Het huis van de Toekomst

Het huis van de
Toekomst
Ouders/verzorgers betrekken bij het veiligheidsplannigsproces
!
Door!Sonja!Parker!
Met!toestemming!vertaald!door!Annemarie!Sulkers!
by#Sonja#Parker!
Met#ouders#werken#aan#veiligheidsdoelen
!
Het!ontwikkelen!van!betekenisvolle!duurzame!veiligheidsplannen!voor!kinderen!die!in!risicovolle!
situaties!verkeren!of!mishandeld!worden!is!een!complex!en!uitdagend!proces,!aangezien!
werkers!in!de!Jeugdzorg!hun!eigen!analyse!moeten!maken,!ondertussen!openstaand!voor!de!
visie!en!ideeën!van!de!familie.!Aangezien!de!familie!en!het!netwerk!degenen!zijn!die!het!
veiligheidsplan!iedere!dag!in!daden!om!moet!zetten,!moet!het!vanzelfsprekened!voor!hen!ook!
betekenisvol!en!relevant!moet!zijn.!
Om!dit!te!bereiken!moet!het!veiligheidsplan!in!samenspraak!met!de!familie!en!het!netwerk!
ontwikkeld!worden!en!moet!het!de!ideeën!van!de!familie!bevatten!over!wat!zij!als!toekomstige!
veiligheid!en!beschermende!maatregelen!zien!(de!familie!veiligheidsdoelen),!maar!ook!de!
veiligheidsdoelen!van!de!verantwoordelijke!instanties!(mimimale!vereisten!van!de!Jeugdzorg).!
!
Het!uit!vinden!wat!de!visie!van!de!familie!en!het!netwerk!is,!kan!een!heel!moeilijke!zaak!zijn!voor!
de!professionals,!zeker!gezien!het!feit!dat!zij!werken!in!een!context!waar!familieleden!boos!
kunnen!zijn,!weinig!vertrouwen!hebben!in!de!werkers!en!misschien!wel!bang!zijn!voor!de!
gevolgen!van!het!openlijk!hun!mening!geven.!Het!‘Huis!van!de!Toekomst’!is!een!hulpmiddel!dat!
ontwikkeld!is!om!werkers!te!helpen!bij!dit!uitdagende!werk.!
!
Het!‘Huis!van!de!Toekomst’!kan!de!werkers!helpen!bij!het!onderzoeken!van!wat!familieleden!
denken!wat!er!moet!gebeuren!in!hun!familie,!wat!ouders/verzorgers!zouden!doen!bij!de!zorg!
voor!hun!kinderen!om!te!laten!zien!dat!de!kinderen!veilig!zijn!in!relatie!tot!de!zorgen!of!gevaren.!!
Het!onderzoeken!!van!de!veiligheidsdoelen!van!de!ouders/verzorgers!is!een!belangrijke!eerste!
stap!in!het!werken!met!families!om!een!gezamenlijke!visie!te!ontwikkelen!(tussen!verzorgers,!
kinderen,!hun!veiligheidsnetwerk!en!werkers!in!de!Jeugdzorg)!over!hoe!de!toekomstige!
veiligheid!er!voor!de!kinderen!uit!zal!zien,!en!het!specifieke!dagelijkse!gedrag!waardoor!dit!zal!
worden!behaald.!
Gebruik!makend!van!het!‘Huis!van!de!Toekomst’!als!representatie!van!een!plaats!en!tijd!in!de!
toekomst!waar!de!kinderen!veilig!zullen!zijn!in!relatie!tot!de!zorgen!of!gevaren,!stellen!de!
werkers!vervolgens!specifieke!oplossingsgerichte!vragen!om!er!achter!te!komen!wat!de!visie!van!
de!familie!is!over!hoe!de!toekomstige!veiligheid!er!uit!zal!zien.!De!belangrijkste!vraag!(een!versie!
van!de!wondervraag)!nodigt!families!uit!om!datgene!te!beschrijven!wat!er!in!hun!familie!en!hun!
huis!zou!gebeuren!als!de!problemen!die!tot!de!melding!hebben!geleid!zou!zijn!verdwenen.!
!
Vervolgvragen!worden!gebruikt!om!heel!gespecificeerd!te!onderzoeken!wat!familieleden!precies!
(anders)!doen!op!dit!moment!in!relatie!tot!de!verzorging!van!hun!kind!als!de!problemen!zijn!
opgelost!en!de!kinderen!veilig!zijn!van!de!dreiging!van!eventueel!toekomstige!mishandeling.!De!
antwoorden!die!worden!gegeven!worden!opgeschreven!in!het!‘Huis!van!de!Toekomst’,!er!kan!
hierbij!ook!gebruik!worden!gemaakt!van!!‘Words!&!Pictures’!of!een!combinatie!van!beiden.!
!
!
!
!
kelen!
P!
!
!
Twee#krachtige#aannames….#
!
Buiten!het!feit!dat!het!ons!een!manier!geeft!om!een!gesprek!te!voeren!met!de!familie!
over!hun!veiligheidsdoelen!en!plannen,!kan!Het!‘Huis!van!de!Toekomst’!ook!hoop!en!
energie!geven!tijdens!het!werken!met!deze!families.!De!hoop!en!energie!worden!gevoed!
door!twee!belangrijke!aannames!die!impliciet!in!de!methode!zijn!verwerkt!en!helpen!bij!
de!communicatie!met!de!families:!
!
•!Wij!geloven!dat!toekomstige!veiligheid!mogelijk!is!voor!de!kinderen.!
•!Wij!geloven!dat!de!familieleden!ook!een!veilige!toekomst!willen!voor!hun!kinderen.!
!
!
!
!
!
#
#
#
#
Voorbeeld#
Karen!and!Alan’s!Huis!van!de!Toekomst!
!
!
!
!
Dit!voorbeeld!is!getekend!tijdens!mijn!werk!in!West!Australie!met!een!familie!die!
bestond!uit!vier!kinderen!(14!jr,!12!jr,!7!jr!en!5!jaar),!een!moeder!die!we!Karen!noemen!
en!een!vader/stiefvader!die!we!Alan!zullen!noemen!(vader!van!de!twee!jongste!kinderen!
en!stiefvader!van!de!twee!oudere!kinderen).!!De!vier!kinderen!zijn!bij!Jeugdzorg!
aangemeld,!nadat!de!veertien!jarige!dochter,!die!we!Rachel!noemen,!aan!de!
schooldirecteur!had!verteld!dat!haar!vader!haar!in!het!gezicht!had!geslagen,!haar!
constant!in!haar!borst!prikte,!haar!op!haar!billen!sloeg!en!de!badkamer!binnen!kwam!als!
zij!stond!te!douchen.!Rachel!vertelde!ook!dat!haar!ouders!continu!ruzie!hadden!en!dat!
haar!stiefvader!haar!moeder!sloeg!en!haar!uitschold.!Rachel!gaf!een!voorbeeld!van!het!
gevecht!de!avond!daarvoor,!toen!vader!haar!moeder!duwde!en!ze!tegen!elkaar!
schreeuwden.!Rachel!vertelde!dat!de!kinderen!echt!bang!waren!en!dat!de!kleinsten!zich!
hadden!verstopt!achter!de!slaapkamerdeur.!
!
Alle!kinderen!vertelden!dezelfde!incidenten!toen!zij!geintervieuwd!werden!door!
Jeugdzorg,!maar!zowel!Karen!als!Alen!zeiden!dat!niets!van!dit!alles!was!gebeurd,!
ondanks!vier!politiemeldingen!van!huiselijk!geweld!in!de!afgelopen!vier!maanden.!De!
kinderen!werden!onder!toezicht!gesteld!en!in!eerste!instantie!in!een!pleeggezin!
geplaatst!en!later!bij!familie.!Inmiddels!zes!maanden!later,!bleven!de!ouders!bij!hun!
standpunt!dat!er!niets!was!gebeurd!en!Jeugdzorg!wist!niet!hoe!zij!met!de!ouders!aan!de!
slag!moest!om!een!veiligheidsplan!op!te!stellen!bij!deze!ontkenning.!De!kinderen!voelde!
zich!steeds!ongelukkiger!bij!pleegzorg!en!de!Jeugdzorg!wilde!dat!de!kinderen!weer!naar!
huis!gingen.!Ik!werd!gevraagd!om!met!deze!familie!te!gaan!werken!om!hen!te!helpen!een!
dusdanig!veiligheidsnetwerk!en!veiligheidsplan!te!ontwikkelen!waarmee!iedereen!ervan!
overtuigd!zou!zijn!dat!de!kinderen!weer!veilig!thuis!zouden!kunnen!wonen.!
