Factsheet Agressie en geweld - Vereniging van Nederlandse

Agressie en geweld in de publieke sector
De Inspectie SZW heeft van 1 mei 2013 tot en met
1 augustus 2014 inspecties uitgevoerd bij 321 locaties of
teams van woningcorporaties, gerechtsdeurwaarders,
Belastingdienst (Belastingen en BelastingTelefoon)
en gemeenten (gemeentelijke sociale diensten en
publieksbalies). De inspecties waren gericht op naleving
van de bepalingen rondom agressie en geweld in de
Arbeidsomstandighedenwet en het Arbeidsomstandighedenbesluit. Deze regelen bijvoorbeeld de inventarisatie
van risico’s, procedures voor het melden van incidenten
en het zorgen voor goede instructies en training. Agressie
is geen “ongemak dat nu eenmaal bij het werk hoort”
maar kan leiden tot langdurige uitval. In deze factsheet
vindt u de resultaten van deze inspecties.
De woningcorporaties, gerechtsdeurwaarders en gemeenten
waren al eerder geïnspecteerd: in 2008, 2011 en 2012.
Belastingen en BelastingTelefoon waren niet eerder
geïnspecteerd. Omdat de Inspectie SZW deels heeft
geïnspecteerd bij organisaties waar eerder overtredingen zijn
geweest, is er geen sprake van een aselecte steekproef. De
resultaten geven een beeld van de naleving en informatie
over de belangrijkste overtredingen bij de geïnspecteerde
locaties in de sectoren. De resultaten zijn, door de selectie
van risicovolle organisaties, niet representatief voor de
sectoren als geheel.
Belangrijkste conclusies uit de inspectieprojecten
van 2014
De aanpak van agressie is niet geborgd bij veel van de
organisaties in de publieke sector. Bij eerste inspecties
constateert de Inspectie SZW veel overtredingen vervolgens
gaan de organisaties aan de slag om de overtredingen op te
heffen. Maar als er opnieuw geïnspecteerd wordt bij eerder
geïnspecteerde sectoren constateert de Inspectie SZW weer
veel overtredingen. Steeds opnieuw ontbreken belangrijke
elementen.
• De Inspectie SZW constateert voor de tweede keer op rij
veel overtredingen van het agressiebeleid bij
woningcorporaties en gerechtsdeurwaarders.
• De Belastingen en BelastingTelefoon besteden veel
aandacht aan veilige en gezonde arbeidsomstandigheden.
Niettemin zijn bij bijna alle geïnspecteerde teams nog
overtredingen vastgesteld. De Belastingdienst is op
landelijk en decentraal niveau aan de slag om de
overtredingen op te heffen.
• De aanpak van agressie is niet overal geborgd in
organisaties. De inspecteurs van de Inspectie SZW hebben
de indruk dat de verantwoordelijkheid voor de aanpak van
agressie wordt weggelegd bij de arbofunctionaris en niet in
de managementlijn.
• Maatschappelijke veranderingen hebben invloed op de
risico’s voor werknemers. Zo wonen risicogroepen
(bijvoorbeeld psychiatrische patiënten) langer thuis,
en dwingen nieuwe regels tot strengere handhaving.
De verplichte Risico-Inventarisaties & -Evaluaties (RI&E’s)
zijn hier niet altijd op aangepast: de veranderingen zijn
niet goed in kaart gebracht en de noodzakelijke
maatregelen ontbreken.
• Het ontbreekt vooral aan voorlichting en trainingen.
De inspecteurs van de Inspectie SZW hebben op basis van
eigen waarneming en gesprekken met medewerkers de
indruk dat bij de gerechtsdeurwaarders en deurwaarders
van de Belastingen er nog een gevoel heerst dat agressie
‘erbij hoort’.
• Ook is er op veel locaties sprake van een te lage registratie
van incidenten.
• Bij de herinspecties in de gemeenten waren vrijwel alle
eerdere overtredingen opgeheven. De borging van de
aanpak van agressie in de gemeenten blijft hier en daar
nog wel een aandachtspunt.
Vervolgaanpak
In 2015 vinden opnieuw inspecties plaats bij de locaties van
de woningcorporaties en gerechtsdeurwaarders die in
2013/2014 in overtreding waren. Als de Inspectie SZW daar
weer tekortkomingen vaststelt in het beleid rondom agressie
en geweld, geeft zij direct een boete aan die locaties van de
woningcorporaties en gerechtsdeurwaarders.
