Lees het ingezonden artikel dat De Gelderlander op 6 maart

Arnhem op de kaart
De culturele kaart van Nederland wordt opnieuw getekend. Zwolle, Enschede,
Dordrecht, Assen, Den Bosch, Leeuwarden, Alkmaar en Leiden zetten zichzelf
op die kaart met investeringen in nieuwe museumgebouwen. Met ARTA kan
Arnhem een vlag op de kaart planten. Wat houdt de stad tegen?
Arnhem was in 2011 de snelste stijger in de top 50 van de Atlas voor gemeenten.
Dankzij jarenlang beleid van de stad om in cultuur te investeren, aldus Gerard Marlet,
opsteller van de Atlas. De wethouder van Cultuur was duidelijk in zijn sas hiermee.
“In het boek van Marlet stond een ranking van aantrekkelijke gemeenten. Arnhem
stond op de zevende plaats. Dat profiel willen wij graag bewaken. Investeren in
cultuur is geen luxe, maar noodzaak.”
Arnhem is niet de enige stad die dit inziet. Afgelopen tien jaar is flink geïnvesteerd in
nieuwe bibliotheken, centra voor de kunsten, theaters en opvallend veel in nieuwe
musea. De aanleiding was steevast dat de huisvesting niet langer voldeed. Arbowet,
milieuwet en andere regelgeving maakte het werk onmogelijk. Het publiek wenste
meer kwaliteit, luxe. En voor echte kwaliteit moest men over nieuwe ruimte, nieuwe
techniek kunnen beschikken.
Maar wat in al die gevallen uiteindelijk het stadbestuur bewoog om flinke bedragen te
investeren, ging ver voorbij deze praktische bezwaren. Men zag in dat de kwaliteit
van de stad zelf in het geding was. Dat de aantrekkingskracht verbleekte, de reden
om er naar toe te reizen langzaam verdween en de behoefte om er te wonen afnam,
als men de positie op de culturele kaart niet zou weten te behouden. Dat men het
zou afleggen tegen steden die aan een inhaalslag bezig waren.
Arnhem zag dat tijdig in. Inzetten op Mode heeft een klein Bilbao effect gehad op de
stad. Het verrijkte het palet dat van ouds goed gevuld was met dans, theater,
symfonische muziek en een bijzondere museumhistorie. Het investeerde in een
bijzonder fraai cultureel centrum, het Rozet, voor de bibliotheek, het centrum voor de
kunsten en het historisch museum. Een Nationaal Historisch Museum ging aan de
stad voorbij, maar het weet zich verzekerd van een steeds succesvoller
Openluchtmuseum. Kortom, Arnhem weet haar gunstige positie goed uit te bouwen.
En nu staat de stad wederom voor een grote investering. Deze keer in een nieuw
huis voor onder meer de kunstcollectie van het Museum Arnhem. ARTA gaat het
heten. Het ligt prachtig aan de rivier en dicht op het centrum. Een eyecather erbij, in
een al schitterend landschap. Op een plek waar al twintig jaar naar gekeken wordt.
Toch lijkt de stad te steigeren voor de sprong. De vraag is waarom. De aanleiding
voor de nieuwbouw is voldoende duidelijk: op de huidige locatie kan het museum niet
ondernemen, niet de publiekspotentie van de mooie collectie en de bijzondere
tentoonstellingen benutten, blijft het een mooi, klein museum voor de liefhebber. De
plek stelt het museum niet in staat om een breder publiek aan zich te binden. En
daarmee loopt het gevaar in de subsidie paradox te verdwijnen: als er alleen maar
liefhebbers komen, waarom zou het dan nog zoveel subsidie moeten krijgen?
Maar los van het lot van het museum, is het lot van de stad een om goed af te
wegen. Het rijk heeft stevig gesneden in de financiering van de podiumkunsten en
kunstvakonderwijs, beide belangrijke pijlers onder het culturele profiel van Arnhem.
De eigen kunstcollectie is een van de troeven die de stad in handen heeft om zich te
onderscheiden, mits het de ruimte krijgt om het breed uit te meten op een van de
mooiste plekken van de stad. Dat lot heeft de stad zelf in handen.
De culturele kaart van ons land wordt opnieuw getekend. Arnhem heeft een
belangrijke keuze te maken. Vele steden gingen voor. In Zwolle, Enschede,
Dordrecht, Assen, Den Bosch, Leeuwarden, Alkmaar en Leiden koos men voor
investeren in het museum. De resultaten spreken boekdelen. Overal stijgen de
bezoekcijfers. Meer dan een miljoen Museumkaarthouders willen graag en vaak naar
mooie tentoonstellingen in fijne museumgebouwen. De behoefte is enorm.
Maar, belangrijker, de uitstraling van die steden verbeterde. Geen bestuurder in een
van die steden zal het Arnhem afraden de investering te plegen. De keerzijde van
een keuze tegen de nieuwe locatie, is niet alleen een noodzakelijke maar minder
rendabele investering in de huidige locatie van het museum, maar meer dan dat, een
kans die voorbijgaat om de stad op de culturele kaart van Nederland een nieuwe vlag
te planten.
Ingezonden brief aan De Gelderlander van Siebe Weide, directeur
Museumvereniging. Datum: 6-3-2014