windsurfen (291.98kB)

WINDSURFEN
door
-7 h d
.
s
I!/
L.-F
1.
Henk R o e t e r t
+
-.-
D
-*
si&i
s
1978-272 Abr
henk
/R
S t a g i a i r van d e Middelbare Bosbouw e n
Cultuurtechnische School t e Velp b i j
d e a f d e l i n g R e c r e a t i e van de R i j k s d i e n s t voor d e IJsselmeerpolders
september
~oeteet
E
N
0
Dl3 I J S S E L M E E R P O L D E R S
S M E D I N G H U I S
L E L Y S T A D
I N H O U D
INLEIDING
,
1. EEN NIEUWE SPORT I S ONTSTAAN
2. ONTWIKKELING VAN DE SPORT
3. DE ZEILPIANK: EEN EENVOUDIG VAARTUIG
3.1. H e t b o a r d
3.2. D e m a s t v o e t
3.3. D e m a s t
3 . 4 . De. g i e k
3.5. H e t z e i l
3. 6. H e t o p t u i g e n
3.7. Het vervoer
4.
PRODUKTIE VAN DE Z E I L P I A N K
5. DE COMMERCIE ACHTER HET PLANKZEIIEN
6. O P WELKE PIAATSEN VINDT MEN DE ZEILPIANKEN
7. DE VERENIGINGEN VOOR DE PLANKZEILSR
8. DE WEDSTRIJDEN VOOR DE PIANKZEILER
;
9. DE Z E I L P I A N K EN ZEILBOOT I N VERGELIJKING
10. DE Z E I L P I A N K EN ANDERE WATERSPORTERS
11. DE Z E I L P I A N K EN ANDERE RECREANTEN
12. SAMENVATTING EN CONCLUSIES
INLEIDING
In d i t r a p p o r t wordt ingegaan o p d e problematiek rond h e t windsurfen
(plankzeilen).
H e t w i n d s u r f e n i s e e n e l e m e n t a i r e vorm van z e i l e n , e e n z i c h e x p l o s i e f
ontwikkelende sport.
A c h t e r e e n v o l g e n s wordt bekeken w a t w i n d s u r f e n is, welke v e r e n i g i n g e n e n
w e d s t r i j d e n er z i j n , e n hoe d e w i n d s u r f e r d o o r a n d e r e r e c r e a n t e n wordt
ervaren.
1. EEN NIEUWE SPORT I S ONTSTAAN
S u r f i n g is een s p o r t , d i e a 1 d o o r d e i n b o o r l i n g e n i n d e s t i l l e Zuidzee
werd b e d r e v e n e n z i c h momenteel v e r h e u g d i n e e n s t i j g e n d e b e l a n g s t e l ling.
H o y l e S c h w e i z e r , s i n d s j a r e n e e n f e r v e n t b e o e f e n a a r van d e z e s p o r t , h a d
o p z e k e r e dag een i d e e , d a t n i e t a l l e e n voor d e w i n d s u r f s p o r t b e l a n g r i j k
l e e k , maar ook e e n enorme i n v l o e d o p d e z e i l s p o r t z o u h e b b e n . Z i j n i d e e
b e s t o n d e e n v o u d i g - u i t e e n nieuwe a a n d r i j v i n g voor d e duizenden s u r f b o a r d s , d i e z o n d e r g o l v e n n i e t te g e b r u i k e n z i j n . H o y l e S c h w e i z e r e x p e r i m e n t e e r d e m e t e e n z e i l , waarmee h e t s u r f b o a r d a a n g e d r e v e n kon worden.
S i n d s d e s t a r t h o u d t h e t s u c c e s van d e n i e u w e s p o r t w i n d s u r f i n g o n v e r m i n d e r d a a n . S t e e d s meer a a n h a n g e r s van d e z e s p o r t hebben e e n n i e u w e
b e z i g h e i d o p h e t w a t e r gevonden.
N e r g e n s e c h t e r h e e f t w i n d s u r f i n g z i c h e x p l o s i e v e r on t w i k k e l d a l s i n
West-Europa. B i j d e z e o n v e r w a c h t e b l o e i z i j n d e w i n d s u r f s c h o l e n s t e r k
b e t r o k k e n . D e b e t r o k k e n h e i d van d e v e r k o o p o r g a n i s a t i e s m e t d e o p l e i d i n g
van hun k l a n t e n was n i e u w i n d e z e i l s p q r t . Ondanks de commerci't'le b e l a n g e n l i j k t h e t t o t n u t o e d e e n i g b r u i k b a r e m e t h o d e om d e b e g i n n e n d e
s u r f e r v e r t r o u w d t e maken m e t z i j n p l a n k .
2 . ONTWIKKELING VAN DE SPORT
D e p r o d u k t i e van d e s u r f p l a n k e n i s n a a r E u r o p a g e h a a l d d o o r d e f i r m a
Ten C a t e t e A l m e l o , d i e i n eerste i n s t a n t i e de " w i n d s u r f e r " b i j v e r s c h i l l e n d e firma's onderbracht. I n een l a t e r stadium h e e f t d e firma
d e p r o d u k t i e van d e b o a r d s en d e m a s t e n z e l f ter h a n d genomen.
