iS een SPeelTuin vooR nieuwSgieRigen

interview
interview
STRP
is een
speeltuin voor
nieuwsgierigen
STRP Biënnale heeft sinds afgelopen november een tweekoppige leiding. De cultuurwetenschapper en curator Angelique Spaninks en de Portugese designer, technoloog en wetenschapper Jorge
Alves Lino. Voor Eindhoven hebben ze samen ‘een visie en hoop op beter leven door creativiteit’. Een
gesprek over heden en toekomst van STRP Biënnale en over Eindhoven als stad van samenwerking,
creatieve technologie en design.
tekst: Paula van de Riet | Foto’s: Kim Balster
068
Jorge Alves Lino & Angelique Spaninks
069
interview
S
TRP Biënnale vertegenwoordigt een
ontluikend Eindhovens levensgevoel,
dat al heel lang in de lucht hangt. Als
je erover nadenkt. Het laat Eindhoven zien als
een cultureel laboratorium. We kunnen het
hier allemaal maken en uitproberen. Dit is
de plek waar je prototypes van belangrijke en
onbelangrijke ontwikkelingen kunt vinden.
Jorge Alves Lino: „Ik heb in allerlei hoofdsteden gewoond en gewerkt: Lissabon, Brussel,
Oslo, Praag, Parijs, Amsterdam. Je moet in
hoofdsteden altijd meer doen om jezelf te
bewijzen. Maar ik ben nog nooit zo gelukkig geweest in mijn werk en leven als hier. Ik
woon nu acht jaar in Eindhoven en ga hier in
mei zelfs trouwen!”
Angelique Spaninks, wonend in Tilburg, is
het met hem eens: „Vanaf het moment dat ik
hier twintig jaar geleden bij het Eindhovens
Dagblad kwam werken, voelde ik dat het
goed zat. En dat is niet veranderd sinds ik
directeur van MU en STRP ben. Als je ergens
komt waar interessante dingen gebeuren en
je kunt er aan bijdragen, dan zit je gewoon
goed. Daarom werk ik hier.”
Jorge: „Buitenlanders in Nederland klagen
weleens over teveel directheid. Dat is niet zo
aanwezig in Eindhoven, hier heerst een vriendelijke sfeer. Ik besef dat ik altijd een outsider
blijf, maar dat heeft voor mijn werk ook grote
voordelen. Ik weet namelijk niet zo goed van
wie ik onder de indruk moet zijn. Dus ik
houd een frisse kijk op dingen die voor een
insider gesneden koek lijken.”
Jorge speelt een rol binnen de doorstart van
het Designhuis dat binnenkort in het oude
kantongerecht opnieuw zijn deuren opent,
gaf tot voor kort les in Industrial Design aan
de Technische Universiteit Eindhoven en is
directeur van STUK X.
Tastbare energie
Angelique: „Wij hebben een hele speciale samenwerking, brengen elkaar altijd op ideeën.
Op Strijp-S voel je dat je op bijzondere grond
werkt (hun kantoor is gevestigd in de Apparatenfabriek aan de Torenallee), ook al ben
je hier al jaren. Strijp-S verliest zijn aantrekkingskracht niet. De energie die Philips hier
in de vorige eeuw genereerde, wordt in deze
eeuw nieuw leven ingeblazen door heel veel
creatieve start-ups. De ‘makers’ die nu StrijpS bevolken, zijn voorlopers. Dat willen we
met de Biënnale bevorderen en laten zien.”
070
interview
Jorge: „We hebben zelfs onze eigen marketing
categorie bedacht, en beschouwen onszelf
en vooral ons publiek als de always adaptors.
Dit is een plek die vanuit de geschiedenis
experimenteel is, maar zeker ook vanuit de
dagelijkse praktijk. Het is heel boeiend om te
zien hoe mensen hier de handen ineen slaan
en wat ze dan bereiken.”
Angelique: „Een mooi voorbeeld van zo’n
samenwerking in deze editie van STRP is
het project TRANSFORM. Daarin werken
bedrijven, kunstenaars, onderwijs en publiek
onder leiding van STRP heel hands on
samen aan het transformeren van bestaande
‘van
design
moeten
mensen
gelukkiger
kunnen
worden’
objecten naar nieuwe functies en installaties.
Inhoudelijk brengt het partners bij elkaar die
anders moeilijk of niet snel tot samenwerking
zouden komen.”
