Examen VMBO

Examen VMBO-KB
2014
gedurende 300 minuten
handel en administratie CSPE KB
Bij dit examen horen een bijlage, uitwerkbijlagen, het programma Telraam en
digitale bestanden.
Achter het correctievoorschrift is een erratum opgenomen.
Dit examen bestaat uit 22 opdrachten.
Voor dit examen zijn maximaal 129 punten te behalen.
Voor elk opdrachtnummer staat hoeveel punten met een goede uitvoering behaald
kunnen worden.
PK-0856-b-14-1-o
Algemeen en inleiding
tijdsduur ongeveer 5 minuten
2p
1
Tijdens het examen beoordeelt de examinator je op zelfstandig werken bij
de uitvoering van de opdrachten.
Dit examen gaat over de handelsonderneming WorldOfPlay. WorldOfPlay
is ooit begonnen als speelgoedwinkel, maar wilde zich onderscheiden van
de concurrenten. Dit is gedaan door zich te specialiseren in bord- en
tafelspellen.
WorldOfPlay heeft een winkel in Utrecht en een webshop. De klanten van
de winkel zijn vooral consumenten uit Utrecht en omgeving. De klanten
van de webshop zijn vooral bedrijven en instellingen zoals
vakantieparken, campings, sportverenigingen en scholen. Deze bedrijven
en instellingen kopen bord- en tafelspellen voor gebruik in hun kantines.
De artikelen die WorldOfPlay via de webshop verkoopt, worden door een
externe vervoerder bezorgd. Een monteur van WorldOfPlay zet grote
tafelspellen, zoals een biljarttafel, bij de klant in elkaar.
Bij WorldOfPlay werken monteurs en magazijnmedewerkers. Elke week
maakt WorldOfPlay een personeelsplanning. In deze personeelsplanning
staat wanneer deze medewerkers de volgende week moeten werken.
De belangrijkste taak van de magazijnmedewerkers is het verzendklaar
maken van bestellingen die via de webshop zijn geplaatst. Als de klant
daarom vraagt, verzendt WorldOfPlay een bestelling, tegen meerprijs, in
een luxe doos.
Op een monitor in de winkel van WorldOfPlay is steeds een wekelijks
wisselende diapresentatie te zien.
WorldOfPlay gebruikt voor de boekhouding het administratieprogramma
Telraam. WorldOfPlay sluit de boekhouding aan het eind van het kwartaal
af.
De eigenaar van WorldOfPlay is Bas Speelman. Bas geeft je taken door
middel van taakbriefjes. Bij het uitvoeren van de taken moet je uitgaan
van de datum die op het taakbriefje staat.
Als je met een onderdeel klaar bent, lever je je werk in bij de examinator.
PK-0856-b-14-1-o
2 / 20
lees verder ►►►
Onderdeel A
boekhouden
tijdsduur ongeveer 75 minuten
Je krijgt de volgende taak.
TAAK
voor
medewerker
van
Bas
datum
4 april 2014
onderwerp
facturen
We gaan op 13 april 2014 twee facturen betalen.
Wil jij aan de hand van deze twee facturen het Excel-bestand
facturen_kb.xls invullen?
De facturen staan in de bijlage. De examinator vertelt je waar je het
bestand facturen_kb.xls kunt vinden.
2p
2






PK-0856-b-14-1-o
Open het bestand facturen_kb.xls.
Vul je naam en kandidaatnummer in.
Sla het bestand op onder de bestandsnaam
facturen_kb [jouw naam].xls.
Voer de taak uit.
Sla het bestand op.
Maak een afdruk met de knop Print op het beeldscherm.
3 / 20
lees verder ►►►
Je krijgt de volgende taak.
TAAK
voor
medewerker
van
Bas
datum
4 april 2014
onderwerp
kolommenbalans en controleberekening
Ik heb een aantal vragen over de kolommenbalans per 31 maart 2014. Ook
wil ik een controleberekening van het Eigen vermogen per 31 maart 2014
hebben.
De vragen staan in het Excel-bestand
vragen_over_de_kolommenbalans_kb.xls.
Wil jij in dit bestand de vragen beantwoorden en de controleberekening
maken? Bij het maken van de controleberekening moet je bij resultaat
aangeven of het resultaat winst of verlies is.
De kolommenbalans staat in de bijlage. De examinator vertelt je waar je
het bestand vragen_over_de_kolommenbalans_kb.xls kunt vinden.
6p
3