!
Tijdens!mijn!eerste!gesprek!met!de!ouders!was!ik!erg!gespitst!op!het!feit!dat!ik!geen!tijd!
en!energie!zou!verliezen!met!discussies!over!wat!wel!en!wat!niet!was!gebeurd,!daarom!
gebruikte!ik!het!‘Huis!van!de!Toekomst’!als!handvat!om!de!visie!van!de!ouders!over!wat!
zij!dachten!hoe!een!veilige!toekomst!voor!hun!kinderen!eruit!zou!zien!te!ontdekken!(dus!
afstappen!van!een!conflict!over!de!ontkennig).!
!Ik!zei!tegen!de!ouders:!
!
“"Ik"wil"niet"met"u"in"discussie"gaan"over"datgene"wat"al"dan"niet"gebeurt"is,"in"
plaats"daarvan"wil"ik"uitvinden"wat"uw"ideeën"zijn"over"hoe"de"toekomst"eruit"zal"
zien"voor"uw"gezin."Dus"laat"me"deze"vraag"stellen:"stelt"u"zich"voor"dat"dit"uw"‘Huis"
van"de"Toekomst’"is"waarin"alle"problemen"die"leidden"tot"de"melding"bij"Jeugdzorg"
zijn"verdwenen."Wat"zal"u"in"dit"huis"doen"met"uw"kinderen"als"al"deze"problemen"
verdwenen"zijn?”"
"
Terwijl!ik!deze!vraag!stelde!tekende!ik!een!groot!huis!op!een!vel!papier!dat!voor!mij!lag!
en!positioneerde!het!zo!dat!de!ouders!konden!meekijken.!Karen!en!Alan!begrepen!gelijk!
mijn!vraag!en!begonnen!te!praten:!
!
“Iedereen"zou"thuis"wonen”."
!
Ik!schreef!dit!onmiddelijk!op!in!het!‘Huis!van!de!Toekomst’!in!de!exacte!bewoording!die!
Alan!had!gebruikt.!Daarna!vroeg!ik!hen:!“Wat!zal!er!nog!meer!moeten!gebeuren?”!en!
Karen!zei:!
"
“De"afspraken"omtrent"douchen"en"persoonlijke"verzorging"zullen"goed"worden"
doordacht"en"doorgesproken"en"zullen"voor"iedereen"duidelijk"zijn.”"
!
Ik!schreef!dit!in!het!‘Huis!van!de!Toekomst’en!vroeg!vervolgens!“!En!wat!zijn!die!
grenzen/!afspraken?”!en!Karen!antwoordde:!
!
“Het"niet"aanraken"van"de"borsten,"billen"etc"van"de"meisjes"en"Alan"komt"niet"de"
kamer"binnen"als"de"meisjes"zich"aan"het"douchen"of"omkleden"zijn”."
"
Op!dat!moment!vroeg!ik!Alan!wat!hij!vond!van!deze!afspraken!en!hij!zei!dat!hij!zich!
hierin!kon!vinden!en!dat!ze!hier!samen!al!over!hadden!gesproken.!Op!dat!moment!
maakte!ik!gebruik!van!de!mogelijkheid!hen!te!complimenteren!door!te!zeggen:!“Jullie"
hebben"hier"duidelijk"al"vaker"samen"over"nagedacht"en"er"samen"over"gesproken!”"
"
Nadat!ik!de!details!in!het!‘Huis!van!de!Toekomst’!had!geschreven!en!opnieuw!mij!ervan!
verzekerde!dat!ik!de!woorden!van!Karen!gebruikte,!vroeg!ik!vervolgens:!“Wat!zal!er!nog!
meer!gaan!gebeuren?”!Toen!zei!Alan:!
“We!zullen!manieren!hebben!om!onze!problemen!te!bespreken!wat!inhoudt!dat!we!niet!
discusseren!waar!de!kinderen!bij!zijn,!of!dat!ik!schreeuw!en!vloek!tegen!Karen,!of!dat!we!
elkaar!te!lijf!gaan!zoals!duwen!en!trekken.”$
$
Ik!schreef!dit!op!en!vroeg:!“En!als!je!niet!discusseert!waar!de!kinderen!bij!zijn!of!dat!Alan!
schreeuwt!en!vloekt!naar!Karen!of!elkaar!te!lijf!gaat!zoals!duwen!en!trekken,!wat!doe!je!
daarvoor!in!de!plaats?”!Alan!en!Karen!zeiden:!
!
“Daar!voor!in!de!plaats!zullen!we!erkennen!dat!we!een!verschil!van!mening!hebben,!weg!
gaan!en!erover!praten!als!we!gekalmeerd!zijn”.$
$
Ik!schreef!dit!op!en!vroeg!toen!opnieuw:!“En!wat!zal!er!nog!meer!gebeuren!in!het!‘Huis!van!
de!Toekomst’?”!En!ze!zeiden:!
$
$“We!zullen!werken!om!gezag!en!respect!van!de!kinderen!te!krijgen!zodat!de!kinderen!zullen!
doen!wat!we!ze!vragen.!We!zullen!de!kinderen!straffen!zonder!ze!te!slaan,!meer!tijd!met!de!
kinderen!doorbrengen!en!meer!betrokken!zijn!bij!wat!zij!doen!zoals!zeilen,!samen!de!boot!
maken!enz.”$
!
Nadat!ik!dit!had!opgeschreven,!zeiden!zowel!Karen!als!Alan!dat!dat!de!belangrijkste!zaken!
waren!die!in!hun!‘Huis!van!de!Toekomst’!anders!zouden!zijn.!Ik!vroeg!hen!om!samen!te!
kijken!naar!wat!ik!had!opgeschreven!in!het!huis!en!zij!lazen!het!stuk!door!en!zeiden!dat!alles!
wat!zij!wilden!erin!stond.!
!
Op!dat!moment!wilde!ik!erkenning!geven!aan!het!feit!dat!zij!de!bereidheid!en!openheid!
hadden!om!op!deze!manier!met!mij!samen!te!werken!en!gaf!hen!een!compliment!door!
zoiets!te!zeggen!als:!
!
“Weet!je!ik!ben!erg!onder!de!indruk!dat!jullie!zo!openlijk!met!mij!willen!praten!over!waar!
jullie!willen!dat!de!familie!naar!toe!gaat,!vooral!met!het!gegeven!dat!jullie!niet!zo’n!goede!
ervaring!hebben!met!de!Jeugdzorg!op!dit!moment”.!
$
Vervolgens!ging!ik!kijken!naar!het!veiligheidspad,!terwijl!ik!een!pad!tekende!dat!leidde!naar!
hun!huis,!en!vroeg:!
!
“Okay,!dit!is!het!pad!wat!leidt!naar!jullie!‘Huis!van!de!Toekomst’,!waarbij!het!eind!van!het!
pad!is!waar!jullie!zouden!zijn!als!alles!wat!er!in!het!‘Huis!van!de!Toekomst’!staat!beschreven!
24!uur!per!dag!7!dagen!in!de!week!plaats!vindt,!en!het!begin!van!het!pad!is!dat!niets!van!dit!
alles!gebeurt.!Waar!zijn!jullie!dan!op!dit!moment!op!het!pad?”!
$
Alan!antwoordde!met!te!zeggen:!“Eigenlijk!hebben!we!drie!paden!nodig.”!Ik!was!wat!verrast!
en!vroeg!aan!hem!om!het!mij!uit!te!leggen!en!hij!zei:!
!
“We!hebben!een!pad!nodig!voor!de!persoonlijke!zaken,!persoonlijke!verzorgings!zaken.!We!
hebben!er!een!nodig!voor!de!conflicten!tussen!ons!en!we!hebben!er!een!nodig!voor!het!
corrigeren!en!straffen!van!de!kinderen.!Er!zijn!drie!problemen!dus!we!hebben!drie!paden!
nodig!”!!