De Inspectie rekent erop dat gemeenten, als werkgevers, het
restant aan maatregelen nemen en de aanpak van agressie
goed borgen om de situatie op de werkvloer blijvend te
verbeteren. Dit geldt voor alle gemeenten. Daarnaast volgt de
Inspectie de initiatieven, die de Belastingdienst ontwikkelt,
om aan de wet- en regelgeving rondom agressie en geweld te
voldoen. In de verdere toekomst kan de Inspectie opnieuw
inspecties uitvoeren bij gemeenten en de Belastingdienst.
Agressie en geweld (A&G)
A&G-incidenten zijn incidenten waarbij derden (bijvoorbeeld
bezoekers of cliënten) een werknemer psychisch of fysiek
lastigvallen, aanvallen of bedreigen. Dit gebeurt onder
omstandigheden die direct te maken hebben met het werk.
Zijn er in de laatste jaren agressie- of geweldsincidenten
geweest? Of zijn die in de toekomst te verwachten? Dan moet
de werkgever maatregelen nemen. Volgens de Arbeidsomstandighedenwetgeving moet de werkgever beleid
hebben en maatregelen nemen om dit soort incidenten te
voorkomen, te beheersen en de gevolgen ervan te beperken.
Hierna worden de resultaten achtereenvolgens nader
toegelicht voor de woningcorporaties, gerechtsdeurwaarders,
Belastingen en Belastingtelefoon en gemeenten.
Tijdens de inspecties kijken inspecteurs of de volgende
maatregelen zijn genomen en ingevoerd op de
werkvloer:
• Inventariseren en evalueren van risico’s op het gebied
van agressie en geweld, en deze vastleggen in een
Risico-Inventarisatie en -Evaluatie (RI&E)
• Procedure voor melden, registreren en analyseren
van incidenten
• Voorlichting, instructie en training over risico’s en
maatregelen
• Agressieprotocol
• Huisregels
• Organisatorische en personele maatregelen
• Bouwkundige en technische voorzieningen
• Alarmsysteem met adequate alarmprocedure
• Regeling voor opvang, ondersteuning en nazorg
• Daderaanpak
• Evaluatie van beleid en maatregelen rondom agressie
en geweld
Vervolginspecties woningcorporaties
Van juli 2013 tot en met januari 2014 én van mei 2014 tot en
met juli 2014 heeft de Inspectie SZW vervolginspecties
uitgevoerd bij woningcorporaties. In totaal bezocht de
Inspectie SZW 110 locaties van grote en kleine woningcorporaties. Dat waren niet alleen nieuwe woningcorporaties, maar ook 29 woningcorporaties die in 2008
overtredingen lieten zien. Van de 110 geïnspecteerde locaties
heeft de Inspectie op 75 locaties één of meer overtredingen
(68%) vastgesteld. Bij 15 van de 29 eerder geïnspecteerde
woningcorporaties zijn opnieuw één of meer overtredingen
vastgesteld.
Grafiek 2: Aard van de overtredingen bij woningcorporaties.
19
In het inspectieproject onderzochten de inspecteurs
relevante documenten. Daarnaast voerden zij een gesprek
met de arboverantwoordelijke op managementniveau. Dit
deden zij soms samen met een arbocoördinator/preventiemedewerker en/of een lid van de medezeggenschapsraad.
Ook interviewden de inspecteurs werknemers op de
werkvloer.
8
12
22
In totaal heeft de Inspectie SZW 321 locaties of teams
geïnspecteerd. Dit waren deels locaties waar eerder overtredingen waren vastgesteld, deels nieuwe locaties. In totaal
zijn bij 213 van de geïnspecteerde locaties en teams overtredingen aangetroffen. De overige 108 locaties en teams
(34%) hadden hun zaken goed op orde.
Grafiek 1: Handhaving per sector.
