8 oktober 2014 pagina 12

‹
www.puttensweekblad.nl
Puttens Weekblad · woensdag 8 oktober 2014 · 12
razziaherdenking
Zeventigjarige herdenking van razzia
Rutte aanwezig bij herdenking
Dit jaar was het zeventig
jaar geleden dat de razzia
van 1 en 2 oktober 1944
plaatsvond. Rondom
deze speciale herdenking
vonden er diverse
activiteiten plaats en de
minister-president Rutte
en de commissaris van de
Koning de heer Cornielje
waren aanwezig tijdens
de herdenking bij ‘De
Vrouw van Putten’ en de
herdenkingsbijeenkomst
in de Oude Kerk.
A. Westphal-Kreeftmeijer
PUTTEN - ‘Als heel de hemel
papier was en al het water
ter wereld inkt en al de bomen veranderden in pennen, dan nog zou men al het
lijden en al de verschrikkingen niet kunnen optekenen’.
Met deze woorden uit het
gedenkboek dat in 1948 verscheen begon Rutte zijn toespraak in de Oude Kerk.
“Wat deze woorden uitdrukken is de volstrekte onmacht
en het onpeilbare verdriet
van een gemeenschap die
na de bevrijding verweesd
achterbleef. Het is goed dit
te blijven herdenken en de
herinnering levend te hou-
den aan de honderden onschuldigen die tijdens de
oktoberrazzia werden weggevoerd. Op 1 en 2 oktober
1944 zijn de levens van duizenden mensen voor altijd
veranderd. Het was een ongelooflijk zware tijd, waarin
de achterblijvers het hoofd
boven water moesten zien
De razzia trok
diepe sporen
door onze
dorpsgemeenschap
te houden. De moeders van
Putten hebben in veel opzichten wonderen verricht.
Gelukkig is er langzaam
maar zeker ruimte gekomen
voor de emotie en het gemis,
want naar elkaar luisteren is
het begin van het delen van
verdriet. Ook daarom blijft
herdenken belangrijk.”
“De razzia trok diepe sporen
door onze dorpsgemeenschap. De diepte daarvan
is voor buitenstaanders, die
oppervlakkig kennis hebben van de ramp, vaak onvoldoende te begrijpen. Mij
treft het telkens wanneer ik
spreek met de oudere Putters dat het gesprek vaak
gaat over de razzia en de
tijd die daarna volgde. Daarnaast ontmoet ik nog steeds
mensen die er tot de dag van
De drukbezochte zeventigjarige herdenking had speciaal bezoek van minister-president Mark Rutte en Commissaris van de Koningin
Cornielje. foto: A. Westphal-Kreeftmeijer
vandaag niet over kunnen
spreken, omdat woorden
tekort schieten om het verdriet te beschrijven. Ook na
70 jaar is het leed niet uitgewist. Daarom is het nodig
om stil te staan bij de razzia en de gevolgen”, sprak
burgemeester Lambooij. De
bijeenkomst werd afgesloten met het zingen het Wilhelmus.
Daarna liepen de aanwezigen in stille tocht naar de
herdenkingshof, waar de
herdenking en kranslegging
bij het monument ‘De Vrouw
van Putten’ plaatsvond.
Kransen
Lambooij legde met zijn echtgenote een krans namens
de gemeente, gevolgd door minister-president Rutte en
Commissaris van de Koning Cornielje. Jarno Tomassen en Valerie Grevengoed van school Hoef legden een
krans namens de basisscholen. Veel genodigden en
verenigingen en instellingen plaatsten een bloemstuk.
Excelsior en De Lofstem zorgden voor muziek.
Film over kamp Sandbostel
Twaalf werken met zand
PUTTEN - Zes Puttense jonge-
PUTTEN - Burgemeester Lam-
ren zijn in de vakantie naar
kamp Sandbostel geweest
om een film te maken. Vorige week woensdag vertoonden de jongeren hun film in
De Aker. “Onze werkweek
naar Sandbostel hebben we
als indrukwekkend en zeer
interessant ervaren. We zijn
er vijf dagen geweest en hebben een rondleiding gehad
en archieven bezocht. Ook
de barakken en de enorme
begraafplaats met massagraven maakten grote indruk”,
vertellen Maud en Debora.
“Naast ons bezoek aan
Sandbostel hebben we ook
een interview gedaan met
de broer van Willem van
Heesen. Willem van Heesen
is kort voor de bevrijding
overleden in Sandbostel.
Door dat interview kwam al-
les wel heel dichtbij.” Naast
de beide meisjes waren ook
Tim, Dirk, Yassin en Frank
naar Sandbostel geweest.
Frank ontbreekt op de foto.
booij opende samen met de
kunstenaar Uwe Appold uit
Duitsland een tentoonstelling van twaalf bijzondere
schilderijen over Psalm 84
in het gemeentehuis van
Putten.
Appold schildert met aarde
en voor deze schilderijen
heeft hij aarde uit de omgeving van de Oldenallersebrug en Ladelund vermengd
met verf. Ieder schilderij
beeldt een deel van psalm
84 uit.
“Uit respect voor de verzoening boven graven en grenzen uit schenk ik de eerste
zes schilderijen aan de gemeente Putten en de overige
zes geef ik aan Ladelund. Ik
hoop dat dit gebaar als een
stil eerbetoon aan de leven-
den en de doden wordt gezien. Ik hoop dat door mijn
schilderijen mensen nader
tot elkaar komen”, aldus Appold.
Lezing over ‘De laatste winter’ ‘ Van naam tot nummer’
PUTTEN - In de bibliotheek
PUTTEN - Het gedenkboek
Femke vertelt: “Voor mijn
boek heb ik veel onderzoek
gedaan en me enorm verdiept in de razzia van Putten. Vooral mijn ontmoetingen met Jannes Priem
hebben grote indruk op mij
gemaakt.”
“ Mijn missie is om dit verhaal te vertellen. Dit mag
Na de presentatie reikten de
heren het eerste exemplaar
uit aan Gerty van ‘t Klaphek. Zij is de dochter van
Cornelis van ‘t Klaphek.
Door uit de trein te springen
behoort Van ‘t Klaphek tot
de een van de teruggekeerden. Van ‘t Klaphek woont
Putten verzorgde Femke
Roobol een lezing over haar
roman ‘De laatste winter’.
Het boek beschrijft, met de
Puttense razzia als uitgangspunt, de zoektocht van een
jonge vrouw naar haar verdwenen broer.
‘Van naam tot nummer’,
waarin veel informatie te
vinden is over de slachtoffers van de razzia, werd
op 2 oktober na de officiële
razziaherdenking gepresenteerd door de schrijvers
Pieter Dekker en Gert van
Dompseler.
nooit vergeten worden. In
Nederland zeggen we dat
dit nooit meer mag gebeuren maar elders in de wereld
komt het nog dagelijks voor.
Ik ben zeer respectvol met
alle informatie omgegaan
en ik hoop dat ik niet te veel
fouten heb gemaakt”, aldus
Femke.
momenteel in Canada en
was daarom niet in de gelegenheid het boek zelf in ontvangst te nemen.
Dochter Gerty en haar zoon
namen de honneurs waar.
“Binnenkort breng ik het
boek naar mijn vader in Canada”, vertelt Gerty.