April 2015 - Sint

Maandblad
DE GALM
België-Belgique
P.B.
2300 Turnhout 1
8/4426
Erkenningsnummer
P 708685
95ste jaargang - nr. 8 – april 2015
Postnummer 2300 - Postkantoor Turnhout 1
Verschijnt maandelijks (niet in juli en augustus)
Verantwoordelijke uitgever: Marc Hendrickx
Redactie: Guy De Kort, p/a Kasteelplein 20,
2300 Turnhout - tel. 014/41.16.80
HARTELIJK WELKOM!
Ben je ook geïnteresseerd om deze oergezellige avond (alweer) mee te maken? Stuur dan een
mailtje met je naam naar [email protected] en stort zo spoedig mogelijk € 7 (per deelnemer)
op BE67 7330 4578 9787 met vermelding van alle namen voor wie je betaalt. De inschrijvingen
worden afgesloten op 19 april!
We verwachten je vanaf 19 u. in de centrale aula. Het einde is voorzien omstreeks 24.00 u. Rond
19.30 u. huldigen we ‘officieel’ het nieuwe balkon aan de A-vleugel in. Een moment om naar uit te
kijken!
Hopelijk kunnen wij opnieuw een aantal oud-leerlingen begroeten, o.m. in de gezellige
“BIBLIOTHEEK” op de 1ste verdieping (boven het huidige leraarslokaal) waar onlangs het archief
van de school, de KSVK, Pogen, de scouts en de KSA werd gecentraliseerd.
Hoewel er nog serieus in moet “gewerkt” worden, loont het zeker al de moeite om bv. al eens te
komen snuisteren in de vele palmaressen en de ontelbare klas- en andere foto’s uit “de tijd van
toen!“
1
Vrijdag 8 mei, zaterdag 9 mei & zondag 10 mei (20 uur)
SALIGIA is de opvolger van het zeer succesvolle muzische project “Tour of Beauty” van 2012.
Met de zoete herinnering van dat project nog rijkelijk in het geheugen stellen wij u graag dit
schooljaar een nieuw muzisch project voor. De rode draad van de voorstelling zijn de “7
hoofdzonden”, met de beginletter van hun Latijnse benaming samengebald tot “SALIGIA”.
Na een spectaculaire openingsshow, waarbij alle toeschouwers per kleur worden opgedeeld,
zullen 140 leerlingen meewerken aan 7 simultane liveacts, steeds opgebouwd rond één concrete
zonde. Zeven vleesgeworden zonden en tal van enthousiaste animatori zullen de toeschouwers
van de ene naar de andere locatie begeleiden volgens een strak getimed doorschuifsysteem.
Ideeën, decors en geluid- en lichttechniek zijn volledig in handen van de leerlingen. Het wordt
een wervelende show van zang, dans, toneel, projectie en inzicht die u niet onberoerd zal laten.
Gewapend met enkel een minizaklampje zal het publiek uiteindelijk de pikdonkere centrale aula
betreden voor een betoverend slotmoment. Zou er hier dan toch nog hoop op redding kunnen
zijn?
Kaarten kunnen ook online besteld worden (cf. website Sint-Victor Turnhout).
Zaterdag 19 september 2015 vanaf 14 uur
Oud-leerlingendag (met speciale aandacht voor de promoties 1964-1965 en 1989-1990)
Vrijdag 23 oktober 2015 om 20 uur
28ste grote Sint-Victorquiz
DE EERSTE LEKENLERAARS IN SINT-VICTOR
Enkele weken geleden was ik in Ravels, waar ik werd aangesproken door een bijnaleeftijdgenoot die mij nog herkende “van in Sint-Victor”. Al gauw ging het gesprek over o.m. “den
blok”, “de kat” en een aantal andere toenmalige “monumenten” in onze school.
De oud-leerling zei me onder meer ook dat hij vorig jaar toevallig vernomen had dat Frans
GEERTS overleden was. “Weet jij misschien hoe oud ‘de kat’ geworden is”, vroeg hij mij, want
“hij was toch de allereerste lekenleraar in Sint-Victor, niet?”, voegde hij eraan toe.
