E83 Carosserie totaalconcept Inleiding

%0:*URXS
$IWHUVDOHV 7UDLQLQJ
( &DUURVVHULHWRWDDOFRQFHSW
0DWHULDDOYRRU GHGHHOQHPHU
E83 Carosserie totaalconcept
E83 Carosserie totaalconcept
Inleiding
In de herfst van 2003 introduceert BMW met de X3 zijn tweede SAV
(Sports Activity Vehicle).
De X3 wordt bij Magna Steyr in Oostenrijk gebouwd. Het concept voor
de auto is ontwikkeld door ingenieurs van BMW in München, de verdere
ontwikkeling en de fabricage vinden plaats in Graz.
KT-12312
Afb. 1:
Vooraanzicht X3
Afb. 2:
Achteraanzicht X3
KT-12314
-1-
E83 Carosserie totaalconcept
E83 modellen
X3 2.0i
X3 2.5i
X3 3.0i
X3 2.0d
X3 3.0d
De E83 wordt geïntroduceerd als X3 3.0i met M54 motor, kort daarop
volgen de X3 2.5i (M54) en de dieselversie X3 3.0d (M57 TU).
In de herfst van 2004 komt de X3 2.0d (M47) op de markt, een jaar later
maakt de X3 2.0i (N46) de serie compleet.
KT-12315
Afb. 3:
Zijaanzicht X3
50 procent van de onderdelen van de X3 zijn aangepaste onderdelen
van de E46 of E53.
34 procent van de onderdelen van de X3 zijn compleet nieuw
ontwikkeld.
-2-
E83 Carosserie totaalconcept
Maten en gewichten
Hoewel de X3 gebaseerd is op de 3-serie Touring, lijkt hij qua uitstraling
toch meer op de X5.
KT-11984
Afb. 4:
De X3 (2, rood) is duidelijk groter dan de 3-serie Touring (1, blauw) en slechts iets
kleiner dan de X5 (3, groen)
E46/3
330ix Touring
E83
X3 3.0i
E53
X5 3.0i
Lengte (mm)
4478
4563
4667
Breedte (mm)
1739
1848
1872
Hoogte (mm)
1429
1631
1715
Rijklaar gewicht (kg)
1670
1730
2056
Laadvermogen (kg)
425
500
544
Aanhangergewicht (kg)
1800
1800
2300
Inhoud kofferruimte (l)
435 - 1345
480 - 1560
465 - 1550
-3-
E83 Carosserie totaalconcept
KT-11940
Afb. 5:
X3 maattekening voor/achter
Afb. 6:
X3 maattekening zijaanzicht
KT-11942
-4-
E83 Carosserie totaalconcept
Voorbumper
KT-12522
Afb. 7:
Voorbumpersysteem
1
Aluminium drager
2
Bekledingdeel 1
3
Bekledingdeel 2
-5-
E83 Carosserie totaalconcept
De voorbumper bestaat uit een 2-delige bekleding, de drager en de
deformatie-elementen.
De beide bekledingdelen zijn van kunststof. De drager en de deformatie-elementen zijn van aluminium vervaardigd.
Bij aanrijdingen tot 4 km/h nemen de bekledingdelen de krachten op.
Van 4 - 8 km/h neemt de drager de kracht op.
Van 8 - 15 km/h worden de deformatie-elementen belast.
-6-
E83 Carosserie totaalconcept
Verlichting, voor
De koplampen worden als halogeen en bi-xenon aangeboden.
Bi-xenonlampen kunnen worden gecombineerd met ALC (adaptieve
lichtregeling).
KT-12520
Afb. 8:
Koplampen
1
Grootlicht
2
Bi-xenondimlicht
3
Richtingaanwijzer
-7-
E83 Carosserie totaalconcept
KT-12515
Afb. 9:
Achterzijde koplamp
1
Richtingaanwijzer
2
Bi-xenondimlicht
3
Grootlicht
De koplampen kunnen worden afgesteld met twee goed toegankelijke
schroeven.