!
Ik!vroeg!hen!om!elk!pad!een!naam!te!geven!en!ze!zeiden:!
• Conflicten!tussen!Karen!en!Alan.!
• Grenzen!met!betrekking!tot!persoonlijke!verzorging.!!
• Op!een!positieve!manier!het!gedrag!van!de!kinderen!sturen.!
!
!
Vervolgens!vroeg!ik!hen!om!zichzelf!in!te!schalen!waar!zij!zichzelf!op!het!pad!zagen!in!relatie!
tot!hun!problemen,!beginnend!met!het!eerste!pad!die!ze!hadden!benoemd.!
Voor!het!conflict!tussen!hen!vroeg!ik:!
!
“Waar$ben$je$op$dit$pad$als$het$einde$van$het$pad$is$dat$jullie$je$problemen$uitwerken,$wat$
inhoud$dat$jullie$nooit$in$bijzijn$van$de$kinderen$je$problemen$bespreken,$Alan$Karen$
uitscheldt,$elkaar$te$lijf$gaan$door$aan$elkaar$te$trekken$en$duwen,$jullie$het$eens$zijn$dat$
jullie$een$verschil$van$mening$hebben,$dan$weglopen$en$als$jullie$gekalmeerd$zijn$met$elkaar$
gaan$praten$en$het$begin$van$het$pad$is$dat$dat$jullie$nog$altijd$ruzie$maken$waar$de$
kinderen$bij$zijn$elkaar$duwen$en$trekken$enz,$waar$staat$ieder$van$jullie$dan$op$dit$pad?”$
$
Alan!zei!dat!hij!dacht!dat!ze!bij!ongeveer!9!zaten!en!Karen!dacht!dit!ook.!Vervolgens!vroeg!ik!
hen!wat!er!was!gebeurd!dat!ze!al!op!een!9!zaten!en!Karen!zei:!
!
“Omdat$onze$ruzies$niet$meer$uitmonden$in$gevechten$en$we$hebben$elkaar$niet$meer$
uitgescholden$of$tegen$elkaar$geschreeuwd$sinds$de$kinderen$6$maanden$geleden$uit$huis$
zijn$gehaald.”$
!
Het!horen!van!deze!informatie!gaf!mij!de!mogelijkheid!om!Alan!en!Karen!te!complimenteren!
met!wat!zij!al!hadden!bereikt!(ook!al!is!het!niet!waar,!ik!ga!er!toch!vanuit!dat!zij!bereid!zijn!
dit!te!doen)!door!iets!te!zeggen!van:!
!
“Weet!je,!bij!veel!gezinnen!waarbij!de!kinderen!uit!huis!zijn!gehaald!gaat!de!relatie!kapot,!
maar!jullie!hebben!allebei!een!manier!gevonden!om!in!zo’n!verschrikkelijke!tijd!naar!elkaar!
toe!te!groeien!en!de!relatie!sterker!te!maken:!hoe!heb!je!dat!gedaan?”!
!
Karen!zei:!
!
“Doordat$de$kinderen$uit$huis$zijn$geplaatst$hebben$we$meer$tijd$met$elkaar$doorgebracht,$
waren$we$op$elkaar$teruggeworpen$en$hebben$zo$onze$relatie$verbeterd.$We$hebben$dus$al$6$
maanden$niet$met$elkaar$gevochten$en$ook$niet gegild naar elkaar,$dus$daarom$zitten$we$
op$een$9$”.$
!
Teruggaand!naar!het!veiligheidspad,!schreef!ik!de!informatie!de!zij!mij!hadden!gegeven!op!
over!wat!hen!had!gebracht!tot!de!grens!van!een!9!op!het!papier!(ik!schreef!het!op!onder!de!
streep!die!ik!had!getrokken!bij!9).!
Daarna!vroeg!ik!wat!er!moest!gebeuren!zodat!zij!nog!hoger!op!het!pad!zouden!komen?!
Karen!zei!dat!als!de!kinderen!eenmaal!terug!waren!dat!het!nodig!was!om!tijd!met!elkaar!
door!te!brengen!en!Alan!stemde!ermee!in!dat!dit!de!belangrijkste!zaak!was!om!hen!hoger!op!
het!pad!te!krijgen.!Deze!informatie!werd!boven!de!lijn!van!9!geschreven.!
Vervolgens!gingen!we!verder!met!de!twee!andere!paden,!door!Alan!en!Karen!te!vragen!waar!
ze!op!deze!paden!waren!(en!hen!te!complimenteren!met!hun!inzet!waar!ze!ook!waren!op!
het!pad)!en!wat!zij!dachten!dat!er!moest!gebeuren!om!een!stapje!verder!te!komen!op!het!
pad!naar!hun!‘Huis!van!de!Toekomst’.!Ik!gebruikte!hun!taal!om!de!informatie!op!te!schrijven!
op!de!veiligheidspaden.!
!
Aan!het!einde!van!dit!process,!spraken!we!over!hoe!hun!‘Huis!van!de!Toekomst’!paste!in!
het!grotere!veiligheidsplan.!Ik!liet!hen!vervolgens!het!SofS!model!zien,!legde!uit!hoe!het!
model!wordt!gebruikt!en!plaatste!de!informatie!in!hun!‘Huis!van!de!Toekomst’!onder!het!
gedeelte!van!de!familiedoelen!van!het!sofs!model.!
Ik!liet!hen!ook!zien!hoe!de!informatie!die!zij!hadden!gegeven!over!de!positieve!stappen!
die!zij!al!hadden!genomen!als!krachten!werden!geschreven!onder!de!‘Wat!werkt!goed’!
kolom,!hun!positie!op!de!paden!van!de!veiligheidsschaal!en!hun!ideeën!over!wat!er!moet!
gebeuren!om!verder!op!dit!pad!te!komen!onder!de!‘Volgende!stap’.!Dit!leidde!ons!naar!
een!gesprek!over!de!positie!van!Jeugdzorg!en!vervolgens!het!uitleggen!aan!Karen!en!
Alan!van!de!visie!van!Jeugdzorg!over!wat!er!in!het!verleden!was!gebeurd,!en!wat!er!
moest!gebeuren!in!de!toekomst,!zodat!Jeugdzorg!er!van!overtuigd!zou!zijn!dat!de!
kinderen!weer!veilig!naar!huis!konden.!
!
!
Zoals!je!ziet!aan!het!hier!boven!beschreven!proces,!kun!je!door!je!te!richten!op!Karen!en!
Alan’s!‘gewenste!toekomst’!voor!hun!familie!en!daarbij!gebruik!te!maken!van!een!visuele!
methode,!soms!zeer!moeilijke!zaken!bespreken!zonder!in!discussie!te!komen!over!of!er!
wel!of!geen!schade!is!aangebracht!aan!de!kinderen.!Uiteindelijk!is!de!uitkomst!van!dit!
proces!dat!Karen!en!Alan!hun!veiligheidsdoelen!voor!hun!kinderen!/familie!hebben!
ontwikkeld!en!beschreven!hoe!zij!dat!gaan!bereiken.!We!begonnen!met!een!gesprek!
over!de!positie!van!Jeugdzorg!en!wat!zij!dachten!over!wat!Jeugdzorg!dacht!dat!er!zou!
moeten!gebeuren.!Dit!was!een!groot!verschil!met!het!gesprek!dat!wij!aan!het!begin!
hadden!toen!Alan!zei:!
!
“Sonja,!ik!weet!dat!we!dit!moeten!doen,!maar!ik!vind!het!allemaal!bullshit!en!ik!sleep!
Jeugdzorg!voor!de!rechter,!zodra!ik!de!kinderen!terug!heb.!Ik!zal!dit!tot!op!de!bodem!
uitzoeken.!Het!had!niet!mogen!gebeuren!en!het!is!een!grote!gerechtelijke!dwaling!
geweest.”!
!
!
Het#proces#bij#het#gebruik#van#het#‘Huis#van#de#
Toekomst’#
#
1.#Uitleg#van#het#‘Huis#van#de#Toekomst’#
!
