Blauwdruk voor een mediacoöperatie
Door De Werktitel vzw
Blauwdruk voor een mediacoöperatie
2
Blauwdruk voor een mediacoöperatie
Door De Werktitel vzw
Vormt coöperatief ondernemen de oplossing voor de uitdagingen in de mediasector? De Werktitel
vzw, de uitbater van de onafhankelijke nieuwssite Apache.be, nam de proef op de som en richtte
eind 2011 een mediacoöperatie op: De Werktitel cvba. De coöperatie is volgens de oprichters van De
Werktitel cvba het ideale vehikel om een onafhankelijke en kritische nieuwssite uit te baten. Immers,
de coöperatie ondervindt geen invloed van de overheid en kan ook de commerciële logica van
winstmaximalisatie naast zich neer leggen. De redactie kan zich zo toespitsen op haar journalistieke
opdracht: haar rol van vierde macht vertolken en de machtscentra doorlichten. De enige groep
waaraan de coöperatie evenwel verantwoording moet afleggen, zijn de kritische lezersaandeelhouders. Maar vormt coöperatief ondernemen dé oplossing?
Blauwdruk voor een mediacoöperatie
3
Dankwoord
Dit rapport zou niet tot stand zijn gekomen zonder de hulp van de kernredactie van Apache.be en in
het bijzonder de medewerking van de mede-oprichters Tom Cochez, Bram Souffreau, Georges
Timmerman en Jan Vangrinsven, medewerker Sylvain Malcorps en ‘zakelijke coach’ Dirk Apers.
Een woord van dank richten we ook naar onze aandeelhouders en potentiële aandeelhouders. Hun
feedback heeft ons veel inzicht in hun beweegredenen gegeven. Onze boekhouder Jerry Wieme en
zijn collega Dimitri De Meyer (Accountancy Services, Gent) hebben ons bij de uitbouw van De
Werktitel cvba geholpen.
Ook bedanken we graag de Vlaamse en Europese overheid voor de financiële ondersteuning, het ESF
voor hun medewerking en begeleiding en Wim Van Opstal en Lieve Jacobs voor de uitgebreide
duiding tijdens de themasessies.
Blauwdruk voor een mediacoöperatie
4
Inhoudsopgave
Dankwoord.............................................................................................................................................. 4
Inhoudsopgave........................................................................................................................................ 5
Inleiding................................................................................................................................................... 7
De initiatiefnemer: Apache.be ................................................................................................................ 8
De Morgen ...................................................................................................................................... 8
De Werktitel .................................................................................................................................... 8
Abonnement en cvba ...................................................................................................................... 8
Blauwdruk ....................................................................................................................................... 9
Het probleem ........................................................................................................................................ 10
Geld ................................................................................................................................................... 10
Onafhankelijk .................................................................................................................................... 10
Participatie ........................................................................................................................................ 11
Rendabiliteit ...................................................................................................................................... 11
Begrip ................................................................................................................................................ 11
Het coöperatieve idee........................................................................................................................... 13
Visie, missie, waarden ....................................................................................................................... 13
Activiteiten van de coöperatie .......................................................................................................... 13
Geografische afbakening .................................................................................................................. 14
Vennoten van de coöperatie ............................................................................................................ 14
Waarom een coöperatie ................................................................................................................... 15
Bouwstenen voor een business plan .................................................................................................... 16
Projectnetwerk en aanpak ................................................................................................................ 16
Bouwstenen project ...................................................................................................................... 16
Projectteam................................................................................................................................... 16
Stakeholderanalyse ........................................................................................................................... 17
Strategische stakeholders ............................................................................................................. 18
Tactische stakeholders .................................................................................................................. 19
Operationele stakeholders............................................................................................................ 20
Corporate Governance...................................................................................................................... 21
Marketing en communicatie ............................................................................................................. 21
Markt............................................................................................................................................. 22
Toegevoegde waarde .................................................................................................................... 22
Concurrentie ................................................................................................................................. 22
Marketing mix ............................................................................................................................... 22
Human Resources Management....................................................................................................... 23
Blauwdruk voor een mediacoöperatie
5
Organogram .................................................................................................................................. 23
Personeelsbeleid ........................................................................................................................... 23
Financieel plan .................................................................................................................................. 24
Evaluatie van de coöperatieve werking ................................................................................................ 26
Link met de ICA-definitie................................................................................................................... 26
De ICA-definitie ............................................................................................................................. 26
De relatie met de aandeelhouders ............................................................................................... 26
Waarden........................................................................................................................................ 27
Link met de ICA-principes ................................................................................................................. 27
Vrijwillig en open lidmaatschap .................................................................................................... 27
Democratische controle door de leden ........................................................................................ 27
Economische participatie door de leden ...................................................................................... 28
Autonomie en onafhankelijkheid.................................................................................................. 28
Onderwijs, vorming en informatieverstrekking ............................................................................ 29
Coöperatie tussen coöperaties ..................................................................................................... 29
Aandacht voor de gemeenschap .................................................................................................. 29
Bouwstenen van deze blauwdruk ......................................................................................................... 30
Kansen ............................................................................................................................................... 30
Onafhankelijkheid ......................................................................................................................... 30
Participatie .................................................................................................................................... 30
Mediawijsheid ............................................................................................................................... 30
Zelfredzaamheid ........................................................................................................................... 30
Knelpunten........................................................................................................................................ 30
Onafhankelijkheid ......................................................................................................................... 30
Financiën ....................................................................................................................................... 30
Kritische massa.............................................................................................................................. 30
Randvoorwaarden............................................................................................................................. 31
Overtuiging.................................................................................................................................... 31
Voorbereiding ............................................................................................................................... 31
Netwerk......................................................................................................................................... 31
Nawoord ............................................................................................................................................... 32
Bijlagen.................................................................................................................................................. 33
Statuten De Werktitel cvba ............................................................................................................... 33
Blauwdruk voor een mediacoöperatie
6
Inleiding
Apache.be schetst in dit document de creatie van een mediacoöperatie. In 2011 heeft De Werktitel
vzw de coöperatieve vennootschap De Werktitel cvba opgericht.
In dit rapport krijgt u een overzicht van de eigenheid van De Werktitel cvba. Regelmatig opperen we
ook suggesties en mogelijkheden voor media-initiatieven die andere accenten willen leggen en hun
project in een coöperatie willen onderbrengen.
De Werktitel cvba is een onderzoeksjournalistiek project waarbij de redactionele onafhankelijkheid
een belangrijke voorwaarde is. Dit vormt dan ook een constante doorheen deze blauwdruk. Maar
we reiken ook tips aan voor mediacoöperaties die bijvoorbeeld enkel draaien rond journalisten of
mediacoöperaties die de participatie van de lezer centraal plaatsen.
In dit rapport vindt u verder uitgebreide informatie over de redenen waarom Apache.be voor een
coöperatieve oplossing – in de vorm van De Werktitel cvba – koos. We leggen ook uit hoe we het
coöperatief concept concreet hebben ingevuld.
In de ‘Bouwstenen voor het business plan’ vindt u uitleg bij de voorbereiding en de uitvoering van de
oprichting van De Werktitel cvba. Voorts hebben we ook aandacht voor de stakeholders van
Apache.be en het beleid inzake corporate governance, marketing & communicatie en human
resources. De uitweidingen over het financieel plan zijn beperkt omdat dit op het ogenblik van
schrijven volledig wordt herzien.
De Werktitel cvba schrijft zich in de ICA-principes in. De definitie van een coöperatieve organisatie
wordt dan ook uitgebreid op De Werktitel cvba toegepast. Elk van de zeven principes komt voorts
ruim aan bod.
De toelichting van de kansen, knelpunten en randvoorwaarden van de mediacoöperatie sluiten het
rapport af.
De Werktitel vzw
Amerikalei 135/2
2000 Antwerpen
www.apache.be
[email protected]
Blauwdruk voor een mediacoöperatie
7
De initiatiefnemer: Apache.be
De Werktitel vzw heeft in 2011 de beslissing genomen een coöperatieve vennootschap met beperkte
aansprakelijkheid (cvba) op te richten. In december 2011, na het verzekeren van het startkapitaal
van 18.550 euro, hoorden medeoprichters Jan Vangrinsven, Tom Cochez en Bram Souffreau op het
kantoor van notaris Andrée Verelst de oprichtingsakte. De Werktitel cvba was geboren. Een plechtig
moment, want de start van een nieuw hoofdstuk in de geschiedenis van Apache.be.
Apache.be is de merknaam van het journalistiek project waaraan De Werktitel vzw en De Werktitel
cvba meewerken. Apache.be staat voor een nieuwswebsite waar onderzoeksjournalistiek centraal
staat. De ambitie van Apache.be is haar ‘vierde macht’-functie terdege uit te voeren.
De Morgen
De geschiedenis van Apache.be reikt tot de ontslagronde bij De Morgen in 2009. Toen opperden
ontevreden De Morgen-journalisten het idee een eigen nieuwswebsite op te starten. Drie
krachtlijnen lagen aan de basis van de wil om iets nieuws te proberen.



Ze wilden weg van de waan van de dag en wensten in hun berichtgeving meer nadruk te
leggen op diepgravende, kwaliteitsvolle journalistiek en onderzoeksjournalistiek.
Ze waren overtuigd dat de ruime mogelijkheden van het internet tot een beter journalistiek
product zouden leiden.
Een laatste aandachtspunt vormde de correcte omgang met de journalisten zelf zodat
journalisten voldoende tijd zouden hebben om kritisch met hun onderwerp om te gaan; een
heikel punt in de hedendaagse mediasector.
Intussen hebben de meeste medewerkers van Apache.be geen banden met De Morgen, noch met de
groep die de eerste vergaderingen bijwoonde. Enkel Tom Cochez en Georges Timmerman hebben de
kwaliteitskrant op hun cv staan.
De drie krachtlijnen vormen echter wel nog steeds de reden van het bestaan van Apache.be.
De Werktitel
Het nieuwsproject kreeg in oktober 2009 zichtbaarheid toen de weblog De Werktitel boven de
doopvont werd gehouden. De boodschap aan de buitenwereld was “het is ons menens met onze
ambitie een nieuwe titel in de markt te zetten”. Maar de naam ‘De Werktitel’ gaf ook aan wat het
opzet was: aftasten wat journalistiek mogelijk is, kijken naar de interesse van de lezers,
experimenteren met softwaresystemen en iets ‘tastbaars’ in het uitstalraam zetten voor mogelijke
financiers.
Dat laatste – de financiers – zal de daaropvolgende jaren een constante blijven: de zoektocht naar
vers geld om het initiatief uit te bouwen en leefbaar te maken. En te houden.
Ook toen Apache.be vorm kreeg in het voorjaar van 2010 zat de financiering nog niet snor. De
Werktitel vzw ontving weliswaar giften van sympathisanten (type familie, vrienden en kennissen) en
diende met succes ook een subsidiedossier bij de minister van Media in, maar dat was onvoldoende
om de (dure) ambities waar te maken. Experimenten met advertenties en sponsors mislukten. De
kern miste sales-ervaring en advertentieprogramma’s op het internet – zo werd geleerd – werken
enkel bij grote bezoekaantallen of zeer gerichte nichewebsites.
Abonnement en cvba
In 2011 kwamen de pistes ‘abonnementen’ en ‘coöperanten’ aan de oppervlakte. Het verdienmodel
kreeg discussie na discussie steeds meer vorm en bestond uit twee luiken:
Blauwdruk voor een mediacoöperatie
8


De coöperanten zorgen voor het nodige (start)kapitaal. Apache.be kiest voor ‘kleine
coöperanten’ omdat dit de onafhankelijkheid van het project garandeert. De ‘lezer als medeeigenaar’ versterkt ook die onafhankelijkheidsboodschap, want het staat in schril contrast
met de mediagroepen in handen van één familie, een hefboomfonds of een internationale
groep. De kapitaalinbreng vormt bovendien een buffer om de moeilijke eerste jaren door te
komen.
De abonnementen zorgen voor de nodige terugkerende inkomsten. Uiteindelijk moet
Apache.be voldoende lezers overtuigen een abonnement te nemen zodat het project breakeven kan draaien. Winst wordt terug in het project gepompt of uitgekeerd aan de
aandeelhouders.
Dit model vormt nog steeds de basis van Apache.be.
Intussen heeft de kern er een belangrijk marketingaspect aan gekoppeld: enkel de inhoud van
Apache.be zorgt voor de verkoop van abonnementen. De groei in abonnees mag niet gehaald
worden uit extra’s zoals het weggeven van tassen, boeken of plooifietsen. Daarmee benadrukt
Apache.be de kwaliteit van de berichtgeving en stipt het een verschil met de klassieke media aan.
Voorts leerden de mede-oprichters de meerwaarde van de coöperanten kennen. Zij symboliseren
niet enkel het draagvlak voor het project en vormen ook niet louter een bron van kapitaal, maar
vervullen ook een meer strategische taak. Via de Algemene Vergadering en andere
ontmoetingsmomenten geven de coöperanten de noodzakelijke feedback op de strategische
beslissingen van de mede-oprichters en reiken ze nieuwe ideeën aan.
Blauwdruk
De uitwerking van de blauwdruk gaf Apache.be de kans de keuze voor een coöperatief project te
evalueren en het huidige project te verfijnen.
De Werktitel vzw voert het onderzoek naar de blauwdruk uit, maar heel wat ervaringen van De
Werktitel cvba hebben dit rapport gevoed.
Na de uitwerking van de blauwdruk in de periode januari 2013-februari 2014 blijft Apache.be in
dubio over de houding jegens de coöperatieve vennootschap. Eind 2013 werd een businessplan
uitgeschreven waarin het coöperatief aspect wel aan bod komt, maar waarin Apache.be aangeeft
ook open te staan voor de oprichting van een bvba of nv, eventueel naast de cvba.
Uit gesprekken met potentiële grote investeerders blijkt de cvba voor klassiek geschoolde
kapitaalinvesteerders een moeilijke piste omdat de investering moeilijk gevaloriseerd kan worden en
de doorverkoop van aandelen problematisch is. Twee scenario’s tekenen zich voor Apache.be af:


De cvba als kapitaalinvesteerder in een nv-structuur, waarbij de breed gedragen cvba een rol
als investeringsvehikel toebedeeld krijgt en haar invloed op het project grotendeels verliest.
De cvba participeert immers in de nv, naast de andere investeerders.
De nv van de kapitaalverschaffers participeert in de erkende cvba. De coöperatie blijft de spil
van het project en de investeerders moeten zo een beperkt rendement (maximaal 6%
rentevoet) en een beperkte inspraak (stemgewicht wordt tot 10% herleid) dulden.
Blauwdruk voor een mediacoöperatie
9
Het probleem
Er gaapt een diepe kloof tussen het ‘menselijk wenselijke’ en het ‘menselijk haalbare’. En vaak vormt
geld de sleutel tot het probleem. Althans, in een eerste stap. Want al snel zal blijken dat eens de zak
geld op tafel ligt er ook nog andere uitdagingen opduiken: strategie, leiderschap, management,
verwachtingen, motivatie, indicatoren, et cetera. En al snel zal ook blijken dat die zak geld
onvoldoende is…
Naast het verschaffen van kapitaal biedt een coöperatieve vennootschap echter ook andere troeven
en opportuniteiten. In de erkende coöperatieve vennootschap vond Apache.be de volgende
antwoorden op uitdagingen, vragen en problemen:





