Bezoek aan het Eugeen Van Mieghem Museum in

Bezoek aan het Eugeen Van Mieghem Museum in Antwerpen
Op 3 april organiseerde de heemkundige kring De Semse in samenwerking met de kunstkring ’t Steen
een geleid bezoek aan het Van Mieghem Museum en een geleide wandeling door de voormalige
volksbuurten van het Eilandje in Antwerpen.
Het bezoek en de wandeling waren zeker geslaagd, maar de organisatoren waren misschien wel de
traditionele vertragingen op het Belgische spoorwegnet uit het oog verloren…
We hadden een uitstekende gids, weliswaar afkomstig uit het Antwerpse, maar hij kende zijn zaak
ten gronde. Hij gaf ons een gedegen inleiding in het leven en het werk van Eugeen Van Mieghem,
beschreef de omstandigheden van de oprichting van het museum en vestigde terloops onze
aandacht op de noodzakelijk promotie van het werk van een kunstschilder. Wij kregen ook een
duidelijk inzicht in de belangrijkste thema’s van Van Mieghem: het gewone volk van de havenwijken,
de migratiegolf naar Noord-Amerika, vooral van de Oost-Europese joden, en de Groote Oorlog. Een
ander, meer persoonlijk getint thema van zijn werk was zijn liefde voor zijn eerste, jong gestorven
echtgenote, zijn muze, Augustine Pautre.
Na een film over het leven en werk van de kunstschilder diepte onze gids de rol van de Red Star Line
bij de emigratiegolf verder uit. Hij gaf ons dan een rondleiding doorheen het museumgebouw
gevestigd in het Redershuis, eigendom van de Koninklijke Vereniging van Belgische Reders.
Dit Art Nouveau huis bevindt zich schuin tegenover het Steen. Het was eerst de woning van Gustave
Albrecht, de eerste Antwerpse schepen voor de haven, een Duitser. Na de Groote Oorlog is hij
moeten vertrekken en werd het huis verkocht aan een Belgische aristocratische familie die het in
1922 doorverkocht.
Op de benedenverdieping bevonden zich de kantoren van Gustave Albrecht’s bedrijf. Deze zijn nogal
sober ingericht. Albrecht was van mening dat men zijn rijkdom niet moest uitstallen.
Op de eerste verdieping kregen wij de prachtige privévertrekken te zien die achteraf gebruikt werden
door het luxerestaurant La Rade: de prachtige decoratie van de traphal, de Japanse kamer voor
dinertjes “en petit comité” , het grote salon, thans nog gebruikt voor vergaderingen, een Venetiaanse
kamer met een marmeren troon. Deze troon zou naar verluidt bij het leven van Gustave Albrecht nog
gebruikt zijn voor vrijmetselaarsrituelen, wat meer dan aannemelijk is, gelet op zijn overtuiging en op
enige andere details en symbolen in de privévertrekken, zoals de woorden “Kruis buiten huis”
aangebracht in een plafond.
De tweede verdieping is soberder ingericht. Er bevinden zicht twee themakamers: een eerste met
een aantal werken van Eugeen Van Mieghem over de Groote Oorlog, waarvan sommige zeer
aangrijpend zijn, zoals Hongerige kinderen wachtend bij de soepbedeling. Een ander pakkend werk is
de spotprent: “Het Bloedverbond”, een tekening in sepia: de Duitse en de Oostenrijkse Keizers die
lachend elkaars hand schudden waarbij alleen deze handen en de mouwen bloedrood gekleurd zijn.
De tweede themakamer betreft een kleine tentoonstelling over de Red Star Line.
Na het middagmaal in The Docks en in De Zeven Schaken begon de geleide wandeling doorheen de
voormalige havenbuurt het Eilandje, langs een aantal door de Nederlandse beeldhouwster Carla
Kamphuis-Meijer ontworpen bronzen beelden geïnspireerd door de werken van Van Mieghem: het
Havenmeisje - op de kade - , de Landverhuizer – zo te midden van een oversteekplaats staat hij daar
wel een beetje gevaarlijk, maar dat is misschien wel typisch voor een landverhuizer -, het
Havenboefje, Augustine Pautre en Wiske. Ondertussen passeerden wij voorbij de plaats waar eens
het geboortehuis van de schilder stond, de gebouwen van de Red Star Line en het Loodswezen.
Het weer zat mee en het werd al bij al een zeer geslaagde stadswandeling. Als afsluiter hadden wij
ons voorgenomen om nog een pint te gaan pakken in Het Duvels Genot, maar dat was spijtig genoeg
gesloten, het werd dan maar de brasserie van het MAS…
L. Linten