Als!je!gebruikt!maakt!van!dit!model!is!de!eerste!stap!in!het!proces!het!doel!uitleggen!aan!
de!familie;!het!helpt!professionals!de!visie!van!ouders/verzorgers/!
veiligheidsnetwerken!te!begrijpen!aangaande!wat!zij!vinden!dat!er!zou!moet!gebeuren!
in!de!familie!om!aan!iedereen!te!laten!zien!dat!de!kinderen!veilig!zijn.!Dit!is!een!stap!
voorwaarts!om!een!gezamelijke!visie!te!ontwikkelen!over!toekomstige!veiligheid.!Ik!zeg!
meestal!zoiets!als:!
"
“"Voor"Jeugdzorg"is"het"van"groot"belang"dat"ze"zien"dat"je"met"de"kinderen"omgaat"op"een"
manier"die"laat"zien"dat"de"dingen"waar"ze"zich"zorgen"om"maken"in"de"toekomst"niet"
zullen"gebeuren."Als"ze"dit"zien"zullen"ze"zich"terugtrekken"en"kun"je"verder"met"je"gezin."
Het"is"belangrijk"dat"wij"praten"over"jouw"ideeën"over"hoe"je"met"de"kinderen"omgaat"en"
over"onze"ideeën"van"wat"wij"willen"zien"wat"je"doet"en"dat"we"gezamelijk"tot"hele"
duidelijke"doelen"komen."Ik"wil"beginnen"met"te"vragen"naar"jullie"ideeën,"om"uit"te"vinden"
hoe"jullie"de"toekomst"voor"de"kinderen"ziet”."
"
"
2.#Het#tekenen#van#het#‘Huis#van#de#Toekomst’#
!
De!volgende!stap!is!het!neerleggen!van!een!groot!stuk!papier!op!tafel,!tussen!de!werker!
en!de!ouders/verzorgers/!veiligheidsnetwerk!in!en!de!buitenkant!van!het!huis!te!
tekenen.!Het!is!belangrijk!dat!het!vel!goed!te!zien!is!voor!beide!partijen,!waarbij!de!
werker!aan!dezelfde!kant!van!de!tafel!zit!als!de!ouders,!omdat!dit!er!voor!zorgt!dat!
iedereen!gericht!is!op!de!tekening!en!je!geen!face^to^face!confrontatie!hebt.!Deze!
simpele!manier!van!werken!m.b.v.!iets!visueels!tussen!jouw!en!de!ouders!kan!ervoor!
zorgen!dat!een!defensieve!houding!verandert!in!een!sfeer!van!samenwerking.!
!
!
3.#Binnen#de#muren#van#het#‘Huis#van#de#Toekomst’#
#
Dit!is!het!deel!van!het!‘Huis!van!de!Toekomst’!waar!we!beschrijven!wat!de!ouders!
zeggen!over!wat!zij!gaan!doen!om!hun!kinderen!in!de!toekomst!een!veilige!basis!te!
geven.!Werkers!maken!van!dit!deel!gebruik!om!een!hele!serie!vragen!te!stellen!(in!detail!
hieronder!beschreven)!om!achter!de!visie!van!de!familieleden!te!komen.!De!ideeën!
worden!opgeschreven!in!het!‘Huis!van!de!Toekomst’,!in!woorden!of!in!tekeningen!of!een!
combinatie!van!beiden,!afhankelijk!van!wat!het!beste!werkt!voor!de!persoon!waar!je!
mee!werkt.!
!
3.1#De#Eerste#Vraag#
Dit!houdt!in!dat!je!met!behulp!van!een!oplossingsgerichte!vraag!(een!versie!van!de!
wondervraag)!de!ouders!uitnodigt!om!hun!idee!te!beschrijven!van!wat!zij!gaan!doen!met!
de!kinderen!als!alle!bovengenoemde!problemen!die!hebben!geleid!tot!een!melding!bij!
Jeugdzorg!zijn!opgelost.!Vervolg!vragen!worden!gesteld!om!de!ouder!in!detail!hun!
gedrag!te!laten!beschrijven!van!wat!zij!gaan!doen!met!de!kinderen.!De!eerste!vraag!die!ik!
stel!gaat!zoiets!als:!
!
“Stel"je"voor"dat"dit"je"‘Huis"van"de"Toekomst’"is"waarin"alle"problemen"die"gezorgd"hebben"
dat"Jeugdzorg"zich"met"jullie"ging"bemoeien"verdwenen"zijn."Als"alle"problemen"verdwenen"
zijn"wat"zal"jij"dan"doen"in"jouw"‘Huis"van"de"Toekomst’"om"te"zorgen"dat"je"kinderen"veilig"
zijn?”"
"
Andere!manieren!om!een!eerste!vraag!te!stellen:!
!
•"“Stel"je"voor"dit"is"jouw"‘Huis"van"de"Toekomst’,"waarin"het"mogelijk"is"om"de"ouder"te"zijn"
die"je"altijd"hebt"willen"zijn"en"dat"je"voor"de"kinderen"zorgt"zoals"je"dat"altijd"al"wilde"
doen,"wat"doe"je"dan?”"
•"“Wat"denk"je"dat"je"moet"doen"in"jouw"‘Huis"van"de"Toekomst’"om"aan"Jeugdzorg"te"laten"
zien"dat"de"zorgen"die"zij"hebben"niet"nodig"zijn?”"
"
3.2#Vervolg#Vragen#
!
3.2.1!Gericht!op!de!zorg!voor!de!kinderen!
In!het!‘Huis!van!de!Toekomst’!is!de!focus!altijd!gericht!op!de!veiligheid!van!de!kinderen.!
Als!we!iemand!een!algemene!vraag!stellen!van!“Wat!zal!je!doen?”!dan!krijgen!we!een!
algemeen!antwoord!als!“Ik!gebruik!geen!drugs!meer”.!!Hoewel!we!willen!dat!ouders!niet!
meer!gebruiken,!geeft!deze!beschrijvin!niet!aan!wat!er!anders!zal!zijn!voor!de!kinderen!
en!zegt!iets!over!wat!ouders!niet#meer!doen!in!plaats!van!wat!ouders!wel!doen.!Door!
gebruik!te!maken!van!vervolg!vragen!zoals!de!onderstaande!help!je!de!ouder/verzorger!
zich!te!richten!op!de!veiligheid!van!de!kinderen!en!te!beschrijven!wat!ze!precies!gaan!
doen!met!de!kinderen:!
!
• En"als"je"niet"meer"gebruikt,"wat"zou"er"dan"in"de"zorg"vor"de"kinderen"anders"zijn?"
• En"als"je"niet"meer"gebruikt,"wat"is"dan"het"eerste"wat"de"kinderen/oma/Jeugdzorg"enz"
zullen"opmerken"dat"anders"is"in"de"zorg"voor"de"kinderen?"
• En"als"je"geen"drugs"meer"gebruikt,"wat"zou"oma/"kinderen"dan"opmerken"over"welke"
andere"dingen"je"doet"met"de"kinderen?"
"
"
3.2.2!Op!zoek!naar!Details!
Research!over!‘Kortdurende!Oplossingsgerichte!Therapie’!heeft!aangetoond!dat!hoe!
specifieker!en!gedetaileerder!de!beschrijving!van!mensen!is!over!wat!ze!in!de!toekomst!
anders!zullen!doen,!hoe!meer!kans!er!is!dat!ze!dit!ook!werkelijk!gaan!doen.!Dus!is!het!
heel!belangrijk!om!zoveel!mogelijk!vervolg!vragen!te!stellen!als!je!maar!kunt!bedenken!
om!de!ouders/verzorgers!te!helpen!om!zo!gedetaileerd!mogelijk!te!beschrijven!wat!ze!
doen!om!veiligheid!voor!hun!kinderen!te!creeeren.!De!voorbeeld!gesprekken!hieronder!
geven!een!idee!van!vervolg!vragen!die!je!kunt!gebruiken!om!zeer!specifieke!details!te!
verkrijgen!die!vervolgens!genoteerd!kunnen!worden!in!het!‘Huis!van!de!Toekomst’.!
!
!
Voorbeeld#1:#
#
Werker:!”Cathy,"je"zei"dat"als"je"geen"drugs"meer"gebruikt,"je"meer"structuur"zou"hebben"
met"de"kinderen."Wat"voor"structuur"zou"je"hebben?”"
