PDF toegang - Ewab

T00131
Inventaris van het archief van de
Waterleidingmaatschappij Rhenen, 1901-1993
K. Wildenbeest
INHOUDSOPGAVE
Inleiding
A.
B.
C.
D.
E.
F.
Doel van de inventarisatie
Geschiedenis van het bedrijf, 1906-1993
Verantwoording van de inventarisatie
Aanwijzingen voor de gebruiker
Bijzonderheden
Literatuur en gegevensbronnen
1
2
3
4
4
4
Inventaris
1
2
Stukken van algemene aard
A.
Raad van commissarissen
5
B.
Aandeelhouders
5
Stukken betreffende bijzondere onderwerpen
1.
Organisatie
6
2.
Bestuur en commissies
7
3.
Eigendommen
7
4.
Personeel
10
5.
Financiën
11
1
A.
Doel van de inventarisatie
In 1997 sloot de gemeente Rhenen zich aan bij het Streekarchivariaat Kromme-Rijngebied –
Utrechtse Heuvelrug. Een van de taken die het Streekarchivariaat zou gaan verzorgen was
een inventarisatie van het archief over de periode 1926-1994. Van de periode van vóór 1926
was er een inventaris en de eindcaesuur werd getrokken bij 1994 omdat het jaar daarop een
andere manier van ordening van het archief werd doorgevoerd.
Bij dit “hoofdarchief” bevond zich ook het archief van de Waterleidingmaatschappij Rhenen.
In het kader van de opleiding VVA is besloten om dit kleine bedrijfsarchief te inventariseren.
B.
Geschiedenis van het bedrijf, 1906-1993
Rhenen heeft de fase van gasverlichting overgeslagen en is van olieverlichting meteen
overgegaan op electriciteit.
In 1902 is in Rhenen een electriciteitsmaatschappij opgericht door Willem de Haas. De
centrale was gevestigd aan de Buitenomme. Om de centrale van koelwater te kunnen
voorzien werd er een put geslagen. Dit grondwater bleek van een zo goede kwaliteit dat het
zonder te filteren gebruikt kon worden als drinkwater. Daarom werd besloten om dit te
exploiteren en zo werd de Waterleidingmaatschappij in 1906 een feit.
Een leuk gegeven is dat in de periode 1922-1935 de watertank zich bevond aan de
Achterbergsestraatweg. Vanuit het slaapkamerraam van zijn woonhuis aan de Herenstraat
kon de directeur van de maatschappij, W. de Haas, met een verrekijker op het peilglas op de
tank kijken om het niveau te controleren. Door de toegenomen bebouwing zou dat nu niet
meer mogelijk zijn.
In 1935 werd er een watertoren met in het souterrain en op de eerste 3 verdiepingen een
klein hotel/restaurant gebouwd. Het ontwerp is van de Rhenense architect H. van
Hoogdalem. De watertoren werd gebouwd op de hoogste plaats van Rhenen, de Koerheuvel
(circa 50m boven AP); dit werd tevens de naam van het gebouw.
Op 8 mei 1937 werd de watertoren annex hotel/restaurant/uitkijktoren geopend.
Het hotel/restaurant is tot 1986 in gebruik geweest. De watertoren is in functie geweest tot
1989.
In de periode 1947-1989 is er een samenwerking geweest met de Waterleidingmaatschappij
Doorn. Deze voerde de administratie voor de Waterleidingmaatschappij Rhenen. Tevens
werd op deze manier een overname door de Waterleiding Maatschappij Midden-Nederland
voorkomen.
2
In 1956 ging de gemeente Rhenen participeren in het bedrijf. Voor de bedrijfsvoering had
dit geen directe gevolgen. De Waterleidingmaatschappij bleef zelfstandig functioneren.
Alleen bij investeringen in niet waterleiding gerelateerde zaken moest vooraf toestemming
verkregen worden van de gemeente Rhenen als groot aandeelhouder, in verband met de
financiële consequenties voor het uitkeren van dividend aan de aandeelhouders.