-8-
E83 Carosserie totaalconcept
KT-12516
Afb. 10:
Onderzijde koplamp
1
Regeleenheid bi-xenon
2
Stelmotor adaptive koplampen
De koplampen zelf zijn ieder met vier bouten aan de carrosserie
bevestigd. Om ze te demonteren, moet de bumper worden verwijderd.
De mistlampen zijn in de bumper gemonteerd.
De stelschroeven zijn van buitenaf goed toegankelijk. Ook de bevestigingsbouten zijn zonder verwijdering van grotere bekledingsdelen
bereikbaar.
-9-
E83 Carosserie totaalconcept
Motorkap
De motorkap is van staal.
De constructie van de motorkapscharnieren is nieuw.
Om de motorkap in de servicestand te zetten, is een nieuw speciaal
gereedschap nodig.
Het is mogelijk om de motorkap in noodgevallen te openen.
Spatschermen, voor
De voorste spatschermen zijn tweedelig.
Het bovenste gedeelte is van staal. Het kleinere onderste gedeelte
bestaat uit kunststof. Het stalen gedeelte is met bouten aan de carrosserie bevestigd, terwijl het kunststof gedeelte geklemd is.
- 10 -
E83 Carosserie totaalconcept
Motorruimte
Nieuw is de locatie van het chassisnummer. Dit bevindt zich niet meer
op de wielkuip rechtsvoor, maar is op het schutbord ingeslagen.
KT-12521
Afb. 11:
Motorruimte
1
Chassisnummer
2
Versterkingsstang tussen schokdempertorens
3
E-Box
De versterkingsstang tussen de schokdempertorens is van staal en
dient ook als ophangpunt voor een nieuw speciaal gereedschap voor
het laten zakken van de motor als deze voor onderhoudswerkzaamheden wordt uitgebouwd.
In de E-Box bevinden zich de DME-regeleenheid en indien aanwezig de
AGS-regeleenheid.
- 11 -
E83 Carosserie totaalconcept
Voorruit
De voorruit van de E83 is in verschillende varianten verkrijgbaar (groen
glas, groen glas met groene band, infrarood reflecterend).
De spiegelvoet is vastgelijmd. Hiervan zijn twee varianten: spiegelvoet
met regensensor en spiegelvoet zonder regensensor.
Voor het uitbouwen van de voorruit moeten de ruitomlijstingen en de
regengoten worden verwijderd. Voordat de ruit kan worden uitgesneden, moeten ook de S-opening-afdekkingen worden verwijderd.
Om de wisserbladen te kunnen vervangen, moeten de wissers in het
bovenste punt worden gezet. Alleen in deze stand kunnen de wisserarmen naar voren worden gekanteld.
- 12 -
E83 Carosserie totaalconcept
Voorportieren
De portieren zijn uit staal vervaardigd. De scharnieren zijn tweedelig
uitgevoerd.
De portierbekleding is met drie schroeven bevestigd.
KT-12519
Afb. 12:
Portierbekleding, voor, met bevestigingspunten (pijlen)
In het portier bevindt zich een ruitmechanisme met kabel.Om de ruit
van het ruitmechanisme los te maken, hoeft maar één klembevestiging
te worden losgemaakt.
De buitenspiegel is met drie bouten op het portier bevestigd. Afdekking
en glas van de spiegel zijn vastgeklemd.
- 13 -
E83 Carosserie totaalconcept
KT-12514
Afb. 13:
E83 buitenspiegel
1
Huis
2
Stelmotor
3
Spiegelglas
4
Frame
De buitenhandgrepen komen overeen met die van de E46. Voor het
demonteren en verwijderen van de handgrepen zijn montageopeningen
aanwezig.
- 14 -
E83 Carosserie totaalconcept
Verwarming/airconditioning
De verwarming en de airconditioning zijn in principe identiek aan die in
de E46. Zowel IHKR als IHKA zijn slechts uitwendig aan de carrosserie
van de E83 aangepast. Het bedieningsgedeelte is eveneens afkomstig
van de E46.