Alweer een bewijs dat dit thema blijkbaar nog steeds over de lippen gaat bij gesprekken onder
oud-leerlingen van onze school én … dat hierover misverstanden blijven bestaan. En ik begin
echt te vermoeden dat die misverstanden gevoed worden door de hoge leeftijd die onze
eminente oud-geschiedenisleraar Frans GEERTS bereikt heeft. Toen hij op 16 mei 2012
overleed, was hij inderdaad langzaamaan op weg naar zijn 97ste verjaardag!
2
Nee dus: Frans GEERTS was niet de allereerste lekenleraar in Sint-Victor. Hieronder geven we
graag de TOP 5 van de lekenleraars in onze school, met tussen haakjes het jaar van hun
indiensttreding. (Een tip: sla dit lijstje allemaal eens voor altijd op in je hersenen, want wie weet
vormt het ooit wel een vraag bij onze grote Sint-Victorquiz).
1. Paul DE MUNNYNCK (1948)
2. André SMOLDERS (1951)
3. Octaaf BOES (1951)
4. Frans GEERTS (1952)
5. Jacques VANORMELINGEN (1953)
GDK
PROFICIAT, QUINTEN !
Ook in de 2de ronde van de fysica-olympiade (zie GALM van maart 2015) haalde Quinten VAN
DEN BREMEN een mooie score: boven het gemiddelde, maar helaas niet goed genoeg voor een
plaats onder de 14 finalisten.
Net als Mil SYSMANS, leraar fysica, is ook de KSVK fier dat Quinten zo ver geraakt is. Proficiat,
Quinten!
“NON SOLO” want … ook Herman NUYENS DOET MEE !
Oud-leerling en oud-leraar Herman NUYENS (promotie 1961-1962) schrijft mee aan NON
SOLO, een gloednieuw magazine over Italië dat wortelt in de Kempen.
Initiatiefnemer en eindredacteur is Jeff Keustermans uit Beerse. Vanaf 4 april a.s. ligt NON
SOLO in de Vlaamse krantenwinkels.
Het eerste nummer bevat o.m. twee bijdragen van Herman plus een interview n.a.v. zijn unieke
verzameling koffietasjes. Zeker het lezen waard!
Herman schreef ook al heel wat bijdragen voor de GALM. Zo kende o.m. zijn rijk geïllustreerde
tiendelige artikelenreeks in 2011-2012 rond “De zeer schone Victoriaanse uren tussen 1949 en
1962, met wat summier commentaar” heel wat bijval.
3
Als leraar startte Herman de teloorgegane Romereizen in Sint-Victor terug op. Verder heeft hij in
de jaren 70 ook opmerkelijke reizen georganiseerd én begeleid voor de KSVK, o.a. naar Wenen,
Firenze, Venetië, Val d’Aosta, …
En nu is hij dus medewerker aan NON SOLO. Vanaf 4 april a.s. te koop!
ZELFSTANDIG ONDERZOEKSWERK
Op donderdag 2 april a.s. zullen de zesdejaarsleerlingen van de richting wetenschappenwiskunde hun “zelfstandig onderzoekswerk” presenteren voor hun klasgenoten en een externe
jury. Na heel wat opzoekingswerk en (vooral) eigen proefnemingen en metingen zullen zij hun
bevindingen en besluiten kunnen toelichten.
Zoals de vorige jaren zullen voorzitter Marc HENDRICKX, secretaris br. Hugo BACKX en GALMredactiesecretaris Guy DE KORT namens de KSVK deel uitmaken van de externe jury.
4
OPZOEKINGSWERK VAN SINT-VICTORLEERLINGEN
NAAR GESNEUVELDE MILITAIREN TIJDENS DE 1STE WO
Je kon er de voorbije maanden niet omheen: de herdenking van de Eerste Wereldoorlog neemt
in België buitenproportionele vormen aan. Ook in Sint-Victor zijn er enkele initiatieven die de
herinnering aan deze waanzinnige periode van oorlogsgruwel levend willen houden.
