Dichterbij - Rabobank

Dichterbij
MAGAZINE VOOR
LEDEN VAN RABOBANK
TWENTE OOST
ZOMER 2014
TWENTE OOST
1391
Samen
bouwen in
Gambia »34
LOKAAL ONDERNEMEN
BITCOINS
VANDEBRON
Tegenslagen
overwinnen »8
Wat zijn het en wat kun
je ermee? »16
Marktplaats voor
energie »32
OM DE
HOEK
2 TWENTE OOST
Veilig bankieren is een
belangrijk onderwerp. Nu er
steeds minder contant geld
in omloop is, zoeken
criminelen naar andere
manieren om geld in handen
te krijgen. Tijdens de drukbezochte bijeenkomst over
veilig internetbankieren
kregen bezoekers tips over
onder andere
computerbeveiliging en het
voorkomen van
identiteitsdiefstal, phising
en datingfraude.
FOTO: SUSANNE VAN VULPEN- ANNE
TIEHUIS
1391
9 APRIL 2014
STADSTHEATER
DE BOND
OLDENZAAL
3
JERRY NOTENBOOM
VOOR
WOORD
Directievoorzitter
GRENZEN VERLEGGEN
D
e zomer is een tijd om grenzen te
verleggen. Dat doen we letterlijk
door bijvoorbeeld onze vakantie te
vieren in een ander land. Maar ook
figuurlijk. De zomer is traditiegetrouw de periode van de grote sportevenementen. Dit jaar
valt er op sportgebied genoeg te beleven. Na de
topprestatie van onze schaatsers bij de Olympische Spelen in Sotsji, is het nu de beurt aan
onze hockeyers. Zij strijden op dit moment in
Den Haag om de wereldtitel tijdens de Rabobank Hockey World Cup. Ons dameselftal hoort
tot de top van de wereld en wist al een aantal
maal het goud op het WK te veroveren. Zullen zij
er dit jaar in eigen land ook weer in slagen? Als
we daarna op het WK voetbal in Brazilië ook
hoge ogen weten te gooien, kan het sportjaar
2014 voor Nederland niet meer stuk!
COLOFON
Redactie Rabobank Nederland: Margit van den Berg, Conny Feskens
Rabobank Twente Oost: Mandy Krijgsman, Esther Schoorlemmer, Martijn Woeltjes,
Stephanie Kaal, Sitto Mutlu, Yda de Rooij, Anne Tiehuis, MCC
vdbj_: Anja Corbijn van Willenswaard, Janet Deibert, Esther Joosse, Mandy van
Koningsbrugge, Jeroen van Koningshoven
Druk & handling: vdbj_, Frank van der Kolk, Amstelveen
Zonder schriftelijke toestemming van de Rabobank mag niets uit deze uitgave
worden overgenomen of gekopieerd. De Rabobank en vdbj_ besteden uiterste
zorg aan de betrouwbaarheid en actualiteit van alle gepubliceerde data.
Onjuistheden kunnen echter voorkomen. De Rabobank en vdbj_, alsmede de aan
hen gelieerde ondernemingen en toeleveranciers, zijn niet aansprakelijk voor
onjuistheden of enig handelen op grond van de inhoud van dit blad.
4 TWENTE OOST
In deze Dichterbij besteden we aandacht aan
grensverleggende ideeën en aan ontwikkelingen
en initiatieven die letterlijk onze eigen landsgrenzen overschrijden. Eén van onze
medewerkers ging samen met haar gezin naar
Gambia om initiatieven te ontplooien die
daadwerkelijk een effect hebben op het gebied
daar. Maar u leest ook meer over de
samenwerking tussen de Rabobank en het WNF
in Chili. Daar helpen we de grootste
zalmkwekerij van het land om op een duurzame
manier te werken. Door onze kennis en
krachten te bundelen met die van anderen
kunnen we niet alleen onze eigen grenzen
steeds verder verleggen, maar ook anderen
helpen om dit te doen. En dat is toch waar het
uiteindelijk om draait bij coöperatief bankieren.
Lees op p. 8 hoe Frank
Krake continu zijn
grenzen bijstelt.
Dichterbij
TWENTE OOST
THEMA: GRENZEN VERLEGGEN
8
10
16
18
34
'Rampondernemer'
Een andere kijk op
ouderdom
Bitcoins: wat moeten we
ermee?
Waar ligt de grens tussen
arm en rijk in Nederland?
Twee Twentse families in
Gambia
GRENSBANKEN
8
14
Emigreren naar Duitsland
SAMENWERKING MET WNF
22
Steeds 'groenere' kweekvis
INFOGRAPHIC
26
We doen steeds meer
online
BELEGGEN
28
Ledencertificaat niet meer
exclusief
DUURZAME ENERGIE
10
32
Vandebron: 'Marktplaats'
voor energie
1391
RUBRIEKEN
38
18
2
6
17
21
31
36
38
39
40
Om de hoek
Kort nieuws
Twitter
Puzzel
Feiten
Coöperatiefonds
Ledenaanbiedingen
Column Bert Faber
Spring maar achterop
5
KORT
TivoliVredenburg
MUZIEK
VOOR
IEDEREEN
De Rabobank wordt partner van
TivoliVredenburg, hét concertgebouw
van de 21ste eeuw. Met een festival van
bijna 2 weken wordt TivoliVredenburg
groots geopend.
A
ls partner van TivoliVredenburg
wil de Rabobank verschillende
doelgroepen kennis laten maken met uiteenlopende vormen
van muziek. Muziekcentrum Vredenburg
en concertzaal Tivoli zijn samengegaan in
één gebouw dat vijf zalen herbergt voor
symfonische muziek, popmuziek, jazz en
kamermuziek. Op 21 juni start een feest
dat bijna twee weken duurt. Daarmee
wordt TivoliVredenburg voor iedereen
geopend. Niet eerder is in Europa een
nieuw gebouw neergezet waar álle muziekliefhebbers elkaar van ’s ochtends
vroeg tot ’ s avonds laat kunnen ontmoeten. Het grote, moderne muziekpaleis
ligt pal naast Utrecht Centraal en wordt nu
al geroemd om zijn architectuur. Het
programma varieert van kinderconcerten
tot klassiek en van popconcerten tot
jazzimprovisaties. Samen met
Verzekeringshulp voor starters
W
elke schades komen het
meest voor bij schilders en
glaszetters? Welke risico’s
loopt een schoonheidsspecialist? Als
starter, zzp’er, vereniging of stichting wilt
u een verzekering die past bij uw bedrijf
en die uw bedrijfsrisico’s voldoende dekt.
Die risico’s veranderen regelmatig.
Interpolis ZekerVanJeZaak® is een verzekeringspakket dat meeverandert met uw
bedrijf. Ondernemers hoeven slechts een6 TWENTE OOST
maal per jaar hun actuele situatie door te
geven. Tussentijdse wijzigingen zijn direct
meeverzekerd. Als handig hulpmiddel
heeft Interpolis infographics met cijfers
van ZekerVanJeZaak-klanten uit twintig
verschillende branches. Daarmee kunnen
ondernemers vergelijkingen maken met
anderen binnen hun branche. Ook krijgen
zij een indicatie van de verzekeringskosten
aan de hand van de verwachte omzet. Kijk
voor meer info op interpolis.nl/zakelijk.
TivoliVredenburg willen wij ook jongeren
uitnodigen om hier muziek te komen
beleven.
Kijk voor het volledige programma en
kaarten op www.tivolivredenburg.nl.
AANKOOP
RETOUR?
Hebt u een aankoop gedaan die u wilt
retourneren? In plaats van het aankoopbedrag als contant geld terug te geven,
kunnen winkeliers sinds kort het bedrag
terugstorten op uw bankrekening;
retourpinnen heet dit. De volgende
werkdag staat het geld dan op uw
rekening. Deze manier van retourneren
is extra veilig voor winkeliers, die
hierdoor minder contant geld in hun
kassa hoeven te bewaren. Maar ook
klanten hoeven niet meer met (veel)
contant geld op zak naar huis.
HAAL MEER UIT UW
SPAARGELD
Ervaar zelf het gemak van MyOrder
S
teeds meer mensen ontdekken
het gemak van MyOrder, de app
van de Rabobank waarmee u met
uw smartphone kunt bestellen en
betalen. Bijvoorbeeld een kopje koffie bij
de Hema in Oldenzaal, maar ook
toegangskaarten voor de bioscoop of de
Efteling. In de rij staan of op de ober
wachten hoeft dankzij MyOrder niet meer:
u plaatst uw bestelling via de app en als
deze gebracht wordt, hebt u de rekening
al betaald. Tickets en andere
entreebewijzen ontvangt u digitaal en
toont u ter plekke via uw telefoon, zonder
ze te printen. Ook bloemen of een lunch
voor onderweg bestelt u via MyOrder. En
wist u dat u er al in meer dan 32 steden uw
parkeergeld mee kunt betalen? Kijk voor
alle mogelijkheden op
rabobank.nl/myorder of download de app
in de App Store of Google Play.
ONDERNEMER? KIJK OOK DAN OP
WWW.MYORDER.NL VOOR MEER INFORMATIE.
Op reis buiten Europa?
ZET UW PAS ‘AAN’
G
aat u op reis buiten Europa?
Vergeet dan niet om uw bankpas voor vertrek ‘aan’ te zetten
via Rabo Internetbankieren
(behalve bij WereldPas jongeren), via uw
bank of door te bellen met Interhelp (buiten kantoortijden). Dit kan zo vaak u wilt,
hier zijn geen kosten aan verbonden. Van
tevoren geeft u aan wanneer u buiten
Europa verblijft. Deze periode kunt u
desgewenst vanaf uw verblijfsplek verlengen. Zakelijke bankpassen hoeft u
overigens niet in te stellen voor gebruik
buiten Europa; deze staan standaard ‘aan’.
KIJK VOOR MEER INFORMATIE EN
1391
UITZONDERINGEN OP RABO.NL/NME6RBXT.