D e z e i l e n , g i e k e n , s t a a r t v i n n e n e n z w a a r d e n worden n o g steeds b i j and e r e f a b r i i i a n t e n g e f a b r i c e e r d . E r z i j n momenteel + 2 0 merken o p d e
m a r k t . D e g r o t e r e f i r m a ' s z i j n Ten C a t e ( d e " w i n d s u r f e r " ) ,
F r e d Ostermann G.m.b.H. ( d e " w i n d g l i d e r " ) e n K o l b u s K u n s t s t o f f e ( " S h a r k " ) .
V e r d e r z i e t men nog M i s t r a l , H i f l y , F l y i n g S a i l , S a i l b o a r d , S a i l g l i d e r ,
Techno S u r f , S u r f m a s t e r , F l a s h , K n e i s p l a n k e n v e l e a n d e r e .
I n E u r o p a worden j a a r l i j k s 3 5 . 0 0 0 - 4 0 . 0 0 0 s u r f p l a n k e n v e r k o c h t . Nederland h e e f t een a a n z i e n l i j k aandeel i n deze c i j f e r s , wat b l i j k t u i t d e
v e r k o o p c i j f e r s van 5000-8000 s t u k s p e r j a a r . O n g e v e e r 90% a a n d e s u r f e r s
h e e f t nog n o o i t w a t e r s p o r t b e o e f e n d , 10%h e e f t z e l f e e n z e i l b o o t ( m o t o r j a c h t ) of h e e f t e r e e n gehad.
3. DE ZEILPIANK; EEN EENVOUDIG VAARTUIG
Door d e v e l e f i r m a ' s , d i e a l l e hun e i g e n o n t w e r p h e b b e n , z i j n e r v e l e
s u r f p l a n k e n o p d e markt.
I n p r i n c i p e v e r s c h i l l e n d e m o d e l l e n n i e t v e e l van e l k a a r . D e v e r s c h i l l e n z i j n h o o f d z a k e l i j k k l e i n e d e t a i l s . D e z e i l p l a n k is een eenvoudig
s p o r t a r t i k e l , d a t v o o r v e l e mensen e e n s p o r t i e v e u i t d a g i n g k a n z i j n .
Zo w o r d t d e e e n v o u d van ' d e z e i l p l a n k , - a l l e e n e e n p l a n k met e e n z e i l
e r o p - d o o r v e l e mensen g e a p p r e c i e e r d e n z e l f s a l s d e g r o o t s t e u i t v i n d i n g o p z e i l g e b i e d van d e l a a t s t e t i j d b e t i t e l d .
E r z i j n o o k " t a n d e m p l a n k e n " o p d e m a r k t . A l s men d e d e m o n t a b e l e p l a n k
g e b r u i k t ( h o o f d s t u k 4 ) kan men i n p r i n c i p e . e v e n v e e 1 m i d d e n s t u k k e n g e b r u i k e n a l s d a t er mensen z i j n .
De s n e l h e i d van e e n w i n d s u r f p l a n k kan r u i m 3 0 km/u b e d r a g e n ( w e r e l d r e c o r d van 3 4 , 4 km/u t i j d e n s d e speedweek ' 7 7 t e Weymouth E n g e l a n d ) .
3 . 1 . Het b o a r d
De e i g e n l i j k e d r i j v e r , d e "plank" b e s t a a t u i t een omhulsel gevuld m e t
schuim. I n h e t midden i s e e n o p e n i n g v o o r h e t h o u t e n of k u n s t s t o f s t e e k z w a a r d , e r v o o r d e m a s t e n a a n d e a c h t e r k a n t v o o r z i e n van e e n s l e u f ,
w a a r i n d e s t a a r t v i n - o o k w e 1 s c h e g genoemd - w o r d t . v a s t g e s c h r o e f d .
D e s t a a r t v i n z o r g t v o o r h e t behouden van d e j u i s t e v a a r k o e r s .
3.2. De mestvoet
H e t meest b i j z o n d e r e ' a a n d e z e i l p l a n k i s d e m a s t v o e t met d e k r u i s k o p p e l i n g . Hierdoor wordt de m a s t n i e t v a s t verbonden m e t h e t b o a r d
zoals
d i t b i j zeilboten gebruikelijk is
maar d e z e is n a a r a l l e k a n t e n d r a a i b a a r en b e w e e g b a a r . A l s de m a s t l o s g e l a t e n w o r d t , v a l t h e t z e i l onmidd e l l i j k i n h e t w a t e r . E r z i j n ook a n d e r e c o n s t r u c t i e s m o g e l i j k , d a n
o p de t e k e n i n g s t a a t aangegeven.
H e t h o u t e n of k u n s t s t o f g e d e e l t e o n d e r a a n d e m a s t w o r d t i n h e t b o a r d
g e s t o k e n . E r z i j n g e v a r e n a a n d e z e c o n s t r u c t i e Perbonden. A l s d e mast
v a l t kan d e v o e t t u s s e n d e p l a n k e n d e mast komen. V e r d e r kan h e t v o e t s t u k u i t h e t b o a r d s c h i e t e n e n a l s z o d a n i g verwondingen veroorzaken.