In 1989 werd de Waterleidingmaatschappij Rhenen uiteindelijk toch overgenomen door de
Waterleiding Maatschappij Midden-Nederland (W.M.N.). In 1993 waren alle financiële zaken
geregeld en hield de Waterleidingmaatschappij Rhenen definitief op met bestaan.
Begon in eerste instantie de waterlevering aan enkele in aanbouw zijnde villa’s aan de
noordkant van de Herenstraat, bij de overname door de W.M.N. werd er in de gemeente
Rhenen geleverd aan ca. 17.000 inwoners. Vanaf 1952 werd er ook water geleverd aan de
gemeente Amerongen.
C.
Verantwoording van de inventarisatie
Het archief heet een totale omvang van 1,10 m¹.
Het geïnventariseerde archief is uiteindelijk tot stand gekomen door samenvoeging van
stukken uit vijf verschillende archieven;
Waterleidingmaatschappij Rhenen
Waterleidingmaatschappij Doorn
Gemeente Rhenen
Werkarchief van technisch directeur Groenewege (1951-1955)
Archief van advocatenkantoor Sprey uit Leiden (ontvangen in 1989).
De laatste 3 archieven uit de opsomming zijn louter gebruikt ter completering van het geheel.
De betreffende archiefstukken kwamen voor vernietiging in aanmerking binnen hun eigen
organisatie.
De levering van drinkwater gebeurde in eerste instantie door de Electriciteitsmaatschappij
Rhenen. Pas in 1906 is de Waterleidingmaatschappij Rhenen ontstaan. Door deze manier
van werken staan de verslagen van de aandeelhoudersvergaderingen in eenzelfde band als
die van de Electriciteitsmaatschappij (tot 1976).
Omdat het archief van de Waterleidingmaatschappij Rhenen fysiek geplaatst was bij het
archief van de gemeente Rhenen over de periode 1926-1994 was ik er in eerste instantie
van uitgegaan dat de Waterleidingmaatschappij Rhenen gezien kon worden als een dienst
van de gemeente Rhenen.
Nu de inventarisatie is afgerond en alle feiten op een rijtje staan, is duidelijk geworden dat
het een zelfstandig bedrijf was en is gebleven ondanks de participatie van de gemeente
Rhenen.
3
D.
Aanwijzingen voor de gebruiker
Voor enkele stukken gelden beperkingen ten aanzien van de openbaarheid. Deze zijn in de
inventaris met een asterisk (*) aangegeven.
Bij het aanvragen van de stukken moeten worden opgegeven:
de naam en het beheersnummer van het archief tussen ronde haken
de of het inventarisnummer(s) van de stukken
Bijvoorbeeld
Waterleidingbedrijf Rhenen, 1901-1993 (131)
16, 33 en 34.
E.
Bijzonderheden
Ondanks de samenvoeging van deze archiefbestanden bevinden zich nog steeds grote
hiaten in het archief zodat het niet mogelijk is om van sommige besluiten en handelingen de
achterliggende gedachte te achterhalen. Zo heeft de Waterleidingmaatschappij Rhenen veel
grond aangekocht zonder dat duidelijk is waarom. Recent echter is een aanvulling op het
archief achterhaald waardoor bepaalde zaken waarschijnlijk duidelijk(er) zullen worden. Dit
aanvullende gedeelte wordt t.z.t. in de inventaris verwerkt.
E.
Literatuur en gegevensbronnen
-
uitgave Industriële archeologie 1990 nummer 34
uitgave Oud Rhenen 1990 nummer 9
uitgave Oud Rhenen 1994 nummer 13
dr. H.P. Deys (fotomateriaal en informatie)
4
1. STUKKEN VAN ALGEMENE AARD
A. RAAD VAN COMMISSARISSEN
1-3
Notulen van de vergaderingen van de Raad van
Commissarissen, 1960-1993.