Geld
o Op laagdrempelige manier kapitaal ophalen
o Flexibel, altijd aanwezig en minder regels
Onafhankelijk
o Minder druk van de eigenaar op de redactie
o Niet afhankelijk van één of enkele grote geldverschaffers
o Geen inmenging van subsidiegevers
Participatie
o De coöperant als klankbord
o De coöperant als redactionele richting aangever
o De medewerker als coöperant
Rendabiliteit
o Geen ruimte voor winstmaximalisatie
Begrip
o Mediawijsheid
o Ondernemen begrijpen
Geld
Apache.be heeft inderdaad in de eerste plaats de richting een coöperatieve vennootschap gekeken
omdat de cvba een flexibele, instapklare vorm voor kapitaaluitbreiding is. De cvba is zowel voor de
uitbater van de vennootschap als voor de potentiële coöperant laagdrempelig. De administratieve
formaliteiten zijn beperkt en bij een erkende coöperatie hoeft voor een bedrag lager dan 2,5 miljoen
euro ook geen prospectus te worden opgesteld. Aandeelhouders kunnen op elk ogenblik toetreden
en ook het uittreden is eenvoudig.
Dat maakt de coöperatieve vennootschap een flexibel instrument om vers kapitaal op te halen bij
sympathisanten.
Onafhankelijk
Ieder redactioneel project legt graag de nadruk op de redactionele onafhankelijkheid. Idem dito voor
Apache.be. Een coöperatie kan echter de mogelijke invloed van de eigenaar op de redactie
verminderen. Immers, een coöperatie heeft niet één eigenaar, maar heeft er talrijke. Via de statuten
kan het aandeelhouderschap ook beperkt worden (maximaal aantal aandelen per coöperant) of kan
de invloed van een grotere aandeelhouder ingeperkt worden (één stem per aandeelhouder of
weging van de stemmen bij één stem per aandeel).
Maar de onafhankelijkheid kan – naast mogelijke redactionele invloed – ook op een andere manier
geïnterpreteerd worden: onafhankelijk van een grote financier. Journalistieke projecten vrezen de
Blauwdruk voor een mediacoöperatie
10
impact van de afhankelijkheid van één of een aantal grote financiers of commerciële
partners/adverteerders. Valt een geldverschaffer weg, dan kan de weerslag op de werking van de
organisatie enorm zijn. Bij een coöperatie is de afhankelijkheid minder groot aangezien er vele kleine
geldverschaffers zijn. Als er eentje uittreedt, dan kan die ‘gemakkelijk’ vervangen worden (en dat
moet zelfs niet).
Een derde reden waarom Apache.be een oplossing zag in een coöperatieve vennootschap, zit vervat
in het streven naar een onafhankelijkheid van subsidies. Immers, subsidies kunnen niet enkel
wegvallen, maar ze vormen ook een extra risico op redactionele beïnvloeding. De overheid bepaalt
door het uitschrijven van de subsidie waarover de mediaorganisatie zich zal buigen en waarover het
zal berichten. De subsidie – en vooral als het gaat om grote bedragen – bepaalt op die manier de
scope van de organisatie. Via de coöperatieve vennootschap kan een mediaorganisatie zich
losweken van die directe subsidiestromen en de bijhorende opgelegde redactionele richtingen.
Participatie
De coöperatieve vennootschap smeedt een band tussen de lezer en de organisatie. Die band kan
uitgroeien tot een uitgebreid participatief project. Bij Apache.be is de participatie veeleer beperkt.
De coöperanten nemen louter deel aan de Algemene Vergadering. In de toekomst zullen wellicht
vaker participatiemomenten worden ingebouwd. De lezer-coöperant treedt in deze op als een soort
klankbord, bewaker van de strategie en de externe kijk op de financiën.
Redactionele participatie is in het geval van Apache.be uit den boze omdat dit moeilijk spoort met
onafhankelijke onderzoeksjournalistiek. Maar in andere mediaprojecten kan een uitgebreide
participatievorm wel uitgewerkt worden. Zo kan het aandeelhouderschap een redactionele inbreng
(zelf media leveren) inhouden of een mogelijkheid tot inspraak in de redactionele lijn bevatten
(meepraten over de te behandelen onderwerpen). Hoe dichter de onderwerpen zich bij de lezer
bevinden (bv: een wijkkrant, een niche-uitgave), hoe uitgebreider overigens de kansen voor
lezersparticipatie.
Een speciale vorm van participatie kan ‘het-aandeelhouderschap-als-voorwaarde-om-mee-tewerken’ zijn. Dit geldt niet bij Apache.be, maar lijkt in het oog van het ICA-principe ‘Economische
participatie door leden’ niet onlogisch. Dit zorgt meteen ook voor een werknemersvriendelijk
klimaat bij de organisatie. De coöperatieve vennootschap zal op dat ogenblik de belangen van de
medewerkers vooropstellen, waardoor uitbuiting, foute verloning of te felle besparingsmaatregelen
door de medewerker-coöperanten kunnen worden tegengehouden.
Rendabiliteit
Kwaliteitsvolle media maken, kost geld. Bovendien zijn de winstratio’s niet enorm en verkeert de
sector momenteel in een dramatische identiteitscrisis. Die vaststellingen maken dat investeerders
niet staan te springen om mediaprojecten op basis van klassiek economische indicatoren te
ondersteunen. Vooral kwaliteitsgerichte projecten lijden hieronder.
Een erkende coöperatieve vennootschap beperkt echter via wettelijke weg de winstverwachtingen.
De vennootschapsvorm houdt qua perceptie ook zoveel meer in dan winstuitkeringen. Een
coöperatie wordt geassocieerd met duurzaamheid, participatie, zelfredzaamheid en kansen geven;
punten die zelden in een puur economische context een hoofdrol spelen.
Begrip
Doordat coöperanten dicht bij de werking van een mediaorganisatie betrokken worden, kan een
coöperatieve vennootschap ook leiden tot een groter begrip van ‘ondernemen’ en van ‘media
Blauwdruk voor een mediacoöperatie
11
maken’. Dit zal zelden de hoofdreden zijn waarom een mediaorganisatie kiest voor een coöperatief
concept, maar beide zijn wel belangrijke opportuniteiten die samen met de coöperatie komen.
Blauwdruk voor een mediacoöperatie
12
Het coöperatieve idee
Visie, missie, waarden
De visie, missie en waarden werden na een strategische denkoefening van een paar dagen
uitgewerkt en een half jaar later verder verfijnd. De visie werd in het voorjaar van 2014 herschreven
om het toekomstperspectief van Apache.be duidelijker aan te geven. Ze gelden voor Apache.be en
dus ook voor zowel De Werktitel cvba als voor De Werktitel vzw.
In de visie geeft Apache.be weer wat de ambitie is. De visie legt de nadruk op de rol van de media als
‘vierde macht’.
Apache.be wil opnieuw de burger correct informeren. Apache.be speelt in op een
samenleving in transitie waarin debat, context en inzicht een noodzaak vormen. In deze snel
veranderende omgeving zorgt Apache.be voor kritische reflectie en reikt het relevante
informatie aan. De duurzame langetermijnwerking louter gedragen door de lezer
beantwoordt de behoefte aan onafhankelijke diepgaande berichtgeving,
onderzoeksjournalistiek en duiding. Apache.be vervult zo de rol van de ongebonden vierde
macht in een democratische maatschappij.
In de missie werkt Apache.be uit wat er nodig is om de visie waar te maken. Daarin stippen we
diverse punten aan die we belangrijk vinden: kwaliteit, journalistiek, technologische en journalistieke
innovatie, onafhankelijkheid en het coöperatief idee via het mede-eigenaarschap en de participatie
van lezers en journalisten. De omschrijving ‘Ook financieel’ richt zich uitdrukkelijk op de financiële
eigenheid van een coöperatie.
De vierde macht in ere herstellen.
Apache.be vormt de referentie voor diepgaande berichtgeving, onderzoeksjournalistiek en
duiding. De organisatie innoveert op technologisch vlak en werkt onafhankelijk. Apache.be
staat ten dienste van en wordt gedragen door de lezers en de journalisten.
Naast een visie en een missie heeft Apache.be ook vier kernwaarden uitgekozen. De waarden
hangen sterk samen met de journalistieke deontologie en ethiek en de beweegredenen van
coöperatief ondernemen.




Verantwoord
Integer
Onafhankelijk
Zelfredzaam
Vanaf 2014 zal Apache.be de baseline ‘Journalistiek tot de vierde macht’ gebruiken.
Activiteiten van de coöperatie
Het naast elkaar bestaan van een vereniging zonder winstoogmerk (De Werktitel vzw) en een
coöperatieve vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (De Werktitel cvba) zorgt soms voor
verwarring. Nochtans is de taakverdeling vooral boekhoudkundig en voor diverse overheidsdiensten
belangrijk.
Eenvoudig gesteld bestaat de opsplitsing als volgt: alles wat gerelateerd is tot een subsidie
(inkomsten en uitgaven) behoort tot het takenpakket van de vzw. Al de rest – en de overhead die
met een gesubsidieerd project gepaard gaat maar niet door de subsidie wordt gedekt – komt bij de
cvba terecht.
Blauwdruk voor een mediacoöperatie
13
Op de Algemene Vergadering van de coöperatie geeft de kern overigens een stand van zaken van de
situatie bij de vzw, aangezien beide zo met elkaar verweven zijn.
Apache.be is een journalistieke nieuwssite. Het journalistiek product is (voorlopig) enkel te vinden op
www.apache.be. Een deel van de website is enkel met een abonnement toegankelijk.
De werking bestaat uit een redactionele afdeling, een webdevelopersteam en een niet-redactionele
poot.



De redactie bestaat uit een coördinator en journalisten, zowel in vast dienstverband als
freelancers. Zij werken redactionele onderwerpen uit en schrijven webposts (voornamelijk
tekst, maar dit kan ook bestaan uit infografieken, video, foto’s, audio, etc). De coördinator
zorgt dat de stukken publicatieklaar raken en publiceert de posts op het correcte ogenblik.
Freelance webdevelopers houden de website draaiende en implementeren nieuwe ideeën.
De niet-redactionele poot zorgt voor het vermarkten van de journalistieke onderwerpen,
gekoppeld aan het werven van abonnees en aandeelhouders. Daarnaast verzorgt het ook de
administratie, zoekt het naar alternatieve financieringsbronnen en helpt het abonnees met
problemen.
Hoewel de vzw en de cvba nauw met elkaar verbonden zijn, lijdt Apache.be hieronder geen nadeel.
Ook niet juridisch. Een heikel punt in een cvba-omgeving zoals de inzet van vrijwilligers is voor vzwopdrachten volgens de juridische dienst van SD Worx perfect mogelijk als de taak duidelijk aan de
vzw werd toebedeeld (via subsidie-afspraken, duidelijke overeenkomst en omdat de artikels niet in
het abonnementengedeelte staan).
Geografische afbakening
Apache.be is actief in Vlaanderen. De website was tweetalig, maar Apache.be en français werd eind
2013 stopgezet.
Vanaf 2014 bouwt Apache.be het Franstalig luik niet meer verder uit. De redactie nam de beslissing
met spijt in het hart, maar moest toegeven dat het runnen van een tweetalige nieuwssite intensief is
en amper synergiën telt. De cultuurverschillen tussen Franstalig en Nederlandstalig België vormen
een verrijking, maar zorgen er ook voor dat door de beperkte overlap de redactionele kosten bijna
verdubbelen.
Op dit ogenblik zijn er geen structurele internationale samenwerkingsverbanden, maar Apache.be
wil graag de banden met gelijkgestemde web-initiatieven in het buitenland (Mediapart in Frankrijk,
De Correspondent in Nederland en Exaro News in het Verenigd Koninkrijk) aanhalen en dat zowel op
redactioneel (uitwisseling en samenwerking rond redactionele onderwerpen) als op nietredactioneel vlak (uitwisseling van kennis en best practices).
Voor 2014 is wel een ad hoc-redactioneel project met De Correspondent opgezet.
Vennoten van de coöperatie
De vennoten van de coöperatie bestaan uit volgende doelgroepen:



Lezers
Medewerkers
Sympathisanten, kennissen, vrienden
Blauwdruk voor een mediacoöperatie
14
De vennoten ontvangen zowel een hard dividend (rendement op de investering) als een soft
dividend (voordelen waaronder korting op het abonnement, voorpublicaties, voordelige toegang tot
debatten en lezingen en eventueel kortingen bij partnerorganisaties).
Waarom een coöperatie
In het hoofdstuk ‘Het probleem’ komen de redenen van het waarom al aan bod.





Apache.be had nood aan een flexibele vorm van kapitaalverschaffing waarbij de
vennootschapsvorm vooral kapitaal kon ophalen bij sympathisanten en lezers en dit op
diverse tijdstippen.
De structuur van de coöperatie (veel kleine aandeelhouders) beperkt de mogelijke invloed
van de coöperanten op de redactie.
Dankzij een coöperatie hoeft Apache.be geen beroep te doen op één grote financier of grote
mediabedrijven en kan het dus onafhankelijk blijven opereren.
De oprichters van Apache.be vinden de betrokkenheid van de lezers/medewerkers
belangrijk. Apache.be is er immers vóór de lezers. Het ‘mede-eigenaarschap’ via de
coöperatie is een mooie vertaling van deze waarde in een concrete structuur.
Voor de oprichters van Apache.be is zelfredzaamheid belangrijker dan winstmaximalisatie.
De vrees bestaat dat het binnenhalen van een grote financier winstmaximalisatie voorop zou
kunnen stellen. Via de coöperatie én de erkenning van de coöperatie door de Nationale
Raad voor de Coöperatie wordt dit verhinderd.
Blauwdruk voor een mediacoöperatie
15
Bouwstenen voor een business plan
Projectnetwerk en aanpak
Bij de voorbereiding van De Werktitel cvba bestond de kern uit een aantal journalisten zonder
ervaring in bedrijfsmanagement, leiderschap of financieel beleid. Met vallen en opstaan heeft de
kern zich totaal nieuwe kennisgebieden eigen gemaakt. Maar dit is een trage, weinig efficiënte en
intensieve werkmethode die we u niet aanraden.
Bouwstenen project
Elke organisatie heeft een aantal gebieden die key zijn voor een succesvolle uitbating. Ze vormen
ook de bouwstenen van de uitwering van een coöperatief project. Bij een mediacoöperatie is het
redactioneel onderdeel vanzelfsprekend een sleutelelement.
Het project bestaat uit volgende bouwstenen:




Redactioneel: de redactie moet zich één voelen met de doelstellingen van de coöperatie. De
journalisten zullen immers de belangrijkste ambassadeurs van het coöperatief project
worden. Elke medewerker moet daarom zich het project eigen maken, de eigen rol in het
geheel begrijpen en de implicaties voor de redactie/redactionele lijn verstaan en
goedkeuren. Regelmatige inspraak (tweerichtingsverkeer) is daarom belangrijk. De redactie
bepaalt immers het ‘product’ van de organisatie. Bij een participatief project moet de
redactie ook open staan voor deze participatie.
Marketing en communicatie: aandeelhouders werven en participatie aanmoedigen lukt
enkel als de coöperatie de potentiële aandeelhouders hiervoor warm maakt. Dit is een
oefening die nooit ophoudt en steeds nieuwe impulsen vergt. De communicatie moet altijd
transparant, in een duidelijke taal en eerlijk gebeuren. Schep zeker geen verwachtingen die
niet ingelost kunnen of zullen worden. Bij het opstellen van strategische- en actieplannen
hoort daarom steeds een hoofdstuk communicatie waarin – eigen aan coöperatief
ondernemen – niet enkel de boodschap verspreiden aan bod komt, maar ook de
betrokkenheid van de stakeholders centraal staat.
Technisch: onderschat de impact van het technische luik en de praktische uitwerking ervan
voor het project niet. Bij Apache.be lag de focus op de website, maar in andere
mediaprojecten kan dit betrekking hebben op print & distributie, op online
participatiemogelijkheden, op audiovisuele benodigdheden, op opleidingstools, et cetera.
Hoe vroeger het technisch luik in het project aangesneden wordt, hoe meer het project zich
kan aanpassen en inbedden in trends, verwachtingen en vereisten eigen aan de technologie.
Financieel: dit onderdeel is vanzelfsprekend uitermate belangrijk en loopt eigenlijk als een
rode draad doorheen elke bouwsteen. Elke bouwsteen moet leren een budget op te stellen
en uit te werken. Het financiële aspect mag echter het project niet afremmen of het
enthousiasme uit de groep zuigen. Hoe verder in de concretisering van het project, hoe
groter de aandacht voor de financiën, maar begin met dromen en ambitieuze doelen.
Echter, op het einde van de rit moet de rekening evenwel kloppen.
Projectteam
Het projectteam bestaat uit een aantal personen:



De projectleider
Eventueel een coach
De verantwoordelijken van elke bouwsteen, waaronder de zakelijk leider en de
hoofdredacteur
Blauwdruk voor een mediacoöperatie
16