Stoelen
De voorstoelen zijn technisch grotendeels overgenomen van de E46.
Ook bij de X3 zijn er een basisstoel en een sportstoel. Beide stoelen
kunnen zowel handmatig als elektrisch worden versteld.
De achterbank is technisch grotendeels overgenomen van de E46
Touring.
De achterbank kan in de verhouding 60 : 40 worden neergeklapt.
- 15 -
E83 Carosserie totaalconcept
KT-12518
Afb. 14:
Achterbank
1
Rechter achterzitting: 40 procent verdeling
2
Linker achterzitting: 60 procent verdeling
- 16 -
E83 Carosserie totaalconcept
Panorama-glasdak
Bij de E83 is als speciale uitvoering een panorama-glasdak
verkrijgbaar. Dit bijzonder grote schuif-/kanteldak heeft twee glazen
panelen en twee hemelpanelen.
Het dak wordt bediend door twee elektromotoren en een regeleenheid
die beide aan de dakcassette zijn bevestigd.
Het voorste glazen paneel kan worden opengeschoven en gekanteld.
Het achterste glazen paneel kan alleen worden gekanteld.
KT-12530
Afb. 15:
Panorama-glasdak, half geopend, met verstelbare windgeleider (1)
KT-12529
Afb. 16:
Panorama-glasdak met voorste (1) en achterste (2) glazen paneel, en voorste (3) en
achterste (4) hemelpaneel.
Boven in aanzicht, onder als doorsnede.
- 17 -
E83 Carosserie totaalconcept
Werking panorama-glasdak / signaalverloop
Hemelpanelen openen
"OPENEN" 1 x indrukken
- Signaal van schakelaar naar regeleenheid
- Regeleenheid stuurt achterste motor aan
- Achterste motor opent beide hemelpanelen
- Glazen panelen blijven gesloten
Hemelpanelen en glazen panelen openen
"OPENEN" 2 x indrukken (muisklik)
- Signaal van schakelaar naar regeleenheid
- Regeleenheid stuurt eerst achterste motor aan
- Achterste motor opent beide hemelpanelen
- Regeleenheid stuurt met vertraging voorste motor aan
- Voorste motor opent het voorste glazen paneel
- Achterste motor zet windgeleider omhoog
Kantelstand
"KANTELEN" 1x indrukken
- Signaal van schakelaar naar regeleenheid
- Regeleenheid stuurt beide motoren aan
- Voorste motor kantelt beide panelen
- Achterste motor brengt de beide hemelpanelen in de spleetstand
(ventilatiestand)
- 18 -
E83 Carosserie totaalconcept
Glazen panelen sluiten
"SLUIT" 1 x indrukken
- Signaal van schakelaar naar regeleenheid
- Regeleenheid stuurt voorste motor aan
- Voorste motor sluit beide panelen
Hemelpanelen en glazen panelen sluiten
"SLUIT" 2 x indrukken (muisklik)
- Signaal van schakelaar naar regeleenheid
- Regeleenheid stuurt eerst voorste motor aan
- Voorste motor sluit beide panelen
- Regeleenheid stuurt met vertraging achterste motor aan
- Achterste motor sluit beide hemelpanelen en ontspant de
windgeleider, zodat hij door het glazen paneel naar beneden kan
worden gedrukt
Hemelpanelen sluiten
(slechts mogelijk als de glazen panelen reeds zijn gesloten)
"SLUIT" 1 x indrukken
- Signaal van schakelaar naar regeleenheid
- Regeleenheid stuurt achterste motor aan
- Achterste motor sluit beide hemelpanelen
Snelheidsaansturing windgeleider bij geopend dak
Vanaf een rijsnelheid van 140 km/h ontvangt de regeleenheid van de
DSC-regeleenheid een signaal. De regeleenheid stuurt vervolgens de
achterste motor aan en deze ontspant de windgeleider (motor draait
slechts iets, de hemelpanelen worden daarbij niet bewogen). Daardoor
wordt de windgeleider in een lagere stand gedrukt.
