Maandblad april 2015 - Aquariumverenigingvoorne.nl

FRANKEREN
Aquarium-Terrarium & Tuinvijver vereniging
ONS MAANDBLAD
KUNT U ALLEEN DIGITAAL
ONTVANGEN
[email protected]
Editie april 2015
Indien niet bestelbaar retour:
Redactie Hoogaars 124 3232 TH Brielle
1
Maandblad van
Aquarium en Terrarium en Tuinvijver Vereniging “Voorne”
Aangesloten bij de N.B.A.T.
april 2015
OP maandag AVOND
6 April Op deze dag zijn wij gesloten dit is 2e Paasdag 13, 20 en 27 April zal ik weer
aanwezig zijn, om nu eens te praten over de toekomst van onze vereniging. Graag willen
wij u er van overtuigen dat de vereniging zijn diepte punt heeft bereikt. Als er voor april
geen vrijwilligers zijn gevonden, of aangemeld dan moeten wij drastische maatregelen
nemen, zoals besproken op de laatst gehouden jaarvergadering. Voor onze vaste gasten
van de hobby avonden, zal dit een triest gevolg zijn. Dus wil ik u toch langs deze weg
vragen, of u niet de persoon kan zijn die de vereniging kan helpen te overleven. Op de
jaarvergadering van 16 februari, hebben wij met de aanwezige leden gesproken over de
aanvulling die nodig is om ons bestuur, met een nieuw elan vorm te geven. Als u deze
vergadering heeft gemist is er toch nog steeds een kans u aan te melden, kom dan eens
op de maandagavond lang om met ons van gedachte te wisselen. Graag tot een van de
komende avonden, vast bedankt namens het voltallige bestuur uw voorzitter. Dit bericht is
een herhaling tevens de laatste oproep, die ik kan doen hierna moeten wij de eerste
stappen zetten naar samenwerking.
Tot ziens op de eerst volgende maandag avond van 20.00 uur tot 22.00 uur.
DE KOFFIE STAAT KLAAR
(De meeste artikelen in ons blad zijn voor u gelezen, wij kunnen het niet allemaal bedenken.)
2
Belangrijke datums voor de komende maanden
6
april
13
april
15
april
16
april
20
april
27
april
9
mei
9
mei
Gesloten 2e paasdag
Hobby avond in ons “Stekkie”
Terraria Exoknaag Houten
“Stekkie” open voor scholieren van 13. tot 14
uur
Hobby avond in ons “Stekkie”
Hobby avond in ons “Stekkie”
WAP Bijeenkomst te maarn 11-16 uur
AQUATERRA EVENT IN BERKEL EN RODENRIJS
Het digitale maandblad per E-mail
Alle leden, donateur en abonnee die ons maanblad per
E-mail wil ontvangen in plaats per post, kunnen dit
doorgeven aan de redactie. Wilt u eens een proefnummer
ontvangen, dan is dit nummer een prima exemplaar, ook
zullen er later bladen komen met allemaal schitterende
foto’s van de keuring natuurlijk in kleur. Verzending per
E-mail scheelt de vereniging veel geld aan druk- en portokosten.
Waardoor er in de komende jaren extra verhogingen uit zullen blijven.
Het bestuur.
☺☺☺☺☺☺☺☺
We hebben in de komende maand
Allerlei artikelen in de aanbieding
Zowel Vissen Planten / En ook diverse artikelen in de winkel
Wist u dat uw eigen nakweek naar ons mag brengen, vraag in de winkel voor de
verdere informatie over het geven van nakweek.
Wist u ook dat wij eventueel bijzondere vissen kunnen bestellen, voor verdere informatie kunt u het navragen in ons stekkie.
De Medewerkers
3
Bestellen via Internet
Bestellijst A.T.T.V.
Datum
Aantal
Artikel
Prijs indicatie
Besteller
Op deze manier kunt u de bestelling plaatsen, en deze sturen naar
[email protected]
Wanneer de materialen aanwezig zijn krijgt u een
E-mail, dat het gearriveerd is.
¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤
4
5
Uitslag Districtskeuring Z.H.Z.
Nr
1
2
3
4
5
6
Cat.
A1
A1
A1
A1
A1
A1
Naam
A. Alderliesten
L. Bruins
C. den Dekket
W. Braber
G.H. Ronge
H. Molendijk
Vereniging
A.V. Ciliata
A.V. Ticto
A.V. de Sumatraan
A.V. Ciliata
A.V. Groot Hoogvliet
A.V. de Natuur in Huis
Totaal
394.5
390.5
390.0
389.0
388.5
376.0
Bio
63.0
63.0
62.5
62.5
62.5
61.0
1
2
3
A2
A3
A2
K. Kooiman
D. Dekker
J.J. Lissenberg
A.V. Ciliata
A.V. de Natuur in Huis
A.V. Groot Hoogvliet
392.5
.392.0
391.0
63.0
62.5
62.0
1
2
3
C1
C2
C2
M. van Dijke
R. Molendijk
J.J. Lissenberg
A.V. Aquaterra-Noord
A.V. Ciliata
A.V. Groot Hoogvliet
391.5
390.5
383.0
63.0
61.0
60.5
1
2
3
4
5
D2
D2
D2
D1
D2
Fam. Terlouw
A. Goud
Fam. P. Wuijster
J. Poldervaart
P. van Wingerden
A.V. de Sumatraan
A.V. de Natuur in Huis
A.V. de Sumatraan
A.V. Voorne
A.V. Ticto
394.5
392.0
391.5
391.0
390.0
71.0
70.0
70.5
70.5
71.0
Twee prachtige foto’s van onze deelnemer
Dhr J.Poldervaart
6
TE KOOP AANGEBODEN
3 sets tuin ornamenten compleet met onderbak en pomp
Deze zijn gebruikt, dus voor een redelijke prijs aan te schaffen
Voor informatie over deze sets die per stuk te koop zijn
☺☺☺☺☺☺☺☺
We hebben ook in deze maand
Allerlei artikelen in de aanbieding
☻☺☻☺☻☺☻☺☻☺☻☺☻☺☻☺☻☺☻☺☻☺☻☺☻☺☻☺☻☺☻☺☻☺☻☺☻
7
ALGEMENE WETENSWAARDIGHEDEN
OVER GARNALEN
Bij het inrichten van een aquarium voor garnalen zijn javamos en (kien)hout een must. Men dient er voor te
zorgen dat een aquarium waar garnalen in gehouden worden goed afgesloten is! Ze kunnen door de kleinste gaatjes en kiertjes ontsnappen. Garnalen (enkele macrobrachium soorten uitgezonderd) vormen geen
bedreiging voor planten, vissen of andere garnalen. Garnalen laten hun eigen jongen met rust. Je hoeft ze
dus niet uit te vangen. Ze zijn wel erg gevoelig voor zware metalen en vooral voor koper in het water. Koper
zit in sommige middeltjes tegen visziekten en in sommige plantenvoeding. Garnalen vervellen regelmatig.
Zo’n vervelling kan erg veel op een garnaal lijken, maar is meestal doorzichtig. Een dode garnaal ziet er
doorgaans massiever uit. Als je wilt gaan kweken met garnalen kun je het beste een sponsfilter gebruiken.
Zo kunnen er geen kleine garnaaltjes in je filter verdwijnen. Een waterverversing met koeler water stimuleert
garnalen zich voort te planten. De meeste garnalen voelen zich veel prettiger wanneer ze in een groep leven. Je zult dan ook meer plezier aan ze beleven omdat je ze dan vaker ziet.
De Caridina japonica of ook wel Amano garnaal, komt
oorspronkelijk uit Japan. De mannen worden ongeveer 4
cm groot en de vrouwen 5 cm. De temperatuur van het
water moet tussen de 23 tot 27 graden Celsius liggen
met een hardheid tussen de 2 en 20 DH en de pH tussen de 6 en 8. Meerdere bronnen beweren dat de garnaal door Takashi Amano geïntroduceerd is in de jaren
80. Het is een uitstekende algeneter die snel en enthousiast zal reageren als er voedsel in het aquarium gegooid wordt. We denken hierbij dan aan spirulina, visvoer (vlok / pellets, tabletten, diepvries) gekookte groenten zoals fijngewreven doperwten, spinazie, komkommer, worteltjes en courgette. Hij heeft een doorzichtig
bruine kleur met een stiptekening op de buikstreek. De
levensverwachting van deze garnaal ligt rond de 2 a 3
jaar. Het zal het niet meevallen deze garnaal na te kweken aangezien de ouders in zoetwater leven, maar de
jongen in brakwater dienen op te groeien. De vrouwtjes ontwikkelen na de paring ongeveer 2000 kleine eitjes die ze onder hun lichaam tussen de zwempootjes dragen. Na ongeveer 6 weken worden hieruit minuscule larfjes geboren die direct in brakwater overgezet moeten worden. De ouders mogen absoluut niet in
brakwater. De jongen zullen dan van brakwater langzaam over gewend moeten worden naar zoetwater.
