bekabeling Studiegroep onderzoekt 25GBASE-T koeling Datacenter Rotterdam past met succes fysieke scheiding toe onderzoek Hybride cloud wordt steeds populairder dcw april 2015 | in samenwerking met: advancing information transport systems dcw colofon jaargang 8, april 2015, nr. 4 datacenterworks verschijnt tienmaal per jaar. toezending geschiedt op abonne mentbasis en controlled circulation. A DV E RTE NTI E - E XP LO ITATI E “Dat gepraat over de datacenters van Facebook en Google - wat hebben wij in Nederland daar nu aan met onze computerruimtes?! Wij hebben toch helemaal niet van die grote datacenters?!” Deze reactie kwam uit het publiek dat onlangs een evenement op het gebied van datacenterinfrastructuren bezocht. Tijdens een podiumdiscussie kwam onder andere het Open Compute-project ter sprake. Dit is een samenwerkingsverband van een aantal grote en zogeheten web-scale datacenters a la Facebook en Google. Dit soort partijen hebben vastgesteld dat de producten die de IT- en datacenterindustrie leveren simpelweg niet goed genoeg zijn voor de eisen die zij stellen. De netwerken zijn te langzaam en bieden te weinig capaciteit, de servers zijn te traag en te complex om te beheren, de storage kan de enorm snel groeiende hoeveelheid data niet aan en de technische infrastructuur verbruikt teveel energie en is sowieso niet tegen zijn taken opgewassen. Toegegeven, we kennen in Nederland vrijwel geen web-scale datacenters. Al is dat aan het veranderen nu bijvoorbeeld Google en Microsoft in ons land faciliteiten aan het bouwen zijn. Maar het - zeg maar - gemiddelde datacenter is beduidend kleiner. Dat geldt zowel voor enterprise-datacenters als voor commerciële datacenters. Dat wil echter nog niet zeggen dat we ‘dus’ niet met belangstelling zouden kunnen kijken naar de technologie die dit soort mega-datacenters ontwikkelen. Sterker nog, ik ben er persoonlijk van overtuigd dat daar onze toekomst ligt. TE L E FO O N +31 (0) 6 34 73 54 24 waarom? H O O F D R E DACTE U R / U ITG EV E R robbert hoeffnagel TE L E FO O N +31 (6) 51 28 20 40 E - M A I L [email protected] T WIT TE R twitter.com/rhoeffnagel LINKEDIN nl.linkedin.com/in/robberthoeffnagel FAC E B O O K www.facebook.com/robbert.hoeffnagel E I N D R E DACTI E / TR A F F I C A B MU I LW I J K P O STA D R E S R E DACTI E beatrixstraat 2, 2712 ck zoetermeer E - M A I L A DM I N I STRATI E @fenceworks.nl TE L E FO O N +31 (0)79 500 05 59 www.datacenterworks.nl jos raaphorst Directeur E M A I L [email protected] T WIT TE R twitter.com/raaphorstjos LINKEDIN nl.linkedin.com/pub/dir/jos/raaphorst VO R M G EV I N G laura willemsen grafisch ontwerp DRUK grafia media groep datacenterworks werkt samen met kennis partners als bicsi, data centre alliance, dda, green it amsterdam, it room infra en nen kopij kan worden ingezonden in overleg met de redactie. geplaatste artikelen vertegenwoordigen niet noodzakelijk de mening van de redactie. de redactie noch de uitgever aanvaarden enige aansprakelijkheid voor de inhoud van artikelen van derden, ingezonden mededelingen, advertenties en de juistheid van genoemde data en prijzen. fotokopie en overname van artikelen, geheel of gedeeltelijk op welke wijze dan ook, is uitsluitend toegestaan na schriftelijke toestemming van de redactie en onder vermelding van: ‘overgenomen uit datacenterworks, vakblad over de technische infrastructuur van datacenters’, met vermelding van de jaargang en het nummer. datacenterworks is een uitgave van fenceworks bv Vergelijk het maar met ruimtevaart. Hoe vaak horen we niet dat het zonde is dat we daar ‘zoveel’ geld in steken. Nu valt het met die investeringen nog wel mee, zeker als we kijken wat we er voor terug krijgen en al hebben gekregen. Koolstofvezelversterkte materialen, elektronische apparaten, computers, smartphones - zonder ruimtevaart en de technische vooruitgang die dit heeft gebracht - zouden ze er nu niet zijn. Hetzelfde geldt voor die web-scale datacenters en de technologie die zij ontwikkelen. De extreme eisen die Facebook c.s. stellen aan hun IT-omgeving jaagt de technologie op. Zij hebben de financiële prikkel om almaar weer nieuwe technische ideeën uit te werken en om te zetten in concrete oplossingen. Datzelfde geldt voor de technische infrastructuur waar wij ons mee bezighouden. Als er ergens een stimulans bestaat om op energieverbruik en dus energiekosten te besparen dan is het natuurlijk wel bij dit soort firma’s en hun mega-energierekeningen.Vandaar dat Apple lijkt uit te groeien tot de grootste afnemer van zonne-energie. Kijk naar Vapor IO, een startup die een nieuwe opzet bedacht heeft voor het opstellen van racks. Of kijk naar DCIM of de vele sensoren die dit soort mega-datacenters in hun installaties inbouwen. Het zijn allemaal technische ontwikkelingen die de komende jaren ook voor middelgrote datacenters beschikbaar komen. Zie Facebook en Google en dergelijke dus maar als de ruimtevaarttak van de datacenterindustrie. Nog even en dan gaan ook wij met de tools en ideeën aan de slag die zij een paar jaar eerder bedacht hebben. ■ robbert hoeffnagel hoofdredacteur datacenterworks/uitgever dcw april | redactioneel Ruimtevaart DATAC E NTE RWO R KS is hét vakblad over de technische infrastructuur van datacenters. 3 8 16 12 18 30 22 34 42 Inhoud 8 schneider electric voegt operations-model toe aan open compute De technologie die wordt ontwikkeld door zogeheten web-scale datacenters van bijvoorbeeld Facebook en Google wordt steeds belangrijker. Deze enorme datacenters kunnen niet uit de voeten met standaard IT-hardware. Daarom ontwikkelt men in eigen beheer betere oplossingen voor bijvoorbeeld networking die men vervolgens via het Open Compute-project als open source publiceert. Ook eisen op het gebied van power en koeling spelen hierbij een belangrijke rol. koeling 16 datacenter rotterdam past met succes fysieke scheiding toe Datacenter Rotterdam heeft onlangs twee opmerkelijke stappen gezet op weg naar een verdere vergroening van de circa duizend vierkante meter aan computerzalen. Het bedrijf heeft de monitoring van het Kyoto-wiel dat als primaire koelinstallatie wordt gebruikt overgeheveld naar WCooliT. Daarnaast is het datacenter nu aan de slag om de fysieke scheiding binnen racks drastisch te verbeteren. Bij een eerste klant heeft dit tot een temperatuurdaling voor het kabinet van maar liefst 13 graden geleid. energie 18 minkels optimaliseert ontwerp busbar systeem voor datacenters Minkels heeft het ontwerp van zijn modulaire VariconPower Busbar Systeem geoptimaliseerd. Alle nieuwe ontwikkelingen zijn geschikt voor zowel 600mm als 800mm brede racks - wat exact aansluit bij veel gebruikte breedtematen van server racks in datacenters. technologie 22 vapor io brengt servers onder in cilindervormige tanks De startup Vapor IO heeft een geheel nieuwe manier van koelen ontwikkeld: de Vapor Chamber. Een Vapor Chamber is een zwarte cilindervormige tank die het draaien van servers stukken goedkoper maakt dan datacenters waarin gebruik wordt gemaakt van een warme gang. onderzoek 24 hybride cloud wordt steeds populairder Het gebruik van de cloud is wijdverspreid. 93% van de bedrijven zet vandaag de dag de cloud in om onder andere kosten te verlagen en schaalbaarheid te vergroten. Organisaties blijken steeds vaker een combinatie te willen gebruiken van clouddiensten en fysieke hard- en software. De hybride cloud heeft bij ruim driekwart van de bedrijven dan ook de voorkeur. markt 34 schoonmaken van computerruimtes verdient meer aandacht Computerruimtes worden veelal niet opgenomen in het reguliere schoonmaakpakket. Dat is op zich logisch, omdat er kostbare en gevoelige apparatuur staat die men liever niet aan een willekeurige schoonmaker met een emmer sop toevertrouwt. Toch kunnen de ruimtes op den duur zodanig vervuilen dat dit storingen oplevert voor zowel de opgestelde apparatuur als de mensen die in de zalen aan het werk zijn. Hoe lossen we dit op? EN VERDER 36 nieuws 42 nieuws van dda 44 agenda 45 nieuws van it room infra 46 bicsi-nieuws coverfoto Eind vorig jaar werd er op de bijeenkomst van de IEEE 802.3 Ethernet Working Group in San Antonio (Texas,VS) een ‘Call for Interest’ (CFI) gelanceerd voor 25GBASE-T. Hier waren 48 deelnemers en medestanders aanwezig, waaronder vertegenwoordigers van Microsoft, Intel, Cisco en Siemon. Het doel was om de belangstelling te peilen voor het vormen van een studiegroep om een 25GBASE-T-project te onderzoeken.Valerie Maguire van Siemon, IEEE 802.3-lid en studiegroepdeelnemer, vertelt hoe deze potentieel nieuwe ethernet-norm in aanmerking kwam voor onderzoek en welke vorderingen er intussen zijn gemaakt. dcw april | inhoud trend 5 Dutch Datacenter Index Maart 2015 Lente in het datacenter DDI 63 / 62 de afgelopen maanden bleven de datacenter-activiteiten op een hoog niveau. het eerste kwartaal kenmerkte zich door even een beetje minder gas geven en een groot vertrouwen in de toekomst. de sterke groei van de nederlandse markt in het afgelopen kwartaal was uitzonderlijk, maar de aantrekkende economie en de doorzettende consolidatie van single tenant datacenters houden de vaart erin. In maart zien we dat datacenters zo langzamerhand de voorzichtigheid die kenmerkend is voor een eerste kwartaal van zich afschudden. Terwijl de groei in het aantal vierkante meters nog altijd gedrukt wordt door consolidatieslagen bij veel single tenant datacenters, neemt de commercieel verkrijgbare en gebruikte oppervlakte stevig toe dankzij vooral digitale dienstverleners. De hoeveelheid MegaWatts vertoont een sterke groei, hoewel die groei in geen verhouding staat tot de hoeveelheid opgeslagen en verwerkte bytes. De datacenteractiviteit van de afgelopen drie maanden is zoals verwacht weer wat gedaald, maar nog altijd behoorlijk hoog, met een DDI die met een score van 63 net weer een puntje lager eindigt dan een maand eerder. De aantrekkende economie en een beter zicht op de marktvraag dit jaar, zorgen ervoor dat het optimisme aantrekt. Zowel de driemaandelijkse als de jaarlijkse vooruitblik stijgen weer een punt. sterk door en zien niet-Europese bedrijven de noodzaak in om vanuit de EU, of nog lokaler, EU-klanten te bedienen. ■ Dec - Feb Mrt - Mei +12 mnd Vierkante meters in gebruik 57 56 57 Vermogen 65 63 67 Investeringen 63 63 66 Totaal 63 62 65 dcw april | monitor 6 Index, maart 2015 Dutch Datacenter Index, Januari 2014 Maart 2015 vooruitblik Hoewel het er alle schijn van heeft dat ook 2015 een bijzonder mooi datacenterjaar wordt, is het te vroeg om te zeggen dat de markt even sterk gaat groeien als in 2014. In 2014 groeide Nederland beduidend harder dan de andere toonaangevende Europese datacenterlanden, maar ook beduidend harder dan in de meeste voorgaande jaren binnen Nederland. Toch staan de signalen op groen. De economie trekt aan en bedrijven zetten steeds sterker in op digitalisering om hun organisatiedoelstellingen te realiseren. Bovendien zet de groei van digitale dienstverleners, zoals SaaS-leveranciers, onverminderd Dutch Datacenter peter vermeulen directeur van pb7 research Impact van open source-hardware wordt voelbaar Schneider Electric voegt operations-model toe aan Open Compute de technologie die wordt ontwikkeld door zogeheten web-scale datacenters van bijvoorbeeld facebook en google wordt steeds belangrijker. deze enorme datacenters kunnen niet uit de voeten met standaard it-hardware. daarom ontwikkelt men in eigen beheer betere oplossingen voor bijvoorbeeld networking die men vervolgens via het open compute-project als open source publiceert. Ook eisen op het gebied van power en koeling spelen hierbij een belangrijke rol. Reden voor Schneider Electric om zich bij het Open Compute aan te sluiten. De eerste bijdrage van Schneider wordt gevormd door het zogeheten Data Center Operations Maturity Model. Het is vaak moeilijk voor te stellen hoe groot en complex de technische infrastructuur is van bedrijven als Google, Microsoft of Facebook. Al een aantal jaren is duidelijk dat standaard technologie voor dit soort ondernemingen niet voldoende is om aan de enorme vraag te voldoen. dcw april | trend prestaties en personeel 8 Hierbij speelt een aantal problemen. De eerste is performance. Off-theshelf hardware is simpelweg niet snel genoeg en kent een throughput die niet toereikend is voor dit soort bedrijven. Er speelt echter meer. De architectuur waarop commercieel verkrijgbare IT-hardware is gebaseerd, is veelal ook niet geschikt voor web-scale datacenters. Deze partijen knopen tientallen datacenters aan elkaar tot één groot virtueel datacenter. Dat is belangrijk om - bijvoorbeeld - als Google ruim binnen een seconde antwoord op een zoekvraag te kunnen geven. Maar het is ook noodzakelijk uit oogpunt van redudantie. Mocht ergens apparatuur uitvallen of zelfs een compleet datacenter storingen vertonen, dan mag dit voor de gebruiker niet merkbaar zijn. De onderliggende architectuur van bijvoorbeeld switching en storage moet dit echter wel haalbaar maken. Daarnaast hebben we te maken met kosten. Wie met tientallen datacenters werkt, heeft erg veel personeel nodig om die volledige infrastructuur in de lucht te houden. Dat is bijvoorbeeld de reden waarom Facebook met Six Pack is gestart. Klassieke IT-afdelingen kennen aparte medewerkers of groepen die zich bezighouden met het beheren van servers en netwerkapparatuur. Dat heeft alles te maken met de verschillen in functioneren van dit soort apparaten, verschillende besturingssystemen, andere beheertools en dergelijke. Maar wat nu als we switches ombouwen tot servers die switchen als hoofdtaak hebben? Vergelijk het met servers die een applicatie draaien of een database of website hosten. Zo kunnen we ook een server maken die switchingsoftware draait. Dan zou het beheer van zowel de server-hardware als de netwerkapparatuur door een en dezelfde groep mensen kunnen worden gedaan. Het zijn immers allemaal Linux-servers. server als switch Dat is wat Facebook met projecten als Wedge en Six Pack doet. Het bedrijf heeft eigen netwerk-switches (SixPack) ontwikkeld die niet alleen razendsnel zijn, die passen binnen de architectuur van het social netwerk-bedrijf, maar die bovendien in feite servers zijn. Het zijn allemaal Linux-systemen waarop een specifieke applicatie draait. In dit geval voor switching. Hierdoor kan Facebook drastisch besparen op het aantal medewerkers en de specifieke kennis die zij in huis moeten heb- 'DIT PROJECT WIL ZICH NIET ALLEEN MET DE IT-HARDWARE IN HET DATACENTER BEZIGHOUDEN, MAAR OOK MET DE ONDERLIGGENDE FYSIEKE INFRASTRUCTUUR' operations maturity model Power en koeling speelt bij web-scale datacenters uiteraard ook een belangrijke rol. De energierekeningen zijn immers gigantisch. Sowieso zijn dit soort bedrijven zich erg bewust van het belang van de technische infrastructuur van hun faciliteiten. Zijn zien als geen ander het belang van een stabiele en optimaal functionerende technische infrastructuur. Daarom is het nieuws dat bedrijven als Emerson en Schneider Electric zich hebben aangesloten bij Open Compute ook zo interessant. Eerder al hebben bedrijven als Microsoft designs ingediend bij Open Compute die betrekking hebben op racks, koeloplossingen en voedingssystemen. Daarmee was al duidelijk geworden dat dit project zich niet alleen met de IT-hardware in het datacenter wil bezighouden, maar ook met de onderliggende fysieke infrastructuur. Schneider Electric voegt daar nu een aanpak aan toe die kan dienen als een objectieve tool voor meten en beoordelen. Het Data Center Operations Maturity Model maakt het mogelijk om de vaak nog weinig gestructureerde manier van beheren van de technische infrastructuur te verbeteren. Tot nu toe zijn wel best practices en dergelijke beschikbaar, maar ontbreekt het aan een meer objectieve maatstaf. Dit model zou dit gat kunnen invullen. Het model wordt momenteel binnen de Open Computeorganisatie bekeken. Het is te vinden in de wiki van de groep.. ■ robbert hoeffnagel hoofdredacteur dcw april | trend ben. Het bedrijf heeft veel van dit soort projecten lopen. De ontwerpen die hierbij tot stand komen, maakt het via het Open Compute-project beschikbaar als open source. Met andere woorden: andere bedrijven kunnen dit design gebruiken om hier verbeteringen op aan te brengen, zelf hardware mee te ontwikkelen, add-ons te maken en dergelijke. Met name Aziatische hardware-bouwers zijn op deze trend afgekomen, waardoor Facebook - maar hetzelfde geldt voor alle web-scale datacenters - dus niet zelf zijn hardware hoeft te bouwen, maar er in feite een soort ecosysteem van nieuwe hardware-leveranciers ontstaat. Die ontwikkelen bovendien weer eigen software die bovenop dit soort hardware kan worden gebruikt en er ontstaat ineens een geheel nieuwe klasse van datacenteroplossingen. 