Klik hier voor het artikel. - Maker Education in Nederland

Maker Movement
> LYCEUM ROTTERDAM, LEERLINGEN ONDERZOEKEN EN MAKEN
BBBBBBBBBBBBBBBBBBBBB
Rotterdamse
school
B BEerste
BBBB
BBBBBBB
BBBBBBBB
inpandige
makerspace
B Bmet
BBB
BBBBBB
BBBBBBBBBB
tekst Ronald Buitelaar
Het Lyceum Rotterdam is een havo/
vwo-school aan de Beukelsdijk met ruim 500 leerlingen. De school onderscheidt drie opleidingsstromen:
ondernemen, kunst en wetenschap. Tijdens drie
recente projectdagen bogen zo’n dertig brugklasleerlingen van de wetenschapsstroom zich over de
vraag of zij technische oplossingen konden bedenken om ouderen te ontlasten en/of te activeren. Niet
in theoretische zin, maar in concrete door hen zelf te
bedenken, te ontwerpen en te maken oplossingen.
Een impressie van het project en het bredere kader.
24 |
Rotterdams Onderwijs Magazine --- 04 | 15
I
n de lokalen waar de brugklassers aan het
werk zijn hangt de sfeer van een technisch
laboratorium. Er staan laptops en leerlingen
zijn met kabeltjes en arduino’s* in de weer.
Hanna (13) en Safae (13) zijn bezig met
de bouw van een mini-zanginstallatie voor
een ‘karaokebus’: ‘Wij hebben bedacht dat
ouderen meer beweging nodig hebben en ook
graag liedjes van vroeger zingen. De karaokebus brengt ze naar een bos en de muziekinstallatie zorgt voor de liedjes. De moeilijkheid
is dat onze arduino niet alle geluiden kent,
dus zijn we die nu via de laptop opnieuw aan
het programmeren.’ Iets verderop zijn Ian en
Livia (beide 13) bezig met hún oplossing voor
ouderen; een sensor waarmee ouderen via
handbewegingen het licht aan en uit kunnen
doen. Ze hebben technische problemen omdat
de motoren van de sensor niet sterk genoeg
T
Meer informatie:
www.stadslabrotterdam.nl /
www.roffab.nl / www.makered.nl
O
Vraagstukken worden
samen opgelost.
foto Jan van der Meijde.
‘Als het licht bij
kinderen aangaat,
raken ze van binnenuit
gemotiveerd’
blijken: ‘Geen punt’, vinden ze, ‘dat maakt dit
juist zo leuk. Nieuwe dingen en oplossingen
bedenken.’ Aardrijkskundedocent Maarten
van Heumen staat in een ander lokaal waar
met LEGO Mindstorms voertuigen gebouwd
en geprogrammeerd worden. Hij constateert
dat de leerlingen met name de eerste dag
moesten wennen aan de vrije situatie. Op deze
tweede dag zorgen de succeservaringen dat
ze het steeds leuker vinden: ‘Gisteren moesten
de taken verdeeld worden, werd er nog veel
individueel gewerkt en waren er zelfs hier en
daar tranen. Vandaag werken ze in groepjes en
worden vraagstukken samen opgelost. Aan mij
om dat proces te kaderen en te begeleiden.’
Van waakvlam naar vuur
de (technische) ondersteuning van de projectdagen. Milja looft de beslissing van school
en directeur om letterlijk ruimte te maken voor
wat nationaal en internationaal bekend staat
als de maker-beweging, een ontwikkeling die
eind jaren negentig in de Verenigde Staten op
gang kwam met het opzetten van het FabLab
door professor Neil Gershenfeld. Hij bedacht
dat de technische ontwikkelingen van deze tijd
iedereen in staat stellen om in informele leeromgevingen als FabLabs nieuwe producten te
bedenken en te maken en probleemoplossend
en ondernemend bezig te zijn. De afgelopen
jaren is de Maker Movement, die daar het
gevolg van is ook in Nederland aan een (voorzichtige) opmars begonnen.
In Rotterdam zijn Milja Kruijt en Tom van
Doveren initiatiefnemers en aanjagers van een
aantal initiatieven die inmiddels ineen gevloeid
zijn tot de Rotterdamse equivalent van het
FabLab: ROFFAB. Milja en Tom zien graag dat
de ‘waakvlamstand’ waarin de belangstelling
voor technische ontwikkelingen en mogelijkheden nu nog verkeert, omgezet wordt in vurige
belangstelling voor de mogelijkheden van de
makerbeweging: ‘Als het licht bij kinderen aangaat, raken ze van binnenuit gemotiveerd’. Milja
prijst zich gelukkig dat zij in Renée Bouwer
van het Lyceum Rotterdam een enthousiaste schooldirecteur heeft gevonden die
het initiatief van harte omarmt en er grootse
plannen voor de school mee heeft. Volgens
Renée sluit het ‘spelend’ leren ontdekken
perfect aan bij haar onderwijsplannen:
‘Hiermee kunnen we allerlei dwarsverbanden maken tussen de drie opleidingstromen
én het curriculum verrijken.’
Zendingswerk
Vanuit de gedachte dat die ontwikkeling
niet op gang komt als er alleen maar af en
toe projectmatig gewerkt wordt, nodigde
zij Milja en Tom uit om in een vrijgekomen
zijvleugel van de school een makerspace in
te richten die door school en buurt gebruikt
kan worden. Een initiatief waar Milja en Tom
haar enorm dankbaar voor zijn: ‘We doen
dit vrijwel allemaal onbetaald en zien het als
zendingswerk. Wat is het dan geweldig dat
een school en directeur bereid zijn om ons
zo’n mooie plek aan te bieden. De eerste
makerspace in Rotterdam waar makerbeweging en onderwijs met elkaar verbonden
kunnen worden.’ B
* Een arduino is een soort kleine slimme printplaat die
geprogrammeerd kan worden. De Arduino heeft inputen outputpoorten waarop bijvoorbeeld een schakelaar,
magneetcontact, temperatuursensor, bewegingsmelder
of lichtsensor aangesloten kunnen worden.
http://nl.wikipedia.org/wiki/Arduino_(computerplatform)
Milja Kruijt hoort het tevreden aan en loopt
genietend rond. Zij en haar collega’s verzorgen
04 | 15 --- Rotterdams Onderwijs Magazine
| 25