Bovendien is het door hun kleine formaat erg moeilijk ze het juiste voer aan te bieden. Er zijn wel kweekver8
slagen op het internet te vinden, maar eigenlijk is het (voor de gemiddelde aquariaan) een hoop werk voor
weinig resultaat. De Caridina sp. Crystal red is een variant van de bijengarnaal en voor het eerst gezien in
1996. Ze worden 2 tot 2,5 cm. groot. De temperatuur van het water moet tussen de 22 tot 25 graden Celsius liggen met een hardheid tot 10 DH en de pH van 6. Deze garnaal kent zowel rood wit gestreepte dieren
als dieren met nauwelijks wit in hun tekening. Ze zijn iets kwetsbaarder dan de bijengarnaal maar een erg
mooi diertje om te zien en daardoor erg populair. Ze doen het goed in een aquarium met voldoende planten
en wat hout. Natuurlijk niet samen houden met grote of agressieve vissen en al helemaal niet met Cichliden.
Als voedsel eten zij hetzelfde als de Japonica, maar ook klein diepvriesvoer als bijvoorbeeld Cyclops. De
draagtijd bedraagt ongeveer 3 tot 4 weken. De jongen zijn 1,5 mm groot en worden door de ouders met rust
gelaten. Ze eten gewoon met de volwassen dieren mee. De Afrikaanse waaierhand garnaal of Atya gabonensis komt voor in het westen van Afrika en noordoostelijk van Zuid Amerika en wordt 14 cm groot. De
temperatuur van het water moet tussen de 22 tot 28 graden Celsius zijn. Verder worden geen bijzondere
eisen aan de watersamenstelling geëist. De vrouwtjes hebben minder grote klauwen dan de mannen en
een groter buikschild. Deze enorme garnalen, ook wel monstergarnalen genoemd, kunnen zonder gevaar
bij vissen worden gehouden, mits deze de garnaal niet aanvallen. Deze vriendelijke reuzenalleen filteren
voedsel uit het water met hun waaierhanden. Men kan ze verstopplekken in de vorm van halve kokosnoten
aanbieden. Ze houden van stroming in het water en je zult ze waarschijnlijk ook vaak voor de filteruitlaat
aantreffen op zoek naar voedsel. Dit bestaat uit klein dierlijk voer en droogvoer. Na het vervellen zullen de
dieren er tijdelijk wit of bijna wit uitzien. De kweek is tot nu toe nog niet gelukt in het aquarium. De Aziatische waaierhand of Atyopsis moluccensis komt uit de Molukken. De vrouwen worden 6 cm groot terwijl de
mannen tot 10 cm kunnen uitgroeien. De temperatuur van het water moet tussen de 24 tot 30 graden Celsius zijn. Verder worden geen bijzondere eisen aan de watersamenstelling geëist. Hij is meestal bruin met
een duidelijk zichtbare lichtere streep over de rug. Bij mannetjes zijn de waaierhanden groter. Zorg voor
voldoende schuilmogelijkheden voor deze garnalen, die overigens ook volkomen ongevaarlijk zijn voor de
andere aquarium bewoners. Met hun waaierhanden zeven ze net als hun Afrikaanse familie kleine zwevende voedseldeeltjes uit het water. Een succesvolle nakweek in het aquarium is net bekend. Bron: A.V.
Aponogeton, Zeist
Voor u gelezen in het blad van Ciliata uit Ridderkerk.
Foto’s van Internet overgenomen
9
Apistogramma atahualpa door Bruno Magis
Het zal de geïnteresseerde dwergcichliden liefhebbers waarschijnlijk niet zijn ontgaan dat de laatste jaren
steeds meer nieuwe soorten uit het geslacht Apistogramma werden ontdekt. Zo tel ik ondertussen op de
soortenlijst van het AKZ (Arbeitskreis Zwergcichliden im VDA), zeg maar de Duitse dwerg cichlidengroep,
reeds 50 beschreven soorten en nog 42 anderen die nog op een naam en een wetenschappelijke beschrijving wachten. Eigenlijk is er dus keuze te over voor de Apistogramma liefhebber. Een aantal van deze recente ontdekkingen gebeurden in Peru, de thuisbasis van enkele van de bekendste dwergen, namelijk
Apistogramma cacatuoides en A. nijsseni. Het is pas de laatste jaren dat er meerdere soorten uit het
stroomgebied van de Rio Ucayali en de Rio Yavari bekend raakten. Zo kwamen bijvoorbeeld A. norberti en
zeer recent A. panduro tot bij ons. Een andere spectaculaire ontdekking is A. atahualpa, welke in oktober
1997 door Uwe Romer werd beschreven en waarschijnlijk afkomstig is uit de Rio Yavari in Peru. A. atahualpa is een van de soorten uit de cacatuoides groep en dat is hem ook duidelijk aan te zien. Net zoals A. cacatuoides is A. atahualpa een matig, lang en gestrekt visje. De volwassen mannetjes bereikten in mijn
aquarium een lengte van 8 tot 9 centimeter. De vrouwtjes bleven, zoals gewoonlijk, iets kleiner en bereikten
een lengte van 5 tot 6 centimeter. De dieren zijn voorzien van een brede, bruine tot zwarte langsband die
eindigt in een nagenoeg vierkante staartwortelvlek, welke op zijn beurt is omgeven door bruine tinten De
mannetjes beschikken over een schitterend vinnenstelsel. De eerste vinstralen van de rugvin zijn zeer lang,
zodat ze soms als vlaggenwimpels mee wapperen met de stroming van het water. Het achterste gedeelte
van de rugvin is eerder afgerond zoals de staartvin. Van het kieuwdeksel vertrekkend, over de gehele keelen buikpartij, bevindt zich een mooie oranje vlek die uitvloeit in de aarsvin. Het resterende gedeelte op en
onder de langsband is, afhankelijk van de lichtinval, met een hemelsblauwe schijn overgoten. Zeer typisch
zijn de verticale donkere streepjes die zich net boven de aarsvin bevinden en eigenlijk uitlopers zijn van enkele langsstrepen op de buik. Aan de aanzet van de rugvin bevinden zich vrij donkere vlekken als restant
van de dwarsbanden. Deze vlekken zijn nagenoeg altijd aanwezig, zelfs bij vrouwtjes in broedkleed, waarbij
ze pikzwart uitkleuren. Over de kaak bevindt zich de voor de soort typische zwarte streep, welke zich uitstrekt van het goudomrande oog tot de onderste rand van het kieuwdeksel. Om het oog en de kaakstreep
bevinden zich enkele blauwgroen iriserende vlekken en strepen. En net zoals alle soorten uit de cacatuoides groep bezit ook A. atahualpa een stel dikke, volle lippen. Toen ik het geluk had deze prachtdieren te
bemachtigen, waren ze nog vrij klein en herstellende van de lange reis die ze hadden gemaakt vanuit ZuidAmerika. Gezien de geslachten nog vrij moeilijk waren te onderscheiden, nam ik zes dieren mee naar huis.
Op die manier had ik toch enige zekerheid over beide geslachten te beschikken. De dieren werden in eerste
instantie ondergebracht in een 300 l. quarantaineaquarium. Het was gevuld met zuiver regenwater en geen
bodemgrond. Hoewel enkele stukken kienhout de enige decoratie vormden, waren de vissen niet schuw.