De experten
Eén projectleider die het geheel in de hand heeft, projectmedewerkers op hun verplichtingen wijst
en eventueel knopen doorhakt, heeft de voorkeur op een groep waar de gedeelde
verantwoordelijkheid en de unanimiteitseis uiteindelijk tot stilstand kan leiden. De keuze van de
projectleider is een sleutelbeslissing waarbij de vereiste talenten vooraf goed moeten worden
opgelijst en afgetoetst en waarbij elke verantwoordelijke van de bouwsteen zich in de projectleider
moet terugvinden. Starten met het opstellen van een verlanglijst inzake talenten en capaciteiten kan
de zoekrichting aanwijzen. In een ideale wereld heeft de projectleider trouwens wat kennis van elke
bouwsteen.
Bij Apache.be wordt het kernteam bijgestaan door ‘een zakelijke coach’. Onze coach is een mediaondernemer die al vele wateren heeft doorzwommen en enkele succesvolle projecten heeft geleid.
De coach is voor onervaren ondernemers van onschatbare waarde. Hij/zij neemt geen beslissingen
en neemt ook geen taken op zich, maar speelt klankbord en grijpt met kritische vragen op het
beslissingsproces in. Hij/zij verplicht met de werkwijze het team om elke beslissing degelijk te
argumenteren en de professionele aanpak door te drijven.
Het projectteam bestaat voorts uit de verantwoordelijken van elke bouwsteen (of personen die deze
verantwoordelijkheid in de toekomst willen opnemen). De zakelijk leider en de hoofdredacteur zijn
sleutelpionnen in het team. Zij kunnen dus niet door een andere persoon vervangen worden.
Vormen ze geen deel van het team, dan geeft dit het signaal naar de buitenwereld toe en naar de
eigen medewerkers toe als zou de mediacoöperatie niet gedragen worden door de eigen
leidinggevenden.
De experten maken geen deel uit van het team, maar zijn belangrijke toetsstenen en onontbeerlijke
kanalen van kennis. Apache.be had bij de voorbereiding van De Werktitel cvba en de uitwerking van
het project veel hulp aan de boekhouder (voor de financiële kant van de zaak), de advocaat (voor de
juridische finaliteit) en een aantal ervaren webdevelopers.
De media zijn een snel evoluerende sector. Daarom is het ook goed dat het projectteam de metaactualiteit opvolgt en regelmatig deelneemt aan en netwerkt op de vele conferenties, keynote
sessies en onderzoek namiddagen over de toekomst van journalistiek en duurzaam ondernemen in
binnen en buitenland.
Stakeholderanalyse
Apache.be heeft diverse stakeholders. De strategische stakeholders spelen een hoofdrol in het
bepalen van de strategie van de organisatie. Tactische stakeholders hebben invloed op de uitwerking
van de strategische beslissingen. De dagelijkse werking wordt door de operationele stakeholders
verzorgd.
In onderstaand overzicht werd minder rekening gehouden met de eigenheden van de
mediacoöperatie uitgebouwd door Apache.be. Het stakeholderoverzicht geeft een aanknopingspunt,
maar zal aan de hand van strategische keuzes verder moeten worden ingevuld. Bij elke stakeholder
worden de samenwerkingsmogelijkheden bekeken, de vennootpolitiek afgetoetst en de winwinsituatie omschreven.
Een voorbeeld: een mediacoöperatie waar vooral journalisten aandeelhouders zijn, zal anders
aankijken tegenover de lezer als stakeholder dan bij een mediacoöperatie waarbij de lezer
aandeelhouder moet zijn vóór hij/zij een artikel kan lezen.

Strategische stakeholders
Blauwdruk voor een mediacoöperatie
17


o Oprichters
o Bestaande aandeelhouders
o Journalisten
Tactische stakeholders
o Experten
o Overheid
o Andere media-initiatieven
o Partners
Operationele stakeholders
o Leveranciers
o Lezers/abonnees
o Adverteerders
o Medewerkers
Strategische stakeholders



Oprichters
o Samenwerking: de oprichters zijn sleutelpersonen en worden betrokken bij elk
aspect van de organisatie.
o Vennoot: ze zijn belangrijke vennoten en zijn vertegenwoordigd in de Raad van
Bestuur. Via speciale aandelen kunnen ze extra verantwoordelijkheden krijgen.
o Win-win: de oprichters brengen expertise en enthousiasme binnen de coöperatie. Zij
zorgen ervoor dat de coöperatie vorm krijgt. Via hun rol binnen de coöperatie
kunnen ze hun eigen project sturen en begeleiden in de richting die ze graag
wensen.
Bestaande aandeelhouders
o Samenwerking: de aandeelhouders worden op regelmatige tijdstippen geïnformeerd
over de gang van zaken en het doen en laten van de coöperatie. Zij hebben zelf ook
een stem in de strategische beslissingen van de cvba. Afhankelijk van de
participatiegraad kan dit veel onderwerpen omvatten of statutair beperkt worden
tot een aantal onderwerpen.
o Vennoot: aandeelhouders zijn vennoten. De statuten bepalen hoe ze in de Raad van
Bestuur vertegenwoordigd worden.
o Win-win: de coöperatie ontvangt kapitaal van de aandeelhouders. Via hun deelname
in de Raad van Bestuur, Algemene Vergadering of andere participatiemomenten
delen ze hun ervaring en verwachtingen met de coöperatie. In ruil ontvangen ze
eventueel een dividend en weten ze dat ze aan een duurzaam project meewerken.
Journalisten
o Samenwerking: in een mediacoöperatie zijn de journalisten (in vast verband en
freelance) een belangrijke stakeholder. Zij bepalen het uiteindelijke product en
spelen een hoofdrol in de concretisering van de strategie. Niet enkel via de
hoofdredacteur en de redactiecoördinator moet hun stem gehoord worden. Het kan
geen kwaad de journalisten regelmatig (ad hoc of gestructureerd) zelf bij
strategische discussies te betrekken.
o Vennoot: de coöperatie kan ervoor kiezen enkel met journalistieke medewerkers
samen te werken die vennoot zijn. Dit is slechts een optie, maar vergt wel een
duidelijke communicatie als deze piste gevolgd wordt. Een vertegenwoordiging van
de journalisten binnen de Raad van Bestuur – eventueel enkel met een adviesfunctie
– is een must.
Blauwdruk voor een mediacoöperatie
18
o
Win-win: journalisten zijn onontbeerlijk voor een succesvolle mediacoöperatie. Zij
zorgen dat de mediacoöperatie ‘inhoud’ heeft en dus kan blijven bestaan.
Tegelijkertijd krijgen journalisten via de mediacoöperatie de kans om hun job uit te
oefenen en geeft de coöperatie hen een platform.
Tactische stakeholders




Experten
o Samenwerking: experten uit het academisch speelveld, uit de mediasector en uit
belangenverenigingen (VVJ, et cetera) spelen een belangrijke rol als klankbord voor
de mediacoöperatie. De samenwerking verloopt echter zelden gestructureerd en
volgens een vast tijdschema. De experten vormen meer een pool waarop het
management van de mediacoöperatie bij vragen, onduidelijkheden of discussies
over nieuwe tactische wegen een beroep kan doen. De samenwerking kan wel
gestructureerd worden.
o Vennoot: experten kunnen uit sympathie vennoot worden, maar een must is het
zeker niet. Ze kunnen wel opgenomen worden in de Raad van Bestuur of in een
aparte Stuurgroep.
o Win-win: voor de mediacoöperatie zijn de voordelen van de samenwerking met
experten duidelijk, maar dat is niet altijd het geval voor (onbezoldigde) experten. Dit
vormt daarom een extra aandachtspunt in de samenwerking met experten.
Overheid
o Samenwerking: de samenwerking met de overheid verloopt op diverse niveaus:
administratief, door het subsidiebeleid en via lobbywerk. Elk vergt een andere
aanpak. Tactisch en strategisch zijn vooral het subsidiebeleid en het lobbywerk
belangrijk.
o Vennoot: om de onafhankelijkheid van de mediacoöperatie niet te ondergraven, is
de overheid als vennoot zelden een goed idee. De overheid kan – als de
samenwerking zeer hecht is – wel in een Stuurgroep of een ander soort klankbord
opgenomen worden.
o Win-win: een goede relatie met de overheid is belangrijk voor een mediacoöperatie.
Net als in elke sector, kan de overheid voor de activiteiten van een mediacoöperatie
een faciliterende rol spelen. De kritische ingesteldheid van de mediacoöperatie – via
bijvoorbeeld lobbywerk – zorgt ervoor dat de overheid een beter en een aan de
noden van de gemeenschap aangepast beleid kan voeren.
Andere media-initiatieven
o Samenwerking: de relatie met andere media-initiatieven kan constructief
(samenwerking, overname primeurs, media-aandacht verzorgen, gezamenlijke
standpunten innemen) zijn, maar het is eveneens een relatie dat op concurrentiële
leest is geschoeid.
o Vennoot: andere media-initiatieven zijn geen aandeelhouder en horen ook niet in de
Raad van Bestuur of de Stuurgroep van de organisatie.
o Win-win: een goede verstandhouding met de andere spelers in de mediasector is
belangrijk omwille van de voordelen die voortvloeien uit samenwerkingsverbanden,
de overname van primeurs, het verzorgen van media-aandacht of het innemen van
gezamenlijke lobbystandpunten. Die voordelen zijn er voor alle betrokken partijen.
Partners
Blauwdruk voor een mediacoöperatie
19
o
o
o
Samenwerking: ieder redactioneel project heeft een aantal journalistieke
samenwerkingsverbanden lopen. Soms punctueel maar even goed over een langere
termijn. Die samenwerkingsvormen komen ook voor op marketingvlak.
Vennoot: hechte samenwerkingsvormen kunnen in aandeelhouderschap en zelfs in
een zitje in de Raad van Bestuur of de Stuurgroep vertaald worden. Maar dit is geen
must.
Win-win: goede afspraken maken goede vrienden. Dat geldt ook voor partnerships.
Een ‘contract’ van de samenwerking met uitleg over de verwachtingen en de
afspraken is daarom geen overbodige luxe. Beide partijen moeten het gevoel
hebben dat ze iets aan de samenwerking hebben, anders zal de samenwerking geen
lang leven beschoren zijn.
Operationele stakeholders



Lezers / abonnees
o Samenwerking: een mediacoöperatie kan niet zonder lezers (en voor Apache.be:
abonnees). De lezers vormen uiteindelijk de enige reden van bestaan van elk
medium; en dat geldt dus ook voor een mediacoöperatie. Bovendien vormen lezers
het potentieel aan aandeelhouders. Vandaar het belang om met de lezers een
‘conversatie’ op te starten. Media zijn – en zeker mediacoöperaties – geen
eenrichtingsverkeer. De organisaties moeten steeds luisteren naar wat de lezers
wensen, hierop een antwoord formuleren en uitleggen waarom de organisatie
bepaalde keuzes maakt.
o Vennoot: lezers vormen in een doorsnee structuur van een mediacoöperatie de
grootste groep aandeelhouders (tenzij de coöperatie ervoor kiest om enkel met
journalisten-coöperanten te werken). Lezers-vennoten tonen voorts een grotere
trouw aan een titel en sommigen zijn ook bereid om het project vorm te geven.
Belangrijk is echter om – afhankelijk van het opzet van de mediacoöperatie –
duidelijk de grenzen aan te geven inzake beïnvloeding van de redactie.
o Win-win: een goede mediacoöperatie beantwoordt aan de noden van de lezers. De
lezers – op hun beurt – zorgen voor de bestaanszekerheid van de mediacoöperatie.
Adverteerders
o Samenwerking: sommige media-initiatieven steunen (deels) op advertenties. Net als
de lezers/abonnees vormen adverteerders een belangrijke stakeholdersgroep waar
naar geluisterd moet worden.
o Vennoot: adverteerders zijn geen vennoot.
o Win-win: adverteerders zorgen voor inkomsten. Bovendien kan een samenwerking
ook in twee richtingen verlopen waardoor lezers niet enkel geïnformeerd worden
door de adverteerder, maar ook nog een extra krijgt.
Leveranciers
o Samenwerking: met de meeste leveranciers is er een louter operationele
samenwerking. Soms kan dit evenwel uitgroeien tot een partnership op marketingof redactioneel vlak (zie tactische stakeholders).
o Vennoot: leveranciers kunnen door het open karakter van een mediacoöperatie
aandeelhouder worden, maar dit is geen must. Tenzij het management een speciaal
aandeelhoudersproject naar leveranciers uitwerkt, naar analogie met bijvoorbeeld
journalisten (zij zijn uiteindelijk ook ‘leveranciers’).
o Win-win: leveranciers ontvangen een vergoeding en zij zorgen er in ruil voor dat de
mediacoöperatie haar werking feilloos en kwalitatief kan uitvoeren.
Blauwdruk voor een mediacoöperatie
20

Medewerkers
o Samenwerking: de vaste medewerkers van een mediacoöperatie zorgen ervoor dat
de organisatie draait. Zij verdienen dus inspraak in de strategische en tactische
discussies over hun domein.
o Vennoot: de medewerkers kunnen, net als journalisten, opgenomen worden in het
aandeelhoudersproject. Als dit het geval is, kan een vaste vertegenwoordiging in de
Raad van Bestuur overwogen worden.
o Win-win: tevreden werknemers zorgen voor een succesvol en duurzaam bedrijf.
Corporate Governance
Bij de oprichting van De Werktitel cvba koos Apache.be voor een structuur waarbij de oprichters een
ruimere verantwoordelijkheid dragen dan de toekomstige lezers-aandeelhouders. Met een systeem
van A- en B-aandelen wordt de inspraak van de B-aandeelhouders beperkt. Belangrijkste inperking:
de B-aandeelhouders kunnen de statuten niet eenzijdig wijzigen. De A-aandeelhouders hebben ook
een vetomacht inzake de kandidaten voor de Raad van Bestuur voorgeschoven door de Baandeelhouders.
De medeoprichters namen deze startbeslissing omdat ze op die manier willen verhinderen dat de
lezers hun project een andere richting geven.
Uit beperkt onderzoek bij de aandeelhouders van Apache.be blijkt intussen dat de aandeelhouders
van Apache.be hier geen graten in zien en voor dit standpunt begrip hebben. De aandeelhouders
willen vooral op regelmatige basis geïnformeerd worden en hun mening over strategische
beslissingen geven.
De verantwoordelijkheden van de Algemene Vergadering zijn beperkt tot het wettelijk minimum,
zoals de goedkeuring van de jaarrekeningen en het benoemen van de leden van de Raad van
Bestuur. De andere verantwoordelijkheden bevinden zich bij de Raad van Bestuur. Eigen aan een
start-up bestaat de Raad van Bestuur momenteel grotendeels uit de medewerkers annex
medeoprichters die elke dag Apache.be vorm geven.
Maar zo’n rigide structuur met een hoofdrol voor de medeoprichters hoeft niet noodzakelijk een
voorwaarde te zijn voor een succesvolle mediacoöperatie. Zo’n aanpak past hoogst waarschijnlijk
zelfs niet als de coöperatie veel belang hecht aan participatie door lezers op redactioneel of
strategisch vlak. In zo’n situatie lijkt een gelijke behandeling van alle lezers-aandeelhouders meer
opportuun. Zo voelt iedereen zich op dezelfde manier bij het project betrokken. De invloed van de
lezers-aandeelhouders op de structuur en de toekomst van het project wordt dan wel groter.
Bij de opmaak van de statuten en de uitwerking van de verantwoordelijkheden van de Algemene
Vergadering, de Raad van Bestuur en het managementteam is deze afweging belangrijk. Houd
daarbij rekening met worst case scenario’s, want de statuten worden meestal opgediept als de
aandeelhouders of bestuursleden het niet eens kunnen worden.
Marketing en communicatie
De marketingstrategie van Apache.be bestaat uit drie krachtlijnen: de naambekendheid verhogen,
abonnees werven en het aantal aandeelhouders verhogen. Centraal in de marketingstrategie van
Apache.be staat de sterke inhoudelijke journalistiek. Het ‘eigen nieuws’ en de ‘eigen
onderzoeksjournalistiek’ moeten in se het product Apache.be verkopen.
Blauwdruk voor een mediacoöperatie
21
Daarnaast speelt de marketingstrategie ook in op het communitygevoel rond Apache.be dankzij de
mediacoöperatie: het mede-eigenaarschap, de lezersparticipatie, de afwezigheid van
winstmaximalisatie en het herstellen van de ‘vierde macht’.
Markt
De doelgroep van Apache.be wordt omschreven als ‘de geïnteresseerde meerwaardezoeker op zoek
naar duiding en inzicht’.
Tijdens een segmenteringsoefening kleefde de kern van Apache.be volgende belangrijke
eigenschappen op de doelgroep:




Is nieuwsgierig en volgt de actualiteit op
Gaat op zoek naar achtergrond, analyse en context zodat hij/zij zich zelf een mening kan
vormen
Wenst te betalen voor kwaliteitsvol nieuws
Staat open voor achtergronden die niet aan de actualiteit vasthangen
Uit een beperkt onderzoek bij de huidige Apache.be-bezoekers blijkt dit goed overeen te komen met
de werkelijkheid. Daaruit bleek ook dat Apache.be een overwegend mannelijk publiek bereikt. De
Apache.be-bezoekers zijn voorts hooggeschoold, hebben meestal een job of zijn student en
bevinden zich in de middenklasse.
Het overwicht aan mannen in het lezerspubliek is overigens een aandachtspunt, net als de
afwezigheid van nieuwe Belgen onder de lezers.
Toegevoegde waarde
De unique selling proposition van Apache.be bestaat uit:



Diepgravende onderzoeksjournalistiek die onderwerpen aansnijdt die anderen niet durven
of kunnen publiceren
Geen advertenties op de website
Lezers die mede-eigenaar van Apache.be kunnen worden
Concurrentie
De concurrentie is uitgebreid en internationaal, maar toch heeft Apache.be het gevoel een niche
gevonden te hebben: kwaliteitsvolle (onderzoeks)journalistiek over Vlaamse onderwerpen waarbij
de uitgebreide mogelijkheden van het internet op het onderzoek worden toegepast.
De concurrentie waarmee Apache.be rekening houdt, zijn de publicaties waar
onderzoeksjournalistiek ook aan bod komt, waaronder de kwaliteitskranten De Standaard, De
Morgen en De Tijd, de nieuwsmagazines Knack en Humo en de Vlaamse televisieprogramma’s
Terzake, Koppen, Telefacts, Panorama en Reyers Laat.
Marketing mix
Het product bestaat uit de nieuwssite Apache.be te vinden op www.apache.be waarop regelmatig
(onderzoeks)journalistieke stukken worden geplaatst. De website is ook perfect leesbaar op tablet
en mobiele telefoon.
De prijs is ‘democratisch’. Het prijsmodel is eenvoudig. Een maandabonnement kost 3,5 euro; een
kwartaalabonnement 10 euro en een jaarabonnement 39 euro. De kostprijs van de
steunabonnementen bedragen per jaar 100 euro en per kwartaal 30 euro. Daarnaast zijn er nog
voordelige mogelijkheden voor de aankoop van grote aantallen abonnementen. Op termijn zal de
Blauwdruk voor een mediacoöperatie
22
prijs echter moeten stijgen om een rendabel model uit te kunnen werken (een prijs van 70 euro per
jaar wordt overwogen). Alle prijzen zijn inclusief 21% btw.
Eén aandeel kost momenteel 250 euro, maar dit blijkt té veel geld te zijn voor onze lezers. In maart
2014 werd het aandeel naar 50 euro teruggeschroefd.
Plaats: de abonnementen en aandelen worden op dit ogenblik vooral online – op de eigen website –
aangeboden. Apache.be werkt wel aan een tweede distributiekanaal: via een stand op diverse
publieke manifestaties.
Qua promotie zijn de mogelijkheden beperkt omdat Apache.be niet over een groot marketingbudget
beschikt. Toch vinden er marketingacties plaats: online (mailing, nieuwsbrieven, sociale media,
mobile) en offline (vermeldingen in media, partners, ruiladvertenties, debatten en roadshows). Deze
acties hebben als doel:



Meer bezoekers naar de website te halen (relevantie Apache.be verhogen)
De bezoekers een abonnement te verkopen (de recurrente inkomsten Apache.be verhogen)
De trouwe Apache.be-aanhangers tot aandeelhouder te overtuigen (kapitaal De Werktitel
cvba vergroten)
Human Resources Management
Organogram
Een belangrijke eigenschap van een journalistieke organisatie is de onafhankelijkheid van de
redactie. Die wordt weerspiegelt in onderstaand organogram. Het redactionele en niet-redactionele
luik zijn gescheiden.
Algemene
Vergadering
cvba/vzw
Raad van Bestuur
cvba/vzw
Kernredactie
Administratief
verantwoordelijke
Hoofdredacteur
Vaste journalisten
Freelancers
Coördinator
Marketeer
Dev-team
Columnisten
Partners
Vrijwilligers
Vrijwilligers
administratie
Personeelsbeleid
Apache.be heeft sinds januari 2013 medewerkers in vast dienstverband (de hoofdredacteur en de
coördinator van de Franstalige poot van Apache.be). De andere medewerkers werken als freelancer.
Blauwdruk voor een mediacoöperatie
23
Af en toe biedt een sympathisant ook iets vrijwillig aan, maar 99% van de werkzaamheden bij
Apache.be worden vergoed. De vrijwilligers ontvangen via De Werktitel vzw een
vrijwilligersvergoeding als hun werk past in een subsidie. Past het artikel niet in een subsidie, dan
wordt geen vrijwilligersvergoeding betaald.
Hoewel Apache.be door twee vennootschappen wordt overkoepeld, bestaat er slechts één
personeelsbeleid. Alle lonen worden bepaald door het voor de personeelsleden meest voordelige
paritair comité, zijnde PC 218.00.
Voor freelancers wordt gewerkt met een beperkt aantal tarieven, waardoor er geen willekeur
optreedt. Een belangrijk aandachtspunt bij journalistieke freelancers is – jammer genoeg – de
beperkte kennis van de zelfstandige journalisten over hun wettelijke verplichtingen. Redactioneel
werk voor websites had geen btw-vrijstelling (zoals wel het geval is voor magazines of kranten) –
sinds februari 2014 is de vrijstelling uitgebreid naar webwerk - , maar heel wat freelancers opereren
zonder btw-nummer wat tot problemen kan leiden. Daarnaast is ook de onduidelijkheid inzake de
auteursrechtenwetgeving nog steeds heikel punt.
Het personeelsbeleid van Apache.be is nog niet volledig uitgeschreven. Het vormt echter wel een
aandachtspunt. Zo zullen processen worden uitgeschreven, zal er aandacht besteed worden aan
evaluaties en productiviteitsmetingen, zullen er nauwkeuriger functiebeschrijvingen komen en zullen
medewerkers mogelijkheden krijgen om hun competenties verder aan te scherpen.
Financieel plan
Op het ogenblik van schrijven wordt het financieel plan van Apache.be herbekeken. Details wat
betreft rentabiliteit, bruto marge, cash flow of de financierings- en kapitaalbehoefte kunnen dus niet
in detail gegeven worden.
Een ontwerp-businessplan geeft wel volgende krachtlijnen mee:





Noodzaak aan 1,5 miljoen euro kapitaal (ruim gemeten; weinig comfortabele minimumgrens
is circa 700.000 euro) om de komende drie jaar te overbruggen.
Na drie jaar bij 11.000 betalende abonnees aan 70 euro per jaarabonnement het break-even
punt bereiken. In jaar 3 enkele maanden break-even; in jaar 4 op jaarbasis break-even.
De kosten bestaan uit:
o Zeven voltijdse medewerkers voor de redactie
o Het budget van circa één voltijdse voor freelance vergoedingen
o Drie voltijdse medewerkers aan niet-redactionele zijde (zakelijk leider annex
administratie, marketeer en webdeveloper)
o Een marketingbudget (vooral in de eerste twee jaar)
o Totaal: circa 700.000 euro per jaar
De inkomsten bestaan uit:
o Abonnementsgelden (B2C en B2B)
o De verkoop van afgeleide journalistieke producten zoals e-books en online dossiers
en de organisatie van lezingen
o De omzet stijgt geleidelijk en overtreft in het vierde jaar 700.000 euro op jaarbasis
De financiering gebeurt door middel van:
o Crodwfunding bij het grote publiek via de cvba (voor 200.000 euro)
o Aantrekken grotere financiers die eventueel hun kapitaal in een nv kunnen
onderbrengen (het overige bedrag: 1,3 miljoen euro)
Blauwdruk voor een mediacoöperatie
24
o
De relatie tussen de nv en de cvba is nog niet uitgemaakt, maar twee opties liggen
op tafel:
 Optie 1 (voorkeurscenario): de financiers nemen een participatie
rechtstreeks in de erkende cvba of investeren in de erkende cvba via een
nieuw op te richten nv. De spil blijft de huidige erkende cvba.
 Optie 2: de erkende cvba neemt de rol op van investeerder en brengt
kapitaal in de nieuw op te richten nv in. Naast de cvba investeren ook de
financiers rechtstreeks in de nv.
Apache.be heeft bij de oprichting van De Werktitel cvba al een paar belangrijke keuzes gemaakt:











Eén aandeel kost 250 euro. Dit is intussen herbekeken en naar 50 euro teruggebracht.
Het startkapitaal, aangedragen door de mede-oprichters, bestaat uit A-aandelen.
Het kapitaal vergaart bij lezers, sympahtisanten en medewerkers bestaat uit B-aandelen.
De doelstelling was 2.000 aandelen aan 250 euro per stuk uit te geven (100.000 aandelen
aan 50 euro per stuk). Momenteel zijn 2.300 aandelen verkocht (A- en B-aandelen samen;
aan 50 euro per stuk).
Enkel A-aandeelhouders kunnen de statuten wijzigen. Zij hebben ook vetorecht tijdens het
aanstellen van de Raad van Bestuur.
Het maximaal dividend bedraagt 6%.
De cvba werd erkend door de Nationale Raad voor de Coöperatie.
De Werktitel cvba streeft niet naar winstmaximalisatie, maar naar een gezonde
bedrijfsvoering voor Apache.be waarbij zo weinig mogelijk beroep wordt gedaan op
subsidies of vreemd vermogen (leningen, kredieten, et cetera).
De mogelijkheden qua vreemd vermogen zijn momenteel beperkt, aangezien Apache.be nog
niet break even draait en amper goederen in bezit heeft en daardoor verschaffers van
vreemd vermogen geen garanties kan bieden.
Het business model bestaat uit het vergaren van eigen vermogen via de mediacoöperatie
om op die manier de start van Apache.be te financieren. Apache.be moet daarna snel
(binnen een paar jaar) tot een niveau komen waarbij de omzet van de abonnementen en
eventuele afgeleide journalistieke producten de werking én toekomstige investeringen
alleen kan dragen.
De redactie werkt onafhankelijk. De aandeelhouders van de cvba hebben geen invloed op de
redactiekeuzes.
Blauwdruk voor een mediacoöperatie
25
Evaluatie van de coöperatieve werking
Link met de ICA-definitie
De ICA-definitie
De ICA defenitie luidt:
A co-operative is an autonomous association of persons united voluntarily to meet their
common economic, social, and cultural needs and aspirations through a jointly-owned and
democratically-controlled enterprise.
Apache.be en De Werktitel cvba kunnen zich terugvinden in het idee van coöperatief ondernemen.
De belangrijkste onderdelen uit de definitie toegelicht:






Autonoom: De Werktitel cvba heeft de ambitie onafhankelijk van de overheid of van andere
bedrijven te functioneren. Alle subsidieprojecten bevinden zich daarom in De Werktitel vzw.
De mede-oprichters benadrukken overigens graag dat het ultieme doel van het Apache.beproject een mediaorganisatie is dat volledig zelfstandig haar opdrachten kan uitvoeren; dus
zonder directe inbreng van de overheid, investeerders of andere ondernemingen.
Vereniging van personen: De Werktitel cvba telt onder haar aandeelhouders zowel
particulieren als ondernemingen.
Vrijwillig: de aandeelhouders van De Werktitel cvba kunnen vrij toetreden en uittreden. Aan
het uittreden zijn wel enkele voorwaarden verbonden. Zo kan een aandeelhouder pas na het
zesde jaar uittreden. Ook kan de Raad van Bestuur aandeelhouders verhinderen uit te
treden als de kapitaalvlucht de toekomst van de organisatie in gevaar zou brengen.
In hun economische, sociale en culturele noden voorzien: de noden van de aandeelhouders
(degelijke, onafhankelijke journalisitiek) staan centraal. De Werktitel cvba zet zich in om deze
noden en behoeften te beantwoorden.
Gezamenlijk eigenaarschap en democratisch gecontroleerd: hoewel in de structuur van De
Werktitel cvba een aantal mechanismen zijn ingebouwd om de macht van de Baandeelhouders in te perken, hebben de B-aandeelhouders wel degelijk inspraak. In andere
mediacoöperaties kan deze aandeelhoudersparticipatie verder uitgebouwd worden of
explicieter zijn.
Een onderneming: De Werktitel cvba is zich ervan bewust dat het zich in een markt bevindt
en handelt daar ook naar.
De relatie met de aandeelhouders
Het coöperatief idee dat Apache.be via De Werktitel cvba heeft vorm gegeven, respecteert ook de
drievoudige relatie met de aandeelhouder. Door koudwatervrees en een voorzichtigheidsgevoel
vanwege de mede-oprichters is de relatie met de aandeelhouders echter beperkt. Maar dit mag
andere mediacoöperatieven er niet van weerhouden om de inspraak en de democratische controle
van de aandeelhouders te vergroten.
De drievoudige relatie van de aandeelhouders met de coöperatieve vennootschap vertaalt zich in:


De focus ligt bij de voordelen voor de gebruikers: journalistiek – waar volgens de
aandeelhouders van De Werktitel cvba een nood aan is – staat in alle geledingen van
Apache.be centraal.
Eigendom van haar gebruikers: de aandeelhouders van De Werktitel cvba zijn de lezers van
Apache.be en de medewerkers – journalisten, maar ook andere – van het project. Apache.be
is echter niet enkel toegankelijk voor de aandeelhouders (dit zou trouwens een valabel
Blauwdruk voor een mediacoöperatie
26

model voor een mediacoöperatie kunnen zijn). Momenteel zijn er slechts beperkte
voordelen voor de aandeelhouders (genre korting op het abonnement of gratis toegang tot
betalende Apache.be-events), maar daar kan in de toekomst verandering in komen.
Dit wordt gecontroleerd door haar gebruikers: de verdeling A- en B-aandeelhouders perkt de
controlefunctie van ‘de gebruikers’ in, maar zij hebben nog steeds inspraak en worden ook
vertegenwoordigd in de Raad van Bestuur.
Waarden
ICA heeft ook een aantal waarden voor coöperatieve ondernemingen opgesomd. Ook in deze
waarden kan Apache.be via De Werktitel cvba zich terugvinden.
Co-operatives are based on the values of self-help, self-responsibility, democracy, equality,
equity and solidarity. In the tradition of their founders, co-operative members believe in the
ethical values of honesty, openness, social responsibility and caring for others.
Sommige van deze waarden worden door De Werktitel cvba overigens expliciet als kernwaarden van
de organisatie naar voor geschoven. De andere waarden komen overigens sterk overeen met de
waarden die eigen zijn aan de journalistieke deontologie, zoals ‘caring for others’ of ‘openness’. De
kernwaarden van De Werktitel cvba:




Verantwoord (‘self-responsibility’ en ‘social responsibility’)
Integer (‘honesty’)
Onafhankelijk
Zelfredzaam (‘self-help’)
Link met de ICA-principes
Vrijwillig en open lidmaatschap
Co-operatives are voluntary organisations, open to all persons able to use their services and
willing to accept the responsibilities of membership, without gender, social, racial, political or
religious discrimination.
Het aandeelhouderschap van De Werktitel cvba staat open voor alle geïnteresseerden die zich
kunnen terugvinden in de doelstelling van de vennootschap.
Andere mediacoöperaties kunnen eventueel de doelgroep beperken. Voorbeelden: inwoners uit een
bepaalde wijk voor een wijkkrant, journalisten die meewerken als de cvba enkel de behoeftes en
noden van de journalisten wil beantwoorden, et cetera
Democratische controle door de leden
Co-operatives are democratic organisations controlled by their members, who actively
participate in setting their policies and making decisions. Men and women serving as elected
representatives are accountable to the membership. In primary co-operatives members have
equal voting rights (one member, one vote) and co-operatives at other levels are also
organised in a democratic manner.
Zoals eerder aangegeven buit De Werktitel cvba niet alle democratische controlemechanismen uit,
maar het basisidee blijft wel overeind. De aandeelhouders hebben inspraak in het reilen en zeilen
van de onderneming. Statutair is echter bepaald dat ze géén invloed hebben op de redactionele lijn.
Dit wordt ook met een redactiestatuut extra onderlijnd. Voor een nieuwssite waar
kwaliteitsjournalistiek en onderzoeksjournalistiek centraal staan, moet de redactionele
onafhankelijkheid heilig zijn.
Blauwdruk voor een mediacoöperatie
27
Er zijn echter modellen voor mediacoöperaties te verzinnen waar de muur tussen aandeelhouders
en redactievloer niet zo hoog hoeft te zijn; of zelfs helemaal afwezig kan zijn. Een wijkkrant kan
aandeelhouders net over de brug halen door hen te betrekken bij de redactionele uitwerking van de
wijkkrant. Ook als de aandeelhouders enkel uit journalisten bestaan, is zo’n scheidingslijn tussen
redactie en aandeelhouders niet opportuun (en niet haalbaar).
ICA schuift in haar omschrijving voor het tweede principe de afspraak ‘één aandeelhouder, één
stem’ naar voren. Bij De Werktitel cvba is dit echter niet van toepassing. De stemverdeling wordt
bepaald door het aantal aandelen, maar personen met meer dan 10% van de aandelen hebben
slechts 10% van de stemmen.
Economische participatie door de leden
Members contribute equitably to, and democratically control, the capital of their cooperative. At least part of that capital is usually the common property of the co-operative.
Members usually receive limited compensation, if any, on capital subscribed as a condition of
membership. Members allocate surpluses for any or all of the following purposes: developing
their co-operative, possibly by setting up reserves, part of which at least would be indivisible;
benefiting members in proportion to their transactions with the co-operative; and supporting
other activities approved by the membership.
Ook bij De Werktitel cvba staat de mediacoöperatie centraal. Immers, Apache.be koos net voor een
coöperatieve structuur omdat winstmaximalisatie geen must is. De gemeenschappelijke behoefte
staat daar boven. Maar het coöperatief idee verplicht de organisatie wél om verstandig met de
middelen om te springen en op lange termijn na te denken. Die duurzaamheidsaspecten zitten ook
in De Werktitel cvba vervat. Zo wordt een deel van de winst terug in de onderneming geïnvesteerd
en ontvangt de aandeelhouder maximaal een dividend van 6%.
Het aandeelhouderschap levert bij Apache.be de aandeelhouder vandaag nog geen andere
voordelen (korting op abonnement, gratis toegang tot betalende events, voorpublicaties, et cetera).
Maar dat is een optie die een mediacoöperatie kan uitwerken. De voordelen kunnen – indien correct
gekozen en goed gecommuniceerd – het aandeelhouderschap trouwens aanzwengelen.
Autonomie en onafhankelijkheid
Co-operatives are autonomous, self-help organisations controlled by their members. If they
enter into agreements with other organisations, including governments, or raise capital from
external sources, they do so on terms that ensure democratic control by their members and
maintain their co-operative autonomy.
De nadruk die coöperatieve initiatieven leggen op onafhankelijkheid en zelfredzaamheid klinkt
journalisten als muziek in de oren. Een goed geconcipieerde mediacoöperatie moet enkel
verantwoording afleggen aan de eigen aandeelhouders, in casu bij De Werktitel cvba de lezers en
enkele medewerkers.
Door een aantal beperkingen en grendels eigen aan coöperatieve vennootschappen kan één enkele
aandeelhouder niet alle macht naar zich toetrekken. Het democratisch aspect van de coöperatie
zorgt er immers voor dat niemand solo slim kan spelen. Een eventuele wijziging van de doelstelling
van de coöperatie zal steeds door een meerderheid van de aandeelhouders gesteund worden.
Voor media-initiatieven die onafhankelijkheid – redactioneel, maar ook financieel – voorop stellen, is
de mediacoöperatie daarom een mooie tussenweg tussen de door de overheid gesteunde media
Blauwdruk voor een mediacoöperatie
28
(openbare zender, et cetera) en de commerciële mediagroepen waar winstmaximalisatie centraal
staat.
Onderwijs, vorming en informatieverstrekking
Co-operatives provide education and training for their members, elected representatives,
managers, and employees so they can contribute effectively to the development of their cooperatives. They inform the general public - particularly young people and opinion leaders about the nature and benefits of co-operation.
Een mediacoöperatie schept als geen ander opportuniteiten in het verder bekendmaken van de
coöperatieve gedachte. Apache.be zet daarom regelmatig in de schijnwerpers dat het een
coöperatief project is, maar het kan uiteraard altijd beter.
Ook de training van de medewerkers, bestuursleden en managers kan nog verder uitgebouwd
worden. De medewerkers moeten het coöperatief idee omarmen. Zeker de journalisten moeten
hierbij betrokken worden. Zij spelen sowieso een belangrijke ambassadeursrol voor Apache.be en
kunnen die rol ook vertolken voor de coöperatieve gedachte en dit vooral omdat de oprichters van
De Werktitel cvba net voor een mediacoöperatie hebben gekozen omwille van belangrijke
journalistieke afwegingen (onafhankelijke redactie, zelfredzaamheid, et cetera).
Ook bestuursleden en managers moeten het concept van coöperatief ondernemen goed onder de
knie krijgen zodat ze elk doen en laten aftoetsen aan de coöperatieve waarden en principes.
Coöperatie tussen coöperaties
Co-operatives serve their members most effectively and strengthen the co-operative
movement by working together through local, national, regional and international
structures.
Echt samenwerken met andere coöperatieve vennootschappen doet De Werktitel cvba nog niet.
Maar de organisatie staat daar zeker niet afwijzend tegenover. Intussen werd wel al kennis
uitgedeeld met een aantal Spaanse mediacoöperaties.
Aandacht voor de gemeenschap
Co-operatives work for the sustainable development of their communities through policies
approved by their members.
In de visie en missie van Apache.be staat de ‘vierde macht’-functie van de media centraal. Apache.be
wil haar verantwoordelijkheid jegens de gemeenschap als mediaonderneming opnemen. De
organisatie schept daarom het kader zodat (onderzoeks)journalisten hun taken zonder problemen
kunnen uitvoeren. Met het faciliteren van die ‘vierde macht’-functie, vindt Apache.be dat ze haar rol
in de maatschappij opneemt.
Daarnaast spelen duurzaamheid en verantwoord ondernemen ook op andere vlakken, zoals in het
personeelsbeheer (opleiding en zorgen voor een motiverende omgeving) of in de financiën (geen
grote risico’s en het geld beheren als een goede huisvader).
Blauwdruk voor een mediacoöperatie
29
Bouwstenen van deze blauwdruk
Kansen
Onafhankelijkheid
Het grootste voordeel van een mediacoöperatie is de onafhankelijkheid van de organisatie en de
grotere garanties voor de onafhankelijkheid van de redactie (indien hiervoor gekozen wordt; in
sommige projecten kan deze onafhankelijke redactie net niet een noodzaak zijn, bijvoorbeeld bij een
project met burgerjournalisten of als de aandeelhouders net wél de redactionele koers mogen
uitstippelen).
Participatie
Een mediacoöperatie opent de weg naar een nauwe samenwerking tussen lezer en journalist. In
deze ‘conversation’-tijden is dit een belangrijke opportuniteit. Een mediacoöperatie verplicht de
journalist om uit zijn ivoren toren te kruipen. De kortere conversatiepaden tussen journalist en lezer
zorgen er niet enkel voor dat de lezer trouwer zal zijn, maar ook dat de journalist de expertise en
kennis van de lezer kan gebruiken, zoals bijvoorbeeld in crowdsourcing.
Mediawijsheid
Media spelen een belangrijke rol op verschillende vlakken in onze maatschappij (politiek, marketing,
informatieverspreiding, et cetera). Deze rol wordt door de burger zelden herkend en begrepen.
Maar via een mediacoöperatie kan – mits duidelijke communicatie en educatie – ook de
mediawijsheid van de participerende burger aangescherpt worden.
Zelfredzaamheid
Dankzij een mediacoöperatie kunnen alternatieve media makkelijker uitgebouwd worden. Ze
hoeven niet meer tot het politiek of economisch establishment te horen. Als ze voldoende
steungevers kunnen mobiliseren om aandeelhouder te worden, kan het medium toch nog duurzaam
opgericht worden, zonder fiat van de overheid (in de vorm van subsidies) of van financiers
(kredieten, investeringen, privaat kapitaal).
Knelpunten
Onafhankelijkheid
Hoewel het onafhankelijk karakter van de mediacoöperatie een opportuniteit vormt, kan de
onafhankelijkheid van de redactie ook een twistappel worden. Waar wordt de grens getrokken? Hoe
rijmt een onafhankelijke redactie met een participatief project? Kan een redactie echt haar eigen
ding doen zonder inmenging van de mede-eigenaars? Dergelijke vragen moeten al in de
voorbereidingsfase beantwoord worden.
Financiën
Een mediacoöperatie kan via de uitgifte van aandelen snel geld ophalen, maar de voorbereiding van
het coöperatieve project vergt ook financiële middelen. Dat financieren kan een pijnpunt zijn voor
organisaties zonder financiële reserves of voor initiatieven die van nul moeten beginnen. Vaak zullen
zij de voorbereiding moeten uitvoeren op goodwill of met de inbreng van vrijwilligerswerk.
Kritische massa
Het 90-9-1-principe uit de internetcultuur past ook bij een mediacoöperatie. Uit het 90-9-1-principe
blijkt dat slechts een klein aantal gebruikers inhoud op het web creëert, terwijl de grote massa de
inhoud tot zich neemt zonder creatieve inbreng. Dit geldt ook voor de mediacoöperatie: de
effectieve aandeelhouders vormen slechts een fractie van het publiek dat geïnteresseerd is in het
project. De aandeelhouders werven, is dan ook een huzarenstukje waarvoor goed gebalanceerde
Blauwdruk voor een mediacoöperatie
30
actieplannen nodig zijn. Eveneens een aandachtspunt voor de voorbereiding én voor de financiële
prognoses.
Randvoorwaarden
Overtuiging
Elke deelnemer (werknemer, initiatiefnemer, aandeelhouder, sympathisant, et cetera) van de
mediacoöperatie moet overtuigd zijn dat een coöperatieve aanpak de juiste weg is. Als de
boodschap wordt gedwarsboomd door interne kritische stemmen, dan wordt het moeilijk om ook
buitenstaanders (de potentiële aandeelhouders) van het project te overtuigen. Zorg dat de
deelnemers hun reserves kunnen uiten en zorg voor een antwoord dat hun argumenten
beantwoordt.
Voorbereiding
Een degelijke voorbereiding is belangrijk voor elk succesvol project. Met een mediacoöperatie is dat
niet anders. Sommige startbeslissingen op een later tijdstip wijzigen, loopt overigens niet altijd
gemakkelijk. Zo zorgen vooral statuten voor discussie en hoofdbrekens als ze aangepast moeten
worden.
Netwerk
Apache.be kan voor de uitbouw van De Werktitel cvba nog steeds rekenen op de steun van een
‘zakelijke coach’. De kern heeft ook een netwerk van experten waarop het een beroep kan doen. Die
externe input helpt om moeilijke of ‘onoplosbare’ vraagstukken te ontmijnen. Bouw dus parallel met
de coöperatieve vennootschap aan een experten netwerk en onderhoud dit netwerk ook na de start
van de mediacoöperatie.
Blauwdruk voor een mediacoöperatie
31
Nawoord
Na ruim twee jaar experimenteren met een coöperatieve vennootschap heeft Apache.be eind 2013
een ontwerp-businessplan uitgeschreven waarin de coöperatieve vennootschap slechts een bijrol
speelt. Het plan vormt de basis voor een ambitieuze doorstart: het ophalen van 1,5 miljoen euro
zodat Apache.be drie jaar kan verder werken, de inhoud versterken, de abonnementsprijs kan
verhogen en het betalend abonnementenbestand naar 11.000 betalende lezers kan uitbreiden.
De oprichters van Apache.be hebben ondervonden dat de realisatie van de ambitieuze plannen via
een cvba niet zo eenvoudig is. In gesprekken met experten en potentiële financiers bleek de keuze
voor een nv logischer dan voor een cvba.
Toch zullen de mede-oprichters in het uiteindelijke businessplan – dat op het ogenblik van schrijven
nog niet aan potentiële investeerders is voorgesteld – twee opties naar voren schuiven: één waarbij
de erkende cvba – mét beperkingen zoals stemweging en geplafonneerd rendement – de spil van
het project vormt en een andere optie waarin de activiteiten naar een nv worden overgebracht – en
waarin de cvba als crowdfundingvehikel (genre ‘de vrienden van Apache.be) participeert.
In beide scenario’s hebben de lezers-mede-eigenaars nog steeds een zeg in het geheel, maar door de
verwachte kapitaalverhoging via klassiekere investeerders zal hun aandeel en hun invloed
verwateren.
Maar de mediacoöperatie heeft potentieel. Er zijn in deze blauwdruk een aantal heikele punten
aangesneden – zoals de onafhankelijkheid van de redactie – maar met goede en heldere afspraken
en een duidelijke set regels kan hier aan verholpen worden. Hoe nauwer de banden tussen het
onderwerp/de niche; het medium en het doelpubliek, hoe groter ook de slaagkansen van een
coöperatief mediaproject.
Het voorbije jaar heeft ons geleerd dat een goed onderbouwde mediacoöperatie geen utopie hoeft
te zijn. Maar een sleutelvoorwaarde vormt een diepgaande participatie van de aandeelhouder aan
het journalistiek project. Dat kan een lezer-mede-eigenaar zijn die mee het redactioneel beleid
bepaalt, maar kan ook de vorm aannemen van een groep afnemers die een redactie de tools en de
financiële slagkracht geeft om degelijke journalistiek te brengen zonder inmenging in het
redactioneel beleid. Aan de andere kant van het spectrum staat de investeerder-journalist die via de
cvba een platform bouwt waar hij/zij de eigen journalistieke stukken kan publiceren en eventueel
kan commercialiseren.
De blauwdruk voor een succesvolle mediacoöperatie hoeft nog een verdere verfijning die sterk
afhankelijk is van de invulling van het project, maar de opportuniteiten en kansen bestaan.
Bram Souffreau
9 maart 2014
Blauwdruk voor een mediacoöperatie
32
Bijlagen
Statuten De Werktitel cvba
Artikel 1 - Rechtsvorm en naam
De vennootschap heeft de rechtsvorm van een coöperatieve vennootschap met
beperkte aansprakelijkheid.
Haar maatschappelijke benaming luidt “DE WERKTITEL”.
Alle akten, facturen, aankondigingen, bekendmakingen, brieven, orders, websites en