PK-0856-b-14-1-o
Open het bestand vragen_over_de_kolommenbalans_kb.xls.
Vul je naam en kandidaatnummer in.
Sla het bestand op onder de bestandsnaam
vragen_over_de_kolommenbalans_kb [jouw naam].xls.
Voer de taak uit. Je mag hierbij gebruikmaken van formules, maar dit
hoeft niet.
Sla het bestand op.
Maak een afdruk met de knop Print op het beeldscherm.
4 / 20
lees verder ►►►
Je krijgt de volgende taak.
TAAK
voor
medewerker
van
Bas
datum
4 april 2014
onderwerp
prognose en realisatie eerste kwartaal 2014
Ik heb eind 2013 een prognose van de resultaten over het eerste kwartaal
van 2014 gemaakt. Deze prognose staat in werkblad 1ste kwartaal 2014
van het bestand prognose_en_realisatie_kb.xls.
Nu de cijfers over het eerste kwartaal van 2014 bekend zijn, wil ik weten in
hoeverre de prognose is gerealiseerd. Ook wil ik van de verschillende
onderdelen van de prognose weten of de realisatie beter of slechter is dan
de prognose.
Wil jij dit op het werkblad 1ste kwartaal 2014 van het bestand
prognose_en_realisatie_kb.xls invullen/berekenen? Gebruik hierbij de
kolommenbalans per 31 maart 2014.
De kolommenbalans staat in de bijlage. De examinator vertelt je waar je
het bestand prognose_en_realisatie_kb.xls kunt vinden.
3p
4







PK-0856-b-14-1-o
Open het bestand prognose_en_realisatie_kb.xls.
Vul je naam en kandidaatnummer in.
Sla het bestand op onder de bestandsnaam
prognose_en_realisatie [jouw naam]_kb.xls.
Voer de taak uit. Maak hierbij zoveel mogelijk gebruik van formules.
Sla het bestand op.
Maak een afdruk met de knop Print op het beeldscherm.
Sluit Excel nog niet af.
5 / 20
lees verder ►►►
Je krijgt de volgende taak.
TAAK
voor
medewerker
van
Bas
datum
4 april 2014
onderwerp
prognose voor 2014
Ik
Ik



wil een prognose hebben van het resultaat over 2014.
verwacht dat in 2014:
de omzet 2,7 miljoen euro is
de inkoopwaarde van de omzet 74% is
de geplande bedrijfskosten 600.000,00 euro zullen zijn
Wil jij deze prognose op het werkblad hele jaar 2014 van het bestand
prognose_en_realisatie_kb.xls maken?
4p
5




PK-0856-b-14-1-o
Voer de taak uit. Maak hierbij zoveel mogelijk gebruik van formules.
Sla het bestand op.
Maak een afdruk met de knop Print op het beeldscherm.
Sluit Excel af.
6 / 20
lees verder ►►►
WorldOfPlay gebruikt voor de boekhouding het administratieprogramma
Telraam.
Je krijgt de volgende taak.
TAAK
voor
medewerker
van
Bas
datum
4 april 2014
onderwerp
boekingsstukken boeken
Er moeten vijf boekingsstukken in Telraam worden geboekt. Daarna moet
een afdruk van het journaal van 04-04-2014 worden gemaakt.
Wil jij dit doen?
De vijf boekingsstukken staan in de bijlage. De examinator vertelt waar je
het administratieprogramma Telraam kunt vinden.
11p
6







10p
7
Maak de minitoets bij opdracht 7.
PK-0856-b-14-1-o
Open Telraam.
Klik op je naam.
Vul bij Werkdatum 04-04-2014 in.
Klik op worldofplay.tr3.
Klik op beginnen.
Voer de taak uit. Vergeet niet een afdruk van het journaal te maken.
Sluit Telraam af.
7 / 20
lees verder ►►►
Onderdeel B
uitbesteden, maar aan wie?
tijdsduur ongeveer 75 minuten
In dit onderdeel wordt de btw buiten beschouwing gelaten.
De artikelen die WorldOfPlay via de webshop verkoopt, worden door een
externe vervoerder bezorgd.
Je krijgt de volgende taak.
TAAK
voor
medewerker
van
Bas
datum
(datum afname examen)
onderwerp
antwoordbrief
We hebben een brief ontvangen van onze vervoerder Stijn Roel, eigenaar
van Stroel-Sneltransport. In deze brief staat dat hij gaat stoppen met
ondernemen.
Wil je de heer Roel een antwoordbrief sturen?
In de brief moet staan dat:
 we er begrip voor hebben dat hij stopt met ondernemen
 we de afgelopen jaren erg prettig hebben samengewerkt
 we het fijn vinden dat we zo vroegtijdig op de hoogte gebracht zijn van
zijn besluit
De brief moet door mij ondertekend worden. De brief moet worden gemaakt
in het Word-bestand briefpapier_kb.doc.
De brief van Stroel-Sneltransport staat in de bijlage. De examinator vertelt
je waar je het bestand briefpapier_kb.doc kunt vinden.
4p
8