Zo brachten alle zesdes in september tijdens een projectdriedaagse een bezoek aan de graven
in de Westhoek, bezochten ze het In Flanders Fieldsmuseum en konden ze de ingetogenheid
van de Last Post aan de Menenpoort ervaren.
Elk jaar - al onafgebroken gedurende 28 jaar - houdt op 11 november een leerling van het zesde
jaar een fel gesmaakte toespraak tijdens de academische zitting in de Turnhoutse raadzaal. Vele
jaren werd deze toespraak voorafgegaan door het aflezen van de namenlijst van de gesneuvelde
militairen, weerstanders en burgerlijke slachtoffers uit de Eerste Wereldoorlog.
Na meer dan 100 jaar vervagen deze namen, in het beste geval tot een mythische herinnering
aan een groot- of overgrootvader, groot- of overgrootnonkel of heel verre kennis. Weten wij nog
wel wat deze militairen betekend hebben in deze ‘Groote Oorlog’ en hoe en waar zij sneuvelden?
Of wanneer we een stapje verder gaan: zijn wij ons nog wel bewust van deze oorlogsgruwel?
Hoe ervaar je dat: de onzekerheid van het bestaan, kameraadschap in de loopgraven, de
zinloosheid en de pijn van een oorlog?
In de zomer van 2014 kwamen we met enkele leerkrachten-historici uit de regio Turnhout en de
Erfgoedcel Noorderkempen voor het eerst samen om eens na te denken hoe we deze leemte
konden invullen. Herman Sterckx, leerkracht aan het Sint-Maria-Instituut in Geel, heeft hierrond
de voorbije jaren al heel wat expertise opgebouwd en wilde ons graag verder op weg helpen. Hij
startte namelijk twee jaren geleden met het project Kempense Klaprozen, waarbij zijn leerlingen
actief op zoek gingen naar het verhaal van gesneuvelde militairen uit Balen, Dessel, Geel,
Laakdal, Meerhout, Mol en Retie.
Zijn enthousiasme en de resultaten waren zo inspirerend dat we dit project overnamen voor onze
regio. Sinds januari 2014 kregen leerlingen uit het 5de middelbaar van het Sint-Pieterinstituut, het
Heilig Graf en Sint-Victor een naam van een gesneuvelde militair van de Eerste Wereldoorlog
toegewezen met als bedoeling deze persoon opnieuw een gezicht en een verhaal te geven.
Hiervoor moeten de leerlingen het officiële militaire dossier van die soldaat doornemen,
aangevuld met een doelgerichte zoektocht in militaire bronnen die op het internet staan.
Bovendien kunnen ze in de lokale archieven foto’s, doodsprentjes, brieven, frontblaadjes en
andere teksten terugvinden. Waar mogelijk wordt dit onderzoek aangevuld met een interview
met de nabestaanden van de gesneuvelden.
Het nodige archiefwerk voor deze onderzoeksopdracht werd al grotendeels voorbereid door de
Geschiedkundige Kring Taxandria, het stadsarchief van Turnhout, de Erfgoedcel Noorderkempen
en enkele heemkringen uit de randgemeenten van Turnhout. Zo zijn bijvoorbeeld vrijwilligers van
Taxandria en de Erfgoedcel in de herfstvakantie van 2014 naar de legerarchieven van Evere en
Brussel getrokken om meer dan 200 dossiers van gesneuvelde soldaten uit Turnhout en de
buurgemeenten te fotograferen. Deze dossiers zijn nu, samen met vele andere bronnen over de
Eerste Wereldoorlog, digitaal raadpleegbaar in het Turnhoutse stadsarchief.
Op dit moment zijn onze vijfdejaars ASO (net zoals vorig schooljaar) volop bezig met hun
opzoekingswerk naar een gesneuvelde militair. Centraal in dit onderzoek staan de gesneuvelde
oud-leerlingen van onze school, waarvan je de namen kan terugvinden op de herdenkingsplaat
aan de trap aan het leraarslokaal. Binnen enkele jaren hopen we een volledig beeld te hebben
van wie zij waren en wat zij meemaakten. Nu al stoten we op aangrijpende, heroïsche, maar ook
zeer trieste verhalen van Turnhoutse gesneuvelden.
