Geluidsfragmenten

OPDRACHTKAART
Thema: Multimedia/IT
Audio 3
MM-02-09-01
Het verkrijgen van geluidsfragmenten
Voorkennis:
Je hebt multimedia-opdrachten 1 tot en met 3 en audio-opdracht 1 en 2 (MM-02-03 t/m MM-02-08) afgerond.
Intro:
In deze opdracht wordt beschreven hoe je aan audio-fragmenten kunt komen. Ook wordt verteld waar je rekening
mee moet houden als je geluidsfragmenten wilt gaan gebruiken.
Doelen:
Als je deze opdracht hebt uitgevoerd dan heb je de volgende doelen bereikt:
– Je weet wat auteursrechten zijn en wat Buma/Stemra doet.
– Je weet hoe je een aanvraag voor muziekgebruik kunt doen bij Buma/Stemra.
– Je weet hoe je aan geluidseffecten, muziek, voice-overs of andere geluidsregistraties kunt komen.
– Je weet hoe je audio-cd tracks kunt converteren naar bruikbare bestanden.
– Je weet waar WAV-, AIFF- en MP3-bestandsformaten voor gebruikt worden.
Activiteiten:
– Lees de theorie ’Het verkrijgen van geluidsfragmenten’ en beantwoord alle vragen die daarin voorkomen. Vul de
antwoorden, van de genummerde vragen in, op de daarvoor bestemde antwoordbladen.
– Maak de theorietoets.
– Maak de praktijkopdracht.
– Vul de evaluatie in.
Materiaal:
– Een computer met internet-mogelijkheden.
Tijd:
Voor deze opdracht krijg je 3,5 lesuren:
– 1,5 lesuur voor het lezen van de lesstof en het beantwoorden van de vragen.
– 30 minuten voor het maken van de theorietoets.
– 1,5 lesuur voor het maken van de praktijkopdracht.
Beoordeling:
Je wordt beoordeeld op zelfstandigheid, volledigheid en zorgvuldigheid, met betrekking tot:
– Het beantwoorden van de vragen die in deze opdracht staan.
– De theorietoets
– De praktijkopdracht
Theorie
Thema: Multimedia/IT
Audio 3
MM-02-09-02
Het verkrijgen van geluidsfragmenten
Zoals je tijdens audio-opdracht 2 hebt kunnen lezen,
zijn er verschillende verschijningsvormen van geluid.
Deze kun je op allerlei verschillende manieren verkrijgen. Je kunt ze zelf opnemen, maar je kunt ook
bestaande geluidsopnames gebruiken.
Let op: Als je bestaande geluidsopnames gebruikt,
moet je rekening houden met de auteursrechten!
Auteursrechten
Je mag bestaande geluidsopnames nóóit zomaar
kopiëren of gebruiken. Je dient daarvoor schriftelijke
toestemming te krijgen van de auteur (de maker). In
1912 is een wet ontstaan die de rechten van auteurs
beschrijft in 52 artikelen. Dit wordt de ’auteurswet’
genoemd. Het eerste artikel luidt als volgt:
’Het auteursrecht is het uitsluitend recht van den
maker van een werk van letterkunde, wetenschap
of kunst, of van diens rechtverkrijgenden, om dit
openbaar te maken en te verveelvoudigen, behoudens de beperkingen, bij de wet gesteld.’
Artikel 1 (uit de auteurswet van 1912)
Het is natuurlijk onmogelijk om voor alle geluidjes en
muziekstukken de auteur te benaderen. In Nederland
is er een organisatie opgericht die de auteursrechten
van alle auteurs beschermt. Dit is Buma/Stemra. Een
auteur kan zijn werk laten registreren en beschermen
door Buma/Stemra.
Als je een geluidsopname wilt gebruiken, die beheerd
wordt door Buma/Stemra, dan moet je hiervoor toestemming vragen bij deze organisatie. Als een auteur
niet is aangesloten bij Buma/Stemra, dan dien je deze
auteur dus wel te benaderen voor zijn of haar toestemming! Ook zul je daar meestal een vergoeding
voor moeten betalen. Wil je weten hoeveel een
bepaald geluidsfragment kost, dan kun je contact
opnemen met Buma/Stemra te Amstelveen.