PK-0856-b-14-1-o
Open het bestand briefpapier_kb.doc.
Sla het bestand op onder de bestandsnaam
briefpapier_kb [jouw naam].doc.
Voer de taak uit.
Sla het bestand op.
Maak een afdruk.
Sluit Word af.
8 / 20
lees verder ►►►
Bij de opdrachten 9, 10, 11, 12 en 13 gebruik je het bestand
bezorggegevens_kb.xls. De examinator vertelt je waar je dit bestand kunt
vinden.
Je krijgt de volgende taak.
TAAK
voor
medewerker
van
Bas
datum
(datum afname examen)
onderwerp
kosten bezorging 2014
Ik heb de omzetten en de bezorgkosten van de eerste kwartalen van 2012,
2013 en 2014 bijgehouden. Deze gegevens staan in het Excelbestand
bezorggegevens_kb.xls op het werkblad vergelijk. Van het jaar 2014
ontbreken nog enkele gegevens, te weten:
 de bezorgkosten in het eerste kwartaal van 2014
 de bezorgkosten in januari, februari en maart 2014 in procenten van
dezelfde maanden in 2012
 de bezorgkosten in het eerste kwartaal van 2014 in procenten van
hetzelfde kwartaal van 2012
Wil jij deze ontbrekende gegevens op het werkblad vergelijk berekenen?
3p
9
‒






PK-0856-b-14-1-o
Open het bestand bezorggegevens_kb.xls.
Sla het bestand op onder de bestandsnaam
bezorggegevens_kb [jouw naam].xls.
Vul je naam en kandidaatnummer in.
Voer de taak uit. Maak hierbij zoveel mogelijk gebruik van formules.
Maak een afdruk met de knop Print op het beeldscherm.
Sla het bestand op.
Sluit Excel nog niet af.
9 / 20
lees verder ►►►
Je krijgt de volgende taak.
TAAK
voor
medewerker
van
Bas
datum
(datum afname examen)
onderwerp
begroting omzet en bezorgkosten
Hieronder staat een aantal gerealiseerde en verwachte gegevens over
omzet en bezorgkosten in de jaren 2012 tot en met 2015.
gerealiseerd in
2012
gerealiseerde
stijging in
2013
t.o.v. 2012
verwachte
stijging 2014
t.o.v. 2012
verwachte
stijging 2015
t.o.v. 2012
omzet
€ 2.281.437,54
1,6%
4,3%
7%
bezorgkosten
€ 14.879,74
2,1%
6,6%
8%
De gegevens over de omzet heb ik al op het werkblad jaarcijfers verwerkt.
Wil je de gegevens over de bezorgkosten op het werkblad jaarcijfers
verwerken?
3p
10
‒



PK-0856-b-14-1-o
Voer de taak uit. Maak hierbij zoveel mogelijk gebruik van formules.
Maak een afdruk met de knop Print op het beeldscherm.
Sla bestand op.
Sluit Excel nog niet af.
10 / 20
lees verder ►►►
Je krijgt de volgende taak.
TAAK
voor
medewerker
van
Bas
datum
(datum afname examen)
onderwerp
bezorggegevens
Ik heb bij onze vervoerder Stroel-Sneltransport een aantal kengetallen van
bezorggegevens over 2012 opgevraagd.
Deze kengetallen zijn:
 het aantal kilometers dat is gereden
14.880
 het aantal bezorgingen dat is gedaan
1.986
 het aantal uren dat aan het bezorgen is besteed
358
Ik wil deze kengetallen ook weten voor de jaren 2013 tot en met 2015.
Voor het aantal kilometers heb ik dit al op het werkblad bezorggegevens
berekend.
Wil jij de kengetallen voor het aantal bezorgingen en het aantal uren op het
werkblad bezorggegevens berekenen? Je moet er bij het berekenen
vanuit gaan dat het aantal bezorgingen en het aantal uren in 2013 tot en
met 2015 procentueel evenveel stijgen als de bezorgkosten in dezelfde
jaren (zie hiervoor het werkblad jaarcijfers).
3p
11
‒