andere stukken, al dan niet in elektronische vorm, uitgaande van de vennootschap
moeten de volgende gegevens vermelden:
1° de naam van de vennootschap;
2° de rechtsvorm, voluit of afgekort, leesbaar geschreven onmiddellijk voor of na de
naam van de vennootschap;
3° de nauwkeurige aanduiding van de zetel van de vennootschap;
4° het ondernemingsnummer; en
5° het woord “rechtspersonenregister” of de afkorting “RPR”, gevolgd door de
vermelding van de zetel van de rechtbank van het rechtsgebied waarbinnen de
vennootschap haar zetel heeft.
Artikel 2 - Zetel
De zetel van de vennootschap is gevestigd te Antwerpen (2018), Nottebohmstraat 4.
De zetel kan verplaatst worden naar elke andere plaats in België bij eenvoudig
besluit van de Raad van Bestuur die zorgt voor de bekendmaking hiervan in de
Bijlagen bij het Belgisch Staatsblad.
Artikel 3 - Duur
De vennootschap bestaat voor onbepaalde duur. Zij kan slechts door de wil van de
vennoten ontbonden worden bij besluit van de algemene vergadering genomen
volgens de regels die voor de wijziging van de statuten zijn gesteld.
Artikel 4 - Doel
De vennootschap heeft als doel, zowel in België als in het buitenland, hetzij voor
eigen rekening, hetzij voor rekening van derden of samen met derden:
Inzicht te verschaffen met waarheidsgetrouwe berichtgeving, achtergrond, analyse,
onderzoeksjournalistiek en debat. De Werktitel CVBA is een kenniscentrum en
zwengelt het maatschappelijk debat aan.
De vennootschap mag alle roerende of onroerende goederen, materialen en
benodigdheden, verwerven, huren of verhuren, vervaardigen, overdragen of ruilen,
en in het algemeen, alle commerciële, industriële of financiële handelingen
verrichten, welke rechtstreeks of onrechtstreeks in verband staan met haar doel,
met inbegrip van de onderaanneming in het algemeen, en de uitbating van alle
intellectuele rechten en industriële of commerciële eigendommen die er betrekking
op hebben. Zij mag alle roerende en onroerende goederen als investering
verwerven, zelfs als deze noch rechtstreeks noch onrechtstreeks verband houden
met het doel van de vennootschap.
De vennootschap mag het bestuur en de vereffening waarnemen in alle verbonden
vennootschappen, met dewelke een of andere band van deelneming bestaat en mag
alle leningen, van gelijk welke vorm en voor gelijk welke duur, aan deze laatste
toestaan of borgstellingen verstrekken voor deze vennootschappen. Zij mag bij wijze
van inbreng in speciën of in natura, van fusie, inschrijving, deelneming, financiële
tussenkomst of op een andere wijze, een aandeel nemen in alle bestaande of op te
richten vennootschappen of bedrijven, in België of in het buitenland, waarvan het
doel identiek, gelijkaardig of verwant is met het hare, of van aard is de uitoefening
van haar doel te bevorderen.
Deze lijst van activiteiten en doeleinden is exemplatief en niet beperkend.
Artikel 5 - Kapitaal
5.1. Geplaatst kapitaal
Het kapitaal vertegenwoordigt de door vennoten werkelijk verrichte inbrengen. Het
omvat een vast gedeelte en een veranderlijk gedeelte.
5.2. Het veranderlijk gedeelte
Het veranderlijk gedeelte wordt vertegenwoordigd door B-aandelen en verhoogd,
respectievelijk verminderd, telkens nieuwe vennoten toetreden en intekenen op één
of meer B-aandelen of telkens vennoten uittreden of uitgesloten worden zonder dat
een nieuwe of andere vennoot in de plaats treedt, of wanneer de vennoten nieuwe
inbrengen verrichten of terugnemingen verrichten op de door hen gestorte
inbrengen; dit alles mits inachtneming van de statutaire bepalingen terzake.
Voor de verhoging of vermindering van het veranderlijk kapitaal is geen
statutenwijziging vereist.
5.3. Het vast gedeelte
Het vast gedeelte van het kapitaal wordt vertegenwoordigd door A-aandelen en
bedraagt achttienduizend zevenhonderdvijftig euro (€ 18.750,00)
Het kan slechts worden verhoogd of verlaagd bij besluit van de algemene
vergadering genomen met inachtneming van de regels vastgelegd voor een
statutenwijziging.
Het mag nimmer verminderd worden beneden het in het Wetboek van
vennootschappen vastgestelde minimum tenzij het meteen opnieuw verhoogd
wordt tot dit minimum of tot een hoger bedrag.
5.4. Volstorting
Op elk A-aandeel dat wordt geplaatst, moet tenminste één/derde worden volgestort
van het bedrag dat het aandeel vertegenwoordigt in het vast gedeelte van het
kapitaal. Bovendien moet het vaste kapitaal in zijn totaliteit steeds voor ten minste
zesduizend tweehonderd euro (€ 6.200,00) volgestort zijn.
Elk B-aandeel dat wordt geplaatst, moet volledig worden volgestort ten laatste
veertien dagen na de intekening ervan.
De Raad van Bestuur beslist soeverein over het opvragen van stortingen op de
geplaatste maar niet volledig volgestorte aandelen voor zover er omtrent de
volstorting geen bijzondere overeenkomst is opgesteld. Het besluit wordt aan de
desbetreffende venno(o)t(en) ter kennis gebracht bij gewone brief, waarbij de wijze
en het tijdstip van betaling wordt opgegeven.
Elke opgevraagde storting wordt aangerekend op het globale aandelenpakket van de
desbetreffende venno(o)t(en). Elke storting wordt in het aandelenregister
aangetekend met vermelding van de datum van betaling.
De vennoot die nalaat, binnen de maand de opgevraagde storting te verrichten is
een nalatigheidsinterest verschuldigd, berekend tegen de wettelijke rentevoet, vanaf
de dag van de betaalbaarstelling tot de effectieve betaling.
Blauwdruk voor een mediacoöperatie
De Raad van Bestuur kan een maand nadat een tweede betalingsbericht per
aangetekende brief is verzonden en zonder gevolg gebleven is, de desbetreffende
venno(o)t(en) uitsluiten, onverminderd het recht voor de vennootschap het schuldig
gebleven saldo gerechtelijk in te vorderen en onverminderd de aanspraken van de
vennootschap op vergoeding van de effectief geleden schade.
Het stemrecht verbonden aan de aandelen waarop de gevraagde stortingen niet
werden verricht wordt opgeschort tot de eisbare en ingevorderde stortingen gedaan
zijn.
5.5. Kapitaalverhoging
5.5.1. Verhoging van het vast gedeelte van het kapitaal
Het vast gedeelte van het kapitaal kan worden verhoogd bij besluit van de
meerderheid van de aandeelhouders met categorie A-aandelen van de algemene
vergadering vastgesteld bij authentieke akte en genomen met inachtneming van de
voorschriften voor een statutenwijziging.
Deze verhoging kan geschieden door nieuwe inbrengen in geld of in natura, met
naleving van de wettelijke voorschriften terzake of door incorporatie van reserves.
In het besluit wordt bepaald of er al dan niet nieuwe A-aandelen worden uitgegeven
en onder welke voorwaarden, zoals, aan wie het recht tot intekening zal worden
verleend.
Indien op de bijgemaakte aandelen naast de kapitaalwaarde een agio of inkomgeld
moet worden betaald (dit is uitgifte boven pari), dient het bedrag ervan volledig te
worden gestort bij de inschrijving. Het gestorte bedrag wordt als onbeschikbare
reserve geboekt. Het bedrag van het inkomgeld wordt voor de toetreding als een
voorwaarde van de uitgifte bepaald door de Raad van Bestuur.
De nieuwe aandelen mogen niet beneden pari worden uitgegeven.
Bij een kapitaalverhoging in twee fasen, dienen twee notariële akten te worden
opgesteld.
5.5.2. Verhoging van het veranderlijk gedeelte van het kapitaal
Het veranderlijk gedeelte van het kapitaal kan worden verhoogd bij besluit van de
Raad van Bestuur.
Dergelijke verhoging kan geschieden door bijstorting op de bestaande B-aandelen,
door uitgifte van nieuwe B-aandelen die kunnen worden toegekend aan de
bestaande vennoten dan wel aan nieuwe vennoten die door de Raad van Bestuur
werden aanvaard overeenkomstig artikel 6.3 alinea 2 of door incorporatie van
reserves.
Een kandidaat-vennoot moet tot de Raad van Bestuur een aanvraag richten om als
vennoot te worden toegelaten. Het overschrijven van het nodige bedrag voor een
aandeel wordt aanzien als een ‘aanvraag’. Deze aanvraag impliceert aanvaarding van
de statuten en van het reglement van inwendige orde.
De inbreng verbonden aan de verhoging die wordt geboekt op het veranderlijk
gedeelte van het kapitaal kan door de vennoten, met inachtneming van de regels
vervat in de statuten, worden teruggenomen.
5.6. Vermindering van het kapitaal
5.6.1. Vermindering van het vast gedeelte van het kapitaal
Het vast gedeelte van het kapitaal kan worden verminderd door afboeking van
verliezen, door terugbetaling aan de vennoten van hun inbreng in dezelfde
verhouding als degene waarin het globale kapitaal wordt verminderd, of door gehele
of gedeeltelijke vrijstelling van de vennoten de door hen toegezegde volstortingen te
verrichten.
Hiertoe kan slechts worden overgegaan bij besluit van de algemene vergadering
vastgesteld bij authentieke akte en genomen met inachtneming van de regels
gesteld voor een statutenwijziging.
In geen geval mag daardoor het vast gedeelte van het kapitaal dalen beneden het
wettelijk minimum, tenzij dit meteen door nieuwe inbrengen wordt verhoogd tot
beloop van dit minimum of meer.
Deze kapitaalvermindering moet bij authentieke akte worden vastgesteld.
5.6.2. Vermindering van het veranderlijk gedeelte van het kapitaal
Het veranderlijk gedeelte van het kapitaal vermindert telkens een vennoot
uitgesloten wordt of uittreedt (voor het geheel of een deel van zijn aandelen) of
wanneer het een vennoot wordt toegestaan zijn inbreng geheel of ten dele terug te
nemen, of wanneer hij geheel of ten dele wordt vrijgesteld van zijn verbintenis tot
volstorting van een of meer aandelen. Daartoe is een besluit vereist van de Raad van
Bestuur.
De terugbetaling ingevolge de hiervoor omschreven verrichtingen mag niet worden
aangerekend op het vast gedeelte van het kapitaal.
Artikel 6 - Aandelen
6.1. Aantal - Waarde - Voorwaarden van uitgifte
Het kapitaal bestaat uit een categorie A-aandelen die het vast kapitaal
vertegenwoordigen en een categorie B-aandelen die het veranderlijk gedeelte van
het kapitaal vertegenwoordigen, elk hebbende een nominale waarde van
tweehonderdvijftig euro (€ 250,00). Alle aandelen zijn ondeelbaar, op naam en
dragen een volgnummer. Een vennoot kan aandelen bezitten uit twee categorieën.
Het aantal categorie A-aandelen ligt, behoudens andersluidende beslissing van de
Algemene Vergadering, vast op vijfenzeventig (75) aandelen van tweehonderdvijftig
euro (€ 250,00) elk. De aandeelhouders met categorie A-aandelen hebben stemrecht
in de algemene vergadering, kunnen de statuten wijzigen, stellen kandidaten voor de
Raad van Bestuur voor en hebben wrakingsrecht bij de voorstelling van de
kandidaat-bestuurders door categorie B-aandeelhouders.
Het aantal categorie B-aandelen van tweehonderdvijftig euro (250,00 euro) elk is
onbeperkt. De aandeelhouders met categorie B-aandelen hebben stemrecht in de
algemene vergadering, met uitzondering van de wijziging van de statuten. Ze mogen
tevens de kandidaten voor de Raad van Bestuur mee voorstellen. De Raad van
Bestuur kan op elk ogenblik beslissen nieuwe B-aandelen uit te geven.
Buiten de aandelen die een inbreng vertegenwoordigen, mag geen enkele andere
soort effecten, ongeacht hun naam, worden uitgegeven die maatschappelijke
rechten vertegenwoordigen of recht geven op een deel van de winst.
6.2. Aandelen op naam
33
Alle aandelen luiden op naam en worden aangetekend in een register van vennoten.
Dit register wordt gehouden conform de bepalingen van het Wetboek van
vennootschappen. Het bevat volgende vermeldingen:
1. de naam, voornamen en de woonplaats van de vennoten;
2. de datum van hun toetreding, uittreding of uitsluiting;
3. het aantal aandelen waar elk vennoot houder van is of wordt, met datum van
verkrijging;
4. de gedateerde terugbetaling en overgang van de aandelen;
5. het bedrag van de gestorte inbrengen en van de terugnemingen.
Het wordt bewaard op de zetel van de vennootschap en is daar ter inzage van de
vennoten en van eenieder die daartoe een rechtmatig belang kan doen gelden.
De inschrijving in bedoeld register geldt als bewijs van eigendom van het aandeel. Zij
geschiedt door de Raad van Bestuur op grond van documenten met bewijskracht die
gedagtekend en ondertekend zijn en gebeurt in volgorde van datum van overlegging
van deze stukken.
Naar aanleiding van de inschrijving in het register, wordt door de Raad van Bestuur
aan de vennoten een certificaat tot bewijs hiervan overhandigd. Aan de aandelen
wordt een volgnummer toegekend.
De aantekening in het register met betrekking tot de gestorte of teruggenomen
bedragen geldt als kwijting ingeval ze ondertekend is door de vennoot,
respectievelijk door de vertegenwoordiger(s) van de vennootschap.
Iedere vennoot verbindt zich ertoe elke adreswijziging onverwijld mee te delen aan
de vennootschap die deze verandering aantekent in het register en die alle
kennisgevingen aan de vennoten op geldige wijze kan verrichten door toezending
ervan naar het adres als opgegeven in het aandelenregister. Een vennoot die in het
buitenland verblijft moet een adres in België opgeven waar hij kan worden betekend,
en dit laten aantekenen in het aandelenregister.
6.3. Overdracht van aandelen onder levenden
De categorie A-aandelen mogen enkel worden afgestaan of overgedragen aan
vennoten met A-aandelen of B-aandelen en mits akkoord van de meerderheid van
de aandeelhouders met categorie A-aandelen in de Algemene Vergadering. Indien
een vennoot met categorie A-aandelen het geheel of een deel van zijn aandelen wil
verkopen of onder bezwarende titel overdragen, moet hij deze eerst aanbieden aan
de vennoten met categorie A-aandelen.
De categorie B-aandelen mogen enkel worden afgestaan of overgedragen aan
vennoten met A-aandelen of B-aandelen en mits akkoord van de Raad van Bestuur
die beslist met een twee/derde meerderheid en die voldoen aan de door de Raad
van Bestuur vastgelegde voorwaarden.
De belanghebbenden kunnen tegen de weigering van de toelating van een
overdracht onder de levenden opkomen voor de bevoegde rechtbank, in kort geding,
na behoorlijke dagvaarding van degenen die zich tegen de overdracht verzetten.
De bevoegde rechtbank is die van de zetel van de vennootschap.
Wordt de weigering willekeurig geoordeeld, dan hebben de vennoten die zich verzet
hebben drie maanden te rekenen van de beschikking, om kopers te vinden voor de
prijs en onder de voorwaarden waaronder zij wensen over te dragen. Bij gebreke
van statutaire bepalingen en van overeenstemming tussen de belanghebbenden
worden prijs en voorwaarden vastgesteld door de bevoegde rechtbank, op verzoek
van de meest gerede partij en na behoorlijke dagvaarding van de tegenpartij; indien
afbetaling wordt toegestaan, mogen de termijnen niet gespreid worden over meer
dan vijf jaar te rekenen van de uitoefening van het optierecht; de gekochte aandelen
zijn niet vatbaar voor overdracht zolang de prijs niet volledig betaald is.
Indien de koop niet binnen de termijn van drie maanden tot stand is gekomen, kan
de overdrager de ontbinding van de vennootschap vorderen, doch hij moet dit recht
uitoefenen binnen veertig dagen na het verstrijken van die termijn.
6.4. Overdracht van aandelen ingevolge overlijden
De overdracht ingevolge overlijden is, op straffe van nietigheid, wat betreft de Aaandelen onderworpen aan de toestemming van de meerderheid van de
aandeelhouders met categorie A-aandelen in de Algemene Vergadering.
De overdracht ingevolge overlijden is, op straffe van nietigheid, wat betreft de Baandelen onderworpen aan de toestemming van de Raad van Bestuur die beslist met