Cathy:!“Ik!zou!er!voor!zorgen!dat!ze!op!tijd!naar!school!gingen,!dat!ze!avondeten!kregen!
en!dat!we!samen!dingen!deden!na!school!en!in!de!weekenden.”!
Werker:!“Dat"klinkt"goed,"laten"we"eens"kijken"naar"de"ochtend…Wat"zou"je"precies"doen"‘s"
ochtends"als"je"een"ochtend"structuur"had?”"
Cathy:!“Ik!zou!ze!op!tijd!wekken!voor!de!kleuterschool!en!school,!ze!hebben!schone!
kleding!en!ik!heb!hun!ontbijt!klaar.”!
Werker:!“En"wat"doen"de"kinderen"als"jij"het"ontbijt"klaar"maakt?”"
Cathy:!“Zij!zullen!zich!aankleden!en!daarna!naar!de!keuken!komen”.!
Werker:!“En"wat"zou"je"nog"meer"doen?”"
Cathy:!“Ik!maak!hun!lunch!klaar!en!stop!die!in!hun!tas!en!ik!zorg!ervoor!dat!ze!hun!
tanden!hebben!gepoetst!enzo.”!
Werker:!“En"als"je"dat"zo"allemaal"doet"wat"zal"er"dan"anders"zijn"voor"de"kinderen?”"
Cathy:!“Ik!denk!dat!ze!zouden!voelen!dat!ik!echt!voor!ze!zorgde!in!plaats!van!in!
gedachten!bezig!te!zijn!hoe!ik!kan!‘scoren’”.!
Werker:!“Klinkt"goed."Laten"we"dit"allemaal"in"jouw"‘Huis"van"de"Toekomst’"opschrijven.”"
Werker:"“OK,"wat"zal"je"nog"meer"doen"in"jouw"‘Huis"van"de"Toekomst’?”"
"
Voorbeeld#2:#
Werker:"“Greg,"jij"vertelde"dat"als"jij"en"Tracy"boos"op"elkaar"zouden"zijn"dat"je"niet"meer"
zou"ruziemaken"als"de"kinderen"erbij"waren,"want"jij"wilde"ze"niet"meer"bang"maken"met"
jullie"ruzies."Wat"zal"jij"doen"zodat"je"er"zeker"van"bent"dat"je"geen"ruzie"maakt"als"zij"er"
zijn?"
Greg:"“Wanneer!we!kwaad!zijn!op!elkaar!zal!ik!er!voor!zorgen!dat!we!niet!meer!gillen!en!
schreeuwen!als!de!kinderen!er!zijn”.!
Werker:"“Hoe"ga"je"dat"doen?"Stel"je"voor"dat"jij"boos"bent"op"Tracy"of"zij"op"jou,"wat"is"dan"
het"eerste"wat"je"doet"om"er"zeker"van"te"zijn"dat"je"niet"met"de"kinderen"erbij"gaat"
vechten?”"
Greg:”"Ik!zou!tegen!Tracy!zeggen!dat!we!rustig!moeten!blijven,!zodat!we!de!kinderen!niet!
bang!maken”.!
Werker:"“En"wat"doe"je"daarna?”"
Greg:"“Ik!zal!naar!buiten!gaan!voor!een!wandeling.!Dat!is!wat!ik!soms!doe….”!
Werker:"“Dat"heb"je"als"eens"gedaan,"Fantastisch!"Vertel"mij"eens"over"de"keer"dat"je"dat"
gelukt"is.”"
Greg:"“Ik!weet!het!niet!meer….een!paar!weken!geleden!dacht!ik.!Ik!was!echt!kwaad!op!
Tracy,!ze!bleef!maar!tegen!mij!doorzeuren!over!iets!terwijl!ik!haar!had!gevraagd!
hiermee!op!te!houden!en!ik!werd!echt!woest!en!dacht!F@@@!it!!Dit!doe!ik!niet!meer!en!
ik!liep!naar!buiten!en!ging!een!blokje!om.”!
Werker:"“En"hoe"lang"heb"je"gewandeld?”"
Greg:"“Ik!weet!het!niet^!ongeveer!20!minuten!of!zo….”!
Werker:"“En"wat"deed"je"tijdens"de"wandeling"waardoor"je"rustiger"werd?”"
Greg:"“Ik!heb!veel!gevloekt!!!!(lacht)!Ik!wandelde!maar!en!kreeg!wat!lucht!en!ik!was!weg!
van!wat!er!was!gebeurd!met!Tracy”.!
Werker:"“En"toen"je"ging"wandelen"wat"was"er"dan"anders?”"
Greg:"“Toen!ik!terug!kwam!zaten!Tracy!en!de!kinderen!televisie!te!kijken,!ik!kwam!
gewoon!binnen!en!ging!zitten.!Na!een!tijdje!kwam!Casey!en!zij!sprong!op!mijn!schoot!en!
we!bleven!tv!kijken”.!
Werker:"“En"hoe"waren"de"dingen"tussen"jou"en"Tracy"toen"anders?”"
Greg:"“We!bleven!er!niet!over!doorzeuren.!We!keken!gewoon!tv!en!brachten!daarna!de!
kinderen!naar!bed.!Een!tijdje!later!hebben!we!erover!gesproken!en!knuffelde!elkaar!zelfs!
even…Dat!was!fijn!!”!
Werker:"“Dus"in"de"toekomst,"in"jouw"‘Huis"van"de"Toekomst’,"als"jij"en"Tracy"boos"zijn"op"
elkaar,"is"het"eerste"wat"je"tegen"Tracy"zegt"dat"jullie"moeten"kalmeren"en"als"jullie"allebei"
niet"kunnen"kalmeren"dan"ga"jij"een"stuk"wandelen?"Kan"ik"dat"opschrijven?”"
Greg:"“Yep”.!
Werker:"“Wat"kan"er"volgens"jou"nog"meer"helpen"in"deze"situatie?"Bijvoorbeeld,"als"je"naar"
buiten"bent"gegaan"maar"het"helpt"niet,"als"je"terug"gaat"en"jullie"blijken"allebei"nog"woest"
te"zijn"en"jullie"tegen"elkaar"gaan"schreeuwen?”"
"
3.2.3!Vragen!stellen!over!het!gezichtspunt!van!anderen!
Sommige!mensen!vinden!het!moeilijk!om!te!beschrijven!wat!ze!in!het!‘Huis!van!de!
Toekomst’!zullen!gaan!doen,!dan!kan!het!goed!zijn!om!‘perspectiefwisselingsvragen’!te!
stellen,!die!vragen!naar!wat!andere!mensen!die!de!kinderen!kennen!zouden!zeggen!over!
wat!de!ouders!zouden!doen,!bijvoorbeeld:!
•"“Als"je"moeder"hier"was,"wat"zal"haar"opvallen"dat"jij"anders"doet"met"de"kinderen?”"
•"“"Wat"zullen"de"kinderen"merken"wat"jij"doet?”"
•"“"Als"ik"een"videocamera"in"het"‘Huis"van"de"Toekomst’"zou"plaatsen"en"de"beelden"later"
zou"terugkijken,"wat"zou"ik"dan"zien"wat"jij"doet"bij"het"zorgen"voor"je"kinderen?”"
"
Als!er!een!andere!ouder/verzorger!bij!betrokken!is!bij!de!zorg!voor!de!kinderen,!dan!is!
het!belangrijk!om!hun!mening!te!vragen!over!wat!de!andere!ouder!zou!doen!in!de!zorg!
voor!de!kinderen!in!het!‘Huis!van!de!Toekomst’:!
!
•"“Wat"zou"jij"willen"dat"X"(andere"ouder)"doet"in"jouw"‘Huis"van"de"Toekomst’"om"er"zeker"
van"te"zijn"dat"de"kinderen"veilig"zijn?”"
"
3.2.4!Alle!relevante!gevaren!bespreken!
Als!de!ouder!niet!alle!toekomstige!gevaren!voor!de!kinderen!zelf!noemt!in!het!‘Huis!van!
de!Toekomst’!stel!dan!meer!vragen!om!er!toch!achter!te!komen!welke!ideeën!ouders!
kunnen!bijdragen!om!ook!deze!gevaren!af!te!dekken.!!