75
80
60
50
35
20
0
31
23
0
Woningcorporaties
Gerechtsdeurwaarders
In orde
Belastingen en
BelastingTelefoon
Niet in orde
Voorlichting,
instructie en training
Huisregels
Incidenten
RI&E
Beleid agressie
Protocollen
Evaluatie
Overige
Bij de 75 locaties van woningcorporaties heeft de Inspectie in
totaal 168 overtredingen vastgesteld. Daarvoor zijn 136 eisen
en 24 waarschuwingen opgenomen in de inspectiebrieven.
Acht organisaties waren goed op weg, de geconstateerde
overtredingen zijn daar vooral van incidentele aard. De
Inspectie gaat ervan uit dat deze acht organisaties zelf “de
puntjes op de i” gaan zetten. De belangrijkste overtredingen
bij woningcorporaties staan hieronder.
103
100
40
25
24
Inspectieresultaten algemeen
120
50
8
4
Gemeenten
Voorlichting en training
In het algemeen is er te weinig aandacht voor de
implementatie van maatregelen tegen agressie. En in het
bijzonder is er te weinig aandacht voor de huisregels en het
registreren en melden van incidenten. Naast voorlichting is
het belangrijk dat werknemers training krijgen over hoe zij
moeten omgaan met agressie. Op basis van de RI&E kan een
werkgever vaststellen voor welke categorieën werknemers
een dergelijke training noodzakelijk is. Daarbij is het
belangrijk dat een werkgever bijhoudt of werknemers de
training ook daadwerkelijk volgen.
Huisregels
De meeste woningcorporaties hebben wel huisregels. Deze
regels zijn echter niet altijd bekend bij het publiek. Ook
voeren corporaties het vastgestelde beleid niet altijd
consequent uit. Willen deze corporaties hun huisregels goed
laten naleven door werknemers en klanten? Dan kunnen zij
het beste advies vragen aan woningcorporaties die dat op een
goede manier hebben vormgegeven en er al ervaring mee
hebben opgedaan.
Melding, registratie en analyse van incidenten
Niet alle incidenten worden gemeld. Dit komt waarschijnlijk
doordat het niet duidelijk is wanneer men een melding moet
doen. Ook vinden mensen het vaak zonde van de tijd om een
melding te doen als niet duidelijk is wat er vervolgens mee
gebeurt. Maar als er geen meldingen worden gedaan, kan
een werkgever geen goede analyse uitvoeren en kan hij geen
concrete verbetermaatregelen nemen. Om ervoor te zorgen
dat dit in de toekomst wel mogelijk is, moeten leidinggevenden een klimaat creëren waarin het mogelijk is om de
incidenten te melden en te bespreken en om maatregelen te
treffen en te evalueren.
Risico-Inventarisatie en -Evaluatie (RI&E)
Door de veranderingen in de maatschappij blijven risicogroepen, zoals bijvoorbeeld dementerende ouderen, mensen
met een psychische stoornis en drugsverslaafden, steeds
langer in reguliere huurwoningen wonen.
Woningcorporaties moeten in hun RI&E aandacht besteden
aan deze ontwikkeling en de risico’s die het met zich
meebrengt in kaart brengen en aanpakken.
Conclusie en vervolgacties
In 2008 had 78% van de geïnspecteerde woningcorporaties
een of meer overtredingen. Bij controle eind 2008 en in 2009
waren bijna alle overtredingen opgeheven. In 2014 zijn
opnieuw inspecties uitgevoerd bij (voornamelijk) andere
woningcorporaties. Bij die inspecties werd duidelijk dat 68%
van de woningcorporaties onvoldoende maatregelen treft
tegen agressie. Aandachtspunten voor woningcorporaties
zijn:
• Het actualiseren van de RI&E op basis van de nieuwe
ontwikkelingen;
• Voorlichting en training;
• Omgaan met huisregels;
• Melden en analyseren van incidenten.
Aan de ene kant ziet de Inspectie SZW dat de woningcorporaties agressie en geweld terugdringen met een betere
beleidsvoering. Aan de andere kant ziet de Inspectie SZW dat
woningcorporaties niet inspelen op de veranderingen in de
maatschappij. Hierdoor kan agressie en geweld richting
werknemers toenemen. De aanpak van agressie lijkt niet
geborgd in organisaties. De verantwoordelijkheid voor de
aanpak van agressie wordt vaak weggelegd bij de arbofunctionaris en niet in de managementlijn.