A n d e r e c o n s t r u c t i e s z i j n b e d a c h t w a a r b i j d e m a s t v o e t i n h e t b o a r d geklemd w o r d t .
-
-
3. 3. D e mast
De m a s t r u s t o p d e m a s t v o e t . H e t i s e e n b u i g z a m e b u i s , d i e van boven
w o r d t a f g e s l o t e n d o o r e e n dop. D i t om te voorkomen d a t d e m a s t v o i
w a t e r z a l lopen.
D e b u i g i n g s c u r v e van d e b a s t z o r g t e r v o o r , d a t d e z e i l p l a n k b i j a l l e
wind o p t i m a l e v a a r e i g e n s c h a p p e n h e e f t .
3.4. De giek
Een a n d e r o p m e r k e l i j k o n d e r d e e l van d e z e i l p l a n k i s d e g i e k . Deze bes t a a t u i t 2 b o g e n , d i e a a n d e a c h t e r k a n t d o o r e e n touw worden v e r b o n d e n e n a a n d e v o o r k a n t ( m a s t k a n t ) z i j n v e r s t e v i g d m e t e e n W-vormige
strip.
Met d e z e g i e k h e e f t men d e m a s t , h e t z e i l e n d e wind i n d e h a n d e n .
De giek h e e f t verschillende functies; h i j spant h e t zeil, h i j is het
i n s t r u m e n t waarmee a l l e z e i l m a n o e u v r e s gecommandeerd worden e n z o r g t
z o d o e n d e v o o r d e b e s t u r i n g van h e t b o a r d .
3 . 5 . Het z e i l
D e z e i l s n i t i s p r e c i e s o p d e b u i g e i g e n s c h a p p e n van d e m a s t a f g e s t e m d .
D e z e i l o p p e r v l a k t e v e r s c h i l t p e r s u r f p l a n k . Voor h e t l e s s e n worden z e i l e n g e b r u i k t met e e n g r o o t t e van 2 5 , 6 m2. E r z i j n k i n d e r z e i l t j e s van
+- 3 - 3 , 5 m2 e n g r o t e r e z e i l e n van 6 , 4 m2 t / m 12 m2.
De j u i s t e "trim",
z o a l s d e z e i l e r h e t s p a n n e n van h e t z e i l n o e m t , i s
e c h t e r e e n k u n s t o p z i c h . T e m e e r omdat b i j h e t p l a n k z e i l e n h e t z e i l
n i e t a l l e e n d i e n t v o o r d e a a n d r i j v i n g , m a a r ook a l s s t u u r i n r i c h t i n g .
.
zeilplank
'.
rnastvoeten
kruiskoppeling
3.6. H e t o p t u i g e n
Z e i l , g i e k e n m a s t worden e e n v o u d i g met l i j n e n a a n e l k a a r b e v e s t i g d . De
zeilplank is i n enkele miniuten z e i l k l a a r .
3.7. H e t v e r v o e r
B o a r d , mast e n g i e k k u n n e n o p v r i j w e l i e d e r e i m p e r i a a l v e i l i g worden
vervoerd.
H e t g e w i c h t van s e n c o m p l e t e z e i l p l a n k i s o n g e v e e r 28-30 kg.
A l s men e e n e i n d moet l o p e n m e t d e p l a n k , k a n men e e n h a n d t r a i l e r t j e
a a n s c h a f f e n . Deze b e v e s t i g d men i n d e z w a a r d k a s t e n men kan h e t b o a r d
meetrekken.
A l s men g e e n a u t o h e e f t , kan men e e n d e m o n t a b e l e p l a n k k o p e n , d i e men
i n e e n t a s v e r v o e r d , z o d a t d e z e mee kan i n d e b u s o f t r e i n .
4.
PRODUKTIE VAN DE ZEILPIANK
E r w o r d t b i j d e v e r s c h i l l e n d e f i r m a ' s g e w e r k t v o l g e n s Ben d e r v o l g e n de fabricagesystemen.
D e eerste d e r s ~ . s t e m e ni s v o l l e d i g g e a u t o m a t i s e e r d .
Men h e e f t e e n m e n g s e l van p o l y e t h y l e n e n d a t i n e e n ma1 g e d a a n w o r d t .
Door v e r h i t t e n e n r o n d d r a a i e n smelt d e z e s t o f e n g a a t d o o r d e m i d d e l p u n t v l i e d e n d e k r a c h t t e g e n d e wanden van d e ma1 z i t t e n . A l s h e t g e h e e l
i s a f g e k o e l d , w o r d t h e t b o a r d u i t d e ma1 g e h a a l d .
B i j h e t t w e e d e s y s t e e m w o r d t h e t b o a r d i n twee d e l e n g e m a a k t . Men h e e f t
2 m a l l e n , d i e men b e l e g d m e t e e n l a a g v l o e i b a a r p o l y e t h y l e e n . A l s d i t
a f g e k o e l d i s , l i j m t men d e 2 h e l f t e n t e g e n e l k a a r .
B i j h e t d e r d e s y s t e e m i s d e w e r k w i j z e g e l i j k d e eerste, m a a r met h e t
v e r s c h i l , d a t h i e r d e p l a n k b e s t a a t u i t 3 d e l e n . Een n e u s , e e n middens t u k e n e e n s t a a r t . Deze d e l e n s l u i t e n p r e c i e s a a n e l k a a r , d o o r m i d d e l
van s n e l k o p p e l i n g e n ( d e z g n . d e m o n t a b e l e p l a n k ) .