PK-0856-b-14-1-o
Voer de taak uit. Maak hierbij zoveel mogelijk gebruik van formules.
Maak een afdruk met de knop Print op het beeldscherm.
Sla het bestand op.
Sluit Excel nog niet af.
11 / 20
lees verder ►►►
Je krijgt de volgende taak.
TAAK
voor
medewerker
van
Bas
datum
(datum afname examen)
onderwerp
bezorgkosten
Omdat onze vervoerder Stroel-Sneltransport stopt, heb ik bij drie
vervoerders (Runner-Snelkoeriers, Reppel bv en De Transporters) offertes
aangevraagd.
Ik wil weten wat de totale bezorgkosten bij elk van deze drie vervoerders
zouden zijn geweest voor 2012 en zullen zijn voor 2015.
Wil jij dit, aan de hand van de offertes, op het werkblad bezorgkosten
berekenen?
De offertes van Runner-Snelkoeriers, Reppel bv en De Transporters staan
in de bijlage. Lees deze offertes goed door voor je de taak uitvoert.
7p
12
‒



PK-0856-b-14-1-o
Voer de taak uit. Maak hierbij zoveel mogelijk gebruik van formules.
Maak een afdruk met de knop Print op het beeldscherm.
Sla het bestand op.
Sluit Excel nog niet af.
12 / 20
lees verder ►►►
Je krijgt de volgende taak.
TAAK
voor
medewerker
van
Bas
datum
(datum afname examen)
onderwerp
diagram
Wil je op het werkblad diagram een kolommendiagram maken van de
totale kosten per vervoerder voor de jaren 2012 en 2015?
Zorg ervoor dat het kolommendiagram een legenda en de titel
“Bezorgkosten” krijgt.
3p
13
‒



PK-0856-b-14-1-o
Voer de taak uit.
Sla het bestand op.
Maak een afdruk met de knop Print op het beeldscherm.
Sluit Excel af.
13 / 20
lees verder ►►►
Onderdeel C
personeelsplanning
tijdsduur maximaal 30 minuten
Elke week maakt WorldOfPlay een planning waarin staat wanneer de
magazijnmedewerkers en de monteurs de volgende week moeten werken.
Je krijgt de volgende taak.
Let op: Voor de uitvoering van deze taak heb je maximaal 30 minuten tijd.
TAAK
voor
van
datum
medewerker
Bas
(datum afname examen)
onderwerp
personeelsplanning
Voor volgende week moet de personeelsplanning worden gemaakt. Deze
planning moet worden gemaakt in het bestand personeelsplanning_kb.xls.
Wil jij de personeelsplanning maken?
De informatie die je nodig hebt om de planning te maken, staat in de
bijlage. Bekijk deze informatie goed voor je de taak uitvoert. De
examinator vertelt je waar je het bestand personeelsplanning_kb.xls kunt
vinden.
15p
14







PK-0856-b-14-1-o
Open het bestand personeelsplanning_kb.xls.
Vul je naam en kandidaatnummer in.
Sla het bestand op onder de bestandsnaam
personeelsplanning_kb [jouw naam].xls.
Voer de taak uit.
Sla het bestand op.
Maak een afdruk met de knop Print op het beeldscherm.
Sluit Excel af.
14 / 20
lees verder ►►►
Onderdeel D
verkoop- en kassawerkzaamheden
tijdsduur ongeveer 70 minuten
Je krijgt de volgende taak.
TAAK
voor
medewerker
van
Bas
datum
(datum afname examen)
onderwerp
verkoop- en kassawerkzaamheden
Vandaag ga je in de winkel werken. Je verricht verkoop- en
kassawerkzaamheden. Je moet werken volgens de instructie voor verkoopen kassamedewerkers.
De instructie voor verkoop- en kassamedewerkers staat in de bijlage.
Lees deze instructie goed door voor je de taak uitvoert.
6p
15
Ga naar de kassa en voer daar de taak uit.
Je hebt zojuist een klant geholpen. Je gaat nu zelf beoordelen hoe je dit
hebt gedaan. Je doet dit door het invullen van het formulier
zelfbeoordeling.
Het formulier zelfbeoordeling staat in uitwerkbijlage 1. Je krijgt deze
uitwerkbijlage van de examinator.
3p
16
Vul het formulier in.
PK-0856-b-14-1-o
15 / 20
lees verder ►►►
Je krijgt de volgende taak.
TAAK
voor
medewerker
van
Bas
datum
(datum afname examen)
onderwerp
controleren en verzendklaar maken van een bestelling
De orderpicker heeft de artikelen van een bestelling verzameld. Bij de
verzamelde bestelling liggen het bestelformulier, de pakbon en een
vrachtbrief. De bestelling weegt 0,8 kg.
Wil jij de bestelling controleren en verzendklaar maken? Je moet dit doen
volgens de instructie voor het controleren en verzendklaar maken van
bestellingen.
De examinator vertelt je waar de verzamelde bestelling staat. De
instructie voor het controleren en verzendklaar maken van bestellingen
staat in de bijlage. Lees deze instructie goed door voor je de taak uitvoert.
6p
17
Voer de taak uit.
PK-0856-b-14-1-o
16 / 20
lees verder ►►►
Als de klant daarom vraagt, verzendt WorldOfPlay een bestelling, tegen
meerprijs, in een luxe doos. WorldOfPlay heeft hierin twee maten: een
kleine luxe doos en een grote luxe doos.
Je krijgt de volgende taak.
TAAK
voor
medewerker
van
Bas
datum
(datum afname examen)
onderwerp
kosten bestelling berekenen
Frans de Groot heeft per e-mail een bestelling gedaan. De bestelling moet
in een grote luxe doos worden verzonden. De totale bestelling weegt 2,4 kg.
Frans wil de totale prijs van de bestelling weten. Wil jij die op het formulier
prijs van de bestelling berekenen?
De e-mail van Frans de Groot en de overige informatie die je nodig hebt
om de totale prijs van de bestelling te berekenen, staan in de bijlage.
Het formulier prijs van de bestelling staat in uitwerkbijlage 2.
4p
18
Voer de taak uit.
PK-0856-b-14-1-o
17 / 20
lees verder ►►►
Je krijgt de volgende taak.
TAAK
voor
medewerker
van
Bas
datum
(datum afname examen)
onderwerp
e-mail beantwoorden
Wil jij de e-mail van Frans de Groot (zie de vorige taak) per e-mail
beantwoorden? In je antwoord moet je:
 de klant bedanken voor de bestelling
 de totale prijs van de bestelling vermelden
 vermelden dat de bestelling op 5 juli geleverd wordt.
De afdeling debiteurenadministratie moet via een CC jouw e-mail ook
ontvangen. Het e-mailadres van deze afdeling is [email protected].
Je beantwoordt de e-mail in het bestand e-mail_kb.doc.
De examinator vertelt je waar je het bestand e-mail_kb.doc kunt vinden.
4p
19