- 19 -
E83 Carosserie totaalconcept
Comfortbediening
Alle bedieningsfuncties
- alleen hemelpanelen openen
- hemelpanelen en glazen panelen openen (tot comfortstand)
- kantelstand glazen panelen en ventilatiestand hemelpanelen
- alleen glazen panelen sluiten
- hemelpanelen en glazen panelen sluiten
- hemelpanelen bij reeds gesloten glazen panelen sluiten
zijn ook als comfortfuncties beschikbaar. Deze worden bij het
"doordrukken" van de schakelaararretering geactiveerd.
Comfortopening en comfortsluiting via sleutel
Door de afstandsbediening lang in de richting "openen" of "sluiten" te
bedienen, kan het dak eveneens worden bediend.
Het signaal gaat van de afstandsbediening via de antenne in de auto
naar de K-bus. Via de K-bus ontvangt de regeleenheid het commando
"openen" of "sluiten". De regeleenheid stuurt de betreffende motoren
aan.
Algemeen
Bij alle standen weet de regeleenheid via een positieherkenning in de
motoren steeds in welke stand de hemelpanelen en de glazen panelen
zich bevinden. Daarvoor wordt het aantal omwentelingen van de motor
geteld.
- 20 -
E83 Carosserie totaalconcept
Initialisering
- Schakelaar in kantelstand indrukken
- Beide glazen panelen gaan in de kantelstand, beide hemelpanelen
gaan in de ventilatiestand
- Schakelaar 15 seconden ingedrukt houden
- Initialisering begint (schakelaar nog steeds ingedrukt houden)
- Beide hemelpanelen openen zich
- Beide glazen panelen kantelen terug
- Beide glazen panelen openen zich en sluiten zich weer
- Beide hemelpanelen sluiten zich
- Schakelaar loslaten, panorama-glasdak is geïnitialiseerd
Inklembeveiliging
Zowel de glazen panelen als de hemelpanelen zijn voorzien van een
inklembeveiliging. Als de regeleenheid een inklemsituatie opmerkt,
wordt de betreffende motor stopgezet en in de tegengestelde richting
aangestuurd.
Daardoor gaat het glazen paneel of het hemelpaneel weer open
(ca. 15 cm) en komt het obstakel vrij.
Noodbediening
Bij uitval van de elektrische bediening kunnen beide glazen panelen
met een noodsleutel worden bewogen. Daarvoor moet eerst een
afdekking worden verwijderd.
- 21 -
E83 Carosserie totaalconcept
Achterportieren
KT-12538
Afb. 17:
Portierbekleding, achter, met bevestigingspunten (pijlen)
Om de bevestigingsschroeven van de portierbekleding, achter, te
kunnen bereiken, moet de afdekking van de binnenhandgreep worden
verwijderd. Vooral bij houten panelen moet erop worden gelet dat deze
niet worden beschadigd.
De portierbekleding is in totaal met drie bevestigingsschroeven
bevestigd.
In het portier is een ruitmechanisme met kabelbediening aanwezig. De
ruit is met een klem aan het ruitmechanisme bevestigd. De kleine zijruit
is gelijmd.
Voor het verwijderen van de buitenhandgreep is een speciaal gereedschap nodig.
- 22 -
E83 Carosserie totaalconcept
Kofferruimte
KT-12517
Afb. 18:
Bagageruimte met bevestigingsogen (pijlen)
Het volume van de bagageruimte tot de hoogte van de bagageruimteafdekking bedraagt 480 l, bij gekantelde achterbank tot de hoogte van
de van de ruitrand 930 l. Bij belading tot aan de hemelbekleding is een
volume van 1.560 l beschikbaar.
De eendelige achterklep gaat naar boven open. De laadrand is laag,
voor de bevestiging van de lading zijn in de bagageruimtebodem
bevestigingsogen aanwezig.