9 Raritan’s Hybride Transfer Switch De transferswitch opnieuw uitgevonden tranferswitches zijn de aangewezen oplossing om apparaten met een enkele voeding toch op een a- en een b-feed aan te sluiten. “maar tot voor kort was er niet één op de markt die goed functioneerde”, stelt paul bekema, sales engineer bij raritan. voor raritan reden om de transferswitch opnieuw uit te vinden. dcw april | power In professionele datacenters draait alles om een uptime van honderd procent, 24 uur per dag, zeven dagen per week. Dat is dan ook de reden dat de stroomvoorziening dubbel wordt uitgevoerd met een A- en een B-feed, en dat minimaal één feed een back-up heeft. Maar ondanks deze focus op ‘100% uptime’ zijn er in het datacenter altijd nog apparaten aanwezig met een enkele voeding die dus niet kunnen worden aangesloten op een Aen een B-feed. Volgens Paul Bekema van Raritan zijn het deze apparaten die de ‘beschikbaarheid van het geheel’ in gevaar brengen. Als voorbeel- 10 den geeft de Sales Engineer verouderde servers die om goede redenen in bedrijf moeten blijven, en ‘perifere, ondersteunende apparatuur’. “Vaak gaat het om apparatuur om het datacenter te beheren, zoals sensorboxen om de luchttemperatuur of luchtvochtigheid te meten, of gsm-modems voor het versturen van waarschuwingen per sms. Als de modem geen voeding heeft, ontvang je ook geen waarschuwing als de temperatuur te hoog oploopt waardoor gevaarlijke situaties kunnen ontstaan. Maar bijvoorbeeld ook webcams – die heel essentieel kunnen zijn – beschikken meestal maar over één voeding.” ats en sts Met transferswitches kunnen apparaten met een enkele voeding toch van een redundante voeding worden voorzien. Deze switches zorgen ervoor dat een apparaat met een enkele voeding zijn voeding krijgt uit ofwel de A-feed, ofwel de B-feed.Valt de A-feed weg, dan schakelt de transferswitch voor de voeding van de aangesloten apparatuur automatisch over naar de B-feed en weer terug als de A-feed weer stabiel is. De productcategorie ‘transferswitches’ kent twee bekende vertegenwoordigers, met beide zo hun eigen voor- en nadelen: •de Automatic Transfer Switch (ATS), die zorgt voor een relay-gebaseerde schakeling tussen de feeds. Dit is een redelijk goedkope oplossing die hoge stromen kan verwerken. Een groot nadeel van de ATS is de massatraagheid van het relay waardoor de overschakeling naar een andere feed langzaam verloopt, wat zeker een probleem kan opleveren als gebruik wordt gemaakt van oudere servers met een gedegradeerde voeding. Een ander bekend nadeel van de ATS is het ‘verkleven’ van hybrid transfer switch De genoemde nadelen van de STS en ATS vormden voor Raritan de aanleiding om de transferswitch opnieuw uit te vinden, met als resultaat de Hybrid Transfer Switch. “De hybride transferswitch voegt de technologieën zoals die worden gebruikt door de ATS en STS samen, en heft de nadelen op”, aldus Bekema. “Hybride transferswitches schakelen sneller dan een ATS, en dat zonder dat de contacten verkleven en zonder het temperatuurprobleem van de STS.” Hybride transferswitches maken gebruik van elektromechanische relays én van SiliconControlled Rectifiers (SCR’s). Als een po- werfeed uitvalt, worden de contacten met behulp van de SCR’s razendsnel overgeschakeld waarna de relays automatisch meeschakelen. “De inrush current wordt volledig opgevangen door de SCR’s waardoor de relays niet inbranden en de contacten netjes schoon blijven en niet gaan kleven”, legt Bekema uit. Als de relays zijn bijgeschakeld, worden de SCR’s uitgeschakeld. “Op die manier wordt warmteontwikkeling voorkomen waardoor geen actieve koeling nodig is en een reductie van het energieverbruik wordt gerealiseerd. Een gemiddelde STS verbruikt tussen de 60 tot 100 watt aan energie; wij reduceren dat tot 13 watt. inkomende power feed monitoren De Hybrid Transfer Switch van Raritan meet 4800 keer per seconde het voltage en de frequentie van de inkomende power. Als uit de metingen blijkt dat de kwaliteit van de ingang onder een door de gebruiker in te stellen drempelwaarde komt, zal de transfer switch overschakelen op de andere feed en ook weer terugschakelen als de ‘voorkeursfeed’ weer stabiel is. “Daarbij schakelen we op een slimme manier”, benadrukt Bekema. “De fases van de A- en de B-feed hoeven niet synchroon te lopen waardoor je niet op de ‘0’ hoeft te wachten en een snelle omschakeltijd is gegarandeerd.” De ‘schakelgrafieken’ zijn in de webgebaseerde gebruikersinterface te bekijken. Hier is onder andere te zien hoe lang de overbruggingstijd is geweest, waarom er is overgeschakeld en wat de sinus was op het moment van de omschakeling.“Deze informatie helpt je bij het slim beheren van je datacenter. Je kunt je datacenter beheren door te meten en analyseren wat er fout is gegaan.” Paul Bekema meten per outlet In de nieuwe versie van Raritan’s Hybrid Transfer Switch wordt het ook mogelijk om de powerconsumptie per outlet te meten waardoor het mogelijk wordt om het vermogensverbruik van de aangesloten apparatuur individueel te meten. Bekema: “Onze PDU’s hebben we als het ware geïntegreerd in onze Hybrid Transfer Switch, waardoor alle controlemogelijkheden zoals die worden geboden door onze PDU’s ook beschikbaar zijn in onze transferswitches. Doordat je tot op serverniveau weet wat er gebeurt, wordt de beheersing fijnmaziger en kun je fijnmaziger energieverbruik analyseren.” Ook biedt de Hybrid Transfer Switch mogelijkheden voor het remote uitschakelen van outlets. Bovendien hebben alle transferswitches de mogelijkheid voor het aansluiten van externe sensoren om zaken als temperatuur en luchtvochtigheid te kunnen meten. “Net als onze PDU’s is de Hybrid Transfer Switch een ‘slimme oplossing’ voor power- en omgevingsmanagement binnen datacenters en daarmee een wezenlijk onderdeel van je environmental monitoringsysteem”, besluit Bekema. “Je hebt geen apart monitoring systeem nodig, want dat zit er al in.”. ■ ferry waterkamp freelance journalist dcw april | power de contacten door de ‘inrush current’. Hierdoor blijven contacten ‘hangen’ en wordt er dus niet overgeschakeld. Door dit risico op verkleving moeten Automatic Transfer Switches relatief snel worden vervangen. •de Static Transfer Switch (STS), die voor de schakeling naar een andere feed gebruikmaakt van halfgeleider thyristoren of silicon controlled rectifiers (SCR’s). Het grote voordeel van dit type Transfer Switch is de snelle omschakeling waardoor de STS ook geschikt is voor apparaten die niet meer over een optimale voeding beschikken. Ook het risico op verkleving speelt hier niet. Toch kent de STS meer nadelen dan voordelen. Zo zorgt de hoge overgangsweerstand voor warmteontwikkeling waardoor bijvoorbeeld servicegevoelige ventilatoren nodig zijn om de STS te koelen. Door de warmteontwikkeling ligt het energieverbruik aanzienlijk hoger dan bij een ATS. Daar komt bij dat een STS gemiddeld zes keer duurder in aanschaf is dan een ATS. 11 Call for Interest gelanceerd Studiegroep onderzoekt 25gbase-t eind vorig jaar werd er op de bijeenkomst van de ieee 802.3 ethernet working group in san antonio (texas, vs) een ‘call for interest’ (cfi) gelanceerd voor 25gbase-t. hier waren 48 deelnemers en medestanders aanwezig, waaronder vertegenwoordigers van microsoft, intel, cisco en siemon. het doel was om de belangstelling te peilen voor het vormen van een studiegroep om een 25gbase-t-project te onderzoeken. valerie maguire van siemon, ieee 802.3lid en studiegroepdeelnemer, vertelt hoe deze potentieel nieuwe ethernet-norm in aanmerking dcw april | bekabeling kwam voor onderzoek en welke vorderingen er intussen zijn gemaakt. 12 Afgelopen november in San Antonio hebben leden van de IEEE 802.3 Ethernet Working Group uiterst zorgvuldig gekeken naar de redenen om 25GBASE-T als nieuwe norm te introduceren. Dit was een grondig onderzoek, waarbij werd gekeken naar marktfactoren, antwoord werd gegeven op de vraag 'waarom nu?' en de technische haalbaarheid werd beoordeeld. Het resultaat was dat de aanwezigen in overgrote meerderheid stemden vóór de vorming van een 25 Gb/s-studiegroep, waarbij 37 individuen, die 25 bedrijven vertegenwoordigen, vrijwillig wilden deelnemen en hun steun toezegden. Wat heeft tot dit groene licht geleid? marktfactoren De toepassingsmogelijkheden voor 25GBASE-T werden eerst duidelijk gedefinieerd als behorende tot de zone van het 30m-bereik, waarbij deze norm zich bevindt tussen 10GBASE-T als de bovenkant van de gebruikelijke bedrijfsvereisten en de aanstaande 40GBASE-T, die vooral geschikt is voor het datacenter. De marktfactoren waarnaar is gekeken, zijn trends voor cloud versus bedrijfsservers, de meest recente informatie over prognoses voor serverpoortsnelheden, de mediamix, potentiële topologieën en kostenoptimalisatie. In het Dell'Oro Controller and Adapter Report van juli 2014 wordt de toekomstige trend naar toename van cloudservers voorspeld. De verwachting is dat verzendingen van cloud- en bedrijfsservers in volume gelijk zullen zijn in 2018, terwijl een kwart van de verzonden serverunits in 2014 al bestemd is voor cloudtoepassing. De overtuiging is dat cloud computing snel zal groeien alvorens te stabiliseren, waarbij een klein aantal organisaties het grootste deel van deze markt zal uitmaken. Marktanalyse van de snelheid waarmee applicaties en opslag naar cloudservers migreren, laat zien dat de transitie naar 10Gb-ethernetsnelheden die door glasvezel, direct-attach twinaxiale en balanced twisted-pair koperbekabeling wor- Valerie Maguire De mix van typen serverpoorten die door Dell'Oro zijn voorspeld, liet verdere groei zien voor 10GBASE-T terwijl in het bedrijfsdata- center de transitie vanuit 1000BASE-T voortgaat. Terwijl er nog steeds plaats zal zijn voor direct-attach QSFP+ en SFP+ koper- en glasvezelverbindingen, suggereren prognoses voor de groei van verbindingen dat balanced twisted-pair koper 10GBASE-T in het algemeen de belangrijkste plaats zal blijven innemen. ‘25GBASE-T BIEDT EEN BRUIKBAAR UPGRADEPAD TUSSEN 10 GIG EN 40 GIG VIA EEN COMPATIBELE INFRASTRUCTUUR’ Ten aanzien van datacentertopologieën werd erkend dat er niet één definitieve bekabelingsconfiguratie voor elk datacenter is.Terwijl ToRswitch-to-serververbindingen (Top of Rack) mogelijk voor sommige gebruikers geschikt zijn, zullen voor tal van applicaties en datacenters MoR- en EoR-switch-to-serververbindingen (Middle of Row en End of Row) de juiste keuze zijn omdat ze verbeterde kostenefficiëntie, beter ruimtegebruik en toegenomen interoperabiliteit mogelijk maken. Een 25GBASE-T PHY heeft het bereik om een veel breder scala aan architecturen te ondersteunen dan directattach twinaxiale verbindingen om cabinet-tocabinet-, MoR- en EoR-switch-to-server structuren op een eenvoudige manier mogelijk te maken. Kostenoptimalisatie was een belangrijk item in de CFI-discussie en 25Gb/s-transmissie werd gezien als een goede mogelijkheid om zowel dcw april | bekabeling den ondersteund, in de datacenters bijna is voltooid en dat 40G- en 100G-implementaties gebruikelijker worden. Men verwacht dat 25GBASE-T een aantrekkelijke en kosten geoptimaliseerde stap is op het pad van de snelheidsmigratie naar 40GBASE-T voor ondersteuning van edge-verbindingen van datacenters. Ondertussen is bij on-premise servers 1000BASE-T nog altijd het belangrijkst, terwijl 10GBASE-T groeit en men verwacht dat 40GBASE-T in de toekomst aanzienlijk zal toenemen. Hier zal 25GBASE-T alleen voor implementatie in aanmerking komen zodra gestandaardiseerde en kant-en-klare hardware van meerdere leveranciers leverbaar is en de behoeften aan capaciteit en bereik zijn bepaald. 