Dankzij een regelmatige waterverversing en een afwisselende voeding met o.a. artemia naupliën, watervlooien, zwarte en rode muggenlarven, gemalen runderhart enz. groeiden de dieren in enkele maanden uit
tot prachtige volwassen exemplaren. De groep bestond uit vier vrouwtjes en twee mannetjes, waarvan er
een duidelijk dominant was. Het dominante mannetje was iets groter dan het andere en ook de vinnen wa10
ren langer uitgegroeid. Hoewel het onderdanige mannetje nooit echt in een hoek werd gedrukt of werd gebeten, kende hij duidelijk zijn plats in het aquarium. Ook bij de vrouwtjes was er eentje groter dan de anderen en ook zij stelde zich dominant op. Het was dan ook niet verwonderlijk dat de dominante dieren vrij snel
een koppel vormden. Ondertussen had ik een kweekbak van 80 x 40 x 30 cm klaargemaakt. Het aquarium
was ingericht met veel kienhout dat overgroeid was met Javamos. De bodem bestond uit fijn zand en was
bedekt met verdorde, halfvergane bladeren die in een loofbos werden geraapt. Het is mij al meerdere malen
opgevallen dat, vooral wildvangdieren, zich boven een dergelijke bodem beter en rustiger voelen. Bovendien komt de donkere kleur van de bodem ook de kleur van de vissen ten goede. Gezien het hier, net zoals
bij de andere Apistogramma’s, gaat om holenbroeders, werden ook enkele holen in de vorm van kokosnootschalen, omgekeerde bloempotjes en stenen in het aquarium opgesteld. De kweekbak werd gevuld met
zuiver regenwater dat werd gefilterd over turfgranulaat en filterwatten. Zodoende kreeg ik zeer zacht water
met een zuurgraad van pH 5, een temperatuur van 26 graden Celsius en een bruinig tintje. Het dominante
koppel werd uitgevangen en via de druppelmethode overgebracht naar het zuurdere water. Zij voelden zich
kennelijk onmiddellijk thuis en al enkele dagen later zwom het vrouwtje geelgetint door de bak. Plagend
ging zij regelmatig voor het mannetje staan, met haar buik naar hem toe gericht. Het mannetje liet zich niet
onbetuigd en joeg dan ook herhaaldelijk het vrouwtje achterna. Ongeveer een week na inzetten in de
kweekbak, werd een verdekt opgesteld bloempotje wat uitgegraven en een dag later werden eitjes afgezet.
Terwijl het mannetje zijn tijd doorbracht met zand zeven op zoek naar iets eetbaars, was de broedzorg van
het vrouwtje zeer intens. Zij verliet haast nooit het hol, ze leek wel continu bezig. Ofwel stond ze wakend
voor de ingang, ofwel groef ze nog wat zand weg, of was ze in de weer met de eitjes. Slechts om snel een
of twee happen artemia naupliën te eten, verliet ze zeer kortstondig het hol. De derde dag na het afzetten
kon ik, achter in het hol onder het vrouwtje de kersenrode larfjes zien hangen. Toen ik de vierde dag thuiskwam was de hele situatie grondig gewijzigd. Het vrouwtje werd geregeld achterna gezeten door het mannetje en verward en opgejaagd dook ze in ongeveer elk hol dat zich in het aquarium bevond. Ik vreesde
reeds voor het legsel maar het werd pas na enkele dagen duidelijk dat het niets werd. Wat de rechtstreekse
oorzaak was, weet ik niet, maar het gebeurt wel vaker dat jonge Apistogramma’s in al hun opwinding, hun
eerste legsels opeten. Exact twee weken na het eerste legsel werden opnieuw eitjes afgezet in hetzelfde
bloempotje. Het enige verschil met de eerste keer was dat er veel meer zand werd uitgegraven. Al het zand
werd netjes voor de ingang uitgespuwd zodat nog enkel het vrouwtje, op de zij zwemmend, in of uit het hol
kon. De eerste twee dagen was de broedzorg opnieuw zeer intens, daarna verzwakte deze en verliet het
vrouwtje steeds vaker het hol. Zij vertoefde wel steeds in de buurt en bleef nooit langer dan twee of drie minuten uit de broedruimte. Op de vijfde dag na het afzetten werden de larfjes verplaatst naar een door op
elkaar gestapelde keien gevormd hol en pas toen zag ik voor het eerst de larfjes. Op de tiende dag was het
dan zover. Ongeveer een half uur na het aangaan van de verlichting kwam het vrouwtje met haar jongen
tevoorschijn. De, naar schatting 70, jongen zwommen nog een beetje aarzelend kort bij elkaar onder het
vrouwtje. Wat onmiddellijk opviel was de grootte van de jongen. Deze zijn, in vergelijking met vele soortgenoten, groot. Zij eten dan ook, zonder moeite, vanaf de eerste dag artemia naupliën. Vanaf het vrij zwemmen van de jonge werd de broedzorg van het vrouwtje opnieuw intensiever. De eerste dagen zwom zij constant boven of tussen haar jongen en hield zij angstvallig de buurt in de gaten. Elke te dicht genaderde
Nannostomus werd zonder pardon aangevallen. Het mannetje echter werd getolereerd en mocht tot ongeveer 5 centimeter van de jongen naderen. Kwam hij toch dichterbij dan werd hij niet aangevallen, maar ging
het vrouwtje pronkend en baltsend tussen hem en de jongen staan. Een trucje dat blijkbaar altijd werkte,
want het mannetje drong nooit aan. Die avond, ongeveer een kwartiertje voor het uitgaan van de verlichting,
11
begeleidde het vrouwtje haar jongen naar het bloempotje. Daar brachten ze dan allen samen de nacht door.
Pas na een vijftal dagen waagden moeder en kroost zich verder van het vertrouwde broedhol en trokken ze
door heel de bak. Ook de jongen durfde zich al wat verder van hun moeder te verwijderen. Zo zag je, naarmate de dagen vorderden, de jonge opgroeien en zelfstandiger worden terwijl de broedzorg van de ouderdieren verzwakte. Na ongeveer een maand zwommen de jonge door de hele bak en van broedzorg was er
geen sprake meer. Het leek wel of het vrouwtje wist dat de potloodvisjes geen gevaar meer voor de jonge
vormden. Na een zestal weken waren de kleine Apistogramma’s ruim een centimeter groot en het leek mij
dan ook een goed moment de oude dieren uit de kweekbak te verwijderen. Ongeveer gelijktijdig met het
bovenstaande verhaal gebeurde een nagenoeg identiek scenario in een andere kweekbak. Hier zorgde het
tweede mannetje met een van de andere vrouwtjes eveneens voor nakomelingen. Ondertussen zwemmen
alle jongen samen in een uitzwemmer van anderhalve meter. Bij een regelmatige waterverversing en een
goede voeding groeien de jonge, naar Apistogramma normen, behoorlijk snel. Hopelijk vindt deze soort genoeg verspreiding onder de liefhebbers, zodat ze, in de aquaristiek kan blijven bestaan. Zoals u zelf hebt
kunnen merken is deze prachtvis veel te mooi en te interessant om te laten verdwijnen.
Voor u gelezen in het blad van Danio Rerio Delft.
Foto’s van Internet overgenomen
☺☺☺☺☺☺☺☺
Uw kluppie zoekt medewerkers
Welke uitdrukking zal het worden
Jammer
Ik zal er over denken
☺ Samen gaan wij de kar trekken
☺☺☺☺☺☺☺☺
12
Happy Huisdier Hellevoetsluis
Struytsehoeck 46 3232 HB Hellevoetsluis
tel. 0181 336444
fax. 0181 336480
13
email: [email protected]
Bijzonder leven op de Klaverbank
Dodemansduim, een tropische verrassing in de Noordzee
De Noordzee is in het rijksbeleid aangewezen als kerngebied in de Ecologische Hoofdstructuur (EHS).
Daarmee is vastgesteld, dat de gehele Noordzee belangrijke ecologische waarden bevat. De Noordzee is
bovendien overal verschillend. Een paar gebieden hebben bijzondere omstandigheden en zeker voor Nederland unieke ecologische waarden. Vier van die bijzondere gebieden zijn: de Voordelta met zijn ondiepe
water en zandplaten, de Klaverbank met zijn grindrijke bodem, de kustzone met z’n zachte bodem en allerlei variatie in diepte en zoutgehalte en het Friese Front, waar slibrijke en koude zeestromingen op elkaar
‘botsen’, waardoor het water zeer voedselrijk is. In Natuurbehoud wordt aandacht geschonken aan deze
leefgebieden en wel aan de hand van een dier dat zich daar bijzonder thuis voelt. In dit verhaal de Dodemansduim.