Hebt u meestal meer spaargeld
op uw rekening dan u direct
nodig hebt? Met Rabo PeriodeSparen spaart u met het deel
waar u nu ‘niets’ mee doet tot
aan het moment waarop u het
wel nodig denkt te hebben.
Bijvoorbeeld voor een nieuwe
auto of een grote reis. U ontvangt dan een hogere rente
dan op uw dagelijks opvraagbare spaarrekening. Tussendoor geld opnemen kan als u
dit op tijd aankondigt. Kijk op
rabobank.nl/periodesparen.
LEZERSONDERZOEK
DICHTERBIJ
Wat vindt u van de Dichterbij?
Laat het ons weten! Rabobank
Twente Oost laat een
lezersonderzoek uitvoeren naar
het leesgedrag van onze leden.
U wordt mogelijk per e-mail
benaderd om deel te nemen
aan een enquête. Deelname
aan deze enquete is anoniem
en de resultaten worden
vertrouwelijk behandeld.
Alvast hartelijk dank voor uw
medewerking!
PRIJSWINNAARS
DICHTERBIJ
In de eerste editie van de
Dichterbij stond een Zweeds
Raadsel. De oplossing is
KLUSSEN. Uit de vele
inzendingen zijn twee winnaars
getrokken. De heer Weghorst
uit Oldenzaal en mevrouw
Riekert uit Losser hebben een
tegoedbon van de Multimate
gewonnen. Op pagina 21 staat
een Woordzoeker. U maakt
kans op een belevenis t.w.v.
€ 50,- bij Outdoor Challenge
Park in Oldenzaal.
7
INTERVIEW
'RAMPONDERNEMER' KRAKE:
Overeind blijven
bij tegenspoed
Rampen en tegenslagen overwinnen. Grenzen
bijstellen. Frank Krake deed jarenlang niet anders.
Maar de “rampondernemer” toonde veerkracht,
doorzettingsvermogen en vindingrijkheid.
TEKST: KLEESZ TEKSTBUREAU | MARLY KEMNA FOTO'S: EIGEN MATERIAAL EN STUDIO PEARSON
Frank Krake over zijn
turbulente ondernemerschap.
Hij kreeg te maken met de
gevolgen van de
vuurwerkramp en 9/11 haalde
een streep door Amerikaanse
expansieplannen. ‘Ik heb
geleerd om bij tegenslag het
meest negatieve scenario te
nemen als vertrekpunt.’
8 TWENTE OOST
rank Krake (46) werd 25 jaar geleden
klant van Rabobank Twente Oost. Hij
woont al jaren met zijn gezin in
Hengelo, maar bleef de vestiging in
Oldenzaal trouw. De geboren Tukker is schrijver
van het boek “De rampondernemer, overwinnen
als alles tegenzit” en geeft lezingen over de vele
facetten van het ondernemerschap.
F
jaren rondt hij de parttime studie Master of
Marketing Strategy aan de Rijksuniversiteit
Groningen met een wetenschappelijke
publicatie af. In 2005 verschijnt zijn artikel in
het Amerikaanse wetenschappelijke tijdschrift
“Journal of Product & Brand Management”,
waarvoor hij een award van beste artikel van
dat jaar ontvangt.
BIOGRAFIE Krake start na zijn baan als
inkoper bij Wehkamp in 1994 als commercieel
directeur bij tuinmeubelfabrikant Unimeta. In
2000 wordt hij directeur. Hij overwint meerdere
rampen en tegenslagen. In 2005 gaat Unimeta
ondanks verwoede reddingspogingen failliet.
Maar Krake gaat door; hij start een
“kop-staartbedrijf” in tuinmeubelen, Bukatchi.
Dit bedrijf bouwt hij succesvol uit tot een bedrijf
met een omzet van ruim tien miljoen en
vestigingen in Hengelo, QingXi (China) en
Cirebon (Indonesië). In 2012 besluit hij
Bukatchi te verkopen. In de tussenliggende
GRENZEN VERLEGGEN ‘Bij tegenslag
uitgaan van het meest negatieve scenario was
de rode draad in mijn ondernemersleven. Ik
dacht steeds “erger kan het niet worden”. Dat
gaf me houvast. Met een positieve instelling en
kleine stapjes vooruit verlegde ik steeds de
grens. Ik deed ervaring op met uiteenlopende
financiële partijen én leerde mezelf kennen.
Zonder die ervaringen met financiële partijen
had ik Bukatchi (Chinees voor ‘graag gedaan’)
niet kunnen opstarten. Door het faillissement
van Unimeta had ik het gevoel dat ik gefaald
had, al had ik echt alles gedaan om het te
Krake geniet nu volop van
het geven van lezingen
over zijn turbulente
ondernemersleven. Wat de
toekomst brengt? ‘Ik
vertrouw erop dat er
vanzelf iets op mijn pad
komt.’
BIJZONDER BOEK
1391
voorkomen.’ Dat hij erin is geslaagd vanuit het
niets een succesvol bedrijf op te zetten en dit te
verkopen aan een professionele partij, ziet
Krake als een overwinning op zichzelf. Evenals
het schrijven van zijn boek.
ONDERNEMERSREIS Krake nam deel
aan de door Rabobank Twente Oost opgezette
ondernemersreis naar Brazilië. ‘Heel
inspirerend om met collega-ondernemers op
reis te gaan en samen deels invulling aan de reis
te geven. Zo ontstond een divers programma. Op
een vrije dag zijn we met Nanko van Buuren in
de sloppenwijken geweest. Deze welzijnswerker
haalt jongeren uit de drugsbendes van Rio. Wij
bezochten een “gepacificeerde” wijk: drugsvrij
gemaakt en “omgetoverd” tot een normale
woonbuurt. De jongeren die bij de drugshandel
betrokken waren, leiden nu bezoekers op
brommers rond door de wijk. Een heel
bijzondere ervaring. Na afloop concludeerde de
groep dat exporteren naar Brazilië echt voor
gevorderden is; de bureaucratie is enorm.’
VERTROUWEN ‘Bij de start van Bukatchi
maakte ik gebruik van “factoring” via “De Lage
landen”, een 100% dochter van de Rabobank.
Dit betekent ondermeer bevoorschotting: als je
vandaag een factuur verstuurt, krijg je tot
maximaal 90% morgen op je rekening gestort.
Zo heb je sneller de beschikking over werkkapitaal; dat helpt bij de verdere groei. Verder
hielp de bank mij bij een management buy-out
(Bukatchi startte onder de vleugels van een
ander bedrijf). En ik kreeg tijdens de kredietcrisis een lening voor nieuwbouw van Bukatchi
nabij Frans op den Bult in Hengelo. Ook wilde
de bank een overnamefinanciering verstrekken
aan de koper bij de verkoop van Bukatchi. Dit
straalde naar de overnamepartij en mogelijke
financiers veel vertrouwen uit. En gaf mij
wederom een onwijs goed gevoel.’
Krake legde zijn verhaal
vast in een boek. ‘Een
avonturenroman’, zoals
hij het zelf graag
noemt. Uiterst
inspirerend, geestig,
boeiend en leerzaam,
aldus recensenten. En
wereldwijd het eerste
boek waarin de
“Layar-techniek” is
toegepast. Download
de “Layar-app” en scan
de cover van het boek
via de afbeelding
hiernaast. U kunt dan
direct de proloog lezen
of de boektrailer
bekijken. Het boek is
verkrijgbaar bij
Boekwinkel Heinink,
Boekhandel Broekhuis
en bij alle online
boekhandels.
MEER WETEN?
KIJK OP
WWW.RAMPONDERNEMER.NL
9
TOEKOMST
De afgelopen eeuw is de gemiddelde levensverwachting gestegen
van 40 naar 80 jaar. Wie vandaag de dag met pensioen gaat, kan
daar niet tien maar twintig jaar van genieten.
TEKST: HANS BOUMAN FOTO'S: GETTY IMAGES
75 is het
nieuwe 65
I
WESTENDORP:
n zijn bestseller Oud worden zonder het te
logisch en wenselijk is om de traditionele pen‘40 procent van de
zijn verwijst de Leidse hoogleraar ouderensioengerechtigde leeftijd te handhaven. Van
bijna 65-jarigen denkt
geneeskunde Rudi Westendorp naar de
overheidswege is inmiddels besloten deze in
erover om door te werFrançaise Jeanne-Louise Calment. Zij stierf
stappen te verhogen van 65 naar 67 jaar. Daarken. Een kwart van de
in 1997 op 122-jarige leeftijd. Calment
over is heel wat afgeklaagd. Westendorp ver75-plussers is actief als
was, voor zover bekend, de oudste aardbaast zich daarover. ‘Dat we vast blijven houden
mantelzorger en 40
bewoonster ooit. Volgens Westendorp zal haar
aan de 65-jarige pensioenleeftijd, alsof daar een
procent van de grootrecord onverbiddelijk worden gebroken: de eerbiologische grondslag voor zou zijn, heeft iets
ouders past op de
ste persoon die 135 zal worden, is al geboren.
zots. De gemiddelde Nederlander heeft na zijn
kleinkinderen.’
De volkswijsheid wil dat ouderdom met ge65ste nog 22 levensjaren voor de boeg. Het zou
breken komt. Maar niet alleen komen die gebrereëel zijn om toe te groeien naar een pensioenken op steeds latere leeftijd, zelfs áls er gebreken
leeftijd van 75 jaar. 75 is het nieuwe 65!’
zijn, laten de meeste ouderen zich daardoor nauwelijks uit
Al een aantal jaren geleden stelden de New Yorkse econoom
het veld slaan. ‘Wanneer je ouderen vraagt naar de kwaliteit
Warren Sanderson en de Weense demograaf Sergei
van hun leven, waarderen zij dat gemiddeld met een cijfer 8’,
Scherbov dat we anders moeten gaan denken over leeftijd.
constateert Westendorp. Dat blijkt ook uit onderzoek van het
‘Niet het aantal geleefde jaren is van belang, maar het aantal
RIVM: twee derde van de zelfstandig wonende ouderen
jaren dat iemand nog te leven heeft.’ Volgens de twee
ervaart geen lichamelijke beperkingen en meer dan de helft
onderzoekers zouden de maatschappelijke kosten van de
voelt zich gezond.
zorg een stuk lager uitvallen, wanneer je die berekent door
het aantal hulpbehoevenden af te zetten tegen het aantal
Pensioenleeftijd naar 75 Nu we ouder worden en lanmensen dat hulp kan geven, onder wie veel 65-plussers die
ger gezond blijven, komt de discussie op gang of het nog wel
mantelzorger zijn.