5
Onze leerlingen tijdens hun opzoekingswerk in het archief van de stad Turnhout
Zo is er het voorbeeld van oud-leerling Fernand Cremers, geboren in 1890 in de Oude
Vaartstraat. In 1909 vertrok hij naar Noord-Amerika om er een carrière uit te bouwen. In
december 1914 keerde Fernand terug uit het Canadese Vancouver en arriveerde hij in Londen
op kerstavond. In een brief van 16 juni 1915 schreef hij hierover (vrij vertaald): “Nadat ik las over
de vele Duitse wreedheden in België, voelde ik het als mijn plicht om terug te keren en
bescheiden te doen wat binnen mijn mogelijkheden ligt om deze barbaren uit ons geliefd land te
drijven en het te sparen van hun meedogenloze en onrechtvaardige dominantie. Daarom heb ik
me op 4 januari 1915 bij het Belgische leger aangemeld. Nu ben ik een volledig opgeleid
soldaat, klaar om mijn plicht te doen.”
Als artillerist van het Tweede-Linieregiment kwam hij in de Westhoek terecht. Dat hij zich daar
heeft onderscheiden, bleek uit een speciaal rapport van zijn kapitein-commandant. Hierin stond
dat Fernand Cremers een modelsoldaat was, een energiek en toegewijd korporaal die uitblonk in
moed aan het front. Maar op 30 juni 1916 liep het mis. Kort na de middag startte de Duitse
artillerie in de zuidelijke sector aan de IJzer een aanval. Een deel van de Belgische troepen kon
zich in veiligheid brengen. Post 1 en 2 behielden hun positie in de loopgracht vlak naast de IJzer,
maar werden door meerdere granaten en obussen bestookt. Drie zwaargewonden en vier
lichtgewonden vielen te betreuren. Fernand Cremers werd ernstig geraakt aan zijn boven- en
onderrug, veroorzaakt door granaatscherven. Enkele dagen later, op 11 juli 1916, bezweek hij in
hospitaal Océan in De Panne aan zijn verwondingen.
Op zijn herdenkingsprentje stond volgende tekst:
“Onze Helden
Zij die voor ’t Vaderland hun bloed hebben gegeven
Blijven door liefdeband in ’t hart der Belgen leven.
Onze helden sterven niet. Hun naam in vollen gloor
Gegroet door lof en lied, prijkt heerlijk d’eeuwen door.”
Vele tientallen leerlingen zullen de volgende jaren hopelijk deze woorden eer aandoen. We
houden je graag op de hoogte.
Bert HENDRICKX
6
GRAPPIGE ANTWOORDEN OP EXAMENVRAGEN
Vraag: “Write down Planck’s equation!”
Antwoord: “Planck’s equation!”
Vraag: “Wat is kunstmatige inseminatie?”
Antwoord: “Kunstmatige inseminatie is wat de boer met de koe doet in plaats van de stier”.
Vraag: “Je bent uitgenodigd op een feest bij een vriend. Er zijn 6 cakejes verdeeld op 9 borden
en er ligt niet meer dan 1 cakeje op een bord. Hoe groot is de kans dat je een bord krijgt waarop
een cakeje ligt?”
Antwoord: “Die kans is onbestaande als mijn vriendin ook uitgenodigd is!”
Vraag: “Vertaal naar het Frans: Duitsland was de vijand”.
Antwoord: “La Germaine était la viande!”
7
Vraag: “Leg kort uit wat waterhardheid is”
Antwoord: “IJs”
Vraag: “Wat is het scheikundige element met symbool At?
Antwoord: “Atomium”
Vraag: “Where was the American Declaration of Independence signed?”
Antwoord: “At the bottom!”
Vraag: “What do we call the science of classifying living things?”
Antwoord: “Racism”
Vraag: “3x + 25 = 49. Vind x”
Antwoord: “Achter de 3”
Vraag: “Where was Hadrians Wall built?”
Antwoord: “Around his garden”
Vraag: “Waarom maken de Egyptenaren zo weinig gebruik van e-mail?”
Antwoord: “Ze blijven trouwen aan de k-meel!”
8