A l s d e wand van d e p l a n k k l a a r i s ( o f t e g e n e l k a a r g e l i j m d ) w o r d t d e z e
g e v u l d m e t s c h u i m ( p o l y u r e t h a a n s c h u i m ) , w a t d e p l a n k e e n zeer g r o t e
s t i j f h e i d g e e f t.
De m a s t w e r d ' i n b e g i n s e l g e m a a k t van p o l y e s t e r g l a s , maar d i t b l e e k
n o g a l b r e e k b a a r te z i j n . T e g e n w o o r d i g worden g l a s m a t t e n g e b r u i k t . D i t
z i j n k a n t e n k l a r e v e l l e n , d i e b e s t a a n u i t g l a s e n e p o x y h a r s , d i e men
o p r o l t e n s a m e n s m e l t t o t BBn r o n d e " b u i s " . Voor d e d e m o n t a b e l e p l a n k
w o r d t e e n e v e n e e n s d e m o n t a b e l e m a s t g e b r u i k t van a l u m i n i u m s c h u i f s t u k ken.
D e m a s t v o e t w o r d t v e r v a a r d i g d u i t n y l o n , r o e s t v r i j s t a a l , o f e e n samenv o e g i n g van d e z e twee.
D e g i e k b e s t a a t u i t twee m e e r m a a l s v e r l i j m d e e n u i t t e a k h o u t v e r v a a r d i g d e b o g e n . D e W - s t r i p i s van r o e s t v r i j s t a a 1 , m e t e e n s t o o t b u m p e r van
P. v. C.
H e t z e i l i s van p o l y e s t e r w e e f s e l , d a t b i j a a n r a k i n g met w a t e r v r i j w e l
g e e n v o c h t opneemt.
5. DE COMMERCIE ACHTER HET PIANKZEILEN
Z o a l s b l i j k t z i j n h e t n i e t a l l e e n d e p r o d u c e n t e n van d e z e i l p l a n k e n
d i e verdienen aan d e z e s p o r t .
D o o r d a t d e z e s p o r t z e e r s n e l p o p u l a i r geworden i s , hebben a n d e r e i n d u s t r i e s n gemeend ook mee te m o e t e n p r o f i t e r e n van d e z e n i e u w e "mode".
giek
w-strip.
handtrailer
Het v o l g e n d e l i j s t j e w a a r i n d e v e l e a r t i k e l e n z i j n opgenomen i l l u s t r e e r t
d a t het beste:
Kleding, s p e c i a a l voor d e p l a n k z e i l e r : w e t - s u i t , s c h o e i s e l , handschoenen,
T - s h i r t s , p e t t e n , b a d h a n d d o e k e n . Verder nog w a n d p o s t e r s , s i e r a d e n ,
s t i c k e r s , kalenders.
Ook z i j n e r m o m e n t e e 1 , g r o t e c o l l e c t i e s o n d e r d e l e n v o o r a l l e p l a n k t y p e n
e n a l l e w e e r s o o r t e n , z o a l s : t r a p e z e g o r d e l s ( h a a k t men v a s t a a n d e g i e k ) ,
z w a a r d e n , s t a a r t v i n n e n , m a s t e n , z e i l e n , p e d d e l s ( k a n men i n d e m a s t
s c h u i v e n , opvouwbaar) .
Voor h e t v e r v o e r h e e f t men s p e c i a l e i m p e r i a l e n , k l e i n e h a n d t r a i l e r s ,
g r o t e t r a i l e r s voor meerdere planken.
E r i s ook e e n w i n d s u r f e r o n t w i k k e l d . D i t i s e e n k a r r e t j e ' o p 4 w i e l t j e s
(+ 75 cm l a n g ) w a a r o p e e n z e i l van e e n s u r f p l a n k kan worden g e m o n t e e r d .
Hiermee k a n men d a n s u r f e n o p h e t l a n d . E n k e l e g e v a r e n z i j n we1 d a t j e
e r g hard kunt v a l l e n en een s p e c i a l e ruimte nodig hebt ( p a r k e e r p l a a t s ,
l e e g s t r a n d ) . Volgens verwachting z a l d e z e s p o r t z i c h n i e t n a a s t h e t
windsurfen v e r h e f f e n , omdat h e t o n d e r s t e l e e n p r i j z i g e a c c e s s o i r e i s
en n i e t i e d e r e e n . r u i m t e heef t .
E r z i j n e n i g e t i j d s c h r i f t e n v e r k r i j g b a a r o v e r h e t windsurfen. Enkele
van d e z e b l a d e n z i j n : W i n d s u r f e r ( N e d e r l a n d s - e n E n g e l s t a l i g ) , S u r f
(Duitstalig).
V e r d e r nog z e i l m a g a z i n e s e n a n d e r e w a t e r s p o r t t i j d s c h r i f t e n w a a r i n
over windsurfen wordt geschreven.
E r z i j n e n k e l e boeken g e s c h r e v e n o v e r d i t onderwerp.