10 TWENTE OOST
1391
Seniorencomplex van de toekomst Wanneer we die
gedachtenstap eenmaal hebben gemaakt, komt de hele
discussie over de maatschappelijke kosten van de vergrijzing
ineens in een heel ander daglicht te staan. Dan worden
ouderen niet alleen maar consumenten op het gebied van
wonen, zorg en welzijn, maar ook producenten op het gebied
van arbeid en participatie.
Wetenschap, overheid en bedrijfsleven zullen de handen
ineen moeten slaan om zowel technologische als sociale innovaties tot stand te brengen, meent Westendorp. Zo is er
behoefte aan een breed geschakeerd woningaanbod voor
ouderen. ‘Daarbij gaat het niet alleen om luxehuizen waar
alles tiptop geregeld is, maar ook om woningen waar mensen
met weinig inkomen van voldoende zorg verzekerd zijn. Tot
op heden is die vraag grotendeels ingevuld met een min of
meer standaardaanbod van verzorg- en verpleegtehuizen.
Hier ligt een opdracht voor corporaties, die een passend
aanbod moeten realiseren waar nu kansen blijven liggen.’
Links en rechts worden al antwoorden op de vraag naar
nieuwe woonvormen geformuleerd. Ron Fonteine, eigenaar
van de website leefbewust.com, lanceerde het idee van een
nieuw type seniorencomplexen: cirkelvormige, van zonnepanelen voorziene bouwwerken met aan de buitenzijde een
in de rondte lopende, inpandige gang en in het midden een
‘Dat we vast blijven
houden aan de 65-jarige
pensioenleeftijd, alsof
daar een biologische
grondslag voor zou zijn,
heeft iets zots’
grote gemeenschappelijke tuin waarin groenten en kruiden
kunnen worden gekweekt, deels voor eigen gebruik, deels
om te verkopen of te schenken.
‘De seniorencomplexen zouden kunnen worden voorzien van les- en reparatieruimten’, aldus Fonteine. ‘Er bestaat
erg veel kennis onder ouderen die nu nauwelijks wordt
benut. Ouderen kunnen lesgeven in traditioneel gezond
koken, reparaties verrichten aan consumptiegoederen die
anders worden weggegooid, kleding herstellen en op andere
manieren kennis doorgeven. De mensen zelf worden er
actiever door, ze genereren inkomsten door de verkoop,
reparaties en lessen, die bijvoorbeeld gebruikt kunnen
worden voor het financieren van ontspanningsactiviteiten.
Ook nemen hun sociale contacten toe, zowel onderling als
met andere generaties. De resultaten zijn een betere
gezondheid en lagere kosten. Zowel de ouderen zelf als de
rest van de maatschappij profiteren.’
Interessante doelgroep We zijn nog nooit zo oud
geworden en ouderen hebben het financieel nog nooit zo
goed gehad. De goeroe van de seniorenmarketing, de
Fransman Jean-Paul Tréguer, hamert al vijftien jaar op het
12 TWENTE OOST
MAATWERK
1391
belang van deze doelgroep en vindt steeds meer gehoor.
Essentieel bij het benaderen van de seniorenmarkt, aldus de
Fransman, is dat de producten weliswaar aantrekkelijk
moeten zijn voor ouderen, maar dat je deze doelgroep niet
moet aanspreken op zijn leeftijd. Klassiek is de fout van
rijwielfabrikant Rivel, die ooit een fiets maakte speciaal voor
50-plussers. Het product werd Abraham gedoopt en flopte
kansloos.
Volgens Tréguer nemen senioren gemiddeld tweeënhalf
maal zo lang de tijd om iets te kopen als een jeugdige
consument. Maar als ze eenmaal tot een aankoop besluiten
en het product bevalt goed, dan kan de producent erop
rekenen dat de klant terugkeert. De merkentrouw onder
ouderen is zeer groot, dit in tegenstelling tot de jongeren, die
met speels gemak van merk naar merk vlinderen.
Werk en pensioen combineren Hebben ouderen
eigenlijk animo om na hun 65ste actief te blijven? Medical
Delta, een samenwerkingsverband van vijf universitaire
instellingen in Delft, Leiden en Rotterdam, alsook de lokale
overheden, deed hiernaar onderzoek en het antwoord luidt
volmondig: ja. Zowel op de relatief informele wijze direct aan
huis, die Fonteine voorstelt, als anderszins.
Volgens Medical Delta zijn steeds meer ouderen actief en
productief in zowel betaald als vrijwilligerswerk. Weliswaar
ziet een grote meerderheid van de 55-plussers die nu nog in
het arbeidsproces actief zijn het als een goede zaak dat ze
straks met hun baan kunnen stoppen, maar tegelijk bestaat
er bij 60 procent een grote bereidheid om door te werken,
mits dat onder eigen voorwaarden kan.
‘Natuurlijk gelden bij langer doorwerken niet voor
iedereen dezelfde uitgangspunten’, aldus econoom Hans
Stegeman, hoofd Internationaal Onderzoek bij de Rabobank.
‘Mensen die hun leven lang zware fysieke arbeid hebben
verricht, zullen minder lang kunnen doorwerken dan anderen.’ Hij pleit voor een veel individuelere benadering dan op
dit moment gebruikelijk is. Bij langer doorwerken en aanpassing van het ontslagrecht hoort ook de mogelijkheid dat je
aan het eind van je loopbaan een lager salaris ontvangt,
wanneer je minder productief wordt, aldus Stegeman. ‘Je ziet
dat in cao’s steeds vaker de mogelijkheid van demotie wordt
genoemd. Ik geloof sterk in meer hybride vormen, waarbij
werk en pensioen worden gecombineerd. Dan houd je
mensen langer inzetbaar en maak je dingen als demotie,
In Scandinavië gaan werkgevers en oudere werknemers jaarlijks met elkaar
aan tafel en bespreken:
wat gaan we dit jaar doen,
wat voor beloning past
daarbij, welke opleidingen
kunnen erin betrokken
worden, etc., aldus
Rabobank-econoom Hans
Stegeman. ‘Zij maken
individuele afspraken
binnen het kader van een
cao. Die kant zullen we op
gaan: maatwerk.’
salaris dat past bij de productiviteit, gemakkelijker
verteerbaar.’
Nieuwe hypotheekvormen Nu we langer leven zou er
ook eens goed moeten worden gekeken naar de traditionele
hypotheek, meent Rudi Westendorp. Hij pleit voor wat hij de
“omkeerhypotheek” noemt. ‘Banken zouden ouderen het
spiegelbeeld van de gewone hypotheek moeten bieden. Als je
jong bent heb je geen geld om een huis te betalen en koop je
je als het ware gradueel in. Ouderen zouden de gelegenheid
moeten krijgen gradueel te worden uitgekocht.’
Hans Stegeman staat voorzichtig positief tegenover deze
gedachte, maar maakt een voorbehoud. ‘Mensen die hun huis
te gelde maken, gaan vervolgens dikwijls aanpassingen aan
het huis doen om er zo langer in te kunnen blijven wonen.
Dat gaat helaas meestal ten koste van de waarde van de woning. Natuurlijk moet het tot op bepaalde hoogte mogelijk
zijn om die stenen weer te gelde te maken, maar daarin moet
je jezelf niet te rijk rekenen.’
BOEKENTIP:
OUD WORDEN ZONDER HET TE
ZIJN RUDI WESTENDORP
13
GRENSBANKEN
FINANCIËLE HULP BIJ EMIGRATIE
Wonen in
Duitsland
De Rabobank kent zes grensbanken die emigranten
naar Duitsland van professioneel advies voorzien.
Rabobank Twente Oost neemt deze dienstverlening
sinds 1 juni landelijk voor haar rekening.
TEKST: ESTHER ROUWENHORST FOTO'S: ESTHER ROUWENHORST
D
De aankoopprocedure van
een huis in Duitsland verschilt
van wat we in Nederland
gewend zijn. Onze Duitslandadviseurs kennen de situaties
waarmee inwoners van de
grensstreek te maken krijgen.
14 TWENTE OOST
uitsland is de peletonleider in het
economisch herstel binnen de
eurozone. Dat heeft een positief
effect op de grond- en huizenprijzen
in ons buurland. Reden voor Nederlanders om
de stap over de grens te zetten en zich te
vestigen in Duitsland. Emigranten en mensen
die al geëmigreerd zijn naar de Duitse
grensstreek worden door zes zogenaamde
grensbanken bediend. Daar komt heel wat bij
kijken. Onze Duitslandadviseurs hebben daarom
niet alleen verstand van financiële diensten,
zoals hypotheken, ze weten ook wat er allemaal
speelt bij de aankoop van een woning of
bouwgrond over de grens. Dat vraagt om
specialistische kennis op het gebied van
hypotheken, sparen en beleggen en de
Nederlandse én Duitse wetgeving. Kennis die
binnen Rabobank Twente Oost volop voor
handen is. Om die reden neemt deze bank sinds
1 juni alle adviesgesprekken met Duitslandemigranten voor haar rekening.
HOSTBANK ‘Per saldo vormt het werk dat
wij voor Duitslandemigranten verrichten maar
een klein deel van onze totale werkzaamheden’,
vertelt Richard de Way, directeur Particulieren
& Private Banking bij Rabobank Twente Oost.