Jorge: „En zakelijk gezien is het minstens zo
interessant. Dat verklaart waarom we grote
bedrijven en organisaties als XA Xerox,
Shapeways, Greenhouse Group, Fontys ICT
en Ingrediënt Media enthousiast hebben
gekregen. Bovendien sluit een project als dit
naadloos aan bij het levensgevoel dat mensen
op Strijp-S delen. Iedereen staat open voor
transformatie.”
Niet iedereen in Eindhoven is zich bewust
van de impact van STRP. Toch bestaat het
al tien jaar en valt het steeds meer op in
festivalland, zowel in Nederland als ver
daarbuiten. En dat wil wat zeggen in een land
dat ruim 300 festivals telt. Bijna elke dag één.
De kracht van STRP schuilt in de hybride
combinatie van dance, expositie, conferentie
en creatieve toepassingen van technische vindingen. Creativiteit is leidend, niet de nieuwe
gadgets. STRP maakt nieuwe ontwikkelingen
toegankelijk voor een breed publiek.
Favorieten van de
toekomst
Dit jaar zorgde de band Underworld voor een
hoogtepunt, zij vierden hun twintigjarig jubileum bij STRP. Hun eerste overrompelende
concerten als beginnende band speelden ze
in de toenmalige Effenaar, daarom lag een
terugkeer bij STRP voor de hand.
Jorge: „Dat soort dingen zijn cadeautjes.
Daarom zoeken we voor onze dance night
niet naar grote dure en bekende dj’s, maar
naar relatief jonge en vooruitstrevende acts.
We willen ons publiek hun favorieten van de
toekomst hier voor het eerst laten zien.”
Angelique: „STRP is een evenement voor
nieuwsgierige mensen. Je komt hier niet zozeer om te kijken naar de laatste snufjes in de
techniek, wel om te zien wat kunstenaars er
mee doen. Dat was dit jaar ook duidelijk met
het beeldscherm als beelddrager, SCREEN
ON | NO SCREEN. Hybride techniek en
creativiteit kwamen samen. De inhoud wordt
daardoor anders, bijvoorbeeld met de 360
graden 3D techniek: de Oculus Rift.”
Jorge: „Angelique en ik werken goed samen
omdat zij een artistieke achtergrond heeft en
ik meer in de zakelijke ontwikkeling zit. Als
team belichamen we het cultureel ondernemerschap in de volle breedte. We hebben een
hele constructieve dialoog. We leren elke dag
wel iets van elkaar.”
Speeltuin
Jorge: „STRP is niet alleen een tweejaarlijks
evenement. Alle partners gaan in de tussenliggende jaren door met resources delen.
Er ontstaat een interessante pool van kennis,
vaardigheden en technologie.”
Angelique: „Dat betekent mogelijkheden
verkennen, niet alleen voor jezelf maar in
samenwerking. Wij formuleren vragen die wij
met onze partners willen stellen. Thema’s die
071
interview
interview
we willen onderzoeken. Bijvoorbeeld door
nog betrekkelijk onervaren studenten met
bedrijven op pad te sturen. Dat kan mooie
nieuwe dingen opleveren. Mensen mogen risico’s nemen, fouten maken en daar van leren.
Dit is een werkwijze en mentaliteit die we
zeker niet willen beperken tot de Biënnale
alleen. Daarom zijn we ook vol enthousiasme de samenwerking aangegaan met de
Greenhouse Group en Fontys ICT, die we
BEAN Open Lab noemen. Samen planten we
boontjes die we voeden en laten groeien.”
Jorge: „Het gaat nu eens niet om de centen.
Of om de studiepunten. Het gaat om verbeeldingskracht. De goede nieuwe start-ups kunnen ontstaan in zo’n open sfeer: daar zijn we
van overtuigd. Ik zie STRP als een playground
for transformation.”
Samen zijn Angelique en ik betrokken bij
heel veel kunst en design in de stad. Wij zijn
allebei bezig om Eindhoven op te laden als
een stad waar cultuur en innovatie hand in
hand gaan. Design moet achter de gesloten
deuren van studio’s, academie en universiteit
vandaan komen en deel worden van de le-
vende stad. Niet alleen in het centrum, of op
Strijp-S, maar juist ook in de buurten en op
scholen waar problemen zijn met eenzaamheid of achterstand. Met onze STRP-kids en
STRP-senior projecten slaan wij heel bewust
een brug tussen generaties.
Mensen vragen mij wel eens: wat is design
nu eigenlijk, waar dient het voor? Dan zeg
ik: ‘Van design moeten mensen gelukkiger
kunnen worden’. Design is niet een ding maar
een manier van denken. Design kan levens
verbeteren.”
advertentie
072
073