1
2
3
3 omslagen
1960-1979
1980-1984
1985-1993
B. AANDEELHOUDERS
4-5
Notulen van de vergaderingen van aandeelhouders, 1901-1976, 1 band,
1980, 1981, 1983-1987, 1989, 1991, 1992.
1 omslag
4
5
1901-1976, band
1980, 1981, 1983-1987, 1989, 1991, 1992
5
2. STUKKEN BETREFFENDE BIJZONDERE
ONDERWERPEN
1. ORGANISATIE
6
Stukken betreffende de statuten, 1951-1969.
1 omslag
7-9
Stukken betreffende de concessie met betrekking tot de
waterlevering, 1906-1963.
3 omslagen
7
8
9
10-14
1906-1925
1926-1963
1960-1962, geschilpunt met de provincie Utrecht over de
rechtsgeldigheid van de door hen verstrekte vergunning
Stukken betreffende de voorwaarden tot waterlevering en de
daarbij behorende tarieven, 1925-1989.
10
11
12
13
14
5 omslagen
1925-1949
1950-1953
1954-1956
1957-1960
1963-1989
NB: de voorwaarden tot waterlevering zijn het gevolg van artikel
9 van de overeenkomst met de gemeente Rhenen van 22
augustus 1926 (inv. nr. 8).
15
Stukken betreffende de voorschriften voor het maken van
binnenleidingen, 1957.
1 omslag
16-17
Stukken betreffende de administratieve samenwerking met de
Bronwaterleiding maatschappij Doorn, 1947-1989.
2 omslagen
16
17
18-21
Stukken betreffende de overname door de Waterleidingmaatschappij Midden Nederland, 1984-1990.
18
19
20
21
22
aanvang van de samenwerking, 1947
functioneren en uiteindelijke beëindiging van de samenwerking,
1948-1989
4 omslagen
waardebepaling, 1984-1988
verkoop, 1988-1990
bijlage bij de koopovereenkomst inzake roerende en
onroerende goederen, 1989
tekeningen behorende bij de koopovereenkomst
Brief betreffende de intrekking van de algemene vergunning tot
het leggen van buizen door het ministerie van Verkeer en
Waterstaat, 1990.
6
1 stuk
23-25
Stukken betreffende de reorganisatie waarbij de gemeente
Rhenen gaat participeren in het bedrijf, 1953-1957.
23
24
25
3 omslagen
1953
1954-1956
verkoop aandelen aan de gemeente, 1955-1957
2. BESTUUR EN COMMISSIES
26
Stukken betreffende de benoeming en het ontslag van leden
van de Raad van Commissarissen, 1955-1994.
27-28
Stukken betreffende de Commissie onderzoek bezwaarschriften 2 omslagen
waterleidingtarieven, 1936-1939
27
28
29-30
samenstelling, 1936-1939
vergaderstukken, 1936
Stukken betreffende de Commissie van advies inzake de
herziening van de waterleidingtarieven, 1949-1950.
29
30
31
1 omslag
2 omslagen
samenstelling, 1949-1950
vergaderstukken, 1950
Stukken betreffende de samenstelling van de Commissie van
geschillen, 1952-1954.
1 omslag
3. EIGENDOMMEN
- Aanleg en onderhoud van winplaatsen en leidingen
32-33
Stukken betreffende de aanleg en het onderhoud van de
waterwinplaats gelegen aan de Reumersweg, 1947-1979.
32
33
2 omslagen
1947-1955
1956-1979
34
Stukken betreffende de aanleg en het onderhoud van de
waterwinplaats gelegen aan de Lijsterengh, 1956-1977.
1 omslag
35-50
Stukken betreffende de aanleg en het onderhoud van
waterleidingen, 1924-1988.