13 dcw april | bekabeling 14 het aantal poorten als de totale bandbreedte voor serverinterconnects te optimaliseren. Verder werd opgemerkt dat bestaande enkelvoudige 25Gb/s-technologie voor andere mediatypen eenvoudig kan worden geoptimaliseerd en hergebruikt voor 25GBASE-T-ondersteuning binnen transceiverapparatuur. Op basis van de marktfactoren concludeerden de aanwezigen op de plenaire slotvergadering van de IEEE 802.3 Ethernet Working Group dat 25GBASE- T een bruikbaar upgradepad biedt tussen 10 Gig en 40 Gig via een compatibele infrastructuur. Hiermee wordt een geoptimaliseerd switchpoortgebruik mogelijk via een breed scala aan server-to-switch-architecturen, worden grote, modulaire switches en hogere poortaantallen mogelijk en kunnen poorten worden gebruikt die anders zouden worden beperkt door de 5m-bereiklimiet van direct-attach twinaxiale oplossingen. ‘HET TOEVOEGEN VAN 25GBASE-T ALS EEN ALTERNATIEF VOOR 40GBASE-T BIEDT NOG MEER KEUZE EN FLEXIBILITEIT VOOR TOEKOMSTIGE DATACENTERIMPLEMENTATIES’ technische haalbaarheid Tijdens het bespreken van de technische haalbaarheid van 25GBASE-T werd opgemerkt dat de applicatie kan worden gebaseerd op de gevestigde technologie voor 10GBASE-T die momenteel wordt toegepast en die wordt ontwikkeld om 40GBASE-T te ondersteunen. Een vergelijking van 10GBASE-T-, 40GBASE-Ten waarschijnlijk 25GBASE-T-transmissieparameters, zoals baudrate, onderdrukking (echo, NEXT loss en FEXT loss) en relatieve SNR-marges (signal-to-noise ratio), liet zien dat de complexiteit van 25GBASE-T over 30 m bekabeling ongeveer overeenkomt met 10GBASE-T over 100 m bekabeling met bekende mogelijkheden. Na deze overtuigende vergelijking werd gesteld dat de 25GBASE-Tapplicatie kan functioneren via dezelfde 2-connector ISO/IEC Class I/Class II en TIA cate- waarom nu? Deze vraag verdient zorgvuldige afweging en bij antwoorden op deze vraag die bij de CFI werden gegeven, werd benadrukt dat 25GBASE-T een cruciaal, en tot nu toe ontbrekend, punt is op de migratieroutekaart naar 40GBASE-T aangezien bedrijfsdatacenters beginnen met de transitie van 10GBASE-T naar hogere snelheden. Het zou gebruikers in staat stellen om kapitaal- en R&D-investeringen in 10GBASE-T- en 40GBASE-T-infrastructuurtechnologie te benutten en tegelijkertijd upgradekosten te optimaliseren aangezien servers en switches geleidelijk datasnelheden verhogen. Een 25GBASE-T-norm lijkt uitstekend te passen binnen het zeer succesvolle balanced twisted-pair ethernet-ecosysteem via koper. Deze norm deelt open en veelgebruikte specificaties, garandeert interoperabiliteit en biedt veiligheid. Gezien de marktfactoren, de technische haalbaarheid en de toegevoegde waarde die 25GBASE-T de branche zou kunnen bieden, was het wellicht niet verrassend dat de motie om een 25 Gb/s-studiegroep te vormen, zonder tegenwerping werd goedgekeurd tijdens de plenaire slotvergadering van de IEEE 802.3 Ethernet Working Group. de toekomst van 25gbase-t Vanwege het positieve resultaat van de Call for Interest wordt nu een 25GBASE-T-studiegroep gevormd. Deze studiegroep zal doelstellingen voor een 25GBASE-T-ethernetapplicatie vaststellen en dit werk kan waarschijnlijk worden opgenomen in het bestaande IEEE P802.3bq 40GBASE-T-project. Het is goed om op te merken dat zowel 25GBASE-T als 40GBASE-T zijn bedoeld voor gebruik via TIA categorie 8-bekabeling. De ontwikkelingswerkzaamheden voor beide systemen sluiten aan bij de inspanningen van TIA om een TSB (Technical Systems Bulletin) op HPSC (High Performance Structured Cabling) te ontwikkelen. Het tot nu toe verrichte werk wijst erop dat 25 en 40GBASE-T overal in het datacenter zal werken via categorie 8-bekabeling tot 30 m, inclusief fat tree-, spineleaf- en onderling verbonden fat tree-architecturen, overal in een klassieke niveau 3-hiërarchie, full mesh, onderling verbonden meshes en gecentraliseerde switching. Het toevoegen van 25GBASE-T als een alternatief voor 40GBASE-T biedt nog meer keuze en flexibiliteit voor toekomstige datacenterimplementaties. Beslist iets om in de gaten te houden!. ■ valerie maguire director of standards & technology siemon dcw april | bekabeling gorie 8-kanalen die momenteel zijn gedefinieerd in Draft 1.1 van het IEEE P802.3bq 40GBASE-T-amendement. Presentaties in IEEE P802.3bq hebben de technische haalbaarheid aangetoond van 40GBASE-T met behulp van 10GBASE-T-signalering met een symbol rate van 3,2 GHz en daarom is het waarschijnlijk dat 25GBASE-T wordt ondersteund met behulp van dezelfde 10GBASE-Tsignalering met een symbol rate van ongeveer 2,0 GHz. Bovendien kan het bestaande circuit voor PHY-modellen (met fysiek kanaal) die in IEEE P803.3bq zijn ontwikkeld voor 40GBASE-T, worden toegepast om 25GBASE-T PHY zender-, ontvanger- en onderdrukkingsparameters, SNR-marges en energiebeheer in te schatten. 15 Brengt 24/7 monitoring Kyoto-wiel onder bij WCooliT Datacenter Rotterdam past met succes fysieke scheiding toe datacenter rotterdam heeft onlangs twee opmerkelijke stappen gezet op weg naar een verdere vergroening van de circa duizend vierkante meter aan computerzalen. het bedrijf heeft de monitoring van het kyoto-wiel dat als primaire koelinstallatie wordt gebruikt overgeheveld naar wcoolit. daarnaast is het datacenter nu aan de slag om de fysieke scheiding binnen racks drastisch te verbeteren. bij een eerste klant heeft dit tot een temperatuurdaling voor het kabinet van maar liefst 13 graden geleid. dcw april | koeling Commerciële datacenters - zo klinkt het vaak - worden relatief weinig gestimuleerd om te investeren in vergroening. Zij kunnen immers de energiekosten simpelweg doorberekenen aan hun klanten. “Niets is minder waar, althans niet bij ons”, meent Hans den Aantrekker, 16 manager Operations van Datacenter Rotterdam.“Wij kennen een PUE van 1,17 en eerlijk gezegd zit het mij behoorlijk dwars dat we al enige tijd op dat niveau zitten. Ik wil graag dat we verder omlaag gaan met onze PUEwaarde.” innovatie Daar heeft Den Aantrekker meerdere redenen voor. “Allereerst is daar een duidelijke maatschappelijke aanleiding voor. Net zoals wij nauw samenwerken met het MBO en daar stageplekken voor creëren, zo zien wij het ook als onze plicht om de milieubelasting van het datacenter verder omlaag te brengen. Dat is goed voor de samenleving waar wij deel van uitmaken en daarmee is het dus ook voor ons een goed streven.” Bovendien wil Den Aantrekker niet - zoals hij dat noemt - ‘stilstaan’. “Innovatie is erg belangrijk voor ons. Daar zit een P&O-aspect aan: wij willen een uitdagende technische omgeving bieden waar onze mensen graag werken. Daarnaast is het belangrijk richting onze klanten. Ik zou persoonlijk geen klant willen worden bij een bedrijf dat technisch stil staat. Ik zou juist in zee willen met een aanbieder die continu bezig is om zijn activiteiten verder te verbeteren.” te lang stil gestaan Ook moeten we ons niet vergissen in de commerciële kansen die innovatie biedt. “Door slim te investeren in energiebesparende maatregelen gaan onze kosten omlaag. Daarnaast ding’ noemen. Mees Lodder van WCooliT: “Het concept van fysieke scheiding is: splits de warme uitlaatlucht van de koude inlaatlucht. Is die scheiding volledig, dan hebben we een optimale koelsituatie. Het probleem is alleen dat de fysieke scheiding tussen inlaat- en uitlaatlucht in veel datacenters helemaal niet volledig is. Sterker nog: dat lijkt meer op het koelen van maar liefst 13 graden was gezakt. Het concept werkt dus.” Het toepassen van een Kyoto-wiel en kunststof panelen om tot een volledige fysieke scheiding te komen. Het zijn niet direct gangbare maatregelen die Datacenter Rotterdam neemt. “Nee, wellicht niet. Maar ik denk wel dat we hiermee invulling geven aan onze wens om voortdurend bezig te zijn met inno- Datacenter Rotterdam is een onderdeel van Bytesnet en vooral actief voor zorginstellingen, softwarebedrijven en carriers en service providers. Daarnaast vinden ook steeds meer MKB bedrijven de weg naar het datacenter in de Spaanse Kubus. fysieke scheiding Hetzelfde bedrijf timmert de laatste jaren aan de weg met een concept dat zij ‘fysieke schei- een huis met de airco vol aan en de ramen open. Warme en koude lucht raken steevast vermengd, waardoor dus niet goed en niet efficiënt gekoeld wordt.” Hoe lossen we dat op? Lodder: “Dat is eigenlijk heel logisch en simpel: zorg dat de fysieke scheiding wél volledig is. Hoe je dat doet? Door op alle plaatsen in een rack waar warme en koude lucht zich kunnen vermengen letterlijk een fysieke scheiding aan te brengen.Voor dat doel hebben we speciale kunststof panelen laten vervaardigen die alle open gaten in een viertal racks bij Datacenter Rotterdam volledig afdichten.” 13 graden Wat is het resultaat van een dergelijke maatregel? Den Aantrekker: “Wij waren zelf eigenlijk erg verbaasd over het effect hiervan. Het ging ons met name om een kabinet waarin zware Cisco-switches waren opgenomen. Voor dat rack hadden we tot die tijd steevast last van een soort ‘heat bubble’. Die switches zaten echt tegen hun maximum temperatuur aan. Na plaatsing van de extra panelen bleek uit metingen dat de temperatuur voor het rack echter met vatie. Wij willen de dienstverlening aan onze klanten voortdurend verbeteren. dat kan niet als we alleen maar voor conventionele oplossingen kiezen.” ■ robbert hoeffnagel hoofdredacteur Links: Hans den Aantrekker, manager Operations van Datacenter Rotterdam. Rechts: Mees Lodder van WCooliT. dcw april | koeling geldt dat als we per IT-rack minder koelcapaciteit verliezen, we dus ook meer IT-apparatuur kunnen plaatsen.” Al enige tijd staat het Datacenter Rotterdam op een PUE van 1,17. “Dat is een mooi resultaat, maar eerlijk gezegd stoort mij het toch wel dat we deze waarde niet al verder omlaag hebben kunnen krijgen.” Dat heeft met meerdere aspecten te maken, vertelt Den Aantrekker. Zo heeft het bedrijf al een aantal jaren een Kyoto-wiel in gebruik als primaire koelinstallatie. "Een van de zaken waarbij we verwachten nog een optimalisatieslag te kunnen maken, is met het verder finetunen van de aansturing. Daarom hebben we besloten om de 24/7 monitoring van het Kyoto-wiel in handen te geven van WCooliT. Zij hebben mensen aan boord die het oorspronkelijke wiel hebben ontwikkeld, dus daar zit ook meer dan voldoende kennis om tot een verdere verfijning van monitoring en afstelling van de installatie te komen.” 17 Geschikt voor 600mm en 800mm racks Minkels optimaliseert ontwerp Busbar Systeem voor datacenters minkels heeft het ontwerp van zijn modulaire variconpower busbar systeem geoptimaliseerd. alle nieuwe ontwikkelingen zijn geschikt voor zowel 600mm als 800mm brede racks - wat exact aansluit bij veel gebruikte breedtematen van server racks in datacenters. dcw april | energie Traditionele busbars hebben de handicap dat aftakkasten vaak niet volledig gecentreerd boven datacenter racks te plaatsen zijn. Minkels heeft zijn modulaire VariconPower Busbar Systeem zo ontworpen, dat steekmaten van de aftakpunten precies overeenkomen met de steekmaten van de racks. Dit maakt de installatie overzichtelijk en vermindert het risico op menselijke fouten tijdens installatie en wijzigingen. Het vernieuwde design van het modulaire Minkels VariconPower Busbar Systeem is daarmee nog beter afgestemd op verschillende gebruikersbehoeften in de datacenter omgeving. 18 ultieme flexibiliteit Voor datacenterbeheerders is het vaak lastig om precies in te schatten hoe de power behoefte in de datacenter omgeving zich in de nabije toekomst zal ontwikkelen. Het VariconPower Busbar Systeem van Minkels is, net als de meeste producten in het assortiment, een modulaire oplossing. De modulaire kenmerken zorgen ervoor dat datacenterbeheerders uiterst flexibel kunnen inspelen op toenemende power behoeften. Dit busbar systeem houdt dus rekening met onvoorspelbare toekomstscenario’s in het datacenter. Een belangrijk onderdeel van het systeem is het gebruik van slimme aftakkasten (Smart Tap-Off Boxes). Dit zorgt voor maximale modulariteit, flexibiliteit en schaalbaarheid van VariconPower Busbars, waarmee gebruikers in staat zijn om gaandeweg hun systeem voor stroomverdeling uit te rollen en indien nodig aan te passen. Het vernieuwde VariconPower Busbar Systeem met Smart Tap-off Boxes is geschikt voor datacenter stroomverdeling in zowel corporate als commerciële datacenters, met vermogens variërend van 160 ampère (A) tot 1.000 ampère (A). Het vernieuwde busbar systeem wordt geleverd als stand- ‘Een modulair busbar systeem kan in de toekomst gemakkelijk meebewegen met dynamische ontwikkelingen en behoeften’ Voor en achter tap-off boxes Slimme meter redundante ringverbinding Configureerbare tap-off box Integratie bovenkant rack Slimme meter intern of extern Tap-off box gecentreerd boven het rack Slimme meter voor complete metingen Het vernieuwde ontwerp van het Minkels VariconPower Busbar Systeem is nu geoptimaliseerd voor racks met een breedtemaat van zowel 600mm als 800mm, waardoor de smart tap-off boxes gecentreerd op het rack geplaatst kunnen worden. Dit zorgt voor een overzichtelijke installatie, wat het risico op menselijke alone oplossing én als geïntegreerde keuzemodule bij de Minkels Next Generation Cold Corridor - een eveneens modulair systeem dat voorziet in een flexibele corridor oftewel het energie-efficiënt scheiden van warme en koude luchtstromen. welke toekomstscenario’s? Zoals gezegd is de toekomstige power-behoefte lastig te voorspellen. Het kan bijvoorbeeld gebeuren dat in een datacenter, welke is uitgerust voor een gemiddelde energiedichtheid per rack, op een bepaald moment een lokale energieverdichting noodzakelijk is.Voorbeeld hiervan is het uitrollen van een zogenaamd ‘high density cluster’ in een standaard datacenter. Hoe in deze situatie om te gaan met een gebouwgebonden busbar sys teem? Resultaat is dat er onvoorziene aanpassingen gemaakt moeten worden welke tijd en geld kosten. Dit is te voorkomen door een volledig schaalbaar busbar systeem, geplaatst op de server racks, toe te passen. Een markttrend is dat steeds meer datacenters worden ontworpen zonder verhoogde vloer en bijbehorende infrastructuur onder deze vloerconstructie.Wat betekent dit voor de stroomverdeling? Is de klant in staat om hier met een gebouwgebonden busbar systeem op in te spelen? Ook hier geldt weer dat onvoorziene kosten voor aanpassingen zeer waarschijnlijk zijn. Meer en meer klanten kiezen er bewust voor om, in plaats van één datacenter met hoge beschikbaarheid, meerdere eenvoudige datacenters te bouwen met onderlinge netwerkverbindingen (twin datacenter concept). Dit heeft ook impact op de stroomverdeelinstallatie waaronder de busbars. De vraag is of dit soort eenvoudige datacenters nog steeds worden voorzien van dubbele power infrastructuur. Datacenterbeheerders zullen met het oog op de toekomst de vrijheid willen hebben om dit (kosten)efficiënt aan te kunnen passen. Desinvesteringen in vaste, dubbele powerinfrastructuren dragen hier uiteraard niet aan bij. kenmerken minkels variconpower busbar systeem •Smart tap-off boxes zijn gecentreerd op bovenkant rack - dit zorgt voor een overzichtelijke installatie wat het risico op menselijke fouten - tijdens installatie en wijzigingen - verkleint •Vereenvoudigde stroomverdeling infrastructuur - onafhankelijk van gebouwinfrastructuur te implementeren •Modulair systeem - gemakkelijk en flexibel uit te breiden en aan te passen aan verschillende power capaciteit behoeften •Geoptimaliseerd voor gangbare breedtematen - specifiek geoptimaliseerd voor zowel 600mm als 800mm brede racks, wat nauw aansluit bij de meest gebruikte breedtematen van server racks in datacenters •Nauwe integratie met Minkels Next Generation Cold Corridor integratie met deze eveneens modulaire corridor oplossing. Dit zorgt voor een overzichtelijke installatie, wat het risico op menselijke fouten tijdens installatie en wijzigingen verkleint •Aftakpunten achterzijde busbar - voor maximale groeimogelijk heden en flexibiliteit, wat tevens mogelijkheden biedt om extra koelsystemen aan te sluiten en bijvoorbeeld High Density-clusters in te richten dcw april | energie fouten - tijdens installatie en wijzigingen - verkleint. 