‘Daarom hebben de zes grensbanken besloten
deze werkzaamheden te centraliseren en wel bij
Rabobank Twente Oost.’ Dat betekent dat sinds
1 juni alle advies- en onderhoudsgesprekken
worden gevoerd met adviseurs uit Oldenzaal. De
klant zal er echter niets van merken, benadrukt
manager Financieel Advies André Kouwenberg:
‘Onze adviseurs stappen in de auto om klanten
bij een van de grensbanken zoals Roermond te
woord te staan, als dat nodig en wenselijk is.
Want we hebben natuurlijk ook de moderne
kanalen als telefonie en internet. Daar komt in
de toekomst de mogelijkheid tot videochatten
bij.’
HYPOTHEEK De woningmarkt in
Duitsland is vriendelijk geprijsd en de kosten
voor een stuk bouwgrond zijn relatief laag.
André Kouwenberg (links),
manager Financieel Advies
en Richard de Way,
directeur Particulieren en
Private Banking Rabobank
Twente Oost.
1391
VOORBEREID DE
GRENS OVER
Volgens Richard en André zijn dit de
belangrijkste redenen waarom Nederlanders
naar Duitsland verhuizen. Maar hoe zit dat nou
met de hypotheek? Natuurlijk heeft Duitsland
prima hypotheekverstrekkers. Daar verstrekte
hypotheken vallen echter onder het Duitse
recht. ‘Voor wie over de grens gaat wonen, maar
meer dan negentig procent van het inkomen in
Nederland verdient – de zogenaam- de
Nederduitser – kan het echter verstandig zijn de
hypotheek in Nederland af te sluiten. In de
meeste gevallen kan die emigrant namelijk
gebruik blijven maken van de Nederlandse
renteaftrek’, legt Richard uit. Daarnaast heeft
een Nederlandse hypotheek nog enkele
voordelen. Nederlandse verstrekkingsnormen
zijn over het algemeen ruimer dan de Duitse
normen. ‘Een huizenkoper moet meestal meer
eigen vermogen inbrengen. Bovendien is het
boetevrij aflossen, bijvoorbeeld bij verkoop, niet
mogelijk. En bij een verhuizing is het, in
tegenstelling tot onze hypotheekvormen, niet
toegestaan het rentecontract over te zetten op
de nieuwe woning. Dat zijn belangrijke redenen
om voor een Nederlandse hypotheek te kiezen.’
PLATFORM ‘Emigreren houdt echter
meer in dan alleen een huis over de grens
kopen’, stelt André. ‘Daarom hebben wij goede
contacten met aannemers, makelaars, notarissen en verzekeraars waarvan wij weten dat het
betrouwbare partijen zijn.’ Tijdens speciale
infodagen brengt de Rabobank emigranten en
Duitse partijen met elkaar in contact. Daarnaast
is er een speciaal Duitslandplatform. Op de
website www.emigrerennaarduitsland.eu staat
info over bijvoorbeeld de huizenmarkt, het
koopproces en over Duitsland als woonland.
Neem een kijkje en maak in de oriëntatiefase
een afspraak met onze Duitsland- adviseurs. Zij
kunnen helpen uw stap over de grens waar te
maken.
Wie een woning koopt
tot circa 75 kilometer
over de Duitse grens,
doet er goed aan in de
oriëntatiefase een
afspraak te maken met
onze gecertificeerde
Duitslandadviseurs. Zij
weten wat er komt
kijken bij een emigratie,
hebben een groot
Duits netwerk en
beheersen de Duitse
taal. Bovendien zijn zij
volledig op de hoogte
van de voorwaarden
die gelden bij het
verstrekken van een
hypotheek op een
Duitse woning. Verleg
uw grenzen goed
voorbereid en vraag
een adviesgesprek aan.
MEER INFORMATIE OP
WWW.EMIGRERENNAARDUITSLAND.EU
15
VIRTUEEL GELD
Bitcoin kan
nog niet
bekoren
Wat is dat voor geld, de bitcoin? Wordt
deze digitale munt het betaalmiddel
van de toekomst? En welke risico’s
kleven eraan? De belangrijkste vragen
op een rij.
TEKST: PIETER VAN DEN BRAND
DIGITALE
PORTEMONNEE
Om bitcoins uit te geven
hebt u een digitale portemonnee nodig. In feite
een softwareprogramma
dat u op uw computer of
mobiele telefoon zet.
Bitcoins kunt u al kopen
via iDeal. U kunt uw
bitcoins laten beheren
door gespecialiseerde
kantoren. De risico’s zijn
voor uzelf. Andere bezitters kunnen bitcoins naar
uw ‘portemonnee’ overmaken. Bitcoins omzetten
in euro’s en omgekeerd
doet u bij speciale – uiteraard online – wisselkantoren.
16 TWENTE OOST
1
Waar komt de bitcoin vandaan? De
bedenker van de bitcoin is de 64jarige Satoshi Nakamoto, een Japanse
Amerikaan die een kluizenaarsbestaan leidt in Californië. Zijn bedoeling met de bitcoin: snel en gemakkelijk betalen
zonder bemoeienis van bank en bijkomende
transactiekosten. En dat lijkt succesvol. Games,
muziek, koffie en zelfs pizza’s zijn vandaag de
dag al te koop met bitcoins. Niet in de laatste
plaats omdat er door de crisis wantrouwen jegens traditionele betalingssystemen is ontstaan.
2
Welke risico’s kleven eraan? De
koers van de bitcoin gaat als een jojo
op en neer. Door deze schommelingen kunnen mensen in korte tijd hun
geld verliezen, waarschuwt toezichthouder AFM. En omdat er geen centrale uitgever
van bitcoins is, zoals bij de euro of dollar, kan
er geen enkele partij aansprakelijk worden gesteld als er iets fout gaat. Ook is het deposito-
garantiestelsel niet van toepassing. Als de partij
die uw bitcoinportemonnee beheert (zie kader)
ophoudt te bestaan, verliest u dus uw geld. Een
ander probleem is de veiligheid. Computerhackers konden eenvoudig honderden miljoenen euro’s aan bitcoins stelen van onlinekantoren die handelden in de digitale munt. Ook zou
de bitcoin zijn ingezet om geld wit te wassen dat
verdiend was met onder meer kinderporno en
drugssmokkel. Dit doet het vertrouwen in de
virtuele munt geen goed.
3
Biedt de bitcoin ook kansen? De
bitcoin is een snel en goedkoop middel om te betalen in een eigen munt
van keuze. De transactiekosten zijn
nihil. Dat verklaart de populariteit
van de bitcoin. Er wordt nu flink met deze munt
gespeculeerd. In de ogen van de gerenommeerde oud-president van de Amerikaanse centrale
bank Alan Greenspan is de bitcoin echter een
regelrechte zeepbel
4
Wat adviseert de Rabobank?
Bureau Ethiek, dat een radarfunctie
heeft voor nieuwe ontwikkelingen
waar ethische aspecten een rol bij
spelen, ontving verschillende vragen
van medewerkers over de bitcoin. Over een
aantal concrete praktijkgevallen heeft de commissie advies uitgebracht. Een dergelijk advies
is echter nog geen officieel standpunt van de
Rabobank. ‘Het fenomeen bitcoin is nog betrekkelijk nieuw, maar bij onze klanten roept deze
nieuwe digitale munt veel vragen op’, zegt
secretaris Françoise Rost van Tonningen van de
Commissie Ethiek. ‘Als bank hebben we een
zorgplicht om onze klanten op mogelijke gevaren te wijzen. De risico’s van de bitcoin zijn nog
onvoldoende in kaart gebracht. Het gaat om een
anonieme vorm van betalen. Toezicht van de
overheid ontbreekt. De virtuele munt blijkt
gemakkelijk te hacken. Zolang de veiligheid niet
goed geregeld is, zijn wij terughoudend.’
TWITTER
Rabobank Twente Oost is actief op social media. Volg
onze activiteiten op Facebook en Twitter of stel je
vraag aan ons via @RaboTwenteOost. Doe je mee?
@RABOTWENTEOOST RABOBANK TWENTE OOST
1391
‘GROTE DANK AAN DE @RABOBANK
TWENTE OOST VOOR HUN BIJDRAGE!
SAMEN VOOR DE JEUGD! JEUGDCULTUURFONDS. SUPER!! ’ @ annettezwiep
‘TOPMIDDAG @IJSBAANTWENTE.
#LEDENAANBIEDING. BIJ GEBREK AAN
NATUURIJS EEN WELKOME AFSLUITING
VAN DE WINTER. RABO BEDANKT!’ @wolthuis_t
‘ONZE GROEP 8-ERS DOEN MEE AAN DE
BANKBATTLE. NATUURLIJK ZIJN JULLIE
TACTISCH EN WERKEN JULLIE GOED
SAMEN. ZET 'M OP!’ @deleemstee
17
RABOBANK FOUNDATION
1 op de 9 kinderen in Nederland groeit op in armoede. Dankzij het
Jeugdsportfonds en het Jeugdcultuurfonds kunnen zij wel sporten
of naar muziekles. Net als hun vriendjes.
TEKST: ANNETTE PRINS FOTO'S: VOLTA
DE KLOOF DICHTEN TUSSEN ARM EN RIJK
Ieder kind mag
meedoen
WWW.RABOBANK.COM/
RABOBANKFOUNDATION
18 TWENTE OOST
L
aatst kregen we een brief van een
moeder’, vertelt Bertien Minco, directeur van het Jeugdcultuurfonds.
‘Ze schreef: “Eindelijk kunnen wij
weer leven in plaats van overleven.”
Omdat ze op zaterdag weer gewoon
met haar zoontje naar voetbal gaat en op
woensdag met haar dochter naar gitaarles.
Leuke dingen doen, net als je vriendjes, dat is
belangrijk voor een kind.’
