Het Wilhelmus in een kerkdienst

Informatie website van de Protestantse Gemeente Assen
Het Wilhelmus in een kerkdienst
Kerkinformatie nr. 235 april 2015: dienstgeheimen
Vraag
In onze gemeente is nogal wat
verschil van mening over het
zingen van het Wilhelmus rond
Koningsdag en 4-5 mei. Zijn daar
eigenlijk regels voor in onze kerk?
Antwoord
Nee, daar zijn geen regels voor. Het nieuwe Liedboek – waarin Wilhelmus van Nassouwe
lied 708 is – is aangeboden maar niet verplicht. De liederen hierin blijven ter
beoordeling van een kerkenraad, van predikant en kerkmusicus. Bij verschil van mening
blijft alleen goed overleg over.
Het Wilhelmus is eigenlijk geen kerklied, het is sinds mei 1932 ons volkslied. In de
hervormde bundel van 1938 werd het als kerklied opgenomen en in 1962 kregen de
gereformeerden het als laatste lied in hun bundel Honderdnegentien gezangen. De
beslissing werd toen genomen om alleen de verzen 1, 6 en 14 op te nemen, met als noot
‘ten gebruike bij nationale feest- en gedenkdagen’. In het nieuwe Liedboek staan alle
vijftien verzen van het lied in de rubriek ‘Getijden van het jaar’ – Bevrijdingsdag.
Ik zou alle discussie over de verhouding tussen kerk en staat, over het knippen in een
historisch gedicht dat ook nog een acrostichon is – een letterdicht naar de beginletters
van ieder couplet – en over de plek in de zondagse kerkdienst achterwege laten. Vanuit
het rituele karakter van een kerkdienst is de meest wezenlijke reden om het wél te
zingen dat het stem geeft aan een mengeling van christen-zijn en Nederlander-zijn, aan
het gevoel voor traditie dat we het al vanaf onze kinderjaren uit het hoofd zingen, en dat
de combinatie van vers 1 en 6 uiteindelijk een prachtig gebed is. Gewoon als slotlied dus.
Ds. Peter Hoogstrate
lid van de werkgroep Eredienst
?!
Heeft u een vraag over de eredienst?
Stel deze via [email protected].