FOTO VAN INTERNET
14
Laat kinderen een dier tekenen en tien tegen een dat het een zoogdier wordt met vier poten. Desgevraagd
rekenen ze vogels ook tot de dieren, net als vissen, kikkers en slangen. Over inktvissen, slakken, schelpen
en zeesterren moet al wat langer worden nagedacht. Maar als je plaatjes van anemonen, sponzen of koralen laat zien en vertelt, dat dit ook dieren zijn, kijken ze je ongelovig aan. Pappie moet het niet te gek maken! Koralen hebben en exotische klank. We kennen ze van (foute) souvenirs uit verre landen of van natuurdocumentaires op tv van National Geographic, maar bijna niemand weet, dat voor de Nederlandse kust
ook een vertegenwoordiger van de koraalfamilie leeft. Kleiner, zachter en minder fel gekleurd dan de harde
koraalriffen in tropische zeeën, maar niettemin koralen. Zeg maar: een koraal naar Nederlandse maat. De
naam van ons eigen koraal klinkt naar piraterij en verre zeeën: de Dodemansduim. Op een handje vol biologen na zal niemand van de dodemansduim hebben gehoord, ze spoelen hoogst zelden aan op de Nederlandse kust en dan nog zijn ze alleen voor experts direct te herkennen. Gelukkig heeft het Zeemuseum in
Scheveningen er een in de collectie, al moet de conservator daarvoor wel het magazijn in. Een gedroogde
dodemansduim heeft inderdaad wel iets van een afgerukte vinger: een langwerpig wit stompje. Om ze levend te zien moet je toch echt een duikerpak aan en op onderzoek gaan op plekken waar een harde ondergrond aanwezig is. Daar zijn de dodemansduimen niet zeldzaam. Als de omstandigheden aanwezig zijn,
vind je ze in overvloed. Ze hechten zich vast aan elke harde ondergrond die ze kunnen vinden - meestal op
rotsen of grote stenen. In Nederland zijn die omstandigheden zeldzaam. Duikers treffen ze wel aan op de
basaltblokken van de monding van de Oosterschelde, op grote schelpen, op oude olievaten of op scheepswrakken. De enige natuurlijke plaats waar ze voorkomen is de Klaverbank, een ondiepte tweehonderd kilometer uit de kust, die nog net tot het Nederlandse Continentaal Plat behoort.
Kolonie van dieren
De dodemansduim is niet één dier, maar in feite een kolonie van dieren, die met elkaar een hand- of vingervormige structuur vormen. Ze zijn altijd geel of wit van kleur en je kunt je voorstellen, dat bijgelovige vissers,
als ze zo’n kolonie in hun visnet aantroffen, die aanzagen voor een vergroeide hand van een verdronken
zeeman. Onder water steken uit de vingervormige uitstulpingen allerlei poliepjes. Dit zijn de eigenlijke dieren: in feite heel kleine zeeanemoontjes - bloemdieren dus - en nauw verwant met kwallen. Net als kwallen
zijn dodemansduimen zogeheten filter-feeders. Ze bewegen met hun tentakels het water met daarin hun
prooi naar hun mondopening toe en filteren het plankton eruit. Hun voedsel bestaat uit plankton: een verzamelnaam voor alle mogelijke kleine organismen, die passief door het water drijven. Tijdens de voedselopname (jacht is een groot woord) openbaart de dodemansduim zich in volle glorie. Uit alle putjes verschijnen langwerpige poliepjes, die - met het blote oog nauwelijks te zien - acht tentakels uitsteken. Van een afstand ziet een kolonie dodemansduimen eruit als een bloesemachtig grillig gevormd geheel: een tropische
verrassing in de Noordzee. Een kolonie dodemansduimen is erg gevoelig voor verstoring, zoals duikers
kunnen beamen. Bij onrust trekken alle poliepjes zich terug, zodat alleen het zachte, gezamenlijke lichaam
overblijft. Op de plaats van de poliepen zijn nu alleen nog heel kleine putjes te zien. Pas na enkele uren
wagen de poliepen zich weer naar buiten. De kolonie zwelt dan op tot een paar maal het volume van zijn
leerachtige lichaam. Net als andere koralen doen de poliepen samen met één lichaam, alleen is dat geen
hard kalkskelet, maar zacht en elastisch.
Kostbaar leefgebied
Een kolonie dodemansduimen begint korstvormig. Naarmate een kolonie groeit ontstaan er één of meer uitstulpingen, zodat de kolonie er uit gaat zien als een geopende hand. Bij een volwassen kolonie kunnen die
vingervormige uitsteeksels wel 20 cm lang worden, maar die leeftijd halen de meeste exemplaren niet.
15
LUESING
Voor alle benodigdheden die
UW dieren nodig hebben.
TEVENS:
Hengelsport,
Diverse Aquaria en Tuinvijver.
Wij zijn gevestigd in:
Winkelcentrum
Struytse Hoeck 68-69
3224 HB Hellevoetsluis
16
Het onderzeese leven wordt verstoord voor het goed en wel tot ontplooiing kan komen. Want niet alleen koralen in tropische zeeën worden aangetast. Voor onze ogen, vlak voor de kust, wordt rijk en kostbaar leefgebied bedreigd. Ondiepe randzeeën, zoals de Noordzee, zijn op wereldschaal überhaupt zeldzaam. Dat is
op zichzelf al een reden om er zuinig mee om te springen. Voor Nederland is de Klaverbank uniek, vol natuurwaarden die het waard zijn om te beschermen. Voor de Klaverbank komen de bedreigingen van diverse
kanten. Ten eerste zijn daar de dagelijkse sloopwerkzaamheden door de boomkorvisserij, die met grote
sleepnetten de grindbodem omwoelt en al het leven verstoort of vernietigt. Ten tweede lonkt ook de zanden grindwinning industrie naar de Klaverbank. Het zand is namelijk uitermate geschikt als metselzand. Het
trieste is, dat de voorraad zeer beperkt is. De hoeveelheid is ternauwernood genoeg om aan de behoefte
aan grind en metselzand van één jaar te voldoen. Daarmee zou een volgens Natuurmonumenten uniek
leefgebied worden vernietigd met daarin de enige koraalsoort die op Nederlands grondgebied voorkomt.
Verder kan ook een ruwe storm de bodem zodanig doen verschuiven, dat daarmee een groot deel van de
kolonies wordt weggevaagd. Ook zonder menselijk ingrijpen is de Klaverbank dus een kwetsbaar gebied.
Gelukkig groeit langzaam het besef, dat ook delen van de Noordzee, zoals de Klaverbank, bescherming
nodig hebben. De gebieden waar het om gaat, zoals de hele kuststrook, de Voordelta, het Friese Front en
dus de Klaverbank, worden inmiddels door de overheid herkend en erkend als bijzonder natuurgebied, met
bijzondere natuurwaarden die het waard zijn om te worden beschermd.
Onderwater-eiland in de Noordzee
Vanaf het strand lijkt de Noordzee één grote vlakke zandbak onder water, maar niets is minder waar. Er
zijn grote hoogteverschillen. Eén van de ondiepe gebieden is de Klaverbank, een grindgebied van achttien
vierkante kilometer, tweehonderd kilometer ten noordwesten van Den Helder. De grindbank is tijdens de
laatste ijstijd ontstaan doordat gletsjers vanuit Groot Brittannië grote en kleine stenen aanvoerden. Toen na
het stijgen van de zeespiegel het Kanaal ontstond, kwam het gebied onder water te staan. Nu vormt de Klaverbank een soort onderwater-eiland in de Noordzee. Het is een gebied met grote hoogteverschillen van 35
tot 60 meter dat geheel bestaat uit stenen. Door de harde ondergrond komen er bijzondere planten en dieren voor, zoals allerlei zeeanemonen, inktvissen en de noordkromp, een zeldzaam schelpdier dat wel honderd jaar oud kan worden. Daarnaast is de Klaverbank een paaiplaats voor vis, met name de haring. Tegelijk is de Klaverbank de enige plek in het Nederlandse territorium waar de dodemansduim voorkomt. Dick de
Vos. Uit: Natuurbehoud, uitgave van Natuurmonumenten en Ichtus Post, Zevenaar.
Voor u gelezen in het blad van A.V. Hoogezand Sappermeer.
