Informatie website van de Protestantse Gemeente Assen ‘Historiciteit van Jezus is voor 99,99 procent zeker’ Kerkinformatie nr. 235 april 2015: kerk en theoloog Aan de Protestantse Theologische Universiteit in Amsterdam en Groningen worden predikanten opgeleid. Wie geven daar les? Wat is hun specialisme? En hoe staan ze in de kerk? Een serie interviews, deze maand: prof. dr. Annette Merz. In de recente discussie over de historische Jezus is het voor prof. dr. Annette Merz “zo zeker als je bij een historische figuur kunt zijn, dat het voor 99,99 procent zeker is dat Jezus heeft bestaan.” Merz is hoogleraar Nieuwe Testament aan de Protestantse Theologische Universiteit, vestiging Groningen. Met prof. dr. Gerd Theissen schreef zij het boek Der historische Jesus. Ein Lehrbuch (1996), dat inmiddels in zeven talen is verschenen. Binnenkort komt er een herziene versie en misschien ook een vertaling in het Nederlands. Dr. Annette Merz in de mysteriënvilla in Pompeji, bij afbeelding van een inwijding in het mysterie van Dionysos. De stelling van ds. E. van der Kaaij uit Nijkerk, volgens wie Jezus niet heeft bestaan, “is wetenschappelijk gezien onhoudbaar, echt onhoudbaar. De argumenten voor de historiciteit heeft hij niet zo goed bestudeerd”, is haar conclusie. In bovengenoemd leerboek, bedoeld voor aanstaande predikanten, wordt uiteengezet dat alle argumenten voor een extreme historische scepsis niet overtuigend zijn. “Veel dingen die Van der Kaaij zegt, zijn niet waar, bijvoorbeeld dat Paulus niets van Jezus zou weten. Hij kende 'de broers van de Heer', lezen wij in 1 Corinthe 9: 5.” VRAGEN STELLEN Het debat over de uitspraken van de Nijkerkse dominee is aanleiding om te zeggen waarom het onderzoek naar de historische Jezus nodig is. “Deze vragen komen in iedere generatie voor. Je moet daarom goed kunnen uitleggen dat Jezus echt heeft bestaan. Er zijn wel altijd al vormen van het Christendom geweest waarin de aardse Jezus niet zo belangrijk was, zoals in de Gnostiek. Daar is de hemelse Verlosser belangrijk. In die zin vertegenwoordigt Van der Kaaij een minderheidsstroming die er altijd al is geweest. Vanaf het begin van het Christendom was er in feite een meervoud van theologieën die ieder een ander aspect van persoon en boodschap van Jezus centraal stelde. Ik vind het belangrijk ook gewone kerkleden goede informatie te geven zodat al die sensatieverhalen, bijvoorbeeld over het evangelie van Judas, de mensen niet ongerust maken, maar dat zij zich concentreren op waar het echt om draait. Aan de PthU wordt nu gewerkt aan weblog waar vragen aan bijbelwetenschappers kunnen worden gesteld (zie http://www.pthu.nl/bijbelblog). Verder werk ik regelmatig mee aan leerhuizen.” GELIJKENISSEN “Als nieuwtestamentica neem ik deel aan een onderzoeksproject over de parabels van Jezus, in samenwerking met de Universiteit van Tilburg en de Universiteit Utrecht. We vergelijken die met de gelijkenissen van de rabbijnen die weliswaar later zijn opgeschreven maar die wel dezelfde verhaalstructuur hebben. Er zijn duizenden van zulke gelijkenissen waar in het onderzoek naar Jezus te weinig aandacht aan wordt geschonken. Als je weet hoe bepaalde verhalen lopen, kom je beter tot de theologische pointe. Verder doe ik onderzoek naar de pseudo-Paulinische brieven en de apocriefe Handelingen van Paulus. Daar schrijf ik een commentaar bij. In die Handelingen staat naast Paulus een vrouwelijke apostel met de naam Thecla, juist in een tijd waarin andere gemeenten bezig waren de vrouwen eruit te werken. Deze vroeg-christelijke pluraliteit boeit me.” Merz (1955) is luthers gedoopt en is gehuwd met een Groninger hoogleraar sterrenkunde. “Wij houden ons beiden met de hemel bezig.” In de Evangelische Kirche van Westfalen werd ze opgeleid om predikant te worden. “Door de keuze voor de wetenschap is dat er nooit van gekomen. Nu onderwijs ik aankomende predikanten hoe ze bij de voorbereiding van de preek de Bijbel een goede plek kunnen geven. Dat geeft mij veel voldoening.” DIRK VISSER freelance journalist
© Copyright 2024 ExpyDoc