een twee/derde meerderheid en die oordeelt op basis van de door de Raad van
Bestuur vastgelegde voorwaarden.
Deze toestemming is echter niet vereist wanneer de aandelen overgaan op een
vennoot.
De erfgenamen en legatarissen van aandelen, die geen vennoot kunnen worden
omdat zij daartoe geen toestemming krijgen van de Algemene vergadering of Raad
van Bestuur, hebben recht op de waarde van de overgegane aandelen.
Zij mogen de afkoop daarvan vragen bij een per post aangetekende brief, die gericht
wordt aan de Raad van Bestuur van de vennootschap en waarvan deze onmiddellijk
een afschrift aangetekend toezendt (toezenden) aan de onderscheiden vennoten.
Bij gebreke van overeenstemming tussen partijen of van statutaire bepalingen
worden prijs en voorwaarden van afkoop vastgesteld overeenkomstig de hierboven
bepaalde regeling voor overdracht van aandelen onder levenden, zonder dat
rekening mag worden gehouden met de schattingen van het testament; de gekochte
aandelen zijn niet vatbaar voor overdracht zolang de prijs niet volledig betaald is.
Indien de afkoop niet binnen drie maanden is geschied, hebben de erfgenamen of
legatarissen het recht de vervroegde ontbinding van de vennootschap te vorderen.
6.5. Stemrecht
Elk aandeel van categorie A en categorie B heeft recht op één stem op de algemene
vergaderingen der vennoten.
De aandelen van categorie B hebben geen stemrecht bij statutenwijzigingen.
Het stemrecht verbonden aan niet-volgestorte aandelen waarvan de opgevraagde
stortingen niet gedaan zijn, is geschorst. Hetzelfde geldt voor het stemrecht
verbonden aan aandelen waarvan de houder uittredend is en wiens aandelen nog
niet zijn overgedragen of vernietigd.
Artikel 7 - Vennoten
7.1. Verbintenis
Vennoten zijn de natuurlijke en rechtspersonen die alsdusdanig zijn opgetreden in de
oprichtingsakte of die na de oprichting als vennoten door de Algemene Vergadering
of Raad van Bestuur zijn aanvaard en die tenminste één aandeel van de
vennootschap inschrijven.
Door zijn toetreding verbindt iedere vennoot zich ertoe de statuten van de
vennootschap en de eventueel op voorstel van de Raad van Bestuur door de
algemene vergadering goedgekeurde interne reglementen na te leven.
Blauwdruk voor een mediacoöperatie
In geen geval mag een werkend vennoot andere beroepsbezigheden uitoefenen die
zijn werkzaamheden in de vennootschap kunnen schaden.
De verplichtingen waartoe een vennoot zich door het nemen van één (of meer)
aande(e)l(en) verbindt op het ogenblik van de intekening, kunnen zonder zijn
uitdrukkelijke instemming niet worden uitgebreid of verzwaard, zelfs niet door een
statutenwijziging of door een naderhand door de algemene vergadering ingevoerd
intern reglement.
7.2. Aanvaarding als vennoot
Om als vennoot te worden aanvaard moet de voorgestelde kandidaat aanvaard
worden door (1) de meerderheid van de aandeelhouders met categorie A-aandelen
in de Algemene Vergadering voor wat betreft de aandelen van categorie A en (2) de
Raad van Bestuur met een twee/derde meerderheid en voldoen aan de door de Raad
van Bestuur vastgestelde voorwaarden, voor wat betreft de aandelen van categorie
B.
De vennootschap mag de toetreding van vennoten niet uit speculatieve
overwegingen weigeren tenzij die vennoten niet voldoen aan de algemene
toetredingsvoorwaarden.
De afwijzing van een kandidaat moet niet verantwoord worden en de betrokkene
kan niet tegen dit besluit opkomen.
7.3. Verlies van rechten als vennoot
Elke vennoot kan vrijwillig geheel of gedeeltelijk uittreden vanaf het zevende jaar na
de toetreding of de verwerving van dat aandeel en binnen de perken opgelegd door
de wet en de statuten. De uittreding kan hem niet worden verboden indien hem
nieuwe verplichtingen worden opgelegd en hij zich daartoe niet wenst te verbinden.
De algemene vergadering kan een vennoot uitsluiten en aan de
lidmaatschapsrechten van een vennoot komt van rechtswege een einde door
overlijden, ontbinding, faillissement of kennelijk onvermogen.
7.3.1. Vrijwillige uittreding
Het verzoek tot vrijwillige uittreding wordt bij aangetekende brief ter kennis
gebracht aan de Raad van Bestuur tijdens de eerste zes maanden van het boekjaar.
Het kan slechts worden ingewilligd als het vast gedeelte van het kapitaal daardoor
niet wordt aangetast en mits er steeds drie of meer vennoten overblijven en meer in
het algemeen wanneer zij de vereffening van de vennootschap tot gevolg zou
hebben of het bestaan ervan in het gedrang zou brengen.
Raad van Bestuur mag de uittreding weigeren zolang de vennoot bijzondere
verplichtingen heeft jegens de vennootschap.
Aan de uittredende vennoot wordt het scheidingsaandeel uitbetaald overeenkomstig
hetgeen hierna is bepaald.
De gedateerde ondertekening door de uittredend vennoot in het aandelenregister
geldt als bewijs van de uittreding (en kwijting van het scheidingsaandeel).
Wordt de uittreding niet op de hiervoor bepaalde wijze vastgesteld ingevolge gemis
aan medewerking van de vennootschap dan kan de uittredende vennoot zijn
opzegging neerleggen ter griffie van het vredegerecht van het ambtsgebied waar de
vennootschap gevestigd is.
De griffier maakt hiervan proces-verbaal op en zendt bij aangetekende brief een
afschrift toe aan de vennootschap.
7.3.2. Uitsluiting
De uitsluiting van elke vennoot (categorie A en B) kan slechts worden uitgesproken
wanneer daartoe gegronde redenen bestaan, wanneer hij ophoudt te voldoen aan
de algemene toetredingsvoorwaarden bepaald door de Raad van Bestuur of
wanneer hij handelingen verricht die strijdig zijn met de belangen van de
vennootschap.
De volgende niet-limitatieve redenen wettigen de uitsluiting:
1. ingeval het gaat om werkende vennoten:
- dronkenschap op het werk;
- plichtsverzuim;
- herhaalde weigering de opgedragen taken uit te voeren;
- grove nalatigheid of grote fout bij de uitvoering van de opgedragen taken;
- herhaalde onwettige afwezigheid;
- activiteiten die de vennootschap schaden.
2. in algemene zin:
- weigering de besluiten van de algemene vergadering of van de Raad van Bestuur na
te leven;
- niet naleving van de verbintenissen aangegaan jegens de vennootschap krachtens
de wet, de statuten of bijzondere overeenkomsten.
Het uitsluitingsbesluit wordt genomen bij twee derde meerderheid uitgesproken
door de Algemene Vergadering, op voorstel van de Raad van Bestuur. Aan de
stemming in de Algemene Vergadering neemt de vennoot wiens uitsluiting wordt
gevraagd, niet deel.
De vennoot wiens uitsluiting voorgesteld wordt moet verzocht worden zijn
opmerkingen schriftelijk mee te delen aan de Raad van Bestuur, binnen de maand
nadat het uitsluitingsvoorstel hem bij aangetekende brief is toegezonden en waarin
opgave wordt gedaan van de oorzaak of de redenen van de uitsluiting.
Indien hij daarom verzoekt moet de vennoot worden gehoord. Het besluit, dat met
redenen moet omkleed zijn en de feiten vermeldt waarop de uitsluiting is gegrond,
wordt vastgesteld in een proces-verbaal getekend door de Raad van Bestuur.
De uitsluiting wordt aangetekend in het register van vennoten en een eensluidend
afschrift van het besluit wordt binnen vijftien dagen bij aangetekende brief
toegezonden aan de uitgesloten vennoot.
De uitgesloten vennoot heeft recht op een scheidingsaandeel, onder voorbehoud
van het retentierecht van de vennootschap indien de vennoot nog bijzondere
verplichtingen heeft ten overstaan van de vennootschap.
7.4. Scheidingsaandeel
De voor een of meerdere aandelen uittredende vennoot, de uitgesloten vennoot, de
erfgenamen of rechtverkrijgenden van een overleden vennoot en de
vertegenwoordiger(s) van een van rechtswege uittredende vennoot hebben recht op
de waarde van de gerechtigdheid in de vennootschap (scheidingsaandeel)
overeenstemmend met het aantal aandelen van de betrokken vennoot.
Het bedrag van dit scheidingsaandeel wordt jaarlijks bepaald door de algemene
vergadering na goedkeuring van de jaarrekening en wordt uitgedrukt per aandeel.
Het geldt voor alle uitkeringen die plaatsvinden in de loop van het daarop volgende
jaar en wordt respectievelijk verhoogd of verminderd met het pro rata aandeel in het
resultaat van het lopende boekjaar van zodra dit is vastgesteld.
De waarde van het scheidingsaandeel blijkt uit de balans van het boekjaar waar de
uittreding of uitsluiting plaatsvond zonder mederekening van de al dan niet geboekte
34
reserves en voorzieningen voor eventuele verliezen, sociaal passief en/of
belastingen.
Bij gebrek aan akkoord daaromtrent wordt de waarde vastgesteld door twee
deskundigen, waarvan er één wordt aangewezen door de vennootschap en één door
de uitgetreden of uitgesloten vennoot of rechtverkrijgende van de overleden
vennoot.
Komen de twee deskundigen niet tot een akkoord, dan duiden zij een scheidsrechter
aan die het scheidingsaandeel definitief zal vaststellen en tegen wiens besluit geen
beroep openstaat.
Raken zij het niet eens over de aanstelling van een scheidsrechter, dan zal deze op
verzoek van de meeste gerede partij aangeduid worden door de voorzitter van de
rechtbank van koophandel, in wiens ambtsgebied de vennootschap haar
maatschappelijke zetel heeft.
De waardebepaling en het akkoord tussen beide partijen moet ten laatste drie
maanden na de uitsluiting of uittreding vastgesteld zijn.
De betrokkenen kunnen geen enkel ander recht tegenover de vennootschap doen
gelden.
De uitkering geschiedt in een overschrijving, na verloop van zes maanden te rekenen
vanaf de datum van goedkeuring van de uittreding of de gedeeltelijke terugname
van een aandeel. Mocht de uitvoering leiden tot een aantal uitkeringen waarvan de
totale som meer bedraagt dan vijf procent van het bedrag van het maatschappelijk
kapitaal van het vorige afgesloten boekjaar, mag de Raad van Bestuur deze termijn
met een half jaar verlengen.
7.5 Aansprakelijkheid
Uittredende of uitgesloten vennoten, evenals de rechtsopvolgers van een overleden
vennoot blijven, overeenkomstig de wet, gedurende vijf jaar persoonlijk
aansprakelijk voor alle verbintenissen door de vennootschap aangegaan tot op het
einde van het boekjaar tijdens hetwelk het overlijden, de uittreding of de uitsluiting
plaatsvindt.
Deze aansprakelijkheid is beperkt tot het bedrag waarvoor de betrokkene als
vennoot had ingeschreven.
Artikel 8 - Bestuur van de vennootschap: de Raad van Bestuur
8.1. Samenstelling
De vennootschap wordt bestuurd door een Raad van Bestuur bestaande uit
minstens 3 bestuurders, natuurlijke of rechtspersonen, al dan niet vennoot,
benoemd door de algemene vergadering.
Wanneer een rechtspersoon als bestuurder wordt aangesteld, benoemt deze onder
haar vennoten, zaakvoerders, bestuurders of werknemers een vaste
vertegenwoordiger die belast wordt met de uitvoering van de opdracht in naam en
voor rekening van de rechtspersoon.
De leden van de Raad van Bestuur worden gekozen uit een lijst voorgedragen door
de Algemene Vergadering.
De meerderheid van de categorie A-aandeelhouders in de Algemene Vergadering
heeft het recht een kandidaat voorgedragen door een of meerdere categorie Baandeelhouders te wraken. De wraking gebeurt na de voordracht, maar voor de
stemming over de leden van de Raad van Bestuur en hoeft niet gemotiveerd te
worden.
Het mandaat van bestuurder wordt niet bezoldigd. Als de bestuurders een opdracht
vervullen met bijzondere of vaste prestaties, mag hiervoor een beloning worden
toegekend. Deze beloning mag in geen geval een participatie in de
vennootschapswinst zijn.
De termijn van het mandaat van de bestuurder bedraagt zes jaar. Ze is herkiesbaar.
Ze kunnen te allen tijde door de Algemene Vergadering worden ontslagen, zonder
motivatie noch opzegging.
In geval van vacature van een plaats van bestuurder, mag door de Raad van Bestuur
voorlopig in de vervanging worden voorzien, in afwachting dat de volgende
Algemene Vergadering er definitief over beslist.
De bestuurder die een andere vervangt, voleindigt het mandaat van zijn voorganger.
De Raad van Bestuur kiest bij meerderheid onder zijn leden een voorzitter.
Bij afwezigheid of verhindering van de voorzitter wordt de raad voorgezeten door de
oudste in jaren van de aanwezige leden.
8.2. Bijeenroeping
De Raad van Bestuur vergadert telkens het belang van de vennootschap dit vereist,
op bijeenroeping en onder voorzitterschap van de voorzitter.
De Raad van Bestuur wordt samengeroepen bij elektronisch schrijven dat, tenzij in
dringende gevallen, te verantwoorden in het verslag van de vergadering, ten minste
vijf werkdagen voor de vergadering verstuurd wordt, met vermelding van de dagorde
en dat ondertekend wordt door de voorzitter.
De Raad van Bestuur moet bijeengeroepen worden op verzoek van twee
bestuurders, van de algemeen directeur of van een hoofdredacteur.
De vergadering wordt gehouden in de maatschappelijke zetel of op iedere andere
plaats die in de oproepingsbrieven wordt bepaald.
De bestuurders kunnen er individueel, uitdrukkelijk en schriftelijk mee instemmen
om de bijeenroepingen via een ander communicatiemiddel te ontvangen.
8.3. Beslissingen
De Raad van bestuur kan slechts geldig beraadslagen over punten die op de agenda
voorkomen en wanneer ten minste de helft van zijn leden aanwezig of
vertegenwoordigd is. De algemeen directeur en de hoofdredacteur kunnen aanwezig
zijn, maar hebben geen stemrecht, tenzij ze bestuurder zijn.
De beslissingen worden genomen bij meerderheid van stemmen van de aanwezige
leden.
Elke bestuurder heeft één stem. Bij gelijkheid van stemmen, is de stem van de
voorzitter of zijn vervanger beslissend.
Beslissingen over de hierna vermelde punten worden evenwel genomen met twee
derde meerderheid van de aanwezige bestuurders:
- investeringen en contracten met een waarde van vijftigduizend euro (50.000 euro)
of meer;
- de vaststelling van het budget;
- de toetreding van nieuwe vennoten.
De beslissingen worden opgenomen in notulen, die in een bijzonder register worden
ingeschreven en ondertekend door de voorzitter en een meerderheid van de
aanwezige bestuurders.
De afschriften en uittreksels van de notulen worden ondertekend door de voorzitter
van de Raad van Bestuur of twee bestuurders.
8.4. Bevoegdheid
Blauwdruk voor een mediacoöperatie
De Raad van Bestuur is bevoegd om alles te doen wat nodig is of nuttig kan zijn om
het doel van de vennootschap te verwezenlijken, met uitzondering van die
verrichtingen of besluiten waarvoor krachtens de wet of de statuten alleen de
algemene vergadering van vennoten bevoegd is.
Aldus heeft de Raad van Bestuur de macht om, onder meer, en zonder dat deze
opsomming beperkend moet worden gelezen: alle verbintenissen aan te gaan jegens
derden in verband met de activiteiten van de vennootschap, onder meer roerende
als onroerende goederen in huur nemen en te geven, te verwerven en te
vervreemden, kortom alle goederen te verhandelen op alle mogelijke wijzen en alle
diensten te verlenen die daarmee gepaard gaan; leningen aan te gaan; het vermogen
van de vennootschap geheel of ten dele in pand te geven of met hypotheek te
bezwaren; met afstand van hypotheek, voorrecht, en/of vordering tot ontbinding,
met of zonder kwijting en ook zonder dat het bewijs van betaling wordt geleverd,
vrijstelling of opheffing te verlenen van hypothecaire en andere inschrijvingen,
overschrijvingen, beslag, verzet op de prijs en andere acties die een vrije en
onbezwaarde levering van goederen belemmeren, dadingen en minnelijke
schikkingen te treffen over de belangen van de vennootschap; in rechte op te treden
namens de vennootschap; de besluiten van de algemene vergadering uit te voeren;