19 ‘De Minkels VariconPower Busbar is een gebouwonafhankelijke oplossing, welke nauwe integratie biedt met Minkels Cold Corridors’ dcw april | energie het minkels antwoord 20 “Hét antwoord op de onvoorspelbare toekomst in het datacenter, is modulariteit”, zegt Jules Sommers, Senior Productmanager bij Minkels. “Is een busbar systeem opgebouwd uit modulaire bouwblokken, dan biedt dit flexibiliteit en schaalbaarheid - een veel gehoorde wens in de datacenteromgeving. Op die manier kan de inrichting van een busbar systeem in de toekomst gemakkelijk meebewegen met nieuwe en dynamische ontwikkelingen en behoeften.” Het Minkels VariconPower Busbar Systeem is een gebouwonafhankelijke oplossing, welke nauwe integratie biedt met Minkels Cold Corridors. Ook de gebouwonafhankelijkheid van het systeem en de integratie met de corridors en server racks dragen bij aan de overzichtelijkheid in het datacenter, wat de kans op menselijke fouten vermindert. Minkels VariconPower Busbar Systeem biedt, indien noodzakelijk, een redundant 2N systeem met een A- en B-feed boven de racks. De bijbehorende modulaire en slimme Smart Tap-Off Boxes zijn flexibel inzetbaar op het moment dat er een specifieke powerbehoefte is op een bepaalde locatie in het datacenter. Geïntegreerd op de Cold Corridors zelf, kan het busbar systeem eenvoudig meegroeien met uitbreiding van de Cold Corridor én met wijzigende power behoeften dus ook in geval van een uitbreiding van N naar 2N en omgekeerd. Gebruikers hoeven het systeem pas aan te passen wanneer de daadwerkelijke behoefte daar is. In alle gevallen voorziet het Minkels VariconPower Busbar Systeem in een (kosten)efficiënte, overzichtelijk oplossing welke aansluit bij de exacte behoefte gedurende de gehele levenscyclus van het datacenter. integratie ‘smart meters’ Om de operationele continuïteit te waarborgen en bijvoorbeeld installatie-issues te kunnen traceren, heeft Minkels een specifieke monitoring module voor de VariconPower Busbars ontwikkeld. De ‘Smart Meter’ is een module toepasbaar in de Smart Tap-Off Box die zorgt voor integratie met monitoringsystemen en waarmee energiemetingen verricht en uit- gelezen kunnen worden. Optioneel kan het monitoren en uitlezen van andere parameters worden toegevoegd, zoals temperatuur en de status van zekeringsautomaten, inclusief bijbehorende alarmmeldingen. Minkels heeft bij de ontwikkeling van de Smart Meter rekening gehouden met specifieke busbar behoeften in het datacenter. De afmetingen van de Smart Meter zijn door Minkels bewust compact gehouden, tot de helft van standaardafmetingen die gangbaar zijn voor dergelijke monitoringmodules in de markt. Op die manier is er nog steeds volop ruimte in de Tap-Off Boxes voor overige benodigde componenten, waaronder zekeringsautomaten, overspanningsbeveiligingen en indicatie-lampjes. Om er zeker van te zijn dat het verwijderen en/of toevoegen van Smart Tap-Off Boxes geen invloed heeft op het uitlezen van de verschillende Smart Meters in een netwerk, heeft Minkels ringredundantie aangebracht. Dit systeem kan tot 500 Smart Meters verbinden, waarbij de ringredundantie ervoor zorgt dat het uitlezen van de meters gedurende mutaties niet wordt onderbroken en de communicatie vanuit de Smart Meters dus te allen tijde is gewaarborgd. ■p klantvoordelen variconpower busbars •Maximale overzichtelijkheid - het is altijd duidelijk welke aftakkast bij welk server rack hoort •Schaalbaarheid - ook bij uitbouw van het busbar systeem blijven de aftakpunten gecentreerd boven de server racks, overeenkomstig de steekmaten van de racks •Esthetisch een verbetering - het door Minkels ontworpen busbar systeem biedt een overzichtelijke oplossing •Een kostenefficiëntie oplossing - pay-as-you-grow, dus gaandeweg hoeft er pas geïnvesteerd te worden •Een toekomstbestendige investering - investeren in het busbar sys teem op basis van feitelijke power behoefte, op het moment dat het daadwerkelijk nodig is Waarom niet hetzelfde doen? Content-leveranciers zijn aan de winnende hand het wordt almaar duidelijker dat content-leveranciers aan de winnende hand zijn doordat ze slimme algoritmes en software gebruiken om de verzamelde data optimaal te benutten. waarom zou je dat ook niet doen met de data in je datacenter? over je datacenter? Gebruik je sensoren? Uit onderzoek blijkt dat veel technici in datacenters 70 % van hun tijd kwijt zijn aan de documentatie van netwerkactiviteiten. Soms zijn ze drie weken met snoertjes en kabels bezig om alle records bij te werken, terwijl die de volgende dag alweer achterhaald blijken! Daarnaast is 70 % van de storingen in het netwerk te wijten aan bekabeling. Het is toch veel beter om 'sensoren' te gebruiken? Voor datacenters is de term DCIM bedacht: Datacenter Infrastructure Management. Op Wikipedia staat dat DCIM een categorie van oplossingen behelst ter uitbreiding van de normale beheerfunctie van datacenters, zodat al het fysieke materiaal en de facilitaire en ICT-technische bronnen kunnen worden aangewend. Met DCIM kunnen op de lange termijn informatietechnologie en facilitaire beheer disciplines worden geïntegreerd zodat overzicht, beheer en slimme capaciteitsplanning van de belangrijkste systemen van een datacenter kunnen worden gecentraliseerd. Bij het bedrijf waar ik voor werk gebruiken ze CPID-chips als 'sensoren'. CPID, Connection Point Identification, is de belangrijkste technologie achter het Quareo-systeem. De CPID-chips worden in de fabriek op elke connector geïnstalleerd. De chip bevat alle belangrijke parameters voor de assemblage, inclusief een uniek serienummer voor elke connector. Wordt er een connector in het Quareo-paneel of -framesysteem geplaatst, dan wordt de chip automatisch gelezen en de verbinding gedocumenteerd in de database. Als de andere kant van de kabel wordt geplaatst, leest het systeem de chip. Dankzij het unieke serienummer weet het systeem dat de twee poorten verbonden zijn. Wordt een connector losgekoppeld, dan wordt dat meteen herkend en krijgt het systeem direct een update. Nu kun je de gegevens gaan verwerken en je datacenter slim gebruiken door bijvoorbeeld het aantal poorten in de gaten te houden. Andere voordelen zijn bijvoorbeeld een versneld werktempo, verbeterde netwerkbeveiliging en meer begeleiding voor technici. Dat werkt pas efficiënt! ■p willy rietveld te connectivity dcw april | blog connectivity De term 'content leveranciers' wordt op verschillende manieren gebruikt. Ik doel op de bedrijven die heel veel data verzamelen en daar dan vervolgens slim gebruik van maken. Dat gebeurt elke dag. Je bekijkt wat websites en plotseling krijg je advertenties te zien over de dingen die je net online hebt bekeken. Achter dit soort verbindingen schuilt een geavanceerd systeem. Bedrijven worden hier steeds beter in en het is logisch dat deze ontwikkeling ook buiten het wereldwijde web plaatsvindt. Het gaat erom dat je slim omgaat met de gegevens die je verzamelt. Neem nu de verlichting van een gebouw. Een sensor detecteert je aanwezigheid en stemt daar de verlichting op af. Zo kun je energie besparen. Als je daarnaast de gegevens van alle sensoren gebruikt, kun je het gebouw veel efficiënter verlichten. Nog een ander voorbeeld: de sensoren in een wegdek. Daarmee wordt de hoeveelheid verkeer gemeten. Met alle verzamelde gegevens begrijpen wegbeheerders veel beter hoe het wegdek wordt gebruikt en kunnen ze waar nodig het verkeer omleiden of de weg verbreden. Het draait allemaal om slim gebruik van de verzamelde data. Geen wonder dat het 'internet der dingen' (Internet of Things, IoT) aan populariteit wint. Goed, nu terug naar je datacenter. Hoeveel tijd besteed je eigenlijk aan het verzamelen van gegevens 21 Veel aandacht voor nieuwe aanpak Vapor IO brengt servers onder in cilindervormige tanks de startup vapor io heeft een geheel nieuwe manier van koelen ontwikkeld: de vapor chamber. een vapor chamber is een zwarte cilindervormige tank die het draaien van servers stukken goedkoper maken dan datacenters waarin gebruik wordt gemaakt van een warme gang. dcw april | technologie Dit legt Cole Crawford, CEO van Vapor IO, uit in een interview met DatacenterKnowledge. Een datacenter voorzien van Vapor Chamber ziet er niet uit als een traditioneel datacenter. Wie aan het woord ‘datacenter’ denkt, ziet al snel een gebouw vol met racks en servers voor zich. Deze zijn uiteraard in de Vapor Chamber wel aanwezig, maar niet direct zichtbaar. Een bezoeker ziet alleen een reeks zwarte cilindervormige tanks staan. 22 ruimte optimaal benutten Vapor IO heeft voor het gebruik van deze tanks gekozen aangezien het bedrijf zich richt op datacenters waar beschikbare ruimte schaars is en dus zeer efficiënt moet worden gebouwd. De units zijn dan ook niet gericht op de webscale datacenters van Google en Facebook, maar juist op kleinere datacenters die op de rand van stedelijke gebieden zijn gebouwd. Deze worden ook wel ‘edge datacenters’ genoemd. In iedere Vapor Chamber, die een diameter heeft van pakweg 2,7 meter, kan 150 kW worden ondergebracht in zes 42RU racks. Ieder rack heeft de vorm van een wig, waardoor de zes racks samen een cilinder vormen. In het midden van deze cilinder is een opening aanwezig, die door Vapor IO een ‘hot column’ wordt genoemd. Deze warme kolom neemt het werk van een warme gang in een traditioneel datacenter over. Chamber af te voeren. Hierbij wordt gebruikgemaakt van luchtdruk. Door de luchtdruk in de kolom lager te maken dan de luchtdruk in de rest van de kamer, wordt de lucht automatisch uit de Vapor Chamber gezogen. Naast servers en koeling is een Vapor Chamber ook voorzien van alle andere benodigde apparatuur. Denk hierbij aan PDU’s en brandblusinstallaties. Door alle apparatuur die normaal gesproken gescheiden in een datacenter opereert in één unit onder te brengen, bespaart de Vapor Chamber veel ruimte. ■ ventilator Aan de bovenzijde is de Vapor Chamber voorzien van een ventilator met variabele snelheid, die bedoeld is om de hete lucht uit de Vapor wouter hoeffnagel journalist 23 dcw april | technologie het gebruik van de cloud is wijdverspreid. 93% van de bedrijven zet vandaag de dag de cloud in om onder andere kosten te verlagen en schaalbaarheid te vergroten. organisaties blijken steeds vaker een combinatie te willen gebruiken van clouddiensten en fysieke hard- en software. de hybride cloud heeft bij ruim driekwart van de bedrijven dan ook de voorkeur. 82% van de grote bedrijven kiest voor de hybride cloud Hybride cloud wordt steeds populairder dcw april | onderzoek Dit blijkt uit het RightScale 2015 State of the Cloud Report, waarvoor 930 technische professionals werkzaam bij organisaties in verschillende sectoren zijn ondervraagd over hun cloudgebruik. RightScale maakt hierbij onderscheid tussen twee groepen: MKB’ers met minder dan 1.000 werknemers en grootzakelijke bedrijven met meer dan 1.000 werknemers. 93% van alle ondervraagde organisaties geeft aan applicaties in de cloud te draaien of te experimenteren met Infrastructure-asa-Service (IaaS). 24 hybride cloud wordt steeds populairder De hybride cloud wordt onder grootzakelijke gebruikers steeds populairder. Vorig jaar gaf 74% van deze groep nog aan dat hun organisatie over een hybride cloudstrategie beschikt. Dit jaar blijkt 82% van de ondervraagde grote bedrijven de hybride cloud te hebben omarmd. Bij deze vorm van de cloud worden cloudoplossingen gecombineerd met hard- en software die fysiek bij de gebruiker op locatie staat. Als we kijken naar de publieke en private cloud blijkt de publieke cloud de applicaties in de cloud draaien De cloud wordt dus al op grote schaal ingezet door organisaties. Bedrijven kunnen echter nog veel meer applicaties naar de cloud verplaatsen. 68% van de ondervraagde enterprise-gebruikers geeft aan minder dan een vijfde van de applicatieportfolio in de cloud te draaien.Veel applicaties zijn echter wel ‘cloud-ready’. Ruim de helft van de bedrijven (55%) geeft daarnaast aan dat een flink deel van hun bestaande applicatieportfolio niet in de cloud draait, maar is gebouwd met cloudvriendelijke architecturen. De centrale IT-afdeling is binnen ruim zes op de tien (62%) grote organisaties verantwoordelijk voor de meerderheid van de beslissingen over cloudinvesteringen. Deze IT-afdeling is ook verantwoordelijk voor het beheer van de clouddiensten. Om de druk op de IT-medewerkers te verminderen zet 43% van de IT-teams een self-service portal in die werknemers toegang geeft tot clouddiensten. 41% van de IT-afdelingen heeft zo’n portal nog niet, maar heeft een self-service portal in ontwikkeling of plannen hiervoor. aws domineert de publieke cloud-markt RightScale heeft in het onderzoek ook gekeken naar het gebruik van cloudplatformen. Amazon Web Services (AWS) blijft de publieke cloud domineren, al wordt Microsoft’s Azure IaaS-platform steeds populairder. 57% van de ondervraagde organisaties geeft aan AWS te gebruiken, terwijl 12% Azure IaaS inzet. Dit is een verdubbeling ten opzichte van de 6% die in 2014 aangaf Azure te gebruiken. Onder grootzakelijke ge- bruikers is het verschil tussen de twee platformen overigens nog kleiner. Binnen deze groep geeft 19% aan Azure IaaS in te zetten, terwijl AWS door 50% wordt gebruikt.VMware’s vCloud Air, dat voorheen bekend stond als vCloud Hybrid Service, is door 10% van de ondervraagde organisaties geïmplementeerd. Hiermee moet de clouddienst van VMware het afleggen tegen AWS en Azure. De private cloudmarkt wordt geleid voor VMware vSphere, dat binnen 53% van de grote bedrijven wordt gebruikt als private cloud. Het gebruik van OpenStack is afgelopen jaar het hardst gestegen met een groei van 3%. De nieuwe Azure Pack van Microsoft doet het eveneens goed in haar eerste jaar en wordt door 11% van de ondervraagde grootzakelijke bedrijven gebruikt. volwassenheid in cloudgebruik In het onderzoek brengt RightScale ook in kaart hoe volwassen bedrijven zijn in het gebruik van de cloud. Hierbij maakt het bedrijf onderscheid tussen vier fases: •Cloud Watchers zijn organisaties die cloudstrategieën ontwikkelen en hiervoor plannen hebben, maar nog geen applicaties in de cloud hebben ondergebracht. Cloud Watchers willen beschikbare mogelijkheden op het gebied van de cloud evalueren en bepalen welke applicaties zij in de cloud gaan implementeren. •Cloud Beginners zijn nieuw in cloud computing en werken aan proof-of-concepts of initiële cloudprojecten. Cloud Beginners willen vooral ervaring opdoen met de cloud om toekomstige projecten te kunnen opzetten. 