6. OP WELKE P M T S E N VINDT MEN DE ZEILPLANKEN
D e p l a n k z e i l e r k a n men o p a l l e w a t e r e e tegenkomen. Omdat d e z e i l p l a n k
g e e n s p e c i a l e a a n l e g s t e i g e r s o f t e w a t e r l a a t p l a a t s n o d i g h e e f t , kan
men v a n a f i e d e r e o e v e r v e r t r e k k e n .
Een minimum w a t e r d i e p t e van + 6 0 c m i s e c h t e r w e 1 v e r e i s t , o m d a t h e t
zwaard a n d e r s i n d e g r o n d l o o p t .
A l s men v a n a f d e s t r a n d e n v e r t r e k t , moet men eerst e e n e i n d j e s u r f e n
o f l o p e n , v o o r d a t h e t z w a a r d kan worden g e m o n t e e r d .
Men - d e p l a n k z e i l e r - m a a k t v o o r a l g e b r u i k van s t r a n d a c h t i g e o e v e r s .
Zowel l a n g s meren e n p l a s s e n a l s l a n g s h e t IJsselmeer, d e D e l t a w e r k e n
e n z e l f s d e ' ~ o o r d z e e . Maar o o k r i v i e r e n e n k a n a l e n worden b e v a r e n .
Met name d e b e r e i k b a a r h e i d p e r a u t o i s b e p a l e n d v o o r d e g e b r u i k s w a a r d e
van e e n w a t e r .
7. DE VERENIGINGEN VOOR DE PIANKZEILER
I n N e d e r l a n d z i j n + 2 0 v e r e n i g i n g e n m e t + 1 2 0 0 l e d e n . Deze g e g e v e n s
z i j n van m a a r t 1 9 7 7 . Men h o e f t z i c h e c h t e r n i e t s p e c i a a l o p te g e v e n
b i j e e n w i n d s u r f v e r e n i g i n g , m a a r men kan o o k t e r e c h t b i j a n d e r e w a t e r s p o r t v e r e n i g i n g e n . Deze v e r e n i g i n g e n z i j n a a n g e s l o t e n b i j d e N e d e r l a n d s e
Wind S u r f Bond ( N . W . S . B . ) , d i e o p z i j n b e u r t weer i s a a n g e s l o t e n b i j
h e t K o n i n k l i j k N e d e r l a n d s W a t e r s p o r t Verbond (K.N. W . V. ).
H e t i n t e r n a t i o n a l e overkoepelend o r g a a n i s d e I n t e r n a t i o n a l Yacht Racing
Union ( I . Y. R. U. ). Deze I . Y. R. U . v e r z o r g t d e i n t e r n a t i o n a l e w e d s t r i j d e n
a l s wereld- e n E u r o p e s e k a m p i o e n s c h a p p e n .
Om h e t w i n d s u r f e n te l e r e n kan men t e r e c h t b i j BBn van d e v e l e winds u r f s c h o l e n i n Nederland. E r z i j n + 2 5 s c h o l e n i n Nederland, maar d i t
a a n t a l z a l i n d e t o e k o m s t nog w e 1 u i t b r e i d e n .
Op z o ' n s u r f s c h o o l l e e r t men i n 6Bn d a g ( 5 - 8 u r e n ) d e g r o n d b e g i n s e l e n
van h e t w i n d s u r f e n . D e k o s t e n v o o r d e z e o p l e i d i n g z i j n f 100,--/f 1 2 0 , - p e r d a g . Door d e I n t e r n a t i o n a l W i n d s u r f i n g S c h o o l s I W. S . ) w o r d t i n t e r n a t i o n a a l e e n l e i d r a a d v e r s t r e k t o v e r d e m a n i e r e n van l e s g e v e n .
Deze d o o r Ten C a t e o n t w i k k e l d e m e t h o d e w o r d t o o k d o o r n i e t a a n g e s l o t e n
scholen gehanteerd.
I n o v e r l e g met s u r f s c h o l e n z o u h e t m o g e l i j k m o e t e n z i j n om ook i n
s c h o o l v e r b a n d s u r f l e s s e n te g a a n g e v e n . D i t i . v . m . d e z e i l e n , d i e
v o o r k i n d e r e n v a a k te g r o o t z i j n . B i j e e n g e m i d d e l d l e s z e i l w e r k t e e n
k i n d boven z i j n h o o f d , omdat d e g i e k t e hoog z i t . Men z o u dan s p e c i a l e
k i n d e r z e i l t j e s m o e t e n g e b r u i k e n . D e c a p a c i t e i t van BBn i n s t r u c t e u r i s
+ 6 personen p e r dag.
8. WEDSTRIJDEN VOOR DE PWKZEILERS
Men k e n t v e l e s o o r t e n w e d s t r i j d e n , z o w e l o p r e g i o n a a l , n a t i o n a a l a l s
o p i n t e r n a t i o n a a l niveau. E r z i j n k l a s s e w e d s t r i j d e n . D i t w i l zeggen d a t
a l l e deelnemers e e n z e l f d e z e i l p l a n k hebben.
Een v o o r b e e l d h i e r v a n z i j n d e w e d s t r i j d e n m e t d e " W i n d s u r f e r " , d e
" W i n d g l i d e r " , d e "Mistral", e . a .