16 omslagen
35
36
37
38
Achterberg, 1926-1931
Achterberg, 1982-1985
naar de gemeente Amerongen, 1952-1960
Elst, 1926-1971
7
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51-54
Grebbeberg, 1947-1949
Kampjesweg, 1985-1987
Laareind, 1939
Nude, 1988
Prattenburg, 1949-1966
Reumersweg, 1960-1966
Veensegrindweg, 1988
Vogelensang, 1987-1988
Willem van Nassstraat, 1989
diverse onrendabele gebieden, 1956-1967
tekeningen behorende bij inv. nr. 43
problemen met de waterdruk op diverse locaties, 1924-1971
Stukken betreffende het onderhoud van de watertoren
“De Koerheuvel”, 1954-1969, 1971-1987, 1990.
51
52
53
54
4 omslagen
1954-1969
1971-1984
1985-1987
1990
N.B. voor de bouw van de watertoren: zie archief gemeente
Rhenen, bestand bouwvergunningen 1935-11
55
Besluit van de Raad van Commissarissen om niet over te gaan
tot de fluoridering van het drinkwater, met bijlagen, 1960-1965.
1 omslag
- Aankoop
NB: de stukken zijn (voor zover mogelijk) alfabetisch op
straatnaam geordend.
56
Akte betreffende de aankoop van een perceel tuingrond aan de 1 stuk
Buiten-Omme van wed. J.R. Lammers, geboren van den Brink,
1901.
57
Akte betreffende de aankoop van een perceel tuingrond aan de 1 stuk
Buiten-Omme van de Nederduitsch Hervormde Gemeente te
Rhenen, 1912.
58
Akte betreffende de aankoop van een perceel tuingrond nabij
de Buiten-Omme van Jan van der Horst, 1933.
1 stuk
59
Akte betreffende de aankoop van een perceel grond liggende
aan het Paardenveld van B.A. Beekman, 1936.
1 stuk
60
Akte betreffende de aankoop van een perceel grond liggende
1 stuk
aan de Reumersweg van de Rhenensche Cultuur Maatschappij
NV, 1953.
8
61
Akte betreffende de aankoop van een perceel grond liggende
aan de Reumersweg van de gemeente Rhenen, 1955.
1 stuk
62
Akte betreffende de aankoop van een perceel grond liggende
1 stuk
aan de Reumersweg van de Rhenensche Cultuur Maatschappij
NV, 1955.
63
Akte betreffende de aankoop van een perceel grond liggende
aan de Reumersweg van de gemeente Rhenen, 1969.
64
Akte betreffende de aankoop van een perceel grond liggende
1 stuk
aan de Reumersweg van de Rhenensche Cultuur Maatschappij
NV, 1970.
65
Akte betreffende de aankoop van een perceel grond met
bebouwing gelegen Schoutenboomgaardweg 3 van R. Prak,
1950.
1 stuk
66
Akte betreffende de aankoop van een perceel bouwland
gelegen nabij de Veensche Boomen van H.A. Spies, 1935.
1 stuk
67
Akte betreffende de aankoop van een perceel bouwland
gelegen nabij de Veensche Boomen van de Rhenensche
Cultuur Maatschappij, 1935.
1 stuk
68
Akte betreffende de aankoop van een perceel bouwland
gelegen nabij de Veensche Boomen van H.A. Spies, 1943.
1 stuk
69
Akte betreffende de aankoop van een perceel grond, sectie G 1 akte
nummer 1129 van de Electriciteits Maatschappij Rhenen, 1917.
70
Akte betreffende de aankoop van een perceel grond, sectie F
nummer 1117 van S.J. Hollenbach, 1917.
1 stuk
71
Akte betreffende de aankoop van een perceel tuingrond, sectie
E nummers 1187, 1188 en 1189 alle ged. van R. van Laar,
1917.
1 stuk
72
Akte betreffende de aankoop van een perceel grond, sectie E
nummer 2764 van de Stichting Het Utrechts Landschap, 1977.
1 stuk
1 stuk
- Verkoop
73
Akte betreffende de verkoop van een perceel grond gelegen
nabij de Achterbersestraatweg aan de gemeente Rhenen,
1950.
1 stuk
- Schenking
74
Stukken betreffende de schenking van een perceel grond
gelegen aan de Schoutenboomgaardweg aan de Stichting Het
9
1 omslag
Gast- en Weeshuis te Rhenen, 1977.