In Nederland groeien zo’n 384.000 kinderen op in armoede. De sociale impact daarvan is
groot. Voor veel van hen is het bijvoorbeeld niet
mogelijk om aan sport te doen of naar dansles te
gaan, met als gevolg dat zij worden uitgesloten.
‘Terwijl een uurtje dansen of judo juist voor deze kinderen zo belangrijk kan zijn’, zegt Minco.
‘Een gezin dat op of onder de armoedegrens
leeft, heeft het zwaar. De ouders hebben financiële zorgen, er is sprake van ziekte, scheiding of
schulden. Voor de kinderen is sporten, schilderen of muziek maken dan een goede uitlaat-
klep. Dat kan een enorme gelukservaring
betekenen.’
PROFESSIONALS Dankzij het Jeugdcultuurfonds en het Jeugdsportfonds kunnen kinderen die in armoede leven wél sporten of zich
creatief uiten. De fondsen betalen rechtstreeks
de contributie, de lessen en zelfs de benodigde
materialen – het Jeugdcultuurfonds maximaal
450 euro, het Jeugdsportfonds maximaal 250
euro per kind per jaar. ‘Sport is nu eenmaal
goedkoper dan culturele activiteiten’, legt
Monique Maks, directeur van het Jeugdsportfonds, uit. Beide fondsen werken op dezelfde
manier. ‘We hebben gemeentelijke en
provinciale fondsen waar intermediairs een
aanvraag kunnen doen. Dat zijn professionals
die met de kinderen werken, bijvoorbeeld in het
onderwijs, de jeugdzorg of een buurthuis. Zij
kennen het kind en de thuissituatie, en zorgen
samen met onze coördinator dat het op de
gewenste les of sport komt.’ Het Jeugdcultuur-
1391
fonds en het Jeugdsportfonds honoreerden in
2013 samen bijna 33.500 aanvragen. Een enorme stijging ten opzichte van het jaar ervoor. ‘Dat
komt enerzijds doordat onze naamsbekendheid
groeit,’ zegt Maks, ‘anderzijds doordat steeds
meer gemeenten zich aansluiten. Vorig jaar
kwamen er twintig nieuwe bij.’
SOCIALE PARTICIPATIE In de aanwas
van lokale fondsen speelt de Rabobank Foundation, het maatschappelijke fonds van de Rabobank, een belangrijke rol. Zodra een gemeente
besluit om, vanuit de pot armoedebestrijding en
sociale participatie, te gaan samenwerken met
het Jeugdsportfonds of het Jeugdcultuurfonds,
doneert de Rabobank Foundation een startkapitaal waarmee de eerste groep kinderen geholpen kan worden. ‘Dat is voor een gemeente vaak
een belangrijke motivatie om in te stappen’,
weet Maks. ‘Armoedebestrijding gaat de hele samenleving aan. Overheid en private partijen
slaan graag de handen ineen.’
De Rabobank Foundation, die dit jaar
precies veertig jaar bestaat, is in 25 ontwikkelingslanden actief op het terrein van microfinanciering en duurzame ketenontwikkeling. In
Nederland steunt de foundation projecten die
kansarme mensen helpen om economisch en
sociaal zelfredzaam te worden. ‘Onze thema’s
zijn arbeidsparticipatie, (financiële) educatie en
de sociale participatie van kinderen die op of
onder de armoedegrens leven’, vertelt programmamanager Roelie van Stempvoort. ‘Wij vinden
dat kinderen niet aan de zijlijn mogen staan en
dat armoede voor hen geen belemmering mag
zijn om zich sportief of creatief te ontwikkelen.
Wat kinderen in hun jeugd leren en doen, dat
nemen ze de rest van hun leven mee. Het Jeugdsportfonds en het Jeugdcultuurfonds zijn mooie
partijen om deze doelgroep te bereiken.’
SAMEN MET DE RABOBANK De samenwerking van de Rabobank Foundation met
de twee jeugdfondsen eindigt niet bij deze
19
eerste financiële injectie. ‘Na de startdonatie,’
zegt Van Stempvoort, ‘vragen we onze lokale
Rabobanken om mee te helpen een stevig fundament te creëren voor de continuïteit van het
nieuwe fonds. Dat resulteerde onder meer in
vervolgdonaties door 23 lokale banken vanuit
hun ledenfonds of coöperatiefonds. De banken
zetten ook hun netwerk in. Zo hielp Rabobank
Twente Oost het Jeugdcultuurfonds Dinkelland
en het Jeugdcultuurfonds Dinkelland bij de
start. ’De Rabobank helpt daarnaast de
naamsbekendheid van het Jeugdsportfonds en
Jeugdcultuurfonds structureel te vergroten.
Vorig jaar vond bijvoorbeeld een landelijke
sms-actie plaats, dit jaar is er een gezamenlijke
campagne met de Koninklijke Nederlandse
Hockey Bond in aanloop naar het WK Hockey.
‘Ook het ambassadeurschap van wielrenster
Marianne Vos en het Rabo Liv Woman Cyclingteam genereert veel aandacht voor het
Jeugdsportfonds’, zegt Maks. ‘Daardoor weten
steeds meer intermediairs en geldschieters ons
20 TWENTE OOST
te vinden.’
AMBITIES Meer bekendheid, meer lokale
fondsen en daarmee nóg meer kinderen steunen, dat is het doel van beide fondsen. Minco:
‘Bij elke aanvraag die wordt goedgekeurd denk
ik: “Yes! Goed zo, ga maar!” Actief sporten en
kunst beoefenen is in alle opzichten versterkend
voor je persoonlijkheid en daarom extra belangrijk voor kinderen in een achterstandssituatie.’
De ambities zijn vastgelegd op veertigduizend
kinderen in 2016 voor het Jeugdsportfonds en
tienduizend voor het Jeugdcultuurfonds. ‘Daarnaast willen we onze samenwerking uitbreiden
met partijen die ook actief zijn op het gebied
van armoedebestrijding en sociale participatie,’
gaat Minco verder, ‘zoals de Voedselbank. Een
keten van helpende partijen vergroot de maatschappelijke impact. De meeste gezinnen komen
armoede binnen vier jaar weer te boven. Zodra
zij uit de financiële misère zijn, zijn wij niet
meer nodig.’
Oplossing
E-mail voor 15 augustus het
PUZZEL
antwoord naar cooperatie
@twenteoost.rabobank.nl. U
kunt de ingevulde puzzel ook
per post versturen naar
Rabobank Twente Oost, MCC,
o.v.v. puzzel 2-14, Postbus 306,
7570 AH Oldenzaal
Maak kans op
Een waardebon van Outdoor
Challenge Park in Oldenzaal
WOORDZOEKER
1391
De woorden zijn te lezen van links naar rechts, van
rechts naar links, van boven naar beneden of
omgekeerd en schuin. Streep alle woorden door. De
resterende letters vormen vervolgens de oplossing
van deze puzzel.
Zoek de volgende woorden: anders, auto, bedrijf,
beurs, Brazilie, buitenland, busreis, cultuur, droom,
gevaren, grenzen, ingang, innovatie,
internationaal, limiet, meting, nieuws, politiek, reizen,
rente, talent, uitdaging, uitdagend, vakantie, valuta,
veranderen, vernieuwend, visum, welvaart, werken,
winnen, winst, zomer.
21
Viswijzer
Het ASC heeft regels
opgesteld om de impact van kweekvis op
het milieu te verminderen (o.a. minder antibioticagebruik, duurzamer visvoer, goede arbeidsomstandigheden
voor het personeel).
Wanneer u vis koopt
met het MSC- of ASC
keurmerk is deze duurzaam gevangen of verantwoord gekweekt.
Kijk voor meer info op
wnf.nl/viswijzer of in de
viswijzer app.
SAMENWERKING MET WNF
DUURZAAM GEKWEEKT
Vis moet
zwemmen
Het aanbod duurzame, gekweekte vis in de winkels
is nog beperkt. De Rabobank werkt samen met het
Wereld Natuur Fonds om dit te veranderen.
TEKST: BERT NIJMEIJER FOTO'S: ERLING SVENSEN/WWF-CANON, RABOBANK
Viskweek mag niet ten koste
1391
gaan van mensen en natuur.
I
n 2050 zijn er volgens de voorspellingen zo’n 9 miljard mensen op de wereld.
Wat moeten al die mensen eten? Nu al
doen we met onze 7,3 miljard zielen een
te groot beroep op natuurlijke hulpbronnen. Wij eten de aarde op en vissen de
zeeën leeg. Bijna een miljard mensen zijn voor
hun eiwitten afhankelijk van vis. De komende
veertig jaar verdubbelt de vraag. Vissen kweken
kan een van de oplossingen zijn. Niet voor niets
is kweekvis de snelst groeiende voedingssector
ter wereld. Maar viskweek mag niet ten koste
gaan van mens en natuur.
KEURMERKEN Voor wild gevangen vis
bestaat al langer het MSC-keurmerk (Marine
Stewardship Council). Dat voorkomt overbevissing en beschadiging van natuur onder water.
Minder bekend is dat ook de sterk gestegen
viskweek wereldwijd een grote impact op de
natuur heeft. Daarom bestaat recent ook het
23
keurmerk ASC (Aquaculture Stewardship Council). Aangesloten viskwekers zorgen er bijvoorbeeld voor dat zij rivieren, meren en kustgebieden niet aantasten met hun grote kweekbassins.
Het ASC-keurmerk zit nu alleen nog op panga en
tilapia, de meest verkochte kweekvissoorten in
Nederland. Maar in de sector wordt hard gewerkt aan certificering van gekweekte zalm,
forel, mosselen en oesters.
‘Duurzaamheid is voor
producenten vaak een
moeilijke boodschap.Tot ze
zich realiseren dat ze er geld
mee kunnen verdienen’
DE ROL VAN BANKEN De Rabobank
werkt samen met het Wereld Natuur Fonds aan
verduurzaming van gekweekte zalm in Chili. De
grootste zalmkweker van het land, Aqua Chili, is
klant van de Rabobank in Chili. Met hulp van de
bank en het WNF werkt het bedrijf aan verbeteringen op het gebied van dierenwelzijn, biodiversiteit en ecosystemen, volgens de standaard
van ASC. De bedoeling is dat de hele Chileense
zalmsector dit goede voorbeeld zal volgen.