Onder de bagageruimte-afdekking bevindt zich de accu. Onder de
voorste bagageruimte-afdekking bevinden zich de regeleenheden voor
PDC, AHM en verdeelbak. Ook de DWA-hellingshoeksensor is daar
bevestigd.
- 23 -
E83 Carosserie totaalconcept
Achterbumper
De achterbumper bestaat uit een kunststof bekleding, een stalen
drager en deformatie-elementen.
De bekleding blijft bij kleine schokken tot 4 km/h onbeschadigd.
Van 4 tot 8 km/h neemt de stalen drager de krachten op.
Van 8 tot 15 km/h vervormen de met bouten bevestigde deformatieelementen.
Pas bij hogere snelheden worden de krachten naar de dragende
structuur van de carrosserie overgebracht.
Bij auto's met trekhaak zijn geen deformatie-elementen gemonteerd.
- 24 -
E83 Carosserie totaalconcept
Kale carrosserie / aanrijdingsgedrag
Ook de kale carrosserie wordt bij Magna Steyr in Oostenrijk geperst.
Als basis dient de kale carrosserie van E46 Touring 4x4.
Omdat echter de carrosserie van de E83 duidelijk groter is, zijn veel
delen versterkt, zijn er extra plaatwerkdelen toegevoegd of zijn de
aanwezige sterker uitgevoerd. Hierdoor is de E83 zwaarder dan de
E46/3 (gewicht kale carrosserie E83: ca. 340 kg).
Omdat de kale carrosserie conventioneel is opgebouwd en alleen uit
staal bestaat, zijn bij reparatie en vervanging van delen van de kale
carrosserie weinig nieuwe werkwijzen nodig.
Een van de uitzonderingen betreft de motordragers. Bij vervanging
moet er rekening mee worden gehouden dat de verbindingspunten
tussen linker en rechter drager anders zijn. De reden is dat de motor in
de E83 dieper ligt dan in de E46/3. Om ook in de X3 voldoende ruimte
voor het spruitstuk te creëren, zijn de motordragers overeenkomstig
aangepast.
Bovendien is het achterste gedeelte van de motordrager uit "Trip 700"staal vervaardigd. Dit levert een gewichtsvoordeel van 1,8 kg.
Een andere noviteit in combinatie met de kale carrosserie is het
hybride-voorpaneel. Dit voorpaneel is met bouten bevestigd en voor de
eerste maal bij BMW met kunststof bekleed. Dit heeft tot gevolg dat het
paneel na een aanrijding niet kan worden gericht, maar moet worden
vervangen.
De statische stijfheid van de E83 carrosserie ligt door al deze maatregelen bij 20.000 Nm/graad, de dynamische stijfheid bij 26 Hz.
De volgende afbeeldingen tonen die delen van de kale carrosserie die
bij frontale aanrijdingen, aanrijding opzij en achterop grotendeels de
krachten opnemen.
- 25 -
E83 Carosserie totaalconcept
KT-12570
Afb. 19:
E83 Krachtverloop bij frontale aanrijding/aanrijding opzij
Vooral voor aanrijdingen opzij zijn nieuwe delen in de kale carrosserie
aangebracht: BMW streeft hiervoor het "5 sterren" predikaat na, de
beste beoordeling in de NCAP-test. Het betreft in de eerste plaats de
nieuwe stoeltraverse en de versterkingsplaat in de B-stijl.
- 26 -
E83 Carosserie totaalconcept
KT-12571
Afb. 20:
E83 Krachtverloop bij een aanrijding opzij
Afb. 21:
E83 Krachtverloop bij een aanrijding opzij
KT-12574
- 27 -
E83 Carosserie totaalconcept
KT-12572
Afb. 22:
E83 Krachtverloop bij een frontale aanrijding/aanrijding achterop/opzij
Afb. 23:
E83 Krachtverloop bij een aanrijding achterop
KT-12573
- 28 -