'DE CLOUD IS POPULAIR ONDER BEDRIJVEN. BEDRIJVEN DIE GEEN CLOUDPLANNEN HEBBEN, ZIJN NAGENOEG NIET MEER TE VINDEN' dcw april | onderzoek voorkeur te genieten. 88% van alle organisaties geeft aan de publieke cloud te gebruiken, terwijl 63% voor de private cloud kiest. De private cloud gaat echter aan de leiding als we kijken naar het aantal workloads dat hier is ondergebracht. 13% van de grootzakelijke organisaties geeft aan meer dan 1.000 virtuele machines (VM’s) in de publieke cloud te draaien, terwijl ruim een vijfde (22%) meer dan 1.000 VM’s in de private cloud heeft ondergebracht. Grote bedrijven verwachten overigens dat hier verandering in komt en workloads in de publieke cloud sneller zullen groeien dan die in de private cloud. 25 dcw april | onderzoek 26 •Cloud Explorers hebben meerdere cloudprojecten of -applicaties ondergebracht in de cloud. Cloud Explorers richten zich op het verbeteren of uitbreiden van hun cloudgebruik. •Cloud Focused bedrijven maken op grote schaal gebruik van cloudinfrastructuur en zoeken mogelijkheden om zowel het gebruik van de cloud als de kosten die hieraan verbonden zijn te optimaliseren. slechts één op de tien heeft geen cloudplannen Het cloudvolwassenheidsmodel van RightScale laat zien dat 26% van de respondenten Cloud Focused is, terwijl een even grote groep wordt geclassificeerd als Cloud Explorers. 23% van de respondenten zijn Cloud Beginners, terwijl 15% als Cloud Watchers werken aan cloudstrategieën en -plannen. Slechts 10% van de organisaties heeft geen plannen om de cloud te omarmen. Opvallend is dat de groep Cloud Focused bedrijven onder MKB’ers groter is dan onder grootzakelijke gebruikers. 29% van de MKB’ers wordt door RightScale als Cloud Focused gezien, terwijl dit voor 18% van de grote bedrijven geldt. De groep Cloud Explorers en Cloud Beginners is onder grootzakelijke gebruikers wel groter. Ook ligt het aantal bedrijven dat geen plannen heeft de cloud te omarmen onder MKB’ers hoger dan onder grote bedrijven (respectievelijk 14% en 3%). De cloud is dus populair onder bedrijven. Nagenoeg alle bedrijven gebruiken een vorm van de cloud of hebben hier plannen voor. Bedrijven die geen cloudplannen hebben zijn nagenoeg niet meer te vinden. De cloudsector lijkt dan ook een goede periode tegemoet te gaan. ■p Nieuw Geen P.U.E. maar L.U.I. rené descartes ( 1596-1650), een groot filosoof (ik denk, dus ik besta), stond erom bekend vele uren uit te slapen. hij beschouwde deze uren als zijn meest productieve. de redenen: 1.Onze PUE is al lager dan die van onze concurrenten 2.Wij willen wel, maar onze klanten willen geen veranderingen 3. Onze IT-hardware is heel erg zuinig, daarom hebben we een hoge PUE 4.Onze klant wil rust en die hoge PUE betaalt hij gewoon 5.PUE heeft niets met MVO te maken 6.Onze PUE is hoog omdat we heel snel groeien 7.Investeringen in PUE verlaging renderen niet voldoende 8.We hebben de koude en warme gangen al afgesloten 9.Wij hebben al een lage PUE, dat staat op onze website 10.De PUE is hoog omdat we pas 15% vol zitten 11.Onze servers moeten nu eenmaal met 18 graden Celsius worden gekoeld 12.Koeling heeft niets met PUE te maken 13.Onze PUE is hoog omdat we TIER 3 plus zijn Ik heb ze niet allemaal zelf in mijn bed bedacht, de meeste komen van u zelf… Welterusten, Kent u nog betere? Mail ze me: [email protected] Oh ja: Wij zijn wakker, hebben geluierd en zijn opgestaan…….U ook? Wordt graag vervolgd. ■p mees lodder ceo wcoolit dcw april | blog dc mirror Er kan tegenwoordig niet over een datacenter gesproken worden of het woord grote energieverbruiker valt wel. Jullie zijn stroomvreters, vaak op beschuldigende toon. Dat zijn we niet, maar we verbruiken wel veel. Kan ik er wat aan doen dat heel veel computers nou eenmaal heel veel stroom gebruiken? Ik kan me goed voorstellen dat je er moe van wordt om je daar elke keer weer tegen te moeten verdedigen. Hieronder de echte redenen ter verdediging. Hoeft u ook voorlopig niets aan uw stroomverbruik in uw DC te doen. Geen PUE meer, maar lekker niets doen. LUI... 27 air@work liet tijdens haar onlangs gehouden open dag op de productielocatie in emmeloord de bezoeker de kracht ervaren van verdampend water. de compressorloze datacenterkoelers van het bedrijf koelen door het verdampen van water. door het toepassen van een efficiënte warmtewisselaar wordt er - zoals het bedrijf stelt - met minimaal energieverbruik maximaal gekoeld. Open dag bij Air@Work: Bespaar energie door te koelen met verdampend water dcw april | event Naast de demonstratie met de daarvoor speciaal ontworpen mobiel werkende koelmachine was er tijdens de open dag ook de gelegenheid de nieuwste echte machines te bekijken. Ook werd uitleg gegeven over de indirecte adiabatische koeltechniek van Air@Work. Doordat het water direct op de platen in de warmtewisselaar verdampt, heeft de StatiqCooler-warmtewisselaar een hoge efficiëntie, zodat koelen met in de regel weinig energiezuinige compressoren niet meer nodig is. 28 Figuur 1. De StatiqCooler kunststof warmtewisselaar. hoe werkt indirecte adiabatische koeling? Indirecte bevochtigingskoeling is een koelproces waarbij de temperatuur van de datacenterlucht wordt verlaagd door het verdampen van water in een andere luchtstroom in een platenwarmtewisselaar. De datacenterlucht is geheel gescheiden van de bevochtigde luchtstroom, die naar buiten word afgevoerd en is daarmee niet van invloed op de luchtvochtigheid in het datacenter. Het afkoelen van warme lucht door verdamping van water in de lucht houdt op als de lucht 100 procent verzadigd is. De temperatuur waarbij dat gebeurt heet de natte bol-temperatuur. Water als koudemiddel is een natuurlijk, energiezuinig en duurzaam alternatief voor traditionele koelprocessen, zonder dat daarbij gebruik wordt gemaakt van chemische koudemiddelen. Op deze manier is met minimale componenten - namelijk: twee ventilatoren en een waterklep - een betrouwbaar en onderhoudsarm koelsysteem mogelijk. De basis van indirecte adiabatische datacenterkoeling is de StatiqCooler. Dit is een kunststof warmtewisselaar (zie figuur 1). De warmtewisselaar is een component dat warmte van de ene luchtstroom (de buitenlucht) door een dunne plaat gescheiden overbrengt naar de andere luchtstroom (de datacenterlucht). Bij een lage buitentemperatuur koelt de buitenlucht indirect de datacenterlucht zonder water. Wordt het buiten warmer, dan wordt de platenwisselaar bevochtigd. Het water verdampt op de plaat in de warmtewisselaar en onttrekt de warmte uit de datacenter- lucht. Door de dunwandige kunststof platen en de hygroscopische laag heeft de warmtewisselaar een hoge warmteoverdrachtscoëfficiënt. schematische weergave koelproces twee luchtstromen Zolang de buitentemperatuur laag genoeg is, werkt de wisselaar als een normale tegenstroom-warmtewisselaar. De buitenlucht koelt dan de datacenterlucht. De twee luchtstromen beïnvloeden elkaar, maar mengen niet. Pas als de temperatuur buiten oploopt, wordt er begonnen met het bevochtigen van de hygroscopische laag over de kunststof platen. Figuur 2. Schematische weergave van koelen met verdampend water. Door het toepassen van indirecte adiabatische koeling wordt zeer efficiënt gekoeld. Het energiegebruik is alleen dat wat nodig is voor het aandrijven van de ventilatoren. Een besparing van 90 procent op energiekosten ten opzichte van conventionele systemen is dan absoluut realiseerbaar. Daardoor kan de E-infrastructuur aanzienlijk lichter worden uitgevoerd. Denk hierbij aan transformatoren en generatoren waardoor de investering in het datacenter lager uitkomt dan bij conventionele koelsystemen. Bovendien - werd tijdens de open dag uitgelegd - is het systeem betrouwbaar. Dit wordt gerealiseerd door het minimaliseren van het aantal bewegende delen. Hierdoor kunnen we tot een hoge beschikbaarheid komen en blijven de onderhoudskosten laag. ■ van de redactie dcw april | event In figuur 2 is dit koelproces schematisch weergegeven: •Gedurende het koelproces stroomt warme lucht tussen de platen in de StatiqCooler, de primaire lucht (rood-blauwe pijlen). •De buitenzijden van de platen in de StatiqCooler zijn voorzien van een hygroscopisch laag, die indien nodig wordt bevochtigd met water. •Een tweede luchtstroom wordt als secundaire lucht aan de buitenzijde van de primaire luchtkanaaltjes in tegengestelde richting teruggevoerd. •De secundaire lucht verdampt het vocht uit de hygroscopische laag. De bevochtigde secundaire lucht wordt naar buiten afgevoerd, waardoor er geen vocht bij de geconditioneerde lucht komt. •Door het verdampingsproces wordt de primaire lucht gekoeld en aan de koude gang van het datacenter toegevoerd. 29 Voorbereid op het ergste 10 tips ter voorkoming van kostbare downtime bedrijven doen hun stinkende best voor een 99.999% uptime. toch blijven ze kwetsbaar voor een reeks aan gevaren, waaronder problemen met de elektrische systemen. datacenters zijn afhankelijk van een continue toevoer van schone energie. allerlei storingen kunnen zelfs het modernste en meest geavanceerde datacenter op de knieën krijgen, van een miniem designfoutje tot een storing in het elektriciteitsnetwerk. Gelukkig kunnen organisaties de risico's met een aantal bewezen 'best practices' aanzienlijk verkleinen. We geven tien tips voor het bouwen en beheren van een datacenter met minimale downtime. 1 dcw april | strategie Reken af met organisatorische belemmeringen Voor een goede werking van een datacenter is het belangrijk dat IT en facility management goed op elkaar zijn afgestemd. Wijzigingen door een van beide afdelingen zonder goed overleg kan resulteren in designfouten, onvoorziene gebeurtenissen en downtime. Daar is niemand bij gebaat. Bepaal dan ook middels duidelijk omschreven en gedocumenteerde procedures hoe en wanneer de IT- en facility managers met elkaar overleggen voordat zij wijzigingen in het datacenter implementeren. 30 2 Korte termijn vs. lange termijn Managers met een besluitvormingsbevoegdheid over een constructie- of renovatieproject moeten de keuzes die design engineers, lijnmanagers en aannemers maken zorgvuldig in de gaten houden. Ze moeten zich ervan verzekeren dat kostenbesparingen voor de korte termijn niet ten koste gaan van de stabi- liteit voor de lange termijn. Zij moeten ook duidelijk wijzen op het belang van het naleven van de originele operationele specificaties, zelfs als dat hogere uitgaven tijdens het bouwproces met zich mee brengt. Want anders krijgen zij later alsnog de rekening gepresenteerd. 3 Gestandaardiseerde werkprocessen Veel storingen in het datacenter zijn te herleiden naar menselijke fouten. Waar gewerkt wordt vallen nu eenmaal spaanders, maar het risico hierop kan wel worden verkleind. Facility-afdelingen moeten zorgen voor gestandaardiseerde en gedocumenteerde werkprocessen. Training en beschrijvende documenten moeten gemakkelijk voorhanden zijn. Het op een consistente en geroutineerde wijze uitvoeren van essentiële activiteiten verkleint de kans op stroom- en koelstoringen aanzienlijk. Tegelijkertijd stijgt daarmee de productiviteit van de facility-engineers. 4 Reparatiegemak en betrouwbaarheid Ga voor onderdelen die zowel zeer betrouwbaar als gemakkelijk te repareren zijn. Onderzoek vooral zorgvuldig hoe snel en effectief een fabrikant zijn producten kan servicen. Onderwerp een fabrikant dan ook aan een kritische blik. Over hoeveel service engineers beschikt de fabrikant, waar zijn ze gestationeerd en hoe snel zijn ze 'on site' in het geval van een stroomstoring? Kunnen ze escaleren als ze een probleem niet zelf kunnen oplossen? Wat is de beschikbaarheid van kritische onderdelen? Zelfs de kwalitatief beste en meest betrouwbare energie-infrastructuur levert uiteindelijk een matige beschikbaarheid als de fabrikant bij een storing geen goed getraind en uitgerust servicepersoneel kan sturen. 5 Enterprise-brede monitoring en proactieve diagnoses De nieuwste oplossingen voor enterprise-management helpen met het monitoren en managen van bedrijfskritische apparatuur als energie-, omgevings- en veiligheidssystemen. Maar zelfs de beste software doet weinig goeds als het niet waarschuwt voor negatieve trends of wanneer het niet goed geraadpleegd wordt. Het uitrollen van energiesysteem-monitoring en diagnostische software is een goede start, maar facility-afdelingen kunnen niet zonder goede werkprocessen voor het raadplegen van die software en het snel ingrijpen bij tekens van gevaar. Plannen voor noodsituaties IT en facility-afdelingen hebben directe controle over veel van de problemen die een datacenter op de knieën krijgen. Maar zelfs de best ontworpen en meest zorgvuldig gebouwde faciliteit is kwetsbaar voor problemen die buiten de invloedssfeer van de organisatie liggen. Bedrijven moeten de externe risicofactoren zeer zorgvuldig in kaart brengen en vervolgens nauwgezet de kosten en baten van de voorbereiding daarop afwegen. Het bevoorraden van vijf in plaats van twee dagen aan diesel en koelwater voor de koelsystemen mag dan duur zijn, het is nog altijd significant goedkoper dan drie dagen downtime. Als het gaat om planning voor noodsituaties geldt de vuistregel: ‘hoop op het beste, maar ben voorbereid op het ergste’. 7 Veilige werkomgeving Sterke elektrische ontladingen in een datacenter kunnen niet alleen zorgen voor allerlei storingen en zelfs vernietiging van apparatuur, maar zijn ook gevaarlijk. Ze kunnen flinke vonken veroorzaken, ook wel vlambogen genoemd. Datacenterprofessionals moeten er dan ook alles aan doen dit gevaarlijke verschijnsel te voorkomen. Voor het reduceren van de frequentie, ernst en de schadelijkheid van vlambogen, zijn de volgende aandachtspunten belangrijk: * Doe een gevarenanalyse en maak daarbij gebruik van experts en analisten * Verminder beschikbare foutstroom, zowel in design als in de praktijk * Verkort clearing time * Neem een systeem voor beheer op afstand in gebruik * Voorspel en voorkom storingen * Leid ontladingsenergie om trouwbaarheid en operationele efficiency. Veel distributeurs bieden kortingprogramma's voor het vervangen van UPS-systemen en moedigen daarmee het terugdringen van energieverbruik aan. Dergelijke kansen zijn er ook voor andere delen van het datacenter, zoals voor luchtstroommanagement en koeling. Frequentieregelaars en LED-verlichting zijn ook praktische manieren voor energiebesparing zonder dat het ten koste gaat van de betrouwbaarheid en uptime van het datacenter. 8 Passende energie-infrastructuur De energie-infrastructuur heeft een grote impact op inkoopkosten, operationele kosten, betrouwbaarheid en gemiddelde reparatietijden. Er is niet een standaard 'juiste keuze'. Organisaties moeten hun energie-infrastructuur afstemmen op hun specifieke omstandigheden en behoeften. Die worden voornamelijk bepaald door het kritische karakter van de IT-applicaties in het datacenter. 