‘Banken hebben een grote rol in het vergroenen van de economie’, zegt Claar van den
Bergh van het WNF. ‘Ze kunnen duurzaamheid
stimuleren en financieren. Het WNF laat samen
met de Rabobank zien dat duurzaamheid voor
bedrijven ook zakelijke voordelen heeft. Een
project is volgens ons geslaagd als producenten
economisch beter af zijn door een hogere voedselproductie per hectare te realiseren, terwijl
tegelijkertijd de milieudruk op natuur en ecosystemen significant afneemt. Bijvoorbeeld door
verarmd land weer geschikt te maken voor productie, door minder hulpstoffen te gebruiken en
door de organisatie te verbeteren.’
PLOFZALM ‘De vraag naar kweekzalm
steeg zo explosief dat producenten aanvankelijk
alleen voor economische groei gingen’, vertelt
Ellen Bogers van de Rabobank. ‘Je kreeg een
soort plofzalm, waarbij te veel antibiotica werd
gebruikt. De vissen zaten te dicht op elkaar in
enorme bassins. De baaien waarin die lagen,
raakten vervuild, ecosystemen werden aangetast, voor lokale vissers was geen plaats meer.’
In 2008 brak een gevreesde ziekte uit, die de
Chileense zalmsector, na Noorwegen de tweede
De zalmkwekers in Chili
maken nu voor het eerst
noodgedwongen serieus
werk van verduurzaming.
24 TWENTE OOST
De Chileense zalmsector is
na Noorwegen de tweede
grootste in de wereld.
DE RABOBANK EN
HET WERELD
NATUUR FONDS
ter wereld, bijna ruïneerde. Veel bedrijven gingen failliet en konden hun financiële verplichtingen niet meer nakomen. De ramp had één
positief gevolg: de zalmkwekers in Chili maken
nu voor het eerst ― noodgedwongen ― serieus
werk van verduurzaming. ‘Chili beschikt over
unieke natuur met kustgebieden die fungeren
als kraamkamer voor bedreigde walvissoorten
en dolfijnen’, zegt Van den Bergh. ‘Die moeten
we beschermen. Door de ASC-standaard zullen
de kraamkamers uitgesloten worden van de
gebieden voor de kweekzalmbassins.’
1391
FINANCIËLE STIMULANS Duurzaamheid is voor producenten vaak een moeilijke
boodschap, zegt Ellen Bogers. ‘Tot ze zich realiseren dat ze er geld mee kunnen verdienen.’
Consumenten en retailers in Europa en NoordAmerika vragen steeds vaker om ASC-gecertificeerde zalm. Een belangrijke drive voor kwekers om te verduurzamen. De uitdagingen van
een groeiende wereldbevolking en dreigende
uitputting van de aarde kunnen alleen op een
duurzame manier worden opgelost. Het is de
enige manier om de toekomst van de kweker én
de bank veilig te stellen. Het risico is anders dat
deze bedrijven hun leningen niet kunnen terugbetalen: niet duurzaam is ook financieel niet
duurzaam.
De bank probeert retailers en horeca in
Noord-Amerika en Europa in contact te brengen
met Chileense zalmkwekers, zodat ze zich verzekerd weten van een afzetmarkt en zo meer
reden hebben om duurzaam te produceren.
Bogers: ‘Wij kunnen wel zeggen: richt je op ASC,
maar zonder een markt krijg je de producenten
niet mee.’ De transitie naar duurzaam vraagt
ook een omschakeling van de bankiers. Samen
met het WNF ontwikkelde de Rabobank in Chili
een vragenlijst waarmee medewerkers met de
klant hun bedrijf inventariseren op duurzaamheid. De bankiers leren de klant zo door en door
kennen. Ze moeten ook verstand hebben van het
duurzaam kweken van vissen.
Voor het vergroenen van
de economie is een actieve rol van financiële
instellingen essentieel.
De Rabobank en het WNF
werken samen in enkele
concrete projecten om
voorbeelden aan te dragen voor het verduurzamen van voedsel- en
landbouwketens.
Natuurlijke hulpbronnen
vormen de basis voor
welzijn en welvaart. Om
nu en in de toekomst te
beschikken over voldoende voedsel, energie
en schoon water moeten
we de ecosystemen
beschermen die hiervoor
de basis vormen.
MEER INFORMATIE
VINDT U VIA
HTTP://RABO.NL/3OARC3J3.
25
1391
BELEGGEN
Rabobank Ledencertificaten zijn nu Rabobank Certificaten. Het
verschil: ze zijn vrij verhandelbaar voor iedereen. Wat is er
veranderd en hoe werkt het?
TEKST: RABOBANK FOTO'S: HOLLANDSE HOOGTE/EDWIN WALVISCH
NOTERING AAN EURONEXT AMSTERDAM
Ledencertificaat
is nu Rabobank
Certificaat
abobank Ledencertificaten zijn sinds
27 januari 2014 genoteerd aan
Euronext Amsterdam. Iedereen kan nu
dagelijks certificaten op de beurs aanen verkopen. Rabobank beoogt ieder kwartaal
een vergoeding te betalen op Rabobank
Certificaten. De minimum beoogde vergoeding
is verhoogd van 5,2 procent naar 6,5 procent
per jaar.
R
kan natuurlijk ook. Daarnaast zijn er andere
risico’s. Het kan bijvoorbeeld zijn dat de
Rabobank geen of onvoldoende winst maakt en
de beoogde vergoeding niet of slechts
gedeeltelijk uitbetaalt. Een niet uitgekeerde
vergoeding wordt later niet alsnog uitbetaald.
En mocht de bank failliet gaan, dan is de kans
groot dat de certificaathouder zijn inleg kwijt
raakt.
De waarde van uw beleggingen kan
fluctueren. In het verleden behaalde resultaten
bieden geen garantie voor de toekomst.
IS HET RABOBANK CERTIFICAAT
IETS VOOR MIJ? De Rabobank is wereldwijd
1391
WAT ZIJN DE RISICO’S? Het Rabobank
Certificaat is een achtergesteld
beleggingsproduct. Er zijn dus risico’s aan
verbonden. De koers schommelt, net als bij
andere instrumenten die genoteerd zijn op de
beurs. Als er weinig vraag is, kan het zijn dat u
uw certificaten verkoopt tegen een lagere koers
dan waartegen u deze heeft gekocht. Omgekeerd
28 TWENTE OOST
één van de veiligste banken. De verwachting is
daarom dat Rabobank Certificaten een degelijke
belegging zullen blijken te zijn. Dat betekent
echter niet dat u zomaar moet instappen. De
risico’s van Rabobank Certificaten moeten
bekend zijn en u moet ermee kunnen omgaan.
Het Rabobank Certificaat is ook niet geschikt
voor iemand die spaart voor een bepaald doel:
op het moment dat het geld nodig is, zou de
koers lager kunnen zijn dan verwacht, waardoor
1391
Iedereen kan
nu handelen
in Rabobank
Certificaten
29
het benodigde bedrag dan niet beschikbaar is.
Het Rabobank Certificaat is een
beleggingsproduct om op lange termijn
vermogen op te bouwen. Daarnaast is het bij
beleggen belangrijk om risico’s te spreiden en
niet alle eieren in één mandje te stoppen.
WAAROM ZIJN DE RABOBANK
CERTIFICATEN NIET MEER EXCLUSIEF
VOOR LEDEN VERKRIJGBAAR?
MEER WETEN?
Voor meer en actuele
informatie, waaronder het
prospectus d.d. 17 december 2013 met daarin het
volledige overzicht van
voorwaarden en risico’s,
kijkt u op
www.rabobank.nl/
certificaten.
De notering aan Euronext Amsterdam
stimuleert de verhandelbaarheid van de
Rabobank Certificaten. De Rabobank
Certificaten zijn nu beschikbaar voor alle
beleggers waaronder ook institutionele
beleggers, bij wie de interesse groot is.
Rabobank Ledencertificaten is een belegging
gebleken die beleggers lange tijd vasthouden
waardoor er regelmatig sprake was van een lage
vraag en een laag aanbod. Een toename in vraag
en aanbod kan beter worden opgevangen door
een bredere markt.
Het Rabobank Certificaat is
een achtergesteld beleggingsproduct dat verhandeld wordt op de beurs.
Er zijn dus risico’s aan
verbonden.
Disclaimer
Iedere lokale Rabobank en de andere onderdelen van de Rabobank
Groep die als beleggingsonderneming zijn aan te merken, zijn als
zodanig geregistreerd bij de Autoriteit Financiële Markten te
Amsterdam. De informatie in deze publicatie dient niet te worden
opgevat als een aanbod en evenmin als een uitnodiging tot het doen van
een aanbod tot het kopen of verkopen van financiële instrumenten en is
ook niet bedoeld om enig recht of verplichting te creëren. Het gebruikmaken van de informatie geschiedt dan ook geheel op eigen risico. De in
deze publicatie opgenomen informatie is geen expliciete of impliciete
beleggingsaanbeveling en kan op ieder moment zonder verdere aankondiging worden gewijzigd.
Deze publicatie is geen prospectus of informatiememorandum.