Aedes en de vakbonden gaven het Fonds Leren en
Ontwikkelen Wooncorporaties (FLOW) in 2010 opdracht om
de FLOW Arbo Portal te ontwikkelen met als doel werkstress
en agressie aan te pakken. De portal bevat diverse praktische
hulpmiddelen om het werk bij woningcorporaties zo veilig
mogelijk te maken. Van een checklist agressie die in kaart
brengt bij welk aandachtsgebied risico’s liggen, tot een lijst
met bijbehorende hulpmiddelen zoals (model)huisregels,
een voorbeeld van een agressietraining en richtlijnen voor
veilige baliewerkplekken. Ook zijn er FLOW Arbowerkboeken met hulpmiddelen waarmee corporaties hun
verplichtingen op Arbogebied kunnen nakomen en is er de
mogelijkheid tot individuele stresscoaching.
Daarnaast heeft Aedes ook via nieuwsberichten op Aedes.nl
en in nieuwsbrieven het belang van een veilige werkplek
benadrukt.
FLOW bezocht de afgelopen jaren meer dan 200 woningcorporaties om deze hulpmiddelen onder de aandacht te
brengen en het gebruik ervan te bevorderen. Inmiddels
maken ruim 54 corporaties gebruik van de RI&E voor de
branche. Daarnaast maakten 800 deelnemers gebruik van het
online programma de Stressmanager en 250 medewerkers
van individuele stresscoaching. Verder werd de website
www.flowarboportal.nl in 2014 meer dan 10.000 keer bezocht.
De Inspectie SZW gaat in 2015 herinspecties uitvoeren bij de
woningcorporaties waar nog overtredingen zijn vastgesteld.
Omdat de woningcorporaties de bepalingen rondom agressie
en geweld nog te weinig naleven bekijkt de Inspectie SZW of
er extra aandacht nodig is voor deze branche in het
programma ‘psychosociale arbeidsbelasting’. Dat is onder
andere afhankelijk van de mate waarin de organisaties de
initiatieven van de brancheorganisaties gebruiken om tot
een succesvolle aanpak te komen.
Reactie Aedes
Aedes vindt dat alle medewerkers van woningcorporaties
veilig moeten kunnen werken. Aedes ontwikkelde daartoe
diverse initiatieven. Uit onderzoek van de Inspectie SZW
blijkt dat het aantal overtredingen van agressie, ten opzichte
van de inspectie in 2008, met acht procent is gedaald. De
overtredingen hebben onder andere betrekking op het niet
actualiseren van de risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E),
het ontbreken van regelmatige voorlichting en training, het
niet juist omgaan met huisregels en het niet melden of
analyseren van incidenten. Ondanks de inspanningen vindt
Aedes dat het aantal overtredingen nog verder kan verbeteren
en komt binnenkort met een plan om ‘de veilige werkplek’
nog eens extra onder de aandacht van directeur-bestuurders
van woningcorporaties te brengen.
Voorlichting en training
De gerechtsdeurwaarders hebben begrip voor de agressie
door personen die zij bezoeken. Zij vinden dat het “bij hun
werk hoort”. Werknemers hebben eigen normen voor wat
wel en niet acceptabel is. Vaak ontbreekt voorlichting en
training om deze houding te veranderen. Organisaties laten
het te vaak aan de werknemer over.
Vervolginspecties gerechtsdeurwaarders
Bij kleinere kantoren beheert de deurwaarder zelf de
dossiers, en maakt hij of zij op basis van eigen ervaring een
inschatting van de risico’s. Waar de dossiers door anderen
worden voorbereid ontbreekt een goede risico-inschatting
voor agressie.
Van juli 2013 tot en met januari 2014 en van mei 2014 tot en
met juli 2014 heeft de Inspectie SZW vervolginspecties
uitgevoerd bij gerechtsdeurwaarders. In totaal zijn daarbij
126 locaties bezocht. De focus in dit project lag vooral
op nieuwe locaties die niet eerder bezocht zijn, en op
enkele achterblijvers die in 2011 zijn geïnspecteerd. Van de
126 geïnspecteerde locaties waren 103 locaties in overtreding
(82%). Bij de overige 23 locaties zijn geen tekortkomingen
vastgesteld.
