- ouders en kinderen;
- degene die duurzaam in gezinsverband de zorg voor de gekwetste
of overledene heeft of had;
- degene voor wie de gekwetste of overledene duurzaam in
gezinsverband de zorg heeft of had.
Hoogte vergoedingen affectieschade
Vuistregels:
- Hoogte varieert van € 12.500,-- tot en met € 20.000,--;
- Hoe nauwer de verwantschap, hoe meer;
- Meer bij overlijden dan bij ernstig letsel;
- Meer bij geweldsmisdrijf als oorzaak dan bij ongeval;
- Zie schema.
Enkele uitgangspunten affectieschade
- Hardheidsclausule kring van gerechtigden (werkt 2 kanten op!);
- Hoogte van de bedragen kunnen aangepast worden;
- Functies affectieschade: erkenning & genoegdoening;
- Bij overlijden naasten slechts 1x recht op affectieschade;
- Bij Amvb kan plafond aan vergoeding worden gesteld;
- Bij meerdere gerechtigden: kan worden teruggebracht naar
evenredigheid.
Kanttekeningen wetsvoorstel affectieschade
- Concreet percentage b.i.: discussies?
- Fysiek versus psychisch letsel.
- Hardheidsclausule kring van gerechtigden: aangeknoopt bij art. 6:2
lid 2 BW: de beperkende werking van de redelijkheid en billijkheid
- Verhoging smartengeld bij geweldsmisdrijf met € 2.500,--: is dat
toereikend? Wat is geweld? Vergelijk: corporate criminals.
- Geen schadevergoeding, maar symbolisch bedrag.
- Praktische hanteerbaarheid regeling staat voorop.
Koffiepauze