9 Vervang verouderde apparatuur Het vervangen van oude UPS-systemen met nieuwe modellen is een goedkoper en veilige manier voor de verhoging van de be- Mattieu Terlouw dcw april | strategie 6 31 10 Audit de energiesystemen Onderwerp je energiesystemen regelmatig aan een grondige inspectie. Eaton is een van de bedrijven die kan assisteren bij deze belangrijke taak. Werk altijd bouwtekeningen, schema's en handleidingen bij wanneer apparatuur is vervangen of bijgewerkt. Het handhaven van beschikbaarheid in hedendaagse complexe datacenters is lastiger en strategisch belangrijker dan ooit. Zeker gezien de staat van de wereldeconomie, de druk op duurzaamheid en het ouder wordende en vaak slinkende personeelsbestand.Voor het verminderen van downtime is het belangrijk dat datacenterbeheerders het belang inzien van een goede balans tussen preventief onderhoud, noodplanning en, wanneer nodig, incrementele investeringen in nieuwe hardware. ups: een stroomstoring de baas Grootschalige stroomstoringen, in Nederland komen ze gelukkig niet heel vaak voor.Toch was het vrijdag 27 maart goed raak. Een technisch mankement in het hoogspanningsstation in Diemen stak de kop op. Het gevolg: vele huishoudens en bedrijven in Noord-Holland en Flevoland zaten urenlang zonder stroom. Dat hield de gemoederen flink bezig, #stroomstoring was zelfs een trending topic op Twitter. Voor zeer bedrijfskritische toepassingen kan zo'n storing ernstige gevolgen hebben, met materiële en economische schade tot gevolg. Voor zorginstellingen kan plotselinge uitval van energietoevoer zelfs levensbedreigende situaties opleveren. Gelukkig is hier wel degelijk tegen te wapenen, middels een UPS-systeem. UPS staat voor uninterruptible power supply en zorgt voor een continue toevoer van energie, zonder onderbreking. Zodat bij een stroomstoring er geen enkele hickup waarneembaar is en alles 'gewoon kan doordraaien'. Meer informatie over hoe een UPS kan helpen tijdens stroomstoringen vindt u op: www.eaton.nl/powerquality. ■ mattieu terlouw sales manager power quality benelux, eaton “Interxion staat voor hoogwaardige datacenterdienstverlening. Wij stellen de hoogste eisen aan onze datacenters en verwachten van onze leveranciers dezelfde kwaliteit. Vakmanschap, discipline en dezelfde gezichten zijn bij HSD vanzelfsprekend waardoor continuïteit en kwaliteit zijn gewaarborgd.” Uw professionele partner voor: Keurmerk IDC brengt trends in kaart: Flash storage wordt steeds gewoner de ontwikkelingen rond de it-laag bepalen in toenemende mate de eisen die we moeten stellen aan de technische infrastructuur van het datacenter. een van de ontwikkelingen waar we de komende tijd goed op moeten letten, is die rond flash storage. chris johnson van hp’s storage-divisie geeft een toelichting. meer data, minder energie “Het gaat bij flash niet over de prijs versus de prestaties voor een aantal specifieke apps. Het gaat over het vermijden van de noodzaak om een nieuw datacenter te openen. Ook niet onbelangrijk: om de kosten van stroom en koeling tot een vierde van de huidige kosten terug te brengen.” Ter illustratie: HP 3PAR StoreServ biedt nu 1.92TB SSD-geheugen met een volledige garantie van vijf jaar. Dankzij deduplicatie van data en andere technologieën mogen we uitgaan van een zogeheten ‘compaction ratio’ van 4:1. Dit betekent dat op een 1,92TB SSD evenveel data kan worden opgeslagen als op een traditionele 8 TB schijf. Het is nog niet eens zo lang geleden dat 6TB HDD’s op de markt kwamen. Opmerkelijk is dat deze HDD’s vier maal meer energie verbruiken. adoptie komt op gang Chris Johnson van HP’s storage-divisie: “Flash storage maakt het mogelijk de kosten van stroom en koeling tot een vierde van de huidige kosten terug te brengen.” Wat betreft adoptie van flash lopen we in Europa best wel wat achter, meent Johnson. Veel bedrijven beginnen zich nu pas te realiseren dat flash meer biedt dan alleen een snelle responstijd voor specifieke apps. Een recente studie van marktonderzoeksbureau IDC onder 304 IT-organisaties in vijf Europese regio’s laat zien dat de adoptie van flash nog steeds erg laag is. Uit het onderzoek blijkt dat organisaties op dit moment flash op bredere basis beginnen te overwegen. Als belangrijkste voordelen van flash-technologie zien zij de snellere toegangstijd tot data, gevolgd door hogere sequentiële doorvoersnelheid en kortere leestijden. performance enabler De meeste respondenten zien flash vooral als een performance enabler. Dat wil zeggen: een manier om de toegang tot informatie te versnellen en daarmee ook tot een versnelling van bedrijfsprocessen te komen. Kostenaspecten zoals het lagere energieverbruik en het gebruik van low-cost geoptimaliseerde drives blijken vooralsnog een ondergeschikte rol te spelen bij beslissingen over invoering van flash. Hier valt nog veel te winnen, meent Johnson. Grote organisaties (5.000 werknemers) kijken nog het meest naar het kostenaspect, waarbij kleinere bedrijven vooral waarde hechten aan de kleinere afmetingen en een hogere dichtheid van flash arrays, zodat ze ook kunnen worden gemonteerd in kleine ruimtes. ■p Het volledige IDC-rapport kunt u lezen op de 3PAR Flash-site: http://www8.hp.com/us/en/ products/data-storage/flash-optimized.html. dcw april | it-technologie “Er is bij IT-afdelingen steeds meer aandacht voor flash”, meent Chris Johnson, EMEA vice president en general manager van HP’s storage-divisie. “Sommigen zien het als ‘just another’ opslagmedium dat sneller is en perfect geschikt voor een aantal specifieke applicaties. Flash biedt echter veel meer en dat heeft gevolgen voor de technische infrastructuur van het datacenter. Het is dus belangrijk deze ontwikkelingen goed te volgen.” 33 Ook racks en apparatuur dienen gereinigd te worden Schoonmaken van computerruimtes verdient meer aandacht computerruimtes worden veelal niet opgenomen in het reguliere schoonmaakpakket. dat is op zich logisch, omdat er kostbare en gevoelige apparatuur staat die men liever niet aan een willekeurige schoonmaker met een emmer sop toevertrouwt. toch kunnen de ruimtes op den duur zodanig vervuilen dat dit storingen oplevert voor zowel de opgestelde apparatuur als de mensen die in de zalen aan het werk zijn. hoe lossen we dit op? dcw april | markt In 2002 vroeg een relatie ons om advies voor de schoonmaak van een aantal datacenters. Dat leidde tot een langdurige samenwerking en het schoonmaakonderhoud van ruim 15.000 vierkante meter computervloer. Hierna hebben wij deze vorm van dienstverlening verder ontwikkeld en nu leveren wij een totaalconcept. Zo maken wij server racks niet alleen van buiten en binnen schoon, maar wij kunnen ook alle mogelijke apparatuur die zich in de server racks bevindt inwendig reinigen. 34 achterstallig onderhoud De noodzaak dergelijk werk uit te voeren, kan voortkomen uit achterstallig onderhoud. Het komt echter ook vaak voor dat professionele reiniging inwendig noodzakelijk is nadat er door een verbouwing veel bouwstof in de server apparatuur terecht gekomen is. In dat geval kan door reiniging schade vanwege uitval worden voorkomen. Na het nodige label- er markeerwerk wordt betreffende computerapparatuur dan door Anico’s specialisten losgekoppeld en vervolgens buiten de serverruimte gedemonteerd. Hierbij worden onder meer de schijven, voedingen en ventilatoren uit de machines gehaald. Vervolgens wordt het geheel met speciale compressoren en stofzuigers behoedzaam gereinigd, waarna alles weer op de oorspronkelijke plek wordt gemonteerd, de machine wordt gesloten en teruggeplaatst. In de racks of patchkast wordt vervolgens de bedrading dan weer correct aangesloten. Omdat veel apparatuur tijdens kantoortijd niet uit kan, komt het regelmatig voor dat dergelijk werk in de weekenden of avonduren wordt uitgevoerd. electrostatische ontlading Naast het voorkomen van vervuiling is periodiek schoonmaakonderhoud van datacenters door specialisten een must. Dit dient te gebeuren door medewerkers die zijn geschoold en ervaring hebben met dit soort werkzaamheden. Naast VCA- en inhoudelijke trainingen wordt er bij Anico doorlopend aandacht besteed aan het voorkomen van elektrostatische ontlading (ElectroStatic Discharge of ESD). Zo dragen de specialisten zogenaamde ESD kleding en wordt er altijd gewerkt met ESD ervaring telt Anico bestaat inmiddels 13 jaar. Directeur van het in Kampen bevestigde bedrijf is Cors de Kort. De Kort’s vader dreef een schoonmaakbedrijf waar hij als student na schooltijd en in de vakanties werkte en zo de nodige schoonmaakervaring opdeed. Na afronden van een opleiding in de informatica werkte hij eind jaren tachtig onder meer als systeembeheerder van een P7000 bij de Philips in Apeldoorn (PTDSN). In 1990 startte hij met COmputer Reiniging Service CORS tot hij dit begin 1999 verkocht aan Abilis Cemsto (later ISS). De Kort was bij deze firma enige jaren werkzaam als productmanager elektronica reiniging. Eind 2001 startte hij met Anico schoonmaakdiensten, waar hij nu leiding geeft aan 70 medewerkers die regionaal zo’n 100 panden schoonmaken. Server-reiniging en schoonmaakonderhoud van computerruimtes worden door de Anico’s specialisten door het hele land uitgevoerd. stofzuigers en hulpmaterialen. Om schade die kan voortvloeien uit het morsen van water te voorkomen, wordt er in de computerruimtes uitsluitend gewerkt met klamvochtige doeken en vlakmoppen. Door het gebruik en krassen in de vloer loopt de antistatische werking van de vloer langzaam terug. Als de vloeren geschrobd moeten worden gebeurt dit met een soort alcohol die gesprayd wordt. Daarna wordt het vuil dan met droge vlakmoppen opgenomen zodat de vloer snel droog is en er een matglans waslaag kan worden aangebracht. Onze was repareert en ondersteunt de ESD-geleidende eigenschappen van de vloer, voorkomt hechting van vuil en geeft de vloer bovendien een verzorgd uiterlijk. Voor en na het conserveren van de vloer kan de doorgangsweerstand worden gemeten. Wie er voor kiest deze metingen regelmatig uit te laten voeren krijgt goed inzicht in de toestand en de ontwikkeling van de vloer. frequentie van schoonmaken Hoe vaak een dataroom moet worden schoongemaakt, is sterk afhankelijk van het gebruik. Stel dat het gaat om een datacenter met entree, kantoren, loading bay, toiletten en dergelijke. In een dergelijke faciliteit dient dan onderscheid te worden gemaakt tussen de verschillende ruimtes.Waar dan de kantoren en toiletten regelmatig gedaan dienen te worden kan een gemiddelde computervloer al goed onderhouden worden door deze 1x per 14 dagen te wissen en 1x per 28 dagen klamvochtig te moppen met een ESD reinigingsmiddel. Wij komen nu wel in computerruimtes waar jaren niet is schoongemaakt en waar zich onder de vloeren veel puin en afval bevindt. Anderzijds komen wij ook wel vloeren tegen die elke maand compleet worden opgeblokt wat ook weer zwaar overdreven en weggegooid geld is. In alle situaties is het verstandig om te komen tot een onderhoudsprogramma op maat. Dat wil zeggen dat de schoonmaak niet alleen vakkundig wordt uitgevoerd, maar ook met een realistische frequentie afgestemd op gebruik van betreffende verschillende ruimtes zodat zowel de medewerkers als de opgestelde machines optimaal kunnen presteren. ■p cors de kort directeur anico schoonmaakdiensten in kampen dcw april | markt onderhoudsprogramma’s 35 IBM en Astron gaan microservers koelen met warm water-systeem IBM en het Nederlandse instituut voor radio astronomie Astron werken samen aan microservers die worden gekoeld met een warm water-systeem. De servers moeten enorme hoeveelheden data gaan verwerken die wordt verzameld door de ‘Square Kilometre Array’ (SKA) radiotelescoop. Dit legt Ronald Luijten van IBM Zurich uit aan DatacenterDynamics. De SKA is een radiotelescoop bedoeld om radiosignalen uit de ruimte op te vangen. De telescoop is op dit moment nog in ontwikkeling en bestaat onder andere uit grote hoeveelheden antennes die in zowel Zuid-Afrika als Australië worden geplaatst. Naar verwachting wordt de telescoop in 2024 in gebruik genomen. 14 exabyte aan data per day De radiotelescoop gaat gigantische hoeveel heden data verzamelen, die allemaal geanalyseerd zullen moeten worden. Naar schatting gaat het om 14 Exabyte aan data per dag, waarvan slechts één Petabyte interessant genoeg zal zijn om te bewaren. De onderzoekers hebben dan ook een grote hoeveelheid rekenkracht nodig om alle data te kunnen verwerken en analyseren. Hiervoor is het ‘Dome project’ opgezet. In dit project wordt een systeem gebouwd met een grote hoeveelheid goedkope 64-bit processoren, die net zo dicht op elkaar worden geplaatst als DIMM-geheugen. Het gaat hierbij om System on Chips (SoC’s) met 64-bit processoren gebaseerd op IBM’s T4240 OpenPower chip. De SoC’s worden gebouwd door Free scale Semiconductors en maken gebruik van zeer kleine geheugenstrips die zeer dicht naast elkaar worden geplaatst. Dit moet vertraging in de communicatie tussen de microservers tot een minimum beperken. zeer hoge dichtheid Het systeem krijgt een ontwerp met zeer hoge dichtheid. In totaal willen IBM en Astron 128 microservers in een 2U rackunit plaatsen. Iedere rackunit levert hierdoor 1.536 kernen, 3.072 threads en 8 Terabyte aan RAM-geheugen. Door het zeer dichte ontwerp van het systeem is een speciale manier nodig om de hitte die door de microservers wordt gegeneerd af te voeren. IBM en Astron maken gebruik van een systeem waarbij een koperen plaat dicht op de OpenPower chip wordt geplaatst. Deze plaat heeft twee functies: de temperatuur van de chip op 85 °C houden en stroom leveren aan de chip. De warmte wordt door de koperen plaat afgegeven aan een water circulatiesysteem. ■p www.heras.nl Buiten beginnen is binnen winnen Grondtemperatuur blijkt van invloed op glasvezelkabels De grondtemperatuur is van invloed op glasvezelkabels en daarmee op de nauwkeurigheid van het signaal dat er door reist. Een nieuw wiskundig model beschrijft dit effect en maakt het mogelijk op basis van grondtemperatuurmetingen voorspellingen te doen over de stabiliteit van de glasvezelverbindingen. Onderzoek van de Vrije Universiteit Amsterdam en Rijksuniversiteit Groningen naar de nauwkeurigheid van nieuwe virtuele atoomklokverbindingen wijst uit dat grondtemperatuur van invloed is op glasvezelkabels. In samenwerking met het KNMI is een wiskundig model ontwikkeld dat dit effect beschrijft. De onderzoekers hebben hun resultaten in het wetenschappelijke tijdschrift Applied Optics gepubliceerd. tijds- en plaatsbepaling Virtuele atoomklokken worden onder andere gebruikt voor tijdsbepaling en kunnen ook zeer nauwkeurige plaatsbepaling zoals GPS mogelijk maken. In het onderzoek is het glasvezelnet