De inspecties zijn uitgevoerd bij grote en kleine
deurwaarderskantoren. Bij de 103 locaties trof de Inspectie
in totaal 257 overtredingen aan. Daarbij zijn 193 eisen en
61 waarschuwingen opgenomen in de inspectiebrieven.
Vijf organisaties waren goed op weg, de geconstateerde
overtredingen zijn daar vooral van incidentele aard. De
Inspectie gaat ervan uit dat deze vijf organisaties zelf “de
puntjes op de i” gaan zetten.
In grafiek 3 ziet u wat de overtredingen bij gerechtsdeurwaarders waren.
Grafiek 3: Aard van de overtredingen bij gerechtsdeurwaarders.
19
10
12
Risico-Inventarisatie en -Evaluatie (RI&E)
Er is geen branchespecifieke RI&E voor gerechtsdeurwaarders. Deze branche gebruikt regelmatig de RI&E van het
MKB, maar daarin komen de werkzaamheden van gerechtsdeurwaarders niet voor. Kleine deurwaarders-kantoren
wisten ook niet dat ze een RI&E door een gecertificeerde
arbodienst moeten laten toetsen.
Melden, registreren en analyseren van incidenten
Werknemers melden incidenten niet altijd. Dit komt doordat
zij er onvoldoende van op de hoogte zijn dat hun werkgever
ze moet beschermen tegen agressie. De discussie over wat
wel en niet gemeld moet worden, is soms nog niet gevoerd.
Conclusie en vervolgaanpak
In 2011 heeft de Inspectie bij 90% van de geïnspecteerde
gerechtsdeurwaarders overtredingen vastgesteld. Bij controle
hadden zij de overtredingen (bijna) allemaal opgeheven.
In 2014 zijn opnieuw inspecties uitgevoerd bij gerechtsdeurwaarders. Bij die inspecties werd duidelijk dat 82% van
de gerechtsdeurwaarders onvoldoende maatregelen neemt
tegen agressie. In de sector is de situatie nauwelijks
verbeterd. Ook in 2014 vinden werkgevers en werknemers dat
agressie ‘erbij hoort’, en dat werknemers zelf moeten
aangeven wat wel en niet acceptabel is.
92
De gerechtsdeurwaarders hebben geen arbocatalogus. Goede
voorbeelden uit “Veilige Publieke Taak” worden nauwelijks
gebruikt.
15
16
34
59
Voorlichting
en training
RI&E
Incidenten
Beleid
Evaluatie
Huisregels
In 2015 voert de Inspectie herinspecties uit bij de gerechtsdeurwaarders waar overtredingen zijn vastgesteld. Als de
overtredingen niet zijn opgeheven, legt de inspecteur direct
een boete op.
Reactie Koninklijke Beroepsorganisatie van Gerechtsdeurwaarders
(KBvG)
De KBvG deelt de zorg van de Inspectie ten aanzien van de
bestaande mentaliteit, gerechtsdeurwaarders vinden dat
agressie ‘erbij hoort’. Het onderwerp staat op de agenda van
de beroepsorganisatie.
Naar aanleiding van de inspectieresultaten doet de KBvG
onderzoek naar de mogelijkheid van een branche specifieke
RI&E. Door gerechtsdeurwaarders en medewerkers van
kantoren worden al vaak trainingen gevolgd op het gebied
van agressiehantering, 42% van de beroepsgroep heeft in
2014 een cursus op het gebied van agressie en suïcidepreventie gevolgd. De KBvG zal ook dit jaar aandacht
besteden aan de aanpak van agressie, zo zal de KBvG een
workshop organiseren over het agressieprotocol en
agressieregistratie.
Een groot punt van zorg en aandacht is het feit dat aangiftes
door gerechtsdeurwaarders niet serieus worden genomen.
Vaak worden aangiftes geseponeerd wegens gebrek aan
bewijs. Dit heeft voor gerechtsdeurwaarders een grote
impact, omdat zij wel worden geconfronteerd met agressie
en geweld en er weinig mee wordt gedaan, dit leidt tot
minder aangiftes en meldingen ‘omdat er toch niets mee
wordt gedaan’.
Inspecties bij de Belastingen en BelastingTelefoon
Van mei tot juli 2014 zijn bij de Belastingdienst voor de eerste
keer inspecties uitgevoerd bij deurwaarders en medewerkers
van klantenbalies van de Belastingen en bij de medewerkers
callcenter van de BelastingTelefoon.