V e r d e r k e n t men nog d e "open k l a s s e " . H i e r i n i s d e k e u z e van h e t merk
v r i j . Men moet a l l e e n z o r g e n d a t d e v o o r g e s c h r e v e n p l a n k l e n g t e e n z e i l o p p e r v l a k t e n i e t . w o r d t o v e r s c h r e d e n . B i j e e n d e m o n t a b e l e p l a n k , kan men
m e e r d e r e m i d d e n s t u k k e n g e b r u i k e n . Door d i t t e d o e n , h e e f t men ook e e n
t a n d e m k l a s s e g e c r e s e r d . H i e r b i j s t a a n d u s twee p e r s o n e n o p BBn p l a n k .
Ook i s er e e n t e a m z e i l k l a s s e . Hier p r o b e r e n d r i e w i n d s u r f e r s , i e d e r o p
hun e i g e n p l a n k , d e o v e r w i n n i n g t e b e h a l e n d o o r samenwerking. T o t s l o t
i s e r o o k nog e e n r e c o r d w e e k . H i e r kunnen d e s u r f e r s p r o b e r e n om d e
s n e l s t e t i j d te r e a l i s e r e n . T i j d e n s d e z e recordpogingen i s h e t toeges t a a n om met e i g e n o n t w e r p e n a a n d e s t a r t te v e r s c h i j n e n . Een v e r e i s t e
i s e c h t e r d a t h e t p r i n c i p e moet b e r u s t e n o p d a t van e e n z e i l p l a n k .
T i j d e n s d e w e r e l d k a m p i o e n s c h a p p e n kan hen o o k meedoen a a n e e n w e d s t r i j d
s t u n t s u r f e n . Hier worden a l l e r l e i f i g u r e n m e t d e p l a n k u i t g e v o e r d , z o a l s
o. a. o p d e k a n t v a r e n , a c h t e r u i t v a r e n , etc.
D e d e e l n e m e r s l e g g e n i n 3 m i n u t e n d a n e e n kUr a f ( v e r g e l i j k m e t b . v .
kunstschaatsen) e n d e j u r y beoordeeld h e t a a n t a l figuren, de moeilijk-h e i d s g r a a d e n z o wordt dan v i a e e n p u n t e n t e l l i n g e e n wereldkampioen gek o z e n . D e w e d s t r i j d e n worden g e h o u d e n o v e r d e g e h e l e w e r e l d . H i e r v o o r
g e b r u i k t men g r o t e meren, m a a r o o k d e k u s t l i j n e n van o c e a n e n ( z o n d e r
brandingsgolven). I n Europa wordt g e s t r e d e n o p d e g r o t e r e binnenmeren,
D e l t a w a t e r e n , Noordzee, O o s t z e e , Oceaan, M i d d e l l a n d s e Zee.
9 . DE ZEILPLANK EN ZEILBOOT IN VERGELIJKING
I n d i t h o o f d s t u k worden d e v e r s c h i l l e n t u s s e n e e n z e i l b o o t e n e e n z e i l p l a n k bekeken.
Een z e i l p l a n k is:
- r e l a t i e f goedkoper. Gemiddeld rond d e f 1700,--.
s n e l opgetuigd
- gemakkelijk te vervoeren. Je h e b t geen b o o t t r a i l e r n o d i g , a l l e e n e e n
imperiaal op de auto.
- z e e r wendbaar. Je k u n t e e n c i r k e l van 360' b e s c h r i j v e n z o n d e r van d e
p l a a t s te komen ( j e d r a a i t dan d e p l a n k om d e m a s t h e e n ) .
- zeer s n e l t e s t o p p e n . A l s h e t z e i l w o r d t l o s g e l a t e n , w e r k t h e t a l s
e e n r e m . Door z i j n g r o t e o p p e r v l a k t e z e l f s a l s e e n z e e r g o e d e rem.
A l s h e t z e i l i s l o s g e l a t e n , neemt d i t w e 1 e e n g r o t e r u i m t e i n e n
k a n t i j d e n s h e t v a l l e n o p i e t s o f iemand t e r e c h t k o m e n , o f o v e r v a r e n
worden.
- v a n a f i e d e r e o e v e r s t a r t b a a r , d u s z o n d e r t e w a t e r l a a t p l a a t s of a a n l e g steigers.
- e e n v o o r w e r p w a a r je v a a k a f v a l t e n i n h e t w a t e r t e r e c h t k o m t . A l s w a t e r
d o o r v e r v u i l i n g o n g e s c h i k t i s om t e zwemmen, kun je e r i n p r i n c i p e
ook n i e t s u r f e n .
-
-
-
men maakt er g e e n t o c h t e n mee.
i n o n s k l i m a a t i s e e n zgn. w e t - s u i t
vrijwel noodzakelijk
W i n d s u r f e n i s een s p o r t ,
w a a r b i j d e b e o e f e n a a r i n e e n goede c o n d i t i e moet v e r k e r e n , omdat h e t
n o g a l wat k r a c h t v e r g t .
d e b e o e f e n a a r moet om h e t r e d e l i j k te kunnen e r g v e e l o e f e n e n .
men kan n i e t z o a l s b i j e e n z e i l b o o t d e h e l e f a m i l i e meenemen. H e t i s
een 1-persoonssport.