- Zakelijke rechten
75
Stukken betreffende de vestiging van een zakelijk recht ten
behoeve van het maken van een viertal bronnen in en voor het
leggen van een buisleiding van die bronnen naar het
pompstation aan de Reumersweg met de gemeente Rhenen,
1977.
1 omslag
76
Akte betreffende de vestiging van een zakelijk recht ten
behoeve van een watertransportleiding naar Elst met de
Cebeco-Handelsraad, 1978.
1 stuk
- Verhuur en verpachting
77
Akte betreffende de verhuur van een perceel grond met
bebouwing gelegen aan de Schoutenboomgaardweg aan
scheepsbouwer J.W. Jansen, 1966.
1 stuk
78
Stukken betreffende de verpachting van de begane grond en
1 omslag
eerste drie verdiepingen van de watertoren “De Koerheuvel” ten
behoeve van de exploitatie van een hotel, 1961-1986.
- Erfpacht
79
Akte betreffende de vestiging van een erfdienstbaarheid van
weg, sectie E nummer 225 ten behoeve van het leggen en
onderhouden van een watertransportleiding met S.J.
Hollenbach, 1901.
1 stuk
80
Akte betreffende de erfpacht van een perceeltje grond gelegen
aan de Schoutenboomgaardweg met G. ter Haar, D. van Dam
en G. ter Haar, 1951.
1 stuk
4. PERSONEEL
Stukken betreffende de benoeming, vervulling van de dienst
en het ontslag van personeelsleden, 1951-1989.
81-91*
81
82
83
84
85
86
87
C.L. du Chatenier, fitter, 1989 (openbaar in 2065)
Mr. J. Deen, directeur, 1954 (openbaar in 2030)
H. Drost, chef distributiedienst, 1955-1959 (openbaar in 2035)
J. van Dijk, meteropnemer, 1989 (openbaar in 2065)
H. van Egdom, chef fitter-machinist, 1963-1990 (openbaar in
2066)
W. Gerritse, waterfitter-machinist, 1989 (openbaar in 2065)
Th.J.A. Groenewege, technisch directeur, 1951-1955
(openbaar in 2031)
10
11 omslagen
88
89
90
91
H.M. de Jonge, opzichter-tekenaar, 1989 (openbaar in 2065)
J. Roelofsen, fitter, 1982-1989 (openbaar in 2065)
ing. J.A. Stigter, directeur, 1980-1989 (openbaar in 2065)
contract tussen het pensioenfonds en J. Vermeulen inzake de
uitbetaling van een levenslang pensioen, 1957 (openbaar in
2033)
92
Stukken betreffende de instructie voor de chef
distributiedienst, 1954-1955.
1 omslag
93
Stukken betreffende bezoldigingsmaatregelen, 1949-1956.
1 omslag
94
Stukken betreffende de personeelsformatie, met beschrijving
van de werkzaamheden, 1981 en 1989.
1 omslag
95-97
Stukken betreffende de pensioenvoorzieningen, 1949-1983.
3 omslagen
95
96
97
statuten van het Pensioen- en Ondersteuningsfonds
Waterleidingmaatschappij Rhenen, 1949.
aktes geldleningen, 1950-1955
functioneren en uiteindelijke liquidatie, 1954-1983
5. FINANCIËN
98-106
Jaarverslagen, over de jaren 1926-1992.
98
99
100
101
102
103
104
105
106
9 omslagen
1926-1939
1940-1949
1950-1955
1956-1959
1960-1969
1970-1979
1980-1984
1985-1989
1990-1992
107
Register van inkomsten en uitgaven, 1943-1953.
1 omslag
108
Stukken betreffende de uitgegeven aandelen en obligaties,
1929-1956.
1 omslag
109
Aandelenregister, 1956-1960.
1 omslag
110
Stukken betreffende geldleningen, 1929-1977.
1 omslag
11

Download Report