Als je geluid wilt gebruiken in een productie, dan
moet je vooraf precies weten waar, wanneer en waarvoor de productie gebruikt gaat worden. Op de site
kun je dan een formulier downloaden waarmee je een
aanvraag kunt indienen.
www.buma.nl
Zoek op de site van Buma/Stemra naar de antwoorden
op onderstaande vraag. Vul je antwoord in op het antwoordformulier.
Vraag 1:
Stel dat je in een café muziek wilt gaan
draaien. Welke informatie heb je dan nodig
voordat je een aanvraag kunt indienen bij
Buma/Stemra?
Geluidseffecten
Er bestaan ontelbare geluidseffecten, zoals hinnikende
paarden, geweerschoten, blaffende honden, donder,
regen, lachende mensen... enzovoort, enzovoort. Je
kunt het zo gek niet bedenken, of er is wel een
geluidsopname van.
Er zijn veel verzamel-cd’s te koop waarop duizenden
van deze geluidseffecten staan. Dit zijn zogenaamde
’stock-cd’s’. ’To stock’ betekent ’opslaan’ of ’stapelen’.
Als je een stock-cd met geluidseffecten koopt, mag je
de effecten die daarop staan gebruiken, zonder daar
auteursrechten over te hoeven betalen.
Theorie
Thema: Multimedia/IT
Audio 3
MM-02-09-03
Ieder geluidseffect wordt op een dergelijke cd gezien
als een muzieknummer of track. Muziek op een
audio-cd kun je niet zomaar als bestand kopiëren. De
tracks zijn wel van het AIFF-formaat, maar staan niet
als ‘normaal’ databestand op de disk.
Als je de inhoud van een audio-cd op een computer
bekijkt, dan zie je de tracks staan. In onderstaand
voorbeeld heeft deze audio-cd 11 muzieknummers.
’Soundeffects’ van Digimode Ltd™
Een deel van de ’Soundlibrary’ van Sound Ideas(tm)
Er zijn 2 typen geluidseffecten-cd’s:
De cd-rom
Op een cd-rom staan de geluidseffecten als databestanden in het WAV-, AIFF- of MP3-formaat. Deze
formaten gelden wereldwijd als standaarden voor
muziekbestanden. WAV is de afkorting van ’waveform’
en wordt veel gebruikt op Windows-computers. AIFF
staat voor ’Audio Interchange File Format’ en wordt
voornamelijk door Apple Computers gebruikt. MP3 is
een populaire techniek waarmee geluidsbestanden verkleind kunnen worden. Het verkleinen van AIFF- of
WAV-bestanden wordt ’comprimeren’ genoemd. MP3bestanden worden erg veel op het internet gebruikt.
Vraag 3:
Wat gebeurt er als je het bestand ’1
Audiotrack’ naar de harde schijf sleept?
Vraag 4:
Hoe groot is het gekopieerde bestand op de
harde schijf?
Vraag 5:
Wat denk jij dat er gebeurd is?
Vraag 2:
Er zijn heel veel audio-softwarepakketten op de markt.
Bijna ieder pakket kan tracks van audio-cd’s converteren.
Waarom denk je dat juist MP3-bestanden
veel worden gebruikt op het internet?
Waarom niet AIFF- of WAV-bestanden?
Bestanden op een cd-rom, met deze formaten, kun je
zonder problemen kopiëren en gebruiken in softwarepakketten zoals Adobe Premiere, Macromedia
Director en dergelijke.
De audio-cd
Dit is een standaard audio-cd die je op elke cd-speler
kunt afspelen.
Als je een geluidje wilt gebruiken van een audio-cd,
dan kun je het dus niet kopiëren, maar je moet het
converteren (omzetten) naar een AIFF-, WAV- of
MP3-bestand.
Vraag 6:
Noteer de audio-softwarepakketten die jij
kent op het antwoordformulier.