!
•"“Eén"van"de"dingen"waar"wij"ons"zorgen"over"maken"is"dat"jouw"vriend"Graig"de"meisjes"
zal"proberen"te"betasten."Wat"denk"jij"dat"je"moet"doen"in"het"‘Huis"van"de"Toekomst’"zodat"
dat"niet"kan"gebeuren?”"
•"“In"het"verleden"heb"je"tijden"gehad"dat"je"erg"depressief"was"en"dat"het"je"niet"lukte"om"
uit"bed"te"komen"om"de"kinderen"te"verzorgen."Wat"ga"jij"in"het"‘Huis"van"de"Toekomst’"
doen"op"de"momenten"dat"je"echt"te"depressief"bent"om"de"kinderen"te"verzorgen"zodat"zij"
toch"verzorgd"worden?”"
"
4.#Het#Veiligheidspad#
Het!volgende!gedeelte!van!het!proces!van!het!‘Huis!van!de!Toekomst’,!is!het!
veiligheidspad,!die!de!ouder/verzorger!uitnodigt!om:!
•!Aan!te!geven!wat!er!al!gebeurt!van!wat!ze!beschreven!hebben!in!het!‘Huis!van!de!
Toekomst’.!
•!Reflecteren!over!hoe!hen!dat!gelukt!is.!
•!Te!beschrijven!wat!er!moet!gebeuren!om!de!volgende!stap!richting!het!‘Huis!van!de!
Toekomst’!te!maken.!
!
4.1#Uitzonderingsvragen#
!
Voordat!het!veiligheidpad!wordt!gebruikt!met!schaalvragen,!kan!het!helpen!om!vragen!
te!stellen!over!de!momenten!dat!datgene!wat!zij!hebben!aan!gegeven!wat!er!moet!
veranderen,!al!een!keer!is!gebeurd!(een!uitzonderingsvraag!in!termen!van!kortdurende!
oplossingsgerichte!therapie),!zoals:!
“Dus"dit"is"alles"wat"er"moet"gebeuren"met"de"kinderen"zoals"jullie"het"zien"in"het"‘Huis"van"
de"Toekomst’."Fantastisch!"Laat"me"deze"vraag"stellen…"In"de"laatste"maand"(of"wat"voor"
tijdsbestek"je"denkt"dat"passend"is)"zijn"er"toen"momenten"geweest"dat"er"al"iets"is"gebeurd"
van"wat"je"hebt"beschreven"in"het"‘Huis"van"de"Toekomst’,"ook"al"is"het"maar"een"klein"
beetje"gelukt?”"
De!informatie!die!vervolgens!door!de!ouder/verzorger!wordt!gegeven,!kan!worden!
opgeschreven!onder!het!‘Huis!van!de!Toekomst’!(of!aan!de!zijkant)!zodat!als!het!
veiligheidspad!is!getekend!dit!in!het!veiligheidspad!kan!komen!te!staan.!
!
#
#
4.2#Schaalvragen#
!
De!werker!tekent!vervolgens!een!‘veiligheidspad’!naar!het!‘Huis!van!de!Toekomst’!en!
legt!uit!dat!dit!pad!laat!zien!hoever!zij!al!op!weg!zijn!richting!het!‘Huis!van!de!Toekomst’!
(wat!er!nu!al!goed!gaat!in!relatie!met!wat!zij!hebben!aangegeven!dat!er!gaat!gebeuren!in!
de!toekomst),!waarbij!!0!is!het!begin!van!het!pad!waar!nog!niets!van!wat!zij!hebben!
!
beschreven!gebeurt,!tot!aan!de!10,!waar!alles!wat!zij!hebben!beschreven!ook!
daadwerkelijk!altijd!uitgevoerd!wordt.!
Wanneer!de!ouders/verzorgers!hebben!aangegeven!waar!zij!zich!op!dit!pad!bevinden,!
wordt!er!een!streepje!of!een!andere!markering!aangebracht!(sommige!ouders!maken!
gebruik!van!een!‘lucifer!poppetje’!van!zichzelf)!om!de!positie!op!het!veiligheidspad!aan!
te!geven.!
!
!
#
#
4.3#Hoe#zijn#ze#al#zover#op#dit#pad#gekomen?#
!
De!hulpverlener!kan!vervolgens!vragen:!
!
“Wat"is"er"gebeurd"of"wat"doe"je"nu"al"dat"je"al"zo"ver"op"het"pad"bent?"
"
Deze!vraag!is!heel!belangrijk,!omdat!het!de!ouders!uitnodigt!om!te!beschrijven!wat!al!
goed!gaat!in!de!verzorging!van!hun!kinderen,!waarvan!Jeugdzorg!al!dan!niet!op!de!
hoogte!is.!Dit!kunnen!de!krachten!zijn!waarop!verder!gebouwd!kan!worden!in!het!
proces!van!veiligheid!creeren,!of!het!kunnen!voorbeelden!zijn!van!bestaande!veiligheid,!
waarin!ouders!al!in!staat!zijn!geweest!om!de!kinderen!veiligheid!te!bieden!in!relatie!tot!
de!besproken!gevaren.!
!
Hierbij!is!het!weer!heel!belangrijk!dat!de!ouder/verzorger!heel!gedetailleerd!beschrijft!
wat!er!al!gebeurt.!Wederom!moeten!we!gebruik!maken!van!vervolgvragen!(wie,!wat,!
!
waar!en!wanneer)!om!specifieke!details!te!ontdekken!die!ouders!helpen!om!meer!te!
reflecteren!op!wat!er!al!goed!gaat!en!hen!in!staat!stellen!om!straks!meer!van!deze!
gedragingen!te!herhalen.!!
Alles!wat!de!ouder!identificeert!als!datgene!wat!al!gebeurt!wordt!opgeschreven!op!het!
pad!(of!naast!het!pad!als!er!niet!genoeg!ruimte!is)!om!de!positieve!dingen!die!al!plaats!
vinden!vast!te!leggen.!De!voorgaande!informatie!over!wat!er!in!de!afgelopen!maand!is!
gebeurd!wordt!ook!gelinkt!aan!het!veiligheidspad,!als!deze!uitzonderingen!de!dingen!
beschrijven!als!de!goede!dingen!die!gebeuren!en!die!maken!dat!zij!zichzelf!al!zover!!
schalen!op!dit!pad.!
!
!
4.4#Complimenten#geven#
!
Als!je!je!richt!op!datgene!wat!al!goed!gaat!geeft!het!de!werker!de!mogelijkheid!om!de!
ouder/verzorger!te!complimenteren!met!de!verandering/positieve!uitkomst!die!al!zijn!
bereikt!en!hierdoor!verdere!mogelijkheden!voor!reflectie!te!verkrijgen!door!hen!aan!te!
moedigen!hoe!zij!hun!verandering/positieve!uitkomst!hebben!bereikt.!
!
!
4.5#Volgende#stappen#
!
Hulpverleners!kunnen!gebruik!maken!van!het!pad!om!ouders/verzorgers!uit!te!nodigen!
om!te!beschrijven!wat!zij!zien!als!volgende!stap!richting!de!verwachte!
toekomst/veiligheidsdoelen!voor!hun!kinderen,!door!te!vragen:!
!
!
“Je"hebt"gezegd"dat"je"nu"hier"bent"op"het"veiligheidspad."Wat"moet"er"gebeuren"zodat"je"
één"stap"dichter"bij"het"‘Huis"van"de"Toekomst’"komt?"
!
De!stap!die!de!ouder/verzorger!vervolgens!noemt!als!de!volgende!stap!kan!dan!worden!
opgeschreven!op!het!veiligheidspad!boven!hun!huidige!positie,!zoals!je!hieronder!kunt!
zien.!
!
!
!
!
!