Foto’s van Internet
17
De kweek van Dendrobates lehmanni
Sinds 1953 had ik als kind al met veel ups en downs een voorliefde voor aquarium en terrarium. Ik begon,
net als de meesten van ons, met een klein bakje van 80 x 40 x 40 cm wat toch al een redelijke afmeting
was. En zo kwamen de eerste amfibieën in ons huis. Eerst kikkerdril en natuurlijk salamanders, later ook
hagedissen, kameleons en slangen. Sinds 1979 kwam ik in aanraking met de zogenaamde pijlgifkikkers. Ik
begon er de literatuur op na te slaan, althans wat er beschikbaar was en ik kan u vertellen dat was niet bijzonder veel. Maar toch de stoute schoenen aangetrokken en overgegaan tot de aanschaf van drie Dendrobates auratus. Dit bleek een gunstige koop te zijn geweest; deze kikkers waren al volwassen en tot op heden leven deze kikkers nog steeds in blakende gezondheid. Dus pijlgifkikkers kunnen behoorlijk oud worden, ik schrijf dit artikel anno 2000. In 1994 kocht ik helaas maar twee Dendrobates lehmanni. Dit was
enigszins een gok, daar van Lehmanni meestal alleen mannen worden gevangen. Van deze kikkers kwaken
alleen de mannen en bij de vangst in het wild gaat men op het geluid af, vandaar dat men over het algemeen het merendeel aan mannen vangt. Toen ik ze aanschafte zag ik toch iets verschil. De man had grotere tenen dan de vrouw, ook zijn rug was hoekiger gebouwd, vandaar toch de koop. Opgetogen ging ik naar
huis, want iets nieuws is altijd weer een uitdaging, ook al zit je 40 jaar in de hobby. Nu is D. lehmanni volgens velen een moeilijk houdbare kikker, laat staan dat je er mee kunt kweken... Tot op heden is mij maar
één kweekresultaat bekend, namelijk iemand in Duitsland. Ik bracht de kroonjuweeltjes onder in een terrarium van 105 x 50 x 60 cm. De wanden zijn gemaakt van tempex en deze zijn beschilderd met schoolborden
zwart. Terwijl dit nog nat is wordt het ingesmeerd met turfmolm. Je verkrijgt mooie, natuurlijk gekleurde achter- en zijwanden, is relatief goedkoop en een goede vervanger van de peperdure varenwortel. De wanden
blijven zeer lang intact. Tot op heden
zijn ze nog niet vervangen. Mocht dit
wel nodig wezen, dan is men voor een
paar euro weer klaar. Daar plantjes als
Ficus repens zeer snel hechten op deze wanden, zie je er al snel niets meer
van. Hetgeen door de dieren op prijs
wordt gesteld. Ook vind ik zelf een begroeid terrarium mooier en beter dan de
zogenaamde steriele bakken. Ga maar
van je zelf uit. Je woont ook niet graag
in een kale kamer, kikkers dus ook niet.
Op de bodem van de bak komt eerst
een verwarmingskabel van 5 m lang.
Deze wordt geregeld
18
via een thermostaat. Over de kabel komt een laag hydrokorrels. Eenmaal op temperatuur houdt deze laag
de warmte langer vast dan een laag turfplaten van ongeveer 1 cm dik. Dan nog een lag beuken- en eiken
blad. Het beste is half verteerd, daar dit een enorme hoeveelheid microörganismen bevat en uw kikkers zijn
u er dankbaar voor. Verder wordt de bak beplant met enkele Bromelia’s, bijvoorbeeld Neoregelialis, Guzmania’s of dergelijke. Ik zie graag een beetje kleur, anders wordt het een saai, groen geheel. Dan nog wat
eiken stobben, wat petrischaaltjes met hier overheen halve kokosnoten en wat zwarte filmkokerrolletjes en
de bak is compleet. Boven het terrarium brandt een tl-buis, kleur 83, verder niets. De halfverteerde bladeren
ververs ik om de acht weken. Zo blijf je constant microvoer in de bak houden. De bodemtemperatuur is bij
mij 27o C, hetgeen nogal afwijkt van wat de meeste hobbyisten hanteren. Die houden D. lehmanni veel koeler, namelijk zo’n 20o C. Ik maak mijn terraria liever wat warmer, ik vind de kikkers dan actiever. Dat heb ik
met diverse soorten geprobeerd. Onder andere Ph. vitatus, D. auratus, D. pumulio, D. leucomelas, D. ventrimaculatus, E. tricolor enz. Het mannetje begon gelijk al te kwaken. Het geluid lijkt op dat van een eend,
van gak, gak, gak. Meestal zat hij op een kokosnoot te kwaken om het vrouwtje te lokken. Al snel reageerde
het vrouwtje op het gekwaak en al spoedig werden er eieren afgezet op de bekende plaatsen in de Bromelia’s en in de filmkokertjes. Niet in de petrischaaltjes. Ook waren de legsels verdeeld, dus niet alles bij elkaar. Na ongeveer 14 dagen kwamen de eitjes uit, ik schat dat althans. Want zo snel had ik geen resultaat
verwacht. De larven liet ik door de ouders zelf opvoeden, wat mij beter leek dan de zogenaamde eigeelmethode. Meestal ging het vrouwtje om de dag naar de larven toe en deponeerde dan een onbevrucht eitje
erbij. Hiermee werden de larven de eerste tijd gevoerd. De man zat dan altijd op zijn favoriete plek, namelijk
op de kokosnoot. Waarbij hij zijn luide gekwaak liet horen. Bij mij werden zo’n 20 eitjes in totaal afgezet.
Drie waren onbevrucht, twee beschimmeld, vijftien larven zijn uitgekomen. Twee ervan zijn dood gegaan
door voor mij onbekende redenen, dertien stuks zijn blijven leven en zijn goed door de metamorfose van
zo’n 57 tot 64 dagen gekomen. Het is een formidabel gezicht om dat kleine grut door de bak te zien huppelen. De kikkers doen het buitengewoon goed op de humusrijke, half verteerde beuken- en eikenblad laag. U
moet zoiets eens bekijken door een vergrootglas, u weet niet wat u ziet. Het krioelt van het leven. En is dus
zeer geschikt voor de opfok van onze kikkers. De kikkervisjes heb ik wel bijgevoerd in de bromelia’s en kokertjes en wel met zeealgenpoeder. De methode was wel succesvol, maar er kwam bij mij een storing in de
thermostaat. Hierdoor verloor ik zo’n 400 kikkers en larven. Ik kan u vertellen; daar word je niet vrolijk van.
De D. lehmanni’s waren een maand daarvoor verkocht. De kikkers werden verder nog gevoerd met fruitvliegen en weideplankton. De fruitvliegen werden bestrooid met gistocal. Ik sproeide de kikkers eenmaal per
drie dagen. Verder werd er tweemaal per dag beneveld met een ultrasone Iuchtbevochtiger, gesproeid werd
altijd met regenwater. De dagtemperatuur was 27o C en de nachttemperatuur zo’n 22o C. Ik hoop hiermee
een bijdrage geleverd te hebben aan onze bijzondere hobby. En de aandacht gevestigd te hebben op de
unieke kweek van deze kroonjuweeltjes van het regenwoud. Deze niet makkelijke kikker verdient toch zeker
wat meer onze aandacht. Al komt dit pronkertje uit Colombia en wel uit het westelijke deel van het Anchicajadal op zo’n 650 tot 1200 m hoogte. Dit is echter geen kikker voor de beginner. Mijn advies is: begin eerst
met een makkelijker soort, bv. tricolor. Verder wens ik iedereen die hier mee wil beginnen veel plezier en
geluk. Ze zijn zeker de moeite waard.
WiIlem van Dijk. Uit: AV Xiphophorus Kampen. Foto beschikbaar gesteld door Bart de Greeff.
Voor u gelezen in het blad van A.V. De Natuurvrienden uit Zwolle.