Theorie
Thema: Multimedia/IT
Audio 3
Met de Windows Media Player kun je bijvoorbeeld
heel eenvoudig tracks van een cd converteren. Klik op
de tab ’Copy from CD’:
MM-02-09-04
De geluidseffecten die op het internet staan zijn bijna
altijd van het MP3-formaat. Je dient het geluidje
natuurlijk eerst te downloaden. Als het eenmaal
gedownload is, dan kun je het bestand zonder problemen gebruiken.
Vraag 7:
Noteer een site (de URL) waar je geluidseffecten van kunt downloaden.
Muziek
Er zijn ontelbare audio-cd’s waar je muziek vanaf kunt
kopiëren. Dit is echter verboden zonder toestemming
van Buma/Stemra.
Windows Media Player
Hieronder staat een afbeelding van het softwarepakket
Audacity™. Hiermee kun je ook heel eenvoudig, met
behulp van een menukeuze, tracks van een audio-cd
converteren:
Er bestaan ook stock-cd’s met muziekstukken. Dit is
speciaal ontwikkelde muziek voor multimedia- en AVproducties. Deze muziek wordt meestal uitgegeven
door bedrijven die een grote verzameling stockmuziek bezitten. Zo’n verzameling wordt ’stock-library’ (’library’ betekent ’bibliotheek’) genoemd. Stockmuziek wordt daarom ook wel ’library-music’
genoemd.
Audacity™
Als het eenmaal geconverteerd is, dan kun je de
bestanden zonder problemen gebruiken.
Tegenwoordig kun je ook heel veel geluidseffecten vinden op het internet. Zoek maar eens met Google naar
’soundeffects’. Je zult versteld staan van de vele sites
die geluidseffecten aanbieden. Let wel goed op of je
auteursrechten moet betalen, als je de effecten gaat
gebruiken!
Je krijgt de cd’s meestal gratis. Pas als je een dergelijk
muziekstuk gebruikt, moet je de rechten gaan betalen.
De rechten op stock-muziek zijn veel goedkoper dan
de rechten op commerciële muziek. Helaas lijkt veel
stock-muziek erg op elkaar en moet je vaak goed zoeken voordat je iets bruikbaars hebt gevonden.
Theorie
Thema: Multimedia/IT
Audio 3
MM-02-09-05
Voice-over
Het maken van een voice-over is specialistisch werk.
Een opname van een voice-over koop je meestal bij
een zogenaamd ’Stemmenbureau’, zoals bijvoorbeeld
bij MetaSound Studios:
De ’Production Music Library’ van Dennis Music™
Muziek op stock-cd’s zijn ook meestal van het standaard audio-cd formaat. Zoals je al hebt kunnen
lezen, heb je speciale software nodig om deze nummers te converteren.
Ook hier geldt dat je heel veel muziek op het internet
kunt vinden. Let heel goed op de auteursrechten.
Je hebt al verschillende keren kunnen lezen dat
muziek en andere muziekstukken beschermd worden
en dat je ze niet zomaar mag kopiëren. Het klinkt je
misschien vreemd in de oren, maar kopiëren van
beschermde muziek is illegaal en wordt beschouwd als
diefstal!
www.metasoundstudios.nl
Geen voice-over is ooit hetzelfde, er bestaan dus geen
standaard voice-overregistraties. Iedere voice-over
wordt op ‘maat’ gemaakt.
Bij deze stemmenbureau’s is vaak een stemmenarchief
beschikbaar. Je kunt dan luisteren naar de stemmen
uit dit archief, zodat je een juiste stem kunt vinden die
bij je productie past.
Hieronder staat een artikeltje dat verschenen is op de
site van de Nederlandse Vereniging voor Producenten
en Importeurs (NVPI):
’De muziekbranche heeft zwaar te lijden onder het
illegaal downloaden van muziek van het internet.
De laatste jaren daalde de verkoop van audio-cd’s
met gemiddeld 10 %. Singles en verzamel-cd’s
daalde zelfs met meer dan 30 %. Het downloaden
van het internet neemt schrikbarend toe. Door
onderzoek is gebleken dat één op de 7 personen
muziek van het internet haalt en daardoor minder
cd’s koopt.’
