Onderhandelingen door bestuurders en andere

Onderhandelingen door bestuurders en andere
overheidsfunctionarissen
Mr M.E. Gelpke
1
Privaatrechtelijke rechtshandelingen
• Vb: sluiten van privaatrechtelijke overeenkomsten
(aan- en verkoop, huur en verhuur, verlenen van
opdrachten enz.) door gemeente/provincie
2
Gw/Pw
• Besluit door College
• (College kan collegelid machtigen)
• Vertegenwoordiging door B/C
3
Awb
• College kan besluit mandateren
• B/C kunnen ondertekening mandateren
4
BW
• Bij gebrek in besluit of vertegenwoordiging: in beginsel
geen overeenkomst
• Gerechtvaardigd vertrouwen bij wederpartij: tóch
overeenkomst
• Echter: wederpartij kan overeenkomst ongeldig
verklaren
• Bekrachtiging: alsnog overeenkomst
• Na bekrachtiging: wederpartij kan de overeenkomst
niet meer ongeldig verklaren
5
BW (II)
•
•
•
•
•
Felix/Aruba
Wanneer gerechtvaardigd vertrouwen?
Gedragingen van bevoegde organen/functionarissen
Positie handelende organen/functionarissen
Helderheid/onhelderheid bevoegdheidsverdeling
6
BW (III)
• Aansprakelijkheid gemeente/provincie voor schade?
• Indien overeenkomst tot stand gekomen, en
gemeente/provincie in gebreke is gebleven:
aansprakelijkheid voor schade door wanprestatie
• Indien overeenkomst niet tot stand is gekomen, en
gemeente/provincie onrechtmatig hebben gehandeld:
aansprakelijkheid voor schade door onrechtmatige daad
• Vb: Indien functionarissen gemeente/provincie
misverstanden hebben laten ontstaan/voortbestaan
over (gebreken in) besluitvorming en
vertegenwoordiging
7
BW (IV)
• Aansprakelijkheid functionarissen gemeente/provincie
jegens wederpartij of derde, voor schade?
• Onbevoegde vertegenwoordiger staat in voor zijn
volmacht: aansprakelijkheid voor schade door
ontbreken volmacht
• Algemene o.d. aansprakelijkheid
8
Conclusie
• Gemeente/Provincie gebonden bij gerechtvaardigd
vertrouwen wederpartij in bevoegd genomen
besluit/vertegenwoordiging
9
Onderhandelen onder voorwaarde
• Collegeleden en ambtenaren kunnen onderhandelen
onder voorwaarde van goedkeuring door College
• Onderhandelen onder voorwaarde van goedkeuring
(tevens) door Raad/Staten is eveneens mogelijk, ook al
is het college wettelijk bevoegd (contractsvrijheid)
• Resultaat: overeenkomst onder voorwaarde
• Gebondenheid aan beide zijden
• Opschortende voorwaarde ligt het meest voor de hand
(ontbindende voorwaarde impliceert namelijk dat
betrokkene bevoegd is)
10
Art. 6:23
1. Wanneer de partij die bij de niet-vervulling belang
had, de vervulling heeft belet, geldt de voorwaarde
als vervuld, indien redelijkheid en billijkheid dit
verlangen.
2. Wanneer de partij die bij de vervulling belang had,
deze heeft teweeggebracht, geldt de voorwaarde als
niet vervuld, indien redelijkheid en billijkheid dit
verlangen.
• Onthouding van goedkeuring kan dus doel missen
11
Bevoegdhedenovereenkomsten
• Contracteren over publiekrechtelijke bevoegdheden
• Extra complicatie: publiekrechtelijke
bevoegdheidsverdelingen in bestuursrechtelijke wet- en
regelgeving
• Vb: contracteren over bevoegdheden van de Raad (r.o.)
of van de Burgemeester (o.o.)
• Publiekrechtelijke bevoegdheden kunnen niet worden
“weggecontracteerd”
• Eventueel: informatieplicht
• Bij niet-nakoming van informatieplicht
gemeente/provincie mogelijk aansprakelijk
12
Casuïstiek
• Heesch / Reijs
• Toezegging van College om overeenkomst ter
goedkeuring aan Raad/PS voor te leggen: geen
gebondenheid gemeente/provincie aan overeenkomst
• College moet toezegging echter wel nakomen
• Bij wijziging van inzicht bij College: wederpartij in
formeren zodat deze de overeenkomst zelf ter
goedkeuring aan Raad kan voorleggen
13
Casuïstiek
• WGO/Koma
• Uitvoering van overeenkomst zonder bevoegd genomen
besluit : gemeente/provincie gebonden aan
overeenkomst
14
Casuïstiek (II)
• Van Dalen/Aarle-Rixtel
• Toezegging van College(leden) dat verlening
goedkeuring zal worden bevorderd: geen
gebondenheid gemeente/provincie aan overeenkomst
• College(leden) moet(en) toezegging echter wel
nakomen
15
Casuïstiek (III)
• Den Dulk/Curaçao
• Besluit van het College meegedeeld door Collegelid:
gemeente/provincie gebonden aan overeenkomst
16
Casuïstiek (IV)
• Beliën/Noord-Brabant
• Overeenkomst niet ter goedkeuring voorgelegd: kan
leiden tot aansprakelijkheid met overeenkomstige
toepassing van maatstaven onrechtmatig afbreken van
onderhandelingen
17
Casuïstiek (V)
• Regiopolitie/Hovax
• Voorbehoud pas gemaakt nadat al gerechtvaardigd
vertrouwen was gewekt: overheidslichaam gebonden
aan overeenkomst
18
Casuïstiek (VI)
• Gelderland/Vitesse
• Indien Collegeleden – op grond van omstandigheden –
hadden moeten waarschuwen voor hun onbevoegdheid:
gemeente/provincie aansprakelijk voor schade door
niet-nakomen waarschuwingsplicht
19
Casuïstiek (VII)
• Erven Roosberg/Sint Eustatius
• Indien Collegeleden een onbevoegde toezegging hebben
gedaan: overheidslichaam kan aansprakelijk zijn voor
schade als gevolg van niet-nakoming
20
Casuïstiek (VIII)
• Almere/Weernekers
• Opschortende voorwaarde van goedkeuring door het
College: indien de wederpartij meende en mocht
menen dat het College op de hoogte was van de
overeenkomst en daarmee akkoord was, kan de
voorwaarde op grond van redelijkheid en billijkheid als
vervuld gelden, waardoor de overeenkomst
onvoorwaardelijk is geworden en het College geen
aanvullende eisen meer kan stellen
21
Zijn er nog vragen?
Martin Gelpke
[email protected]
www.feltz.nl
22
23
24
25