- e r i s g e e n d u r e l i g p l a a t s c . q . g e e n r u i m t e c l a i m i n d e h a v e n . Ook g e e n
dure winterberging.
e e n z e i l p l a n k m a a k t g e e n g e b r u i k van b r u g g e n e n s l u i z e n , o m d a t e r g e e n
t r e k t o c h t e n ondernomen worden ( e r komt d u s o n d a n k s d e u i t b r e i d i n g van
h e t p l a n k z e i l e n geen g r o t e r e druk o p bruggen en s l u i z e n ) .
w i n d s u r f e n i s i n z o v e r r e l e e f t i j d s g e b o n d e n , d a t men d e k r a c h t moet
kunnen o p b r e n g e n d i e n o d i g i s v o o r deze s p o r t . A l s men g e h a n d i c a p t
i s , of a a n e e n s t o e l g e k l u i s t e r d , d a n z a l men d e z e s p o r t n o o i t kunnen
b e o e f e n e n . D e g r o o t s t e g r o e p van d e b e o e f e n a a r s i s 15-40 j a a r .
-
-
10. DE ZEILPIANK EN' OVERIGE WATERSPORTERS
M . b . t . d e g e d r a g s r e g e l s z i j n er n o g a l w a t o n d u i d e l i j k h e d e n . B o o t o f g e e n
boot?
Tijdens h e t s c h r i j v e n v a n d i t r a p p o r t w a s e r e e n proefproces gaande, waarin
d e v e r o o r z a k e r s e e n u i t s p r a a k t r a c h t t e n te o n t l o k k e n o v e r d e s t a t u s van
d e z e i l p l a n k . Momenteel i s d e z e i l p l a n k n a m e l i j k nog n i e t o f f i c i e e l erkend a l s z i j n d e e e n v a a r t u i g .
Ook b i j d e R i j k s p o l i t i e t e w a t e r w o r d t z d i t a l s e e n p r o b l e e m g e z i e n .
Van d e z e i l p l a n k w o r d t n o g a l e e n s g e z e g d d a t h i j z i c h g e r u i s l o o s v o o r t b e w e e g t . Voor d e d u i k s p o r t b e o e f e n a a r s k a n e e n z e i l p l a n k ( e v e n a l s e e n z e i 1 b o o t ) e e n g e v a a r b e t e k e n e n . Een b o t s i n g t u s s e n e e n bovenkomende s p o r t d u i k e r e n e e n z e i l p l a n k ( o f z e i l b o o t ) i s zeer d e n k b e e l d i g . Met name
i n d e D e l t a w a t e r e n s c h i j n e n c o n f l i c t e n n o g a i e e n s v o o r t e komen. Een
d u i k e r kan e e n m o t o r b o o t n a m e l i j k h o r e n . Een z e i l p l a n k ( e n z e i l b o o t )
kan men o n d e r w a t e r n i e t h o r e n .
T i j d e n s d e o p k o m s t van d e z e s p o r t o v e r h e e r s t e d e g e d a c h t e d a t d e z e i l p l a n k . o v e r l a s t z o u g a a n v e r o o r z a k e n o p d e s t r a n d e n e n i n h e t water ( d e
z e i l p l a n k zou 0 . a . n i e t wendbaar genoeg z i j n ) .
Om d e z e r e d e n e n i s i n h e t b e g i n d o o r e n k e l e l a n d e n e e n v e r b o d o p g e l e g d
v o o r d e p l a n k z e i l e r . Toen e c h t e r b l e e k d a t d o o r e e n b e t e r e o n t w i k k e l i n g
d e z e i l p l a n k t o c h s n e l m a n o e u v r e e r b a a r w a s , werd d i t v e r b o d t e n i e t
gedaan.
T i j d e n s h e t l e r e n s u r f e n o p d e s u r f s c h o l e n w o r d t h e t g e v a a r v o o r winds u r f e r en o e v e r r e c r e a n t z o k l e i n m o g e l i j k g e h o u d e n , omdat d e z e s c h o l e n
d o o r g a a n s a p a r t e g e d e e l t e s van s t r a n d m a f h u r e n v o o r g e b r u i k d o o r d e
leerlingen.
L a n g s d e meeste s t r a n d e n van d e Randmeren kan men met d e a u t o b i j d e
w a t e r l i j n komen om d e z e i l p l a n k a f t e l a d e n . Waar d i t n i e t m o g e l i j k i s ,
i s men t o c h we1 b e r e i d om e e n e i n d m e t d e p l a n k te g a a n l o p e n .
Men kan t e v e n s p l a n k e n h u r e n h f 4 0 , - - / f
50,-- p e r d a g e n e r z i j n l a n g s
d e Randmeren ook s u r f s c h o l e n a a n w e z i g , 0 . a . o p h e t H a r d e r s t r a n d , h e t
Naarderbos e n Muiderberg.
I n g e s p r e k k e n met d e ~ i j k s p o l i t i et e w a t e r , r e d d i n g s b r i g a d e s e n b e h e e r d e r s d e r s t r a n d e n , b l e e k d a t d e p l a n k z e i l e r nog n i e t d e g e r i n g s t e h i n d e r
veroorzaakt voor d e o e v e r r e c r e a n t e n .
