dr. Pieter Post NAAR MESSIAANS COMMUNISME Frits Kuiper

6 Maart 2014 verschijnt:
dr. Pieter Post
NAAR MESSIAANS COMMUNISME
Frits Kuiper (1898-1974)
dopers theoloog
Naar Messiaans Communisme gaat over een van de meest markante doopsgezinde
theologen van de twintigste eeuw: Frits Kuiper (1898-1974). Veertig jaar na zijn
dood nodigt hij nog steeds uit om de plaats van de christelijke gemeente in de
maatschappij kritisch tegen het licht te houden.
Kuiper was een denker en een doener die de ‘verzoening’ van Israël en de volkeren
hoog in het vaandel had staan. Daar wijst de titel ook op: die appelleert aan Gods
oproep een wereldgemeenschap te vormen in vrijheid door gerechtigheid. Als
denker ging het Kuiper in de theologie om de samenhang tussen de ‘gewone’
geschiedenis en de heilsgeschiedenis. Daarvan getuigen zijn ruime belangstelling
voor het socialisme, het zionisme en het doperdom. Die vormden hem tot een
uitgesproken maatschappijkritische rode theoloog, een bondgenoot van het Joodse
volk en criticaster van kerk en staat, zowel in gesproken woord, geschrifte, alsook
in de daad. In het socialisme zag hij een gelijkenis van het koninkrijk van God, in
het zionisme een rechtvaardiging voor de stichting van de staat Israël (1948) ‘als
toetssteen voor de hele mensheid’, en het doperdom beschouwde hij als een
kritische luis in de pels van het instituut Kerk, maar hij meende daarin ook de
uitingsvorm van de van Marx uitgaande socialistische beweging te zien. Karl Barth,
Franz Rosenzweig, en uiteraard de zestiende-eeuwse doperse voorman Menno
Simons, erkende hij weliswaar als zijn leermeesters, maar in Lenin ontwaarde hij
het formaat messias dat vergelijkbaar was met dat van de Perzische koning Cyrus in
het Oude Testament.
Als doener gingen Kuipers radicale denkbeelden, zijn bekendheid en betrokkenheid
op mens en wereld over religieuze en landsgrenzen heen. Als student werkte hij
namens het European Student Relief en de Nansen Missie in Kazan om de
hongerenden te voeden en de naakten te kleden. Als predikant werkte hij in de
doopsgezinde gemeenten Amersfoort, Krommenie, Alkmaar en Amsterdam. Maar
hij was ook een verzetsman, die na de bevrijding van 1945 zijn gemeentewerk een
paar jaar stillegde om als vormingsleider voor Vrij Nederland aan de wederopbouw
van Nederland te werken, in samenwerking met H.M. van Randwijk. Tenslotte
volgde na zijn emeritaat nog een paar jaar docentschap in Montevideo, Uruguay,
aan het Seminario Evangelico Menonita de Teologia.
Naar Messiaans Communisme maakt deel uit van een reeks van de Vereniging van
Theologie en Maatschappij (VTM) over maatschappelijk betrokken theologen en
theologes.
Dr. Pieter Post (geb. 1958) is doopsgezind theoloog. Hij studeerde aan de Hoge
School Holland te Diemen, de Universiteit van Amsterdam en het Doopsgezind
Seminarium. Sedert 1985 werkt hij als predikant in verscheidene doopsgezinde
gemeenten. Tevens is hij docent liturgie en hymnologie voor de cursus Doperse
Theologie voor Gemeenteleden en oud-docent aan het Doopsgezind
Seminarium/Vrije Universiteit (VU). In 2010 promoveerde hij aan de VU op de
Geschiedenis van het doopsgezinde kerklied (1793-1973), van particularisme naar
oecumeniteit (Hilversum 2010). Theologie is voor hem een maatschappijkritische
discipline.
Naar Messiaans Communisme is verkrijgbaar bij:
Theologische uitgeverij Narratio, Gorinchem
voor € 8,00 + portokosten , te bestellen op www.narratio.nl of www.vtm-web.nl
of telefonisch 0183-628188