Beslissingen om te beleggen in Rabobank Certificaten moeten worden
gebaseerd op de volledige beschrijving van voorwaarden en risico’s die
Het Rabobank Certificaat is een
beleggingsproduct om op lange
termijn vermogen op te bouwen
van toepassing zijn op Rabobank Certificaten zoals opgenomen in het
prospectus inzake ‘Admission to listing and trading on NYSE Euronext in
Amsterdam of up to 237,961,365 Rabobank Certificates with a nominal
amount of €25.00 each’ d.d. 17 december 2013 dat kosteloos verkrijgbaar is op www.rabobank.nl/certificaten, alsmede de meest recente
informatie over de Rabobank Groep en de meest recente Nederlandse
staatsleningen. U dient zelf na te gaan of een belegging in Rabobank
Certificaten in overeenstemming is met het voor u vastgestelde
doelrisicoprofiel. Rabobank Certificaten is een eigen product van de
Rabobank. Rabobank en/of de aan haar gelieerde instellingen vervullen
verschillende rollen bij het product Rabobank Certificaten. Hierdoor
kunnen belangenconflicten ontstaan tussen de Rabobank Groep en
beleggers in Rabobank Certificaten.
30 TWENTE OOST
FEITEN
De meeste bankzaken regelt u net zo makkelijk
online. Daarnaast bieden wij extra hulp bij
bankzaken als het alleen niet lukt, om welke reden
dan ook.
1391
RABOBANK TWENTE OOST RABOBANK TWENTE OOST
ONS KANTOOR AAN DE KERKSTRAAT IN
OLDENZAAL IS ELKE WERKDAG TOT 20.00
UUR GEOPEND. /// VIA 'DIRECT ZELF
REGELEN' OP WWW.RABOBANK.NL/
TWENTEOOST REGELT U 24 UUR PER DAG
GEMAKKELIJK EN SNEL DE MEEST
VOORKOMENDE BANKZAKEN. /// VIA DE
RABO BANKIEREN APP KUNT U NU OOK
UW PAS OF CREDITCARD BLOKKEREN, DE
LIMIET VOOR DE BETAAL- OF
GELDAUTOMAAT TIJDELIJK VERHOGEN
OF DE PINCODE VAN UW PAS OF
CREDITCARD OPNIEUW OPVRAGEN. ///
HEEFT U EEN VRAAG? BEL DAN MET
(0541) 68 15 00.
31
Duurzame
investering
Een belangrijke investeerder in Vandebron is
het Dutch Green Tech
Fund, waarin de Rabobank deelneemt. De
Rabobank zet zich in
voor verduurzaming
van de energievoorziening. Dit initiatief
draagt daaraan bij: het
ondersteunt de kleine,
lokale producent, bevordert de winning van
duurzame energie en
brengt producent en
afnemer dichter bijeen.
32 TWENTE OOST
DUURZAME ENERGIE
Sinds kort kunnen Nederlandse huishoudens duurzame energie
inkopen van een producent uit de buurt via een onlineplatform.
Vandebron heet dit unieke project. De Rabobank investeert hierin.
TEKST: EGBERT JAN RIETHOF FOTO'S: SHOOTMEDIA
Online energie
inkopen bij de
buren
ticulier met zonnepanelen die meer produceert dan hij zelf gebruikt. De producenten
staan op onze website met hun verhaal, motieven en werkwijze. Zo kunnen zij zich onderscheiden en weet de klant precies wie en wat hij
met zijn geld ondersteunt.’
VANDEBRON.NL
C
onsumenten die van Vandebron
afnemen, dragen bij aan een verantwoorde en gegarandeerd
groene energievoorziening, zonder méér te betalen voor energie. ‘Vandebron legt namelijk
geen marge boven op de tarieven om eraan te
verdienen’, zegt Aart van Veller, een van de vier
oprichters van Republiq, het bedrijf achter
vandebron.nl. ‘We slaan de tussenpersoon over.
We zijn een soort Marktplaats voor energie.'
1391
Hoe werkt het? ‘Klanten vullen online hun
postcode en type woning in. Zij zien dan direct
welke onafhankelijke producenten in hun buurt
duurzame energie aanbieden. Op basis van hun
eigen voorkeuren kiezen ze bij welke producent
zij energie willen afnemen.’
Wat voor producenten zijn dat? ‘Dat kan
een boer zijn met een windmolen of een biovergistingsinstallatie op zijn erf, maar ook een par-
Welke rol hebben jullie hierin? ‘Wij regelen een geruisloze overstap voor klanten en
zorgen ervoor dat zij belasting en transportkosten betalen. En we zorgen voor een betrouwbare levering van gas en elektriciteit. Mocht de
gekozen producent bijvoorbeeld even niet voldoende energie kunnen leveren, dan regelen wij
dat de klant zijn stroom krijgt via een andere,
groene producent die juist een overschot heeft.’
Welk belang hebben jullie zelf hierbij?
‘Wij verdienen aan het vastrecht, 10 euro per
maand, een soort abonnement. We hebben dus
baat bij veel afnemers, maar óók bij een zuinig
energieverbruik door onze klanten. Hoe minder
zij verbruiken, des te meer afnemers wij op dezelfde bron kunnen aansluiten.’
Wat maakt jullie aanpak bijzonder? ‘Het
energienet is van de overheid, dus fysiek is er
nooit een koppeling tussen gebruiker en producent. Wij koppelen hen administratief en
financieel wél. Wat de klant betaalt, komt bij de
producent terecht. En wat hij gebruikt, is ook
door de producent opgewekt. Dus de klant
koopt écht de groene energie die hij wil.’
33
GRENZEN VERLEGGEN
TWENTSE FAMILIES IN GAMBIA
Samen bouwen
in Afrika
Kijken of je daadwerkelijk iets kunt betekenen. Met
die vraag vlogen twee families uit Beuningen eind
2012 naar Gambia. Samen met lokale bewoners een
bouwproject in één week uitvoeren. Een reëel doel?
TEKST: KLEESZ TEKSTBUREAU | MARLY KEMNA FOTO'S: CARLA SCHOLTEN LINDE
Erna Kokkeler en Annemiek
Kuipers maakten samen met
hun gezinnen de “wilde”
plannen concreet.
E
en doel dat verwezenlijkt moest
worden in acht dagen. Dat betekent een
goede voorbereiding en strakke
planning. Daarvoor hadden Rabobank
medewerker Erna Kokkeler (48) en oud-collega
en teamgenoot Annemiek Kuipers (44) dan ook
gezorgd. Projectvoorbereider Walter Kokkeler
had van zijn werkgever Koopmans Bouw volop
gereedschap meegekregen. En de spontane
toezegging om de bouwmaterialen te
bekostigen. Maku Products en M-Plastics,
bedrijven van Martin en Annemiek Kuipers,
zorgden onder meer voor twee zonnepanelen
met bijbehorende accu’s, drie computers voor
een school en divers plastic speelgoed. Zo togen
beide gezinnen - met samen zes kinderen in de
leeftijd van 10 tot 17 jaar - op 21 december
2012 naar Gambia. Een container met goederen
ging hen voor.
BUURTWINKEL Het voorwerk was
verricht. Materialen zijn besteld en een planning
34 TWENTE OOST
voor iedere dag is uitgewerkt. Een plaatselijke
timmerman en smid zijn alvast ingeschakeld. Zij
maakten binnendeuren, kozijnen en een stalen
buitendeur. ‘Wij wilden wat bouwen. Samen met
de mensen daar. Iets realiseren voor hun
toekomst. Ons project werd de bouw van een
buurtwinkeltje aan het huis van een 23-jarige
jongen, Alasana Ceesay. Vanaf dag één gingen
we samen aan de slag.’
‘De taxirit van ons hotel naar het huis in
Brikama was iedere dag een belevenis op zich.
Het toeterende, in- en uitvoegende verkeer, de
lokale markt, een smeulende vuilnisbelt, je kijkt
werkelijk je ogen uit.’ Elke dag tot een uur op
twee werken de heren met de familie Ceesay en
een paar buurmannen aan de winkel. De bouw
verloopt voorspoedig. ‘Onze kinderen helpen
mee of spelen met de kinderen uit het dorp. Wij
delen meegebrachte kleren uit, halen
boodschappen en ondernemen acties voor het
middagprogramma. Walter en Martin leren de
lokale mannen hoe een waterpas en
De djembé-lessen van vier
van de zes kinderen
vormden de aanleiding
voor Erna Kokkeler en
Annemiek Kuipers
(KERST)LICHT
1391
accuboormachine werkt. En hoe je van een paar
stukken hout een schraag maakt om daarmee
een heuse steiger te bouwen. Na een week is de
ruwbouw klaar. Het dak zit er weer op, dat was
het streven. Iedereen staat versteld dat dit doel
in zo’n korte tijd met elkaar is bereikt.’
GRENZEN BIJSTELLEN ‘Iedere middag
om twee uur eten we samen. Alles uit één
schaal; de Gambianen met de hand, wij gelukkig
met een lepel.’ Erna en Annemiek lachen erom,
maar voegen gelijk toe dat je in een mum van
tijd je grenzen bijstelt. ‘We hadden nog
desinfecterende doekjes mee, maar die hebben
we na dag één niet meer tevoorschijn gehaald.’
Na de lunch wordt dagelijks een bezoek
gebracht aan een school, kliniek of weeshuis.
‘Het is zo bijzonder dat je zoveel armoede ziet,
maar de mensen toch heel tevreden zijn.
Kinderen lijken daar niet te huilen. Wij delen
kleding, schoenen en Rabobank-rugzakjes met
pennen, papier en ballonnen uit. Heel bewust
besluiten we overal wat achter te laten. Zo
profiteren zo veel mogelijk mensen mee.’
BEWUSTWORDING ‘Het was een
geweldige ervaring. Voor ons alle tien. Wij
leerden anders naar mensen kijken, los van
cultuur of huidskleur. De mensen leven daar zo
verdraagzaam met elkaar, dat is heel bijzonder.
Het leven is er zo puur. Hoe je eruitziet telt niet,
het gaat alleen om wat je doet en wie je bent. En
ondanks de primitieve omstandigheden zijn de
mensen gewoon gelukkig. Een schitterende
bewustwording.