P l a n k z e i l e n i s e e n m o o i e s p o r t om te z i e n e n v e r o o r z a a k t n o g a l e e n h i l a r i t e i t o n d e r d e t o e s c h o u w e r s a l s er weer e e n s iemand van d e p l a n k v a l t .
D e p l a n k z e i l e r kan men t i j d e n s h e t h e l e s e i z o e n o p h e t w a t e r z i e n . Voor
d e meeste mensen i s h e t s e i z o e n v o o r b i j a l s d e t e m p e r a t u u r t e Zaag w o r d t .
E r z i j n e c h t e r ook s u r f e r s d i e e e n w e t - s u i t ( e e n s p e c i a a l p a k ) a a n h e b b e n . Deze mensen kan men z e l f s ' s w i n t e r s n o g z i e n .
H e t i s n i e t a l l e e n d e o e v e r r e c r e a n t d i e h i n d e r kan o n d e r v i n d e n van d e
p l a n k z e i l e r , maar andersom i s o o k h e t g e v a l . E r i s g e c o n s t a t e e r d d a t
a l s h e t e r g d r u k i s o p h e t s t r a n d er d a n m i n d e r p l a n k z e i l e r s z i j n d a n
w a n n e e r h e t r u s t i g i s . D e p l a n k z e i l e r g a a t o o k ' s a v o n d s nog w e 1 e e n s
een u u r t j e surfen.
I n d e Randmeren maakt d e p l a n k z e i l e r g e b r u i k van h e t t o t a l e w a t e r o p p e r v l a k . Men b l i j f t d u s n i e t a l l e e n o n d e r d e k u s t , m a a r men s t e e k t o o k
o v e r n a a r h e t oude l a n d en omgekeerd.
~ a n d~e ss t r a n d e n van de Randmeren w o r d t g e b r u i k g e m a a k t van d r i j f l i j nen a l s markering voor d e o e v e r r e c r e a n t e n . D e w i n d s u r f e r b e v i n d t z i c h
i n hoofdzaak a c h t e r deze d r i j f l i j n e n .
H i e r u i t b l i j k t w e l , d a t de plankzeilers zoveel mogelijk de oeverrecrea n t e n u i t d e weg g a a n .
12. SAMENVATTING EN CONCWSIES
Windsurfen i s een s p o r t d i e s n e l aan p o p u l a r i t e i t wint. Enkele l o g i s c h e
r e d e n e n h i e r v o o r z i j n we1 d a t :
- een z e i l p l a n k b e t a a l b a a r is voor i e d e r e e n
- v a n a f i e d e r e o e v e r g e s t a r t kan worden
g e m a k k e l i j k t e v e r v o e r e n is.
-
Men kan w i n d s u r f e n h e t b e s t e l e r e n a l s men e e n w i n d s u r f s c h o o l b e z o e k t .
H i e r w o r d t v o l g e n s i n t e r n a t i o n a l e a a n w i j z i n g e n les g e g e v e n . I n Nederl a n d z i j n momenteel + 25 s u r f s c h o l e n .
Doot h e t w i n d s u r f e n r a a k t h e t water n o g v o l l e r , o m d a t 90% van de winds u r f e r s n i e u w e w a t e r s p o r t e r s z i j n . D e o v e r i g e 10%h e e f t e e n z e i l b o o t
of h e e f t er e e n g e h a d . Momenteel i s e r e e w g r o e i van 5000-8000 s u r f p l a n ken p e r j a a r .
D e p l a n k z e i l e r s kunnen z i c h a a n s l u i t e n b i j e e n v e r e n i g i n g om e v e n t u e e l
g e o r g a n i s e e r d t e kunnen s u r f e n . E r i s e e n c o m p l e t e w e d s t r i j d k a l e n d e r ,
zowel r e g i o n a a l , n a t i o n a a l a l s i n t e r n a t i o n a a l .
H e t l i j k t momenteel n i e t n o o d z a k e l i j k r e g u l e r e n d e m a a t r e g e l e n t e t r e f f e n omdat z i c h t o t nu t o e g e e n e r n s t i g e p r o b l e m e n hebben v o o r g e d a a n .
We1 l i j k t h e t raadzaam om i n d e t o e k o m s t r e k e n i n g te g a a n houden m e t
d e z e s p o r t , b i j d e i n r i c h t i n g van r e c r e a t i e - o b j e c t e n .
D e p l a n k z e i l e r h e e f t h e t l i e f s t een s t r a n d a c h t i g e o e v e r en w a t e r d a t
m i n i m a a l 6 0 cm d i e p i s . V e r d e r moet e r n a t u u r l i j k g e d a c h t worden a a n
parkeergelegenheden.
BRONVERMELDING
Informatie via gesprekken met:
Rijkspolitie te Water
Reddingsbrigade Naarden
Beheerders Randmeerstroken
Medewerkers Rijksdienst voor de IJsselmeerpolders
Windsurfer
Uitgeverij Vita Nova Holland
Maandeli jks magazine
Surf
Uitgeverij Delius, Klasing & Co, MUnchen
Maandelijks magazine
windsurf ing
E. Prade