de hem (hen) verleende macht te delegeren bij wijze van in de tijd en/of in omvang
beperkte lastgeving.
8.5. Algemeen directeur en hoofdredacteur
De Raad van Bestuur mag een algemeen directeur aanstellen, die gelast wordt met
het dagelijks bestuur exclusief de redactionele activiteiten, en een hoofdredacteur,
die gelast wordt met het leiden van de redactionele activiteiten.
De Raad van Bestuur verduidelijkt in een Redactiestatuut de inhoud en de omvang
van de opdrachten van de hoofdredacteur inzake ‘redactionele activiteiten’.
De Raad van Bestuur, de algemeen directeur en de hoofdredacteur, deze laatste
twee binnen de perken van hun bevoegdheden, mogen bijzondere volmachten
toekennen aan één of meer personen naar keuze.
De Raad van Bestuur bepaalt het loon of de vergoedingen van de algemeen
directeur, de hoofdredacteur en de eventuele volmachtdragers.
8.6. Externe vertegenwoordigingsbevoegdheid – kwantitatieve beperking
Voor alle akten en handelingen met betrekking tot het dagelijks bestuur, zal de
vennootschap geldig vertegenwoordigd worden door zijn algemeen directeur. In
geval er geen algemeen directeur benoemd is, zal de vennootschap
vertegenwoordigd worden door twee bestuurders, die niet van een beslissing of
volmacht van de Raad van Bestuur moeten doen blijken.
Voor alle akten en handelingen, die het dagelijks bestuur overschrijden, al dan niet
voor de rechtbank, zal de vennootschap geldig vertegenwoordigd zijn, naargelang
het geval, door twee bestuurders, die niet van een beslissing of volmacht van de
Raad van Bestuur moeten doen blijken.
Artikel 9 - Controle
De controle op de financiële toestand, op de jaarrekening en op de regelmatigheid
van de verrichtingen weer te geven in de jaarrekening wordt aan één of meer
commissarissen opgedragen van zodra en voor zover de vennootschap beantwoordt
aan de wettelijke criteria die tot aanstelling van een commissaris verplichten. De
commissarissen worden benoemd door de algemene vergadering, onder de leden,
natuurlijke personen of rechtspersonen, van het Instituut der Bedrijfsrevisoren. De
commissarissen worden benoemd voor een hernieuwbare termijn van drie (3) jaar.
Op straf van schadevergoeding kunnen zij tijdens hun opdracht alleen om wettige
redenen door de algemene vergadering worden ontslagen. Ze zijn herkiesbaar. De
algemene vergadering heeft steeds het recht een commissaris te benoemen en dit
ongeacht de wettelijke criteria.
Wordt geen commissaris benoemd dan heeft iedere vennoot individueel de
onderzoeks- en controlebevoegdheid van een commissaris, behoudens indien de
Algemene Vergadering deze bevoegdheid beslist over te dragen één of meer met
controle belaste vennoten overeenkomstig artikel 385 van het Wetboek van
Vennootschappen. Deze controlerende vennoten mogen in de vennootschap geen
andere taak uitoefenen of enig ander mandaat aanvaarden. Zij kunnen zich laten
vertegenwoordigen door een externe accountant. De vergoeding van de externe
accountant komt ten laste van de vennootschap indien hij met haar instemming
werd benoemd of indien deze vergoeding te haren laste werd gelegd krachtens een
rechterlijke beslissing. In deze gevallen worden de opmerkingen van de externe
accountant meegedeeld aan de vennootschap. De termijn van het mandaat van de
controlerende vennoot(en) bedraagt drie jaar. Ze zijn herkiesbaar.
Artikel 10 - Algemene vergadering
10.1.Samenstelling van de algemene vergadering
De algemene vergadering is het orgaan van de vennootschap waarbinnen de
vennoten met aandelen van categorie A en B samenkomen om binnen de perken
gesteld door de wet en de statuten te beraadslagen en besluiten te treffen ten
aanzien van de werking en de structuur van de vennootschap.
Zij vertegenwoordigt alle vennoten en haar besluiten gelden ook voor de vennoten
die niet deelnamen aan de besluitvorming of die tegenstemden, mits de door de wet
en de statuten opgelegde voorwaarden om geldig te beraadslagen zijn nageleefd.
De Algemene Vergadering en de Buitengewone Algemene Vergaderingen worden
voorgezeten door de voorzitter van de Raad van Bestuur of bij ontstentenis door de
oudste of de oudste in dienstjaren aanwezige bestuurder.
De voorzitter duidt de secretaris aan, die geen vennoot dient te zijn. De vergadering
kan twee stemopnemers kiezen.
Voorzitter, secretaris en stemopnemers vormen samen het bureau van de
vergadering.
10.2. Bijeenroeping van de algemene vergadering
De gewone algemene vergadering wordt gehouden op twintig mei om 14 uur. Indien
die dag een wettelijke feestdag is, wordt zij gehouden op de eerstvolgende werkdag.
De voorzitter van de Raad van Bestuur, of bij ontstentenis de hiervoor aangewezen
bestuurder, roept de jaarlijkse Algemene Vergaderingen en de Buitengewone
Algemene Vergaderingen bijeen.
De oproeping geschiedt via elektronische weg, uiterlijk vijftien (15) dagen vóór de
geplande vergadering, met vermelding van de agendapunten. Op uitdrukkelijke
vraag van een vennoot aan de Raad van Bestuur, geschieden de oproepingen wat
hem betreft bij aangetekende brief.
De vergadering wordt gehouden in de zetel van de vennootschap of in de plaats en
op de dag en het uur aangewezen in de uitnodigingen.
10.3. Verloop algemene vergadering-volmacht-stemming
35
Van elke algemene vergadering worden tijdens de vergadering notulen opgemaakt
die worden ingeschreven in een daartoe bestemd register. Ze worden ondertekend
door de leden van het bureau en door de vennoten die erom vragen.
Op elke algemene vergadering wordt tevens een aanwezigheidslijst bijgehouden.
De Algemene Vergadering kan slechts beraadslagen over de punten die op de
agenda voorkomen, behoudens behoorlijk gerechtvaardigde gevallen.
De Raad van Bestuur en, desgevallend, de commissaris, geven antwoord op de
vragen die door de vennoten worden gesteld met betrekking tot hun verslag of de
agendapunten, voorzover de mededeling van gegevens of feiten niet van aard is dat
zij ernstig nadeel zou berokkenen aan de vennootschap, de vennoten of het
personeel van de vennootschap.
Iedere vennoot, natuurlijk persoon of rechtspersoon, mag zich op de algemene
vergadering laten vertegenwoordigen door een lasthebber, die geen vennoot moet
zijn en die de bij de statuten bepaalde formaliteiten heeft vervuld om deel te nemen
aan de vergadering, onverminderd de wettelijk voorziene
vertegenwoordigingsregelingen inzake rechtspersonen en onbekwamen. De Raad
van Bestuur mag de vorm van de volmachten – die schriftelijk dienen te worden
gegeven – bepalen en eisen dat deze worden neergelegd op de wijze en binnen de
termijn die het bepaalt. Iedere vennoot mag slechts één andere vennoot uit dezelfde
categorie aandelen vervangen.
De stemming gebeurt door handopsteking of naamafroeping, tenzij de vergadering
er anders over beslist. De benoeming van bestuurders en commissarissen gebeurt in
beginsel bij geheime stemming.
Een vennoot die rechtstreeks belang heeft bij één of meer agendapunten mag
hierover niet stemmen. Bij de berekening van de stemmen, worden zijn stemmen
niet in aanmerking genomen.
Iedere vennoot heeft zoveel stemmen als hij aandelen bezit. Nochtans mag het
aantal door ieder geldig uitgebrachte stemmen, voor hem persoonlijk en als
lasthebber, niet hoger liggen dan 1/10 van het aantal aanwezige of
vertegenwoordigde aandelen.
De Raad van Bestuur heeft het recht, tijdens de zitting van de algemene vergadering,
de beslissing met betrekking tot de goedkeuring van de jaarrekening drie weken uit
te stellen. Deze verdaging doet geen afbreuk aan de andere genomen besluiten,
behoudens andersluidende overeenkomst van de algemene vergadering
hieromtrent. De volgende vergadering heeft het recht de jaarrekening definitief vast
te stellen.
10.4. Gewone en bijzondere meerderheden
A. Gewone beslissingen
In de regel worden de besluiten geldig genomen ongeacht het aantal aanwezige of
vertegenwoordigde vennoten, bij gewone meerderheid van stemmen. Bij gelijkheid
van stemmen is de stem van de voorzitter beslissend.
Er is een twee derde meerderheid nodig als de Algemene Vergadering zicht
uitspreekt over:
- de uitsluiting van een vennoot;
- het opstellen of wijzigen van het reglement van inwendige orde;
- de ontbinding van de vennootschap.
B. Beslissingen tot statutenwijziging
Enkel de vennoten met categorie A-aandelen kunnen beraadslagen en stemmen over
de wijziging van de statuten. Zij kunnen slechts geldig beraadslagen over de
statutenwijziging wanneer het doel van de voorgestelde wijzigingen speciaal in de
oproepingsbrief werd vermeld.
Er gelden volgende aanwezigheids- en meerderheidsvereisten:
Op de vergadering dient ten minste de helft van het aantal A-aandelen aanwezig of
vertegenwoordigd te zijn, zoniet moet een tweede vergadering worden
samengeroepen met dezelfde agenda, die dan kan besluiten ongeacht het aantal
aanwezige of vertegenwoordigde vennoten.
Het voorstel is slechts goedgekeurd indien het de instemming bekomt van ten
minste drie/vierden van de stemmen van de vennoten met A-aandelen.
10.5 Gewone Algemene vergadering
De jaarvergadering hoort lezing van het jaarverslag, voor zover de wet dergelijk
verslag oplegt, en, in voorkomend geval, van het verslag van de commissarissen,
keurt de jaarrekening (balans, resultatenrekening, de toelichting en de sociale
balans) goed, benoemt, indien nodig, bestuurders en commissarissen en
beraadslaagt over al de punten op de agenda.
Na goedkeuring van de jaarrekening spreekt de vergadering zich door bijzondere
stemming uit over de decharge aan bestuurders en commissarissen.
De jaarrekening wordt binnen dertig dagen na goedkeuring neergelegd bij de
Nationale Bank.
De Raad van Bestuur wordt door de Algemene Vergadering samengesteld. De
aandeelhouders dragen de kandidaten voor. De meerderheid van de categorie Aaandeelhouders in de Algemene Vergadering heeft het recht een kandidaat
voorgedragen door een of meerdere categorie B-aandeelhouders te wraken. De
wraking gebeurt na de voordracht, maar voor de stemming over de leden van de
Raad van Bestuur en hoeft niet gemotiveerd te worden.
10.6. Buitengewone Algemene vergadering
Blauwdruk voor een mediacoöperatie
Buitengewone Algemene Vergaderingen mogen worden bijeengeroepen door de
Raad van Bestuur telkens het belang van de vennootschap dit vergt.
De Raad van Bestuur moet een buitengewone algemene vergadering bijeenroepen
telkens de controlerende vennoten, of één of meer vennoten die één derde van de
categorie A- of categorie B-aandelen bezitten, erom verzoeken, en dit op
voorwaarde dat ze de te bespreken agendapunten opgeven.
De vergadering moet worden gehouden binnen de maand van het verzoek.
10.7. Huishoudelijk reglement
Al wat verband houdt met de werkzaamheden van de Raad van Bestuur, van de
controlerende vennoten en van de Algemene Vergadering mag door een
huishoudelijk reglement worden geregeld ,maar zonder dat hierbij van de bindende
bepalingen van de wet of van de statuten mag worden afgeweken.
Artikel 11 - Boekjaar - jaarrekening - winst
Het boekjaar begint op 1 januari en eindigt op 31 december van ieder kalenderjaar.
Op het einde van elk boekjaar wordt door toedoen van de Raad van Bestuur de
inventaris van het vermogen van de vennootschap opgesteld, wordt de jaarrekening
opgemaakt over het voorbije boekjaar en worden de boeken afgesloten.
De jaarrekening omvat de balans, de resultatenrekening en de toelichting. Zij vormt
één geheel.
De Raad van Bestuur stelt ter gelegenheid van de afsluiting van het boekjaar het
jaarverslag op en maakt dit samen met de jaarrekening bekend, conform de
wettelijke voorschriften.
De resultatenrekening geeft aan welke winst of verlies de vennootschap gemaakt
heeft gedurende het afgesloten boekjaar.
Op voorstel van de Raad van Bestuur beslist de algemene vergadering over de
bestemming die hieraan zal worden gegeven, met inachtneming van de wettelijke en
statutaire voorschriften.
Het batig saldo van het boekjaar kan slechts worden besteed als volgt:
- 5 % aan de wettelijke reserve, zoals de wet het voorschrijft (deze voorafneming is
niet meer verplicht wanneer dit reservefonds één tiende van het maatschappelijk
kapitaal heeft bereikt).
- Er kan eventueel een interest worden toegestaan op het deel van het gestorte
kapitaal. Het maximumpercentage mag in geen geval meer bedragen dan dit
vastgesteld conform het koninklijk besluit van 8 januari 1962 tot vaststelling van de
voorwaarden tot erkenning van de nationale groeperingen van coöperatieve
vennootschappen en van de coöperatieve vennootschappen voor de Nationale Raad
voor de Coöperatie.
- Het overschot reserveren of overdragen.
De eventuele toe te kennen ristorno mag aan de vennoten alleen worden uitgekeerd
naar rato van de verrichtingen die zij met de vennootschap hebben gedaan.
Artikel 12 - Ontbinding - vereffening
De vennootschap blijft na haar ontbinding, ongeacht of deze van rechtswege, door
uitspraak van de rechter of bij besluit van de algemene vergadering plaatsvond, met
het oog op haar vereffening en tot aan de sluiting ervan als rechtspersoon
voortbestaan.
Met het oog op de vereffeningsactiviteiten benoemt de algemene vergadering een
of meer vereffenaars, bepaalt hun bevoegdheden en vergoedingen, stelt vast op
welke wijze zij de vennootschap kunnen verbinden en vertegenwoordigen en geeft
aan hoe zij de vereffening tot een goed einde moeten brengen, dit alles met
inachtneming van de bepalingen van het Wetboek van vennootschappen. Zolang er
geen vereffenaars zijn aangesteld, is de Raad van Bestuur van rechtswege met de
vereffening belast.
Hetgeen netto overblijft na de vereffening, na aanzuivering van alle schulden van de
vennootschap of na consignatie van de nodige gelden om die te voldoen, wordt door
de vereffenaar(s) onder de vennoten verdeeld naar verhouding van het aantal
aandelen dat zij houden, nadat, indien nodig, de aandelen op gelijke voet worden
gesteld, ofwel door aanrekening van de nog openstaande bedragen op de aandelen
waarop in mindere mate is afbetaald, ofwel door vooruitbetaling ten bate van de
aandelen waarop in hogere mate is betaald, tot beloop van het verschil.
Artikel 13 - Keuze van woonplaats
Bij wijze van uitvoeringsmaatregel van de vennootschapsovereenkomst waartoe zij
toetreden zijn de vennoten, bestuurders, commissarissen en vereffenaars die in het
buitenland wonen verplicht voor hun betrekkingen met de vennootschap in België
woonplaats te kiezen. Komen zij deze verplichting niet na, dan worden zij geacht van
rechtswege domicilie te hebben gekozen op de zetel van de vennootschap, waar hen
alle dagvaardingen, aanzeggingen en aanmaningen kunnen worden betekend en alle
brieven en berichten mogen worden toegezonden.
De vennoten worden geacht woonplaats te hebben gekozen op het adres dat in het
aandelenregister wordt ingeschreven bij hun toetreding. Met latere
adreswijzigingen wordt slechts rekening gehouden voor zover de vennoten op eigen
initiatief deze wijziging schriftelijk hebben meegedeeld aan de Raad van Bestuur.
Artikel 14 - Gemeen recht
Voor al hetgeen niet in huidige statuten is voorzien, wordt het gemeen recht
voorzien.
36

Persbericht 10/04/2014

1. Rechten van de aandeelhouders overeenkomstig artikel 540 W

Agenda NL

Oproeping tot de BAV van 21 oktober 2014

SITUATIESCHETS Een nieuwe cliënt komt bij u langs. Hij

Uitnodiging

Rechten van de aandeelhouders overeenkomstig art 533ter

Aankondiging Algemene Vergadering van

Inverko NV vraagt goedkeuring overname Beutech kunststoffen bv

View Report... - ThromboGenics