van SURFnet gebruikt om de signalen van extreem stabiele atoomklokken in Amsterdam over te brengen naar Groningen voor fundamenteel wetenschappelijk onderzoek. In het onderzoek is onder meer gekeken naar het effect van variaties in grondtemperatuur op het gedrag van de virtuele atoomklok. Zo wordt bij een stijgende temperatuur de glasve- zelverbinding door thermische uitzetting iets langer, waardoor het signaal van de klok met een kleine vertraging uit de glasvezel komt. Er is nu een model ontwikkeld dat dit effect beschrijft, zodat op basis van grondtemperatuurmetingen een voorspelling kan worden gedaan over de stabiliteit van de atoomklok op afstand. nieuwe toepassingen mogelijk Met de huidige glasvezelverbinding is het mogelijk in Groningen zeer precieze metingen aan atomen en moleculen te doen met behulp van atoomklokken die in Amsterdam zijn opgesteld. Zulke metingen kunnen onderzoekers helpen bij fundamenteel onderzoek. In de toekomst kunnen virtuele atoomklokken via glasvezel zorgen voor sneller mobiel internet doordat meerdere zendmasten op efficiëntere wijze gelijktijdig gegevens kunnen uitwisselen met een smartphone. Ook zal de atoomklok op afstand mogelijk worden gebruikt voor zeer nauwkeurige plaatsbepaling op de weg, wat belangrijk is voor bijvoorbeeld zelfrijdende auto’s. Jeroen Koelemeij, onderzoeker aan de VU en coördinator van het project, is enthousiast over de klokverbinding via glasvezel: “Voor onderzoekers biedt het een geweldige kans om vernieuwend fundamenteel onderzoek te doen en tegelijkertijd nieuwe technologie te ontwikkelen die op korte termijn allerlei alledaagse toe- passingen kan verbeteren. Een mooi voorbeeld van hoe uiteindelijk iedereen kan profiteren van onderzoek dat grotendeels door gemeenschapsgeld is gefinancierd.” atoomklokken in amsterdam koppelen aan opstelling in groningen ”Door gebruik te maken van het SURFnetnetwerk konden we de atoomklokken in Amsterdam relatief eenvoudig koppelen aan de onderzoeksopstelling in Groningen”, vult Rob Smets, netwerkexpert van SURFnet aan. ”Hierdoor kan het netwerk direct bijdragen aan nieuw fundamenteel onderzoek.” ■p HERAS ADVAT AFSCHRIKKEN • DETECTEREN • VERTRAGEN • ACTIE ONDERNEMEN • TOEGANG VERSCHAFFEN Eaton 3 fase UPS. Energiezuinige power quality oplossingen • Ongeëvenaarde prestaties • Toonaangevend op gebied van efficiency • Innovatieve energiebesparende technologieën • Compact in vloeroppervlak en gewicht www.eaton.nl/datacenters advertentie Datacenters op een groene fundering ‘Apple wordt grootste verbruiker van zonne-energie in VS’ Apple is eigenaar van een flink aantal datacenters, die gezamenlijk veel energie verbruiken. Het bedrijf zet daarom vol in op zonneenergie om haar datacenters op een duurzame wijze aan te drijven en het milieu te ontlasten. Apple wordt hierdoor mogelijk dit jaar nog de grootste zakelijke verbruiker van zonne-energie in de Verenigde Staten (VS). Dit stelt Ken Johnson, vice president communicatie bij de Solar Energy Industry Association (SEIA) tegenover Infoworld. Wallmart voert de lijst met grootste zakelijke gebruikers van zonne-energie al drie jaar aan. Het bedrijf kiest vooral voor het installeren van zonnepanelen op daken van winkels en kantoren. Apple kiest voor een andere aanpak en legt enorme velden met zonnepanelen aan. Het IT-bedrijf uit Cupertino is volgens Johnson hard op weg de eerste plaats van Wallmart over te nemen. Apple maakte eerder dit jaar bekend 850 miljoen dollar te investeren in een nieuw zonnepark dat wordt gebouwd in samenwerking met First Solar. Dit park moet Apple 130MW aan zonne-energie gaan leveren. “Deze deal is een soort verzekering voor Apple. De zon zal ook over 25 jaar nog volop schijnen, waardoor Apple zeker stelt emissievrije energie te krijgen tegen dezelfde redelijke prijs – zelfs in 2040”, zegt Amit Ronen, directeur van het Solar Institute van de Amerikaanse George Washington University tegenover Infoworld. ■p Amsterdamse datacenters zijn fors meer energie gaan verbruiken Het stroomverbruik van de Amsterdamse ICT-sector is tussen 2010 en 2013 met 15,8% gestegen. Vooral de grote hoeveelheid datacenters heeft hieraan een belangrijke bijdrage geleverd. Dit blijkt uit cijfers van het CBS. Datacenters worden door de aanwezigheid van de AMS-IX, het grootste internetknooppunt ter wereld, naar Amsterdam getrokken. Dit is goed terug te zien in het energieverbruik in de regio. Wat betreft het totale stroomverbruik in de ICT-sector is de gemeente Amsterdam met afstand koploper. In andere regio’s is het energieverbruik door de ICT-sector juist teruggelopen. Voorbeelden zijn Den Haag en Rotterdam. In Den Haag daalde het ICT-stroomverbruik tussen 2010 en 2013 zelfs met 20%. Vooral bij traditionele mediabedrijven zou minder energie worden verbruikt. De ICT-sector in Noord-Holland is dankzij Amsterdam met afstand de grootste verbruiker van alle Nederlandse provincies. Met een verbruik van 2,7 miljard kWh, vergelijkbaar met pakweg 900.000 huishoudens, is Noord-Holland verantwoordelijk voor 43,3% van het totale ICTstroomverbruik in Nederland. reactie amsterdamse datacenterbeheerders Amsterdamse datacenterbeheerders stellen dat het CBS meer toelichting had moeten geven bij haar cijfers en het rapport nu een verkeerd beeld geeft van de ontwikkelingen in de Amsterdamse ICT-sector. Het CBS meldt dat het energieverbruik van Amsterdamse datacenter afgelopen jaar 16% hoger lag dan in 2011. Dit spreken de beheerders niet tegen, maar zij wijzen er wel op dat het aantal datacenters in dezelfde periode meer dan verdubbeld is. Het energieverbruik is dus weliswaar toegenomen, maar de sector heeft wel degelijk grote stappen gemaakt op het gebied van energie-efficiëntie. De datavolumes die worden opgeslagen en getransporteerd zouden exponentieel zijn gestegen tussen 2011 en eind 2014. Om deze grote vraag aan te kunnen hebben een groot aantal nieuwe datacenters in de regio Amsterdam hun deuren geopend. Deze gegevens zetten de cijfers van het CBS in een heel ander daglicht. ■p SPIE-ICS Integrated Connectivity Solutions SPIE-ICS faciliteert uw connectiviteit door middel van een integrale aanpak en dienstverlening. Wij doen dit op het gebied van: • Datacenters en ICT-ruimtes • In-building Wireless (DAS) • IT en Facilitaire Infrastructuren • Enterprise Mobility Management • Smart Integrated Facility Management • Detachering Telecom Management Professionals Voor meer informatie ga naar www.spie-nl.com/services/spie-ics of bel naar 076 - 544 54 44 Amsterdam koploper in colocatie Amsterdam is koploper in colocatie. In geen enkele andere Europese stad is zo’n grote vraag naar colocatie. De markt presteert voor het eerst ook beter dan Londen. Dit blijkt uit onderzoek van CBRE, dat vastgoedadvies levert aan klanten. Colocatie-providers in Amsterdam verkochten in 2014 22,3MW aan IT-ruimte aan klanten, een stijging van maar liefst 97% ten opzichte van 2013. Hiermee is Amsterdam verantwoordelijk voor een derde van de to- tale vraag naar colocatieruimte in Europa, dat voor 2014 uitkomt op 66MW. Technologie-, media- en telecombedrijven zijn belangrijke nieuwe klanten van colocatieproviders. CBRE verwacht deze bedrijven binnen Europa zeer actief zullen blijven en zich zullen richten op de grotere connectiviteitshubs in Europa. De organisatie verwacht dan ook dat Amsterdamse colocatieproviders in 2015 opnieuw een sterk jaar zullen doormaken. ■p Coolan zet crowdsourcing in om datacenterstoringen te voorspellen Als het aan Coolan ligt gaan beheerders van grote datacenters informatie die zij verzamelen tijdens het optimaliseren van hun datacenter delen met andere datacenterbeheerders. Het bedrijf wil crowdsourcing in gaan zetten om datacentermanagement te verbeteren en problemen te voorspellen. Coolan verwacht door grote hoeveelheden data over de gehele wereld te verzamelen en te combineren interessante inzichten te kunnen bieden voor datacenterbeheerders. Door hierop machine learning los te laten stelt Coolan nauwkeurige voorspellingen te kunnen doen van mogelijke problemen in datacenters en downtime. Iets wat niet onbelangrijk is, gezien de hoge kosten die gemoeid gaan met downtime. Energie-investeringsaftrek beschikbaar voor rack koeling dcw april | nieuws Rack koeling in datacenters is door de overheid op de lijst voor de EIA – Energie Investeringsaftrek 2015 gezet. Met deze stap wil de overheid investeringen in energiezuinige koeling verder stimuleren. 40 Het toepassen van rack koeling in computerruimtes/datacenters is de laatste jaren bijna ‘common practice’ geworden. Bij de introductie van deze manier van koeling was de veronderstelling van fabrikanten dat deze manier van koelen met name voor serverracks met zware belasting gebruikt zouden worden. Inmiddels is wel bewezen dat deze manier van koelen ook interessant is voor serverracks die minder intensief belast worden. Hoe dichter bij de warmte bron er gekoeld wordt hoe efficiënter de koeling immers is. “All IT Rooms juicht deze ontwikkeling toe”, aldus directeur Ronald Kok. “Wij zijn al jaren een groot voorstander van koeling op serverrack niveau en passen dit systeem met veel succes bij onze klanten toe. Naast de aantoonbare energiebesparing is ook de modulariteit van dit systeem een groot voordeel ten opzichte van de traditionele manier van koeling waar de gehele ruimte gekoeld wordt.” p ■ Het platform van het bedrijf lijkt in eerste instantie op veel andere beheersystemen. De software implementeert code in de servers die worden beheerd, wat het mogelijk maakt relatief basale informatie over de status van de server te verzamelen. De kracht van Coolan zit dan ook in het feit dat deze informatie vervolgens wordt vergeleken met informatie die is verzameld in een groot aantal andere datacenters. Afwijkingen vallen hierdoor direct op, waardoor Coolan storingen in datacenters kan voorspellen. Beheerders kunnen op basis van deze informatie direct ingrijpen om downtime te voorkomen. Huawei en Black Lotus openen anti-DDoS-datacenter in Amsterdam Huawei en managed security service provider (MSSP) Black Lotus openen samen in Amsterdam een DDoS Cloud Scrubbing Center. Dit datacenter is specifiek gericht op het tegengaan van Distributed Denial of Service (DDoS)-aanvallen. Huawei en Black Lotus willen met het DDoS Cloud Scrubbing Center cloudproviders te hulp schieten die doelwit zijn van DDoS-aanvallen. Deze aanvallen kunnen een grote impact hebben op de bedrijfsvoering van de providers. Het datacenter is per direct operationeel en de eerste in zijn soort in Europa. Het datacenter kan bescherming bieden tegen DDoS-aanvallen met een capaciteit van 160G. Het DDoS Cloud Scrubbing Center is gericht op Europese tier-1 en tier-2 netwerkoperators. ■p Inspirerende visie op de datacentermarkt Grote organisaties laten zich graag adviseren over de inzet of outsourcing van datacenter activiteiten. Daarmee is een specialistisch vakgebied ontstaan waarvan u als datacenter consultant ook deel uit maakt. Dutch Datacenter Association, Previder en DatacenterWorks organiseren een lunchsessie om vanuit het oogpunt van de consultant de toekomst van het datacenter te bespreken en kennis met elkaar te delen. Deze sessie vindt 24 april plaats op een inspirerende locatie: het Miele Inspirience Center in Vianen. In deze culinaire omgeving behandelen Stijn Grove (DDA) en Eric Vredeveldt (Previder) de belangrijkste ontwikkelingen in de datacenterwereld. Aan de hand van een aantal stellingen - zoals de datacentermarkt is nog lang niet verzadigd - geven zij hun visie om daar vervolgens tijdens de lunch met de deelnemers over verder te discussiëren. Ter afsluiting worden de 5 belangrijkste ontwikkelingen voor de komende 5 jaar gedefinieerd. Op previder.nl/inspiration staat meer informatie over het programma en de aanmelding. ■p PX® Intelligent Rack PDUs Power Distribution Units voor het Data Center Raritan’s PX® intelligente rack PDU’s bieden meer dan alleen stroomdistributie; het is eveneens een platform voor het real-time monitoren van stroom, klimaatsensoren en data center infrastructuur management. Innovatieve Technologie Met Raritan PX PDUs bent u gegarandeerd van betrouwbare stroomdistributie, +/- 1% meetnauwkeurigheid van stroomconsumptie en 24/7/365 uptime. Alle Raritan PX PDUs bestaan uit hoogwaardige componenten, worden gefabriceerd volgens ISO 9000 kwaliteitsstandaard en geassembleerd door de meest capabele technici. Family rf code introduceert Asset Manager 4.0 RF Code introduceert Asset Manager 4.0 for Data Centres, een uitbreiding op het Workplace IoT (Internet of Things) platform van het bedrijf. Asset Manager 4.0 for Data Centres biedt nieuwe monitoring-, asset lifecycle management-, statistische analyse- en predictive modeling-features. RF Code is een bedrijf dat een platform levert waarmee datacenterbeheerders een datacenter nauwlettend in de gaten kunnen houden. Hiervoor wordt gebruikgemaakt van een netwerk van sensoren dat in een datacenter wordt aangelegd. Deze sensoren zorgen voor een stroom van zeer nauwkeurige data over de situatie op specifieke plekken in het datacenter. Hierdoor kunnen afwijkingen in een vroegtijdig stadium worden opgespoord. Onderzoek van RF Code wijst echter uit dat desondanks een flink deel van de datacenterassets binnen datacenters niet wordt beheerd. Het gaat hierbij gemiddeld om 20% van de assets. Met de nieuwe features wil RF Code dit percentage terugdringen. Asset Manager 4.0 is opgezet als een open systeem en is compatibel met andere applicaties. PX-5000 Outlet Switching Outlet Metering Inlet Metering Breaker Metering ■ ■ ■ ■ ■ PX-4000 PX-2000 ■ PX-1000 Breed Assortiment De PX serie is leverbaar in 100+ verschillende modellen met diverse functionaliteit waarmee alle denkbare data center applicaties mogelijk zijn. Ga naar www.findmyPDU.com Online Demo Aanvragen? Bel 010-2844040 voor een afspraak met een van onze product experts of bezoek Raritan.eu ■ ■ ■ ■ ■ ■ organisatie De Dutch Datacenter Association verbindt de marktleidende datacenters in Nederland met als missie het versterken van de economische groei en het profileren van datacenters in de samenleving. dutch datacenter association Beste lezer, Het is druk geweest na de succesvolle start van de Dutch Datacenter Association begin januari. We zijn inmiddels gegroeid naar 24 deelnemers, er is veel interesse van aspirant deelnemers en de overheid en we worden betrokken in tal van andere samenwerkingen. Daarnaast zetten we nu tal van eigen projecten op de rit op het gebied van promotie, veiligheid en onderwijs. We kunnen dus gerust stellen dat we goed op koers liggen. De media had erg veel aandacht voor de oprichting van de DDA. Zowel in nationale als internationale pers.We zijn na deze hausse nu ook erg verheugd te melden