5.#Toestemming#krijgen#om#het#‘Huis#van#de#Toekomst’aan#anderen#te#
laten#zien.#
#
Nadat!het!‘Huis!van!de!Toekomst’!klaar!is!kun!je!met!de!ouders!praten!over!aan!wie!zij!
het!huis!willen!laten!zien.!Het!is!belangrijk!dat!je!de!ouders!hierin!betrekt,!in!de!
beslissing!wie!het!mag!zien,!en!hoe!ze!het!willen!presenteren!aan!anderen.!Je!moet!wel!
heel!langzaam!en!voorzichtig!zijn,!want!het!is!misschien!wel!de!eerste!keer!dat!
ouders/verzorgers!hun!mening!hebben!geuit!aan!een!professional!(of!andere!
familieleden)!over!wat!zij!willen!voor!hun!kinderen!in!de!toekomst.!Zij!voelen!zich!
misschien!wel!kwetsbaar!en!zijn!voorzichtig!om!hun!ideeën!aan!anderen!te!laten!zien.!
!
#
#
#
!
6.#Het#herschrijven#van#het#‘Huis#van#de#Toekomst’#
#
Het!‘Huis!van!de!Toekomst’kan!in!vervolg!sessies!met!de!ouders!worden!herschreven!
om!continu!in!gesprek!te!blijven!over!de!progressie!die!wordt!gemaakt!richting!de!
toekomstige!veiligheid!voor!de!kinderen.!
De!werker!kan!het!‘Huis!van!de!Toekomst’voor!de!ouders!op!tafel!leggen!en!bijvoorbeeld!
vragen:!
“Ok,"dit"is"wat"je"gezegd"hebt"dat"je"in"het"‘Huis"van"de"Toekomst’"wil"laten"gebeuren."Twee"
weken"geleden"zei"je"dat"je"hier"op"het"veiligheidspad"stond"richting"het"‘Huis"van"de"
Toekomst’."Waar"sta"je"nu?”"
“Je"bent"een"stap"verder\"dat"is"te"gek!"Wat"is"er"gebeurd"dat"je"een"stap"verder"bent"
gekomen"op"het"pad?"Fantastisch!"Laten"we"dat"op"het"pad"schrijven."En"wat"moet"er"nu"
gebeuren"om"weer"een"stap"verder"te"komen?”"
“Dus"je"bent"iets"gezakt…"OK,"iedereen"heeft"wel"eens"het"gevoel"dat"hij"een"stap"
voorwaarts"doet"en"twee"stappen"terug."Wat"is"er"gebeurd"dat"je"een"stapje"lager"op"het"
pad"staat?"En"wat"denk"je"zijn"de"volgende"stappen"om"weer"een"stapje"hoger"te"komen?"
Wat"heb"je"nodig"om"een"stapje"hoger"te"komen?"Welke"ondersteuning"van"anderen"heb"je"
nodig"om"dat"stapje"hoger"te"komen?”"
"
"
Belangrijke#overwegingen#bij#dit#proces#
#
Bij!gebruik!van!het!‘Huis!van!de!Toekomst’moet!je!het!volgende!in!gedachte!houden:!
!
!
1.#Het#belang#van#complimeteren#
#
Het!feit!dat!ouders!beschrijven!wat!zij!willen!voor!de!toekomstige!veiligheid!van!hun!
kinderen!geeft!je!de!mogelijkheid!voor!vele!complimenten.!Zowel!het!opschrijven!van!de!
ideeën!van!de!ouders!in!het!‘Huis!van!de!Toekomst’!als!ook!het!complimenteren!van!hun!
ideeën/visie/dromen!is!belangrijk.!Complimenteer!zoveel!en!zo!vaak!als!je!maar!wil!of!
denkt!dat!je!goed!en!geloofwaardig!kunt!doen.!Complimenten!laten!niet!alleen!zien!dat!
je!naar!hen!luistert,!naar!de!goede!dingen!die!er!gebeuren!in!hun!leven/!of!die!zij!willen!
dat!er!gaan!gebeuren,!maar!het!brengt!ook!een!positieve!energie!met!zich!mee!in!het!
werk!dat!jullie!gezamelijk!doen.!
!
!
2.#Let#goed#op#welke#vragen#werken#
#
Als!je!bezig!bent!met!het!‘Huis!van!de!Toekomst’!let!dan!op!de!vragen!die!goed!werken.!
Zodra!je!klaar!bent!met!het!gesprek!met!ouders!over!het!‘Huis!van!de!Toekomst’,!schrijf!
dan!die!vragen!waarvan!je!dacht!dat!ze!effectief!waren!op.!Of!als!je!een!college!bij!je!hebt!
vraag!haar/hem!dan!om!alle!vragen!die!je!stelt!op!te!schrijven!en!bespreek!later!welke!
vragen!effectief!bleken!te!zijn.!Vervolgens!kun!je!die!vragen!delen!met!je!collega’s,!
mischien!wel!per!mail!naar!alle!collega’s,!en!vertel!ze!dan!dat!je!net!het!‘Huis!van!de!
Toekomst’!gebruikt!hebt!en!dat!je!tips!hebt!over!vragen!die!in!jouw!geval!leken!te!
werken.!
!
#
3.#Werken#met#echtparen;#apart#of#gezamenlijk#
#
Zoals!deze!casus!in!dit!boekje!laat!zien,!kun!je!het!‘Huis!van!de!Toekomst’!gebruiken!bij!
echtparen.!Als!je!dat!doet,!is!het!wel!belangrijk!dat!je!aan!beide!ouders!vragen!stelt!om!
hun!individuele!visie!te!weten!te!komen!en!om!te!erkennen!dat!zij!er!een!andere!mening!
op!na!kunnen!houden!of!dat!zij!vanuit!een!ander!perspectief!de!zaak!belichten.!Als!je!het!
gevoel!hebt!dat!één!of!allebei!de!ouders!niet!volledig!open!is!in!zijn/haar!eigen!mening!
vanwege!de!aanwezigheid!van!de!ander,!kun!je!het!‘Huis!van!de!Toekomst’!met!beide!
apart!bespreken!in!een!volgende!sessie.!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
De#plaats#van#het#‘Huis#van#de#Toekomst’#in#het#Signs#
of#Safety#model#en#veiligheidsplanningsproces.#
!
Het!‘Huis!van!de!Toekomst’!kan!een!middel!zijn!voor!families!om!het!‘Signs!of!Safety’!
model!en!het!grotere!proces!te!begrijpen,!met!inbegrip!van!het!gedetailleerde!
veiligheidsplan.!Wanneer!je!met!ouders!praat!over!het!‘Signs!of!Safety’!model!en!hen!laat!
zien!hoe!de!informatie!uit!het!‘Huis!van!de!Toekomst’!past!in!het!‘SofS’!model!kan!dit!
voor!hen!zeer!zinvol!zijn.!In!dit!gedeelte!van!dit!boekje,!wil!ik!uitleggen!hoe!de!
informatie!verkregen!door!middel!van!het!‘Huis!van!de!Toekomst’!past!in!het!‘SofS’!
onderzoek!en!planningsformulier!en!het!volledige!veiligheidsproces.!
!
1.#Veiligheidsdoelen#
#
Zoals!ik!al!eerder!in!dit!boekje!schreef,!is!het!‘Huis!van!de!Toekomst’!een!middel!om!de!
veiligheidsdoelen!van!het!gezin!vast!te!stellen!(wat!zij!denken!dat!gedaan!moet!worden!
in!de!zorg!voor!hun!kinderen!om!aan!iedereen!te!laten!zien!dat!de!kinderen!altijd!veilig!
zullen!zijn!in!relatie!tot!de!aanwezige!gevaren).!
De!informatie!die!binnen!de!muren!van!het!‘Huis!van!de!Toekomst’!is!opgeschreven!kan!
in!het!‘SofS’!model!worden!geplaatst!onder!de!veiligheidsdoelen!in!de!derde!kolom!van!
het!drie^kolommen!model!(of!onderaan!op!het!originele!‘SofS’!formulier).!
!
!
!
!
!
De!ideeën!van!de!familie!over!wat!er!moet!gebeuren!om!de!gevaren!voor!de!kinderen!te!
bezweren!(veiligheidsdoelen)!kunnen!dan!naast!de!veiligheidsdoelen!van!de!instanties!
worden!geplaatst!om!op!die!manier!heldere!afspraken!te!maken!van!wat!iedereen!
(professionals,!familieleden!en!network)!wil!zien!gebeuren!om!er!zeker!van!te!zijn!dat!er!
genoeg!veiligheid!is!voor!de!kinderen!in!dit!gezin,!om!de!zaak!te!sluiten.!