Bron: www.nvpi.nl
Voice-overs laten maken kosten erg veel geld. Je moet
bedenken dat het gebruik van een professionele
geluidsstudio en het huren van een stem als snel 250
euro per uur kost.
Theorie
Audio 3
De geluidsregistratie
Je kunt natuurlijk ook zelf geluidsopnames maken.
Dit kan op locatie met een willekeurige geluidsrecorder, die kan variëren van een eenvoudige cassetterecorder tot professionele opname-apparatuur.
Je kunt ook rechtstreeks met een microfoon en je
computer een opname maken. Het maken van een
eenvoudige geluidsregistratie wordt beschreven in
audio-opdracht 5.
Vraag 8:
Moet je auteursrechten betalen als je
muziek gebruikt die je zelf hebt gemaakt?
Leg eens uit waarom.
Slotwoord
Tijdens deze opdracht heb je kunnen lezen hoe je aan
geluidsfragmenten kunt komen en waar je rekening
mee moet houden als je geluidsfragmenten wilt gaan
gebruiken.
Thema: Multimedia/IT
MM-02-09-06
Toets
Thema: Multimedia/IT
Audio 3
1. Welke wet beschrijft de rechten van makers van muziek?
2. Wie beschermt deze rechten in Nederland?
3. Welke type computers maakt veel gebruik van het ’WAV’ bestandsformaat?
4. Waar staat de afkorting ’WAV’ voor?
5. Welke type computers maakt veel gebruik van het ’AIFF’ bestandsformaat?
6. Wat is ’MP3’?
7. Wat staat de afkorting ’AIFF’ voor?
8. Omschrijf wat een ’stock-library’ is.
9. Wat is het nadeel van stock-muziek?
10. Waarom heeft de muziekbranche zwaar te lijden onder het internet?
11. Wat is een geluidsregistratie?
MM-02-09-07
PRAKTIJKOPDRACHT
Thema: Multimedia/IT
Audio 3
MM-02-09-08
Wat ga je doen:
Je gaat op het internet een of meerdere rechtenvrije geluidjes zoeken. Jouw docent schrijft hieronder welke geluiden
je moet gaan zoeken. Dit zijn:
a. ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
b. ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
c. ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
d. ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
e. ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
1. Zoek de bovenstaande geluidjes op het internet.
2. Download de geluidjes en sla ze op. Van jouw docent krijg je te horen waar je ze op moet slaan.
3. Vemeld waar en hoe je ze gevonden hebt.
4. Toon aan waarom deze geluidsfragmenten ‘rechtenvrij’ zijn.
5. Wat zijn de bestandsformaten van de bestanden (AIFF, WAV, MP3 of iets anders)?
6. Laat de fragmenten aan jouw docent en eventueel aan de klas horen.
Theorie
Thema: Multimedia/IT
Audio 3
MM-02-09-09
1. Vond je het theorie-gedeelte duidelijk?
Ja, omdat: ________________________________________________________________________________
Nee, omdat: ______________________________________________________________________________
2. Staan er woorden of begrippen in die niet duidelijk zijn?
Zo ja, welke? ______________________________________________________________________________
3. Wat vond je leuk aan deze opdracht?
4. Ben je tegen problemen aangelopen tijdens het uitvoeren van deze opdracht?
Ja, want: _________________________________________________________________________________
5. Wat vond je moeilijk aan deze opdracht?
6. Wat zou je de volgende keer anders doen?
7. Had je voldoende tijd voor de opdracht? _______________________________________________________
8. Geef jezelf een beoordeling voor de opdracht.
O Zeer onvoldoende, omdat: _________________________________________________________________
O Onvoldoende, omdat: _____________________________________________________________________
O Matig, omdat: __________________________________________________________________________
O Voldoende, omdat: _______________________________________________________________________
O Goed, omdat: ___________________________________________________________________________
O Zeer goed, omdat: _______________________________________________________________________
9. Heb je nog andere op-/ of aanmerkingen?
Antwoordblad
Audio 3
Vraag 1:
Vraag 2:
Vraag 3:
Vraag 4:
Vraag 5:
Vraag 6:
Vraag 7:
Vraag 8:
Thema: Multimedia/IT
MM-02-09-10

Download Report