dat we met DatacenterWorks, het blad voor de datacenter sector in Nederland, een samenwerking hebben gesloten als mediapartner.Vanaf nu zal de DDA aanwezig zijn met eigen pagina’s in het blad. De komende tijd zullen we projecten, dossiers, nieuws van de Dutch Datacenter Sector en haar leden hier delen. Insights over onze sector, thema’s waar wij mee spelen en nieuws van projecten en van onze deelnemers. Met vriendelijke groeten, Stijn Grove Directeur Dutch Datacenter Association. activiteiten dutch datacenter association: Het profileren van de sector naar overheid, media en samenleving. Het helder en proactief verwoorden van de standpunten van de industrie met betrekking tot regelgeving en beleidskwesties. Het bevorderen van het profiel en de rentabiliteit van de datacenter sector op de korte maar ook op de lange termijn. Het tonen van leiderschap door leden te faciliteren en te stimuleren tot operationele verbetering in de vorm van ‘best practices’, bevorderen van onderwijs, meehelpen aan technische normen waarmee de datacenter-industrie zich in Nederland en daarbuiten verder kan onderscheiden. de 24 deelnemers van de dutch datacenter association zijn: •Alticom •BIT •Cofely •Colt • Datacenter Brabant • Datacenter Groningen • Datacenter Nedzone •Dataplace • Digital Realty •Equinix •Eurofiber • EvoSwitch Global-e Datacenter •KPN •Interconnect •Interxion • ITB2 Datacenters •Previder •SmartDC •Systemec •TelecityGroup • The Datacenter Group •TCN •Vancis partner programma DDA is sinds 3 weken gestart met een partnerprogramma. Het DDA partner programma is bestemd voor leidende leveranciers van technologieën en diensten die zich richten op de Nederlandse datacenter sector. Het partner programma van de DDA heeft als doel om die interactie tussen leveranciers en deelnemers actief te bevorderen. Met uiteindelijk de groei van de datacenter markt als een gemeenschappelijk doel. Belangrijke insteek is dat elk datacenter neutraal staat in zijn of haar keuze voor een specifieke product of oplossing. Focus ligt op kennisdeling en de uitwisseling van visies op trends en ontwikkelingen in de markt. De partner bijdragen komen ten goede aan de algehele exploitatie van DDA. Dit jaar is het aantal partners gelimiteerd op 4 hoofdpartners en 10 partners. In zeer korte tijd zijn we erg blij al 2 hoofdpartners en 6 partners mogen verwelkomen.Te weten: Socomec, Minkels en partners: Hezelburcht, MRV, Arcadiz, Stulz, Schneider Electric en VEEAM dda projecten Vitale Infra: DDA heeft samen met de DINL partners SIDN en de AMS-IX deelgenomen aan de stuurgroep ‘Herijking Vitale Infrastructuur’. We werden daar goed ontvangen als nieuw geluid uit de sector en konden veel nieuwe inzichten toevoegen aan het gesprek. Doel van de stuurgroep is het aanpassen en in kaart brengen van de vitale digitale infrastructuur in Nederland. Dit was een eerste gespreksronde. events en agenda DDA is veel aanwezig bij events in binnen en buitenland. Onlangs was DDA aanwezig bij de CeBIT en de World HostingDays in Duitsland. Internationaal is er veel media aandacht. We zijn nu in overleg met Datacenter Dynamics en Broadgroup. In juni is de DDA door deze laatste organisatie gevraagd te spreken samen met de andere datacenter landenassociaties op het DataCloud Congress in Zuid-Frankrijk. socomec vip event (f) DDA bezoekt UPS demonstratie bij het Socomec HQ Datum: 15 en 16 april arcadiz event woerden DDA spreekt op het Seminar van Arcadiz networks Datum: 21 april Cloud University: Dit is het onderwijs project sector breed. Op dit moment wordt er een aanzet gemaakt voor een compleet sector plan met verschillende stromen en vormen van onderwijs. Hiermee wordt er samen met een subsidie adviseur gekeken welke onderliggende projecten kansrijk zijn om gegund te worden. Digital Gateway EU: Onlangs kregen alle deelnemers een uitnodiging voor een survey voor dit project. Dit is een eerste actie van dit grotere project voor de promotie van de sector. Het project is internationaal met kennis/handelsreizen, launch pad events, Holland vertegenwoordiging, etc. Dit gaat in samenwerking met NFIA, EZ, RVO, Iamsterdam en anderen. Digital Gateway NL: Dit is het project voor de promotie in NL. Samen met de hosting branche organisaties DHPA en ISPConnect zijn we bezig om binnenkort te starten met de eerste sessie waar we met deze partijen en ook partners een aantal eindklanten uitnodigen. De locatie van het evenement is een DDA datacenter en is gepland door het hele land. Zodra de eerste sessies goed gaan wordt dit breder uitgezet. We merken dat er veel animo is onder de deelnemers hiervoor. Indien u interesse heeft laat het ons weten. vrienden van het datacenter DDA spreekt op datacenter informatie dag Datum: 23 april the cyber security week Het security event over Cyber Security. Op 15 april om 13.00 uur tot 14.00 uur spreekt de DDA. Zie ook www.cybersecurityweek.nl Datum: 13-17 April dda evenement q2 - intern Thema: Duurzaamheid & Connectie – Locatie n.n.b. Datum: Dinsdag 12 mei (week 20) datacloud congress (f) Datum: Dinsdag 2 t/m donderdag 4 juni nederlandse datacenter dag Landelijke dag waarin datacenters centraal staan. Events per datacenter georganiseerd. Datum: Woensdag 17 juni 2015 dda evenement q3 - intern Thema:Veiligheid & Continuïteit – Locatie n.n.b. Datum: Donderdag 17 september (week 38) dda evenement q4 - intern Thema: Toekomst & Cloud – Locatie n.n.b. Datum: Donderdag 5 november (week 45) fhi dda it room infra borrel Datum: Dinsdag 17 november 2015 Evenementenkalender DatacenterWorks blijf op de hoogte van de evenementen op datacenter-gebied. kijk ook op de website www.datacenterworks.nl onder ‘agenda’. zelf een evenement aankondigen? stuur een mailtje dcw april | agenda naar [email protected]. 44 evenement datum plaats land BICSI Middle East Conference & Exhibition 14 - 16 april 2015 Dubai Verenigde Arabische Emiraten Data Center World Global Conference 19 - 23 april 2015 Las Vegas Verenigde Staten Seminar 'Data Center Interconnect' 21 april 2015 Woerden Nederland Jaarbeurs Overheid 360° 22 - 23 april 2015 Utrecht Nederland BICSI Canadian Conference & Exhibition 26 - 29 april 2015 Ottawa Canada BICSI South Pacific Conference & Exhibition 11 - 13 mei 2015 Sydney Australië IDC's DataCenter 360° Roadshow 2015 14 mei 2015 Ankara Turkije Gartner IT Infrastructure, Operations & Data Center Summit 18 - 19 mei 2015 Sydney Australië Symposium Uptime Institute 19 - 21 mei 2015 Santa Clara Verenigde Staten Symposium Groene ICT & Duurzaamheid in het HO 29 mei 2015 Leiden Nederland Datacloud Europe 3-4 juni 2015 Monaco Monaco BICSI United Kingdom Conference & Exhibition 10 juni 2015 Londen Verenigd Koninkrijk BICSI Fall Conference & Exhibition 20 - 24 sept. 2015 Las Vegas Verenigde Staten IT Room Infra 17 november 2015 Den Bosch Nederland it room infra: de vereniging voor de technische infrastructuur van computerruimtes en datacenters. Expositieruimte IT Room Infra vol De focus van IT Room Infra ligt in 2015 op de bezoeker. Door het programma breder te maken wordt IT Room Infra voor meer professionals interessant. Waar voorheen de nadruk lag op het inrichten van datacenters, ligt nu ook meer focus op de vraag of het überhaupt slim is om een ruimte in te gaan richten (of in de cloud). Daarnaast komt er een track waar datacenters hun case presenteren. Op deze manier zien bezoekers welke vernieuwende technieken door de voorlopers worden toegepast. Daarnaast gaat er ook meer gebeuren op de beursvloer. Het IT Room Infra plein zal straks voor bezoekers niet meer te missen zijn. Op dit plein staat interactie centraal. Sprekers worden geïnterviewd, het publiek die plaats heeft genomen wordt bij de discussie betrokken en ook onderling kan er uiteraard kennis worden gemaakt. Door de schermen rondom het plein is dit ook de plaats voor informatievoorziening. FenceWorks is de host van het plein. 17 november 2015 is een dag om alvast te blokkeren in de agenda. Het aantal stands is evenveel als afgelopen jaar (61 in totaal) en deze zijn allemaal al verkocht. IT Room Infra 2015 belooft weer een spektakel te worden. Houdt de site www.itroominfra.nl in de gaten voor alle ontwikkelingen. ■ harm wijsman fhi Te weinig ICT-ers gen worden in het buitenland nieuwe vestigingen te openen, omdat hun personeel hier niet (meer) te vinden is. Datacenters zijn de zenuwcentra van industrie en overheid. Dus is het te gek voor woorden dat ons onderwijs niet de leerlingen op kan leiden die deze knooppunten kunnen ontwerpen, bouwen, bedienen en onderhouden. We hebben immers de hoogste internetdichtheid van de wereld. We hebben met AMS-IX het grootste internet-knooppunt ter wereld in ons land. We hebben een innovatie software, gaming en media industrie die er internationaal mag wezen. En toch kiezen veel en veel te weinig leerlingen voor het vak informatieverwerking en -techniek. Nederland ICT heeft dit punt al langer op de agenda staan, maar er is intussen echt een soort deltaplan nodig om Nederland hoog op de ladder als ICT-land te behouden. In heel Europa is een ‘war on talent’ gaande om in de groeiende behoefte aan informatici, data scientists, datacenterbouwers in de arbeidsmarkt te kunnen voorzien. Het zou toch intens jammer zijn als deze hoogwaardige werkgelegenheid voor Nederland verloren gaat. ■ hans timmerman emc the netherlands agenda 5 juni brancheborrel bij Beachclub Vroeger in Bloemendaal 17 november IT Room Infra event, Den Bosch contactgegevens it room infra: FHI, federatie van technologiebranches Eline Hazeleger ([email protected]) Telefoon: (033) 465 75 07 Internet: www.itroominfra.nl dcw april | it room infra De innovatie in de wereld van datacenters blijft ook in 2015 in een hoge versnelling draaien. Verschillende ontwikkelingen versterken elkaar en zorgen voor wat wel eens een ‘perfect storm’ wordt genoemd. Informatie is de basis geworden waarop onze maatschappij is gestoeld, zonder informatie staat alles stil, zelfs de logistiek. Toch is het verbazingwekkend dat we in Nederland veel te weinig leerlingen en studenten voorbereiden op die informatiemaatschappij. Zowel leerlingen voorzien van digitale vaardigheden als ICT-ers zelf. Op een behoefte van enkele tienduizenden specialisten staan slechts honderden ICTopgeleide schoolverlaters. Met als gevolg dat ook Nederlandse ICT-bedrijven gedwon- 45 BICSI Mainland Europe District gaat voor groei Zoals in de vorige DatacenterWorks al vermeld gaat BICSI serieus invulling geven aan de verdere ontwikkeling van het nieuwe Mainland Europe District. Daarom is Gautier Humbert uit Slovakije benoemd tot Mainland Europe District Chair, Joop Ierschot uit Nederland tot Vice Chair en Robert Camerino uit Tsjechië tot Secretary. Wat zijn de doelstellingen en plannen van dit nieuwe regionale bestuur? Leden zoeken en Mainland Europe conferentie dcw april | bicsi Omdat het Europese vasteland tot eind vorig jaar samen met het Verenigd Koninkrijk één BICSI District vormde, is jarenlang de meeste aandacht besteed aan de Engelstalige landen. Begrijpelijk omdat daar veel Europese BICSI-leden werken en alle BICSI-activiteiten verder zijn ontwikkeld, maar die focus heeft de verenigings-ontwikkeling in andere landen jarenlang geremd. “Als BICSI Mainland Europe District bestuur gaan wij daar dit jaar verandering in brengen”, zegt Ierschot. “In 2015 zijn de twee belangrijkste doelstellingen om het contact te herstellen met alle bestaande leden, vroegere leden en andere geïnteresseerden en een 1-daagse BICSI-conferentie te organiseren. Het eerste doel lijkt eenvoudig te realiseren, maar door veranderingen in de ondersteunende staforganisatie is een paar jaar geleden het volledige regionale ledenbestand kwijtgeraakt. Daarom willen we alle bestaande leden oproepen om zich bij ons te melden. Zowel om de contactgegevens te actualiseren, of zelfs opnieuw te registreren en uiteraard te interesseren voor onze nieuwe activiteiten. Wat het tweede doel betreft denken we nu aan Praag als de meest geschikte stad voor onze eendaagse Mainland Europe District conferentie. Dat initiatief willen we uiteraard ook in samenwerking met regionale leden verder uitwerken. Kortom, bestaand BICSI-lid, voormalig lid, of andere geïnteresseerden, neem contact op, of wordt eerst lid van de BICSI ‘Official’ Mainland Europe District Group op LinkedIn.” 46 Toenemende vraag naar RCDD’s Hoewel BICSI meerdere opleidingen verzorgt om als ICT-professional je persoonlijke kennis en ervaring te verrijken en te certificeren met een wereldwijd erkende titel, is Registered Communications Distribution Designer (RCDD) de bekendste. Senior Airport Consultant Ierschot, die zelf al bijna 15 jaar RCDD is, signaleert in Eu- ropa een toenemende vraag naar RCDD’s. “Vanuit Deerns werk ik met collega’s en partners aan de datacenters voor vliegvelden en grote ondernemingen. Een actueel voorbeeld daarvan is het nieuwe internationale vliegveld van Istanbul, met een capaciteit van 150 miljoen passagiers per jaar, oftewel drie keer groter dan Schiphol. In het bestek daarvoor worden RCDD’s geëist voor het ontwerpen van de gehele ICT-infrastructuur. Die zijn er in heel Turkije echter slechts vier. Ook in de Benelux vragen grote ondernemingen als Coca Cola, Google, Heineken, Nike, Reebok etc. naar RCDD’s, voor het ontwerpen van hun datacenters en netwerkinfrastructuren. Wat Europa betreft is de Benelux met 24 RCDD’s de meest ontwikkelde BICSI-regio. Alleen bij Deerns zijn wij momenteel al met zes grote datacenterprojecten bezig, dus is er absoluut behoefte aan meer RCDD’s. Verder ben ik voor de uitbreiding van het Europese BICSI-bestuur op zoek naar country chairs voor Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland. De Benelux country chair positie, die ik zelf een aantal jaren heb ingevuld, wordt overgenomen door Robbert Hoeffnagel, hoofdredacteur van DatacenterWorks en tevens mede-eigenaar van Uitgeverij FenceWorks. ■ Wanneer u meer wilt weten over de toegevoegde waarde van het BICSI-lidmaatschap en certificeringen, kunt u RCDD Joop Ierschot van Deerns bereiken via [email protected]. Verder kunt u ook www.bicsi.org bezoeken. SL VIRTUALISATIE APPS SECURITY STORAGE SOLUTIONS PAAS MIGRATIE CLOUDSHOPPING SOLUTIONS STORAGE CLOUDCOMPUTING VIRTUALISATIE MIGRATIE DAT GREEN I SECURITY LAAS SAAS PRIVATE LAAS GREEN IT SECURITY PUBLIC IT MANAGEMENT PAAS MIGRATIE PRIVATE APPS CONVERSION HYBRIDE CLOUDCOMPUTING PRIVATE LAAS CONVERSION PUBLIC HYBRIDE IT MANAGEMENT GREEN IT [email protected] Feiten en fictie in kaart gebracht FUTURE PROOF YOUR DATA CENTER Future Proof Your Data Center for Performance, Availability and Flexibility TE Connectivity Nederland BV Rietveldenweg 32, 5222 AR ‘s-Hertogenbosch Tel: +31 73624 6211 Mail: [email protected] www.te.com/bns
© Copyright 2024 ExpyDoc