19
ALLES VOOR BOUWEN
EN VERFRAAIEN
FORMIDO
BOUWMARKTEN
WESTVOORNSEWEG 20
OOSTVOORNE
TELEFOON 0181483238
20
Lepelsteur heeft 'neus' voor plankton
De peddelvormige neus van de lepelsteur is een belangrijk instrument bij het vangen van plankton, en niet
voor het opgraven van voedsel, zoals eerder werd gedacht. Men heeft altijd gedacht dat de lepelsteur zijn
neus gebruikt om bodemslib op te woelen. Recent onderzoek heeft echter uitgewezen dat de neus ook als
antenne fungeert, waarmee het dier de elektrische velden van plankton – waaronder watervlooien, zijn
voornaamste voedsel - kan waarnemen.Lepelsteur De lepelsteur is een koudwatervis die in de grote rivieren van Noord-Amerika kan worden gevonden. De vis, die een angstaanjagend uiterlijk heeft, wordt soms
wel twee meter groot. En dat op een dieet van louter watervlooien! Net als diepzeehaaien moeten lepelsteuren hard werken om te kunnen ademen: ze zwemmen een leven lang, onafgebroken. Biologen van de Universiteiten van Missouri en Bonn namen de moeite om het voedselzoekgedrag van de lepelsteur onder de
loep te nemen. Daaruit bleek dat de steur over een ingenieus zintuig beschikt, waarmee het zelfs een enkele watervlo te pakken kan krijgen. Voedselzoekgedrag De uiterst gevoelige neus stelt de vis in staat om
zelfs onder de moeilijkste omstandigheden aan voedsel te komen. De lepelsteur heeft het aan zijn neus te
danken dat hij zich in de modderige Mississippi kan standhouden. “Als de steur stroomopwaarts een zwerm
plankton ziet aankomen, manoeuvreert hij zich zodanig dat de prooidieren in zijn bek terecht komen,” aldus
één van de onderzoekers. Overigens is het niet ondenkbaar dat het elektrosensorische zintuig zó gevoelig
is dat het ook bij de migratie wordt gebruikt, en mogelijk beïnvloedt wordt door elektrische signalen, zoals
afkomstig van bijvoorbeeld metalen voorwerpen onder water. Bron: Wilkens LA and MH Hofmann (2007):
The paddlefish rostrum as an electrosensory organ: a novel adaptation for plankton feeding. BioScience,
May 2007, Vol. 57, No. 5. Door Dennis Barten, www.koi2000.com
21
AQUARIUMPLANTEN KWEKEN
Wist u dat van alle in de aquarium handel verkrijgbare aquariumplanten, slechts 25 echte waterplanten
zijn? Dit zijn bijvoorbeeld Waterpest, Aponogeton en Vallisneria soorten. Er is dus een groot aantal aquariumplanten, dat ook boven water groeit. Dit artikel gaat over makkelijk te kweken stengelvormige aquarium
planten. Ludwigia Repens en Lobelia Cardinalis zijn duidelijk de snelste groeiers van deze groep. Aquariumplanten zijn heel gemakkelijk te kweken. Het kan simpel op de vensterbank, op het balkon of in de tuin.
Het moeilijkste van de kweek van aquariumplanten is de temperatuur. Zonder uitzondering zijn al deze planten vochtminnend, dus hebben we een moerasachtige toestand nodig. Dat is heel gemakkelijk te maken in
een kasje. In tuincentra en warenhuizen worden, vooral in het voorjaar, kleine kasjes (minikasjes) aangeboden. Maar u kunt zoiets ook zeer gemakkelijk zelf maken van bijv. een huishoudemmer of afwasteiltje. Ook
een oude tempexdoos is zeer goed bruikbaar als bodem voor ons kasje. In de voedingsbodem steken we
enkele stokjes, die iets langer zijn dan breinaalden. Die stokjes dienen als drager van het lichtdoorlatende
dak. Voor het dak gebruik ik het liefst plastic. Een transparante zak is hier al goed bruikbaar. Als voedingsbodem voor de aquariumplanten gebruik ik normale potgrond. Maar, let op, nooit potgrond in uw aquarium
gebruiken! We hebben het over kweken, dus we moeten kweekmateriaal hebben. Bij voorkeur gebruiken
we planten uit het aquarium. Zelfs planten die onder de algen zitten zijn uitstekend geschikt voor dit doel.
Gaan we speciaal voor de kweek planten kopen, dan moet u wel weten hoe de planten van die soort zich m
uw aquarium "gedragen". Met uitzondering van Hygrophila Difformis (de vaantjesplant) worden alle aquariumplanten uit de groep stevige stengelplanten in kwekerijen boven water vermeerderd. De meeste boven
water gekweekte planten hebben een ander uiterlijk van bladvorm
en kleur dan onder water groeiende planten. Stel, u wilt een rood
of bruin gekleurde plant gaan kweken en u koopt dan Lobelia cardinalis voor dit doe, dan kunt u teleurgesteld raken, omdat Lobelia
in het aquarium groen kleurt. Andersom kan ook, bijv. Ludwigia
Arcuata kleurt boven water groen met 5 x 15 mm grote bladeren
en onder water heeft ze mooie, cognac-kleurige bladeren, die iets
smaller en 4 cm lang zijn. De groei boven water is minstens dubbel zo snel als de groei onder water. Dat is juist één van de redenen dat haast alle in de handel verkrijgbare stengelvormende
planten boven water worden gekweekt. Geen last van algen is
een tweede heel goede reden. De meeste van deze planten
groeien van stekje tot verkoopbare afmetingen binnen 6 weken. Ik
schreef het al: het moeilijkste is de temperatuur. Zet u uw kweekbakje in de winter in de vensterbank en de thermostaat ’s nachts
laag, dan zal de températuur in de vensterbank tot wel 10 graden
kouder worden dan in de kamer vanwege de koude ruit. Dit is
22
eenvoudig zelf te controleren door een minimum maximumthermometer op de vensterbank te leggen. Om
dit probleem op te lossen zijn er technische middelen, maar u kunt ook eenvoudig de zomerperiode afwachten. Vanaf half mei na de ijsheiligen, kunt u uw kweekkasje gewoon buiten zetten. Bij voorkeur niet in
de zon, want daardoor kan de temperatuur veel te hoog oplopen. U kunt dat kasje tot eind september buiten
laten staan. Daarna zal de temperatuur weer te laag worden voor de groei.
Een kweek beginnen.
Bij het starten van de kweek kunt u beter een te hoge waterstand hebben,
Ong. 3 cm, dan een te lage. Groeien de planten eenmaal, dan is een waterlaagje boven de bodem niet meer noodzakelijk. Enkele planten kunnen
zelfs in de volle grond in de tuin gepoot worden, zoals Lobelia cardinalis.
Let op de plant is niet winterhard! Leidse plantjes en Saururus cernuus
kunnen ook in de volle grond gepoot worden. Ze doen het vaak het beste
als de tuingrond een beetje klei bevat. Deze planten zijn wel winterhard,
maar sterven in de winter wel bovengronds af . Ze lopen in het voorjaar
weer uit en kunnen zelfs gaan woekeren. Daardoor kunnen ze dan na een
paar jaar door de hele tuin staan. Op zandgronden kunt u ze beter in een
flink formaat plantenbak zetten met potgrond plus een beetje klei. Over
het algemeen zijn aquariumplanten in plantenbakken gemakkelijker dan
de zogenaamde tuin of balkonplaten. Een bijkomend leuk feit is ook dat u nu ook eens kan zien hoe fraai
uw aquariumplanten kunnen bloeien. (Gaat u met vakantie, dan kunt u zo'n 5 cm water boven de potgrond
zetten bij vertrek, dan kunnen ze makkelijk een week zonder u.)
Voor u gelezen in het blad van Rosaseus uit Sliedrecht.
☺☺☺☺☺☺☺☺
AL GEHOORD VAN CYANOBACTERIEN ?
Alg of bacterie ? Wij gebruiken vrij frequent het woord blauwe alg voor deze bacteriesoort, alhoewel dit
eigenlijk geen specifieke algensoort is. Deze bacterie vindt gemakkelijk haar weg in een pas ingericht aquarium. De planten hebben er immers hun vaste stek nog niet gevonden aangezien er nog geen wortelvorming is gebeurd. De verschillende kringlopen en de daarmee gepaard gaande assimilatie van de planten
zijn nog verre van optimaal zodat de zuurstofafgifte aan het water nog niet kan plaatsvinden. Er komen nu
wet veel zogenaamde verdelgingsmiddelen voor blauwe alg op de markt, maar omdat de blauwe alg in feite
een bacterie is kan dit leiden tot een totale teloorgang van het bacterie bestand. De goede (nuttige) bacteriën die zorgen voor de afbraak van schadelijke stoffen gaan dus ook mee kapot.
23
Gewenst of ongewenst ? Blauwe algen kunnen, wanneer men niet snel ingrijpt, uitgroeien tot volledige
vellen. Die vellen beletten elke vorm van nieuw plantaardig leven omdat de planten verstikken en in korte
termijn verkommeren. Algen horen in feite thuis in een aquarium. Ik zou zelfs durven stellen dat er iets niet
in orde is met uw aquarium wanneer er helemaal geen algen in voorkomen. Dat is zeker het geval wanneer
men zijn aquarium gaat beschouwen als een levend schilderij. De algen mogen echter de bovenhand niet
halen. De laatste jaren werden ook andere facetten van het aquarium houden belicht. Sommige liefhebbers
hebben zich gespecialiseerd in het houden van vissen in zo natuurlijk mogelijke omstandigheden. In een
Malawi, Tanganjika en menig ander aquarium horen algen thuis want zij dienen tot voeding / bijvoeding van
de vissen.