!
Werkende!vanuit!deze!veiligheidsdoelen,!wordt!het!veiligheidsplan!met!de!familie!en!
het!netwerk!gemaakt,!waarbij!gedetailleerd!beschreven!wordt!HOE!de!familie!deze!
veiligheidsdoelen!wil!gaan!bereiken.!Het!veiligheidsplan!beschrijft!de!dagelijkse!
gedragingen!van!de!ouders/verzorgers!en!de!dag!tot!dag!afspraken!met!de!familie!om!
deze!doelen!te!bereiken!en!iedereen!te!laten!zien!dat!de!kinderen!altijd!veilig!zullen!zijn!
in!relatie!tot!de!aanwezige!gevaren.!
#
2.#Schaalvragen#
#
De!positie!van!de!ouders/verzorgers!op!het!veiligheidspad!is!hun!inschaling!over!waar!
zij!zichzelf!zien!staan!op!dit!moment,!in!relatie!tot!hun!gewenste!toekomst!
(veiligheidsdoelen)!voor!hun!kinderen.!Praten!met!ouders!over!de!inschaling!in!relatie!
tot!de!veiligheidsdoelen!zoals!zij!ze!hebben!benoemd,!kan!hun!begrip!vergroten!met!
betrekking!tot!de!schaalvragen!die!gesteld!worden!in!het!‘SofS’!model!(met:!10!wil!
zeggen!dat!iedereen!gerust!is!gesteld!dat!er!genoeg!veiligheid!voor!de!kinderen!is!en!0!
zegt!dat!de!zaken!zo!verontrustend!zijn!dat!het!voor!de!kinderen!niet!mogelijk!is!om!
thuis!te!wonen).!Door!ouders!te!vragen!waar!zij!denken!dat!anderen!hen!inschalen!op!
het!veiligheidspad!dat!leidt!naar!het!‘Huis!van!de!Toekomst’,!zal!hen!helpen!te!begrijpen!
dat!andere!belangrijke!personen!er!een!andere!mening!over!kunnen!hebben!en!de!
situatie!anders!kunnen!inschalen.!
!
!
3.#Wat#gaat#er#goed#
#
De!informatie!die!door!de!ouders!gegeven!is!over!wat!goed!gaat,!wat!hen!zover!op!dit!
veiligheidspad!heeft!gebracht!en!welke!aspecten!uit!het!‘Huis!van!de!Toekomst’!al!plaats!
vinden,!kan!direct!genoteerd!worden!in!de!Wat!gaat!er!goed!(midden)!kolom!van!het!
drie!kolommen!‘SofS’!formulier,!of!op!de!rechterkant!van!het!orginele!‘SofS’!formulier.!
Vergeet!niet!om!zoveel!mogelijk!details!te!noteren!en!doe!dit!altijd!in!de!taal!van!de!
familie.!
!
#
#
4.#Volgende#stappen#
#
!
Wat!de!ouders/verzorgers!aanwijzen!als!de!volgende!stap!in!het!proces!om!dichter!bij!
het!‘Huis!van!de!Toekomst’!te!komen!kan!worden!geschreven!bij!het!deel!‘Volgende!
Stap’!van!het!model!van!‘Signs!of!Safety’!(derde!kolom!in!het!drie!kolommenformulier!en!
onderaan!het!originele!formulier)!met!de!notitie!dat!dit!de!eigen!ideeën!zijn!van!
ouders/verzorgers!over!wat!er!als!eerste!moet!gebeuren!om!te!werken!aan!toekomstige!
veiligheid!van!hun!kinderen.!
!
!
!
!
5.#Waar#zijn#we#bezorgd#over?#
#
Hoewel!het!‘Huis!van!de!Toekomst’!eigenlijk!niet!is!ontworpen!om!uit!te!zoeken!waar!de!
ouders/verzorgers!zich!zorgen!over!maken,!heb!ik!toch!gemerkt!dat!wanneer!
ouders/verzorgers!eenmaal!in!staat!zijn!geweest!om!te!beschrijven!wat!zij!voor!hun!
kinderen!in!de!toekomst!wensen,!ze!meer!in!staat!zijn!om!openlijk!te!praten!over!wat!
niet!zo!goed!gaat!op!dit!moment.!De!start!die!helemaal!gefocust!is!op!wat!de!
ouders/verzorgers!voor!hun!kinderen!willen!in!de!nabije!toekomst,!maakt!het!vaak!
makkelijker!voor!ouders!om!te!praten!over!wat!de!professionals!als!probleem/zorg!zien!
en!wat!de!professionals!willen!zien!dat!de!ouders!doen!om!hun!kinderen!te!beschermen!
(veiligheidsdoelen!van!de!organisatie)!om!er!zeker!van!te!zijn!dat!deze!zorgen!teniet!
gedaan!worden.!
!
#
#
#
#
#
#
#
#
!
!
#
Conclusies#
#
Als!we!echt!een!verschil!willen!maken!voor!kinderen!en!families!door!onze!interventies,!
moeten!we!manieren!zien!te!vinden!om!met!families!samen!te!werken!op!een!manier!die!
aansluit!en!die!een!sprankje!hoop!en!energie!geeft!op!het!moeilijke!terrein!van!de!
bescherming!van!kinderen.!Mijn!hoop!bij!de!ontwikkeling!van!het!‘Huis!van!de!
Toekomst’!is!dat!deze!manier!van!werken!Jeugdzorgwerkers!ondersteunt!om!op!een!
praktische!en!positieve!manier!ouders!te!helpen!onderzoeken!wat!zij!nodig!vinden!om!
toekomstige!veiligheid!te!waarborgen!voor!hun!kinderen!en!deze!ideeën!binnen!de!
muren!van!het!veiligheidsplan!te!plaatsen.!
Het!‘Huis!van!de!Toekomst’!heeft!mij!in!mijn!werk!met!families!en!Jeugdzorgwerkers!
over!de!hele!wereld!geïnspireerd!en!ik!wil!iedereen!bedanken!voor!het!enorme!
voorrecht!wat!ik!had!om!mee!te!kijken!in!hun!leven!en!hun!werk.!Ik!wil!tevens!Andrew!
Turnell!en!Adriana!Uken!bedanken!voor!het!delen!van!hun!oplossingsgerichte!kennis!en!
vaardigheden.!!
#
#
#
#
Referenties#
Parker,!S.!(2009).!The!Safety!House:!A!tool!for!including!children!in!safety!planning,!
Aspirations!Consultancy!(www.aspirationsconsultancy.com)!
Parker,!S.!(2010).!Family!Safety!Circles:!Identifying!people!for!the!safety!network,!
Aspirations!Consultancy!(www.aspirationsconsultancy.com)!
Parker,!S.!and!Turnell,!A.!(2009)!Using!the!Three!Houses!Tool:!Involving!children!and!
young!people!in!child!protection!assessment!and!planning:!3!Houses![DVD!and!
Workbook],!Aspirations!Consultancy!(www.aspirationsconsultancy.com)!
Turnell,!A.!and!Edwards,!S.!(1999).!Signs!of!Safety:!A!safety!and!solution!oriented!
approach!to!child!protection!casework,!New!York:!WW!Norton.!
Turnell!A.!and!Essex!S.!(2006).!Working!with!‘denied’!child!abuse:!the!Resolutions!
approach.!Buckingham:!Open!University!Press.!
Turnell,!A!and!Parker,!S!(2009).!Introduction!to!the!signs!of!safety.![DVD!and!
Workbook],!Resolutions!Consultancy!(www.signsofsafety.net)!
Turnell,!A.!(In!Press).!Building!safety!in!child!protection!services:!working!with!a!
strengths!and!solution!focus,!London:!Palgrave.!
Turnell,!A.!!Effective!safety!planning!in!child!protection!casework.![Workbook!and!DVD],!
Resolutions!Consultancy!(www.signsofsafety.net)!
Weld,!N.!(2008).!The!three!houses!tool:!building!safety!and!positive!change.!In!M.!Calder!
(Ed.)!Contemporary!risk!assessment!in!safeguarding!children,!Lyme!Regis:!Russell!
House!Publishing.!

Download Report