In totaal zijn er 31 teams bezocht: 13 teams belastingdeurwaarders, 5 teams van de BelastingTelefoon en 13 teams
van klantenbalies.
De Belastingen en BelastingTelefoon besteden veel aandacht
aan veilige en gezonde arbeidsomstandigheden. Niettemin
zijn bij alle geïnspecteerde teams nog overtredingen
vastgesteld.
Aard van de overtredingen
In totaal heeft de Inspectie 75 overtredingen aangetroffen
bij de Belastingdienst. Voor alle overtredingen zijn waarschuwingen opgesteld in de inspectiebrieven. In grafiek 4
ziet u een overzicht van de overtredingen.
Voorlichting, instructie en training
Niet alle klantbaliemedewerkers, belastingdeurwaarders en
mede-werkers van de BelastingTelefoon die bij hun
taakuitvoering geconfronteerd worden met agressie en
geweld worden periodiek getraind in het omgaan met
agressie en geweld en/of hebben een training ‘omgaan met
agressie en geweld’ gevolgd. De Belastingdienst heeft op
basis van de risico-inventarisatie en -evaluatie besloten dat
deze medewerkers deze training bij aanvang van hun
werkzaamheden en vervolgens 2-jaarlijks dienen te
ontvangen.
Tijdens hun werk krijgen medewerkers van de
BelastingTelefoon naast agressie te maken met intimidatie
en zelfmoorddreigingen. Maar zij hebben nog niet allemaal
een training gevolgd om hiermee om te gaan.
Grafiek 4: Aard van de overtredingen bij de Belastingdienst.
Totaal
36
Belasting Telefoon
7
Deurwaarders
14
4
0%
10%
20%
Voorlichting, instructie en training
Melding, registratie en analyse incidenten
Onvolledige RI&E
40%
50%
5
60%
4
2
0
8
6
30%
4
10
7
15
Klantenbalies
14
17
70%
Alarmeringssysteem en procedure
Overige
4
80%
2
90%
100%
De inspecteurs van de Inspectie SZW kregen uit gesprekken
de indruk dat agressie richting deurwaarders toeneemt,
omdat ze door nieuw beleid strakker handhaven. Hierdoor
hebben zij minder ruimte om oplossingen te zoeken. Ook
hebben ze vaker te maken met mensen met een psychische
stoornis, omdat die nu langer zelfstandig wonen. Trainingen
voor werknemers moeten hier nog op worden afgestemd.
Herinspecties gemeenten
Risico-Inventarisatie en -Evaluatie (RI&E)
Bij 14 teams waren de RI&E’s niet actueel of onvolledig.
De klassieke agressierisico’s zijn goed in kaart gebracht, maar
de risico’s van de nieuwe ontwikkelingen (strenger handhaven, veranderingen in de maatschappij) en nieuwe
werkzaamheden niet. Verder is het belangrijk om regelmatig
te bekijken of er nieuwe risico’s bijkomen.
De Inspectie heeft op vier locaties nog overtredingen
aangetroffen. De overtredingen hadden betrekking op
instructie en training, voorlichting en het evalueren van
beleid. Drie locaties kregen een waarschuwing omdat ze het
agressiebeleid nog niet hadden geëvalueerd. Een andere
locatie heeft een boete gekregen omdat de Inspectie dezelfde
overtredingen vaststelde als in 2012. Op deze locatie was er
onvoldoende voorlichting over het melden van incidenten.
Ook werden er geen trainingen aangeboden voor
publiekshalgastvrouwen.
Conclusie en vervolgacties
Alle geïnspecteerde teams werden voor het eerst
geïnspecteerd. Bij al deze teams trof de Inspectie SZW één of
meer overtredingen aan. Naar aanleiding van de inspectiebrieven heeft de Belastingdienst voor 1 oktober 2014
verbeterplannen aangeleverd bij de Inspectie SZW. Deze
plannen moeten de meest voorkomende overtredingen
opheffen. Als de plannen worden doorgevoerd en op alle
locaties van de Belastingdienst worden geïmplementeerd,
kan dat de tekortkomingen opheffen.