Levensvoorwaarden Het aanpassingsvermogen van cyanob bacteriën is vrij groot. Ze kunnen zowel in
zoet-, in brak- als in zeewater voorkomen. Uitzondering wordt gemaakt voor water met een zuurgraad beneden pH4, maar in een dergelijk azijn kunnen onze vissen ook niet leven. De temperatuur speelt ook geen
rol want de bacteriën werden reeds onder ijs en in warmwaterbronnen van 70 °C gevonden. In de natuur
komen ze ook voor in sterk organisch bevuilde wateren. Als enige kunnen ze dan nog overleven in een
troosteloze blubbermassa, daar waar ieder ander leven onmogelijk is. In de natuur hangt de aanwezigheid
van de bacterie af van factoren zoals licht, toerisme, industrie bij waterlopen en dergelijke. In ons aquarium
spelen andere factoren een rol zoals het al dan niet aanwezig zijn van lagere planten. Lampen die na verloop van tijd hun lichtintensiteit verliezen, onjuiste verhouding in waterverversing, slecht onderhoud van het
filter, kunnen allemaal elementen zijn die een overmatige groei van de algen bevorderen. Licht en een koolstofbron zijn naast temperatuur en zuurgraad de voornaamste uitbreidingsvoorwaarden. Licht vormt dan de
energie en C02 de bron voor het celmateriaal. Behalve C02 zijn er ook andere bronnen die voor koolstof
kunnen zorgen, namelijk de organische stoffen. De cyanobacteriën worden soms ook vervuilingsalgen genoemd. Ze zijn specialisten in het opnemen van C02, zelfs bij hoge ph-waarden. Hoe kunnen onze planten
dan nog groeien als er geen C02 meer in het aquarium aanwezig is ? In de meeste aquaria is er een tekort
aan C02. Akkoord, wij beogen een maximale beweging van het wateroppervlak om een goed stofwisselingsproces op gang te brengen maar we moeten hierin voorzichtig te werk gaan. C02 verlaat immers ook
langs deze weg het aquarium en uw planten kunnen niet meer ademen. De groei van de planten zal dan
ook langzaam stagneren en helemaal tot stilstand komen. De ideale condities voor het vormen van cyanobacteriën zijn: lage C02 concentraties, een hoge pH en weinig voedingsstoffen. Wat kunnen we hier dan
ook uit besluiten ? Dat er in ons aquarium een successie kan optreden in de groei van planten; groene algen en cyanobacteriën. Hieruit voortspruitend gaat de pH waarde naar omhoog en onze C02 naar omlaag.
Daarbij zijn weinig nutrificerende bacteriën aanwezig. De cyanobacteriën komen dan ook als grote overwinnaar uit de bus.
Remedie Wat kunnen wij hieraan doen ? Wij kunnen proberen de lichthoeveelheid te reduceren, de bodem
afhevelen en de planten schoonmaken zodat ze weer kunnen ademen. We kunnen ook C02 toevoegen en
daarbij regelmatig de pH controleren. Snelgroeiende planten en/of drijfplanten (bv. waterpest) inbrengen is
ook een gunstige factor. Als de "Blauwe alg" verdwenen is kunnen we langzaam weer wat meer licht geven
en minder C02 toe te voegen, maar in de meeste gevallen blijft dat laatste noodzakelijk. Een aquarium met
een matige lichthoeveelheid, regelmatige C02 toevoeging evenals het gebruik van gisttabletten geeft een
rustig groeiend plantenbestand.
Voor u gelezen in het blad van A.V. Paluzee uit Zoetermeer.
24
Notulen Vergadering 16-02-2015
Soortvergadering : Leden-Jaarvergadering
Voorz. : M.A.P. Swarttouw
Penm. Secr. : H. Evers
Aanwezig :
15 Leden
Agendaonderwerpen
1. Opening: De voorzitter opent om 20.00 uur de vergadering, er waren niet genoeg leden aanwezig om in deze vergadering statutaire beslissingen te kunnen nemen. Daarom werd deze vergadering gelijk weer gesloten
en werd er een nieuwe uitgeschreven voor 10 minuten later waar dan wel de nodige beslissingen in genomen
kunnen worden. Intussen legt de voorzitter uit waarom de vergadering digitaal gepresenteer wordt. Om 20.10
uur opent de voorzitter opnieuw weer de vergadering.
2. Mededelingen: *Dhr. G. Verbaas heeft zich telefonisch bij de voorzitter afgemeld. *Bij de NBAT is, het afgelopen jaar, veel gebeurd. De voorzitter legt uit wat er de afgelopen tijd voorgevallen is * Het bestuur is bij de
ZHZ vergadering geweest in Leerdam, de voorzitter legt uit wat daar besproken is en deelt mede dat het bij
ZHZ naar wens verloopt. * Er waren geen deelnemers voor de Aquarium huis keuringen van het District ZHZ.
3. Dringende Zaken: Er wordt uitgelegd hoe de huidige situatie is ontstaan betreffende het huishoudelijk reglement en de statuten en wordt doorgenomen wat er veranderd is/gaat worden. Vraag Dhr. Spithoven: Door
wie moet de goedkeuring plaats vinden. Antw: De Notaris. De leden gaan akkoord met voorgestelde veranderingen, het bestuur gaat het nu verder uit werken.
4. In/Uit gaande Post: De secretaris leest de belangrijkste in en uitgaande post, van het afgelopen jaar,
voor en meldt dat degene die de uitgebreide lijst wil dit even moet melden zodat er een kopie van gemaakt
kan worden.
5. Notulen17-2-2014: Er waren geen op of aanmerkingen en werden daarom goedgekeurd.
6. Jaarverslagen: Er waren geen op of aanmerkingen op het jaarverslag van de voorzitter en de secretaris.
7. Financiën : Het financiële verslag werd digitaal gepresenteerd n.a.v. kopieer problemen. Vraag Dhr. Hofman : Kunnen we niet met één bank werken wand dat scheelt kosten. Antw. : De voorzitter legt uit dat dat niet
gaat omdat de giro betalingen via de ING moeten lopen, want via de RABO bank is dat veel duurder. Vraag
Dhr. De Koning : Waarom loopt de huur, voor het “Stekkie”, zoveel hoger op. Antw : De voorzitter legt uit dat
de school andere voorwaarden aan de huur en gebruik, van het geheel, heeft gesteld waardoor de totale kosten hoger uitkomen. Vraag Dhr. De Koning : Heeft dat nog gevolg voor de contributie. Antw. : Dit jaar nog
niet.
8. Kas Commissie : Dhr. J. Spithoven neemt het woord en geeft de waarnemend Penningmeester, Dhr. Swarttouw, een compliment over de financiën zoals dat is opgesteld. Hij leest de verklaring voor die is opgesteld over
de bevindingen van de kas controle. Hij stelt, als kas commissie, voor het bestuur discharge te verlenen voor
het afgelopen boekjaar. De leden vergadering gaat hiermee akkoord. Dhr. J. Spithoven gaat, de waarnemende
penningmeester, helpen om de opzet van de financiële registratie cq boekhouding wat makkelijker te maken.
9. Vaststellen Kas Commissie : De kascommissie, voor 2015, bestaat uit Dhr. J. Spithoven en R. v. Ochten.
Reserve is Dhr. C. Hofman.
10. Begroting : Deze wordt doorgenomen en goedgekeurd.
11. Bestuursverkiezing : Er zijn geen kandidaten voor de openstaande functie’s, er zal verder naar gezocht
worden.
12. Voorstel en ideeën van leden : Er waren geen voorstellen.
13. Gevolgen : Als de huidige ontstane situatie zo blijft, 1 bestuurslid, dan moet er over gedacht gaan
25
worden om op te gaan in een dependance bij een andere vereniging. Er zal in het komende jaar naar gekeken en over gedacht gaan worden. De voorzitter legt uit wat het één en ander inhoudt en wat het voor
gevolgen heeft. De kans bestaat dat als er geen oplossing komt de vereniging opgeheven zal moeten
worden. De voorzitter vraagt goedkeuring om te proberen het één te regelen zonder daarvoor iedere keer
in overleg te moeten gaan met de ledenvergadering. Antw: Hij krijgt hiervoor, van de leden, goedkeuring.