Terug in Nederland belanden we snel weer
in de dagelijkse gang van zaken. Maar deze
ervaring blijft meespelen in de keuzes die we
maken in ons leven. Daar zijn wij blij mee. En we
dromen nog regelmatig even weg…’
Met een sponsoractie
van de Mariaschool in
Beuningen is geld
ingezameld voor een
nieuw huis voor de
familie Maroens. Dit
gezin met zes kinderen
woont in een aardedonker huisje zonder
stroom. Zij bouwen een
nieuw huis. Op
kerstavond wordt de
nietsvermoedende
familie verrast met de
aansluiting van een
zonnepaneel: “Licht in
de duisternis”. Ze zijn
enorm verrast. Een
tweede zonnepaneel
monteren de families
de laatste dag van hun
reis bij een arm, maar
dankbaar gezin. Missie
volbracht!
MEER INFO OP
BOUWSTENENVOOR
GAMBIA.NL
35
COÖ
PERATIE
FONDS
Dien voor 1/9/14 een verzoek in voor het Coöperatiefonds. Maatschappelijke sponsoring vraag je aan
vanaf 1/1/15. Meer weten? rabobank.nl/twenteoost
COÖPERATIEFONDS
MIDDENIN DE
SAMENLEVING
1391
Elk jaar vloeit een deel van
onze winst terug naar het
Coöperatiefonds.
In overleg met onze ledenraad steunen we vanuit dit
fonds lokale projecten die
op maatschappelijk, sociaal
of cultureel vlak een
bijdrage leveren aan een
betere samenleving.
Daarom ondersteunen wij
lokale activiteiten, waarbij
mensen elkaar ontmoeten
en samenwerken.
Tijdens de behandelronde
van maart werden 43
aanvragen behandeld. De
adviescommissie vond dat
28 projecten ook daadwerkelijk voldeden aan de
richtlijnen van het
Coöperatiefonds. Een
totaalbedrag van
€ 60.000 werd toegekend
aan waardevolle en mooie
projecten. Vier van die
aanvragen worden op deze
pagina en de pagina
hiernaast behandeld.
SPONSORING
CONCERT IN JE KLAS
MAATSCHAPPELIJKE
SPONSORING
1. MUZIEKPROJECT
VOOR DE BASISSCHOOL
Maar liefst honderd
verenigingen en
stichtingen deden dit jaar
een beroep op de
maatschappelijke
sponsoring. In totaal werd
er € 15.000,- uitgekeerd!
Hoe leuk is het om muziek
te maken? Groep 6 en 7 van
Oldenzaalse basisscholen
ontdekken het tijdens dit
educatieve muziekproject.
Muziek maakt onderdeel
uit van het cultureel
erfgoed van Oldenzaal.
36 TWENTE OOST
Dankzij deze vorm van
sponsoring kunnen
verenigingen uit ons
werkgebied activiteiten
ontplooien, zoals het
opzetten van kleinschalige
verenigingsactiviteiten.
Met twee harmonieën en
tientallen kapellen, big
bands, koren en ensembles
is muziek niet weg te
denken uit het straatbeeld.
Dankzij het project 'Concert
in je klas' kunnen kinderen
ook leren van muziek.
ALLES VAN, VOOR EN OVER
3. EEN PLATFORM VOOR
DE GEMEENSCHAP
Aan Stichting Hallo Losser
is een donatie toegewezen
van € 1.500 voor de
totstandkoming van een
website voor de Losserse
gemeenschap. De website
moet de communicatie, de
betrokkenheid en het
SAMEN PAKT WIE AN
RESTAURATIE MAALSTOEL
2. AGRARISCH ERFGOED
TWENTE OOST
4. RESTAURATIE VAN DE
MAALSTOEL
Aan het project “Samen
pakt wie an”, dat gaat over
de opbouw en inrichting
van de nieuwe Stichting
Twentse Erven, is maar
liefst € 5000,- toegekend.
1391
noaberschap in de
gemeente Losser
vergroten. De adviescommissie vindt de start
van de site een goede
coöperatieve actie die
mensen, jong en oud,
samenbrengt.
Het doel van de stichting
Twentse Erven is om
mensen bewust te maken
van het aanwezige agrarisch erfgoed in Twente.
Boerderijeigenaren kunnen
bij de stichting terecht voor
hulp en advies bij het in
stand houden van
karakteristieke gebouwen
en/of cultuurhistorische
elementen. Ook wil de
stichting projecten
ontwikkelen die gericht zijn
op ‘behoud door
ontwikkeling’ van het
agrarisch erfgoed. De
activiteiten in dit project
zetten het agrarisch
erfgoed op de kaart en
zorgen voor een verbinding
tussen de betrokken
partijen in het gebied.
De Westerveldmolen is een
van de molens die valt
onder de Molenstichting
Lattrop-Tilligte.
De maalstenen van het
oude boerenmaalstoeltje
waren onbruikbaar
geworden en aan
vervanging toe. Dankzij een
bijdrage uit het Coöperatiefonds kan dit agrarisch
culturele erfgoed bewaard
en hersteld worden.
37
AANBIEDINGEN
Als lid van de Rabobank kunt u profiteren van aantrekkelijke kortingen. Kijk voor het volledige aanbod op
rabobank.nl/dichterbij.
VERBLIJF
DENNENBLUES FESTIVAL
MET KORTING LOGEREN
IN DE EFTELING
28 JUNI DENNENBLUES
FESTIVAL
Kom deze zomer sprookjesachtig overnachten in
het Efteling Hotel of in
Efteling Bosrijk. Leden van
de Rabobank ontvangen
15% korting op boekingen
van een verblijf in de
periode van 30 juni tot en
Bezoek 28 juni met korting
het Dennenblues Festival.
Drie bands treden op in het
prachtige Openluchttheater in Losser. Geniet in
de openlucht, onder de
dennen van het Twentse
landschap van de
met 31 augustus. Bij uw
verblijf is de toegang tot
het Efteling Park inbegrepen vanaf de dag van
aankomst tot en met de
dag van vertrek. Meer
informatie op
rabobank.nl/dichterbij.
swingende bluesmuziek.
Tegen inlevering van deze
pagina aan de kassa van
het theater ontvangt u
twee euro korting op de
toegangsprijs. U betaalt
dan 10 euro per ticket.
www.bluesfestival.nl
RONDLEIDING
KOM KIJKEN IN
TIVOLIVREDENBURG
1391
Als partner van TivoliVredenburg willen we verschillende groepen mensen
kennis laten maken met
uiteenlopende vormen van
muziek. Met vijf concertzalen getekend door vier architecten is TivoliVredenburg een uniek gebouw.
Elke hoek is anders en vanuit de foyers hebt u een
prachtig uitzicht over
Utrecht. Wekelijks zijn er
rondleidingen door het
gebouw waar u de zalen en
38 TWENTE OOST
vergezichten kunt bewonderen. Leden van de
Rabobank kunnen extra
voordelig deelnemen aan
de rondleidingen. Voor de
basisrondleiding krijgt u
met de code RABO twee
kaarten voor de prijs van
een. Duur: circa 90 minuten. Op tivolivredenburg.nl
vindt u de dagen en tijden
en kunt u zich online aanmelden. Vooraf reserveren
verplicht. Geldig t/m
1-9-2014. Vol = vol.
COLUMN
BERT FABER
Senior fiscalist bij de Rabobank
Verleg eens een grens
I
n het fiscale denken was de aanpassing van
de renteaftrek op de eigenwoningfinanciering lange tijd een taboe. De laatste jaren
zijn daar grenzen verlegd. Renteaftrek is
niet meer onaantastbaar
Sterker nog, er zijn meerdere maatregelen
genomen om die aftrek te beperken. Denk aan
het – al vanaf 2004! – verplicht inbrengen van
de overwaarde van de verkochte woning in de
financiering van de nieuwe woning. In 2013 is
de aflossingsvrije financiering in de ban gedaan.
En met ingang van 2014 is de rente nog maar
aftrekbaar tegen een lager maximaal tarief.
Ieder volgend jaar gaat er 0,5 procent van het
‘teruggavetarief’ af, tot we uiteindelijk op 38
procent zitten.
Is dat wel zo erg? De verhouding tussen de
waarde van de woning en de schuld was de
laatste tijd toch al aan het veranderen, lees:
verslechteren. Om deze verhouding te verbeteren kan eerder aflossen in dit tijdsgewricht
wel eens heel goed zijn.
Daar komt nog eens bij dat de toekomstige
pensioenuitkeringen momenteel onder druk
staan. Als we het toekomstige inkomen niet
kunnen verhogen of zelfs kans hebben op een
verlaging, kunnen we voor onze financiële
planning ook eens naar de andere kant kijken.
Ook daar de grens verleggen. Niet het inkomen
verhogen, maar de uitgaven verlagen. Daar kan
aflossing van de eigenwoningschuld een rol in
spelen.
Goed om eens een plaatje te (laten) maken
van uw financiële toekomst. Welke uitgaven
hebt u en verwacht u en hoe staat het met de
zekerheid van de benodigde inkomsten? Aan
welke knoppen kunt u draaien om uw
toekomstige wensen te verwezenlijken? Kunt u
later nog grenzen verleggen?
1391
’De renteaftrek is niet
meer onaantastbaar,
maar is dat wel zo erg?’
39
SPRING
MAAR
ACHTEROP
Veilig
bankieren
WIE: Mevrouw Franke-Schepers (79)
WAT: Bezocht de bijeenkomst internet en
veiligheid
WAAR: Stadstheater de Bond
WAAROM: 'Ik vond de bijeenkomst over internet
en veiligheid zeer interessant! Wat ik vooral
belangrijk vind, is de veiligheid bij het pinnen.
Zelf ga ik nooit 's avonds pinnen. Nu ik het
verhaal over shouldering (dat is het over de
schouder meekijken bij het invoeren van de
pincode gevolgd door het rollen van de pinpas)
heb gehoord, ga ik nog beter opletten! Dating
fraude is wel een beetje raar. Dat mensen daar
intrappen, dat snap ik niet. Het meest belangrijke
om te onthouden, is dat je gegevens, zoals het
rekeningnummer, de pincode en de I- en S-codes
aan niemand hoort door te geven.'
1391

Download Report