De Belastingdienst heeft inmiddels ook centraal en
decentraal maatregelen en acties in gang gezet, om
te zorgen voor actuele RI&E’s op vestigings-/procesniveau.
De Inspectie SZW houdt in 2015 de vinger aan de pols bij de
landelijke activiteiten van de Belastingdienst. Vooralsnog
vertrouwt ze erop dat de Belastingdienst zo snel mogelijk
voldoende verbetermaatregelen neemt.
Reactie Belastingdienst
De Belastingdienst heeft met aandacht kennis genomen van
het onderzoek van de Inspectie SZW. De veiligheid van onze
medewerkers staat hoog in het vaandel. We hebben dan ook
dankbaar gebruik gemaakt van de aanbevelingen. Daarbij
willen we opmerkingen dat we het betreurenswaardig vinden
dat de factsheet zich alleen richt op de tekortkomingen en
geen inzicht geeft in de zaken die wel goed lopen. Hierdoor
kan een te negatief beeld ontstaan, wat geen recht doet aan
onze intentie en inzet. Er zijn inmiddels verschillende acties
in gang gezet en deels afgerond overeenkomstig de plannen
van aanpak die de Inspectie SZW zijn aangeboden. Daarnaast
loopt het Programma Intensivering Veilige Publieke Taak
(VPT), dat beoogt medewerkers te beschermen tegen
uitingen van agressie en geweld. Met deze acties vertrouwen
we erop de geconstateerde overtredingen en tekortkomingen
op te heffen, zodat de Belastingdienst een (nog) veiligere
plek wordt voor onze medewerkers om te werken.
De Inspectie SZW voerde in 2014 een herinspectie uit bij
54 locaties van gemeentelijke sociale diensten en
publieksbalies. Het ging om locaties in 24 gemeenten, waar
in 2012 overtredingen waren geconstateerd. Uit de
herinspecties bleek dat op bijna alle geïnspecteerde locaties
de zaken goed op orde zijn.
Conclusie en vervolgacties
De 54 geïnspecteerde locaties van gemeentelijke sociale
diensten en publieksbalies hebben belangrijke stappen gezet
in de aanpak van agressie. Bij de inspecties in 2012 zijn in
totaal 158 locaties geïnspecteerd. Toen trof de Inspectie SZW
één of meer overtredingen aan bij 39% van de gemeentelijke
sociale diensten en 55% van de publieksbalies. In 2014 had
91% van de 54 geïnspecteerde locaties de eerder
geconstateerde overtredingen opgelost.
Tegelijkertijd signaleerde de Inspectie SZW dat een aantal
gemeenten het arbobeleid niet goed heeft geborgd in de
organisatie. Hierdoor ontbreekt de samenhang tussen de
actuele RI&E en bijvoorbeeld voorlichting en instructie. Ook
is er geen (toe)zicht op de implementatie en de evaluatie van
de maatregelen.
In 2015 voert de Inspectie SZW opnieuw inspecties uit bij vier
locaties met overtredingen. De Inspectie SZW bezoekt deze
locaties net zo lang totdat de overtredingen zijn opgeheven.
Gemeenten die in 2012 en 2014 niet zijn geïnspecteerd
moeten daarnaast leren van de wel bezochte gemeenten en
hun ervaringen, initiatieven en ontwikkelde methodieken.
De Vereniging van Nederlandse Gemeenten kan hierin een
voortrekkersrol nemen.
Reactie Vereniging Nederlandse Gemeenten(VNG)
De VNG is blij met de inspanningen van gemeenten, die tot
resultaat hebben dat medewerkers van gemeenten in een
veiligere werkomgeving kunnen werken. De VNG heeft er
vertrouwen in dat gemeenten er door een blijvende
inspanning in kunnen slagen om dit resultaat voor de
toekomst vast te houden en zo mogelijk te verbeteren.
Deze factsheet is een uitgave van:
Inspectie SZW
De Inspectie SZW maakt deel uit van het
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
Projectnummers A1214, A1215, A1222, A1223,
A1109 en A1110
Projectleider
Anita Hertogh
Projectsecretaris
Cynthia Pasanea
Coördinerend teamleider
Jan Visser
EC-specialist Arbeid en Organisatie
Leo de Jong
© Rijksoverheid | Maart 2015 | 83413