10p
20
Open het bestand e-mail_kb.doc.
Vul je naam en kandidaatnummer in.
Sla het bestand op onder de bestandsnaam
e-mail_kb [jouw naam].doc.
Voer de taak uit.
Sla het bestand op.
Maak een afdruk.
Sluit Word af.
Maak de minitoets bij opdracht 20.
PK-0856-b-14-1-o
18 / 20
lees verder ►►►
Onderdeel E
diapresentatie
tijdsduur ongeveer 45 minuten
Op een monitor in de winkel van WorldOfPlay is steeds een wekelijks
wisselende diapresentatie te zien.
Je krijgt de volgende taak.
TAAK
voor
medewerker
van
Bas
datum
(datum afname examen)
onderwerp
diapresentatie
Volgende week is er een actieweek.
De prijzen van de volgende vier spellen zijn dan tijdelijk verlaagd:
 Ik hou van Nederland
 De Kolonisten van Catan
 Trivial Pursuit
 Risk
Ik wil onze klanten door middel van een diapresentatie in de winkel attent
maken op deze actieweek.
De






presentatie moet aan de volgende eisen voldoen:
De presentatie bestaat uit vijf dia’s.
De presentatie is doorlopend.
Op dia 1 staat ons logo en een originele slagzin die betrekking heeft op
de actieweek.
Op de dia’s 2, 3, 4 en 5 wordt steeds één van de vier spellen
gepresenteerd.
Ieder van deze dia’s bevat:
• de afbeelding of een deel van de afbeelding van het spel
• een of enkele trefwoorden die het spel typeren
• de normale winkelprijs en de actieprijs
De presentatie moet een hoge attentiewaarde hebben: de lay-out
(kleurgebruik, lettertypen, lettergrootten en vlakverdeling) moet aan de
attentiewaarde bijdragen.
De vijf dia’s moeten door de lay-out onderling samenhangend zijn.
Wil jij deze diapresentatie in PowerPoint maken?
PK-0856-b-14-1-o
19 / 20
lees verder ►►►
Informatie over de vier spellen staat in de bijlage. Het logo van
WorldOfPlay en afbeeldingen van de spellen staan in de map
afbeeldingen_kb. De examinator vertelt je waar je de map
afbeeldingen_kb kunt vinden.
10p
21





10p
22
Open een nieuw bestand in PowerPoint.
Sla je bestand op onder de bestandsnaam
diapresentatie_kb [jouw naam].
Voer de taak uit.
Sla je bestand op.
Sluit PowerPoint af.
Maak de minitoets bij opdracht 22.
PK-0856-b-14-1-o
20 / 20
lees verdereinde
►►►


Download Report