14. Rondvraag : Er waren geen vragen van de aanwezige leden.
15. Sluiting : Voordat de voorzitter wil eindigen wil hij nog aandacht geven aan de jubilarissen. Mevr. I.
Sijbrant (10 jaar) en Dhr. A. Hoek (15 jaar) waren de jubilarissen en werden door de voorzitter gefeliciteerd en overhandigden hen een speldje. Dhr. G. Verbaas (40 jaar) had zich afgemeld, hem zal in overleg
op een later tijd stip een speldje worden uitgereikt. Hierna werd het woord genomen door de secretaris die
met de mededeling kwam dat er nog een jubilaris was en wel de voorzitter Dhr. Swarttouw. Hij was ondertussen 42 jaar lid van de vereniging en 40 jaar van de NBAT. Voor de 40 jaar lidmaatschap van de NBAT
had de NBAT een gouden speld beschikbaar gesteld die hem bij deze gelegenheid dan ook overhandigd
werd met tevens de felicitaties van de vereniging. De voorzitter sloot om + 21.35 uur de vergadering en
wenste een ieder wel thuis nadat er eerst nog een drankje genuttigd kon worden
☺☺☺☺☺☺☺☺
1 APRIL KIKKERDRIL!
De bruine kikker is er vroeg bij: die begint al in februari, maart
met het afzetten van eitjes. Mooie gelegenheid om de fascinerende ontwikkeling van eitje naar kikker van dichtbij te bekijken. Doe in een grote pot of bak een klein beetje kikkerdril
(niet te veel!) en water uit dezelfde sloot of vijver. Doe er wat
waterpest of hoornblad bij ( uit de vijver of dierenwinkel). Zet
hem niet in de zon (dat is te warm). Je kunt dan de embryootjes i de doorzichtige eitjes zien groeien. Als de kikkervisjes uit het eitje ontsnapt zijn, eten ze de algen van de planten af. Je kunt ze ook dunne plakjes komkommer of tomaat geven, of gekookte spinazie, en later
vissenvoer. Als je te veel kikkervisjes hebt, kan de bak ineens troebel worden en de kikkervisjes
doodgaan. Gooi dan een groot deel terug in het water waar de dril vandaan kwam. Als ze vier
pootjes hebben, zorg dan dat ze het water uit kunnen, door platte stukjes kurk, drijvende waterplanten of een stuk schors. Vanaf nu willen ze vliegjes eten. Het makkelijkste is om een stukje
fruit buiten te leggen. Zodra er fruitvliegjes op komen, leg je het fruit in de bak. De kleine kikkertjes kunnen tegen het glas omhoog kruipen, dus sluit je de bak van boven af met bijvoorbeeld een
stuk vitrage. Nog even genieten van de kleine kikkertjes en dan is het tijd om ze terug te brengen
naar de natuur.
Voor u gelezen in de natuur scheur kalender 2012
26
BESTUURSAMENSTELLING - A.T.T.V.
VOORZITTER:
SECRETARIS:
PENNINGMEESTER:
LID/KEURING / P.R:
LID/TECHNIEK:
LID/BIBLIOTHEEK:
REDACTIE:
M.A.P.Swarttouw
Vacant
Vacant
Vacant
P.Pothof
Vacant
ATTV Voorne
Hoogaars 124
Via Bestuur
Via Bestuur
Via Bestuur
Cruysenhoekstr 16
Via Bestuur
P/A Hoogaars 124
3232 TH Brielle
Tel: 0181414516
3223 AB Hellevoetsluis
Tel: 0181313152
3232 TH Brielle
Tel: 0181414516
[email protected]
[email protected]
[email protected]
[email protected]
[email protected]
[email protected]
[email protected]
Voor bestellingen en benodigdheden via Internet
ONDERSTEUNENDE WERKGROEPEN
Vissen en Planten
Techniek
Vijvers
Winkel
Keuken/Bar
Ruimte onderhoud
Keuringen
C.Hofman
Tel:0181414082
P. Pothof
Tel:0181313152
J.J. Spithoven Tel: 0181214004
Vakant
R.A.Kolijn
Tel:0181485780
Vacant
P.Pothof
Tel:0181313152
Res: J. de Kok Tel: 0181417545
Res: R.A.Kolijn Tel: 0181485780
Res: C.Hofman Tel: 0181414082
Res: R.A.Kolijn Tel:0181485780
R.A.Kolijn
Tel:0181485780
M.Swarttouw
D de Koning
M.Swarttouw
M.Swarttouw
R.v Ochten
R.v Ochten
M.Swarttouw
Kopie kunt u per E-mail zenden naar [email protected]
Contributie 2014 € 35.00 bij automatische betaling
Wilt u ook gebruikmaken van het Bondsblad Het Aqauarium
dan zult u daarvoor een aparte acceptgiro ontvangen van de N.B.A.T. a €18.00
Het eindigen van het lidmaatschap moet u schriftelijk doen via de secretaris, voor de maand Nov;
Wenst u over contributie of bladen nog uitleg komt dan gerust even langs.
Ons Clubgebouw is iedere maandag geopend van 20.00 uur tot 22.00 uur
Aan de Anna Hoevestraat 2 3232 VE te Brielle
Al onze leden zullen een aquaties precentje ontvangen, wanneer zij een lid aanbrengen
“ONS STEKKIE”
>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>><<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<
Aquarium Terrarium en Tuinvijver “Vereniging”
Lid van De Nederlandse Bond Aquaterra te Hilversum
Ingeschreven bij de K.v.K. te Rotterdam onder No 40385264
NL95 RABO 0350208115 t.n.v. Penningmeester Aquarium Vereniging “Voorne” te Brielle
Internet :http: // www.aquariumverenigingvoorne.nl
Secretaris @aquariumverenigingvoorne.nl
27
WOORDZOEKER April 2015
K
E
U
K
E
N
R
A
A
M
S
T
IJ
L
I
S
T
I
N
K
S
L
O
O
T
O
H
E
N
B
U
T
E
N
I
T
A
S
S
L
O
T
A
C
B
P
R
R
V
U
T
E
E
G
P
S
P
E
U
Z
E
L
A
A
R
O
M
A
R
E
O
IJ
E
M
I
R
A
A
C
R
P
A
E
O
E
F
S
N
U
F
F
E
L
A
A
R
C
T
I
I
D
B
T
L
E
IJ
C
E
A
D
O
S
E
E
A
L
E
N
A
O
N
A
R
E
R
A
R
T
N
A
E
E
I
T
N
I
H
R
D
W
E
S
S
C
N
P
N
S
I
O
C
A
O
N
G
S
S
T
A
V
L
W
U
E
S
C
E
B
K
L
C
T
E
U
A
D
I
T
F
IJ
A
A
N
O
H
O
I
W
E
L
R
K
L
R
A
V
I
T
O
T
R
N
K
A
L
V
K
A
A
R
R
E
E
R
E
T
N
E
C
I
D
E
M
L
D
N
N
V
D
T
E
E
G
I
G
O
L
O
Alle onderstaande woorden zitten horizontaal, verticaal of diagonaal in de puzzel verstopt.
Streep ze door en maak van de overgebleven letters het puzzelwoord.
AANSLUITEN
EOCEEN
MEDICENTER
SCENE
TASSLOT
AANVALLIG
ESCORTE
MOTVLINDER SCHRAAPMES
TINNE
ASTRANT
FIETSSLOT
PEUZELAAR
SLOTEN
TOEHOUDEN
BEENWIKKEL GEKWETSTE
PRUIK
SNUFFELAAR TOLGAARDE
BORRELAAR
GIGOLO
RAAKVLAK
STAAF
TUIEREN
CUMULATIEF KEUKENRAAM RAAMSTIJL
STINKSLOOT
VACCIN
DANSSCHOEN KINAPOEIER
RECORD
SUPERFIJN
VLIJEN
DRINKGEREI
KOORD
SATINET
TAPIOCAPAP WASTOESTEL
PUZZELWOORD
☺☺☺☺☺☺☺☺☺☺☺
De oplossing van de maand “ maart“ was het puzzelwoord:
“STRIJDGEBIED”
☺☺☺☺☺☺☺☺☺☺☺
Namens het Bestuur van A.T.T.V.
28